SPIS TREŚCI ICiMB Tradycja i Nowoczesność 4 LOKALIZACJA 6 KIEROWNICTWO INSTYTUTU CERAMIKI i MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH 7 RADA NAUKOWA 8 Z KART HISTORII 10 Instytut Technologii Krzemianów 11 Dyrektorzy Instytutu w latach 1951-2011 12 Przewodniczący Rady Naukowej 13 Instytut Przemysłu Szkła i Ceramiki 14 Instytut Szkła 15 KONSOLIDACJA 16 OBSZARY DZIAŁALNOŚCI ICiMB 19 INSTYTUT CERAMIKI i MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH Centrala Warszawa 20 Oddział Materiałów Ogniotrwałych 23 Oddział Szkła i Materiałów Budowlanych 24 Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych 26 WSPÓŁPRACA KRAJOWA i ZAGRANICZNA 28 Porozumienia o współpracy 29 OSIĄGNIĘCIA NAUKOWO-BADAWCZE Prace naukowo-badawcze 32 Infrastruktura badawcza 34 Ważniejsze urządzenia i aparatura badawcza 36 UPOWSZECHNIANIE NAUKI, WYDAWNICTWA, PUBLIKACJE 39 KONFERENCJE i SEMINARIA 43 CERTYFIKACJA 46 NAGRODY i WYRÓŻNIENIA 49 3
ICIMB TRADYCJA i NOWOCZESNOŚĆ Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych jest jedyną w Polsce jednostką naukowo-badawczą, której przedmiotem działania jest prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie ceramiki, szkła i materiałów budowlanych. Celem prac Instytutu jest opracowywanie technologii wyrobów ceramicznych ze szkła, materiałów ogniotrwałych, mineralnych materiałów budowlanych oraz przetwórstwa przemysłowego surowców niemetalicznych. Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych istnieje od 60 lat i jest spadkobiercą historii i działalności Instytutu Technologii Krzemianów, Instytutu Szkła i Ceramiki oraz jednostek badawczo-naukowych: Instytutu Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach i Instytutu Mineralnych Materiałów Budowlanych w Opolu skonsolidowanych w 2007 r. Historię ICiMB tworzy kilka pokoleń pracowników, którzy swoją pracą, wiedzą i twórczym zaangażowaniem wypracowali dorobek materialny i niematerialny Instytutu. Znaczące osiągnięcia naukowe i wdrożeniowe naszej instytucji oparte na kilkudziesięcioletnich doświadczeniach znakomitej kadry specjalistów stanowią podstawę obecnej pozycji Instytutu wśród jednostek naukowych. Na podstawie decyzji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Barbary Kudryckiej od 1 października 2010 roku Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych został zakwalifi kowany do jednostek badawczych najwyższej kategorii A. Misją Instytutu jest realizacja rządowej strategii rozwoju gospodarki opartej na wiedzy poprzez opracowywanie i wdrażanie w przemyśle zaawansowanych technologii materiałowych w dziedzinie ceramiki, szkła, materiałów ogniotrwałych i budowlanych. 4 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Celem naszym jest realizacja najwyższej jakości prac naukowo-badawczych, stałe doskonalenie i uzyskiwanie najwyższych stopni specjalizacji decydujących o poziomie nowoczesności i innowacyjności. Zakres działalności Instytutu ulega ciągłemu rozszerzaniu o nowe dziedziny naukowe, najnowocześniejsze metody projektowe, pomiarowe i badawcze z wykorzystaniem najnowszej aparatury. Nasze działania koncentrują się na zapewnieniu najwyższego poziomu naukowo-technicznego oferowanych rozwiązań w pełni satysfakcjonujących naszych partnerów przemysłowych. Dokładamy wszelkich starań, aby wykonywane prace zapewniały stały rozwój i samorealizację zaangażowanych w nie pracowników. Poczucie naukowej misji zawsze towarzyszyło pracownikom Instytutu na przestrzeni 60 lat, niezależnie od panującej sytuacji ekonomicznej i politycznej. Jest to poczucie obowiązku i rzetelności inżyniera, technika specjalisty, każdego pracownika Instytutu, których profesjonalizm i osobiste poświęcenie stanowiło w przeszłości i zapewnia obecnie gwarancję efektywnego działania na rzecz rozwoju branży materiałów dla intensywnie rozwijającego się budownictwa. Dr Stanisław Traczyk Dyrektor ICiMB 5
