Sprawozdanie z realizacji programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu jaworskiego ( )

Transkrypt

1 Zarząd Powiatu w Jaworze ul. Wrocławska Jawor Sprawozdanie z realizacji programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu jaworskiego ( ) Jawor, kwiecień 2011 r.

2 Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu jaworskiego stanowi podstawowy dokument na szczeblu powiatowym w zakresie realizacji Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata , przyjętego uchwałą Rady Ministrów Nr 39/2010 z dnia 15 marca 2010 r. (zastępujący poprzedni dokument przyjęty 14 maja 2002 r. przez Radę Ministrów Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski ). Powiatowy program stanowi w istocie wizję stopniowej eliminacji wyrobów zawierających azbest z terenu powiatu jaworskiego i jednocześnie jest ważnym źródłem informacji o wyrobach zawierających azbest i postępowaniu z nimi, począwszy od bezpiecznego użytkowania tych wyrobów, po ich unieszkodliwianie, jak również wskazuje na obowiązujące procedury prawne regulujące problematykę azbestową. Podstawą prawną wykonania sprawozdania z realizacji Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu jaworskiego jest wymóg jego dokonania wynikający z art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 185, poz. 1243, tekst jednolity z 2010 r. z późn. zm.). Okres sprawozdawczy z realizacji programu, zgodnie z art. 14 ust. 12 lit. b ww. ustawy obejmuje okres dwóch lat kalendarzowych. Sprawozdanie z realizacji programu przedkłada się Radzie Powiatu w Jaworze. Celem opracowania sprawozdania jest ocena realizacji Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu jaworskiego przyjętego uchwałą Nr XLIV/229/09 Rady Powiatu w Jaworze dnia 24 września 2009 r. w sprawie przyjęcia Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu jaworskiego. Ocena ta odnosi się do realizacji zadań związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest z terenu powiatu za okres od dnia uchwalenia Programu, tj. od 24 września 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. W sprawozdaniu zostały omówione następujące zagadnienia: zmiany ilości wyrobów zawierających azbest w poszczególnych gminach powiatu jaworskiego, stopień realizacji działań z zakresu edukacji mieszkańców powiatu dotyczącej szkodliwości azbestu, pomoc finansowa skierowana na zadania z zakresu usuwaniu wyrobów zawierających azbest ze środków Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Jaworze oraz budżetu Powiatu Jaworskiego zmiany w przepisach prawnych mające istotny wpływ na realizację Programu. Przy opracowywaniu sprawozdania, w celu określenia zmian w zakresie ilości wyrobów zawierających azbest, wykorzystano informacje pozyskane od wszystkich gmin powiatu jaworskiego oraz Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Jaworze. Zmiany te przedstawia Tabela nr 1. 1

3 Tabela Nr 1. Ilość wyrobów zawierających azbest w poszczególnych gminach powiatu jaworskiego w roku bazowym (2009) i w roku Ilość wyrobów zawierających azbest [Mg] Różnica ilości Lp. Gmina wyrobów odniesieniu do roku bazowego zawierających rok 2009 (bazowy) stan na r. azbest w 1. Bolków Jawor Męcinka Mściwojów Paszowice Wądroże Wielkie Powiat jaworski przedsiębiorstwa Powiat Zinwentaryzowana ilość wyrobów zawierających azbest w części gmin powiatu jaworskiego, w stosunku do bazowego roku 2009 jest większa, jest to związane z przeprowadzeniem przez gminy bardziej szczegółowej inwentaryzacji tych wyrobów. Tabela Nr 2 przedstawia ilości usuniętych wyrobów zawierających azbest na terenie powiatu jaworskiego w latach Tabela Nr 2 Rok Powiat Jaworski Ilość Mg* m 2 obiektów , , , Ogółem * 1m 2 = 14,82 kg Żadna z gmin w okresie sprawozdawczym nie zgłosiła powstania nielegalnego składowiska odpadów zawierającego azbest. Realizacja działań związanych z edukacją społeczeństwa powiatu jaworskiego została rozpoczęta z chwilą przyjęcia programu w 2009 r. W siedzibie starostwa dostępne były ulotki informujące o szkodliwości wyrobów zawierających azbest oraz procedurach jakimi posiadacz tych wyrobów powinien się kierować w użytkowaniu i likwidacji wyrobów zawierających azbest. Materiały te zostały rozesłane również do gmin z prośbą o przesłanie ulotek do sołectw oraz udostępnienie ich mieszkańcom gmin. Przyjęty program został udostępniony na stronie internetowej BIP Starostwa Powiatowego w Jaworze, oprócz szczegółowych informacji o występowaniu, zagrożeniach, obowiązkach i właściwym postępowaniu z wyrobami zawierającymi azbest w programie umieszczono również wykaz przedsiębiorców posiadających stosowne decyzje (zezwolenia) Starosty Jaworskiego na wytwarzanie odpadów zawierających azbest na terenie powiatu jaworskiego. Informację 2

