(54)Sposób optymalizacji parametrów pracy urządzenia chłodniczego, układ chłodzenia w urządzenia chłodniczego oraz urządzenie chłodnicze

RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)188519 (2 1) Numer zgłoszenia: 333859 (22) Data zgłoszenia: 18.06.1999 (13) B1 (51) IntCl7 F25D 21/00 F25B 47/02 (54)Sposób optymalizacji parametrów pracy urządzenia chłodniczego, układ chłodzenia w urządzenia chłodniczego oraz urządzenie chłodnicze (43) Zgłoszenie ogłoszono: 02.01.2001 BUP 00/01 (73) Uprawniony z patentu: Zakrzewski Bogusław, Szczecin, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 28.02.2005 WUP 02/05 (72) Twórcy wynalazku: Bogusław Zakrzewski, Szczecin, PL PL 188519 B1 (57) 1 Sposób optymalizacji parametrów pracy urządzenia chłodniczego, w którym to sposobie do odszraniama parowacza wykorzystuje się zmianę kierunku przepływu czynnika chłodniczego, znamienny tym, ze obieg czynnika chłodniczego odwraca się w czasie pracy urządzenia chłodniczego, po osiągnięciu zadanej wartości mierzonej na parowaczu, odcina się dopływ powietrza z wentylatora parowacza i skraplacza i gdy temperatura na powierzchni parowacza osiągnie wartość zbliżoną do temperatury powietrza komory chłodniczej, a temperatura na powierzchni skraplacza osiągnie wartość zbliżoną do temperatury otoczenia, podaje się na parowacz w sposób ciągły strumień powietrza pobieranego z komory chłodniczej, zaś na skraplacz podaje się strumień powietrza pobierany z otoczenia 1 gdy na parowaczu mierzony parametr osiągnie zadaną wartość ponownie przełącza się obieg czynnika chłodzącego w przeciwnym kierunku, przerywa się podawanie powietrza na parowacz i skraplacz i dalej wymienione czynności powtarza się cyklicznie w tej samej kolejności, przy czym kierunki ruchu powietrza zmienia się stosow nie do zmian kierunku przepływu czynnika chłodniczego tak, ze w każdym obiegu parowacz om ywany jest powietrzem z komory chłodniczej, a skraplacz omywany jest powietrzem z otoczenia, przy czym korzystnie do sterowania strumieni powietrza stosuje się przepustnice powietrza Fig.3

2 188 519 Sposób optymalizacji parametrów pracy urządzenia chłodniczego, układ chłodzenia urządzenia chłodniczego oraz urządzenie chłodnicze Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób optymalizacji parametrów pracy urządzenia chłodniczego, w którym to sposobie do odszraniania parowacza wykorzystuje się zmianę kierunku przepływu czynnika chłodniczego, znamienny tym, że obieg czynnika chłodniczego odwraca się w czasie pracy urządzenia chłodniczego, po osiągnięciu zadanej wartości mierzonej na parowaczu, odcina się dopływ powietrza z wentylatora parowacza i skraplacza i gdy temperatura na powierzchni parowacza osiągnie wartość zbliżoną do temperatury powietrza komory chłodniczej, a temperatura na powierzchni skraplacza osiągnie wartość zbliżoną do temperatury otoczenia, podaje się na parowacz w sposób ciągły strumień powietrza pobieranego z komory chłodniczej, zaś na skraplacz podaje się strumień powietrza pobierany z otoczenia i gdy na parowaczu mierzony parametr osiągnie zadaną wartość ponownie przełącza się obieg czynnika chłodzącego w przeciwnym kierunku, przerywa się podawanie powietrza na parowacz i skraplacz i dalej wymienione czynności powtarza się cyklicznie w tej samej kolejności, przy czym kierunki ruchu powietrza zmienia się stosownie do zmian kierunku przepływu czynnika chłodniczego tak, że w każdym obiegu parowacz omywany jest powietrzem z komory chłodniczej, a skraplacz omywany jest powietrzem z otoczenia, przy czym korzystnie do sterowania strumieni powietrza stosuje się przepustnice powietrza. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wartość mierzoną stanowi określony czas pracy parowacza. 