Sprawozdanie z realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola za lata 2010-2011 Opracowano na zlecenie Miasta Opola: WGS84 Polska Sp. z o.o. ul. Białostocka 22 lok. 30 03-741 Warszawa www.wgs84.pl Opole, czerwiec 2012 1
Spis treści 1. Wprowadzenie... 3 2. Wykonanie Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 w latach 2010-2011... 5 2.1. Zmiany w ilości wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Opola w okresie sprawozdawczym... 5 2.2. Realizacja działań informacyjno-edukacyjnych i innych... 9 2.3. Realizacja działań podejmowanych w celu zmobilizowania właścicieli i zarządców budynków do usunięcia wyrobów zawierających azbest... 10 2.4. Koszty realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola w latach 2010-2011... 10 2.5. Podsumowanie sprawozdania... 11 3. Aktualizacja Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032... 15 Opole, czerwiec 2012 2
1. Wprowadzenie Plan usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032, zwany w dalszej części dokumentu Planem, został przyjęty uchwałą Nr LXXIV/793/10 Rady Miasta Opola z dnia 28 października 2010 r. i stanowi podstawowy dokument szczebla powiatowego i gminnego, będący narzędziem realizacji Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 (przyjętego przez Radę Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej uchwałą nr 122/2009 z dnia 14 lipca 2009 r., zmienioną uchwałą nr 39/2010 z 15 marca 2010 r.). Z dniem 1 stycznia 2010 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r., nr 215, poz. 1664), która wprowadziła zmiany w zakresie gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Zlikwidowane zostały gminne oraz powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Dotychczasowe przychody gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej z tytułu opłat i kar za korzystanie ze środowiska zasiliły budżety gmin i powiatów. Należności i zobowiązania powiatowych i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej stały się odpowiednio należnościami i zobowiązaniami budżetów powiatów albo budżetów gmin. Z chwilą podjęcia uchwały Rady Miasta Opola i przyjęcia dokumentu, jakim jest Plan usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032, rozpoczęto etap jego realizacji. Sprawozdanie z realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola za lata 2010-2011, zwane w dalszej części dokumentu Sprawozdaniem, opracowane zostało na podstawie umowy z dnia 27 marca 2012 r., zawartej pomiędzy Miastem Opole a WGS84 Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Konieczność sporządzenia okresowego Sprawozdania wynika z zapisów zawartych w Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 oraz z Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032. Celem opracowania Sprawozdania jest ocena realizacji procesu usuwania wyrobów zawierających azbest z obszaru miasta w latach 2010-2011, w szczególności w zakresie postępów prac, a także kontrola zgodności założonego harmonogramu realizacji Planu z faktycznymi działaniami podejmowanymi przez właścicieli poszczególnych obiektów. Raport odnosi się również do podejmowanych w okresie sprawozdawczym przez Urząd Miasta Opola działań informacyjno-edukacyjnych adresowanych do mieszkańców miasta, a także podejmuje Opole, czerwiec 2012 3
kwestię środków finansowych poniesionych w ramach realizacji zadania, jakim jest unieszkodliwienie azbestu. Kontrolowanie zmian ilości azbestu w skali miasta w odniesieniu do poszczególnych budynków, w połączeniu z analizą dotychczasowych wyników realizacji Planu, pozwoli na weryfikację zaprojektowanych poprzednio działań i terminów. Sprawozdanie z realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola za lata 2010-2011,, składa się z trzech rozdziałów: 1 Wstęp, w którym wskazano podstawę opracowania Sprawozdania oraz omówione zostały cele sporządzenia dokumentu. 2 Wykonanie Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 w latach 2010-2011, w którym wskazane zostały: 2.1. Zmiany w ilości wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Opola w okresie sprawozdawczym. 2.2. Realizacja działań informacyjno-edukacyjnych. 2.3. Realizacja działań podejmowanych w celu zmobilizowania właścicieli i zarządców budynków do usunięcia wyrobów zawierających azbest. 2.4 Koszty realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola w latach 2010-2011. 2.5 Podsumowanie realizacji zadań. 3 Aktualizacja Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032. Opole, czerwiec 2012 4
2. Wykonanie Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 w latach 2010-2011 Sprawozdanie z realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 w latach 2010-2011, zostało przygotowane w odniesieniu do następujących aspektów: 1. ilości usuniętych wyrobów azbestowych, 2. podjętych akcji informacyjno-edukacyjnych, 3. kosztów realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032. 2.1. Zmiany w ilości wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Opola w okresie sprawozdawczym Sprawozdanie z realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032, opracowane zostało na podstawie: 1. danych udostępnionych przez Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta Opola zawartych w Informacjach o wyrobach zawierających azbest, sporządzonych zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz.U. z 2011 r., nr 8, poz. 31) oraz nieobowiązującego już rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz.U. nr 192, poz. 1876), 2. danych udostępnionych przez Wydział Oświaty Urzędu Miasta Opola w zakresie powierzchni wyrobów azbestowych, usuniętych z placówek podległych Urzędowi Miasta, 3. danych wprowadzonych w latach 2010-2011 do bazy azbestowej przez Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego o powierzchni usuniętych wyrobów azbestowych, wykorzystywanych przez osoby prawne. Otrzymano 47 Informacji o wyrobach zawierających azbest od właścicieli i zarządów nieruchomości, złożonych w latach 2010 i 2011. Do opracowania wyników wykorzystanych zostało 38 kart 1, w tym 11 kart z roku 2010 i 27 kart z roku 2011: 1. Właściciele lub zarządcy 23 nieruchomości przekazali informacje o unieszkodliwionych odpadach azbestowych (6 kart z 2010 r. i 17 kart z 2011 r.). 1 6 otrzymanych informacji stanowiło powielenie danych. Opole, czerwiec 2012 5