4 o przejęciu Programu rozesłano do wszystkich gmin powiatu jaworskiego, wraz z informacją o udostępnieniu Programu na stronie internetowej BIP starostwa. Gminy powiatu jaworskiego ponadto zostały poinformowane o możliwości pozyskania środków finansowych z Ministerstwa Gospodarki na dofinansowanie przeprowadzenia rzetelnej inwentaryzacji ilości, stanu i występowania wyrobów zawierających azbest oraz opracowania gminnych programów usuwania wyrobów zawierających azbest. W celu realizacji najważniejszego zamierzenia Programu, jakim jest oczyszczenie powiatu jaworskiego z wyrobów zawierających azbest, Rada Powiatu w Jaworze zarezerwowała na 2010 r. środki finansowe w ramach wydatków na ochronę środowiska w kwocie zł. Zgodnie z przyjętym Programem środki te miały być przekazywane w formie dotacji, na podstawie zawartej umowy, zainteresowanej gminie powiatu jaworskiego realizującej gminny program usuwania wyrobów zawierających azbest z przeznaczeniem dla mieszkańców powiatu jaworskiego osób fizycznych będących właścicielami, współwłaścicielami lub wieczystymi użytkownikami obiektów budowlanych z wbudowanymi wyrobami zawierającymi azbest oraz osób posiadających takie wyroby zdeponowane na należących do nich nieruchomościach, na dofinansowania kosztów: demontażu, zabezpieczenia, transportu i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest. Jednakże ze względu na zmiany przepisów ustawy o finansach publicznych oraz ustawy Prawo ochrony środowiska (na podstawie ustawy: Zmiana ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw Dz. U. z 2009 Nr 215, poz. 1664) z dniem r. uległy likwidacji gminne i powiatowe fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, a środki zgromadzone na kontach tych funduszy oraz wpływy z tytułu kar i opłat za korzystanie ze środowiska stały się odpowiednio dochodami budżetów gmin i powiatów, skutkiem czego było zablokowanie możliwości finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest przez podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych z tych źródeł. W związku z powyższym okresie sprawozdawczym żadna z gmin nie złożyła wniosku o udzielenie dofinansowania. Możliwość wsparcia dotacją celową ww. podmiotów, w tym osób fizycznych przywrócona została w art. 403 ust. 3-6 ustawy Prawo ochrony środowiska dopiero z dniem 21 grudnia 2010 r. (na podstawie ustawy: Zmiana ustawy - Prawo ochrony środowiska Dz. U. z 2010 Nr 229, poz. 1498). Zgodnie z ww. zmianą możliwość udzielenia dotacji celowej uzależniona została od podjęcia przez radę powiatu uchwały określającej zasady jej udzielania, a w szczególności kryteriów wyboru inwestycji do finansowania lub dofinansowania oraz trybu postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposobu jej rozliczania. Dodatkowym czynnikiem utrudniającym realizację założeń Programu był brak zaangażowania gmin w podjęciu działań mających na celu dokonanie rzetelnej inwentaryzacji ilości, stanu i występowania wyrobów zawierających azbest oraz opracowania gminnych programów usuwania azbestu. W powiecie jaworskim, w okresie sprawozdawczym, inwentaryzację wyrobów zawierających azbest miało wykonane 5 gmin (inwentaryzacja nie 3

