UCHWAŁA Nr 18/IV/15 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 30 stycznia 2015 roku w sprawie Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii na 2015 rok Na podstawie art. 18 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 roku poz. 594 z późn. zm.) oraz art. 4 1 ust. 1,2 i 5 ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 roku, poz.1356 z późn. zm.) oraz art. 10 ust. 1-4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 roku, poz. 124 z późn. zm.) Rada Gminy Nowa Ruda uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii na 2015 rok, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Nowa Ruda. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2015 roku. Przewodniczący Rady Bogdan Tarapacki
Załącznik do uchwały Nr 18/IV/15 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 30 stycznia 2015 roku Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2015 I. Wprowadzenie Spośród licznych problemów społecznych, jakie występują w naszym kraju, problemy związane z alkoholem mają szczególne znaczenie. Wynika to przede wszystkim z rozmiarów szkód alkoholowych oraz kosztów społecznych i ekonomicznych, jakie z tego tytułu ponosi budżet państwa szacowanych na 1,3% Produktu Krajowego Brutto (w roku 2009 17,45 mld złotych). Konsumpcja alkoholu ma istotny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne zarówno jednostek, jak i rodzin, a jej konsekwencje dotyczą nie tylko osób pijących szkodliwie, ale wpływają na całą populację. Nadużywanie alkoholu powoduje wiele szkód społecznych, tj.: zakłócenia bezpieczeństwa publicznego, przestępczość, wypadki samochodowe, przemoc w rodzinie, ubóstwo i bezrobocie. Dlatego działania w zakresie zapobiegania problemom alkoholowym i rozwiązywania ich powinny być przedmiotem szczególnej troski ze strony organów administracji rządowej i samorządowej. Zgodnie z raportem Światowej Organizacji Zdrowia pt. Zagrożenia dla zdrowia światowego. Śmiertelność i obciążenie chorobami powodowane wybranymi najpoważniejszymi zagrożeniami (wydanie z 2009 roku) alkohol znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji, a ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma związek z alkoholem. Dane Światowej Organizacji Zdrowia wskazują, że konsumpcja alkoholu w Regionie Europejskim jest najwyższa w porównaniu z innymi regionami świata. Wynosi 11 litrów czystego alkoholu w przeliczeniu na jednego dorosłego mieszkańca. 1 W Polsce podstawę prawną rozwiązywania problemów alkoholowych stanowi ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1356 z późn. zm.). Ustawa określa kierunki polityki państwa wobec alkoholu. Kompleksowo reguluje zagadnienia dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, wskazuje zadania z tego zakresu oraz podmioty odpowiedzialne za ich realizację. Określa również źródła finansowania tych zadań. Dokument opisuje funkcjonowanie rynku napojów alkoholowych. Reguluje także dziedzinę promocji i reklamy napojów alkoholowych, a także formułuje przepisy karne dotyczące obrotu alkoholem i reklamy alkoholu. Wprowadza regulacje dotyczące postępowania wobec osób nadużywających alkoholu, określa podstawy lecznictwa odwykowego oraz wskazuje kompetencje i zadania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Podmiotami wyznaczonymi przez ustawodawcę do realizacji zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych są organy administracji rządowej, samorządowej. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2015 określa sposób realizacji zadań własnych gminy wynikających z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 2012 r. poz. 1356 ze zm.). Program charakteryzuje się wielopłaszczyznowym podejściem do kwestii przeciwdziałania i rozwiązywania problemów alkoholowych, a kierunki działań w nim określone stanowią rozwinięcie i kontynuację działań podejmowanych w latach poprzednich. 1 Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2
