Raport wykorzystania funduszy unijnych w ramach kluczowych konkursów Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój STAN NA 31.12.2017 WRAZ Z PROGNOZĄ PO 2018 1 www.pmgconsulting.eu
SPIS TREŚCI WSTĘP 3 1. OBSZAR 1 WSPARCIE PROWADZENIA PRAC BADAWCZO-ROZWOJOWYCH (TZW. B+R) PRZEZ PRZEDSIĘBIORCÓW 1.1. Poddziałanie 1.1.1 Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa" numer strony bez zmian 5 2. OBSZAR 2 WSPARCIE OTOCZENIA I POTENCJAŁU PRZEDSIĘBIORSTW DO PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI B+R 8 2.1. Działanie 2.1 Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw 9 3. OBSZAR 3 WSPARCIE INNOWACJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH POPRZEZ WPROWADZANIE NA RYNEK NOWYCH PRODUKTÓW/USŁUG/TECHNOLOGII BĘDĄCYCH WYNIKIEM PRAC B+R 10 3.1. Poddziałanie 3.2.1 Badania na rynek 11 3.2. Poddziałanie 3.2.2 Kredyt na innowacje technologiczne 12 4. OBSZAR 4 - WSPARCIE POTENCJAŁU NAUKOWO-BADAWCZEGO POPRZEZ WSPÓŁPRACĘ SEK- TORA NAUKI Z PRZEDSIĘBIORCAMI 14 4.1. Poddziałanie 4.1.2 Regionalne agendy naukowo-badawcze 15 4.2.Poddziałanie 4.1.4 Projekty aplikacyjne 16 5. PODSUMOWANIE 18
WSTĘP
Początek roku 2018 to połowa perspektywy finansowej licząc od uruchomienia pierwszego naboru wniosków dla przedsiębiorców (maj 2015r.). W związku z powyższym warto podsumować okres 2015-2017, przedstawiając statystyki w zakresie m.in. wysokości wypłaconych Polsce środków z KE, stosunku liczby złożonych wniosków do projektów rekomendowanych do dofinansowania, wartości wykorzystanych do chwili obecnej środków oraz, co najważniejsze, wartości pozostałych środków do wykorzystania w ramach flagowych konkurów POIR wraz z prognozą po 2018 roku. Szymon Łokaj Wg danych Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju do końca 2017r. Komisja Europejska wypłaciła Polsce 32,3 mld PLN (tj. 7,7 mld EUR) z funduszy unijnych 2014-2020. Z kolei inwestorzy przedstawili do rozliczenia z UE faktury opiewające na 56,3 mld PLN, jednocześnie wnioskując o zwrot 40,3 mld PLN. Oznacza to, że prawie 13% funduszy na lata 2014-2020 jest już rozliczonych. W sektorze prywatnym fundusze europejskie mają służyć zwiększeniu konkurencyjności polskiej gospodarki, dlatego też największy wzrost wydatków w odniesieniu do poprzedniej perspektywy finansowej nastąpi w sferze innowacyjności. Działania wspierające realizację tego celu finansowane są w ramach (POIR). Inteligentny Rozwój to drugi co do wysokości dostępnych środków program w Polsce oraz największy w Unii Europejskie finansujący badania, rozwój oraz innowacje. Na jego realizację przeznaczono ok. 8,6 mld EUR, czyli ok 36,8 mld PLN 1. Najważniejszym założeniem POIR jest wsparcie projektów badawczo-rozwojowych realizowanych przez przedsiębiorców lub w ramach konsorcjów naukowo-przemysłowych oraz wprowadzenie wyników tych projektów na rynek. Maciej Miernik Inteligentny Rozwój możemy podzielić na 4 flagowe obszary wparcia: 1. Obszar 1 - wsparcie prowadzenia prac badawczo-rozwojowych (tzw. B+R) przez przedsiębiorców realizowane głównie w ramach: a. Poddziałania 1.1.1 Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa, b. Działania 1.2 Sektorowe programy B+R. 2. Obszar 2 - wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R realizowane głównie w ramach: a. Działania 2.1 Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw. 3. Obszar 3 wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach poprzez wprowadzanie na rynek nowych produktów/usług/technologii będących wynikiem prac B+R realizowane w ramach: a. Poddziałania 3.2.1 Badania na rynek, b. Poddziałania 3.2.2 Kredyt na innowacje technologiczne. 