2. W 10 przypadkach informacje zawierały planowane daty usunięcia wyrobów azbestowych (4 karty z 2010 r. i 6 kart z 2011 r.). Przyjęto założenie, że wyroby te zostały unieszkodliwione w zakładanym terminie, zgodnie z oświadczeniem właściciela lub zarządcy nieruchomości. 3. W 6 informacjach (2 karty z 2010 r. i 4 karty z 2011 r.) zawarte były dane o ilości wyrobów zawierających azbest, bez wskazania planowanej daty jego usunięcia lub ze wskazaniem daty wykraczającej poza okres sprawozdawczy. Dane z tych informacji zostały wykorzystane, w celu zaktualizowania ilości wyrobów zawierających azbest w bazie, zgodnie ze złożonymi oświadczeniami. Wydział Oświaty Urzędu Miasta Opola przekazał informację o usuniętych płytach azbestowo-cementowych z Publicznego Gimnazjum Nr 8 w Opolu (60 m 2 za kwotę 3,8 tys. zł). Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego wprowadził do bazy azbestowej 18 informacji o usuniętych wyrobach azbestowych w 2011 r. oraz nie wprowadził żadnej informacji za 2010 r. Sprawozdanie zostało opracowane na podstawie 66 informacji będących w bazie Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego oraz przekazanych przez Wydział Oświaty Urzędu Miasta Opola. W 2010 r. usunięto płyty azbestowo-cementowe z 12 obiektów 2 o łącznej powierzchni 1.198,5 m² (16 Mg) 3. Z 11 obiektów usunięto płyty azbestowo-cementowe faliste, a z jednego obiektu - płaskie. Dla trzech obiektów, z których usunięto płyty azbestowe, stan materiałów kwalifikował je do natychmiastowego usunięcia, siedmiu przypisano II stopień pilności usunięcia, a pozostałym dwóm - III stopień pilności usunięcia. W tabeli nr 1 przedstawiono szczegółowe wyniki. W 2010 r. nie unieszkodliwiano rur azbestowocementowych. Tabela nr 1 Ilość unieszkodliwionych płyt azbestowo-cementowych w 2010 r. w odniesieniu do poszczególnych obiektów Lp. Dzielnica Ulica Nr Nr działki ewid. Typ * Stan ** 3 Ilość usunięta [m 2 ] 1 Grudzice Juliana Fałata 6 682/136 1 3 24 2 Kolonia Gosławice Nowowiejska 22 275 1 2 12 3 Śródmieście gen. Józefa Dwernickiego 14 54 2 2 410 2 Dla trzech obiektów w oświadczeniu właściciela nie pojawiła się informacja o stopniu pilności usunięcia oraz o jego rodzaju. W takich przypadkach przyjęto założenie, że jest to azbest falisty, o 2 stopniu pilności usunięcia. 3 Stan na dzień 28 października 2010 r. Opole, czerwiec 2012 6
Lp. Dzielnica Ulica Nr Nr działki ewid. Typ * Stan ** 3 Ilość usunięta [m 2 ] 4 Śródmieście Władysława Stanisława Reymonta 37 9/46 1 2 54 5 Śródmieście Katowicka 48 109/2 1 2 237 6 Śródmieście Tulipanów 17 16/1 1 2 55 7 Szczepanowice Roberta Morysa 18 67 1 1 65 8 Wójtowa Wieś Jana Kwoczka 55 47 1 3 48 9 Wróblin Wiankowa 5 461 1 2 34,5 10 Zakrzów Budowlanych 57 739 1 1 82 11 Zakrzów Bytomska 6 1046 1 1 130 12 Zakrzów Wiśniowa 1 571 1 2 47 Razem 1 198,5 * typ : 1- płyty azbestowo-cementowe faliste, 2 płyty azbestowo-cementowe płaskie ** stan : 1 stopień pilności I, 2 stopień pilności II, 3 stopień pilności III W 2011 r. z terenu miasta Opola usunięto płyty azbestowo-cementowe z 36 obiektów o łącznej powierzchni 7.322 m² (95 Mg). Z 16 obiektów usunięto płyty azbestowocementowe faliste, z 20 obiektów płyty płaskie, w tym z 4 płyty karo, a z 16 płyty warstwowe elewacyjne. Spośród usuniętych wyrobów, uprzednio wykonana ocena stanu technicznego wyrobów kwalifikowała 3 wyroby do natychmiastowego usunięcia (I stopień pilności), 17 do ponownej oceny w ciągu roku (II stopień pilności), a dla 16 obiektów ponowna ocena wymagana była w ciągu 5 lat (III stopień pilności). Ponadto Wodociągi i Kanalizacja w Opolu Sp. z o. o. usunęła 358 mb rur azbestowo-cementowych (z dwóch lokalizacji: przy ul. Średniej i ul. Dambonia). Tabela nr 2 Ilość unieszkodliwionych płyt azbestowo-cementowych w 2011 r. w odniesieniu do poszczególnych obiektów Lp. Dzielnica Ulica Nr Nr działki ewid. Typ * Stan ** Ilość usunięta [m 2 ] 1 Gosławice Batalionu Zośka 5-7 1338 3 3 154 2 Gosławice Dąbrowszczaków 5-7 1317/45 3 3 85 3 Gosławice Dąbrowszczaków 6,8,10 1317/45 3 3 177 4 Gosławice Jana Bytnara Rudego 10 a-e 9/9 3 3 771 5 Gosławice Jana Bytnara Rudego 13 141 3 3 200 6 Gosławice Jana Bytnara Rudego 18 a-e 1243/1 3 3 1 7 Gosławice Jana Bytnara Rudego 19 a-d 1243/1 3 3 755 8 Gosławice Jana Bytnara Rudego 21 a-d 1243/1 3 3 3 Opole, czerwiec 2012 7
Lp. Dzielnica Ulica Nr Nr działki ewid. Typ * Stan ** Ilość usunięta [m 2 ] 9 Gosławice Majora Hubala 4 1228/11 3 3 17 10 Gosławice Oleska 151 374 1 2 45 11 Gosławice Stefana Grota-Roweckiego 12 a-e 143 3 3 43 12 Gosławice Stefana Grota-Roweckiego 13 141 3 3 267 13 Gosławice Stefana Grota-Roweckiego 14 141 3 3 266 14 Gosławice Wiejska 72 1019/4 1 2 240 15 Gosławice Wiejska 75 1000/4 1 3 230 16 Groszowice Piaskowa 8 53/1 1 2 48 17 Grudzice Gustawa Morcinka 69 2603/3 1 2 54 18 Grudzice Groszowicka 29 1292/78 2 2 40 19 Kolonia Gosławicka Janusza Korczaka 7 72/3 1 2 18 20 Kolonia Gosławicka Górna 39 89/3 1 2 30 21 Malina Leonida Teligi 50 1305 1 2 20 22 Nowa Wieś Królewska Wschodnia 1 1/1 1 2 34 23 Nowa Wieś Królewska Ludwika Solskiego 15/10 4/18 1 2 20 24 Półwieś ks. Bolesława Domańskiego 68 5 2 3 899 25 Półwieś ks. Bolesława Domańskiego 68 5 2 3 1 215 26 Śródmieście Budowlanych 4a 3/11 3 2 112 27 Śródmieście Władysława Stanisława Reymonta 47 13/34 1 1 22 28 Śródmieście Zielonogórska 3 88/108 2 3 25 29 Szczepanowice Prószkowska 56 12 1 2 106 30 Szczepanowice Joachima Lelewela 9 126 3 1 60 31 Zakrzów Teodora Glenska 3 716 2 2 59 32 Zakrzów Księdza Alojzego Ligudy 97a 290/27 1 2 1 165 33 Zakrzów Budowlanych 55 757 2 2 65 34 Zakrzów Budowlanych 40 1023/2 1 2 25 35 Zakrzów Portowa 6 898/1 1 1 15 36 Zakrzów Chabrów 52 535/22 1 2 36 Razem 7 322 * typ : 1- płyty azbestowo-cementowe faliste, 2 płyty azbestowo-cementowe płaskie, 3 płyty płaskie, elewacyjne, ** stan : 1 stopień pilności I, 2 stopień pilności II, 3 stopień pilności III Łącznie w okresie sprawozdawczym 2010-2011 zaktualizowano dane o wyrobach azbestowych dla 38 obiektów z terenu miasta Opola. Zestawienie wyników przedstawiono w tabeli nr 3. Opole, czerwiec 2012 8