Niniejszy program jest zgodny z założeniami: Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 2012 r. poz. 1356 ze zm.); Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2015; Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. 2005 r. Nr 180, poz. 1493 ze zm.); Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124 ze zm.). II. Diagnoza problemów alkoholowych występujących w gminie W planowaniu i powadzeniu działań mających na celu profilaktykę i rozwiązywanie problemów alkoholowych bardzo ważne jest dokładne rozpoznanie skali problemów na terenie gminy, wzorów zachowań związanych z konsumpcją napojów alkoholowych, struktury spożycia oraz zaburzeń życia społecznego i rodzinnego wywołanego alkoholem. Przy opracowaniu diagnozy gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na rok 2015 wykorzystano dane sprawozdawcze: Straży Gminnej Gminy Nowa Ruda, Komisariatu Policji w Nowej Rudzie, Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego, Miejsko-Gminnego Punktu Konsultacyjno-Interwencyjnym Pierwszy kontakt, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Urzędu Gminy Nowa Ruda w zakresie lokalnego rynku sprzedaży napojów alkoholowych. Z danych uzyskanych od Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynika, że w roku 2014 do Komisji wpłynęło 30 wniosków o objęcie leczeniem odwykowym osób uzależnionych lub nadużywających alkoholu. Na rozmowę zgłosiło się 20 osób. Na badanie przez biegłego lekarza i psychologa w przedmiocie uzależnienia od alkoholu skierowano 22 osoby. Do Sądu skierowano 25 wniosków o zastosowanie leczenia odwykowego, który do chwili obecnej wydał 10 postanowień o skierowaniu na leczenie osób uzależnionych, 15 wniosków oczekuje na rozpatrzenie. W Punkcie Konsultacyjnym Pierwszy Kontakt udzielono informacji o: chorobie alkoholowej - 142, możliwości leczenia odwykowego - 67, możliwościach prawnych dotyczących przemocy - 22 i współuzależnieniu dla rodzin 20. Ponadto sporządzono: wnioski do prokuratury o znęcanie - 11, pozwy do sądu o alimenty - 13 oraz pozwy do sądu o rozwód 12. Zmotywowano także do leczenia odwykowego 26 osób, przeprowadzono 179 rozmów telefonicznych w ramach Telefonu zaufania, przeprowadzono psychoterapię grupową, w której uczestniczyło 306 osób i psychoterapię indywidualną z 311 osobami. Dodatkowo problemy związane z nadużywaniem alkoholu i zażywaniem narkotyków potęgowane są dużym bezrobociem, którego wynikiem jest także problemem emigracji zarobkowej i kwestia rozbicia rodzin. Jednym z czynników, obok predyspozycji indywidualnych i środowiskowych, sprzyjających powstawaniu choroby alkoholowej jest łatwa dostępność do alkoholu. W Gminie Nowa Ruda jest ogólnie 60 punktów sprzedaży napojów alkoholowych. W przeliczeniu na jeden punkt przypada około 166 pełnoletnich mieszkańców naszej gminy. Z ogólnej liczby punktów sprzedaży 38 placówek prowadzi sprzedaż detaliczną. Liczba lokali gastronomicznych, w których podaje się napoje alkoholowe wynosi 22.W roku 2014 nie wydano decyzji stwierdzającej wygaśnięcie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych z powodu nie dokonania w ustawowych terminach opłat za korzystanie z nich, natomiast zezwolenia wygasły w związku z likwidacją punktu sprzedaży, upływem terminu ważności zezwolenia lub rezygnacją z określonego rodzaju zezwolenia. W okresie od stycznia do grudnia roku 2014 wydano łącznie 45 zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, w tym 41 dla placówek detalicznych i 4 dla lokali gastronomiczny. Kolejny problem związany jest z naruszaniem prawa i porządku publicznego przez osoby znajdujące się pod wpływem substancji psychoaktywnych. Z danych Komisariatu Policji w Nowej Rudzie wynika, że w roku 2014 do wytrzeźwienia w Policyjnej Izbie Zatrzymań 3