4. Obszar 4 - wsparcie potencjału naukowo-badawczego poprzez współpracę sektora nauki z przedsiębiorcami realizowane głównie w ramach: a. Poddziałanie 4.1.2 Regionalne agendy naukowo-badawcze, b. Poddziałanie 4.1.4 Projekty aplikacyjne. Łączna alokacja w Perspektywie Finansowej 2014-2020 na konkursy organizowane w ramach wskazanych powyżej działań i poddziałań wynosi ok. 23 mld PLN 2, co stanowi ok. 62% ogólnie dostępnej alokacji środków w ramach POIR. Głównymi Beneficjentami Inteligentnego Rozwoju są przedsiębiorcy, dlatego też POIR cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem wśród podmiotów sektora MŚP oraz dużych firm. Poniższy raport prezentuje krótkie zestawienie w zakresie m.in. liczby złożonych oraz rekomendowanych do dofinansowania wniosków oraz stopnia wykorzystania alokacji wg opublikowanych list rankingowych dla każdego z ww. konkursu w podziale na rok 2015, 2016 oraz 2017 3 oraz prognozę dostępnych środków na lata 2019-2020. 1 Przeliczono po kursie 4,2688 PLN. Metodologię zastosowano do wszystkich przeliczeń EUR/PLN pojawiających się w niniejszym opracowaniu. 2 Zgodnie z Planem finansowym (stan na dzień 28.06.2018r.). 3 Dane pochodzą z podsumowania dostępnych na dzień 2 sierpnia 2018r. list rankingowych i mogą nie w pełni odzwierciedlać faktyczne wykorzystanie alokacji z uwagi np. na oszczędności generowane w projektach, rozwiązywane umowy o dofinansowanie itp. 3 www.pmgconsulting.eu
1 1. OBSZAR 1 WSPARCIE PROWADZENIA PRAC BADAWCZO-ROZWOJOWYCH (TZW. B+R) PRZEZ PRZEDSIĘBIORCÓW
1.1. Poddziałanie 1.1.1 Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa" (szybka ścieżka) Dofinansowanie udzielane jest na realizację projektów, które obejmują badania przemysłowe i prace rozwojowe albo prace rozwojowe. Uzupełnieniem wsparcia na projekty B+R może być dofinansowanie prac przedwdrożeniowych, rozumianych jako działania przygotowawcze do wdrożenia wyników prac B+R w działalności gospodarczej. Stosunek liczby złożonych wniosków do liczby projektów rekomendowanych do dofinansowania (duże przedsiębiorstwa oraz konsorcja przedsiębiorstw) Łączna alokacja w ramach ww. poddziałania na lata 2014 2020 wraz z rezerwą wykonania wynosi ok. 1,94 mld EUR, tj. ok. 7,9-8,3 mld PLN (w zależności od kursu EURO). Do końca 2017r. zostało przeprowadzonych 11 konkursów (sektor MŚP, duże przedsiębiorstwa oraz konsorcja przedsiębiorstw), w ramach których złożono łącznie 4472 wnioski, z czego 926 otrzymało rekomendację do dofinansowania. Daje to wskaźnik sukcesu na poziomie ok. 21% - średnio co piąty wnioskodawca otrzymał dofinansowanie dla swojego projektu. 114 16 74 24 156 78 Stosunek liczby złożonych wniosków do liczby projektów rekomendowanych do dofinansowania (sektor MSP) 2015 2016 2017 Liczba z o onych wniosków Liczba przyznanych dotacji 1968 Łączna wartość projektów rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015-2017 w podziale na sektor MSP oraz inne niż MSP 961 233 162 1199 413 2015 2016 2017 Liczba z o onych wniosków Liczba dofinansowanych wniosków 5 www.pmgconsulting.eu
