Sprzeciw od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym W elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) środkiem zaskarżenia powodującym uchylenie nakazu zapłaty jest sprzeciw. W wyniku nowelizacji dokonanej na mocy ustawy z 10.7.2015 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 311 ze zm.), która obowiązuje od 08.09.2016 r., brzmienie przepisu art. 505 35 1 KPC nie budzi już wątpliwości. Przed nowelizacją przepis określał, jakie wymogi powinien zawierać sprzeciw wnoszony w EPU, co powodowało wątpliwości czy wymogi te są inne niż w przypadku sprzeciwu uregulowanego w postępowaniu upominawczym. Znowelizowany przepis nie określa już, jakie wymogi powinien spełniać sprzeciw w EPU, lecz stanowi jedynie, że do sprzeciwu od nakazu zapłaty nie doręcza się dowodów. Oznacza to, że sprzeciw od nakazu zapłaty w EPU może być on wniesiony w zwykłej formie pisemnej. Sprzeciw od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym może być sporządzony nawet pismem ręcznym. Ważne jest, aby zawierał: 1. oznaczenie sądu, do którego wnosi się sprzeciw (Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie); 2. oznaczenie stron postępowania (powód, pozwany); 3. podanie sygnatury nakazu zapłaty (VI Nc-e ); 4. podniesienie zarzutów procesowych (np. przedawnienie); 5. czytelny podpis wnoszącego sprzeciw; 6. odpis sprzeciwu dla strony przeciwnej W sprzeciwie nie trzeba wskazywać zakresu zaskarżenia, gdyż wniesienie sprzeciwu powoduje, że nakaz zapłaty traci moc w całości. Z treści przepisów Kodeksu postępowania cywilnego wynika, że sprzeciw od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty, a jeśli nakaz zapłaty wydał referendarz sądowy, taki sprzeciw wnosi się do sądu, przed którym wytoczono powództwo.
Osoba pozwana o zapłatę wnosząc sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w EPU nie musi uiszczać żadnej opłaty sądowej. Zgodnie z przepisami, jakie obecnie obowiązują, pismo takie jak nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym nie podlega opłacie sądowej. Podkreślenia wymaga, iż sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w w EPU wnosi się w terminie 14 dni liczonych od dnia odebrania przesyłki sądowej z nakazem zapłaty wydanego przez e-sąd. Należy pamiętać, że dnia odebrania przesyłki nie wlicza się do obliczania terminu do wniesienia sprzeciwu. Przykład: Jeśli pozwany odebrał nakaz zapłaty w dniu 11 maja, to tego dnia nie wlicza się do obliczenia terminu. W takim przypadku termin na skuteczne wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym upłynie 25 maja o godzinie 23:59:59. W obecnym brzmieniu sprzeciw od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym winien zawierać powołanie okoliczności faktycznych i dowodów na ich poparcie. Chodzi o okoliczności faktyczne odnoszące się do podstawy faktycznej powództwa i dowody mające służyć wykazaniu prawdziwości twierdzeń co do tych okoliczności. O tym, jaki jest zakres przedmiotowy tych okoliczności i dowodów, decydują wymagania wynikające z ciężaru wspierania postępowania. W razie późniejszego, tj. po wniesieniu sprzeciwu, przytoczenia okoliczności faktycznych i dowodów, w dalszym postępowaniu dokonywana jest ocena, czy mają one być pominięte, czy też mogą być uwzględnione. Ma to więc znaczenie w postępowaniu przed sądem właściwości ogólnej Jaką więc pozwany może przytoczyć argumentację? Przede wszystkim może on zakwestionować, że zawierał z powodem umowę. Jeśli takowa zawierał, może kwestionować podstawy wystawienia różnego rodzaju dokumentów, np. faktur, rachunków. Ponadto należy dokładnie zbadać, czy w sprawie nie mamy do czynienia z przedawnieniem roszczenia. Co prawda zgodnie z obecnymi przepisami e-sąd nie może wydawać nakazów zapłaty w EPU stwierdzających zobowiązania przedawnione, jednak nie posiadając dokumentów musi bazować na oświadczeniach powoda, który niekiedy
celowo zataja termin wymagalności albo wręcz podaje nieprawdziwe informacje, aby tylko uzyskać nakaz zapłaty w EPU. Ponadto pozwany w sprzeciwie wnoszonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powinien przedstawić również te zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Przykładem takiego zarzutu jest zarzut zapisu na sąd polubowny, zarzut poddania sprawy przez strony w drodze umowy pod rozstrzygnięcie sądowi innemu niż sąd właściwy według właściwości ogólnej lub zarzut zawarcia przez strony umowy o mediację. Konieczność powołania tych zarzutów wynika nie z tego, że jest to wymaganie formalne sprzeciwu, lecz z tego, że odpowiednie przepisy przewidują ich prekluzję w razie ich niepodniesienia przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Jeśli sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego przez e-sąd został wniesiony w terminie, to wówczas nakaz zapłaty w EPU traci moc w całości, a sąd przekazuje sprawę do sądu według właściwości ogólnej, tj. do sądu, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania. Co bardzo istotne, po skutecznym wniesieniu sprzeciwu w EPU sąd właściwy, do którego e-sąd skierował sprawę zażąda, aby powód przedłożył całość dokumentacji, na którą powołał się w pozwie przed sądem elektronicznym. Po otrzymaniu dokumentacji sąd właściwy przesyła ją do pozwanego, który w tym momencie może ustosunkować się do twierdzeń przedstawianych w pozwie elektronicznym. Podkreślenia wymaga, iż nie wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty w EPU w terminie 14 dni od dnia jego odbioru spowoduje odrzucenie sprzeciwu wydanego przez e-sąd, a niepowołanie na odpowiednim etapie postępowania stosownych zarzutów, twierdzeń i dowodów nie będzie co prawda skutkowało odrzuceniem sprzeciwu, ale w konsekwencji może spowodować, że sąd uwzględni powództwo. W ostatnich akapitach warto zwrócić uwagę na sam nakaz zapłaty w EPU. Jest to wygenerowany elektronicznie wydruk z systemu sądu elektronicznego, tj. Sądu Rejonowego Lublin Zachód w Lublinie nie posiadający żadnej pieczątki ani podpisu. Jednak zgodnie z istniejącymi przepisami taki nakaz zapłaty spełnia wszystkie kryteria
uznania go za dokument urzędowy, a jego zlekceważenie może powodować daleko idące skutki dla pozwanego.