skierowano 55 osób, sporządzono 12 wniosków o leczenie odwykowe, przeprowadzono 33 interwencje domowe, sporządzono 9 Niebieskich Kart, do placówek służby zdrowia dowieziono 55 osób, zatrzymano w czasie prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu 21 osób, zatrzymano 66 osób nietrzeźwych, które prowadziły pojazdy samochodowe. III. Cele programu 1. Cel główny przeciwdziałanie problemom uzależnień w Gminie Nowa Ruda. 2. Cele szczegółowe: - zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem; - zmniejszenie zagrożenia występowania uzależnień wśród dzieci i młodzieży, - zwiększenie aktywności lokalnej społeczności w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień, - podniesienie skuteczności egzekwowania przestrzegania przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi IV. Źródła i zasady finansowania Gminnego Programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w roku 2015 1. Zasady finansowania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Art.18² ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jednoznacznie stanowi, iż: Dochody z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wykorzystywane będą jedynie na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i nie mogą być przeznaczane na inne cele 2. Zasady wynagradzania członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zgodnie z art. 4¹ ust. 5 ze środków przeznaczonych na realizację Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych powołanej Zarządzeniem Wójta, biorący udział w pracach komisji otrzymywać będą wynagrodzenie ryczałtowe za swą pracę w wysokościach: przewodniczący komisji - 20%, z- ca przewodniczącego - 17%, członkowie Komisji 17%, minimalnego wynagrodzenia za prace zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15 września 2014r., w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za prace w 2015r. (Dz. U. z 2014 r.,poz.1220). Podstawą do wypłaty wynagrodzenia stanowi obecność i aktywny udział w pracach Komisji, potwierdzony podpisem na liście obecności. Za nieobecność na posiedzeniu Komisji, wynagrodzenie ulega obniżeniu proporcjonalnie do liczby posiedzeń komisji w danym miesiącu. W przypadku gdy w danym miesiącu nie odbędzie się żadne posiedzenie Komisji, wynagrodzenie nie przysługuje. 4
V. Harmonogram realizacji zadań i preliminarz wydatków 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem Lp. Nazwa zadania Wskaźnik 1. 2. 3. 4. 5. Dyżury prawnika w zakresie udzielania informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego (raz tygodniu 2 godziny) Dyżury Specjalisty terapii uzależnień w zakresie profilaktyki narkomanii i innych środków odurzających Prowadzenie dyżurów w Miejsko-Gminnym w Punkcie Konsultacyjno-Interwencyjnym Pierwszy kontakt ( 2-3 terapeutów po 3 godziny tygodniowo) Bieżące utrzymanie Miejsko-Gminnym w Punkcie Konsultacyjno-Interwencyjnym Pierwszy kontakt w tym: energia elektryczna, działalność telefonu zaufania, środki czystości, art. papiernicze, itp. Zakup i rozpowszechnianie materiałów informacyjno edukacyjnych dla klientów Miejsko-Gminnym w Punkcie Konsultacyjno-Interwencyjnym Pierwszy kontakt udzielonych porad zgłaszających się osób udzielonych porad, konsultacji zakupionych materiałów zakupionych ulotek, publikacji Źródła pozyskiwania wskaźników rachunki udzielonych porad Podmiot odpowiedzialny za realizację prawnik specjalista terapii uzależnień kierownik punktu Dział budżetu 851 kwota 7800,00zł 2800,00 19000,00 zł rachunki kierownik punktu 2000,00 rachunki kierownik punktu 1000,00 6. Razem 32600,00 Termin realizacji 01.02.2015-01.03.2015-31.05.2015 01.09.2015-02.01.2015 02.01.2015 01.03.2015
