FORUM PAŃSTW MORZA BAŁTYCKIEGO Dziedzictwo kulturowe w promocji i rozwoju regionu Morza Bałtyckiego Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku 28-30 listopada 2018 wtorek, 27 listopada Przyjazdy uczestników 19.00 nieformalna kolacja Hotel Mercure Gdańsk Stare Miasto, ul. Jana Heweliusza 22 środa, 28 listopada 08.30 09.00 rejestracja uczestników 09.00 09.30 otwarcie, powitanie Jarosław Sellin, sekretarz stanu w MKiDN Jerzy Litwin, dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku Maira Mora, ambasador, dyrektor Generalna Sekretariatu Rady Państw Morza Bałtyckiego Ulrike Guérin, UNESCO, Sekretariat Konwencji z 2001 r. o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego Projekcja filmu Treasures of the Baltic Sea 09.45 16.45 I sesja: Bezpieczeństwo dziedzictwa kulturowego krajów bałtyckich 09.45 11.45 I część: Współczesne zagrożenia dla dziedzictwa kulturowego - wyzwania regionalne, krajowe, instytucjonalne. Moderator: Hanna Pennock, były członek zarządu ICOM ICMS 1) Hanna Pennock, były członek zarządu ICOM ICMS Zagrożenia dla kolekcji muzealnych stare i nowe ryzyka 2) Gonzalo Giordano, komórka ds. dzieł sztuki, INTERPOL Współpraca międzynarodowa w zakresie zwalczania przestępczości przeciwko podwodnemu dziedzictwu kulturowemu- współdziałanie INTERPOLU i UNESCO 1
3) Dorota Folga-Januszewska, członek komitetu technicznego (SAREC) ICOM, ekspert Rady Europy ds. muzeów, wicedyrektor Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie Działania podejmowane przez ICOM na rzecz bezpieczeństwa dziedzictwa kulturowegonowe inicjatywy 4) Marcin Sabaciński, Narodowy Instytut Dziedzictwa Rabunek stanowisk archeologicznych i obrót znaleziskami zabytków jako zagrożenie dla dziedzictwa Europy Wschodniej 5) Sunneva Saetevik, starszy doradca, Norweskie Ministerstwo Kultury, Departament Sztuki i Muzeów Norweskie podejście do zjawiska nielegalnego obrotu dobrami kultury Nordycka inicjatywa współpracy 11.45 12.00 przerwa kawowa 12.00 13.30 Kontynuacja I części 1) Krzysztof Sałaciński, prezes Polskiego Komitetu Błękitnej Tarczy, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Lidia Klupsz, członek zarządu Polskiego Komitetu Błękitnej Tarczy, Narodowy Instytut Dziedzictwa Programy pogotowia, pomocy, doradztwa na rzecz zagrożonego dziedzictwa kulturydoświadczenia Polskiego Komitetu Błękitnej Tarczy 2) Søren la Cour Jensen, przewodniczący Duńskiego Komitetu Błękitnej Tarczy Duński Komitet Błękitnej Tarczy. Praca w obszarze dziedzictwa kulturowego przypadek konfliktu zbrojnego, nielegalnego obrotu i katastrof naturalnych; wyzwania dla NGO II część: Bezpieczeństwo zbiorów - uwarunkowania prawne, organizacyjne i dylematy konserwatora. Moderator: Dorota Folga-Januszewska, członek komitetu technicznego (SAREC) ICOM, ekspert Rady Europy ds. muzeów, wicedyrektor Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie 1) Andrzej Koss, Międzyuczelniany Instytut Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie Pogotowie konserwatorskie dla ratowania zbiorów - nowe możliwości ochrony zagrożonego dziedzictwa kultury 2
2) Anna Czajka, Archiwum Główne Akt Dawnych, Magdalena Wiercińska, Archiwum Akt Nowych, Anna Bogdali-Balicka, Archiwum Państwowe w Warszawie Przygotowanie na wypadek katastrofy i ratowanie zbiorów archiwalnych doświadczenia polskie. Nowa inicjatywa regionalnych szkoleń dla państw Morza Bałtyckiego 3) Dorota Ignatowicz-Woźniakowska, główny konserwator Muzeum Narodowego w Warszawie Dynamika zmian w obszarze ryzyk związanych z ochroną dziedzictwa powierzonego instytucji. Szacowanie ryzyka muzealnego z punktu widzenia konserwatorów Muzeum Narodowego w Warszawie 13.30 15.00 lunch 15.00 16.30 III część: Praktyka krajów bałtyckich w obszarze bezpieczeństwa dziedzictwa