Śladami Józefa Noji w Gminie Drawsko Autor: Mateusz Zawileński Zespół Szkół Ogólnokształcących w Krzyżu Wlkp.
Opis wycieczki Moja wycieczka jest całodniowa. Prowadzi przez malownicze tereny Gminy Drawsko. Tematem przewodnim oraz przewodnikiem po trasie będzie Józef Noji słynny olimpijczyk pochodzący z tych terenów. Po drodze będzie można zobaczyć malownicze lasy, łąki i wiele zabytków. Wycieczka może być świetną formą odpoczynku dla całej rodziny. Uczestnicy będą przemieszczać się po trasie rowerami, a dogodnymi porami roku do odbycia wycieczki są wiosna, lato i jesień.
Cele wycieczki zapoznanie uczestników z niezwykłym życiorysem Józefa Noji upamiętnienie postaci Józefa Noji (trasa prowadzi przez miejsca, którymi sportowiec biegał do pracy) przedstawienie uczestnikom wybranych form ochrony przyrody na terenie Gminy Drawsko (obszar Natura 2000 Puszcza Notecka i obszar chronionego krajobrazu Puszcza Notecka ) edukacja przyrodnicza (działalność bobrów, rozpoznawanie roślin i zwierząt) promocja jazdy rowerem jako jednej z form aktywnego odpoczynku promocja Gminy Drawsko Trasa wycieczki liczy 30,4 km.
Niezbędnik wycieczkowicza
Józef Noji
Józef Noji urodził się 8.09.1909 r. w Pęckowie, a zmarł 15.02.1943 r. w Auschwitz, gdzie był stolarzem zawodnik Sokoła Poznań i klubów sportowych Legia i Syrena Warszawa w czasie II wojny światowej był działaczem niepodległościowym był dziesięciokrotnym mistrzem Polski w biegach długodystansowych pracował jako stolarz i tramwajarz w Warszawie
Trudne początki Józef Noji pochodził z biednej, wiejskiej rodziny. Jego ojciec był stolarzem, jednak z powodu jego śmierci w 1917 r. warunki materialne Noji się pogorszyły. Chłopak musiał ciężko pracować fizycznie, żeby zapewnić godne życie swojej rodzinie. W 1927 zdobył uprawnienia czeladnicze jako stolarz i następnie wstąpił do Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Poznaniu. Później przeprowadził się do Bydgoszczy, a w Toruniu odbył służbę wojskową, po której wrócił w rodzinne strony. Wówczas codziennie biegał do pracy 24 km - z Pęckowa do Wronek przez Marylin, później do Kamiennika.
Trasa biegu do pracy
Kariera sportowca 1934 r. - wygrana w Biegach Narodowych na Przełaj 1934 r. - 2. miejsce w biegu na 10 000 m w meczu bałtyckim pomiędzy Polską, Litwą i Estonią od 1935 r. - członek Legii Warszawa 1936 r. - 2. miejsce w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 1937-39 r. - członek Syreny Warszawa
Osiągnięcia 1936 r. - udział w Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie (5. miejsce na 5 000 m i 14. miejsce na 10 000 m) 1936 r. - Międzynarodowy Mistrz Anglii na 6 mil 1938 r. - 5. miejsce na 5 000 m w Mistrzostwach Europy w Paryżu Mistrz Polski: na 5 000 m: 1935, 1936, 1937, 1938, 1939 na 10 000 m: 1936 przełaje: 1936, 1937, 1938, 1939
Karta uczestnictwa w ME 1938
II wojna światowa Podczas okupacji Polski, Niemcy ze względu na wybitne osiągnięcia Józefa Noji dwukrotnie zaproponowali mu podpisanie volkslisty, jednak spotkali się z odmową. Zimą 1939/40 zaangażował się w działalność niepodległościową, lecz został aresztowany przez Gestapo 18.09.1940 r. i umieszczony na Pawiaku. 23.07.1941 r. przetransportowano go wraz z polską inteligencją do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Tam pracował w stolarni. 14.02.1943 r. wtrącono go do tzw. bloku śmierci za próbę przemycenia listu. Dzień później o 13.55 poniósł śmierć pod ścianą śmierci strzałem w tył głowy.
Akt zgonu
Pamiątki i odznaczenia Odznaczenia olimpijczyka: Krzyż Walecznych Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami Postać Józefa Noji upamiętniona została na kilka sposobów, w tym Noteckim Półmaratonem im. Józefa Nojiego na trasie Pęckowo - Drawsko - Krzyż Wlkp. Wieleń. W tym roku wydarzenie odbędzie się po raz 37, a długość trasy wynosi ok. 21 km. Józef Noji jest także bohaterem epizodycznym w filmie Angeliny Jolie Niezłomny (2014) jako uczestnik IO w Berlinie w 1936 r.
