Załącznik do Uchwały nr XLVII/249/2014 Rady Miejskiej Krzywinia z dnia 27 stycznia 2014 roku w sprawie zatwierdzenia,,strategii Rozwoju Miejscowości Żelazno STRATEGIA ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ŻELAZNO NA LATA 2014 2020 Bajkowa Wieś Opracowanie: Sołtys i Rada Sołecka wsi Żelazno Styczeń 2014
I. Wprowadzenie Sołecka strategia to dokument opracowany przez grupę odnowy wsi Żelazno. Przedstawia bilans inwestycji, projektów, operacji, które udało się zrealizować wspólnie połączonymi siłami samorządu lokalnego, władz sołectwa i powstałej inicjatywy lokalnej. Jednocześnie dokonuje się analizy i diagnozy obecnych problemów miejscowości. Wyznacza nowe kierunki, wyzwania i zadania do realizacji w najbliższej przyszłości. Opracowana strategia pokazuje cele jakie zamierza osiągnąć sołectwo do roku 2020. Prace nad strategią to owoc wspólnej inicjatywy i pracy zespołu ludzi, mieszkańców Żelazna, którym leży na sercu dobro ich miejscowości. O ich zaangażowaniu w życie wioski może świadczyć lista zrealizowanych zadań w okresie kilkunastu lat. Strategia przyjmuje role integracji w stosunku do mieszkańców, organizacji pozarządowych oraz urzędu miasta i gminy Krzywiń. Wprowadzenie jej powinno być spójne ze strategią rozwoju gminy Krzywiń, przy współpracy z zespołem ludzi oraz przygotowanym zapleczem technicznym. W owym dokumencie skupiono się na analizie zasobów oraz przedstawieniu planowanych działań, planu rozwoju miejscowości Żelazno na najbliższe lata. Jest on skierowany do mieszkańców wsi, stowarzyszeń i grup nie formalnych (KGW, OSP), Urzędu Miasta i Gminy, Starostwa, Urzędu Marszałkowskiego. Działania wynikające ze strategii rozwoju, przyjętej najpierw przez zebranie wiejskie mieszkańców, a następnie Rade Miejską Krzywinia powinny zostać przekształcone w konkretne działania na terenie wsi. II. Opis historyczny Wieś znana co najmniej od 1392r. kiedy to stanowiła własność opata lubińskiego. Do 1797r. należała do klasztoru benedyktynów z Lubinia. Następnie włączona do dóbr rycerskich Lubiń i należąca przez jakiś czas do ich kolejnych właścicieli: - 1881r. dziedzic Żelazna Albert Knappe - 1896r. Edward Hentschel z Drezna - 1899r. Edmund Hentschel Niedługo potem dobra przeszły w ręce spółki ziemskiej z Poznania. W 1926r. jako właściciel majątku wymieniany zostaje Michał Jasiecki. W 1881r powierzchnia dóbr rycerskich wraz z folwarkiem Pniewiec i siedzibą wiejską wynosiła 362,6 ha z czego 225,2 ha zajmowały pola uprawne, 68,9 ha łąki, 29,62 ha lasy, 8,2 ha nieużytki, 30,6 ha wody. Na terenie majątku prowadzono hodowlę bydła rasy holenderskiej. W 1913r. prowadzono tu hodowlę: 24 koni, 98 krów i 110 szt. trzody chlewnej, w tym czasie powierzchnia dóbr zmniejszyła się do 278 ha. Na terenie majątku stał dwór z końca XIX w. przebudowany w 1912r. murowany z cegły na cokole z kamienia polnego, parterowy, nakryty dachem mansardowym, pokryty dachówką i papą. Zbudowany na planie prostokąta z późniejszą dobudówka od strony drogi i ryzalitem oraz zamkniętym gankiem od strony frontowej wschodniej. Elewacje tynkowe o zmienionych otworach okiennych pozbawione detalu. W połaci dachowej lukarny.
