S u b r e g i o n T a r n o w s k i O PROJEKCIE

S u b r e g i o n T a r n o w s k i O PROJEKCIE 1

PODSTAWOWE DANE 2

Tytuł projektu Małopolski Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej (MOWES) - Subregion Tarnowski Obszar działania powiat tarnowski, brzeski, dąbrowski, miasto Tarnów Termin realizacji 1 sierpnia 2016-31 lipca 2019 Lider. Partnerzy Towarzystwo Oświatowe Ziemi Chrzanowskiej w Chrzanowie Fundacja Rozwoju Regionu Rabka (Rabka Zdrój) Fundacja Miejsc i Ludzi Aktywnych (Kraków) Fundacja im. Hetmana Jana Tarnowskiego Partner wiodący Subregionu Tarnowskiego, prowadzący Inkubator Ekonomii Społecznej Stowarzyszeniem Inicjatyw Społecznych i Oświatowych Cumulus (Nowy Sącz) Cel projektu Zwiększenie poziomu zatrudnienia o 65 miejsc pracy w sektorze ES i wzmocnienie potencjału 120 PES subregionu tarnowskiego poprzez kompleksowe wsparcie dla tego sektora 3

Obszar działania Inkubatora ES w Tarnowie powiat brzeski 4

Ścieżka wsparcia MOWES Dotacje na zatrudnienie osoby bezrobotnej oraz dodatkowo zagrożonej wykluczeniem społecznym 23.372 zł/osobę (Regulamin) Max. dla 5 osób zatrudnionych (przez 18 m-cy) w 1 przedsiębiorstwie społecznym - 50 dotacji dla PS (dla nowopowstałego PS dodatkowo wsparcie pomostowe). Ws parcie szkoleniowo-doradcze przed dotacją (szkolenia zawodowe po przyznaniu dotacji) Animacja (Regulamin) Wsparcie lokalnej społeczności/liderów lokalnych w dostępie do usług MOWES (spotkania animacyjne, warsztaty tematyczne, wizyty studyjne i stażowe, warsztaty grantowe, konsultacje, doradztwo). Granty (otwarty konkurs - 10 tys. zł na ekonomizację, Regulamin) Zwrot kosztów delegacji dla wolontariuszy MOWES LIS (Regulamin) Inkubator MOWES (Regulamin) Miejsce/biuro dla PES/NGO/JST/osób chcących założyć PS lub ekonomizować PES, gdzie można prowadzić spotkania, organizować pracę, przechowywać dokumenty (szafy zamykane). Do dyspozycji: 5 stanowisk komputerowych, wi-fi, urządzenie wielofunkcyjne, tablica multimedialna, rzutnik, sala spotkań, pokój doradczy (doradztwo kluczowe, biznesowe, prawne, księgowe, audyty, szkolenia stacjonarne i wyjazdowe, zawodowe, coaching, mentoring, wizyty studyjne) Monitoring dotacji 5

USŁUGI MOWES 6

Usługi MOWES - Animacja (1) 1. Spotkania animacyjne (100 spotkań, 800 osób w trakcie trwania Projektu): Tematyka spotkań - ekonomia społeczna, diagnoza środowiska lokalnego, tworzenia środowiska przyjaznego dla rozwoju ekonomii społecznej, uspołeczniania zadań publicznych, budowanie partnerstw rozwojowych, dialog obywatelski (w tym konsultacje społeczne), planowanie strategiczne na poziomie lokalnym i ponadlokalnym uwzględniające ekonomię społeczną w rozwoju lokalnym, inicjowanie działania partnerstw, grup, grup inicjatywnych podejmujących działania w zakresie ekonomii społecznej, współpracy w regionie lub założenia podmiotu. Czas trwania - średnio 3-8 h. 2. Warsztaty tematyczne (20 warsztatów w trakcie trwania Projektu) Cel warsztatów - wsparcie działań animacyjnych prowadzących do ekonomizacji PES, PS, wpisania ES w dokumenty planistyczne na terenie gminy/gmin, m.in. warsztaty dotyczące działań służących rozwojowi partnerstw i ekonomii społecznej, inicjowane przez Liderów Inicjatyw Społecznych (LIS) dla członków społeczności lokalnych. Czas trwania warsztatu - 8 h Liczba UP ok. 10 Beneficjent zapewnia UP catering (przerwa kawowa, lunch) 7

