PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W BOCHNI NHK-430-M-26/18 Bochnia, dnia 06 luty 2018r. Sz. Pan Józef Nowak Wójt Gminy Trzciana 32-733 Trzciana Obszarowa ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie gminy Trzciana za 2017r. Na podstawie art. 4 ust 1 Ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity Dz. U. z 2017r., poz.1261), art.12 ust.1 Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (tekst jednolity Dz. U. z 2017r., poz. 2180), 20 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015r, poz. 1989) Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Bochni dokonał oceny obszarowej jakości wody do spożycia za 2017r. dla gminy Trzciana. I. Informacje o wielkości produkcji wody dostarczanej z wodociągu zbiorowego zaopatrzenia, liczbie ludności zaopatrywanej w wodę, jakości wody, sposobu jej uzdatniania i dezynfekcji, przekroczenia wartości dopuszczalnych parametrów jakości wody zamieszczono w poniższej tabeli nr 1. Wodociągi sieciowe/ Producenci wody Gmina Trzciana Nazwa wodociągu Wodociąg zbiorowego zaopatrzenia Trzciana Wielkość produkcji (m 3 /dobę) Liczba ludności zaopatrywanej w wodę przez przedsiębiorstwo Sposób uzdatniania /dezynfekcja 120 2100 Koagulacja, napowietrzanie, filtracja, korekta odczynu ph, osadnik, sedymentacja, techniki membranowe, dezynfekcja końcowa chemiczna i fizyczna Przekroczenie wartości dopuszczalnych parametrów Chloroform, Escherichia coli, Clostridium perfringers Mętność Ocena jakości wody na koniec 2017r. Przydatna do spożycia, za wyjątkiem okresów od 31.08.2017r.- 08.09.2017r. 20.09.2017r.- 29.09.2017r. 11.10.2017r.- 25.10.2017r. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Bochni 32-700 Bochnia, ul. Konstytucji 3 Maja 5 www.pssebochnia.wsse.krakow.pl e-mail: bochnia@psse.malopolska.pl adres skrytki na epuap: /PSSE_BOCHNIA_SEKRETARIAT/skrytka centrala tel.: (+48) 14 612-32-34, 14 612-39-47 sekretariat PPIS tel.: (+48) 14 612-32-34, 14 612-39-58, fax: (+48) 14 612-39-47 REGON: 000599422 / NIP: 868-10-20-308
1. Wykaz producentów Właścicielem wodociągu zbiorowego zaopatrzenia Trzciana jest Gmina Trzciana. Jednostką odpowiedzialną za jakość wody w w/w wodociągu jest Gmina Trzciana, 32-733 Trzciana. Wodociąg zbiorowego zaopatrzenia Trzciana oparty jest na wodzie ujmowanej z potoku Przeginia/Pluskawka w m. Kamionna. 2. Produkcja i sposób uzdatniania Wodociąg zbiorowego zaopatrzenia Trzciana dostarcza średnio 120 m 3 wody na dobę. Stacja Uzdatniania stosuję: - Metody uzdatniające wodę: koagulacja, napowietrznie, filtracja, korekta odczynu ph, osadnik, sedymentacja, techniki membranowe, dezynfekcja końcowa, chemiczna oraz fizyczna - Preparaty/środki stosowane do uzdatniania wody: podchloryn sodu, siarczan glinu W październiku 2017 roku właściciel wodociągu poinformował o przystąpieniu do montażu zespołu filtrów i lampy UV na stacji uzdatniania wody, jak również przetwornic częstotliwości przepływu wody i zestawu dozującego koagulant. 3. Liczba ludności zaopatrywanej w wodę Na ogólną liczbę 5 494 mieszkańców Gminy Trzciana (dane GUS za 2016r.) wodociąg zbiorowego zaopatrzenia Trzciana zaopatruje szacunkowo 2 100 osób, co stanowi 38,2% mieszkańców Gminy Trzciana. Pozostali mieszkańcy gminy zaopatrują się w wodę do spożycia z własnych ujęć studni przydomowych. 4. Jakość wody Do oceny jakości wody wykorzystano wyniki próbek pobieranych i badanych zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem na 2017r. przez Państwową Inspekcję Sanitarną, a także wyniki uzyskane przez właścicieli wodociągów w ramach prowadzonej kontroli wewnętrznej. Wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych wykazały stan jakości wody do spożycia odpowiadający wymaganiom Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawi jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. z 2015r., poz. 1989) z wyjątkami. Woda była przydatna do spożycia przez ludzi oprócz okresów 31.08.2017r.- 08.09.2017r., 20.09.2017r.-29.09.2017r. oraz 11.10.2017r.-25.10.2017r. w związku ze stwierdzonymi przekroczeniami badanych parametrów. Przekroczenie badanych parametrów nastąpiło w trzech próbach wody pobranych z wodociągu zbiorowego zaopatrzenia Trzciana: strona 2 z 8