III. Nasze osiągnięcia - Żelazno wczoraj i dziś Ostatnie lata działalności mieszkańców, Sołtysa i Rady Sołeckiej, ich zaangażowanie w prace na rzecz wsi najlepiej obrazuje zakres wykonywanych inwestycji, wydarzeń kulturalnych na terenie naszej wioski. Wianki, tradycyjne dożynki wiejskie, jasełka we współpracy ze Zborem Zielonoświątkowców, festyny rodzinne z okazji dnia dziecka, wyjazdy dla dzieci (kino, basen), kuligi z ogniskiem, organizowanie czasu wolnego dzieciom podczas żniw (współpraca ze Zborem Zielonoświątkowców - wakacje - Generacja "T"), dzień ziemi - sprzątanie świata (współpraca z ZS w Krzywiniu). Wszystkie imprezy kulturalne są organizowane wspólnie przez społeczność wiejską. Wzajemne zrozumienie i poszanowanie wpływa na dobre przygotowanie. Inwestycje i zakres prac wykonywanych na przełomie 1990-2013: - budowa świetlicy wiejskiej, - telefonizacja wsi I, - chodniki, - telefonizacja II, - droga kostkowa do państwa Borowiaków, - plac zabawa przy jeziorze, - plac zabaw przy świetlicy wiejskiej, - droga kostkowa od państwa Giezek do państwa Karpińskich, - parking kostkowy przy jeziorze, - utwardzenie drogi powiatowej Żelazno - Stankowo ( 2 etapy ), - parking bitumiczny przy jeziorze ( droga Żelazno - Lubiń ), - zamontowanie ław biesiadnych przy jeziorze, - wiata turystyczna przy drodze Żelazno - Lubiń, - parking przy świetlicy wiejskiej, - wymiana okien w świetlicy wiejskiej, - odświeżenie elewacji sali, - zagospodarowanie terenów zielonych przy świetlicy wiejskiej, - modernizacja wnętrza świetlicy wiejskiej, - nasadzenia wokół jeziora ( jarząb szwedzki, wierzba mandżurska, jałowiec płożący ).
IV. Analiza zasobów RODZAJ ZASOBU/KAPITAŁU INFORMACJE O DYSPONOWANIU Przyrodniczy: - krajobraz - stan środowiska - klimat - roślinność - cenne obszary - gleby - wody powierzchniowe Kulturowy: - architektura - przestrzeń wiejska publiczna - przestrzeń wiejska prywatna - zabytki - osobliwości kulturowe - święta kulturowe - święta, odpusty, imprezy - tradycje, obrzędy, gwara - zespoły, twórcy Obiekty i tereny: - działki pod zabudowę mieszkaniową - działki pod domy letniskowe - działki pod zakłady usługowe i przemysł - pustostany - tradycyjne, nieużytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny itp.) - płaski, miejscami lekkie wzniesienia - dobry - powietrze czyste ( w normie) - bujna, różnorodna - jezioro - dobre, żyzne - wieś położona nad jeziorem - gospodarstwa rolne, zabudowa gospodarcza - świetlica wiejska - zadbane ogródki oraz zagrody mieszkańców - pałac państwa Jasieckich (wyremontowany, zadbany), w życie wsi angażują się nauczyciele z wykształcenia, którzy mieszkają we wsi i pracują z dziećmi - Powitanie Lata, Majówka, Wianki, Dożynki - gwara wielkopolska; dzieci uczęszczają do szkoły w Krzywiniu gdzie przygotowują się do konkursów gwarowych - młodzież grająca na instrumentach (występują podczas imprez o charakterze lokalnym, gminnym); dzieci i młodzież uczęszczają na zajęcia popołudniowe, które odbywają się w Krzywiniu - tereny gminne (mała liczba) - obecnie jest kilka domków letniskowych, tendencja rozwojowa Infrastruktura społeczna: - place publicznych spotkań - sale spotkań - ścieżki rowerowe - stoły biesiadne nad jeziorem - świetlica wiejska
