Gdzie szkielet nie pomoże tam ACRON się sprawdzi tech. dent. Agnieszka Szulerecka Uzupełnienie braków międzyzębowych protezą z ACRONU z zachowaniem estetyki i biofunkcjonalności. Do gabinetu stomatologicznego zgłosił się młody pacjent z dużymi brakami międzyzębowymi w odcinkach bocznych i przednim. Ze względu na młody wiek pacjenta i czynniki ekonomiczne nie było możliwości wykonania uzupełnienia stałego TITLE: Where the skeleton does not help there is... ACRON to check STRESZCZENIE: Artykuł prezentuje wykonanie protezy z tworzywa ACRON materiału niezawierającego monomeru resztkowego MMA. SŁOWA KLUCZOWE: ACRON, opis przypdaku SUMMARY: The article presents how to make prostheses by AKRON a material containing no residual monomer MMA. KEY WORDS: ACRON, case study lub kombinowanego. Proteza szkieletowa nie spełniłaby swojej funkcji, ponieważ zęby filarowe były zrotowane, a ich powierzchnie nie zapewniały odpowiedniego prowadzenia oraz retencji. Dodatkowo proteza z metalowymi klamrami była nie do zaakceptowania przez tak młodą osobę z oczywistych względów estetycznych. Po konsultacji wraz z lekarzem zdecydowaliśmy o wykonaniu protezy z tworzywa ACRON (ROKO). Poniżej prezentuję proces powstawania protezy z ACRONU. Prezentowana praca zajęła III miejsce oraz została wyróżniona w Ogólnopolskim Konkursie dla Techników Dentystycznych Multipress droga do perfekcji, organizowanym przez firmę ROKO. Fot. 1. Sytuacja przed podjęciem leczenia. fot. archiwum autorki 50
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 5/2014 t ec h n i k a dentyst yc z n a Fot. 2. Ocena modelu roboczego. Model odlewam z gipsu IV klasy, a podstawę z gipsu klasy II. Zęby, szczególnie przednie, są dość niskie, dlatego zdecydowałam się oklamrować każdy ząb sąsiadujący z luką. Zęby przedtrzonowe i trzonowe pozwalają również na wykonanie podparć, które nie przeszkadzają w zgryzie. Fot. 3. Analiza paralelometryczna. Analizator zarysował wszystkie podcienie na zębach oraz na wyrostku zębodołowym. Użyłam czerwonego grafitu, by w późniejszych etapach dokładnie widzieć, które linie wyznaczają podcień i aby nie mieszały się one z innymi nanoszonymi liniami. 51
Fot. 4. Planowanie pracy. Zarysowuję zasięg przyszłej protezy, zwracając uwagę na to, aby ominąć przyczep języka i wędzidło wargi dolnej oraz wykorzystać podcienie zębów i wyrostka w celu uzyskania lepszej retencji. Przy zębach przednich, ze względów estetycznych, klamry minimalnie przykryją powierzchnię zęba, natomiast na zębach tylnych będą większe, aby zapewnić stabilność protezie. Fot. 5. Przygotowanie modelu do powielania. Woskiem odciążam szyjki zębowe zarówno od strony policzkowej, jak i językowej. Blokuję podcienie na zębach i na wyrostku, ale tylko tam, gdzie uniemożliwiają one uzyskanie właściwego toru wprowadzenia protezy. Cienką warstwą wosku odciążam również miejsca pod szyjkami zębów klamrowanych, gdzie klamra przechodzi w płytę protezy. Fot. 6. Powielanie modelu. Model powielam w klasyczny sposób w puszcze do powielania silikonem. Po całkowitym związaniu silikonu uwalniam model i zalewam formę silikonową gipsem przystosowanym do wysokich temperatur powstających podczas wtrysku Multistone. 52
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 5/2014 t ec h n i k a dentyst yc z n a a Fot. 7a-b. Izolowanie i podcinanie zębów. Na powielonym modelu ponownie zarysowuję zasięg protezy i izoluję model izolatorem LUVAC. Ostateczny efekt to błyszcząca, nieklejąca się powierzchnia modelu. Zęby łączą się z materiałem jedynie w sposób mechaniczny, dlatego należy je odpowiednio spreparować. W części zęba przeznaczonej do osadzenia w płycie protezy frezem z ostrą krawędzią wykonuję rowek utrzymujący. Wiertłem 1,0 mm wykonuję otwory retencyjne. b 53
