Przygotowana likwidacja w polskiej procedurze upadłościowej

Podobne dokumenty
Dział V. (uchylony) Rozdział 1 2. (uchylone) Dział VI. Orzeczenie o ogłoszeniu upadłości

Sanacja i upadłość przedsiębiorców

Test sanacja i upadłość przedsiębiorców (Ćwiczenia)

UCHWAŁA. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska SSN Karol Weitz (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska

Sanacja i upadłość przedsiębiorców

Nowe jakości dla przedsiębiorców w ustawie Prawo upadłościowe i Prawo restrukturyzacyjne

Anna Hrycaj. Wprowadzenie

Przykładowe pytania z zakresu Prawa upadłościowego

POSTANOWIENIE. SSN Maria Grzelka

Spis treści. 1. Zagadnienia ogólne... 43

Spis treści. 1. Zagadnienia wstępne Poglądy doktryny dotyczące charakteru prawnego układu

SPIS TREŚCI Wstęp Wykaz skrótów Rozdział I. Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości

Tekst ustawy Prawo upadłościowe po zmianach wprowadzonych ustawą z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r. poz.

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 79/17. Dnia 10 sierpnia 2017 r. Sąd Najwyższy w składzie:

UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA.

POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) SSN Marek Sychowicz

Konspekt wykładu. II. Główne założenia rządowego projektu zmian przepisów prawa upadłościowego i naprawczego.

Prezentacja Skyline Insolvency Solutions na seminarium BCC.

Zadłużenie i niewypłacalność dłużnika

Uchwała z dnia 5 marca 2009 r., III CZP 3/09

ZAGADNIENIE PRAWNE. Uzasadnienie

Prawa rzeczowe zastawnicze Księgi wieczyste

POSTANOWIENIE. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Strzelczyk SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) odmawia podjęcia uchwały.

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Agnieszka Łuniewska

Uchwała z dnia 23 października 2007 r., III CZP 91/07

UPADŁOŚĆ SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ /stan prawny na dzień /

POSTANOWIENIE. SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący) SSN Gerard Bieniek (sprawozdawca) SSN Stanisław Dąbrowski

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów...

SKUTKI UKŁADU W POSTĘPOWANIU UPADŁOŚCIOWYM

Spis treści. 6. Uwagi wprowadzające... 31

Uchwała z dnia 29 kwietnia 2008 r., III CZP 28/08

UCZESTNICY POSTĘPOWANIA

Sanacja i upadłość przedsiębiorców

POSTANOWIENIE. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Bogumiła Ustjanicz SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

Spis treści. Wykaz skrótów... 13

Spis treści. Część I. Postępowanie zabezpieczające. Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz literatury...

ZASTAW. Opracowała mgr Irena Krauze Lisowiec

Spis treści Spis treści

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Część I. Postępowanie zabezpieczające

POSTANOWIENIE Dnia 8 sierpnia 2012 r.

POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski

Uchwała z dnia 20 października 2010 r., III CZP 71/10

POSTANOWIENIE. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

Egzekucja z nieruchomości podstawowe zasady

Uchwała z dnia 20 maja 2011 r., III CZP 14/11

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)

Uchwała z dnia 21 stycznia 2009 r., III CZP 130/08

Spis treści. Spis treści

POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Anna Kozłowska

o rządowym projekcie ustawy - Prawo restrukturyzacyjne (druk nr 2824)

Zastaw rejestrowy jako prawna forma zabezpieczenia bankowych wierzytelności pieniężnych

Sanacja i upadłość przedsiębiorców

UCHWAŁA. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)

Wpływ postepowań restrukturyzacyjnych na postępowania cywilne. Olga Piskorska-Zybura 1

POSTANOWIENIE. o wykreślenie dożywotniej służebności osobistej z działu III, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

Uchwała z dnia 21 października 2005 r., III CZP 77/05

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 116/12. Dnia 14 listopada 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

Uchwała z dnia 21 lutego 2008 r., III CZP 141/07

PRAWO UPADŁOŚCIOWE I NAPRAWCZE

Postępowanie sanacyjne w nowym prawie restrukturyzacyjnym. Regulacje prawne i praktyka

Sanacja i upadłość przedsiębiorców

W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Regina Owczarek-Jędrasik (spr.)

Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz Autor: Piotr Zimmerman

Uchwała z dnia 22 października 2009 r., III CZP 73/09

POSTANOWIENIE. SSN Katarzyna Gonera

Uchwała z dnia 4 marca 2005 r., III CZP 95/04

USTAWA. z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne. (Dz. U. z dnia 14 lipca 2015 r.) TYTUŁ I

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Beata Rogalska

Restrukturyzacja: czy zgoda Skarbu Państwa na częściowe umorzenie wierzytelności to pomoc publiczna

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Część I. Postępowanie zabezpieczające

Kolizja zasady ochrony interesów masy upadłości z zasadą zaufania w prawie cywilnym

POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Maria Szulc

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dz.U Nr 60 poz. 535 USTAWA. z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe 1) CZĘŚĆ PIERWSZA TYTUŁ I. Przepisy ogólne DZIAŁ I.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Prawo Restrukturyzacyjne

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

NOWELA.

UCHWAŁA. Protokolant Iwona Budzik

Wypływ ogłoszenia upadłości na przebieg postępowania egzekucyjnego

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 402/15. Dnia 22 kwietnia 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:

Spis treści. s. Nb. Wykaz skrótów... XIX

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Strzelczyk SSN Maria Szulc (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

Uchwała z dnia 28 kwietnia 2010 r., III CZP 8/10

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Maria Szulc SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca) Protokolant Ewa Krentzel

Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne

UCHWAŁA. Sygn. akt III CZP 42/12. Dnia 8 sierpnia 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

PRAWO UPADŁOŚCIOWE I NAPRAWCZE. Dr Anna Rachwał 2012/2013

UCHWAŁA. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska. Protokolant Bożena Kowalska

Wybrane aspekty windykacji wierzytelności bankowych Ujęcie praktyczne

Zasady prowadzenia postępowania upadłościowo-naprawczego w praktyce działania banków spółdzielczych

PRAWO UPADŁOŚCIOWE I NAPRAWCZE W ZARYSIE. Autor: Feliks Zedler. Część pierwsza ZAGADNIENIA OGÓLNE

WARUNKI SPRZEDAŻY PRZEDSIĘBIORSTWA. GRANPOL PL Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w Sławnie

CZĘŚĆ PIERWSZA PRZEPISY OGÓLNE O POSTĘPOWANIU UPADŁOŚCIOWYM I JEGO SKUTKACH TYTUŁ I PRZEPISY OGÓLNE. DZIAŁ I Przepisy wstępne

WNIOSEK DŁUŻNIKA o ogłoszenie upadłości z opcją likwidacyjną majątku dłużnika

Uchwała z dnia 22 lutego 2006 r., III CZP 129/05

Transkrypt:

Dr. Robert Lewandowski 1, Dr. Przemysław Wołowski 2 Przygotowana likwidacja w polskiej procedurze upadłościowej Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe 3 przewiduje możliwość przeprowadzenia przygotowanej likwidacji (art. 56a 56h p.u.). Ratio legis tych przepisów sprowadza się do szybszego i pełniejszego zaspokojenia wierzycieli oraz znacznego skrócenia czasu trwania postępowania upadłościowego 4, oraz ewentualnie zachowania przedsiębiorstwa dłużnika. Oznacza to, że procedura przygotowanej likwidacji może zostać wykorzystania do przeprowadzenia kontrolowanej upadłości przez dłużnika. Przedmiot przyspieszonej likwidacji Z art. 56a p.u. wynika, że przedmiotem przyspieszonej likwidacji może być przedsiębiorstwo dłużnika lub jego zorganizowana części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa. Na gruncie art. 56a p.u. termin przedsiębiorstwo należy rozumieć w ujęciu przedmiotowym zgodnie z definicją art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny 5, a nie podmiotowym jako podmiot stosunków prawnych, czyli podmiot praw i obowiązków w zakresie prawa cywilnego (np. przedsiębiorca, przedsiębiorstwo państwowe, spółdzielnia etc.). Przepis art. 55 2 KC stanowi, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. 1 Rechtsanwalt & Radca Prawny w Warszawskim Biurze kancelarii Derra, Meyer & Partners 2 Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Warszawy Mokotowa. 3 Tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 2344. Dalej p.u. 4 J. Kruczalak Jankowska [w] Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe. System Prawa Handlowego tom 6, red. A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz, Warszawa 2016, s. 737. 5 Tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 459. Dalej KC.