3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wartość mierzoną na parowaczu stanowi grubość warstwy szronu na powierzchni parowacza. 4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wartość mierzoną na parowaczu stanowi różnica temperatury powietrza w komorze chłodniczej i temperatury powierzchni szronu na parowaczu. 5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wartość mierzoną na parowaczu stanowi różnica temperatury punktu rosy w komorze chłodniczej i temperatury powierzchni szronu na parowaczu. 6. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, ze z wartość mierzoną na parowaczu stanowi masa szronu. 7. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wartość mierzoną na parowaczu stanowi różnica ciśnień powietrza przed i za parowaczem. 8. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że wartość mierzoną na parowaczu stanowi różnica temperatur powietrza przed i za parowaczem. 9. Układ chłodzenia urządzenia chłodniczego zawierający sprężarkę, wymienniki ciepła, parowacz i skraplacz, komorę chłodniczą, połączone przewodami wyposażonymi w element dławiący i zawory sterujące, urządzenia automatycznej regulacji oraz wentylator parowacza i wentylator skraplacza, znamienny tym, że ma układ sterujący ruchem powietrza zawierający kanały wentylacyjne (KG, KI, K2) połączone z komorą chłodniczą (KCH), kanał główny (KG), połączone z nim kanały pomocnicze, pierwszy kanał (KI) i drugi kanał (K2), przy czym kanał główny (KG) i kanały pomocnicze połączone są z wymiennikami ciepła, parowaczem (1, 1') i skraplaczem (2, 2'), pomiędzy którymi to wymiennikami ciepła umieszczona jest kierownica powietrza (9), zaś kanały pomocnicze, kanał (KI) i kanał (K2) połączone są kierownicami powietrza wewnętrznymi (10, 13) z komorą chłodniczą (KCH) i kierownicami powietrza zewnętrznymi (11, 12) z otoczeniem zewnętrznym, przy czym kanał główny połączony jest z wentylatorem skraplacza (7) i wentylatorem parowacza (8). 10. Układ chłodzenia według zastrz. 9, znamienny tym, ze parowacz (1) i skraplacz (2) usytuowane są równolegle i naprzeciwległe względem siebie.

188 519 3 11. Układ chłodzenia według zastrz. 9, znamienny tym, że na wlocie kanału głównego (KG) znajduje się wentylator (7) skraplacza, zaś na wylocie kanału głównego w komorze chłodniczej (KCH) znajduje się wentylator (8) parowacza. 12. Układ chłodzenia według zastrz. 9, znamienny tym, że kierownica powietrza (9) ma postać przepustnicy sekwencyjnej powietrza, korzystnie dwupołożeniowej, zaś kierownice powietrza wewnętrzne (10, 13) i kierownice powietrza zewnętrzne (11, 12) m ają postać przepustnic powietrza. 13. Urządzenie chłodnicze zawierające komorę chłodniczą oraz układ chłodzenia zawierający sprężarkę, wymienniki ciepła - parowacz i skraplacz - element dławiący, połączone przewodami i wyposażone w zawory sterujące, wentylator parowacza i wentylator skraplacza oraz układ automatycznej regulacji parametrów obiegu, znamienne tym, że ma kanał wentylacyjny główny (KG) i połączone z nim kanały wentylacyjne pomocnicze (KI, K2), przy czym kanał główny łączy komorę chłodniczą (KCH) z otoczeniem, przy czym w położonych przeciwległe ścianach kanału (KG) zainstalowane są wymienniki ciepła - parowacz (1, 1') i skraplacz (2, 2'), zaś pomiędzy tymi wymiennikami zainstalowana jest kierownica powietrza (9), przy czym kanały wentylacyjne pomocnicze (KI, K2) połączone są z wymiennikami ciepła i z komorą chłodniczą (KCH), przy czym w ścianach kanałów pomocniczych zainstalowane są od strony komory chłodniczej wewnętrzne kierownice powietrza (10,13), zaś w ich ścianach zewnętrznych zainstalowane są zewnętrzne kierownice powietrza (11, 12), przy czym kanał główny (KG) połączony jest z wentylatorem skraplacza (7) i wentylatorem parowacza (8). 14. Urządzenie chłodnicze według zastrz. 