Kod pracy Liczba uzyskanych punktów Podpisy członków komisji Małopolski Konkurs Tematyczny: Na Polu Chwały... - Damy i Kawalerowie Virtuti Militari i Krzyża Walecznych w walce o niepodległość i granice II Rzeczypospolitej dla uczniów dotychczasowych gimnazjów i klas dotychczasowych gimnazjów prowadzonych w szkołach innego typu województwa małopolskiego w roku szkolnym 2017/2018 Etap szkolny 29 listopada 2017 r. Organizatorzy: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie we współpracy z : Marszałkiem Województwa Małopolskiego i Fundacją Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego oraz Kuratorium Oświaty w Krakowie Dane ucznia proszę wpisać lub przypiąć tzw. metryczkę po rozkodowaniu pracy: Imię i nazwisko.. Nazwa szkoły.. Imię i nazwisko opiekuna naukowego 1
Instrukcja dla ucznia: 1. Przed Tobą zestaw 27 zadań konkursowych, za rozwiązanie których możesz uzyskać maksymalnie 44 punkty. 2. Sprawdź, czy zestaw konkursowy zawiera 10 stron. Ewentualny brak zgłoś komisji. 3. Na rozwiązanie zestawu masz 90 minut. Komisja konkursowa 15 minut przed końcem przypomni Ci o upływającym czasie. 4. Pracuj uważnie, używając jedynie pióra lub długopisu koloru czarnego lub niebieskiego. Odpowiedzi udzielane przy użyciu ołówka nie będą oceniane. 5. Nie podpisuj kartek imieniem ani nazwiskiem. 6. Pamiętaj, aby nie używać korektora. 7. Rozwiązania zadań wypełnij czytelnie w wyznaczonych miejscach na pracy. 8. Staraj się nie popełniać błędów. Błędnie zaznaczoną odpowiedź przekreśl i zaznacz właściwą odpowiedź. Możesz się poprawić tylko jeden raz. 9. Stwierdzenie niesamodzielności pracy lub przeszkadzanie innym, spowoduje wykluczenie Cię z udziału w konkursie. Życzymy Ci powodzenia! Autorzy zadań i Organizatorzy Konkursu 2
Zadanie 1 (0-4 pkt) Polscy politycy reprezentujący orientacje: antyrosyjską i antyniemiecką powołali oddziały wojskowe. Dopasuj podane poniżej imiona i nazwiska polityków i nazwy oddziałów do odpowiedniej orientacji: Orientacja antyrosyjska: Orientacja antyniemiecka: a... a...... b.. b.. Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Legion Puławski, I Brygada Legionów Polskich Zadanie 2 (0-1 pkt) Przeczytaj poniższy fragment przemówienia Józefa Piłsudskiego i odpowiedz na pytanie. Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granice rosyjskiego zaboru, jako czołowa kolumna wojska polskiego idącego walczyć za oswobodzenie ojczyzny. Wszyscy jesteście żołnierzami. Patrzę na was jako na kadry, z których rozwinąć się ma przyszła armia polska i pozdrawiam was jako pierwszą kompanię kadrową. Podaj nazwę miasta z którego wyruszył na wspomniany szlak wojenny wymieniony w przemówieniu pododdział:. Zadanie 3 (0-1 pkt) Jedna z bitew w której brały udział Legiony Polskie miała miejsce pod: a) Nakłem b) Lwowem c) Kostiuchnówką d) Brześciem Zadanie 4 (0-1 pkt) Poniższa odznaka Za Wierną Służbę była honorowym odznaczeniem: a) Legionu Puławskiego b) I Korpusu Polskiego w Rosji c) Polskiej Organizacji Wojskowej d) I Brygady Legionów Polskich 3
