PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA BIOLOGIA Klasa V ROK SZKOLNY 2018/2019 mgr Joanna Ogińska
1.Zasady ogólne Każdy uczeń ma obowiązek systematycznie oraz estetycznie prowadzić zeszyt przedmiotowy i zeszyt ćwiczeń, a także odrabiać prace domowe i nosić potrzebne przybory. Brak przygotowania do lekcji tj. brak pracy domowej, brak zeszytu, ćwiczeń, przyborów, niegotowość do odpowiedzi itd. (z wyjątkiem lekcji, na której jest zapowiedziany sprawdzian) uczeń może zgłosić 2 razy w ciągu półrocza. Fakt nieprzygotowania zgłasza nauczycielowi przed rozpoczęciem lekcji. Zgłoszenie nieprzygotowania do lekcji ponad przysługujący limit jest równoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej. Nieprzygotowania nie obejmują zapowiedzianych sprawdzianów, klasówek, kartkówek czy prac długoterminowych (jak np. plakat). Uczeń otrzymuje ocenę za: sprawdziany, testy, kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, aktywność na zajęciach, prace w grupach wykonywane doświadczenia osiągnięcia konkursowe,
inne różnorodne działania twórcze (prace dodatkowe, projekty, plakaty, makiety...) Przy ocenianiu sprawdzianów, testów i kartkówek, w których obowiązywała skala punktowa, stosuje się następujące progi procentowe: 0% - 29% - niedostateczny 30% - 49% - dopuszczający 50% - 69% - dostateczny 70% -89% - dobry 90% -100% - bardzo dobry ocenę celującą otrzymuje uczeń, który poprawnie wykonał wszystkie zadania oraz poprawnie wykonał zadanie (zadania) dodatkowo podwyższonym stopniu trudności. Ocena śródroczna/roczna jest wystawiana w oparciu o średnią ważoną ocen: średnia ocen 5,51 6,0 celujący, średnia ocen 4,51 5,50 bardzo dobry, średnia ocen 3,51 4,50 dobry średnia ocen 2,51 3,50 dostateczny, średnia ocen 1,51 2,50 dopuszczający, średnia ocen 1,00 1,50 - niedostateczny
Numer i temat lekcji 1. Powitanie biologii 2. Badanie świata Wymagania Uczeń: Wymagania ponad Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra na bardzo dobra Ocena celująca Dział 1. PODSTAWYBIOLOGII. STRUKTURA KOMÓRKI,, co cechy odróżniające czym zajmuje się to jest komórka, przykłady hierarchiczną organizmy od biologia jako tkanka, narząd i zastosowania organizację materii nauka oraz jej układ narządów wiedzy budowy nieożywionej wybrane działy z uwzględnieniem biologicznej przykładów w życiu człowieka roślinnych i zwierzęcych przeprowadza obserwację i proste biologiczne zgodnie z instrukcją dokumentuje obserwacje i proste doświadczenia biologiczne etapy planowania doświadczenia warunki przeprowadzania i doświadczeń biologicznych formułuje problem badawczy i hipotezę na podstawie przykładowego doświadczenia biologicznego rozróżnia próbę kontrolną i próbę badawczą planuje prostą obserwację lub biologiczne z uwzględnieniem procedury badawczej i zasad bezpieczeństwa analizuje wyniki i formułuje wnioski z przeprowadzonej lub doświadczenia biologicznego uzasadnia potrzebę przestrzegania procedur badawczych podczas i doświadczeń biologicznych przeprowadza samodzielnie zaplanowane i obserwację 3. Budowa mikroskopu. przykłady obiektów we właściwej przebieg funkcje poszczególnych samodzielnie
Obserwacje mikroskopowe przyrodniczych, które mogą być przedmiotem mikroskopowych mikroskopu optycznego prawidłowo posługuje się mikroskopem kolejności etapy prowadzenia mikroskopowej oblicza powiększenia obrazu oglądanego obiektu uzyskiwane w mikroskopie optycznym przygotowania preparatu mikroskopowego świeżego elementów budowy mikroskopu optycznego mikroskopowej w celu określenia cech obrazu obiektu i jego powiększenia 4. Chemiczne podstawy życia 5. Budowa komórki zwierzęcej 6. Komórka roślinna i bakteryjna. Porównanie budowy komórek funkcje