2. Zmniejszenie zagrożenia występowania uzależnień wśród dzieci i młodzieży Lp. Nazwa zadania Wskaźnik 1. Dofinansowanie realizacji Szkolnych Programów Profilaktyki w tym alternatywnych form spędzania czasu wolnego będących uzupełnieniem zajęć profilaktyczno-edukacyjnych (w tym dożywienia dzieci uczestniczących w zajęciach) 2. Realizacja programów profilaktycznych i opiekuńczo -wychowawczych, będących kontynuacją działań prowadzonych w czasie roku szkolnego, dla dzieci i młodzieży (między innymi organizowanie i dofinansowanie letniego wypoczynku dzieci i młodzieży) 3. Utworzenie i prowadzenie świetlic środowiskowych, opiekuńczo wychowawczych, zajęć świetlicowych, integracyjnych oraz ich doposażenie w pomoce i sprzęt niezbędny do realizacji zajęć, finansowanie dożywienia dzieci uczestniczących w zajęciach świetlicowych zrealizowanych programów, przeprowadzony ch zajęć zrealizowanych programów, liczba osób w nich uczestnicząca świetlic, zajęć świetlicowych, uczestników Źródła pozyskiwania wskaźników programy, listy uczestników, listy uczestników, programy, listy uczestników, merytoryczne Podmiot odpowiedzialny za realizację dyrektorzy szkół, pedagodzy organizacje pozarządowe, GOPS instytucje kultury i sportu organizacje pozarządowe, szkoły, GOPS Dział budżetu 851 kwota 20 900,00 21 000,00 47 000,00 4. Razem 88 900,00 Termin realizacji 01.03.2015-31.06.2015 01.09.22015 01.07.2015-31.08.2015 01.09.2015-6
3. Zwiększenie aktywności lokalnej społeczności w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień Lp. Nazwa zadania Wskaźnik 1. Propagowanie zdrowego stylu życia, poprzez wspieranie i dofinansowanie działań podejmowanych przez organizacje pozarządowe i inne instytucje. 2 Realizacja pozalekcyjnych zajęć rekreacyjno-sportowych jako uzupełnienie realizowanych programów profilaktycznych. 3 Organizowanie lokalnych imprez dla dzieci i młodzieży mających wyraźne odniesienia profilaktyczne odbywające się przy udziale zaproszonych gości: artystów, sportowców, którzy otwarcie wspierają bezalkoholowe przedsięwzięcia zorganizowanyc h programów, uczestników imprez, uczestników Źródła pozyskiwania wskaźników rachunki, informacja w lokalnych mediach listy uczestników, merytoryczne, listy uczestników Podmiot odpowiedzialny za realizację organizację pozarządowe, kluby sportowe, instytucje kultury organizacje sportowe organizacje pozarządowe, sołectwa, szkoły Dział budżetu 851 kwota 10 000,00 10 000,00 10 000,00 4. Razem 30 000,00 Termin realizacji 01.03.2015 01.04.2015-31.11.2015 01.05.2015-7
4. Podniesienie skuteczności egzekwowania przestrzegania przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Lp. Nazwa zadania Wskaźnik 1. Praca członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2. Szkolenia członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 3. Finansowanie badań wykonywanych przez biegłego lekarza i psychologa w celu wydania opinii w sprawie uzależnienia od alkoholu 4. Zakup materiałów biurowych niezbędnych do pracy GKRPA spotkań, przeprowadzon ych, kontroli, rozmów przeszkolonych osób wydanych opinii zakupionych materiałów Źródła pozyskiwania wskaźników rachunki za szkolenia Podmiot odpowiedzialny za realizację przewodniczący GKRPA Dział budżetu 851 kwota 20 000,00 GKRPA 2000,00 rachunki GKRPA 6000,00 rachunki GKRPA 500,00 5. Razem 28500,00 Termin realizacji 01.01.2015-01.01.2015-01.01.2015-01.01.2015-8
VI. Postanowienia końcowe Zgodnie z art. 4¹ust.2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi realizacja zadań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gminy i jest prowadzona w postaci gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych uchwalanego corocznie przez radę gminy. Realizatorem Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomani jest Urząd Gminy Nowa Ruda. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomani dla Gminy Nowa Ruda na 2015 rok ma charakter ramowy i może ulec zmianom w trakcie jego realizacji, w przypadku nowelizacji zapisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Program został pozytywnie zaopiniowany przez Gminną Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na posiedzeniu Komisji w dniu 21.01.2015 r. Przewodniczący Rady Bogdan Tarapacki