Zadanie 5 (0-1 pkt) Rozwiń poniższy skrót: POW - Zadanie 6 (0-1 pkt) Wydany przez monarchów Niemiec i Austro-Węgier Akt 5 listopada 1916 roku: a) stwierdzał, że Polska ma prawo do całkowitej niepodległości b) zapowiadał utworzenie Królestwa Polskiego z ziem wydartych panowaniu rosyjskiemu c) informował o powołaniu Rady Regencyjnej jako najwyższej władzy na terenie Królestwa Polskiego Zadanie 7 (0-1 pkt) Kryzys przysięgowy związany z odmową złożenia przysięgi przez legionistów na wierność sojuszowi z Niemcami i Austro-Węgrami skutkował: a) utworzeniem Naczelnego Komitetu Narodowego b) przejściem legionistów na stronę Rosji c) powstaniem wielkopolskim d) internowaniem części legionistów i uwięzieniem Józefa Piłsudskiego w Magdeburgu Zadanie 8 (0-1 pkt) Poniższe zdjęcie przedstawia członków: a) Rady Regencyjnej b) Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu c) Rady Obrony Państwa d) Naczelnej Rady Ludowej Zadanie 9 (0-1 pkt) Główną rolę w Komitecie Narodowym Polskim w Paryżu odgrywał: a) Roman Dmowski b) Maurycy Zamoyski c) Ignacy Jan Paderewski d) Józef Haller 4
Zadanie 10 (0-1 pkt) Armię Polską nazywaną od koloru mundurów Armią Błękitną utworzono w: a) Rosji b) Stanach Zjednoczonych c) Francji d) Włoszech Zadanie 11 (0-1 pkt) 13 punkt orędzia wygłoszonego przez prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona do Kongresu Stanów Zjednoczonych w dniu 8 stycznia 1918 roku głosił, że: a) Terytorium francuskie winno być całkowicie oswobodzone (...) a krzywda która wyrządzona została Francji przez Prusy w 1871 roku, o ile chodzi o Alzację i Lotaryngię (...) winna być wynagrodzona. b) Winno być utworzone powszechne zrzeszenie narodów na podstawie uroczystych umów celem dania wszystkim państwom wzajemnych gwarancji niezawisłości politycznej i terytorialnej. c) Winno być utworzone Państwo Polskie, obejmujące terytoria zamieszkałe przez ludność bezprzecznie polską, będzie mu zapewniony wolny dostęp do morza. Zadanie 12 (0-1 pkt) Polska Komisja Likwidacyjna, którą kierowali Ignacy Daszyński i Wincenty Witos, przejęła pod koniec października 1918 r. władzę z rąk zaborców: a) w zaborze pruskim b) na Górnym Śląsku c) w zachodniej części zaboru austriackiego d) na Wileńszczyźnie Zadanie 13 (0-4 pkt.) Obok każdego fragmentu biografii wpisz imię i nazwisko polskiego polityka, której on dotyczy. A. Premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej w wyzwolonym od okupacji austriackiej Lublinie. Wicepremier w czasie najazdu bolszewickiego w 1920 r. B. Premier pierwszego rządu odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej, powołanego przez Józefa Piłsudskiego w listopadzie 1918 r. C. Premier rządu Rzeczypospolitej Polskiej i minister spraw zagranicznych. Działacz niepodległościowy, światowej sławy pianista. D. Premier Rządu Obrony Narodowej w czasie agresji bolszewickiej w 1920 r. Wybitny przywódca polskich chłopów. 5
Zadanie 14 (0-1 pkt) Przedstawicielami Polski na Konferencji w Paryżu byli: a) Józef Piłsudski i Roman Dmowski b) Ignacy Jan Paderewski i Roman Dmowski c) Józef Piłsudski i Ignacy Jan Paderewski d) Józef Piłsudski, Ignacy Jan Paderewski i Roman Dmowski Zadanie 15 (0-2 pkt) Spośród wymienionych wydarzeń wskaż to, które chronologicznie jest pierwsze, i to, które jest ostatnie. W tabelce obok wydarzenia pierwszego wpisz literę A, obok ostatniego literę B. 1. Podpisanie traktatu wersalskiego na mocy którego Polska otrzymała Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie. 2. Przyjazd Ignacego Paderewskiego do Poznania, co zapoczątkowało powstanie wielkopolskie. 3. Przekazanie przez Radę Regencyjną władzy Józefowi Piłsudskiemu. 4. Uchwalenie Małej Konstytucji. Zadanie 16 (0-1 pkt) Jednym z bohaterskich Orląt Lwowskich jest Antoni Petrykiewicz, najmłodszy kawaler Krzyża Virtuti Militari. Rozpoznaj go na jednym z zamieszczonych poniżej zdjęć i przypisz numer tego zdjęcia do nazwiska. Zdjęcie 1 Zdjęcie 2 Zdjęcie 3 Zdjęcie 4 Antoni Petrykiewicz: zdjecie nr... Zadanie 17 (0-1 pkt) Dowódcą wojska w Powstaniu Wielkopolskim był: a) Józef Haller b) Józef Dowbor-Muśnicki c) Józef Piłsudski d) Bolesław Roja 6