wody w organizmach i w środowisku przyrodniczym, co to jest komórka komórki zwierzęcej przygotowuje samodzielnie preparat mikroskopowy świeży z tkanki roślinnej komórki roślinnej i komórki bakteryjnej odróżnia komórkę roślinną od komórki zwierzęcej oraz komórki jądrowe od komórek bezjądrowych (bakteryjnych) najważniejsze pierwiastki i grupy związków chemicznych wchodzących w skład mikroskopowych komórek zwierzęcych na preparatach trwałych z zachowaniem zasad mikroskopowania funkcje elementów budowy komórki zwierzęcej mikroskopowej komórek roślinnych na preparacie świeżym z zachowaniem zasad mikroskopowania funkcje podstawowych elementów budowy komórki roślinnej i komórki bakteryjnej funkcje białek, cukrów, tłuszczów i kwasów nukleinowych w organizmach komórki zwierzęcej (pod mikroskopem, na schemacie, na zdjęciu lub na podstawie opisu) budowę komórki bakteryjnej komórki roślinnej i komórki bakteryjnej, co to są sole mineralne i jaką pełnią funkcję w organizmach przykłady komórek zwierzęcych budujących organizmy oraz ich funkcje w organizmie porównuje budowę komórek zwierzęcych porównuje komórki rośliną i zwierzęcą oraz komórki jądrową i bakteryjną, wskazując cechy umożliwiające rozróżnienie tych komórek podstawowych grup związków chemicznych w życiu wykazuje związek budowy komórek zwierzęcych z ich funkcją w organizmie wyjaśnia związek elementów budowy komórki roślinnej i komórki zwierzęcej z ich funkcją
7. Podsumowanie działu 1: Podstawy biologii. Struktura komórki 8. Czynności życiowe wszystkie wymagania z lekcji 1 6 Dział 2. CZYNNOŚCI ŻYCIOWE ORGANIZMÓW I SYSTEMATYKA ORGANIZMÓW. WIRUSY. BAKTERIE, na czynności życiowe czym polega jako cechy rozmnażanie się właściwe tylko płciowe i organizmom bezpłciowe krótko charakteryzuje czynności życiowe (odżywianie się, oddychanie, wydalanie, wrażliwość na bodźce, wzrost i rozwój, ruch, rozmnażanie się) rodzaje rozmnażania się bezpłciowego (podział, pączkowanie, fragmentację, przez zarodniki) określa różnice między rozmnażaniem się płciowym i rozmnażaniem się bezpłciowym 9. Odżywianie się. Fotosynteza 10. Oddychanie wyjaśnia, co to jest odżywianie się i jakie jest jego w życiu wyjaśnia, na czym polega samożywność i cudzożywność wyjaśnia fotosyntezy dla życia na Ziemi procesów pozyskiwania energii dla (oddychanie tlenowe i fermentacja) oddychanie jako sposób uwalniania energii potrzebnej do życia podziału cudzożywnych ze względu na rodzaj pobieranego pokarmu wymieni a substraty i produkty fotosyntezy różnice między oddychaniem komórkowym a wymianą gazową przykłady zastosowania fermentacji w przemyśle i gospodarstwie domowym wyjaśnia, na czym polega fotosynteza warunki przebiegu fotosyntezy (w odniesieniu do światła i temperatury) zapisuje słownie równanie oddychania tlenowego, określając substraty, produkty oraz warunki przebiegu tego procesu substraty i produkty fermentacji rolę chlorofilu w fotosyntezie (wiązanie energii słonecznej) planuje wskazujące na wpływ wybranego czynnika na intensywność fotosyntezy planuje wykazujące, że podczas fermentacji drożdże wydzielają dwutlenek węgla końcowe produkty fermentacji na podstawie przeprowadzonego doświadczenia warunki przebiegu fermentacji przeprowadza wskazujące na wpływ wybranego czynnika na intensywność fotosyntezy przeprowadza fermentacji u drożdży porównuje oddychanie tlenowe z fermentacją pod kątem substratów, produktów, ilości uwalnianej energii i lokalizacji w komórce