Puszcza Notecka
Obszar Natura 2000 Puszcza Notecka Obszar ten jest to wielkim kompleksem leśnym rozciągającym się od Santoka i Skwierzyny do Obornik i Rogoźna. W krajobrazie dominują tereny leśne rosnące na wydmach śródlądowych powstałych podczas zlodowacenia północnopolskiego. Naturalną granicą północną jest rzeka Noteć, a południową - Warta. Drzewem, które stanowi największą część drzewostanu jest sztucznie nasadzona sosna zwyczajna. W ekotonach między lasem a łąką/polem uprawnym/drogą można spotkać brzozy brodawkowate i dęby szypułkowe.
Trasa wycieczki
Start Punkt startowy mieści się pod Urzędem Gminy Drawsko, który zajmuje budynek dawnego, okazałego pałacu z przełomu XIX i XX wieku. Uczestnicy następnie zapoznają się z krótką historią gminy i przejeżdżają rowerami pod Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa z roku 1901 (budowany z czerwonej cegły), obok którego mieści się drewniana dzwonnica (XIX/XX w.).
Kościół w Drawsku
Przejazd do Pęckowa wśród pól, łąk i lasów (5 km) Uczestnicy zostaną zapoznani z dwoma formami ochrony przyrody - obszarem Natura 2000 i obszarem chronionego krajobrazu. Trasa wycieczki prowadzi przez obszar Natura 2000 Puszcza Notecka i Obszar Chronionego Krajobrazu Puszcza Notecka.
Pęckowo Przedstawienie postaci Józefa Noji pod Szkołą Podstawową im. Józefa Noji w Pęckowie i pod Kościołem pw. św. Ignacego Loyoli z 1909 roku. Przerwa na drobny posiłek i odpoczynek.
Przejazd z Pęckowa do Marylina (5,1 km) Przejazd odbędzie się wśród lasów i łąk. Marylin to wieś głównie wypoczynkowa, gdzie przyjeżdżają turyści (głównie z Poznania) odpoczywać nad J. Moczydło. Wokół zbiornika wodnego znajduje się także ścieżka edukacyjna Maryliński świat ryb z plastikowymi figurami ryb i opisami ich gatunków. Zaplanowane jest przejście tą trasą oraz krótki odpoczynek.
Marylin
Rondo Kołeckiego - Marylin
Przejazd z Marylina do Piłki (2,8 km) W Piłce zaplanowane jest zwiedzanie Kościoła pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej z 1869 r. oraz pierwszego w Polsce parku grzybowego, w którym znajdują się figury popularnych grzybów wielkości człowieka, co jest niezwykłą atrakcją - jedyną swego rodzaju w naszym kraju. W tym miejscu następuje dłuższy odpoczynek.
Park Grzybowy i kościół
Przejazd do Kamiennika (6 km) Z Piłki trasa prowadzi leśną drogą do Kamiennika. W czasie przejazdu są zaplanowane postoje na posiłek i odpoczynek. Podczas przystanków uczestnicy będą się uczyli rozpoznawać gatunki drzew, kwiatów, omówiona zostanie także działalność bobrów w środowisku. Ten odcinek jest spokojnym przejazdem na łonie przyrody wśród ciszy/hałasu panujących w lesie.
Kamiennik Legenda o skarbie napoleońskim i XIX-wieczne domy szachulcowe - to atrakcje czekające na uczestników w tej wsi. Zostaną także przedstawione dwa pomniki przyrody - dąb i lipa. Uczestnicy zostaną zapoznani z formą ochrony przyrody jaką jest pomnik przyrody. Odpoczynek, drobny posiłek.
Powrót do Drawska (11,5 km) Uczestnicy przejadą z Kamiennika do Drawska niebieskim szlakiem rowerowym. Ostatni odcinek wycieczki będzie odpoczynkiem, ale także małym sprawdzianem pod względem umiejętności rozpoznawania gatunków drzew i znajomości postaci Józefa Noji. W Drawsku zaplanowane jest ognisko, pieczenie kiełbasek i piosenki obozowe, gra w siatkówkę, pływanie kajakiem na przystani Yndzel.
Bibliografia i źródła zdjęć Wszystkie zdjęcia z trasy wycieczki oraz zdjęcie medalu zostały wykonane przez autora prezentacji. Zdjęcia ze slajdów: 5 (po lewej), 6, 9, 10 - pl.wikipedia.org Zdjęcia ze slajdu 4: http://poradniki.kupujemy.pl/md/adv2/shopping_guide/6.jpg ; http://static3.redcart. pl/templates/images/thumb/9462/432/600/pl/0/templates/images/products/9462/0371b47784d39ac7cffd7c810ed101b a.jpeg ; http://reklama-kjm.pl/photos/p_31769_1.jpg ; http://www.atlasturek.internetdsl.pl/mapy/turek85/turek_2.jpg Jan Janusz Moder Józef Noji Olimpijczyk z Pęckowa i Józef Noji 19091943 (informacje + zdjęcia ze slajdów: 5 (po prawej), 7, 8, 11, 13. www.wielen.pl materiały udostępnione przez Urząd Gminy Drawsko
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!