Użyty przez ustawodawcę zwrot składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa w praktyce może budzić trudności interpretacyjne. W literaturze przedmiotu możemy w tym zakresie spotkać różne stanowiska np. może to być jeden składnik majątkowy 6, składniki, których łączna wartość przekracza 1/5 całości 7. Nie zależenie od rozbieżności stanowisk, ocena czy mamy do czynienia z składnikiem majątkowym stanowiącym znaczną część przedsiębiorstwa będzie uzależniona od konkretnego przypadku (in concreto). W związku z tym w przypadku jednego przedsiębiorstwa dany składnik majątkowy może zostać zakwalifikowany jako stanowiący znaczną część przedsiębiorstwa, a w przypadku drugiego analogiczny składnik już nie. Inicjacja przygotowanej likwidacji Zgodnie z art. 56a p.u. do wniosku o ogłoszenie upadłości może być dołączony wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa. Przy czym wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa nie musi zostać złożony wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, ale także później w czasie trwania postępowania o ogłoszenie upadłości. Przepisy nie przewidują w tym zakresie prekluzji 8. Przy czym granicą złożenia wniosku o przeprowadzenie przygotowanej likwidacji jest chwila wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Z art. 56a p.u. wynika, że legitymacje w przedmiocie złożenia tego wniosku ma każdy podmiot, któryjest uprawniony do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości 9. Co do zasady wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli osobistych (art. 20 ust 1 p.u.). Kto inny może wnioskować jako pierwszy o ogłoszenie upadłości dłużnika, a kto inny o przygotowaną likwidację 10. Wniosek o przygotowaną likwidację ma 6 R. Adamus:Prawo upadłościowe. Komentarz, Legalis 2016, art. 56a. nb. 5. 7 P. Zimmerman: Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Legalis 2016 art. 56a. nb. 4. 8 R. Adamus: Komentarz., art. 56a. nb. 5. 9 J. Kruczalak Jankowska [w:] System, s. 737; M. Kubiczek, K. Tatara: Przygotowana likwidacja (pre-pack) wstępne uwagi na temat funkcjonowania instytucji, Doradca Restrukturyzacyjny nr 4/2016, s. 106. 10 R. Adamus: Komentarz., art. 56a. nb. 5.

charakter akcesoryjny musi towarzyszyć jakiemuś wnioskowi o ogłoszenie upadłości, przy czym niezbędna jest tutaj tożsamość dłużnika, ale już nie tożsamość wnioskodawcy o upadłość i wnioskodawcy pre-packu 11. Przyznanie legitymacji wierzycielowi upadłego do złożenia wniosku w tym przedmiocie może budzić wątpliwości. Wierzyciel może przedmiotową instytucje wykorzystać do wrogiego przejęcia majątku upadłego 12, albowiem sąd rozpatrując przedmiotowy wniosek powinien kierować się dyrektywą wyrażoną przez ustawodawcę w art. 2 ust 1 p.u. Zgodnie z tym przepisem, postępowanie upadłościowe należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą - dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane 13. W konsekwencji, jeżeli powyższe przesłanki zostaną spełnione sąd nie ma podstawy do nieuwzględnienia przedmiotowego wniosku. Przesłanka negatywna złożenia wniosku o przygotowaną likwidacje Przez przesłankę negatywną należy rozumieć przesłankę której wystąpienie skutkuje powstaniem przeszkody do złożenia wniosku o przeprowadzenie przyspieszonej likwidacji. Zgodnie z art. 56a ust 2 p.u. niedopuszczalne jest złożenie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w odniesieniu do składników majątkowych objętych zastawem rejestrowym, jeżeli umowa o ustanowienie zastawu rejestrowego przewiduje przejęcie przedmiotu zastawu albo jego sprzedaż na podstawie art. 24 ustawy z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów 14. Zgodnie z art. 24 u.z.r. umowa zastawnicza może przewidywać również, że zaspokojenie zastawnika nastąpi przez sprzedaż przedmiotu 11 R. Adamus: Komentarz., art. 56a. nb. 5. 12 Odmiennie R. Adamus:Komentarz., art. 56a. nb. 2. 13 Szerzej na temat zasady optymalizacji np. zob. R. Adamus: Komentarz, kom. do art. 2; K. Flaga Gieruszyńska: Prawo upadłościowe i naprawcze, Warszawa 2009, s. 18; P. Horosz: Wierzytelności zabezpieczone prawami zastawniczymi w upadłości likwidacyjnej, Warszawa 2013, s. 83 85; J. Kruczalak Jankowska: Ogłoszenie upadłości. Skutki dotyczące zobowiązań w krajowym i transgranicznym postępowaniu upadłościowym, Warszawa 2010, s. 26; R. Lewandowki, P. Wołowski: Prawo upadłościowe i naprawcze, Warszawa 2014, s. 31 i 32; P. Wołowski: Cel oddłużeniowy jako jeden z naczelnych celów postępowania upadłościowego, Przegląd Prawa Egzekucyjnego nr 12/2016, s. 12-14; A. Witosz [w:] Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe. System Prawa Handlowego tom 6, red. A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz, Warszawa 2016, s. 625-627. 14 Dz.U. z 2017 r. poz. 1278. Dalej u.z.r