13, znamienne tym, ze kierownicę powietrza (9) w kanale głównym (KG) stanowi przepustnicą sekwencyjna powietrza, przy czym kierownice wewnętrzne (10,13) i kierownice zewnętrzne (11,12) kanałów pomocniczych (KI, K2) stanowią przepustnice powietrza. 15. Urządzenie chłodnicze według zastrz. 13, znamienne tym, że przepustnicą sekwencyjna (9) jest przepustnicą dwupołozeniową o kącie obrotu 90. 16. Urządzenie chłodnicze według zastrz. 13, znamienne tym, że na wlocie kanału głównego (KG) od strony zewnętrznej zainstalowany jest wentylator skraplacza (7), zaś na wylocie kanału w komorze chłodniczej (KCH) zainstalowany jest wentylator parowacza (8). * * * Przedmiotem wynalazku jest sposób optymalizacji parametrów pracy urządzenia chłodniczego, układ chłodzenia urządzenia chłodniczego oraz urządzenie chłodnicze. W znanych urządzeniach chłodniczych do odszraniania parowaczy wykorzystuje się energię cieplną odpadową gorącego gazu. Najczęściej do odszraniania wykorzystuje się tylko część ciepła odpadowego urządzenia chłodniczego, kierując je na odszraniany parowacz. Odszranianie przebiega sprawnie tylko wtedy gdy procesowi jednoczesnego odszraniania poddaje się maksimum 30 do 40% ogólnej ilości parowaczy pracujących w obiegu. Sam proces odszraniania dostarcza znacznych ilości ciepła emitowanego do komory chłodniczej, które to ciepło jest niepożądane i musi być z niej odprowadzone na zewnątrz. Sprawa się komplikuje w instalacjach jednostko wych, w których połączone są odpowiednio: sprężarka, skraplacz, element dławiący, na przykład zawór rozprężny, parowacz oraz wentylatory skraplacza i parowacza. W układach takich do odszraniania parowacza stosuje się sposób polegający na zamianie funkcji wymienników ciepła, parowacza na skraplacz, a skraplacza na parowacz, co uzyskuje się przez odwrócenie obiegu czynnika chłodzącego przy użyciu odpowiednich zaworów sterujących, na przykład zaworów wielodrożnych. Jest to przykład zastosowania znanego obiegu pompy ciepła. Na wytworzenie energii cieplnej, urządzeniu chłodniczemu pracującemu jako pompa ciepła brakuje mocy cieplej, szczególnie gdy proces przebiega przy niewysokich temperaturach zewnętrznych. Czas odszraniania wówczas jest wydłużony. Powoduje to, ze w takich instalacjach stosuje się powszechnie odszranianie chłodnic przy pomocy grzałek elektrycznych, co komplikuje układ i zwiększa koszty eksploatacji urządzenia chłodniczego, a ilość ciepła wydzielana do otoczenia jest znaczna. Ponadto na czas odszraniania paro-

4 188 519 wacza przerywa się pracę urządzenie chłodniczego. W znanych urządzeniach chłodniczych kierunek strumieni powietrza podawanych przez wentylatory parowacza i skraplacza jest stały. Zgodnie z wynalazkiem, sposób optymalizacji parametrów pracy urządzenia chłodniczego, w którym do odszraniania parowacza wykorzystuje się zmianę kierunku przepływu czynnika chłodniczego wyróżnia się tym, że obieg czynnika chłodniczego odwraca się w czasie pracy urządzenia chłodniczego po osiągnięciu zadanej wartości mierzonej na parowaczu, odcina się dopływ powietrza z wentylatora parowacza i skraplacza. Po pewnym czasie pracy urządzenia, gdy temperatura na powierzchni parowacza osiągnie wartość zbliżoną do temperatury powietrza komory chłodniczej włącza się wentylator parowacza i podaje się na parowacz strumień powietrza pobieranego z komory chłodniczej. Gdy temperatura na powierzchni skraplacza osiągnie wartość zbliżoną do temperatury otoczenia lub wzrośnie ciśnienie czynnika chłodniczego, włącza się wentylator skraplacza i podaje się na skraplacz strumień powietrza pobierany z otoczenia. Po pewnym czasie pracy urządzenia, gdy na parowaczu mierzony parametr osiągnie zadaną wartość przełącza się obieg czynnika chłodzącego w przeciwnym