RAPORT» Blisko 8 mln mieszkańców spośród 13 milionów Syryjczyków wciąż pozostaje bez podstawowej pomocy humanitarnej» Brutalny konflikt w Syrii pochłonął już pół miliona ludzkich istnień SYRIA 2018
>> życie w Syrii >> Wojna w Syrii trwa od 2011 r. Pomimo częściowej stabilizacji konfliktu wojennego w wielu miastach toczą się walki pomiędzy rebeliantami a siłami rządowymi. Całym światem wstrząsnęły obrazy egzekucji na ulicach i w kościołach, dokonywanych przez ugrupowania terrorystyczne. Odpowiedzialnością za brutalne ataki chemiczne przeprowadzone na ludności cywilnej przerzucają się wszystkie strony zaangażowane w konflikt. 2 Raport Caritas
>> życie w Syrii >> ŻYCIE W SYRII Ludzie uwięzieni w oblężonych miastach, bez środków do życia, odcięci od pomocy przeżywają dramat, na który świat się znieczulił. Na terenach objętych działaniami zbrojnymi mieszka 8,2 mln osób, które żyją w bezpośrednim zagrożeniu życia. Kryzys humanitarny obejmuje także pozostałych mieszkańców, którzy zmagają się z bezrobociem, przestępczością, brakiem możliwości swobodnego przemieszczania się. Check pointy, ustawiczne kontrole, wygórowane ceny biletów utrudniają transport miejski i podróżowanie między miastami. Sankcje ekonomiczne nałożone na Syrię uniemożliwiają normalne życie. Wciąż panują bardzo trudne warunki bytowe wywołane m.in. wysokimi cenami żywności, leków, mieszkań, usług medycznych i ubrań. Prąd jest dostarczany bardzo nieregularnie, tylko przez kilka godzin w ciągu dnia. Osoby starsze nie otrzymują praktycznie żadnej pomocy, pozbawione są świadczeń emerytalnych. W bardzo trudnej sytuacji są osoby niepełnosprawne, które nie mają zagwarantowanych niezbędnych środków do życia. Syria 2018 3
>> konflikt w Syrii >> KALENDARIUM KONFLIKTU marzec 2011 Początek konfliktu, pierwsze demonstracje Syryjczyków przeciwko dyktatorskim rządom prezydenta Bashara al-asada. lipiec 2012 styczeń 2013 Początek walk o Aleppo, miasta najbardziej dotkniętego zniszczeniem. Konflikt nabiera charakteru wielostronnego. Uczestniczą w nim siły rządowe, rebelianci, ugrupowania terrorystyczne oraz mniejszość kurdyjska. 2014-2015 Do konfliktu włączyły się również siły międzynarodowe Stany Zjednoczone (wspierające rebeliantów oraz Kurdów) oraz Rosja (wspierająca siły rządowe). Spośród ugrupowań o charakterze terrorystycznym wyłania się to najbardziej skrajne ISIS, wspierane nieoficjalnie przez niektóre kraje muzułmańskie. luty 2016 grudzień 2016 wrzesień 2017 Do sił międzynarodowych dołącza kolejny aktor, Turcja, atakująca przede wszystkim Kurdów walczących o niepodległość Kurdystanu na północy kraju. Siły rządowe odzyskują Aleppo. Rebelianci oraz ISIS tracą coraz więcej terytoriów na terenie Syrii. Siły rządowe przerywają oblężenie miasta Deir al-zor. Świat odkrywa katastrofalną sytuację humanitarną jego mieszkańców. Źródło: Hope Center, Aleppo, Syria Siły rządowe i prorządowe (prezydent Bashar al-asad, Rosja, Iran) Rebelianci: Wolna Armia Syrii, rebelianci umiarkowani (wiele ugrupowań: Ahrar al-sham, Jaish al Islam itp.) oraz grupy radykalne (Hayat Tahrir al-sham, HTS wcześniej al-nusra) Państwo Islamskie Kurdowie: Ugrupowania YPG, PKK, Peshmerga i inne Wzgórza Golan kontrolowane przez Izrael Wolna Armia Syrii oraz jednostki tureckie na północy Syrii styczeń 2018 kwiecień 2018 Turcja w operacji Olive Branch odbija miasto Afrin, które znajdowało się w rękach Kurdów. Atak chemiczny w Douma na obrzeżach Damaszku. O jego przeprowadzenie oskarża się siły rządowe. Rebelianci uciekają z regionu do jednej z ostatnich prowincji, której nie odzyskał rząd Idlib. 4 Raport Caritas