zastawu rejestrowego w drodze przetargu publicznego, który przeprowadzi notariusz lub komornik, w terminie 14 dni od dnia złożenia przez zastawnika wniosku o dokonanie sprzedaży. Powyższa negatywna przesłanka jest przesłanką względną, gdyż ustawodawca przewidział od niej wyjątek. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży w odniesieniu do składników majątkowych objętych zastawem rejestrowym może zostać złożony pod warunkiem, że do wniosku zostanie dołączona pisemna zgoda zastawnika (art. 56a ust 2 p.u. zd. drugie). W ramach przegotowanej likwidacji zastosowanie znajduje art. 330 p.u. Jeżeli więc przedmiot obciążony zastawem rejestrowym jest składnikiem przedsiębiorstwa upadłego i jego sprzedaż wraz z przedsiębiorstwem może być korzystniejsza niż oddzielna sprzedaż przedmiotu zastawu to w takiej sytuacji wierzyciel nie może skorzystać z prawa do przejęcia przedmiotu zastawu rejestrowego na własność (art. 330 p.u). likwidacji Warunki formalne złożenia wniosku o przeprowadzenie przyspieszonej Ustawodawca w prawie upadłościowym nie określi wprost wymogów formalnych wniosku o przeprowadzenie przygotowanej likwidacji. Wniosek ten należy zaliczyć do kategorii pisma procesowego. W związku z tym powinien spełniać wymogi formalne określone w art. 126 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego 15. W literaturze przedmiotu podkreśla się autonomiczny charakter tego wniosku, nawet jeżeli wniosek taki jest zespolony we wniosku upadłościowym w jednym piśmie 16. Braki formalne tego wniosku nie powinny skutkować zwrotem pełnowartościowego wniosku o ogłoszenie upadłości 17. Wniosek o przygotowaną likwidacje musi zawierać warunki sprzedaży przez wskazanie co najmniej ceny oraz nabywcy. Warunki sprzedaży mogą być określone w złożonym projekcie umowy, która ma być zawarta przez syndyka (art. 56a ust 4 p.u.). Cena i osoba nabywcy stanowią istotne elementy przedmiotowego wniosku. 15 Tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 155. 16 R. Adamus: Komentarz., art. 56a. nb. 6. 17 R. Adamus: Komentarz., art. 56a. nb. 6.Podobnie M. Kubiczek, K. Tatara, Przygotowana likwidacja, s. 108.

Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży może przewidywać wydanie przedsiębiorstwa nabywcy z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika (art. 56a ust 5 p.u.). Rozwiązanie to ma na celu zapewnienie ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa dłużnika 18. W takim przypadku do wniosku dołącza się dowód wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu(art. 56a ust 5 p.u.). Jest to warunek sine qua non wydania przedsiębiorstwa nabywcy. Kwestię zatrzymania ceny wpłaconej do depozytu na pokrycie szkód wyrządzonych przez nabywcę w okresie oczekiwania na uprawomocnienie się postanowienia o ogłoszeniu upadłości z zatwierdzeniem warunków sprzedaży reguluje art. 56g PrUp. Do wniosku dołącza się opis i oszacowanie składnika objętego wnioskiem sporządzone przez osobę wpisaną na listę biegłych sądowych (art. 56a ust 3 p.u.). Opis i oszacowanie, oprócz wymogów związanych ze standardami dokonywania wyceny obowiązującymi rzeczoznawców majątkowych, winny spełniać wymogi opisu i oszacowania z art. 319 p.u. 19. Uwzględnienie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży Przesłanki uwzględnienia wniosku Regulacja art. 56c p.u. oddaje istotę zasady optymalizacji z art. 2 ust 1 p.u. Zgodnie z tym przepisem, postępowanie upadłościowe należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą - dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane. Zgodnie z art. 56c ust 1 p.u. sąd uwzględnia wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, jeżeli cena jest wyższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania, które należałoby ponieść w związku z likwidacją w takim trybie. Sąd może uwzględnić wniosek, jeżeli cena jest zbliżona do kwoty możliwej do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszonej o koszty postępowania, które należałoby ponieść w związku z likwidacją w takim trybie, jeżeli przemawia za tym ważny interes publiczny lub możliwość zachowania 18 P. Zimmerman: Komentarz., art. 56a. nb. 10. 19 P. Zimmerman: Komentarz., art. 56a. nb. 8.