kulturowego. Moderatorzy: Krzysztof Sałaciński, prezes Polskiego Komitetu Błękitnej Tarczy, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Lidia Klupsz, członek zarządu Polskiego Komitetu Błękitnej Tarczy, Narodowy Instytut Dziedzictwa 1) Informacje w obszarze polityki dot. dziedzictwa kulturowego zaprezentowane przez przedstawicieli państw Morza Bałtyckiego Estonia Litwa Niemcy 2) Krzysztof T. Kociołek, Tomasz Janecki, Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie Działalność Centrum Szkolenia Ochrony Ludności i Dóbr Kultury w Krakowie oraz współpraca z instytucjami kultury w zakresie ochrony dziedzictwa. 3) Andrzej Prokopski, Komendant, Jarosław Skowroński, naczelnik Wydziału Graniczno - Morskiego, Jarosław Szymański, Morski Oddział Straży Granicznej Rola Straży Granicznej w obszarze zapewnienia bezpieczeństwa dziedzictwa kulturowego w polskich obszarach morskich 4) Paweł Ogrodnik, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, kierownik Projektu OZAB Opracowanie innowacyjnego systemu zarządzania bezpieczeństwem obiektów zabytkowych w zurbanizowanych centrach miast. 3
5) Firma ArtApp sp. z o.o i ECZ Otwock sp. z o.o. Nowoczesne metody zastosowania rzeczywistości rozszerzonej w ochronie dziedzictwa kultury. 16.30 16.45 podsumowanie I sesji 18.30 kolacja w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im. Fryderyka Chopina, sala jazzowa 20.00 koncert zespołu Prusinowski Kompania Polska Filharmonia Bałtycka im. Fryderyka Chopina, sala kameralna czwartek, 29 listopada 09.00 16.45 II sesja: Potencjał kulturowy Regionu Morza Bałtyckiego perspektywa wzmocnionej współpracy międzynarodowej 09.00 10.45 I część: Bałtyckie szlaki kulturowe (szanse i wyzwania). Moderator: Łukasz Gaweł, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1) Łukasz Gaweł, Uniwersytet Jagielloński, Kraków Zarządzanie szlakami kulturowymi w Polsce 2) Stefano Dominioni, dyrektor, Europejski Instytut Szlaków Kulturowych w Luksemburgu Program Europejskich Szlaków Kulturowych Rady Europy jako narzędzie współpracy międzynarodowej 3) Marcin Zdanowski, Kinga Puchowska, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy Szlak Wody, Przemysłu i Rzemiosła TeH2O w Bydgoszczy i rola muzeum w zarządzaniu szlakiem kulturowym 4) Apoloniusz Łysejko, Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego Latarnie morskie jako obiekty morskiego dziedzictwa kulturowego 4
5) Robert Domżał, kierownik Działu Historii Budownictwa Okrętowego, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku Bałtyckie statki muzea. Potencjalny szlak dziedzictwa 10.45 11.15 przerwa kawowa 11.15 12.45 I część: kontynuacja Moderator: Łukasz Gaweł, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1) Elena Kropinova, zastępca dyrektora ds. edukacji naukowej i spraw międzynarodowych, Muzeum Światowego Oceanu w Kaliningradzie Współpraca muzeów jako czynnik rozwoju transgranicznych regionów turystycznych 2) Lars Kröger, Europejskie Stowarzyszenie Dziedzictwa Morskiego Rola EHM w ochronie historycznych statków 3) Johannes Bach Rasmussen, Ain Tahiste, Christian Braunstein, Lidia Klupsz Szlak Dziedzictwa Zimnej Wojny 4) Aleksandra Chabiera, Narodowy Instytut Dziedzictwa Szlak Bursztynowy w nowej perspektywie 12.45 14.30 lunch 14.30 16.00 II część: Kultura - Historia - Tożsamość Pamięć. Projekty na rzecz partnerstwa. Wsparcie finansowe UE dla projektów kulturalnych po 2020 r. Moderator: Sulevi Riukulehto, dyrektor ds. badań, Historia Regionalna i Dziedzictwo Kulturowe, Uniwersytet Helsiński 1) Sulevi Riukulehto, Dyrektor ds. badań, Historia Regionalna i Dziedzictwo Kulturowe, Uniwersytet Helsiński Małe ojczyzny/hembygd/kotiseutu empiryczny projekt badawczy w Południowej Ostrobotnii 2) Hannu Matikka, Grupa Robocza ds. dziedzictwa nadmorskiego rejonu Morza Bałtyckiego Dziedzictwo nadmorskie w działaniach GR ds. nadmorskiego dziedzictwa kulturowego 5