Zadanie 18 (0-1 pkt) Na mocy postanowień traktatu wersalskiego Gdańsk: a) został przyznany Polsce b) pozostał w państwie niemieckim c) uzyskał status wolnego miasta d) był zarządzany wspólnie przez Polskę i Niemcy Zadanie 19 (0-1 pkt) Wskaż szereg w którym przedstawiono prawidłową, chronologiczną kolejność wydarzeń: a) wybuch powstania wielkopolskiego; wybuch walk polsko-ukraińskich we Lwowie; wybuch I powstania śląskiego; b) wybuch I powstania śląskiego; wybuch powstania wielkopolskiego; wybuch walk polskoukraińskich we Lwowie c) wybuch walk polsko-ukraińskich we Lwowie; wybuch powstania wielkopolskiego; wybuch I powstania śląskiego; d) wybuch I powstania śląskiego; wybuch walk polsko-ukraińskich we Lwowie; wybuch powstania wielkopolskiego. Zadanie 20 (0-1 pkt) Uzupełnij tytuł mapy: Bitwa. 7
Zadanie 21 (0-3 pkt) Przeczytaj fragment pracy lorda Vincenta d Abernona Osiemnasta decydująca bitwa w dziejach świata a następnie uzupełnij informacje dotyczące tego wydarzenia. Gdyby Piłsudski i Weygand w bitwie pod Warszawą nie zdołali powstrzymać triumfalnego pochodu armii sowieckiej, to nie tylko chrześcijaństwo doznałoby klęski, lecz i cała cywilizacja zachodnia znalazła się w niebezpieczeństwie a) rok bitwy:... b) walczące strony: c) zwycięzca starcia:.. Zadanie 22 (0-6 pkt) Oceń, czy podane zdania są prawdziwe lub fałszywe, wpisz: prawda lub fałsz. Lp. Informacja prawda/ fałsz 1. 16 listopada 1918 r. Józef Piłsudski wysłał telegram do rządów innych państw, w którym zawiadamiał o powstaniu niepodległego państwa polskiego. 2. Głównym zadaniem Sejmu Ustawodawczego było uchwalenie konstytucji. 3. W styczniu 1919 r. odbyły się wybory prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. 4. Na czele Polskiego Komisariatu Plebiscytowego na Górnym Śląsku stał Wojciech Korfanty. 5. Po wojnie polsko-bolszewickiej Kijów przyłączono do terytorium państwa polskiego. 6. Lwów w 1918 r. potwierdził przysługujące mu od wieków miano miasta Semper Fidelis (Zawsze Wierne). 8
Zadanie 23 (0-1 pkt) Na załączonej poniżej mapce obrysuj długopisem kontury granic II Rzeczypospolitej. Zadanie 24 (0-1 pkt) Order wojskowy Virtuti Militari został ustanowiony: a) przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1792 r. b) w okresie Konfederacji Barskiej c) przez Naczelnika Tadeusza Kościuszkę w czasie powstania kościuszkowskiego d) przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego dla żołnierzy Legionów Polskich we Włoszech Zadanie 25 (0-1 pkt) Order Virtuti Militari został przywrócony: a) mocą ustawy sejmowej z 1 sierpnia 1919 r. b) przez Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego w 1918 r. c) przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 1922 r. d) przez Radę Obrony Państwa w 1920 r. Zadanie 26 (0-4 pkt) Oceń, czy podane zdania są prawdziwe lub fałszywe, wpisz: prawda lub fałsz. Informacja prawda/ fałsz Lp. 1. Krzyż Walecznych był ustanowiony celem nagradzania czynów męstwa i odwagi, wykazanych w boju. 2. Krzyż Walecznych nadawał Wódz Naczelny, który mógł to prawo przekazywać podległym dowódcom wojskowym. 3. Krzyż Walecznych w wypadkach wyjątkowych mógł być przyznawany również osobom cywilnym, współdziałającym z armią. 4. Krzyż Walecznych jest najwyższym polskim odznaczeniem wojskowym. 9
Zadanie 27 (0-1 pkt) Poniższe ilustracje przedstawiają polskie odznaczenia wojskowe. Właściwe odznaczenie podpisz: Krzyż Walecznych. a) b). 10