przedsiębiorstwa dłużnika (art. 56c ust 2 p.u). Ważny interes publiczny może sprowadzać się np.do zachowania znacznej ilości miejsc pracy. Natomiast oceniając możliwość zachowania przedsiębiorstwa należy brać pod uwagę czynniki o charakterze ekonomicznym, których analiza pozwoli na ocenę, czy dane przedsiębiorstwo jest w stanie odzyskać zdolność do generowania zysku, tylko wtedy bowiem zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika ma sens. Rozstrzygnięcie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży Rozstrzygnięcie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży (zarówno pozytywne, jak i negatywne) w ramach przygotowanej likwidacji musi nastąpić w samym postanowieniu o ogłoszeniu upadłości (art. 51p.u.). Uwzględnienie wniosku o przygotowaną likwidację jest możliwe wyłącznie w przypadku ogłoszenia upadłości dłużnika 20.W razie uwzględnienia wniosku w postanowieniu tym należy określić "co najmniej cenę oraz nabywcę mienia będącego przedmiotem sprzedaży"(art. 56d ust 1 p.u.). W art. 56d ust. 2 p.u. ustawodawca w sposób szczególny uregulował legitymację do wniesienia zażalenia na postanowienie rozstrzygające wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży. Mianowicie na postanowienie oddalające wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży zażalenie przysługuje wnioskodawcy, a na postanowienie uwzględniające wniosek - każdemu z wierzycieli. Należy podzielić pogląd wyrażony w literaturze przedmiotu, że w takim zakresie, w jakim ustawodawca nie przewiduje zażalenia dla upadłego, regulacja art. 56d ust. 2 jest sprzeczna przynajmniej z art. 21 ust. 1 Konstytucji RP o ochronie własności 21. Bez wątpienia takie rozwiązanie naruszę podstawowe założenia państwa prawa poprzez brak poszanowania sprawiedliwości proceduralnej 22. W żadnym wypadku procedura nie powinna ograniczać uprawnień stron do obrony ich praw i interesów 23. Zawarcie umowy sprzedaży w ramach przyspieszonej likwidacji Zgodnie z art. 56e ust 1p.u. syndyk zawiera umowę sprzedaży na warunkach określonych w postanowieniu sądu nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia 20 R. Adamus: Komentarz., art. 56d. nb. 1. 21 R. Adamus:Komentarz., art. 56d. nb. 2. 22 W tym zakresie por. np. wyrok TK z 2 października 2006 r., SK 34/06 (OTK nr 9/A/2006, poz. 118). 23 Por. wyrok TK z 12 marca 2002 r., P 9/01 (OTK nr 2/A/2002, poz. 14); wyrok TK z 13 stycznia 2004 r., P 10/03 (OTK nr 10/A/2005, poz. 116).

