Aleksandra Ryśkiewicz Roksana Grzesiek Ewelina Warzecha Monika Ficek Fundusze pomocowe wspierające biznes Coraz więcej ludzi decyduje się na założenie własnej działalności, dlatego też niezbędne stają się różne formy dofinansowania. Kapitał początkowy można pozyskać z wielu źródeł. W swojej pracy skupimy się na dofinansowaniach z Unii Europejskiej (UE). 1. Dofinansowania z Unii Europejskiej Firma dla młodych Jeśli nie ukończyliśmy jeszcze 30 lat, nie uczymy się i nie pracujemy, możemy starać się o dotację na własny biznes. W pierwszej kolejności przeprowadzana jest analiza naszej sytuacji i indywidualnych predyspozycji. Na jej podstawie opracowany zostaje indywidualny plan działania. Z pakietu dostępnych działań zostaną wybrane dla nas te, które w naszym wypadku okażą się najskuteczniejsze. Możemy skorzystać z doradztwa zawodowego, pomocy w znalezieniu pracy, szkoleń, studiów podyplomowych, staży oraz praktyk zawodowych. Jednym z elementów pakietu działań są też środki na otwarcie firmy. Dotację na start naszego biznesu (ponad 20 tys. zł), szkolenia i doradztwo, pomoc finansową i porady na pierwszym etapie działania naszej firmy. Warto wspomnieć o Start in Poland to program, którego celem jest rozwój start-upów w Polsce. Program jest adresowany również do podmiotów zagranicznych. Firmy otrzymują pomoc nie tylko w fazie inkubacji i akceleracji, ale również na etapie dalszego rozwoju oraz ekspansji międzynarodowej. Powstaje więc pytanie, jak są one finansowane? Finansowanie startupów Jeśli myślimy o uruchomieniu startupu powiniśmy wiedzieć, że na rynku istnieją instytucje, które poszukują firm z dużym potencjałem i są gotowe ponieść ryzyko inwestycji. Należą do nich m.in. fundusze kapitału zalążkowego oraz tzw. anioły biznesu. 1
Fundusze kapitału zalążkowego Jeśli nasza działalność posiada duży potencjał innowacyjny, a nie mamy pieniędzy na start, rozwiązaniem mogą być fundusze kapitału zalążkowego, czyli fundusze kapitału podwyższonego ryzyka (venture capital -VC). To rozwiązanie pozwala otrzymać nie tylko środki na rozwój, ale również profesjonalne wsparcie oraz dostęp do rynków zbytu i kontaktów biznesowych. Inwestor VC udzieli nam wsparcia w zamian za możliwość ingerencji w nasz biznes. Często wiąże się to z oddaniem kontroli nad firmą inwestorowi (w zamian za wsparcie otrzymuje on większość udziałów, albo gwarantuje sobie prawo wpływania na strategiczne decyzje). VC to rozwiązanie, które pozwoli skoncentrować się na rozwijaniu pomysłów, ale trzeba mieć pewność, że inwestor chce tego samego, co my. Anioły biznesu Podobną formą dofinansowania jak venture capital jest współpraca z aniołami biznesu, czyli osobami, które dysponują własnym kapitałem i chciałyby przeznaczyć go na finansowanie zewnętrznych przedsiębiorstw i pomysłów. W zamian za wsparcie finansowe otrzymują one mniejszościowy pakiet udziałów w firmie. Anioły Biznesu często zgrupowane są w Instytucjach Otoczenia Biznesu (IOB). Wsparcie UE dla start-upów Starter i BizNest Młode firmy typu start-up mogą skorzystać z nowych instrumentów w Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój: Starter oraz BizNest. Przeznaczone są dla podmiotów, które nie prowadzą działalności na żadnym rynku lub prowadzą działalność na dowolnym rynku od mniej niż 7 lat, od pierwszej komercyjnej sprzedaży. W ramach tych programów otrzymujemy bezpośrednią pomoc od wyłonionych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości funduszy zalążkowych, funduszy venture capital czy sieci aniołów biznesu. Jeśli mamy innowacyjny pomysł na firmę, możemy zgłosić się do któregoś z nich. Wybiorą one najciekawsze pomysły, które przejdą tzw. preinkubację. Polega ona na badaniach i analizach, które pozwolą ustalić, czy nasze rozwiązanie ma potencjał i może przynieść zysk. Będziemy mogli zawiązać spółkę i dostać zasilenie kapitałowe na start biznesu. 2
Platformy startowe dla nowych pomysłów Wsparcie w tworzeniu i rozwoju swojego startupu można uzyskać także w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia. Pomoc uzyskujemy w ośrodkach innowacji (parki technologiczne, inkubatory) z Polski Wschodniej, realizujących specjalny projekt Platformy startowe dla nowych pomysłów". Z ich oferty będziemy mogli skorzystać, jeśli mamy mniej niż 35 lat, i chcemy otworzyć firmę we wschodniej Polsce. Są to województwa: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko mazurskie. Uczestnictwo w projekcie daje dostęp do infrastruktury (np. stanowisko pracy), mentoringu, coachingu oraz innych usług niezbędnych do rozwinięcia nowego pomysłu biznesowego. Kiedy firma będzie już gotowa do wejścia na rynek, będzie mogła uzyskać dofinansowanie na rozwój swojej działalności. Oprócz programów wspierających innowacyjny pomysł Unia Europejska wychodzi naprzeciw rolnikom i ludziom nie tylko młodym. Jeśli jesteśmy rolnikami ubezpieczonymi w KRUS, możemy skorzystać z tzw. premii