Fot. 8. Modelowanie w wosku. Płytkę wosku rozgrzewam nad palnikiem i dociskam do modelu. Ostrym nożykiem obcinam nadmiary i przyklejam płytę protezy do modelu zgodnie z zarysowanym zasięgiem. Następnie ustawiam wcześniej opiłowane odpowiednio zęby i zatapiam je w woskowej płycie. Wszystko wygładzam. Płyta protezy przy zębach powinna kończyć się na wysokości preparacji. Fot. 9. Puszkowanie. Przed puszkowaniem obcinam gipsowe zęby modelu. Wewnętrzne części puszki izoluję wazeliną. Połowę puszki zalewam gipsem. Model ustawiam pod ukosem, tak by płyta protezy była przedłużeniem kanału wlewowego. Po związaniu gipsu z wosku o średnicy 2,5-3,5 mm modeluję kanał pomocniczy, który przylega do płyty protezy maksymalną powierzchnią. Modeluję też z wosku kanał wlewowy. Po związaniu izoluję gips izolatorem do gipsu, następnie zakładam drugą część puszki i zalewam ją gipsem. 54
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 5/2014 t ec h n i k a dentyst yc z n a Fot. 10. Wyparzanie. Puszkę przetrzymuję w wyparzarce ok. 10 min. Otwieram ją i wypłukuję dokładnie resztki wosku prysznicem wyparzarki. Wkładam ponownie do wyparzarki, aby puszka nie straciła swojej temperatury, czekając na sygnał maszyny o konieczności wtrysku. Gdy jest sygnał, delikatnie usuwam nadmiary wody, skręcam puszkę i umieszczam ją we wtryskarce. Fot. 11a-b. Wtrysk ACRONU. Ustawiam parametry topnienia ACRONU, zgodnie z tabelą zamieszczoną w instrukcji (w przypadku obecnie wykonywanej pracy jest to 275 C, 18 min). Po rozgrzaniu wtryskarki i sygnale gotowości urządzenia spryskuję zewnętrzną część naboju sprayem do smarowania ROKO i umieszczam nabój w tulei. Po zakończeniu topienia i sygnale konieczności wtrysku umieszczam rozgrzaną puszkę we wtryskarce, blokuję ją i wtryskuję materiał. Czekam 30 min aż puszka ostygnie, tak by można ją było bezpiecznie wyjąć z maszyny. a b 55
Fot. 12. Uwalnianie protezy. Po całkowitym ostygnięciu puszki poluzowuję śruby, zdejmuję blokady i otwieram puszkę. Ostrożnie uwalniam protezę. Usuwam pozostałości gipsu i tarczą odcinam kanał wlewowy. Fot. 13. Obróbka mechaniczna i polerowanie. Frezami i kamieniami obrabiam protezę, zbierając nadmiary, wycieniając klamry i wygładzając pobrzeże. Po dopasowaniu protezy na model całą pracę gumkuję, najpierw gumką gruboziarnistą, a potem gładką. Polerowanie odbywa się w kilku etapach. Najpierw używam szczotkoszmaciaka z mokrym pumeksem, następnie irchy, cały czas pilnując, by proteza była mokra i się nie przegrzała. Po opłukaniu protezy z pumeksu nabłyszczam ją na sucho brązową pastą ROKO Brillance do wstępnego nabłyszczania, następnie pastą BLUE do ostatecznego nadania połysku. Gotową pracę przekazuję lekarzowi w woreczku foliowym z wodą. 56
n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y 5/2014 t ec h n i k a dentyst yc z n a a Fot. 14a-b. Gotowa proteza na modelu. b 57
Fot. 15a-b. Proteza w ustach pacjenta. W tak trudnych sytuacjach protetycznych jak opisane powyżej ACRON jest jedynym materiałem, który zapewnia powodzenie pracy. W odróżnieniu od stalowych klamer protez szkieletowych klamry z ACRONU mają pamięć kształtu, a zarazem elastyczność pozwalającą na wykonanie ramienia retencyjnego nawet w przypadkach mocno wychylonych zębów, pozbawionych powierzchni prowadzącej. ACRON jest wystarczająco sztywny, aby zapewnić stabilizację płyty protezy, a jednocześnie umożliwia wykonanie estetycznych klamer. Dużymi zaletami w porównaniu z innymi tworzywami termoplastycznymi sa stabilność wymiarowa, łatwość obróbki i możliwość uzyskania trwałego połysku. a b 58