kierunku, przerywa się podawanie powietrza na parowacz i skraplacz i wymienione wyżej czynności powtarza się cyklicznie w takiej samej kolejności. Kierunki ruchu powietrza zmienia się stosownie do zmian kierunku przepływu czynnika chłodniczego tak, że w każdym obiegu parowacz omywany jest powietrzem z komory chłodniczej, a skraplacz omywany jest powietrzem z otoczenia, przy czym korzystnie do sterowania strumieni powietrza stosuje się przepustnice powietrza. Korzystnie wartość mierzoną cyklu stanowi określony czas pracy parowacza. Korzystnie wartość mierzoną na parowaczu stanowi określona grubość warstwy szronu na powierzchni parowacza. Korzystnie wartość mierzoną na parowaczu stanowi określona różnica temperatury powietrza w komorze chłodniczej i temperatury powierzchni szronu na parowaczu. Korzystnie wartość mierzoną na parowaczu stanowi określona różnica temperatury punktu rosy w komorze chłodniczej i temperatury powierzchni szronu na parowaczu. Korzystnie kierunek przepływu czynnika chłodzącego zmienia się za pomocą zaworów wielodrożnych. Korzystnie sterowanie ruchem powietrza następuje przy użyciu sekwencyjnej przepustnicy powietrza zainstalowanej w kanale głównym łączącym komorę chłodniczą z otoczeniem oraz przepustnic powietrza zainstalowanych w kanałach wymienników ciepła, łączących wymienniki ciepła z komorą chłodniczą i wentylatorami skraplacza i parowacza. Wskutek zmiany kierunku obiegu czynnika chłodniczego ciekły czynnik rozpręża się w dotychczasowym skraplaczu powodując obniżenie jego temperatury. Jednocześnie na ten dotychczasowy skraplacz będący obecnie parowaczem tłoczone jest zimne powietrze z komory chłodniczej ze zwłoką czasową wynikającą z czasu osiągnięcia przez jego powierzchnię temperatury zbliżonej do temperatury komory. W tym samym czasie na dotychczasowym parowaczu, a obecnie skraplaczu podnosi się temperatura, lecz jej wzrostowi przeciwdziała zakumulowane na jej powierzchni zimno - szron, przy czym przepustnicą sekwencyjna najpierw odcina dopływ nagrzanego powietrza do komory chłodniczej, a przepustnice dla powietrza zewnętrznego i wewnętrznego otwierają się odpowiednio z opóźnieniem wynikającym z osiągnięcia temperatury pracy parowacza i skraplacza i jest to ściśle związane z włączeniem odpowiednich wentylatorów. Zgodnie z wynalazkiem układ chłodzenia urządzenia chłodniczego zawierający sprężarkę, wymienniki ciepła, komorę chłodniczą, parowacz i skraplacz, element dławiący połączone przewodami, wyposażonymi w zawory sterujące i urządzenia automatycznej regulacji oraz wentylatory powietrza, wentylator parowacza i wentylator skraplacza wyróżnia się tym, ze ma układ sterujący ruchem powietrza zawierający połączone z komorą chłodniczą kanały wentylacyjne: kanał główny, w którego ścianach usytuowane są przeciwległe parowacz i skraplacz, pomiędzy którymi znajduje się kierownica powietrza, korzystnie przepustnicą sekwencyjna powietrza. Z kanałem głównym połączone są kanały pomocnicze - pierwszy kanał pomocniczy i drugi kanał pomocniczy. W ścianach kanałów pomocniczych usytuowane są kierownice powietrza, korzystnie przepustnice powietrza. Od strony komory chłodniczej znajdują się kierownice wewnętrzne sterujące powietrzem z komory, zaś na ścianach zewnętrznych znajdują