Usługi MOWES - Animacja (2) 3. Wizyty stażowe (4 wizyty w trakcie trwania Projektu) Cel wizyt zapoznanie z modelowym rozwiązaniem partnerstwa dla rozwoju ekonomii społecznej przydatnym dla społeczności lokalnej. Czas trwania wizyty 2 dni Liczba UP podczas 1 wizyty ok. 5 Beneficjent zapewnia UP przejazd, nocleg i wyżywienie 4. Wizyty studyjne (2 edycje w trakcie trwania Projektu) Tematyka wizyt - inicjatywy rozwoju lokalnego oparte o wykorzystanie potencjału i współpracy trójsektorowej. Czas trwania wizyty 2 dni Liczba UP w trakcie 1 wizyty ok. 15 UP Beneficjent zapewnia UP przejazd, nocleg i wyżywienie 5. Konsultacje i doradztwo Cel - wsparcie działań animacyjnych prowadzących do ekonomizacji PES, PS, wpisania ES w dokumenty planistyczne na terenie gminy/gmin, diagnozę środowiska lokalnego. 8

Usługi MOWES - Szkolenia Szkolenia (stacjonarne i wyjazdowe) dla osób fizycznych/pes/jst chcących założyć PS, zamierzających prowadzić działalność gospodarczą w obszarze ekonomii społecznej, zapewniających uczestnikom podniesienie wiedzy i zdobycie umiejętności niezbędnych do założenia, prowadzenia i rozwijania PS, zgodnie ze Standardami OWES i spełniających wszystkie standardy jakości zawarte w MSUES (audyty finansowe, prawne, biznesowe, marketingowe) dla wolontariuszy (LIS) czyli osób zainteresowanych podniesieniem/uzyskaniem wiedzy i umiejętności w zakresie animacji, inicjowania i prowadzenia inicjatyw z zakresu ekonomii społecznej, angażowaniem się (jako Liderzy Inicjatyw Społecznych LIS) na poziomie lokalnym w tworzenie środowiska przyjaznego rozwojowi ekonomii społecznej lub/i budowanie partnerstw rozwojowych lub/i dialog obywatelski lub/i planowanie strategiczne dla chcących otrzymać dotację podmiotów i osób fizycznych zamierzających prowadzić działalność gospodarczą w obszarze ekonomii społecznej. Szkolenia dotyczą pozyskania dotacji i jej rozliczania 9

Usługi MOWES ekonomizacja istniejących PES (1) Audyty zróżnicowane pod względem zakresu na małe, średnie i duże. Usługa audytu ma sprawdzić poziom przygotowania PES do ekonomizacji poprzez weryfikację dokumentacji finansowej i procedur istniejących w PES. Wynikiem audytu ma być plan wprowadzenia rozwiązań, które pomogą PES założyć lub rozwinąć działalność gospodarczą/odpłatną działalność statutową, zatrudnić personel. Audyty mają wskazać liczbę dokumentów/procedur niezbędnych do efektywnego funkcjonowania i podniesienia ich przychodów (1 PES może wziąć udział w max. 2 audytach) Coaching Coaching grupowy dla 5 PES zarówno dla młodych, jak i "wypalonych" PES w zakresie celu i sposobu funkcjonowania, wyboru ścieżek działalności, podziału zadań pomiędzy członkami; budowania zespołu, poszukiwania inspiracji i poprowadzenie PES przez proces pożądanej przez nich, korzystnej zmiany (średnio 4-7 godz./pes) Mentoring wsparcie w tworzeniu programów rozwoju PS w oparciu o wiedzę i doświadczenie Mentora. Metoda kierowana do 50 PS (śr. 50 h/ps) funkcjonujących na rynku max 2 lata, które są nastawione na rozwój i wprowadzanie zmian 10

Usługi MOWES ekonomizacja istniejących PES (2) Usługi Prawne, księgowe, marketingowe, doradztwo specjalistyczne biznesowe Usługi marketingowe 70 pakietów marketingowych obejmujących opracowanie planu marketingowego oraz opracowanie i produkcję dopasowanego do niego zestawu materiałów promocyjnych (opcjonalnie ulotki, plakaty, strona www, itp. o wartości 2,5 tys. zł) Grant na ekonomizację PES 10 tys. zł (konkurs, Regulamin) 11