na rozpoczęcie działalności. Dofinansowanie wynosi maksymalnie 100 tys. zł, a wniosek o jego uzyskanie składamy do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jeśli mieszkamy na wsi, ale nie zajmujemy się rolnictwem możemy udać się do urzędu gminy i możemy uzyskać więcej informacji na ten temat. Dotacja może wynieść do 100 tys. zł. Pożyczki na rozwój przedsiębiorstw: Możemy również skorzystać z Rządowego Programu Pierwszy biznes Wsparcie w starcie" realizowany jest przez jedyny państwowy bank w Polsce Bank Gospodarstwa Krajowego. Inicjatorem Programu jest Minister Pracy i Polityki Społecznej, na zlecenie którego BGK będzie zarządzać Programem przez cały okres jego funkcjonowania. Celem programu jest rozwój przedsiębiorczości oraz tworzenie nowych miejsc pracy, jako elementów rozwoju rynku pracy, przeciwdziałania bezrobociu i promowania zatrudnienia. Pośrednicy finansowi udzielają nisko oprocentowanych pożyczek z przeznaczeniem na: podjęcie działalności gospodarczej, utworzenie miejsca pracy dla osoby bezrobotnej. Kwota o jaką można się starać wynosi do 90 tys zł. 3
Niższe składki ZUS przez okres 2 lat Za ulgę pomocową możemy również uznać niskie składki ZUS w ciągu 2 lat na początkowym etapie prowadzenia działalności. Początkujący przedsiębiorca może w ciągu 24 miesięcy zaoszczędzić ponad 14,5 tys. zł. Najniższa możliwa podstawa wymiaru wynosi 30% minimalnego wynagrodzenia (w roku 2018-2100 zł), czyli 630,00 zł; wartość składki społecznej z dobrowolnym chorobowym - 200,16 zł; wartość składki na ubezpieczenie zdrowotne - to 9% podstawy wymiaru składki zdrowotnej 3554,93 czyli 319,94 zł. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój O dofinansowanie ze strony PO IR mogą starać się przede wszystkim mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Dotacje są przeznaczone przede wszystkim na inwestycje w sprzęt, systemy produkcyjne i aparaturę. Bezzwrotna pomoc ma się przyczynić także do zwiększenia nakładów na działania badawczo-rozwojowe, nie tylko w skali kraju, ale i poszczególnych regionów. Pula środków wynosi miliard złotych. Z czasem budżet będzie prawie o połowę mniejszy (460 mln zł). Innym sposobem, aby pozyskać środki na opracowanie nowych wyrobów czy modernizację istniejących narzędzi są tzw. bony na innowacje. Konkurs jest organizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), która przyjmie wnioski w czterech miesięcznych etapach. Minimalna kwota wydatków kwalifikowanych na jeden projekt wynosi 60 tys. zł, a maksymalna - 400 tys. zł. 2. Organizacje wspierające biznes Warto też wspomnieć iż w Polsce działa wiele instytucji i organizacji oferujących przedsiębiorcom, zwłaszcza tym rozpoczynającym działalność, informacje i dofinansowanie. Krajowy System Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorców (KSU) Jest to sieć dobrowolnie współpracujących ze sobą organizacji świadczących usługi na rzecz mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorstw oraz osób podejmujących działalność gospodarczą. W jego ramach działają punkty konsultacyjne (PK KSU). Jeśli prowadzimy małą lub średnią firmę, to w punkcie konsultacyjnym uzyskamy informacje dotyczące podstawowych zagadnień związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa i zarządzaniem nim oraz dostępnych instrumentów wsparcia (w tym funduszy unijnych). 4
Fundusz Mikro pożyczki dla małych firm Celem Funduszu jest wspieranie rozwoju mikroprzedsiębiorczości przez udostępnianie kapitału w formie pożyczek właścicielom małych firm. Przedsiębiorcy klienci Funduszu Mikro są obsługiwani przez doradców klienta w oddziałach znajdujących się na terenie całego kraju. Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej: www.funduszmikro.pl. Bank Gospodarstwa Krajowego Bank Gospodarstwa Krajowego realizuje program Pierwszy biznes - Wsparcie w starcie. Studenci, absolwenci i bezrobotni w całej Polsce mogą otrzymać nawet 74 tys. zł niskooprocentowanej pożyczki na założenie własnego biznesu. Fundusze poręczeń kredytowych Fundusze poręczeń kredytowych są instytucjami o charakterze non-profit. Świadczą pomoc finansową w formie poręczeń dla małych rozwojowych firm nieposiadających wystarczającej historii kredytowej lub wymaganych przez bank zabezpieczeń. Poręczeniem mogą być objęte kredyty, pożyczki przeznaczone m.in. na rozpoczęcie czy rozszerzenie działalności. Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości doradztwo Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości realizują projekty społeczne i biznesowe na skalę ogólnopolską i regionalną, gromadzą najwybitniejszych ekspertów młodej przedsiębiorczości oraz rozwijają Innowacyjną Gospodarkę w Polsce. 3. Literatura strona internetowa wsparciewstarcie.bgk.pl strona internetowa funduszeeuropejskie.gov.pl strona internetowa biznes.gov.pl strona internetowa poradnikprzedsiębiorcy.pl strona internetowa firmoweewolucje.money.pl 5