Tabela nr 3 Zestawienie wyników przekazanych w latach 2010-2011 Informacji o wyrobach zawierających azbest Lp. Rok Aktualizacja informacji o wyrobach azbestowych Liczba obiektów Ilość wyrobów [w m 2 ] Ilość wyrobów [Mg] Informacje o unieszkodliwionych wyrobach azbestowych Liczba obiektów Ilość wyrobów [w m 2 ] Ilość wyrobów [mb] Ilość wyrobów [Mg] 1. 2010 14 891,5 11,6 12 1 198,5-16,0 2. 2011 24 5 013,5 65,2 36 7 322,0-95,0 2-358,0 14,0 Razem 38 5 905,0 76,8 48 8 520,5 358,0 125,0 W wyniku aktualizacji inwentaryzacji zidentyfikowana powierzchnia wykorzystywanych wyrobów azbestowych na terenie miasta zwiększyła się o 5.905 m². Wynika to z faktu przekazania przez właścicieli nieruchomości informacji, obejmujących również ilości wyrobów azbestowych, zlokalizowanych wewnątrz budynków produkcyjnych. W okresie sprawozdawczym, obejmującym lata 2010-2011, usunięto płyty azbestowo-cementowe, stanowiące okładziny elewacyjne i pokrycia dachowe 48 obiektów o łącznej powierzchni 8.520,5 m² (111 Mg) oraz wodociągowe rury azbestowocementowe o długości 358 mb (14 Mg) z dwóch lokalizacji: przy ul. Średniej i ul. Dambonia. Informacje przekazane przez właścicieli i zarządców nieruchomości były podstawą do zaktualizowania danych w elektronicznej bazie danych (*.shp), na mapie rozmieszczenia wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Opola, w załączniku nr 9 z wynikami inwentaryzacji (*.xls) oraz w bazie azbestowej. 2.2. Realizacja działań informacyjno-edukacyjnych i innych Mieszkańcy Opola na bieżąco informowani są przez władze miasta o szkodliwości wyrobów zawierających azbest i konieczności ich usunięcia ze środowiska. Właścicielom nieruchomości, zarządcom i przedsiębiorcom, podczas wizyt w Urzędzie Miasta rozdawane są ulotki i broszury na temat szkodliwego wpływu azbestu na zdrowie człowieka, obowiązków informacyjnych oraz prawidłowego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest. W ramach zaprojektowanego w Planie programu edukacyjnego, w latach 2010-2011 odbyły się konferencje dedykowane zagadnieniom azbestu. W spotkaniach uczestniczyli zarówno mieszkańcy, właściciele i zarządcy nieruchomości, jak również przedstawiciele środowisk naukowych, związanych z szeroko rozumianą ochroną Opole, czerwiec 2012 9
środowiska i gospodarką odpadami, czy przedstawiciele Straży Miejskiej i nauczyciele. Podczas spotkań wygłoszone zostały referaty, dotyczące w szczególności zagrożeń związanych z pracą przy usuwaniu azbestu, obowiązków zarządców i osób fizycznych, ścieżek dydaktycznych dotyczących ochrony przed azbestem, możliwości finansowania, sposobu prowadzenia prac. Ponadto Gmina Opole corocznie likwiduje dzikie wysypiska odpadów azbestowych. W 2011 r. z terenu przy ul. Spokojnej usunięto 2 Mg odpadów azbestowych. 2.3. Realizacja działań podejmowanych w celu zmobilizowania właścicieli i zarządców budynków do usunięcia wyrobów zawierających azbest Corocznie Urząd Miasta Opola adresuje do właścicieli i zarządców nieruchomości korespondencję, w której zwraca się z prośbą o przekazywanie do Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa informacji, dotyczących: realizacji zadań związanych z usuwaniem azbestu w danym roku lub latach kolejnych, zakończonych inwestycji, związanych z usuwaniem azbestu oraz środków finansowych wydatkowanych na realizację tych zadań, posiadanych zabezpieczonych środków finansowych na ten cel. Na przełomie lat 2010/2011 do wszystkich podmiotów, zidentyfikowanych w trakcie inwentaryzacji i umieszczonych w załączniku nr 9 do Planu, wystosowano pisma, informujące o obowiązkach właścicieli w zakresie postępowania z wyrobami zawierającymi azbest wraz ulotkami informacyjnymi (ponad 900 listów). W związku z niewielkim odzewem ze strony mieszkańców, w 2012 r. zaplanowano ponowienie akcji. 2.4. Koszty realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola w latach 2010-2011 Zadania, realizowane w okresie sprawozdawczym 2010-2011 przez Urząd Miasta Opola, o których mowa w punktach 2.2. i 2.3. nie generowały żadnych kosztów. W związku z powyższym w latach 2010-2011 nie wydatkowano środków finansowych na realizację zadań, związanych z usuwaniem azbestu. W związku z niejednoznaczną interpretacją przepisów prawnych i wytycznymi dotyczącymi możliwości finansowania zadań inwestycyjnych, nie było możliwe przyznawanie dofinansowania na zadania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest ze środków budżetu Miasta Opola. Zadania te nie zostały zaklasyfikowane jako inwestycje (w rozumieniu dosłownym) i nie mogły być dofinansowywane. Opole, czerwiec 2012 10