1. próbka wody chloroform - 123±25 mg/l (wartość dopuszczalna 0,03 mg/l) Na podstawie wyników badań próbki wody pobranej dnia 02 sierpnia 2017r., w której stwierdzono przekroczenia parametru trichlorometan (chloroform), dnia 31 sierpnia 2017r. wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia. Właściciel obiektu podjął działania naprawcze, a ich efekt udokumentował pozytywnym wynikiem badania wody. W związku z tym została wydana decyzja stwierdzająca wygaśnięcia decyzji z dnia 31 sierpnia 2017r. oraz orzeczono przydatność wody do spożycia w wodociągu zbiorowego zaopatrzenia Trzciana. 1. próbka wody Escherichia coli 2 jtk. (wartość dopuszczalna 0 jtk.) Clostridium perfringens 6 jtk. (wartość dopuszczalna 0 jtk.) mętność 2,2±0,3 [NTU] (wartość dopuszczalna 1 NTU) Przekroczone parametry Escherichia coli oraz Clostridium perfringens zaobserwowano w próbie wody pobranej dnia 19 września 2017r. Na podstawie wyników powyższych badań dnia 20 września 2017r. wydano decyzję o braku przydatności wody do spożycia przez ludzi. W dniu 26 września 2017r. do właściciela wodociągu skierowane zostało pismo, związane z brakiem skuteczności podjętych działań naprawczych. Wyniki badań przedłożone przez właściciela wodociągu dnia 25 września 2017r. nie potwierdziły, że działania naprawcze osiągnęły zamierzony efekt w postaci doprowadzenia jakości wody do odpowiednich wymagań. Dnia 29 września 2017r. PPIS w Bochni wydał decyzję o wygaśnięciu decyzji z dnia 20 września 2017r. oraz o orzeczeniu przydatności wody do spożycia przez ludzi. Właściciel wodociągu dnia 20 września 2017r. przedłożył bowiem wyniki badania wody, które nie budziły zastrzeżeń. 1. próbka wody mętność 2,6 NTU (wartość dopuszczalna 1 NTU) Trzecie przekroczenie badanych parametrów stwierdzono na podstawie wyników badania próbki wody pobranej dnia 10 października 2017r. W związku ze stwierdzonym przekroczeniem parametru mętności 11 października 2017r. wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia przez ludzi. Po przeprowadzeniu działań naprawczych właściciel wodociągu przedłożył w dniu 25 października 2017r. wyniki badania wody, które wykazały, że jakość wody do spożycia przez ludzi w zakresie mętności nie budzi zastrzeżeń. W związku z czym dnia 25 października 2017r. PPIS w Bochni wydał decyzję w sprawie wygaśnięcia decyzji z dnia 11 października 2017r. oraz orzeczono przydatność wody do spożycia przez ludzi w wodociągu zbiorowego zaopatrzenia Trzciana. strona 3 z 8
5. Przekroczenia dopuszczalnych parametrów jakości wody wraz ze wskazaniem ich wpływu na zdrowie konsumentów Wodociąg zbiorowego zaopatrzenia Trzciana chloroform - 123±25 mg/l (wartość dopuszczalna 0,03 mg/l) Escherichia coli 2 jtk. (wartość dopuszczalna 0 jtk.) Clostridium perfringens 6 jtk. (wartość dopuszczalna 0 jtk.) mętność 2,2±0,3 [NTU] (wartość dopuszczalna 1 NTU) mętność 2,6 NTU (wartość dopuszczalna 1 NTU) CHLOROFORM Trichlorometan jest związkiem powstającym w wyniku reakcji zachodzącej między halogenami wprowadzanymi do wody w celach technologicznych lub dezynfekcyjnych. Chloroform ma szczególne znaczenie dla zdrowia konsumentów z uwagi na stwierdzone potencjalne właściwości rakotwórcze tego związku. MĘTNOŚĆ - wody jest wywołana zawieszonymi w niej cząsteczkami stałymi lub koloidami utrudniającymi przenikanie światła. Może być spowodowana obecnością zarówno substancji organicznych jak i nieorganicznych. Zawiesiny te mogą w sposób istotny ograniczać skuteczność dezynfekcji, zapewniając ochronę mikroorganizmom. Mętność jest parametrem, dla którego określono stężenie dopuszczalne nie z powodu zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi w razie ich przekroczenia, lecz z uwagi na ocenę jej jakości przez konsumentów. Widoczne zmętnienie wody może mieć także negatywny wpływ na jej akceptowalność przez konsumentów. Istnieją doniesienia wskazujące na wzrastające ryzyko infekcji żołądkowojelitowych, mających związek z wysoką mętnością wody do picia lub jej pojawieniem się podczas dystrybucji. Jest to możliwe, ponieważ mętność jest jednym ze składników potencjalnego zanieczyszczenia mikrobiologicznego wody. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami wskaźnik mętności w wodzie nie powinien przekraczać 1 NTU. CLOSTRIDIUM PERFRINGENS - laseczka zgorzeli gazowej to szczególnie niebezpieczna bakteria mogąca wywołać masowe zatrucia pokarmowe, zwłaszcza wówczas, gdy przedostanie się do sieci wodociągowej lub do studni. Występuje ona powszechnie w ściekach, wodzie i glebie, może wywoływać zakażenie skóry, tkanki podskórnej i zgorzel gazową w głębokich, skażonych ranach. Beztlenowe bakterie przetrwalnikujące Clostridium perfringens świadczą o dość odległym w czasie kałowym skażeniu wody. Bakterie te są dobrym wskaźnikiem odpowiednich zabiegów prowadzonych w procesach uzdatniania wody: koagulacji, sedymentacji i filtracji, zwłaszcza wówczas, gdy woda pochodzi z ujęć powierzchniowych. Drobnoustroje te powinny być wyeliminowane już na wstępnym etapie produkcji wody, gdyż są dość odporne na dezynfekcję, która odbywa się głównie na etapie strona 4 z 8
wprowadzania wody do sieci. Zgodnie z prawnymi wymaganiami obecność powyższych trzech mikroorganizmów wskaźnikowych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi nie powinna mieć miejsca. Tym samym narzucone zostało stałe monitorowanie jakości wody pitnej, sieci wodociągowych oraz skuteczności procesów uzdatniania i dezynfekcji. 6. Zgłoszenie reakcji niepożądanych związanych ze spożyciem wody Osoby korzystające z wody z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia Trzciana w 2017r. nie zgłaszały reakcji niepożądanych związanych ze spożyciem wody. 7. Prowadzone postępowania administracyjne i działania naprawcze prowadzone przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Z uwagi na jakość wody do spożycia nieodpowiadającą wymaganiom zawarty w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. z 2015r., poz. 1989) była konieczność prowadzenia postępowań administracyjnych i działań naprawczych. W związku z przekroczeniem dopuszczalnej wartości parametru chloroform, wydano decyzję administracyjną o warunkowej przydatności wody do spożycia przez ludzi, a następnie o jej przydatności do spożycia. Stwierdzenie przekroczenia Escherichia coli, Clostridium perfringens oraz mętności przyczyniło się do wszczęcia postępowania administracyjnego przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Bochni. Wydano decyzję o braku przydatności wody do spożycia przez ludzi, a po przeprowadzeniu skutecznych działań naprawczych decyzję o przydatności wody do spożyci przez ludzi. Wydano także decyzję płatniczą. W zakresie przekroczenia parametru mętności konieczne było wydanie decyzji o warunkowej przydatności wody do spożycia przez ludzi, następnie o jej przydatności. Postępowanie zakończyło wydanie decyzji płatniczej. Właściciel wodociągu w toku postępowań administracyjnych dokonał następujących działań naprawczych: płukanie i dezynfekcja filtrów i zbiorników wody uzdatnionej oraz płukanie i dezynfekcja całej sieci wodociągowej do uzyskania i doprowadzenia jakości wody do odpowiednich wymagań. II. Informacje o wielkości produkcji wody dostarczanej z wodociągów służących do celów publicznych lub handlowych, liczbie ludności zaopatrywanej w wodę, jakości wody, sposobu jej uzdatniania i dezynfekcji, przekroczenia wartości dopuszczalnych parametrów jakości wody zamieszczono w poniższej tabeli nr 2. strona 5 z 8
Wodociągi sieciowe/ Producenci wody Publiczna Szkoła Podstawowa w Leszczynie Firma Produkcyjno- Handlowa Gallod Leszczyna 159 Nazwa wodociągu Wodociąg zaopatrujący Publiczną Szkołę Podstawową w Leszczynie Wodociąg zaopatrujący Firmę Produkcyjno- Handlową Gallod w Leszczynie Wielkość produkcji (m 3 /dobę) Liczba ludności zaopatrywanej w wodę przez przedsiębiorstwo Sposób uzdatniania /dezynfekcja 2 250 Węgiel aktywny, odmanganianie, Odżelazianie, regulacja twardości, napowietrzanie, wymiana jonowa kationowa, dezynfekcja końcowa fizyczna. 3,5 4 Filtracja, odżelazianie, napowietrzanie, dezynfekcja końcowa fizyczna. Przekroczenie wartości dopuszczalnych parametrów Jon amonowy Nie stwierdzono Ocena jakości wody na koniec 2017r. Przydatna do spożycia za wyjątkiem okresu od 11.10.2017r.