- szkoły - przedszkola - biblioteki - placówki opieki społecznej - placówki służby zdrowia Infrastruktura techniczna: - wodociągi - kanalizacja - drogi - chodniki, parkingi, przystanki - sieć telefoniczna i dostępność Internetu - telefonia komórkowa Gospodarka, rolnictwo: - miejsca pracy - znane firmy - gastronomia - miejsca noclegowe - gospodarstwa rolne Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy: - środki udostępnione przez gminę - środki wypracowywane Mieszkańcy ( kapitał społeczny i ludzki): - znane postacie we wsi - przedsiębiorcy, sponsorzy - związki, stowarzyszenia, grupy nieformalne Informacje dostępne o wsi: - lokalna prasa - przewodniki - strony internetowe - wieś zwodociągowana - istnieje gminny program zakładania oczyszczalni przydomowych -powiatowe i gminne - chodniki, parkingi, przystanki zadbane -wieś ztelefonizowana, posiada szybkie łącze do Internetu -istnieje, zasięg miejscami słaby - głównie w gospodarstwie, małe zakłady usługowe - jeden bar - domki letniskowe, dwa gospodarstwa agroturystyczne - w przeważającej części wsi (kilka dużych, pozostałe średniej wielkości) - fundusz sołecki, inwestycje gminne, wspieranie oddolnych inicjatyw przez Urząd Gminy - organizacja imprez - sołtys wsi - mała liczba - OSP, KGW, Towarzystwo Rozwoju Żelazna - Kurier Krzywiński - o turystyce gminy, powiatu, województwa - www.krzywin.pl
V. Analiza SWOT MOCNE STRONY - dobre położenie wsi, blisko głównych dróg, - drogi po modernizacji, w dobrym stanie, - rolnictwo na dobrym poziomie, - wysoka aktywność społeczna (Rada Sołecka, Sołtys, KGW, OSP) - wysoki poziom integracji społecznej - piękne krajobrazy - położenie nad jeziorem pełnym ryb, - dobra baza turystyczna, - czyste powietrze. SZANSE - położenia wsi przy głównych drogach, - wybudowanie boisku sportowego, - dostępność funduszy unijnych dla organizacji pozarządowych, Dostępność środków finansowych w ramach programu Odnowa Wsi, - wzrost zainteresowania rekreacją i wypoczynkiem nad jeziorem, - rozbudowa ścieżek rowerowych, - dobra współpraca z sąsiadującymi sołectwami i lokalnymi władzami.- SŁABE STRONY zabytkowych obiektów, - mało obiektów do zwiedzania, - problemy z domkami letniskowymi (samowola budowlana) kanalizacji i gazyfikacji. ZAGROŻENIA - migracja dobrze wykształconych, młodych ludzi do dużych miast, aktywności w sprawy wsi ze strony młodzieży, nowych przedsiębiorstw i inwestorów, skutecznego powiadamiania przed gradobiciami, wichurami, - trudna droga dostępu do środków unijnych. VI. Wizja i Misja Wizja Żelazno, dzięki zrównoważonemu rozwojowi w oparciu o posiadane zasoby tj. przyrodnicze, kulturowe, kapitał ludzki ma szansę stać się miejscem turystyki weekendowej, gdzie zafunkcjonuje turystyka piesza, rowerowa, sportów wodnych. Dobra infrastruktura przyczyni się do wysokiego komfortu życia mieszkańców i dobrego klimatu do inwestycji.
Misja Bajeczna wieś, w której żyją dobrze, życzliwi, szczęśliwi i zawsze uśmiechnięci ludzie, która jest oazą dla wypoczynku i rekreacji, gościnna dla mieszkańców okolicznych wsi i miast ceniących sobie spokój i ciszę jako nadrzędną wartość funkcjonowania człowieka w zgodzie z przyrodą. VII. Program Odnowy Wsi w latach 2014-2020 Lp. WYZWANIE NAZWA PROJEKTU ŹRÓDŁO FINANSOWANIA (warianty) WAŻNOŚĆ/ZASADNOŚĆ 1. Droga Żelazno- Stankowo Budowa drogi Starostwo Powiatowe, dotacje z UMWW I 2. Budowa chodników Dokończenie budowy chodników i zjazdów na posesje Fundusz Sołecki, dotacje zewnętrzne II 3. Rewitalizacja brzegów jeziora Zwiększenie funkcjonalności plaży poprzez powiększenie obszaru wypoczynku we wsi Żelazno Fundusz Sołecki, dotacje zewnętrzne III 4. Budowa boiska Budowa boiska wielofunkcyjnego Fundusz Sołecki, dotacje zewnętrzne IV VIII. Zakończenie Przygotowana niniejsza strategia rozwoju naszej miejscowości to postawione cele na najbliższe lata. Opracowaliśmy strategię z uwagi na chęć dalszego rozwoju naszej małej ojczyzny, naszej miejscowości. Mieszkańcy Żelazna utożsamiają się z zawartym planem działań w strategii oraz deklarują wolę przystąpienia do dalszej pracy na rzecz idei odnowy wsi. Cele, pomysły, zadania zawarte w strategii rozwoju miejscowości Żelazno z uwagi na zmiany otoczenia mogą ulec modyfikacji w przyszłości. Przewodnicząca Rady Miejskiej /-/ Joanna Ziętkiewicz