2.5. Podsumowanie sprawozdania W latach 2010-2011 unieszkodliwiono 125 Mg odpadów wyrobów zawierających azbest, z czego w 2010 r. - 16 Mg, a w 2011 r. - 109 Mg. Łącznie w latach 2010-2011 usunięto wyroby azbestowe z 50 obiektów, stanowiące ich pokrycia dachowe bądź okładziny elewacyjne. W 2010 r. usunięto płyty azbestowocementowe faliste i płaskie z 12 obiektów o łącznej powierzchni 1.198,5 m 2, a w 2011 r. - z 36 obiektów o łącznej powierzchni 7.322 m 2. Ponadto w 2011 r. Wodociągi i Kanalizacja w Opolu Sp. z o.o. usunęła 358 mb rur azbestowo-cementowych (14 Mg) z dwóch lokalizacji: przy ul. Średniej i ul. Dambonia. Najwięcej obiektów, w których zdemontowano i unieszkodliwiono wyroby azbestowe, znajduje się w dzielnicach: Gosławice (15), Zakrzów (9) i Śródmieście (7), a najmniej (po 1 obiekcie) - w dzielnicach: Groszowice, Malina, Wójtowa Wieś i Wróblin. Najwięcej wyrobów azbestowych usunięto w dzielnicy Gosławice (3.254 m 2 ), Półwieś (2.114 m 2 ) oraz Zakrzów (1.624 m 2 ), zaś najmniej - w dzielnicach: Groszowice i Wójtowa Wieś (po 48 m 2 ) oraz Wróblin (35 m 2 ). Tabela nr 4 Podsumowanie wyników procesu usuwania płyt azbestowych w latach 2010-2011 w podziale na dzielnice Opola Dzielnica liczba obiektów 2010 2011 razem ilość usunięta [m 2 ] liczba obiektów ilość usunięta [m 2 ] liczba obiektów ilość usunięta [m 2 ] Gosławice 15 3 254 15 3 254 Groszowice 1 48 1 48 Grudzice 1 24 2 94 3 118 Kolonia Gosławicka 1 12 2 48 3 60 Malina 1 20 1 20 Nowa Wieś Królewska 2 54 2 54 Półwieś 2 2 114 2 2 114 Szczepanowice 1 65 2 166 3 231 Śródmieście 4 756 3 159 7 915 Wójtowa Wieś 1 48 1 48 Wróblin 1 35 1 35 Zakrzów 3 259 6 1 365 9 1 624 Razem 12 1 199 36 7 322 48 8 521 Opole, czerwiec 2012 11
Z przeprowadzonej analizy wynika, że działania mające na celu usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest z terenu miasta Opola powinny zostać zintensyfikowane. Proces unieszkodliwiania odpadów azbestowych przebiega powoli, z uwagi na ograniczone kompetencje jednostek samorządu terytorialnego, jak również ograniczenia budżetowe. Do kompetencji gminy należy w głównej mierze gromadzenie informacji od osób fizycznych - właścicieli obiektów o rodzaju, ilości i miejscach występowania wykorzystywanych wyrobów azbestowych na terenie posiadanych nieruchomości. Urząd Miasta Opole podejmuje także liczne działania edukacyjne i informacyjne skierowane do mieszkańców miasta, zarówno w formie akcji rozdawania ulotek, jak też poprzez szkolenia. Jednocześnie udzielana jest pomoc mieszkańcom przy wypełnianiu niezbędnych dokumentów i dokonywaniu oceny stanu technicznego materiałów azbestowych. Na bieżąco likwidowane są kolejne, zlokalizowane na terenie miasta, dzikie wysypiska. Zgodnie z zapisami Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 w latach 2010-2012 powinno zostać unieszkodliwionych 10% wyrobów zawierających azbest, tj. ok. 14 tys. m². Jednocześnie, wskaźnik ilości unieszkodliwionych odpadów niebezpiecznych zawierających azbest w I etapie realizacji Planu powinien wynosić 62 Mg odpadów rocznie. Należy jednak pamiętać, iż tempo procesu usuwania azbestu jest w głównej mierze uzależnione od zamożności mieszkańców, ponieważ wiąże się z zakupem i montażem nowych pokryć dachowych. Co więcej, od dnia 1 maja 2012 r. obowiązują nowe zasady udzielania, przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu, dotacji na zadania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Obecnie nie są rozpatrywane wnioski indywidualne, a dotacja udzielana jest jedynie w ramach konkursu dla jednostek samorządu terytorialnego. Dotowanych jest 85% kosztów brutto realizacji zadania, a 15% stanowić powinien wkład własny jst. W związku z terminem wprowadzenia zmian w finansowaniu usuwania azbestu przez WFOŚiGW w Opolu, nie było możliwości zabezpieczenia środków finansowych, które mogłyby zostać przeznaczone na ten cel. Na rok przed zakończeniem I etapu realizacji Planu usunięto 8,5 tys. m² wyrobów azbestowych. W związku z przywołaną w podrozdziale 2.3. opinią, rekomenduje się, aby kwotę przewidzianą w Planie na podejmowanie działań związanych z dofinansowaniem usuwania azbestu, przeznaczyć na działania informacyjno-edukacyjne, w celu podnoszenia świadomości mieszkańców. Jednocześnie, rekomenduje się rokroczne zabezpieczenie przez Radę Miasta w budżecie miasta Opola odpowiednich środków finansowych, przeznaczonych na realizację zadań związanych z usuwaniem wyrobów azbestowych. W ramach poszerzenia zakresu prowadzonych działań edukacyjno-informacyjnych Opole, czerwiec 2012 12
oraz działań podejmowanych w celu zmobilizowania właścicieli i zarządców budynków do usunięcia wyrobów zawierających azbest, proponuje się uzupełnienie treści działu dotyczącego azbestu na stronie internetowej miasta Opola (www.opole.pl). W zakładce, poza opisem będą zamieszczone materiały multimedialne, jak np. fotografie, filmy, prezentacje, a także odnośnik do bazy azbestowej, będącej narzędziem do gromadzenia i przetwarzania informacji uzyskanych z inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest, prowadzonej przez Ministerstwo Gospodarki. Taka forma informowania mieszkańców o działaniach prowadzonych przez Urząd Miasta Opola, a także wytycznych w zakresie usuwania azbestu, pozwoli na uniknięcie utraty informacji, zamieszczanych dotychczas jedynie w zakładce Aktualności. Sprawozdanie stanowi merytoryczną podstawę do opracowania aktualizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032. W kolejnym rozdziale wskazane zostaną zmiany treści Planu wynikające z danych uzyskanych na podstawie wyników przedstawionych w Sprawozdaniu. Aktualizacja Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 opiera się na wprowadzonych w latach 2010-2011 zmianach przepisów prawnych, dotyczących azbestu i ochrony środowiska oraz na danych, wymienionych w podrozdziale 2.1 niniejszego Sprawozdania. Poniższa aktualizacja nie obejmuje aktualizacji inwentaryzacji terenowej w formie spisu z natury. W tabeli nr 5 przedstawiono szacunkowe koszty realizacji założonych zadań w latach 2010-2011, przy następujących założeniach: 1. Koszty demontażu, transportu i unieszkodliwienia odpadów zawierających azbest na składowisku wynoszą 1.300 zł za 1 Mg 4. 2. Koszty zakupu i montażu nowego pokrycia dachowego wynoszą 65 zł za 1 m 2 nowego pokrycia wykonanego z blachodachówki 5. 3. Koszty termomodernizacji 1 m 2 elewacji wraz z unieszkodliwieniem wyrobów azbestowych wynoszą 190 zł 6. 4 Na podstawie informacji uzyskanych od przedsiębiorców z listy firm uprawnionych do usuwania i unieszkodliwiania azbestu; podana cena może różnić się od stosowanych, ze względu na tajemnicę handlową przedsiębiorstw. 5 Na podstawie danych od producentów i firm dekarskich. W przypadku wykorzystania innych materiałów szacowane koszty mogą ulec zmianie. 6 jw. Opole, czerwiec 2012 13