>> statystyka >> DANE STATYSTYCZNE OBR A ZUJĄCE SYTUACJĘ W SYRII 400 tysięcy 6,1 mln 5,5 mln ludzi zginęło w Syrii od 2011 roku to szacowana liczba uchodźców wewnętrznych w Syrii osób uciekło z kraju (jest zarejestrowanych jako uchodźcy poza Syrią), z czego 5,3 mln osób żyje w krajach ościennych Syrii 8,2 mln osób żyje na obszarach dotkniętych bezpośrednio działaniami wojennymi; bardzo trudno dotrzeć do nich z pomocą 1,2 mln chrześcijan mieszkało w Syrii przed wojną (stanowili ok. 7% społeczeństwa); obecnie ta liczba spadła do 450 tysięcy (2,6% populacji) Syria 2018 5
>> najważniejsze problemy >> NAJWAŻNIEJSZE PROBLEMY 1200 SYP chleb wzrost ceny: 1000% 120 SYP 35% populacji nie ma dostępu do wody pitnej 8000 SYP kurczak 800 SYP wzrost ceny: 900% 800% 10,5 mln 69% 57,7% o tyle wzrosły ceny żywności w porównaniu z cenami sprzed wojny tyle osób głoduje Syryjczyków żyje w ubóstwie ludzi w Syrii pozostaje bez pracy; przed wojną było to 6-8% * Ż YC I E CODZIENNE Zniszczenia wojenne na terenie Syrii uniemożliwiają zaspokajanie podstawowych potrzeb. Niezwykle problematyczny jest dostęp do żywności, wody, artykułów niezbędnych do codziennego życia. Bezrobocie i gwałtowny wzrost cen sprawiają jednak, że ludziom bardzo trudno zdobyć jakiekolwiek produkty. *Źródło: Hope Center, Aleppo, Syria 6 Raport Caritas
>> najważniejsze problemy >> ZDROWIE Niestabilna sytuacja w kraju sprawia, że publiczny system zdrowia działa w sposób nieudolny. Z powodu spustoszeń, jakie poczyniła wojna, wiele szpitali i przychodni lekarskich jest zniszczonych całkowicie lub częściowo. Jednocześnie mnóstwo osób ofiar konfliktu potrzebuje opieki medycznej. Brakuje specjalistycznego leczenia. Pomocy wymagają także osoby chore i starsze, które powinny być pod stałym nadzorem lekarskim. Wielu z nich nie stać na zakup leków, bo ich ceny są zbyt wysokie. 11 mln ponad 50% choroby 107 ataków ludzi wymaga opieki medycznej, w tym prawie pół miliona ludzi w samej północnej części Syrii placówek służby zdrowia nie funkcjonuje ich najczęstszymi przyczynami są niezdrowa dieta, problemy z dostępem do wody, brak wiedzy, przypadkowe używanie lekarstw, wysokie ceny leków, traumy psychiczne, uzależnienia Syria jest najbardziej niepewnym krajem na świecie pod względem bezpieczeństwa służby zdrowia (w pierwszej połowie 2017 roku zanotowano 107 ataków na pracowników służby zdrowia) 1200 SYP jaja 2500 SYP ryż wzrost ceny: 329% wzrost ceny: 733% 280 SYP 300 SYP wzrost ceny: 900% 1500 SYP cukier 150 SYP wzrost ceny: 1150% 10 000 SYP ser żółty 800 SYP Syria 2018 7