188 519 5 się kierownice zewnętrzne sterujące powietrzem z otoczenia Kanał główny połączony jest z wentylatorem skraplacza i wentylatorem parowacza. Korzystnie na wlocie kanału głównego usytuowany jest wentylator skraplacza, zaś na wylocie w komorze chłodniczej wentylator parowacza. Według wynalazku, urządzenie chłodnicze zawierające komorę chłodniczą oraz układ chłodzenia zawierający sprężarkę, wymienniki ciepła - parowacz i skraplacz, element dławiący, połączone przewodami i wyposażone w zawory sterujące, wentylator skraplacza i wentylator parowacza oraz układ automatycznej regulacji parametrów obiegu chłodniczego wyróżnia się tym, że ma kanały wentylacyjne: kanał wentylacyjny główny i kanały wentylacyjne pomocnicze. Kanał wentylacyjny główny łączy komorę chłodniczą z otoczeniem, przy czym w jego ścianach zainstalowane są wymienniki ciepła - parowacz i skraplacz usytuowane naprzeciwko siebie, a pomiędzy nimi zainstalowana jest kierownica powietrza, korzystnie przepustnicą sekwencyjna powietrza. Korzystnie przepustnicą sekwencyjna jest przepustnicą dwupołozeniowąo kącie obrotu 90. Kanały pomocnicze korzystnie przylegają do kanału głównego i są z nim połączone i połączone są z wymiennikami ciepła - parowaczem i skraplaczem oraz z komorą chłodniczą. W ścianach kanałów pomocniczych usytuowanych od strony komory chłodniczej zainstalowane są wewnętrzne kierownice powietrza, korzystnie przepustnice powietrza, zaś w ścianach kanałów od strony zewnętrznej zainstalowane są zewnętrzne kierownice powietrza, korzystnie przepustnice powietrza. Korzystnie urządzenie chłodnicze ma na wlocie kanału głównego wentylator skraplacza, zaś na wylocie tego kanału w komorze chłodniczej umieszczony jest wentylator parowacza. Zaletą rozwiązań według wynalazku jest wykorzystanie zakumulowanego w parowaczu niskotemperaturowego ciepła (zimna) do obniżenia temperatury skraplania, praktycznie pominięcie czasu odszraniania i uzyskanie efektu ograniczenia do minimum, praktycznie do zera ilości ciepła wydzielanego do wnętrza komory. W efekcie daje to wyraźne zwiększenie sprawności urządzenia chłodniczego. Sposób według wynalazku zapewnia optymalizację warunków pracy urządzenia chłodniczego przez stworzenie większych możliwości wpływania na parametry chłodzenia i procesu odszraniania, eliminuje praktycznie niekorzystne skutki uboczne w postaci ogrzewania komory chłodniczej spowodowane zmianą kierunku obiegu przy odszranianiu, podwyższa ekonomikę pracy urządzenia, gdyż nie wymaga korzystania z dodatkowej energii zewnętrznej, a także eliminuje przerwy w pracy urządzenia na czas odszraniania, zwiększając tym samym wydajność chłodniczą urządzenia, a przebieg procesu jest niezależny od temperatury otoczenia i warunków klimatycznych. Przedmiot wynalazku objaśniony jest bliżej w przykładach realizacji i na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schematycznie fragment urządzenia chłodniczego zawierający komorę chłodniczą z wymiennikami ciepła i kanałami wentylacyjnymi, przy czym strzałkami zaznaczono kierunki przepływu powietrza odpowiednie dla stanu, w którym wymiennik ciepła po lewej stronie kanału głównego pełni rolę parowacza, zaś usytuowany naprzeciw niego wymiennik ciepła pełni rolę skraplacza, fig. 2 przedstawia schematycznie fragment urządzenia chłodniczego zawierający komorę chłodniczą z wymiennikami ciepła i kanałami wentylacyjnymi, przy czym strzałkami zaznaczono kierunki przepływu powietrza odpowiednie dla stanu, w którym wymiennik ciepła po lewej stronie kanału głównego pełni rolę skraplacza, zaś usytuowany naprzeciw niego wymiennik ciepła pełni rolę parowacza, fig. 3 przedstawia w uproszczeniu układ chłodzenia urządzenia chłodniczego. Przykład I Układ zawiera sprężarkę 3, której rurociąg tłoczny połączony jest z króćcem wlotowym zaworu czterodrożnego tłocznego Z l, zaś pozostałe króćce tego zaworu połączone są z parowaczem 1, skraplaczem 2 i zbiornikiem 4 z wymiennikiem regeneracyjnym 4a. Zbiornik 4 połączony jest z rurociągiem ssawnym sprężarki 3. Wymiennik regeneracyjny 4a swoim wlotem połączony jest z króćcem wylotowym zaworu czterodroznego wrzenia Z2, a wylotem, poprzez filtr-dehydrator 5 i zawór rozpręzny 6, z króćcem wlotowym tego zaworu 22. Pozostałe dwa króćce zaworu czterodroznego wrzenia Z2 połączone są z drugimi końcami parowacza 1 i skraplacza 2. Komora chłodnicza KCH połączona jest z kanałami wentylacyjnymi, kanałem głównym KG i przylegającymi do niego kanałami pomocniczymi, pierwszym kana-