Tabela nr 5 Szacunkowe koszty usuwania wyrobów azbestowych z terenu miasta Opola w latach 2010-2011 (w zł) lp. tytuł 2010 2011 razem 1 2 koszt demontażu, transportu i unieszkodliwienia płyt azbestowych z pokryć dachowych koszt zakupu i montażu nowego pokrycia dachowego 17 139 34 091 51 230 77 903 154 960 232 863 3 termomodernizacja budynków 0 938 220 938 220 4 usunięcie rur azbestowych* bd. bd. 0 razem 95 042 1 127 271 1 222 313 * brak jest danych nt. kosztów usuwania rur azbestowo-cementowych przez Wodociągi i Kanalizacja w Opolu Sp. z o.o. Łącznie koszty realizacji Programu w latach 2010-2011 wyniosły 1.222 tys. zł. Należy jednak pamiętać, iż podane koszty są szacunkowe i mogą się różnić od rzeczywiście poniesionych przez usuwających wyroby azbestowe, ponieważ nie istnieje obowiązek prawny raportowania kosztów usunięcia azbestu, a jedynie ilości usuniętych odpadów azbestowych lub wyrobów zawierających azbest. Na podstawie dostępnych informacji, zostały zatem oszacowane koszty realizacji procesu. Opole, czerwiec 2012 14
3. Aktualizacja Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 Zapisy Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 wymagają aktualizacji i wprowadzenia odpowiednich zmian. Jest to konsekwencją: 1. Przedstawionego w poprzednim rozdziale Sprawozdania z realizacji Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032 w latach 2010-2011, 2. Opracowania nowych dokumentów, dotyczących ochrony środowiska i gospodarki odpadami, tj.: Krajowego planu gospodarki odpadami 2014 (KPGO 2014), Sprawozdania z realizacji Programu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla miasta Opola za lata 2009-2010. 3. Nowelizacji niżej wymienionych aktów prawnych: Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. nr 71, poz. 649). 4. Uchylenia niżej wymienionych aktów prawnych: Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest, Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów, 5. Ogłoszenia niżej wymienionych aktów prawnych: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz.U. z 2011 r., nr 8, poz. 31), Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. nr 162, poz. 1089), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz.U. nr 249, poz. 1673), Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (tj. Dz. U. 2011, nr 227, poz. 1367). Opole, czerwiec 2012 15
W związku z powyższym: 1. W rozdziale 1.1. Planu, na str. 8 dodaje się zapis w brzmieniu: Zgodnie z zapisami Sprawozdania z realizacji Programu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla miasta Opola za lata 2007-2008, po uchwaleniu planu usuwania azbestu dla miasta Opola rozpoczęte zostaną prace w zakresie połączenia działań, związanych z usuwaniem azbestu z programem rewitalizacji miasta. Jednocześnie, do zadań Urzędu Miasta należała będzie koordynacja prac związanych z usuwaniem azbestu w tym zwłaszcza łączenie wielu indywidualnych zamówień na usuwanie azbestu w jedno zbiorcze zamówienie. W tym zakresie Urząd Miasta powinien podjąć współpracę z radami osiedli, wspólnotami i spółdzielniami mieszkaniowymi. W roku 2009 w ramach dofinansowania z Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska udzielono 6 dotacji dla osób fizycznych na realizację prac związanych z usuwaniem odpadów azbestowych, o łącznej wysokości 6218,40 zł., 4 dotacje dla wspólnot mieszkaniowych na kwotę 42.557,17 zł i 1 dotację dla Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego Sp. z o.o. w Opolu na kwotę 10.000 zł. Dotacje udzielone zostały na zasadach refundacji 70% poniesionych kosztów. Z dniem 1 stycznia 2010 r. na mocy ustawy z dnia 20 listopada 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1664) gminne i powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej zostały zlikwidowane. Jednocześnie, w odniesieniu do raportu z poprzedniego okresu sprawozdawczego wskazano na brak uwzględnienia zagadnień dotyczących usuwania materiałów zawierających azbest w Lokalnym programie rewitalizacji miasta Opola na lata 2007-2015. Zagadnienia te zostaną wprowadzone do Programu przy jego aktualizacji. Aktualnie zagadnienia te zawarte zostały w Lokalnym programie rewitalizacji miasta Opola na lata 2007-2015 w ujęciu ogólnym w ramach działań inwestycyjnych w każdym obszarze przewidzianym do rewitalizacji. 2. W rozdziale 2 Planu, podrozdział Oznakowanie wyrobów zawierających azbest, na str. 16 otrzymuje brzmienie: Na mocy rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz. U. z 2011 r., nr 8, poz. 31), instalacje lub urządzenia zawierające azbest oraz użytkowane bez zabezpieczenia drogi i pozostawione w ziemi wyłączone z użytkowania rury azbestowo-cementowe, należy oznakować. Opole, czerwiec 2012 16