>> najważniejsze problemy >> MIESZKANIE W wyniku bombardowań setki syryjskich domów przeobraziły się w ruiny. Zamieszkują je nadal ludzie, których nie stać na wynajem nowego mieszkania. Inni schronienia szukają w ośrodkach i obozach dla uchodźców. Ci, których domy ocalały, mają problemy z wodą, prądem i ogrzewaniem. Brak dochodów sprawia, że często nie są w stanie regularnie płacić czynszu. wojenny wzrost cen towarów i usług *Ceny podano w funtach syryjskich (SYP) cena przed wojną * cena obecnie * wzrost ceny ogrzewanie zimą 1000 18333 1733% butla z gazem 270 2900 974% woda 300 2500 733% prąd 1000 5000 400% środki higieniczne 1500 15000 900% 1,2 mln 1,2 mln 5,3 mln 12,8 mln ludzi nie stać na pokrycie kosztów wynajmu mieszkania rodzin dotkniętych jest bezrobociem, przez co zalegają z czynszem i innymi opłatami; nie mają środków na pokrycie kosztów najmu, wiele ryzykuje utratę zadłużonych nieruchomości osób mieszka w złych warunkach (niewystarczająca infrastruktura sanitarna, zbyt mała przestrzeń, brak ogrzewania) ludzi mieszka w regionach, w których nie ma dostępu do elektryczności lub dostęp ten jest ograniczony 8 Raport Caritas
>> najważniejsze problemy >> DZIECI I EDUKACJA Wojna w Syrii trwa już 7 lat, a jej skutki odbijają się najmocniej na najmłodszych. Konflikt zbrojny wpływa na każdą dziedzinę życia dzieci. Konflikt pozbawia dzieci edukacji i nierzadko zmusza do przedwczesnej pracy zarobkowej oraz zawierania małżeństw, zabierając im beztroskie dzieciństwo. Skonfrontowane z okrucieństwem wojny, śmiercią i cierpieniem dorastają bardzo szybko. Samotność, traumy, okaleczenia psychiczne i fizyczne to tylko niektóre z problemów, które dotykają niewinne dzieci z Syrii. 2011 r. ponad 19 tys. 82% w 1,75 mln 1/3 dzieci poniżej 5. roku życia jest niedożywionych miejscowości (w których przeprowadzono badania) dzieci zmusza się do pracy dzieci w wieku szkolnym nie chodzi do szkoły szkół jest częściowo lub całkowicie zniszczona, inne przekształcono w ośrodki dla uchodźców wewnętrznych; tylko w Aleppo całkowicie zniszczonych zostało 267 szkół, a 205 uległo częściowemu zniszczeniu* 175 tys. dzieci nie chodziło do szkoły (3% wszystkich dzieci) 50 000 SYP budynek szkoły 15 000 SYP wzrost ceny: 233% lata 2015-2016 1,75 mln dzieci nie chodziło do szkoły (30% wszystkich dzieci) 2018 r. 2,1 mln dzieci nie chodzi do szkoły (36% wszystkich dzieci) Źródło: OCHA i UNICEF *Źródło: Hope Center, Aleppo, Syria Syria 2018 9
>> działania Caritas w Syrii >> 3500 SYP mleko wzrost ceny: 1300% 250 SYP 15 000 SYP spodnie wzrost ceny: 400% 3000 SYP CARITAS POLSKA POMAGA W SYRII Caritas Polska od początku trwania konfliktu prowadzi stałą misję w Syrii. Czołowym programem, unikalnym na skalę światową, jest program Rodzina Rodzinie, dzięki któremu tysiące syryjskich rodzin otrzymują bezpośrednią pomoc finansową na miejscu. Środki przekazywane przez darczyńców pomagają zrealizować podstawowe potrzeby: wyżywienie, leki, ubrania, opłaty za mieszkanie. Wiele rodzin, którym pomaga Caritas Polska, to matki samotnie wychowujące dzieci, których ojcowie służą w armii, zginęli podczas wojny, zmuszeni byli uciekać; części z nich losy nie są znane. Normalne życie próbujemy przywrócić Syryjczykom także poprzez projekty rozwojowe i duszpasterskie. Kompleksowa pomoc Caritas zapewnia potrzebującym w Syrii wsparcie na wszystkich płaszczyznach. Projekty kierowane są do dzieci i dorosłych, zarówno do rodzin, jak i do wspólnot religijnych. 10 Raport Caritas