11.Zasady klasyfikowania 12. Systematyka. Przegląd królestw 13. Bakterie i wirusy 14. Podsumowanie działu 2: Czynności życiowe i systematyka. Wirusy. Bakterie 15. Protisty charakterystyka, czynności życiowe, w jakim celu klasyfikuje się organizmy, co to jest gatunek, czym zajmuje się systematyka przykłady jednostek systematycznych bakterii w życiu człowieka przykłady chorób bakteryjnych i wirusowych człowieka ogólne zasady profilaktyki chorób bakteryjnych i chorób wirusowych wyjaśnia, co rozumiemy pod pojęciem oznaczanie przykład kryterium pomocnego w klasyfikacji zasady systemu klasyfikacji biologicznej w kolejności główne jednostki systematyczne królestwa zwierząt i królestwa roślin przedstawia bakterii w przyrodzie rozmiary bakterii i środowisko ich życia rozróżnia formy komórek bakteryjnych (kuliste, pałeczkowate, przecinkowate i spiralne) wszystkie wymagania z lekcji 9 13 odróżnia protisty jedno- od wielokomórkowych cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do wykorzystuje prosty klucz do klasyfikowania z najbliższego otoczenia wyjaśnia zastosowanie pojęcia układ hierarchiczny w odniesieniu do klasyfikacji, jak tworzy się nazwę gatunkową (podwójne nazewnictwo) drogi rozprzestrzeniani a się i zasady profilaktyki chorób bakteryjnych (gruźlica, borelioza, tężec, salmonelloza) i wirusowych (grypa, ospa, różyczka, świnka, odra, AIDS) Dział 3. PROTISTY. GRZYBY. ROŚLINY ZARODNIKOWE wyjaśnia, środowisko i tryb dlaczego euglena życia protistów, zielona jest podając przykłady nazywana organizmem zmiennożywnym klasyfikuje organizmy na podstawie przyjętego kryterium ogólną charakterystykę każdego z pięciu królestw, ze wskazaniem na istotne cechy różniące te królestwa organizmy z najbliższego otoczenia, posługując się prostym kluczem do ich oznaczania czynności życiowe bakterii: sposoby odżywiania się bakterii: cudzożywne (pasożyty, saprotrofy, symbionty) i samożywne sposoby oddychania (tlenowe i beztlenowe) rozmnażanie się (przez podział) wybrane czynności życiowe protistów (oddychanie, odżywianie się, rozmnażanie się) konstruuje prosty dwudzielny klucz do oznaczania przykładowych przedstawi a charakterystyczne cechy pozwalające przyporządkować je do jednego z królestw uzasadnia, dlaczego wirusów nie można zaklasyfikować do wskazuje na związki pomiędzy środowiskiem życia, czynnościami życiowych i m bakterii wskazuje cechy grupy tworzących królestwo protistów
16. Przegląd protistów. Protisty chorobotwórcze 17. Grzyby różnorodność, budowa, czynności życiowe 18. Grzyby środowisko życia, i 19. Budowa i różnorodność mchów 20. Paprociowe, widłakowe i skrzypowe 21. Podsumowanie działu 3: Protisty. Grzyby. Rośliny zarodnikowe protistów roślinnych oraz protistów zwierzęcych zakłada hodowlę protistów zgodnie z podaną instrukcją wskazuje protista wielokomórkoweg o na przykładzie morszczynu zasady profilaktyki chorób wywoływanych przez protisty (toksoplazmoza, malaria) różnorodność budowy grzybów (jednokomórkowe, wielokomórkowe), podając przykłady, pozytywne i negatywne grzybów dla człowieka środowiska życia mchów przeprowadza wykazujące zdolność mchów do chłonięcia wody, zgodnie z podaną instrukcją. wskazuje środowiska życia paprociowych, widłakowych i skrzypowych cechy plechowców czynności życiowe pantofelka wyjaśnia, dlaczego porosty określamy jako organizmy symbiotyczne środowiska życia grzybów, w tym grzybów porostowych odróżnia mchy od innych roślin na rysunkach, fotografiach i okazach naturalnych mchów w przyrodzie i życiu człowieka paprociowych, widłakowych i skrzypowych w przyrodzie wszystkie wymagania z lekcji 15 20 mikroskopowej protistów budowy i sposobu poruszania się drogi zakażenia chorobami wywoływanymi przez protisty (toksoplazmoza, malaria) wybrane czynności życiowe grzybów (odżywianie się, oddychanie i rozmnażanie się) grzybów w przyrodzie cechy budowy zewnętrznej płonnika przedstawicieli paprociowych, widłakowych i skrzypowych na