uprawomocnienia się tego postanowienia, chyba że zaakceptowane przez sąd warunki umowy przewidywały inny termin. Z przepisu tego wynika, że stronami umowy sprzedaży są syndyk, działający na "rachunek upadłego" (art. 160 ust. 1p.u.), oraz wskazany w postanowieniu nabywca, którym co do zasady może być każdy podmiot prawa 24. Ustawodawca zmierza do maksymalnego zabezpieczenia interesów masy upadłości w ten sposób, iż zawarcie umowy sprzedaży może nastąpić wyłącznie po wpłaceniu przez nabywcę całej ceny do masy upadłości to w wypadkach, gdy nie wpłacono ceny do depozytu (art. 56e ust 2p.u.).Należy bronić poglądu, że umowa sprzedaży (rozporządzająca) nie może zostać zawarta przed uprawomocnieniem się postanowienia o ogłoszeniu upadłości 25. Do sprzedaży w ramach przyspieszonej likwidacji zastosowanie mają przepisy art. 313, art. 314 i art. 317p.u. Oznacza to, że sprzedaż ta ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. Nabywca m.in. nie odpowiada za zobowiązania podatkowe upadłego, także powstałe po ogłoszeniu upadłości. Na nabywcę przedsiębiorstwa upadłego m.in. przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia, licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej. Ponadto nabywca może używać oznaczenia przedsiębiorstwa upadłego, w którym mieści się jego nazwisko, tylko za zgodą upadłego. Nabywca przedsiębiorstwa upadłego nabywa je w stanie wolnym od obciążeń i nie odpowiada za zobowiązania upadłego. Wszelkie obciążenia na składnikach przedsiębiorstwa wygasają, z wyjątkiem obciążeń prawo rzeczowych wymienionych w art. 313 ust. 3 i 4p.u. (art. 317 ust 2 p.u.). Wydanie przedsiębiorstwa nabywcy Jeżeli do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży był dołączony dowód wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu, wydanie przedsiębiorstwa nabywcy następuje niezwłocznie po wydaniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości (art. 56f ust 1) Mutatis mutandis przepis ten powinien mieć zastosowanie także do zorganizowanej części przedsiębiorstwa 26. 24 Co do sprzedaży przedsiębiorstwa banku lub poszczególnych składników majątku banku zob. uwagi do art. 437 p.u. oraz art. 439 p.u. 25 M. Kubiczek, K. Tatara: Przygotowana likwidacja, s. 112. 26 R. Adamus:Komentarz., art. 56f. nb. 1.

Wydanie przedsiębiorstwa oznacza przeniesienie na nabywcę posiadania całego majątku będącego przedmiotem sprzedaży wraz ze wszystkimi dokumentami, kluczami, kodami i innymi elementami władztwa koniecznymi do korzystania z majątku. Wydanie przedsiębiorstwa nabywcy następuje bezpośrednio do rąk nabywcy, przy udziale syndyka. Przepis art. 174 p.u. stosuje się odpowiednio (art.56f ust 2 p.u. in fine). Oznacza to, że wprowadzenia nabywcy do majątku upadłego może dokonać komornik na podstawie postanowienia sądu o ogłoszeniu upadłości bez potrzeby uzyskania klauzuli wykonalności. Do czasu uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży i zawarcia umowy sprzedaży nabywca "zarządza nabytym majątkiem" w granicach zwykłego zarządu na własne ryzyko i odpowiedzialność (art. 56f ust 3 p.u.). Regulacja ta budzi poważne wątpliwości natury prawnej 27. Po pierwsze składnikiem masy upadłości zarządca podmiot nie mający statusu syndyka. Po drugie powstaje pytanie co w sytuacji, gdy będzie konieczność podjęcia czynności przekraczającej granice zwykłego zarządu. Wydaje się, że kompetencje w tym zakresie na zasadach ogólnych ma syndyk, skoro przedmiot ten stanowi składnik masy upadłości. Uchylając postanowienie zatwierdzające warunki sprzedaży, sąd zobowiązuje nabywcę do zwrotu przedsiębiorstwa do rąk syndyka lub dłużnika. Postanowienie jest tytułem egzekucyjnym przeciwko nabywcy (art. 56f ust 4 p.u.). Nowe okoliczności mające istotny wpływ na wartość majątku będącego przedmiotem sprzedaży W terminie przewidzianym na zawarcie umowy sprzedaży syndyk może złożyć wniosek do sądu o uchylenie lub zmianę postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży, jeżeli po wydaniu postanowienia zmieniły się lub zostały ujawnione okoliczności mające istotny wpływ na wartość składnika majątkowego będącego przedmiotem sprzedaży (art. 56h).Przepis ten wzmocnienia pozycje wierzycieli upadłościowych oraz zwiększa ochronę ich interesów. Z przepisu art. 56h wynika, że syndyk uprawniony jest (a zatem i zobowiązany) skontrolować w okresie 30 dni po uprawomocnieniu się postanowienia o zatwierdzeniu 27 Natura prawna dysponowania przedsiębiorstwem w trybie przedsprzedażowym budzi również wątpliwości w piśmiennictwie. Por. M. Kubiczek, K. Tatara: Przygotowana likwidacja,, s. 113.