>> działania Caritas w Syrii >> KOŚCIOŁY I ZGROMADZENIA UCZESTNICZĄCE W PROGRAMIE wzrost ceny: 371% 8000 SYP mięso 1700 SYP Kościół greckokatolicki Kościół katolicki Grecki Kościół Prawosławny wzrost ceny: 480% 2900 SYP oliwa 500 SYP Syryjski Kościół Prawosławny Zgromadzenie marystów Apostolski Kościół Ormiański Kościół maronicki Syryjski Kościół Katolicki Kościół katolicki obrządku ormiańskiego Kościół chaldejski Siostry franciszkanki Syria 2018 11
>> działania Caritas w Syrii >> PROGRAM RODZINA RODZINIE Bardzo prosty i unikalny w skali światowej. Polska rodzina pomaga rodzinie syryjskiej. W program włączają się nie tylko rodziny, ale wspólnoty parafialne, sąsiedzi i przyjaciele, szkoły i instytucje. Pomocy można udzielać przez stronę www.rodzinarodzinie.caritas.pl 1 Zbiórka dla rodzin deklaracja pomocy finansowej dla konkretnej potrzebującej rodziny na okres 6 miesięcy. Sam wybierz kwotę, jaką chcesz wesprzeć tę rodzinę (minimum 20 zł), a którą co miesiąc będziesz wpłacać na wskazane konto. ponad 30 mln 20 tys. ok. 510 zł ponad 30 milionów złotych za pośrednictwem Caritas Polska przekazali Polacy potrzebującym w ramach programu Rodzina Rodzinie program połączył prawie 20 000 polskich darczyńców z prawie 9 000 rodzin z Syrii zapomogi finansowe w wysokości ok. 510 złotych (kwota przeżycia) otrzymują rodziny ze wszystkich kościołów chrześcijańskich w Aleppo. Dla wielu to jedyne wsparcie, dzięki któremu mogą przetrwać Nie martw się, jeśli potrzeby rodziny przerastają Twoje możliwości na pomoc dla konkretnej rodziny składają się deklaracje od kilku darczyńców. Wystarczy wejść na stronę www.rodzinarodzinie.caritas.pl i na pasku opisującym rodzinę oczekującą na wsparcie kliknąć klawisz Wspieram, a następnie wypełnić deklarację. Jest to deklaracja dokonywania wpłat co miesiac przez pół roku. 2 3 Zostań patronem rodziny Zadeklaruj pomoc konkretnej rodzinie przekazując pełną kwotę, której potrzebuje. Będziesz wspierać tę rodzinę przez 6 miesięcy poprzez comiesięczne wpłaty na jej rzecz. Taka deklaracja wsparcia może pochodzić od osoby fizycznej, rodziny, stowarzyszenia, firmy, parafii, diecezji. Gest solidarności Poza stałym półrocznym wsparciem można również wykonać gest solidarności dokonując jednorazowej wpłaty w dowolnej wysokości. Nie trzeba podejmować długofalowego zobowiązania, żeby włączyć się w pomoc dla potrzebujących rodzin. Tak przekazane pieniądze zostaną przeznaczone na uzupełnienie brakujących środków dla rodzin lub objęcie pomocą kolejnych poszkodowanych. 12 Raport Caritas