Łączna wartość wszystkich projektów rekomendowanych do dofinansowania w poddziałaniu 1.1.1 POIR w konkursach przeprowadzonych w latach 2015-2017 wyniosła ok. 5 mld PLN, najwięcej środków zostało przyznanych w roku 2017 ok. 2,84 mld PLN, ponad połowa dotychczas przyznanych środków. Do rozdysponowania w latach 2018-2020 pozostało jeszcze ok. 2,9-3,3 mld PLN, w tym w samym 2018 roku przewidziana alokacja wyniesie ponad 2,8 mld PLN, co oznacza, że alokacja na lata 2019-2020 wyniesie w okolicach 200-600 mln PLN. Wykorzystanie dostępnych środków w ramach 1.1.1. POIR do końca 2017 r. Działanie 1.2 Sektorowe programy B+R" Programy sektorowe służą realizacji dużych przedsięwzięć B+R, istotnych dla rozwoju poszczególnych branż/ sektorów gospodarki (np. motoryzacyjnej, chemicznej, gier komputerowych, medycznej, lotniczej itp.). Dofinansowanie udzielane jest na realizację projektów, które obejmują badania przemysłowe i prace rozwojowe albo prace rozwojowe. Uzupełnieniem wsparcia na projekty B+R może być dofinansowanie prac przedwdrożeniowych rozumianych jako działania przygotowawcze do wdrożenia wyników prac B+R w działalności gospodarczej. Łączna alokacja w ramach ww. działania na lata 2014 2020 wraz z rezerwą wykonania wynosi ok. 852 mln EUR, tj. ok. 3,5-3,7 mld PLN (w zależności od kursu EURO). W latach 2015-2017 zostało przeprowadzonych 19 konkursów (INNOCHEM (2x), INNONEUROPHARM, INNOTEXTILE, INNOWACYJNY RECYKLING, INNOSTAL (2x), GAMEINN (2x), INNOSBZ (2x), INNOMOTO, INNOMED, IUSER, INNOTABOR, WoodINN, INNOLOT, PBSE (2x)). We wszystkich konkurach, których nabór zakończył się do końca 2017 r. złożono 717 wniosków, z czego 366 otrzymało rekomendację do dofinansowania. Daje to wskaźnik sukcesu na poziomie ok. 51%. Stosunek liczby złożonych wniosków do liczby projektów rekomendowanych do dofinansowania. Prognoza dostępnych środków w ramach 1.1.1. POIR po 2018 r. 310 311 96 49 175 142 2015 2016 2017 Liczba z o onych wniosków Liczba przyznanych dotacji 6 www.pmgconsulting.eu
Łączna wartość projektów rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015 2017 Pognoza w ramach działania 1.2. POIR 2018 r. Łączna wartość wszystkich projektów rekomendowanych do dofinansowania w ramach działania 1.2 PO IR, dla konkursów przeprowadzonych w latach 2015-2017 wyniosła ok. 1,84 mld PLN. Do rozdysponowania w latach 2018-2020 pozostało jeszcze 1,7-1,9 mld PLN, w tym w samym 2018 roku przewidziana alokacja wyniesie ponad 700 mln PLN, co oznacza, że na lata 2019-2020 zostanie jeszcze około 1-1,2 mld PLN. " Biorąc pod uwagę łączną wartość Wykorzystanie dostępnych środków w ramach 1.2 POIR do środków już przyznanych końca 2017 r. i planowanych do przyznania w 2018 roku, na lata 2019-2020 w analizowanych konkursach pozostanie jeszcze około 1,2-1,8 mld PLN 7
2 2. OBSZAR 2 WSPARCIE OTOCZENIA I POTENCJAŁU PRZEDSIĘBIORSTW DO PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI B+R