warunków sprzedaży zgodność okoliczności w oparciu, o które ustalono cenę sprzedaży z rzeczywistością (ujawnienie nieznanych sądowi okoliczności) oraz ich aktualność (zmiana okoliczności) 28. Uwzględniając wniosek sąd może albo zmienić warunki sprzedaży (podwyższyć cenę) albo uchylić postanowienie o zatwierdzeniu warunków sprzedaży. Na postanowienie uwzględniające wniosek (zmieniające warunki sprzedaży lub uchylające postanowienie o ich zatwierdzeniu) przysługuje zażalenie, tym samym osobom, którym przysługiwało zażalenie na postanowienie o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, czyli wnioskodawcy, dłużnikowi i wierzycielom (art. 56h). Na postanowienie oddalające wniosek zażalenie nie przysługuje. W konsekwencji postanowienie jest od razu prawomocne, a zatem syndyk może podpisać umowę sprzedaży. Powyższe rozwiązanie jest podyktowane szybkością postępowania. W sytuacji wydania postanowienia o zmianie lub uchyleniu przepisy art. 56a 56g p.u. stosuje się odpowiednio. Oznacza to, że do czasu uprawomocnienia się tego postanowienia nabywca pozostaje w posiadaniu przedsiębiorstwa (oczywiście, jeśli je wcześniej objął, w oparciu o wpłacony depozyt). O czas potrzebny na rozpoznanie zażalenia wydłuża się jednocześnie termin dla syndyka do zawarcia umowy sprzedaży 29. Próba wyważenia przez ustawodawcę ochrony interesów nabywcy, dłużnika i wierzycieli upadłościowych Ustawodawca do procedury przygotowanej likwidacji wprowadził mechanizm, którego istota zależności od stanu faktycznego sprowadza się do ochrony intersów nabywcy, dłużnika lub wierzycieli upadłościowych. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży może przewidywać wydanie przedsiębiorstwa nabywcy z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika. W takim przypadku do wniosku dołącza się dowód wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu (art. 56a ust 5 p.u.). Jeżeli więc pełna cena została wpłacona na rachunek depozytowy sądu to, zgodnie z art. 56g ust 1 p.u. sąd z urzędu lub na wniosek syndyka postanowi o wydaniu syndykowi ceny złożonej do depozytu dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży. 28 R. Adamus: Komentarz., art. 56f. nb. 1. 29 R. Adamus: Komentarz., art. 56f. nb. 1.

W przypadku barku uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego warunki sprzedaży o wydaniu ceny z depozytu orzeka na wniosek nabywcy sąd w terminie trzydziestu dni od dnia wydania przedsiębiorstwa syndykowi lub dłużnikowi. Syndyk lub dłużnik może złożyć wniosek o zatrzymanie ceny w depozycie na kolejne dwa tygodnie potrzebne do złożenia wniosku o zabezpieczenie powództwa o odszkodowanie według przepisów ogólnych. Po upływie tego terminu sąd niezwłocznie postanowi o wydaniu ceny z depozytu, chyba że został złożony wniosek o zabezpieczenie (art. 56g ust 2 p.u.). Rozwiązania przyjęte w art. 56g p.u. należy ocenić aprobująco, gdyż ustawodawcy udało się wyważyć interesy podmiotów zainteresowanych wynikami przygotowanej likwidacji. Posumowanie Procedura przygotowanej likwidacji może okazać się bardzo skutecznym instrumentem do osiągnięcia celów postępowania upadłościowego. Ponadto w ramach tej procedury może zostać zrealizowana dyrektywna wynikająca z zasady optymalizacji. Czyli roszczenia wierzycieli zostaną zaspokojone w jak najwyższym stopniu przy zachowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa dłużnika. Mankamentem procedury przygotowanej likwidacji jest to, że może zostać wykorzystana przez wierzyciela do wrogiego przejęcia majątku upadłego oraz brak legitymacji upadłego do zaskarżenia postanowienia rozstrzygającego wniosek o zawarcie warunków sprzedaży. Pozbawienie upadłego legitymacji w tym zakresie budzi poważne wątpliwości o naturze konstytucyjnej.