6 188 519 łem parowacza KI i drugim kanałem skraplacza K2. Komora chłodnicza KCH połączona jest z pierwszym kanałem wentylacyjnym KI pierwszą przepustnicą wewnętrzną powietrza 13 i drugą wewnętrzną przepustnicą powietrza 10 połączona jest z drugim kanałem pomocniczym K2. Pierwszy kanał KI ma na ścianie zewnętrznej zainstalowaną pierwszą przepustnicę zewnętrzną powietrza 12, a na ścianie wspólnej z kanałem wentylacyjnym głównym KG ma zainstalowany parowacz 1 jako jeden z wymienników ciepła. Naprzeciw parowacza 1, po drugiej stronie kanału głównego KG zainstalowany jest w drugim kanale K2 skraplacz 2 jako drugi z wymienników ciepła. W ścianie tego kanału K2 zainstalowana jest również druga zewnętrzna przepustnicą powietrza 11. W kanale głównym KG, pomiędzy wymiennikami ciepła, parowaczem 1 a skraplaczem 2 zainstalowana jest przepustnicą sekwencyjna powietrza 9 dwupołozeniowa, która wykonuje obrót o 90 w jedną lub drugą stronę. Na wlocie powietrza z zewnątrz do kanału głównego KG zainstalowany jest wentylator skraplacza 7, zaś na wylocie z tego kanału do komory chłodniczej KCH zainstalowany jest wentylator parowacza 8. Przykład II Urządzenie chłodnicze zawiera komorę chłodniczą KCH połączoną z układem chłodzenia, w którym rurociąg tłoczny sprężarki 3 połączony jest z króćcem wlotowym zaworu czterodrożnego tłocznego Z l, zaś pozostałe króćce tego zaworu połączone są z parowaczem 1, skraplaczem 2 i zbiornikiem 4 z wymiennikiem regeneracyjnym 4a. Zbiornik 4 połączony jest z rurociągiem ssawnym sprężarki 3. Wymiennik regeneracyjny 4a swoim wlotem połączony jest z króćcem wylotowym zaworu czterodrożnego wrzenia Z2, a wylotem, poprzez filtr- -dehydrator 5 i zawór rozprężny 6, z króćcem wlotowym tego zaworu Z2. Pozostałe dwa króćce zaworu czterodroznego wrzenia Z2 połączone są z drugimi końcami parowacza 1 i skraplacza 2. Komora chłodnicza KCH wyposażona jest w kanały wentylacyjne przylegające do niej, kanał główny KG i usytuowane z jego obydwóch stron kanały pomocnicze, pierwszy kanał KI i drugi kanał K2. Komora chłodnicza KCH połączona jest z pierwszym kanałem wentylacyjnym KI pierwszą przepustnicą wewnętrzną powietrza 13 usytuowaną w ścianie komory i drugą wewnętrzną przepustnicą powietrza 10 zainstalowaną w jej ścianie połączona jest z drugim kanałem wentylacyjnym K2. Pierwszy kanał KI ma na ścianie zewnętrznej zainstalowaną pierwszą przepustnicę zewnętrzną powietrza 12, a na ścianie wspólnej z kanałem wentylacyjnym głównym KG ma zainstalowany wymiennik ciepła parowacz 1. Naprzeciw parowacza 1, po drugiej stronie kanału głównego KG zainstalowany jest w drugim kanale K2 drugi wymiennik ciepła skraplacz 2. W ścianie zewnętrznej tego kanału K2 zainstalowana jest druga zewnętrzna przepustnicą powietrza 11. W kanale głównym KG, pomiędzy wymiennikami ciepła, parowaczem 1 a skraplaczem 2 zainstalowana jest przepustnicą sekwencyjna powietrza 9, dwupołożeniowa, która wykonuje obrót o 90 w jedną lub drugą stronę. Na wlocie powietrza z zewnątrz do kanału głównego KG zainstalowany jest wentylator skraplacza 7, zaś na wylocie z tego kanału do komory chłodniczej KCH zainstalowany jest wentylator parowacza 8. Przykład III Podczas pracy urządzenia chłodniczego, kiedy parowacz 1 jest na etapie szronienia, powietrze z komory chłodniczej KCH tłoczy się wentylatorem 8 przez otwartą pierwszą przepustnicę wewnętrzną 13 do pierwszego kanału wentylacyjnego pomocniczego KI, gdzie omywa parowacz 1 i wpływa do kanału głównego wentylacyjnego KG skąd jest kierowane przepustnicą sekwencyjną 9 z