Działanie 2.1 Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw Łączna wartość projektów rekomendowanych do dofinansowania dla konkursów zorganizowanych w latach 2015 2017 Celem działania jest wsparcie inwestycji polegających na tworzeniu i rozwoju infrastruktury badawczo-rozwojowej przedsiębiorstw poprzez inwestycje w aparaturę, sprzęt, technologie i inną niezbędną infrastrukturę, która służyć będzie prowadzeniu prac badawczo-rozwojowych na rzecz tworzenia innowacyjnych produktów i usług. Łączna alokacja w ramach ww. działania na lata 2014 2020 wynosi około 633 mln EUR, tj. ok. 2,5-2,8 mld PLN. W latach 2015-2017 zostało przeprowadzonych 5 konkursów. W analizowanym okresie we wszystkich konkursach (łącznie z konkursem, którego nabór zakończył się w styczniu 2018) złożono 805 wniosków, z czego 441 otrzymało rekomendację do dofinansowania, co daje wskaźnik sukcesu na poziomie ok. 55% - średnio co drugi wnioskodawca otrzymał wsparcie dla swojej inwestycji. Stosunek liczby złożonych wniosków do liczby projektów rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015-2017 Łączna wartość wszystkich projektów rekomendowanych do dofinansowania w ramach działania 2.1 PO IR, dla konkursów zorganizowanych w latach 2015-2017 wyniosła ok 2,42 mld PLN. Do rozdysponowania w latach 2018-2020 pozostało jeszcze ok. 80-380 mln PLN, lecz biorąc pod uwagę, że w konkursach zaplanowanych na 2018 rok, w 2018 roku alokacja wynosi 350 mln PLN, najprawdopodobniej w roku 2018 zostanie wykorzystana cała alokacja. Wykorzystanie dostępnych środków w ramach 2.1 POIR do końca 2017 r. Prognoza dostępnych środków w ramach 1.2. POIR po 2018 r. Biorąc pod uwagę łączną wartość środków już przyznanych i planowanych do przyznania w 2018 roku, alokacja na lata 2019-2020 w analizowanych konkursach zostanie wyczerpana. Kolejne konkursy będą uzalezniote od generowanych oszczędności z poprzednich lat lub przesuwania środków pomiędzy działaniami. 9 www.pmgconsulting.eu
3 3. OBSZAR 3 WSPARCIE INNOWACJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH POPRZEZ WPROWADZANIE NA RYNEK NOWYCH PRODUKTÓW/USŁUG/TECHNOLOGII BĘDĄCYCH WYNIKIEM PRAC B+R
Poddziałanie 3.2.1 Badania na rynek Łączna wartość projektów rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015-2017 Celem poddziałania jest wsparcie MŚP w wdrożenia wyników prac badawczo-rozwojowych, służących wprowadzeniu na rynek nowych lub znacząco ulepszonych produktów, towarów lub usług. Dofinansowanie na wdrożenie wyników prac B+R jest instrumentem komplementarnym do działań 1.1 i 1.2 i sanowi dodatkową zachętę do zwiększania nakładów przedsiębiorstw na badania i rozwój. Łączna alokacja w ramach ww. poddziałania na lata 2014 2020 wraz z rezerwą wykonania wynosi ok. 1,08 mld EUR, tj. ok. 4,3-4,7 mld PLN. W latach 2015-2017 zostało przeprowadzonych 6 konkursów. W analizowanym okresie spośród 1027 złożonych wniosków 264 otrzymało rekomendację do dofinansowania, co daje wskaźnik sukcesu na poziomie 25,7% - średnio co czwarty wnioskodawca otrzymał wsparcie swojego projektu. Liczba projektów złożonych i rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015-2017 Łączna wartość wszystkich projektów rekomendowanych do dofinansowania wyniosła niespełna 3 mld PLN, a do rozdysponowania w latach 2018-2020 pozostało jeszcze ok. 1,3-1,7 mld PLN, przy czym w ramach konkursów, które zostały przeprowadzone na przełomie 2017 i 2018 roku oraz zaplanowanych na 2018 rok, cała alokacja wraz z dotychczas wygenerowanymi oszczędnościami z poprzednich konkursów prawdopodobnie zostanie wyczerpana. Wykorzystanie dostępnych środków w ramach 3.2.1 POIR do końca 2017 r. 407 423 96 197 54 114 2015 2016 2017 Liczba z o onych wniosków Liczba przyznanych dotacji 11 www.pmgconsulting.eu