W przypadku braku możliwości trwałego umieszczenia oznakowania na instalacji lub urządzeniu zawierającym azbest, oznakowanie umieszcza się w widocznym miejscu w każdym pomieszczeniu, w którym taka instalacja lub urządzenie się znajdują, dodając ostrzeżenie Pomieszczenie zawiera azbest. Oznakowanie rur azbestowo-cementowych umieszcza sie na stałych elementach nadpoziomowych instalacji. Drogi utwardzone odpadami zawierającymi azbest podlegają oznakowaniu na elementach pionowych na całym odcinku drogi, po każdym skrzyżowaniu z inną drogą. Drogi zabezpieczone nie podlegają oznakowaniu po potwierdzeniu braku emisji włókien azbestu z odpadów zawierających azbest wykorzystanych do utwardzenia drogi zabezpieczonej. Wzór oznakowania został zamieszczony w załączniku 1.. 3. W rozdziale 2 Planu, podrozdział Inwentaryzacja wyrobów azbestowych na str. 16 i 17 otrzymuje brzmienie: Obowiązek inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest wynika z art. 162 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz.U. 2011 nr 8 poz. 31 ), wyroby zawierające azbest, instalacje lub urządzenia zawierające azbest, drogi utwardzone odpadami zawierającymi azbest, rury azbestowo-cementowe oraz usunięte wyroby zawierające azbest inwentaryzuje sie poprzez sporządzenie spisu z natury. Wynik inwentaryzacji powinien zostać ujęty w Informacji o wyrobach zawierających azbest (załącznik nr 2) i przedkładany corocznie w terminie do dnia 31 stycznia właściwemu marszałkowi województwa. Osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą przedkłada informacje odpowiednio wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Informacja powinna zostać sporządzona w dwóch egzemplarzach. Jeden egzemplarz przedkłada się w formie pisemnej właściwemu organowi, a drugi egzemplarz powinien być przechowywany przez okres jednego roku, do czasu sporządzenia następnej informacji. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2009 r. w sprawie sposobu przedkładania marszałkowi województwa informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz.U. z 2009 nr 124 poz. 1033) informacje o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska, wójt, burmistrz lub prezydent miasta powinien przedkładać marszałkowi województwa do 31 marca za poprzedni rok kalendarzowy (załącznik 4) w formie elektronicznej na informatycznych nośnikach danych oraz w formie pisemnej.. Opole, czerwiec 2012 17
4. W rozdziale 2 Planu, podrozdział Sukcesywne eliminowanie azbestu na str. 17 otrzymuje brzmienie: Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, azbest podlega sukcesywnej eliminacji. Sposób postępowania z odpadami został określony w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. Przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz.U. 2011 nr 8 poz. 31 ), wyroby zawierające azbest mogą być wykorzystywane w sposób niestwarzający zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi w terminie do dnia 31 grudnia 2032 r.. 5. W rozdziale 2 Planu, podrozdział Obowiązki właściciela nieruchomości na str. 17 otrzymuje brzmienie: Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. 2010 nr 162 poz. 1089) właściciel, użytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości, a także obiektu, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest, powinien przeprowadzić kontrole stanu tych wyrobów w terminach wynikających z oceny stanu tych wyrobów. Z przeprowadzonej kontroli okresowej powinna zostać sporządzona w dwóch egzemplarzach Ocena stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest (załącznik 3). 6. W rozdziale 2 Planu, podrozdział Transport wyrobów i odpadów zawierających azbest na str. 22 otrzymuje brzmienie: Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. 2004 nr 71 poz. 649) wyroby i odpady zawierające azbest powinny zostać odpowiednio oznakowane, a transport wyrobów i odpadów zawierających azbest, należy wykonać w sposób uniemożliwiający emisje azbestu do środowiska. Przed załadowaniem przygotowanych odpadów zawierających azbest, środek transportu powinien być oczyszczony z elementów umożliwiających uszkodzenie opakowań w trakcie transportu. Ładunek odpadów zawierających azbest powinien być tak umocowany, aby w trakcie transportu nie był narażony na wstrząsy, przewracanie lub wypadnięcie z pojazdu.. 7. W rozdziale 2 Planu, podrozdział Ewidencja odpadów niebezpiecznych na str. 22 otrzymuje brzmienie: Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. nr 249, poz. 1673), Opole, czerwiec 2012 18
ewidencja odpadów azbestowych powinna obejmować następujące dokumenty: 1. karty ewidencji odpadu (załącznik 5), 2. karty przekazania odpadu (załącznik 6). 8. W rozdziale 2 Planu, podrozdział Składowanie wyrobów zawierających azbest na str. 23 otrzymuje brzmienie: Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 5 sierpnia 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U. 2010 nr 162 poz. 1089) - usuwane odpady zawierające azbest powinny być składowane na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne albo na podziemnych składowiskach odpadów niebezpiecznych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 26 lutego 2009 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów, składowiska odpadów niebezpiecznych lub wydzielone części na terenie składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, przeznaczone do wyłącznego składowania odpadów niebezpiecznych pochodzących z budowy, remontu i rozbiórki obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej, wymienionych w katalogu odpadów, oznaczonych kodami: 17 06 01* materiały izolacyjne zawierające azbest lub 17 06 05* materiały konstrukcyjne zawierające azbest, buduje sie w specjalnie wykonanych zagłębieniach terenu ze ścianami bocznymi zabezpieczonymi przed osypywaniem się. Odpady składowane są w opakowaniu, w którym zostały dostarczone na składowisko odpadów. Każdorazowo po umieszczeniu odpadów na składowisku odpadów ich powierzchnie zabezpiecza się przed emisja pyłów przez przykrycie izolacją syntetyczną lub warstwą ziemi. Na składowisku odpadów lub kwaterze nie prowadzi sie robót mogących powodować uwolnienie włókien. Składowanie odpadów należy zakończyć na poziomie 2 m poniżej poziomu terenu otoczenia, a następnie składowisko odpadów wypełnia się ziemią do poziomu terenu.. 9. W rozdziale 3 Planu, podrozdział 3.1 Metodologia przeprowadzenia inwentaryzacji, przyjmuje następujące brzmienie: Inwentaryzacja została przeprowadzona w trakcie wizyt terenowych z wykorzystaniem podkładów mapowych w następujących etapach: Etap 1: przygotowanie wydruków podkładów mapowych Ortofotomapa jest obrazem terenu powstałym ze zdjęć lotniczych przetworzonych do jednolitej skali w założonym odwzorowaniu kartograficznym. Jest to opracowanie Opole, czerwiec 2012 19