KLIENCI MOWES 12

Dla kogo MOWES (1) Osób fizycznych, które: Istniejących organizacji pozarządowych, które chcą: Istniejących spółdzielni socjalnych/ps, których członkowie chcą: Osób fizycznych, które: Osób fizycznych, które: Osób fizycznych, które: chcą założyć: spółdzielnię socjalną; stowarzyszenie lub fundację z wyodrębnioną odpłatną działalnością pożytku publicznego lub działalnością gospodarczą, skorzystać z infrastruktury biura MOWES i jego usług doradczo/szkoleniowych przekształcić się w PS/powołać PS skorzystać z doradztwa, coachingu, mentoringu, szkoleń, usług marketingowych, prawnych, księgowych, wizyt studyjnych, otrzymać grant w wys. 10 tys. zł na ekonomizację (targi, zakup sprzętu itp.) skorzystać z infrastruktury biura MOWES skorzystać z dotacji na zatrudnienie (istotne warunki do spełnienia!) otrzymać dotację na zwiększenie zatrudnienia skorzystać z doradztwa, coachingu, mentoringu, benchmarkingu, szkoleń, usług marketingowych/grant, prawnych, księgowych, wizyt studyjnych skorzystać z infrastruktury biura MOWES chcą podnieść swoje kwalifikacje (szkolenia, wizyta studyjna, zwrot kosztów za delegacje) w zakresie działań animacyjnych/wolontariackich (LIS) są członkami/pracownikami/wolontariuszami PES Są przedstawicielami JST zainteresowanymi założeniem PES 13

Dla kogo MOWES (2) Dla zakwalifikowanych do udziału w projekcie, którzy podpiszą dokumenty rekrutacyjne i regulaminy uczestnictwa w MOWES: 1. instytucje (JST) i organizacje (ngo), które chcą założyć PS 2. NGO nie prowadzące działalności gospodarczej/odpłatnej działalności publicznego, które chcą je uruchomić 3. NGO prowadzące działalność gospodarczą (zainteresowane rozwojem) 4. NGO prowadzące statutową odpłatną działalność pożytku publicznego (zainteresowane rejestracją/uruchomieniem działalności gospodarczej i rozwojem) 1. osoby fizyczne (głównie bezrobotni i /lub zagrożeni wykluczeniem społecznym), które chcą założyć spółdzielnię socjalną 2. osoby fizyczne, które chcą założyć ngo (fundację,stowarzyszenie) 3. osoby fizyczne zainteresowane wolontariatem w MOWES jako Lider Inicjatyw Społecznych 4. osoby fizyczne przedstawiciele PES (członkowie/pracownicy/wolontariusze) 14

DLA KOGO DOTACJE 15

Bezrobotni uprawnieni do otrzymania dotacji (1) Osoby korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (w art. 7) z powodu: 1) ubóstwa; 2) sieroctwa; 3) bezdomności; 4) bezrobocia; 5) niepełnosprawności; 6) długotrwałej lub ciężkiej choroby; 7) przemocy w rodzinie; 7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi; 8) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności; 9) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych; 10) (uchylony) 11) trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach; 12) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego; 13) alkoholizmu lub narkomanii; 14) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej; 15) klęski żywiołowej lub ekologicznej Osoby o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym: 1) bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, 2) uzależnieni od alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających, 3) chorzy psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, 4) długotrwale bezrobotni w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, 5) zwalniani z zakładów karnych, mających trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej 6) uchodźcy realizujący indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, 7) osoby niepełnosprawne, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, którzy podlegają wykluczeniu społecznemu i ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub 16 ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym

Bezrobotni uprawnieni do otrzymania dotacji (2) osoby przebywające w pieczy zastępczej lub opuszczające pieczę zastępczą oraz rodziny przeżywające trudności w pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej osoby nieletnie, wobec których zastosowano środki zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości zgodnie z ustawą z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2014 r. poz. 382, z późn. zm.) osoby z niepełnosprawnością osoby niepełnosprawne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.), a także osoby z zaburzeniami psychicznymi, w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375, z późn. zm.) rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością, o ile co najmniej jeden z rodziców lub opiekunów nie pracuje ze względu na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością osoby korzystające z PO PŻ 17