powrotem do komory chłodniczej KCH. Położenie przepustnicy sekwencyjnej w kanale głównym ustawia się tak, że zamyka ona dopływ powietrza zewnętrznego do kanału KI i do górnego odcinka kanału głównego KG. W tym czasie zamyka się pierwszą zewnętrzną przepustnicę 12 tego kanału pomocniczego. Powietrze zewnętrzne tłoczy się wentylatorem 7 skraplacza usytuowanym na wlocie kanału głównego KG, które omywa skraplacz 2 ochładzając go i wpływa do drugiego kanału pomocniczego wentylacyjnego K2, skąd przez otwartą drugą przepustnicę zewnętrzną 11 przepływa z powrotem do otoczenia. W tym czasie druga wewnętrzna przepustnicą powietrza 10 jest zamknięta. Z chwilą powstania na powierzchni parowacza 1 warstwy szronu o zadanej grubości podaje się sygnał na układ automatycznej regulacji (nie uwidoczniony na rysunku), który przełącza zawory czterodrozne Z l i Z2 w drugie położenie i następuje zmiana obiegu czynnika chłodniczego w odwrotnym kierunku. Jednocześnie z przełączeniem zaworów wyłącza się obydwa wentylatory

188 519 7 powietrza 7, 8 i zamyka się przepustnice wewnętrzne 10, 13 i przepustnice zewnętrzne 11, 12. Przepustnica sekwencyjna powietrza 9 obraca się o 90 zajmując swoje drugie położenie robocze i otwiera dostęp powietrza zewnętrznego do byłego zaszronionego parowacza 1, będącego obecnie skraplaczem 2. Urządzenie pracuje dalej i następuje wyrównywanie temperatur wymienników ciepła z temperaturą ich otoczenia. Z chwilą zrównania się temperatury na powierzchni parowacza 1 z temperaturą komory chłodniczej włącza się wentylator 8 parowacza i otwiera przepustnice wewnętrzną 10 drugiego pomocniczego kanału K2.Powietrze cyrkuluje z komory chłodniczej do kanału K2 i przez parowacz 1 wraca z powrotem do komory KCH. Z chwilą zrównania się temperatury na powierzchni skraplacza z temperaturą otoczenia lub wzrostu ciśnienia czynnika chłodniczego włącza się wentylator 7 skraplacza i otwiera się przepustnicę zewnętrzną 12 w pierwszym kanale pomocniczym K2. Powietrze z otoczenia cyrkuluje przez skraplacz 2 i przez kanał KI do otoczenia. Z chwilą osiągnięcia na parowaczu 1 zadanej wartości grubości warstwy szronu zostaje podaje się sygnał do urządzenia automatycznej regulacji, które przełącza zawory czterodrożne powodując odwrócenie obiegu w przeciwnym kierunku. Dalej przedstawione wyżej czynności powtarzane są cyklicznie i w takiej samej kolejności. Przykład IV Sposób analogiczny do przykładu III, z tym, że zmienia się kierunek obiegu po określonym czasie pracy urządzenia chłodniczego wyznaczonym empirycznie, na przykład co kilka godzin. Przykład V Sposób analogiczny do przykładu III, przy czym mierzy się temperaturę w komorze chłodniczej i temperaturę powierzchni szronu na parowaczu i gdy różnica tych temperatur osiągnie wartość zadaną zmienia się kierunek obiegu. Przykład VI Sposób analogiczny do przykładu III, przy czym mierzy się temperaturę punktu rosy w komorze chłodniczej i temperaturę powierzchni szronu na parowaczu i gdy różnica tych temperatur osiągnie wartość zadaną zmienia się kierunek obiegu. P r z y k ł a d VII Sposób analogiczny do przykładu III, przy czym mierzy się masę szronu na powierzchni parowacza i po osiągnięciu zadanej wartości tej masy zmienia się kierunek obiegu. Przykład VIII Sposób analogiczny do przykładu II, przy czym mierzy się ciśnienie powietrza przed parowaczem i za parowaczem i gdy różnica ciśnień osiągnie wartość zadaną zmienia się kierunek obiegu. Przykład IX Sposób analogiczny do przykładu II, przy czym mierzy się temperaturę powietrza przed parowaczem i za parowaczem i gdy różnica tych temperatur osiągnie wartość zadaną zmienia się kierunek obiegu.

8 188 519

188 519 9 Fig 3

10 188 519 Fig. 1 Fig 2 D epartam ent W ydaw nictw UP RP N akład 50 e g z C ena 2,0 0 zł