fotogrametryczne, które łączy w sobie zalety zdjęcia lotniczego z tradycyjną mapą, czyli jest idealnym materiałem badawczym przydatnym do oceny stanu środowiska przyrodniczego. Mapa w postaci zdjęcia pokazuje w najbardziej obiektywny sposób rzeczywisty stan pokrycia i zagospodarowania terenu, czego nie oddaje żaden szkic czy tradycyjna mapa. Dzięki wykorzystaniu ortofotomapy, możliwa jest rzetelna inwentaryzacja w terenie wyrobów zawierających azbest. Na podstawie ortofotomapy i dodanej siatki ulic przygotowane zostały wydruki, które posłużyły jako materiał pomocniczy do przeprowadzenia inwentaryzacji. Etap 2: wizyty terenowe Inwentaryzacja przeprowadzona została w trakcie wizyt terenowych, na podstawie oceny wizualnej z wykorzystaniem wydruków podkładów mapowych. Zadaniem inspektorów terenowych było zaznaczenie na wydruku obiektów, które są pokryte płytami azbestowocementowymi. Adresy budynków (tam gdzie to było możliwe) pokrytych płytami azbestowocementowymi pozyskane zostały w terenie przez inspektorów terenowych. Ponadto dla każdego zinwentaryzowanego obiektu budowlanego, w którym stwierdzono występowanie wyrobów zawierających azbest, inspektorzy terenowi sporządzili protokoły inwentaryzacyjne w podziale na osoby fizyczne i osoby prawne. Wzór protokołu inwentaryzacyjnego przedstawiono w załączniku nr 9. W protokole inwentaryzacyjnym zawarto: adres i numer działki, sposób użytkowania budynku (budynek mieszkalny lub inny), ilość i rodzaj odpadów azbestu (m 2 ), ocenę stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest, dokumentację fotograficzną, potwierdzenie podpisem osoby upoważnionej lub obecnej przy spisie. Protokoły inwentaryzacyjne w wersji papierowej zostały przekazane do Urzędu Miasta Opola jako materiał dowodowy, zaś dokumentację fotograficzną przekazano na nośniku elektronicznym. W trakcie prac terenowych inspektorzy zgromadzili następujące dane dla każdego z obiektów pokrytych płytami azbestowo-cementowymi. 1. typ płyt azbestowo-cementowych, stanowiących pokrycie dachowe i okładziny elewacyjne obiektów, 2. stopień nachylenia dachu spośród 2 następujących: płaski i skośny, 3. stan płyt azbestowo-cementowych (stopień pilności oceniony wizualnie). Opole, czerwiec 2012 20
Stan płyt azbestowo-cementowych został określony wizualnie w trakcie prac terenowych w oparciu o wymagania zawarte w Ocenie stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest zawartej w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. nr 71, poz. 649), (załącznik nr 4), w grupach obejmujących: 1. sposób zastosowania azbestu - pokrycia dachowe i elewacyjne zaklasyfikowano jako pozostałe wyroby zawierające azbest (10 punktów), 2. rodzaj azbestu przyjęto, iż w materiałach stosowanych w budownictwie występuje azbest chryzotylowy (5 punktów), 3. strukturę powierzchni z azbestem przyjęto, iż widoczne pęknięcia 30 punktów) płyty niepopękane i niepomalowane 10 punktów, płyty pomalowane i nieuszkodzona powłoka zewnętrzna 0 punktów, 4. stan zewnętrzny z azbestem dla dużych uszkodzeń przyjęto 30 punktów, dla małych uszkodzeń 10 punktów, a dla braku uszkodzeń 0 punktów, 5. możliwość uszkodzenia z azbestem przyjęto, iż jeżeli płyty są przedmiotem prac 15 punktów, jeżeli wyrób jest narażony na uszkodzenia 10 punktów, a przy braku wpływów zewnętrznych 0 punktów, 6. sposób wykorzystania pomieszczenia przyjęto, iż obiekty użyteczności publicznej, tj. szkoła, przedszkole, urząd, szpital są regularnie wykorzystywane (30-35 punktów), 7. usytuowanie nie było brane pod uwagę, ze względu na objęcie inwentaryzacją zewnętrznych części obiektów. Powyższa ocena ma charakter uznaniowy i subiektywny. Nie zdejmuje ona z właścicieli nieruchomości obowiązku dokonania oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. Obowiązki właściciela nieruchomości zawierającej azbest zostały opisane w punkcie 2 Prawne aspekty użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest. Etap 3: prace kameralne W kolejnym etapie w trakcie prac kameralnych, na podstawie danych przekazanych przez inspektorów terenowych i podkładu mapowego, zaznaczone zostały budynki pokryte płytami azbestowo-cementowymi. Dodatkowo dołączona została informacja o typie płyt azbestowo-cementowych, stopniu nachylenia dachu i stanie płyt azbestowo-cementowych. Powierzchnia dachu pokrytego płytami azbestowo-cementowymi została obliczona w oprogramowaniu geoinformatycznym na podstawie obrysu podstawy budynku z uwzględnieniem informacji o stopniu nachylenia dachu. Szacunkowy błąd statystyczny Opole, czerwiec 2012 21