DOTACJI NIE OTRZYMAJĄ 18

Nie otrzymają dotacji osoby zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym, Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub prowadzące działalność na podstawie odrębnych przepisów (w tym m.in. działalność adwokacką, komorniczą lub oświatową) w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień przystąpienia do projektu, karane za przestępstwa skarbowe w rozumieniu ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. 2013 186 z późn. zm.) oraz niekorzystające z pełni praw publicznych i nieposiadające pełnej3/ograniczonej4 zdolności do czynności prawnych, zamierzające prowadzić działalność gospodarczą w sektorach wykluczonych na podstawie art. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis, pozostające w związku małżeńskim lub w faktycznym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia z Beneficjentem, partnerem Beneficjenta (w tym podmiotem będącym członkiem partnerstwa posiadającego akredytację ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego), wykonawcą oraz pracownikami Beneficjenta, partnera lub wykonawcy uczestniczącymi w procesie rekrutacji i przyznawania wsparcia finansowego które łączy lub łączył z Beneficjentem, partnerem Beneficjenta (w tym podmiotem będącym członkiem partnerstwa posiadającego akredytację ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego), wykonawcą oraz pracownikami Beneficjenta, partnera lub wykonawcy uczestniczącymi w procesie rekrutacji i przyznawania wsparcia finansowego związek z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, które w ciągu ostatnich dwóch lat łączył stosunek pracy lub inny (umowa zlecenie, umowa o dzieło lub inne) z Beneficjentem, partnerem Beneficjenta (w tym podmiotem będącym członkiem partnerstwa posiadającego akredytację ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego) lub wykonawcą, które skorzystały / zamierzają skorzystać równolegle z innych środków, w tym zwłaszcza ze środków PFRON, Funduszu Pracy oraz środków oferowanych w ramach RPO WM 2014-2020, PO WER 2014-2020 na pokrycie tych samych wydatków związanych z podjęciem oraz prowadzeniem działalności gospodarczej bądź też założeniem przedsiębiorstwa społecznego, karanych zakazem dostępu do środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 i 4 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885, z późn. zm.), 19

KLUCZOWE DEFINICJE 20

Ekonomia społeczna na wolnym rynku Dostarczanie usług publicznych Działalność handlowa i produkcyjna, usługi na otwartym rynku ES Nie jest możliwe osiągniecie sukcesu, czyli maksymalnego możliwego rozwoju bez partnerstwa trójsektorowego. Każdy z sektorów oddziałuje na inne sektory tworząc dla niego środowisko od niego niezależne. Integracja społeczna, usługi o charakterze wzajemnym 21

Podmiot ekonomii społecznej (PES) 1. Przedsiębiorstwo społeczne, w tym spółdzielnia socjalna, o której mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz. U. Nr 94, poz. 651, z późn. zm.) 2. Podmiot reintegracyjny, realizujący usługi reintegracji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym: CIS i KIS oraz ZAZ i WTZ, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych 3. Organizacja pozarządowa lub podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2014 r. poz. 1118, z późn. zm.), 4. Podmiot sfery gospodarczej utworzony w związku z realizacją celu społecznego bądź dla którego leżący we wspólnym interesie cel społeczny jest racją bytu działalności komercyjnej: organizacje pozarządowe, o których mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie prowadzące działalność gospodarczą, z której zyski wspierają realizację celów statutowych spółdzielnie, których celem jest zatrudnienie tj. spółdzielnie pracy, inwalidów i niewidomych, działające w oparciu o ustawę z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2016 r. poz. 21) spółki non-profit, o których mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, o ile udział sektora publicznego w spółce wynosi nie więcej niż 50%. Źródło: Minister Rozwoju i Finansów, Wytyczne w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020, Warszawa 24 października 2016, s. 10-11 22

Przedsiębiorstwo społeczne (PS) (1) a) jest podmiotem wyodrębnionym pod względem organizacyjnym i rachunkowym, prowadzącym działalność gospodarczą zarejestrowaną w Krajowym Rejestrze Sądowym lub działalność oświatową w rozumieniu art. 83a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, lub działalność kulturalną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 406, z późn. zm.), której celem jest: i) integracja społeczna i zawodowa określonych kategorii osób wyrażona poziomem zatrudnienia tych osób: (1) zatrudnienie co najmniej 50%: osób bezrobotnych lub osób z niepełnosprawnościami, lub osób, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, lub osób, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych, lub (2) zatrudnienie co najmniej 30% osób o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych lub osób z zaburzeniami psychicznymi, o których mowa w ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego; ii) lub realizacja usług społecznych świadczonych w społeczności lokalnej, usług opieki nad dzieckiem w wieku do lat 3 zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2016 r. poz. 157) lub usług wychowania przedszkolnego w przedszkolach lub w innych formach wychowania przedszkolnego zgodnie z ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, przy jednoczesnej realizacji integracji społecznej i zawodowej osób, o których mowa w ppkt i, wyrażonej zatrudnieniem tych osób na poziomie co najmniej 30%;