5 została przeprowadzona w gminie Mściwojów). Ze wszystkich gmin powiatu tylko Gmina Jawor miała opracowany Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Jawora uchwalony przez Radę Miasta w Jaworze dnia 27 października 2010 r. W związku wejściem w życie od dnia 12 marca 2010 r. ustawy z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 28, poz. 145) wprowadzone zostały nowe instytucje prawne dotyczące uzyskiwania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami przez wytwórców odpadów. Zobowiązano m.in. wytwórców odpadów prowadzących działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami wydawanej przez marszałka województwa. Zgodnie z ww. zmianą, wytwórcy odpadów prowadzący działalność polegającą na świadczeniu ww. usług, którzy posiadali decyzje Starosty Jaworskiego zatwierdzające program gospodarowania odpadami niebezpiecznymi (zezwolenie na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych) zawierających azbest mogli prowadzić tę działalność w dotychczasowym zakresie do dnia 31 grudnia 2010 r. ale zostali zobowiązani do uzyskania od marszałka województwa decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami do dnia 31 grudnia 2010 r. Wydane przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami niebezpiecznymi zachowały ważność na czas, na jaki zostały wydane, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2010 r. albo do dnia uzyskania nowej decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami. Tym samym Wykaz przedsiębiorców upoważnionych decyzją starosty jaworskiego na wytwarzanie odpadów zawierających azbest na terenie powiatu jaworskiego, stanowiący załącznik nr 2 do Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla powiatu jaworskiego, obowiązywał do końca okresu sprawozdawczego, z dniem 1 stycznia 2011 r. stał się nieobowiązujący. Podsumowanie: Sprawozdanie z realizacji programu obejmuje okres od dnia 24 września 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. Przy sporządzaniu niniejszego sprawozdania korzystano z danych pozyskanych od jednostek samorządu terytorialnego oraz Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Jaworze. Ilość wyrobów zawierających azbest w okresie sprawozdawczym zwiększyła się o 126 Mg i na koniec okresu sprawozdawczego wyniosła Wzrost ten związany jest z przeprowadzeniem przez niektóre gminy bardziej szczegółowej inwentaryzacji miejsca i ilości występowania tych wyrobów. Powiat Jaworski w 2010 r. zarezerwował na realizację zadania polegającego na usuwaniu wyrobów zawierających azbest środki z budżetu Powiatu Jaworskiego w wysokości zł. 4

6 Ze względu na niekorzystne zmiany przepisów prawnych dotyczących likwidacji gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej jak również braku możliwości finansowania usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest przez osoby fizyczne, środki zarezerwowane na 2010 r. w budżecie Powiatu Jaworskiego nie zostały wykorzystane. Żadna z gmin, w okresie sprawozdawczym, nie podejmowała działań mających na celu udzielenie wsparcia finansowego na usuwanie azbestu, skierowanych do osób fizycznych. Inwentaryzację miejsca, stanu i ilości wyrobów zawierających azbest przeprowadziło 5 gmin powiatu (Gmina Mściwojów inwentaryzacji nie dokonała), ale tylko Gmina Jawor przyjęła gminny program usuwania wyrobów zawierających azbest. Wykonano działania związane z edukacją mieszkańców powiatu dotyczące szkodliwości azbestu, właściwego użytkowania tych wyrobów oraz procedur jakie należy podjąć w celu ich właściwego użytkowania i unieszkodliwienia. Ze sprawozdania realizacji programu wynika konieczność: 1. Przeprowadzenia przez gminy rzetelnych, szczegółowych inwentaryzacji obiektów, w których znajdują się wyroby zawierające azbest. 2. Opracowania przez gminy programów usuwania wyrobów zawierających azbest. 3. Dokonania aktualizacji powiatowego Programu (zadanie zrealizowane) polegającego na: aktualizacji procedur postępowania z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest do zmian przepisów prawnych, aktualizacji ilości wyrobów zawierających azbest w poszczególnych gminach powiatu jaworskiego oraz zmianie warunków udzielania finansowania lub dofinansowania ze środków budżetu Powiatu Jaworskiego przeznaczonych na usuwanie wyrobów zawierających azbest. 4. Podjęcia przez radę powiatu uchwały określającej zasady udzielania dotacji celowej na dofinansowanie zadań usuwania wyrobów zawierających azbest (w trakcie realizacji). 5. Zwiększenia działań edukacyjnych skierowanych do mieszkańców powiatu, jak i podmiotów świadczących usługi polegające na usuwaniu wyrobów zawierających azbest. Autor sprawozdania: Emil Grzywacz Starostwo Powiatowe w Jaworze 5