przeliczenia powierzchni dachów pokrytych płytami azbestowo-cementowymi z wykorzystaniem opisanych metod i narzędzi może wynosić ±5%. Etap 4: opracowanie bazy danych W wyniku przeprowadzonych prac terenowych i kameralnych oraz z uwzględnieniem materiałów pozyskanych z Urzędu Miasta, Urzędu Marszałkowskiego, Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz Wodociągów i Kanalizacji w Opolu Sp. z o.o., została opracowana baza danych zawierająca następujące dane: 1. graficzne: a) ortofotomapa jako warstwa podkładowa, b) obiekty pokryte azbestem, c) siatka ulic, 2. opisowe: a) numery działek ewidencyjnych, b) nazwy ulic, c) adresy budynków, d) typ płyt azbestowo-cementowych w odniesieniu do pojedynczego budynku, e) stopień nachylenia dachu w odniesieniu do pojedynczego budynku, f) stan płyt azbestowo-cementowych (stopień pilności usunięcia azbestu) w odniesieniu do pojedynczego budynku, g) typ własności w odniesieniu do pojedynczego budynku, h) budynki użyteczności publicznej. Etap 5: Aktualizacja danych W okresie kwiecień-czerwiec 2012 r. wykonano aktualizację Planu usuwania wyrobów zawierających azbest dla miasta Opola na lata 2010-2032. Aktualizacja opracowana została na podstawie danych udostępnionych przez Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa oraz Wydział Oświaty Urzędu Miasta Opola zawartych w Informacjach o wyrobach zawierających azbest, sporządzonych zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz.U. z 2011 r., nr 8, poz. 31) oraz na podstawie informacji otrzymanych z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, wprowadzonych do bazy azbestowej (www.bazaazbestowa.pl). Łącznie aktualizację wykonano na podstawie 66 Informacji o wyrobach zawierających Opole, czerwiec 2012 22
azbest od właścicieli i zarządów nieruchomości, złożonych w latach 2010 i 2011. Baza danych w formie elektronicznej jest integralną częścią Planu. 10. W rozdziale 3 Planu, podrozdział 3.2.1 Płyty azbestowo-cementowe stanowiące pokrycia dachów, na str. 28 otrzymuje brzmienie: Na podstawie danych zgromadzonych podczas inwentaryzacji, a następnie zaktualizowanych w 2012 r., szacuje się, iż powierzchnia dachów pokrytych płytami azbestowo-cementowymi wynosi 91.714 m², z czego 79% stanowią płyty faliste, a 21% płyty płaskie. Tabela nr 3 Powierzchnia płyt azbestowo-cementowych stanowiących pokrycia dachów Lp. Typ Powierzchnia [m 2 ] 1 płyty azbestowo-cementowe faliste 72 731 2 płyty azbestowo-cementowe płaskie (karo) 18 983 Razem 91 714 11. W rozdziale 3 Planu, podrozdział 3.2.2 Rury azbestowo-cementowe, na str. 28 i 29 otrzymuje brzmienie: Z inwentaryzacji przeprowadzonej przez Wodociągi i Kanalizację w Opolu Sp. z o.o., po uzgodnieniach z Wydziałem Ochrony Środowiska i Rolnictwa Urzędu Miasta Opola oraz po uwzględnieniu informacji dotyczących usuniętych rur azbestowych, wynika, iż w wodociągach miejskich wykorzystywanych jest 16.488 mb rur azbestowo-cementowych. Tabela nr 4 Średnice i długość wodociągowych i kanalizacyjnych rur azbestowo-cementowych w poszczególnych dzielnicach i ulicach Opola Dzielnica Ulica Średnica rur 80 100 150 200 250 300 Łącznie [mb] Chabry Konwalii 30 30 Groszowice Dunikowskiego Xawerego Frankiewicza Edwarda, ojca 190 190 215 215 Katarzyny 292 292 Podborna 600 600 Przewozowa 105 105 Traugutta Romualda 188 188 Opole, czerwiec 2012 23
Dzielnica Ulica Średnica rur Łącznie Grotowice Oświęcimska 1 080 1 080 Kolonia Gosławicka Słubicka 176 176 Szczecińska 145 145 Malina Ziemi Lubuskiej 180 180 Nowa Wieś Królewska Półwieś Śródmieście Zakrzów Chrobrego 190 190 Struga Andrzeja 300 300 Cmentarna 240 240 Partyzancka 1 300 1 300 Wspólna 1 350 1 350 1 Maja 562 562 Grunwaldzka 593 593 Katowicka 750 750 Pl. Daszyńskiego 145 145 Kościuszki 200 200 Kośnego Augustyna 565 565 Ligonia Juliusza 366 366 Ozimska 1135 428 1 563 Reymonta Władysława 320 320 Bytomska 70 70 Gliwicka 70 70 Kluczborska 70 70 Kozielska 70 70 Raciborska 70 70 Zabrzańska 70 70 Zaodrze Stoińskiego Stefana 146 146 ZWM Gen. Stefana Grota- Roweckiego Goroszkiewicza Romana 113 231 780 267 1 391 428 428 Pużaka Kazimierza 522 522 gen. Sosnkowskiego Kazimierza 1 936 1 936 Razem 1 399 3 731 5 262 2 782 2 792 522 16 488 W blokach mieszkalnych należących do Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko- Własnościowej z siedzibą w Opolu przy ul. Sosnowskiego 40-42, użytkowane są zsypy oraz windy, w których wykorzystywane są wyroby zawierające azbest. Zestawienie zamieszczono w tabeli nr 5. Opole, czerwiec 2012 24
Tabela nr 5 Zestawienie miejsc występowania obiektów budowlanych, w których wykorzystywane są wyroby azbestowe (rury oraz obudowy wind) Lp. ulica numer Typ Ilość [mb] Stopień pilności * Planowany termin usunięcia * 1 Grota Roweckiego 12a-e, 13, 14 rury zsypowe 400 178,20 2 31.12.2032 2 Grota Roweckiego 14 rury deszczowe 73,60 2 31.12.2032 3 Bytnara Rudego 3a-c,12a-e, 9, 13, 17, 19a-d, 21a-d rury zsypowe 400 469,30 2 31.12.2032 4 Fieldorfa 4a-b, 6, 8c, 12, 14 rury zsypowe 400 240,00 2 31.12.2032 5 Hubala ---- rury zsypowe 400 254,00 2 31.12.2032 6 Szarych Szeregów 16, 40, 56, 70, 13 rury zsypowe 400 134,00 2 31.12.2032 7 Batalionów Zośki 1, 2, 3, 4, 5-7, 6 rury zsypowe 400 184,80 2 31.12.2032 8 Skautów Opolskich 9 Dąbrowszczaków 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19 1, 2, 3, 4, 5-7, 6, 8, 10 10 Batalionów Parasol 9, 11, 13 rury zsypowe 400 227,00 2 31.12.2032 rury zsypowe 400 341,60 2 31.12.2032 obudowa szybów wind 162,00 2 31.12.2032 11 Batalionów Parasol 9, 11, 13, 15-21 rury zsypowe 400 232,60 2 31.12.2032 razem 2 497,10 * na podstawie informacji przekazanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową Lokatorsko-Własnościową, z siedzibą przy ul. Sosnowskiego 40-42, Opole Łącznie w blokach mieszkalnych Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko- Własnościowej wykorzystywanych jest 2.497,10 mb rur zsypowych, deszczowych oraz obudów szyb windowych.. 12. W rozdziale 3 Planu, podrozdział 3.2.3 Płyty azbestowo-cementowe w elewacjach budynków na terenie miasta, na str. 30-31 otrzymuje brzmienie: Z przeprowadzonych prac inwentaryzacyjnych oraz informacji przekazanych przez administratorów budynków i zaktualizowanych w 2012 r. wynika, iż w elewacjach budynków (także płyty osłonowe balustrad i loggi balkonowych) zlokalizowanych na terenie miasta wykorzystywanych jest 47.532 m 2 płyt azbestowo-cementowych, z czego 46.891 m 2 to płyty typu acekol, natomiast 641 m 2 to płyty azbestowo-cementowe faliste i płaskie (karo). Zestawienie ilości wyrobów azbestowych wykorzystywanych w elewacjach budynków, w podziale na poszczególne dzielnice i ulice miasta zostało przedstawione w tabeli nr 6. Opole, czerwiec 2012 25