Prognoza dostępnych środków w ramach 3.2.1. POIR po 2018 r. Stosunek liczby złożonych wniosków do liczby projektów rekomendowanych do dofinansowania Poddziałanie 3.2.2 Kredyt na innowacje technologiczne Łączna wartość projektów rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015-2017 Celem poddziałania jest wsparcie MŚP we wdrożenia innowacji technologicznych, będących wynikiem własnych prac B+R przedsiębiorców lub projekty dotyczące wdrożenia wyników prac B+R nabywanych przez przedsiębiorców w ramach projektu. Mogą one mieć postać prawa własności przemysłowej, wyników prac badawczo-rozwojowych lub nieopatentowanej wiedzy technicznej, które umożliwiają wytwarzanie nowych lub znacząco ulepszonych towarów/produktów, procesów lub usług. Łączna alokacja w ramach ww. poddziałania na lata 2014 2020 wynosi ponad 472 mln EUR, tj. ok. 1,8-2,1 mld PLN. W latach 2015-2017 zostały przeprowadzone 3 konkursy. W analizowanym okresie spośród 1364 złożonych wniosków 425 otrzymało rekomendację do dofinansowania, co daje wskaźnik sukcesu na poziomie 31% - niespełna co trzeci wnioskodawca otrzymał wsparcie dla swojego projektu. Łączna wartość wszystkich projektów rekomendowanych do dofinansowania wyniosła ponad 1,5 mld PLN, do rozdysponowania w latach 2018-2020 teoretycznie pozostało jeszcze ok. 0,5 mld PLN, przy czym w 2018 roku w ramach dwóch zaplanowanych konkursów przewidziano alokację w wysokości 900 mln PLN, co zapewne zagospodarowuje oszczędności powstałe w dotychczasowych konkursach oraz pozostałą alokację. 12 www.pmgconsulting.eu
Wykorzystanie dostępnych środków w ramach 3.2.2. POIR do końca 2017 r. Prognoza dostępnych środków w ramach 3.2.2. POIR po 2018 r. " Biorąc pod uwagę łączną wartość środków już przyznanych i planowanych do przyznania w 2018 roku, alokacja na lata 2019-2020 w analizowanych konkursach zostanie wyczerpana. Kolejne konkursy będą uzalezniote od generowanych oszczędności z poprzednich lat lub przesuwania środków pomiędzy działaniami 13
4 4. OBSZAR 4 WSPARCIE POTENCJAŁU NAUKOWO- BADAWCZEGO POPRZEZ WSPÓŁPRACĘ SEKTORA NAUKI Z PRZEDSIĘBIORCAMI
Poddziałanie 4.1.2 Regionalne agendy naukowo-badawcze Łączna wartość projektów rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015-2017 Celem poddziałania jest wsparcie badań przemysłowych i prac rozwojowych albo prac rozwojowych, realizowanych w ramach konsorcjum, tworzonego przez co najmniej jedno przedsiębiorstwo i jedną jednostkę naukową. Uzupełnieniem wsparcia na projekty B+R może być dofinansowanie prac przedwdrożeniowych, rozumianych jako działania przygotowawcze do wdrożenia wyników prac B+R w działalności gospodarczej. Łączna alokacja w ramach ww. poddziałania na lata 2014 2020 wynosi ok. 99,5 mln EUR, tj. 410-430 mln PLN. Do końca 2017r. zostały przeprowadzone 2 konkursy, w których złożono 282 wniosków, z czego 59 otrzymało rekomendację do dofinansowania, co daje wskaźnik sukcesu na poziomie ok. 21% - niespełna co piąty wnioskodawca otrzymywał wsparcie dla projektu, jest to najniższy wskaźnik sukcesu spośród analizowanych