Przedsiębiorstwo społeczne (PS) (2) b) jest podmiotem, który nie dystrybuuje zysku lub nadwyżki bilansowej pomiędzy udziałowców, akcjonariuszy lub pracowników, ale przeznacza go na wzmocnienie potencjału przedsiębiorstwa jako kapitał niepodzielny oraz w określonej części na reintegrację zawodową i społeczną lub na działalność pożytku publicznego prowadzoną na rzecz społeczności lokalnej, w której działa przedsiębiorstwo; c) jest zarządzany na zasadach demokratycznych, co oznacza, że struktura zarządzania przedsiębiorstwami społecznymi lub ich struktura własnościowa opiera się na współzarządzaniu w przypadku spółdzielni, akcjonariacie pracowniczym lub zasadach partycypacji pracowników, co podmiot określa w swoim statucie lub innym dokumencie założycielskim; d) wynagrodzenia kadry zarządzającej są ograniczone limitami tj. nie przekraczają wartości, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie; e) zatrudnia w oparciu o umowę o pracę, spółdzielczą umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną co najmniej trzy osoby, przy zachowaniu proporcji zatrudnienia określonych w lit. a. Źródło: Minister Rozwoju i Finansów, Wytyczne w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020, Warszawa 24 października 2016, s. 12-13

Osoby zagrożone ubóstwem/wykluczeniem społ. (1) A. osoby korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej lub kwalifikujące się do objęcia wsparciem pomocy społecznej, tj. spełniające co najmniej jedną z przesłanek określonych w art. 7 tej ustawy: Pomocy społecznej udziela się osobom z powodu: 1) ubóstwa; 2) sieroctwa; 3) bezdomności; 4) bezrobocia; 5) niepełnosprawności; 6) długotrwałej lub ciężkiej choroby; 7) przemocy w rodzinie; 7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi; 8) potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności; 9) bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych; 10) (uchylony) 11) trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach; 12) trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego; 13) alkoholizmu lub narkomanii; 14) zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej; 15) klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Osoby zagrożone ubóstwem/wykluczeniem społ. (2) B. Osoby lub rodziny zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym to osoby, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym; Przepisy ustawy stosuje się w szczególności do: 1) bezdomnych realizujących indywidualny program wychodzenia z bezdomności, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, 2) uzależnionych od alkoholu, 3) uzależnionych od narkotyków lub innych środków odurzających, 4) chorych psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego, 5) długotrwale bezrobotnych w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, 6) zwalnianych z zakładów karnych, mających trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, 7) uchodźców realizujących indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, 8) osób niepełnosprawnych, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, którzy podlegają wykluczeniu społecznemu i ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym.

Osoby zagrożone ubóstwem/wykluczeniem społ. (3) C. osoby przebywające w pieczy zastępczej lub opuszczające pieczę zastępczą oraz rodziny przeżywające trudności w pełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej; D. osoby nieletnie, wobec których zastosowano środki zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości zgodnie z ustawą z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2014 r. poz. 382, z późn. zm.); E. osoby przebywające w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, o których mowa w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156, z późn. zm.); F. osoby z niepełnosprawnością osoby niepełnosprawne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.), a także osoby z zaburzeniami psychicznymi, w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375, z późn. zm.); G. rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością, o ile co najmniej jeden z rodziców lub opiekunów nie pracuje ze względu na konieczność sprawowania opieki nad dzieckiem z niepełnosprawnością; H. osoby zakwalifikowane do III profilu pomocy, zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 149, z późn. zm.); I. osoby niesamodzielne; J. osoby bezdomne lub dotknięte wykluczeniem z dostępu do mieszkań w rozumieniu Wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie monitorowania postępu rzeczowego i realizacji programów operacyjnych na lata 2014-2020; K. osoby odbywające kary pozbawienia wolności; L. osoby korzystające z PO PŻ.

Otoczenie osób zagrożonych Otoczenie osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym: Osoby spokrewnione lub niespokrewnione z osobami zagrożonymi ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, wspólnie zamieszkujące i gospodarujące, a także inne osoby z najbliższego środowiska osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Za otoczenie osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym można uznać wszystkie osoby, których udział w projekcie jest niezbędny dla skutecznego wsparcia osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Do otoczenia osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym należą także osoby sprawujące rodzinną pieczę zastępczą lub kandydaci do sprawowania rodzinnej pieczy zastępczej, osoby prowadzące rodzinne domy dziecka i dyrektorzy placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego. Źródło: Minister Rozwoju i Finansów, Wytyczne w zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020, Warszawa 24 października 2016, s. 10