rysunkach, fotografiach i okazach naturalnych wykazuje różnorodność budowy protistów (jednokomórkowe, wielokomórkowe) na wybranych przykładach wykazuje różnorodność budowy grzybów na wybranych przykładach wyjaśnia, w jaki sposób można wykorzystać grzyby porostowe do oceny jakości powietrza wyjaśnia, dlaczego torfowiec może gromadzić duże ilości wody charakterystyczne cechy paprociowych, widłakowych i skrzypowych porównuje tryb życia i budowę protistów roślinopodobnych i zwierzęcych wskazuje cechy odróżniające grzyby od innych królestw wskazuje cechy umożliwiające zakwalifikowanie organizmu do grzybów charakterystyczne cechy mchów pozwalające na ich identyfikację wśród nieznanych wskazuje podobieństwa i różnice między paprociami, skrzypami i widłakami
22. Budowa roślin. Tkanki roślinne na okazie żywym lub zielnikowym, na rycinie lub zdjęciu organy rośliny okrytonasiennej i określa ich funkcje mikroskopowej wybranych tkanek roślinnych Dział 4. ROŚLINY NASIENNE. TKANKI I ORGANY ROŚLINNE klasyfikuje tkanki roślinne położenie na rysunku, tkanek zdjęciu, preparacie twórczych i ich mikroskopowym, modelu rolę we tkankę okrywającą, wzroście miękiszową, rośliny przewodzącą, wzmacniającą wykazuje związek między budową a funkcjami tkanek okrywających, miękiszowych, przewodzących i wzmacniających porównuje budowę zewnętrzną mchów, paprociowych, widłakowych i skrzypowych, nagonasiennych oraz h, rozróżniając ich organy 23. Rośliny nagonasienne cechy budowy zewnętrznej rośliny nagonasiennej na przykładzie sosny rodzime gatunki nagonasiennych na podstawie pędów z szyszkami/szyszkojagoda mi i igłami uzasadnia, jakie korzyści przyniosło roślinom wytworzenie nasion identyfikuje nieznany organizm jako przedstawiciela nagonasiennych na podstawie jego cech budowy zewnętrznej wyjaśnia nagonasiennych w przyrodzie i dla człowieka jako gatunków lasotwórczych 24. Cechy charakterystyczn e i h 25. Korzeń i pęd h 26. Budowa kwiatu. Rozmnażanie się h rozróżnia formy h: drzewa, krzewy, krzewinki i rośliny zielne budowę zewnętrzną korzenia, łodygi i liścia rozróżnia elementy budowy kwiatu rośliny okrytonasiennej odróżnia zapylenie i zapłodnienie uzasadnia, że życie człowieka nie byłoby możliwe bez roślin h systemy korzeniowe palowy i wiązkowy rolę poszczególnych elementów budowy kwiatu wyjaśnia, na czym polega rozmnażanie się wegetatywne roślin pospolite gatunki rodzimych drzew liściastych na podstawie pędów funkcje poszczególnych stref budowy korzenia wyjaśnia, na czym polega rozmnażanie się płciowe roślin rozróżnia i obserwuje sposoby identyfikuje nieznany organizm jako przedstawiciela h na podstawie jego cech budowy zewnętrznej uzasadni a, że budowa liścia stanowi przystosowanie do przeprowadzania fotosyntezy wskazuje przykłady roślin użytkowych rozmnażanych wegetatywnie i sposobu, w jaki można je rozmnożyć uzasadnia, że cechy roślin h przyczyniły się do ich dominacji we florze świata modyfikacje korzeni, łodyg i liści jako adaptacje roślin h do życia w określonych środowiskach wyjaśnia, w jaki sposób powstają nasiona i owoce h
rozmnażania się wegetatywneg o roślin 27. Nasiona i owoce h przykłady przystosowań w budowie owoców do rozprzestrzeniani a się za pośrednictwem zwierząt, wiatru i wody rolę poszczególnych części nasienia przebieg kiełkowania nasion i warunki niezbędne do tego procesu wykonuje sprawdzające wpływ wybranego czynnika na kiełkowanie nasion planuje sprawdzające wpływ wybranego czynnika na kiełkowanie nasion uzasadnia potrzebę przestrzegania procedur badawczych podczas i doświadczeń biologicznych 28. Posumowanie działu 4: Rośliny nasienne. Tkanki i organy roślinne wszystkie wymagania z lekcji 22 27 Źródło : www.wsip.pl