źródeł wsparcia. Stosunek liczby złożonych wniosków do liczby projektów rekomendowanych do dofinansowania Łączna wartość wszystkich projektów rekomendowanych do dofinansowania wyniosła ok. 211,5 mln PLN, do rozdysponowania pozostało jeszcze ok. 198,5-218,5 mln PLN, przy czym w ramach zaplanowanego w 2018 roku konkursu przewidziano alokację w wysokości 200 mln PLN, co oznacza, że po 2018 roku alokacja zostanie wyczerpana. Wykorzystanie dostępnych środków w ramach 4.1.2. POIR. 168 114 23 36 2016 2017 Liczba z o onych wniosków Liczba przyznanych dotacji 15 www.pmgconsulting.eu
Prognoza dostępnych środków w ramach 4.1.2. POIR po 2018 r. Stosunek liczby złożonych wniosków do liczby projektów rekomendowanych do dofinansowania Łączna wartość projektów rekomendowanych do dofinansowania w latach 2015-2017 Poddziałanie 4.1.4 Projekty aplikacyjne Celem poddziałania jest wsparcie badań przemysłowych i prac rozwojowych albo prac rozwojowych, realizowanych w ramach konsorcjum, tworzonego przez co najmniej jedno przedsiębiorstwo i jedną jednostkę naukową. Uzupełnieniem wsparcia na projekty B+R może być dofinansowanie prac przedwdrożeniowych, rozumianych jako działania przygotowawcze do wdrożenia wyników prac B+R w działalności gospodarczej. Łączna alokacja w ramach ww. poddziałania na lata 2014 2020 wynosi ok. 189 mln EUR, tj. 790-830 mln PLN. Do końca 2017r. zostały przeprowadzone 3 konkursy, w których złożono 455 wniosków, z czego 85 otrzymało rekomendację do dofinansowania, daje wskaźnik sukcesu na poziomie ok. 19% - niespełna co piąty wnioskodawca otrzymywał wsparcie dla swojego projektu, jest to najniższy wskaźnik sukcesu spośród analizowanych źródeł wsparcia. Łączna wartość wszystkich projektów rekomendowanych do dofinansowania wyniosła ok. 417 mln PLN, do rozdysponowania pozostało jeszcze ok. 373-413 mln PLN, przy czym w ramach zaplanowanego w 2018 roku konkursu przewidziano alokację w wysokości 200 mln PLN, co oznacza, że na lata 2019-2020 zostanie jeszcze około 200 mln PLN. 16 www.pmgconsulting.eu
Wykorzystanie dostępnych środków w ramach 4.1.4. POIR. Prognoza dostępnych środków w ramach 4.1.4. POIR po 2018 r. Biorąc pod uwagę łączną wartość środków już przyznanych i planowanych do przyznania w 2018 roku, alokacja na lata 2019-2020 w ramach poddziałania 4.1.2 PO IR zostanie wyczerpana, a w ramach poddziałania 4.1.4 wyniesie 200 mln. Alokacje moga ulec zwiększeniu w wyniku generowanych oszczędności z poprzednich lat lub przesuwania środków pomiędzy działaniami. 17 www.pmgconsulting.eu
Podsumowanie Podsumowując lata 2015-2017 oraz alokację jaka pozostała do wykorzystania w latach 2018-2020 bez uwzględnienia wszystkich generowanych oszczędności w projektach dotychczas realizowanych oraz Beneficjentów którzy zrezygnowali z zawarcia umowy o dofinansowanie: Dostępna na lata 2018-2020 alokacja środków z jednej strony jest jeszcze wysoka, lecz patrząc na łączną kwotę alokacji środków, planowanej do przyznania w samym 2018 roku, wartość wolnych środków w analizowanych konkursach na początek roku 2019 wyniesie już około 1,4-2 mld PLN z czego około 1-1,2 mld przypada na działanie 1.2 PO IR W związku z powyższym rok 2018r. będzie ostatnim rokiem, w którym dostępność środków jest na tak wysokim poziomie.
www.pmgconsulting.eu