>> działania Caritas w Syrii >> HOPE CENTER W ALEPPO Od stycznia 2018 roku Caritas wspiera funkcjonowanie Hope Center - nowego ośrodka monitorującego pomoc z siedzibą w Aleppo. Dzięki projektowi zatrudniono 13 osób zajmujących się na co dzień koordynacją i monitoringiem naszych działań w Syrii. Ośrodek jest wspierany przez Caritas Polska w kontakcie z potrzebującymi, z kościołami i organizacjami, prowadzi też dokumentację, w tym raporty z dystrybucji środków, przekazuje materiały dotyczące projektów, dzięki czemu mamy wiedzę, do kogo dotarła pomoc i kto jej najbardziej potrzebuje. Ośrodek gwarantuje bezpośredni kontakt i pomoc na miejscu. POMOC NADAL POTRZEBNA Od października 2016, czyli od początku działania programu, pomoc otrzymało 8700 rodzin. Caritas Polska nie jest w stanie zapewnić środków finansowych wszystkim, którzy się zgłaszają ze swoimi potrzebami, a jest to tylko mała część potrzebujących rodzin syryjskich. Dramatyczna sytuacja sprawia, że chcielibyśmy kontynuować zaplanowaną pomoc konkretnym rodzinom. Wstrzymanie wsparcia finansowego dla rodzin, które do tej pory obejmowała pomoc spotęguje niewyobrażalny dramat, który ich dotyka. Na dalsze przekazywanie kwot przeżycia brakuje wciąż środków. Obecnie jedynie połowa rodzin, które się zgłosiły do Caritas, może otrzymywać wsparcie finansowe. Syria 2018 13
>> ludzie >> HISTORIE LUDZI 01 / J U DY YACOOB Najtrudniej jest, gdy rodzina traci kogoś, kto ją utrzymywał. Mój mąż zmarł cztery lata temu. Był mechanikiem. Mój syn wcześniej się uczył, a teraz sam pracuje jako mechanik. Najgorsze jest teraz to, że wszystko podrożało. Takie są warunki wojny. 02 / B A S H E R O S ELYAN Żyjemy dzięki pomocy. Kiedy mój mąż zginął, wiele cierpiałam. Nasze bliźnięta miały wtedy 12 lat. Potrzebowały ubrań, jedzenia, picia. Przestały chodzić do szkoły, gdy zginął ich ojciec. Każdego 15. dnia miesiąca otrzymuję wsparcie finansowe. Dziękuję polskim rodzinom. Dziękuję Polsce. 14 Raport Caritas
>> ludzie >> 03 / RIMA NASRI Moja mama od trzydziestu lat cierpi na cukrzycę. Ma bardzo słaby wzrok. Mój ojciec zmarł na zawał. Cała moja rodzina mocno ucierpiała w wojnie. Ja mam niepełnosprawność ruchową. Dzięki programowi Rodzina Rodzinie możemy się utrzymać. Umożliwia nam on zakup zbilansowanego wyżywienia, co zapobiega pogorszeniu zdrowia. Utrata wsparcia oznaczałaby dla nas katastrofę. 04 / MADLEN WOLONTARIUSZKA W ALEPPO Od kiedy zaangażowałam się w pomoc jako wolontariuszka, kościół stał się moim drugim domem. Wszyscy z rodziny pokochali wolontariat i także pragną pomagać. Mój mąż i nasze dzieci również są wolontariuszami. Gdyby nie pomoc od organizacji z zewnątrz, ludzie naprawdę nie mieliby z czego żyć. Dziękuję więc wszystkim darczyńcom. I dziękuję Bogu, który ich do nas przysłał. Syria 2018 15
DRAMAT B R A K U NADZIEI Ponad połowa mieszkańców Syrii potrzebuje pomocy, aby przeżyć następny dzień. Codziennie próbują odzyskać namiastkę zwyczajnego życia, które zabrała im i wciąż zabiera wojna. Potrzebują żywności, wody pitnej, leków, mieszkania, ale także pomocy w zdobyciu pracy i samodzielnym utrzymaniu. Żyją w cieniu konfliktu, który ciągnie się już dłużej niż II wojna światowa. Najbardziej pragną nadziei na lepszą przyszłość dla siebie i swoich bliskich. Mogą ją odzyskać dzięki różnym formom pomocy, takim jak program Rodzina Rodzinie. Redakcja: Robert Kazimierski, Monika Wojtkowiak, Sylwia Hazboun Marketing i dystrybucja: Paweł Ślusarczyk Projekt: Aneta Zegarska Korekta: Justyna Składowska Wszystkie dane statystyczne pochodzą z Raportu OCHA ONZ Syrian Arab Republic, luty 2018, chyba że zaznaczono inaczej.