- 21.11.2017r. Przydatna do spożycia 1. Jakość wody Do oceny jakości wody wykorzystano wyniki próbek pobieranych i badanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną, a także wyniki uzyskane od właściciela obiektu w ramach prowadzonej kontroli wewnętrznej. W zakresie objętym badaniami woda spełniała wymagania dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. z 2015r.) za wyjątkiem parametru: jon amonowy (0,64 mg/l wartość dopuszczalna 0,5 mg/l) przekroczony w próbce wody pobranej w Publicznej Szkole Podstawowej w Leszczynie dnia 10 października 2017r. W związku z powyższym dnia 11 października 2017r. wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia. Na podstawie wyniku badania próbki wody pobranej przez zarządcę wodociągu stwierdzono, że woda w zakresie wykonanych oznaczeń spełnia wymogi zawarte w obowiązującym rozporządzeniu. W związku z czym dnia 21 listopada 2017r. wydano decyzję o przydatności wody do spożycia w wodociągu zaopatrującym Publiczną Szkołę Podstawową w Leszczynie. 2. Przekroczenia dopuszczalnych parametrów jakości wody wraz ze wskazaniem ich wpływu na zdrowie konsumentów Wodociąg zaopatrujący Publiczną Szkołę Podstawową w Leszczynie jon amonowy (0,64 mg/l wartość dopuszczalna 0,5 mg/l) strona 6 z 8
AMONOWY JON ponadnormatywna zawartość jonu amonowego w wodzie jest wskaźnikiem możliwego zanieczyszczenia ściekami. Amoniak może zmniejszać skuteczność dezynfekcji wody, przyczyniać się do powstawania azotynów w sieci wodociągowej, powodować nieskuteczne usuwanie manganu, a także wywoływać zmiany smaku i zapachu wody. Zawartość amoniaku w wodzie jest wskaźnikiem możliwego zanieczyszczenia wody bakteriami, ściekami czy odchodami zwierzęcymi. 3. Zgłoszenie reakcji niepożądanych związanych ze spożyciem wody Osoby korzystające z wody do spożycia z wody z wodociągów służących do celów publicznych lub handlowych na terenie Gminy Trzciana w 2017r. nie zgłaszały reakcji niepożądanych związanych ze spożyciem wody. 4. Prowadzone postępowania administracyjne i działania naprawcze prowadzone przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Wodociąg zaopatrujący Publiczną Szkołę Podstawową w Leszczynie. Ze względu na przekroczoną wartość parametru jon amonowy została wydana decyzja o warunkowej przydatności wody przeznaczonej do spożycia i decyzja płatnicza. Po przeprowadzonych działaniach naprawczych została wydana decyzja o przydatności wody do spożycia przez ludzi. W 2017 roku miała miejsce kontynuacja postępowania administracyjnego rozpoczętego w 2016 roku, z powodu przekroczenia parametrów żelaza i sodu. Dnia 02 grudnia 2016r. wydano decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia. Wraz z zakończeniem niniejszego postępowania zostało rozpoczęte kolejne w związku z przekroczeniem wartości parametru mętność oraz manganu w wynikach badań z kolejnych pobranych próbek wody. Postępowanie zakończono decyzją z dnia 20 września 2017r. o przydatności wody do spożycia w wodociągu zaopatrującym Publiczną Szkołę Podstawową w Leszczynie. 5. Szacowanie ryzyka zdrowotnego Na podstawie sprawozdań z badań wody Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Bochni dokonywał okresowej oceny jakości wody, w której stwierdzał że mieszkańcy gminy Trzciana, korzystający z wody z wodociągów zaopatrywanych w wodę bezpieczną dla zdrowia ludzkiego, wolną od mikroorganizmów chorobotwórczych pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, oraz substancji chemicznych w ilościach nie zagrażających zdrowiu oraz nie ma agresywnych właściwości korozyjnych i spełnia podstawowe wymagania określone w załącznikach 1-4 do rozporządzenia. strona 7 z 8
Po analizie oceny jakości wody PPIS w Bochni nie stwierdza przekroczeń związków szkodliwych dla zdrowia populacji gminy, która korzysta z wody z wodociągów nadzorowanych przez PPIS. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Bochni mgr inż. Halina Bielec Otrzymują: adresat a/a. Ocenę sporządziła: Renata Cholewa 14 61 239 47 wew. 15 strona 8 z 8