3) Anna Kozioł, Narodowy Instytut Dziedzictwa Potencjał dziedzictwa w rozwoju państw basenu Morza Bałtyckiego 4) Kamila Jezierewska, zastępca kierownika Działu Edukacji, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku PartnerShip. Współpraca z osobami niepełnosprawnymi w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku 5) Dariusz Skibiński, prezes Stowarzyszenia Kulturalnego Pocztówka, komisarz artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Wertep, Policzna Międzynarodowy Wertep Festiwal w Hajnówce społeczność pogranicza kulturowego 6) Maciej Hofman, Dyrekcja Generalna Edukacja i Kultura, Komisja Europejska Nowe Ramy Wieloletniej Perspektywy Finansowej UE (2021 2027) a możliwości finansowania projektów kulturalnych 16.00 16.20 przerwa kawowa 16.20 16.45 podsumowanie II sesji piątek, 30 listopada 09.00 14.30 III sesja: Projekty transgraniczne na rzecz zachowania i zrównoważonego wykorzystania zasobów dziedzictwa kulturowego w Regionie Morza Bałtyckiego 09.00 10.30 I część: Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego. Moderator: Wojciech Kowalski, radca generalny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych 1) Wojciech Kowalski, radca generalny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych Potrzeba wzmocnienia ochrony prawnej podwodnego dziedzictwa kulturowego Bałtyku 2) Sallamaria Tikkanen, przewodnicząca Grupy Roboczej ds. Podwodnego dziedzictwa kulturowego rejonu Morza Bałtyckiego, Narodowy Instytut Zabytków, Finlandia Współpraca bałtycka grup roboczych dot. podwodnego dziedzictwa kulturowego 6
3) Iwona Pomian, kierownik Działu Badań Podwodnych, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku Podwodny magazyn wraków na Zatoce Gdańskiej, ochrona i promocja podwodnego dziedzictwa kulturowego 4) Tomasz Bednarz, kierownik Działu Digitalizacji, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku Wirtualny Skansen Wraków Zatoki Gdańskiej. Nowoczesne techniki dokumentacji i monitorowania stanu zachowania stanowisk podwodnych - Projekcja filmu podsumowującego wyniki projektu Marelitt, wprowadzenie do tematyki projektu przez Vesa Tschernij 10.30 10.45 przerwa kawowa 10.45 12.15 II część: Uwarunkowania dla rozwijania współpracy transgranicznej. Moderator: Wojciech Kowalski, radca generalny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych 1) Magdalena Matczak, Instytut Morski w Gdańsku Morskie dziedzictwo kulturowe w planowaniu przestrzennym w polskich obszarach morskich 2) Matthias Maluck, Państwowy Departament ds. Archeologii, Szlezwik - Holsztyn, Niemcy Dziedzictwo kulturowe w planowaniu przestrzennym na przykładzie projektów BalticRIM i LancewadPlan 3) Janusz Gęstwicki, Urząd Morski w Gdyni Rola administracji morskiej w ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego w Polsce 4) Nina Eklöf, Anna Arnberg, Szwedzkie Narodowe Muzeum Morskie Skarby Morza Bałtyckiego, nowe Muzeum Archeologii Morskiej w Sztokholmie 5) Agnese Rupenheite, Komitet ds. Dziedzictwa Regionu Morza Bałtyckiego Rola Komitetu ds. Dziedzictwa Regionu Morza Bałtyckiego w ochronie dziedzictwa kulturowego 6) Julia Manukyan, Muzeum Światowego Oceanu w Kaliningradzie Problemy związane z ochroną podwodnego dziedzictwa kulturowego w Rosji 7
12.15 13.00 podsumowanie III sesji 13.00 13.15 podsumowanie forum i zakończenie z udziałem moderatorów 13.15 14.30 lunch Po południu wyjazdy/dla pozostałych oferta kulturalna: - zwiedzanie wystaw w Spichlerzach na Ołowiance z przewodnikiem lub indywidualnie 17.00 otwarcie wystawy pn. Uzbrojone rzeki. Flotylle Niepodległej sobota, 1 grudnia rano zwiedzanie Gdańska z przewodnikiem 8