LOKALIZACJA Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych ma siedzibę w Warszawie przy ul. Postępu 9. Trzy Oddziały zamiejscowe Instytutu zlokalizowane są: Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych w Opolu, ul. Oświęcimska 21 Oddział Szkła i Materiałów Budowlanych w Krakowie, ul. Cementowa 8 Oddział Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach, ul. Toszecka 99 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych (Centrala) w WARSZAWIE, ul. Postępu 9 Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych w OPOLU Oddział Materiałów Ogniotrwałych w GLIWICACH Oddział Szkła i Materiałów Budowlanych w KRAKOWIE 6 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
KIEROWNICTWO INSTYTUTU CERAMIKI i MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH dr Stanisław Traczyk prof. UW dr hab. Krzysztof Szamałek Dyrektor ZASTĘPCA DYREKTORA DS. NAUKOWO- BADAWCZYCH, SEKRETARZ NAUKOWY mgr Barbara Dudziec mgr Zdzisław Stachura mgr Wojciech Chmielecki GŁÓWNA KSIĘGOWA PEŁNOMOCNIK DYREKTORA DS. ROZWOJU ZASTĘPCA DYREKTORA DS. TECHNICZNYCH I ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ dr inż. Henryk Szeląg DYREKTOR ODDZIAŁU SZKŁA I MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH W KRAKOWIE DYREKTOR ODDZIAŁU MATERIAŁÓW OGNIOTRWAŁYCH W GLIWICACH prof. PŚ dr hab. inż. Mirosław Cholewa dr Norbert Lysek DYREKTOR ODDZIAŁU INŻYNIERII PROCESOWEJ MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH W OPOLU 7
RADA NAUKOWA Rada Naukowa Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych na kadencję 2011 2014 została wybrana w dniu 29.06.2011 r. jako organ inicjujący, opiniodawczy i doradczy Instytutu w zakresie jego działalności statutowej oraz w sprawach rozwoju kadry naukowej i badawczo-technicznej. Prezydium Rady Naukowej prof. dr hab. inż. Jan Małolepszy (AGH) prof. nzw. dr hab. inż. Jarosław Mizera (PW) mgr inż. Józef Siwiec ( ZM Ropczyce S.A. ) prof. dr hab. inż. Mikołaj Szafran (PW) Przewodniczący Z-ca przewodniczącego Z-ca przewodniczącego Z-ca przewodniczącego prof. dr hab. inż. Jan Małolepszy (AGH) 8 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Kadencja 2011-2014 dr hab. Paweł Bylina prof. ICiMB, dr hab. inż. Mirosław Cholewa mgr inż. Tadeusz Jakubiuk prof. dr hab. inż. Wiesław Kurdowski prof. dr hab. inż. Jerzy Lis mgr inż. Małgorzata Marecka dr inż. Krzysztof Perkowski dr Jacek Podwórny dr inż. Krystyna Rajczyk mgr inż. Andrzej Rybarczyk prof. dr hab. inż. Leszek Stoch prof. UW, dr hab. Krzysztof Szamałek dr inż. Henryk Szeląg prof. dr hab. inż. Jan Wasylak mgr inż. Michał Wieczorek prof. ICiMB, dr hab. inż. Adam Witek mgr inż. Jerzy Witek Andrzej Wodzyński 9
Z KART HISTORII INSTYTUTU 10 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
1951 r. Instytut Technologii Krzemianów Na podstawie Zarządzenia Ministra Przemysłu Lekkiego z dnia 14 grudnia 1951 roku (Monitor Polski nr A-1,poz. 27 i 28) z mocą od 1 stycznia 1951 roku, we wrześniu 1951 roku powstał Instytut Technologii Krzemianów, nowa placówka naukowo-badawcza, która zaspokajała potrzeby przemysłu w zakresie opracowań naukowo-badawczych mających zasadnicze znaczenie dla przemysłu materiałów budowlanych i problemów wymagających szybkiego rozwiązania. Instytut powstał w wyniku zjednoczenia zakładów branżowych: materiałów wiążących, szkła, ceramiki szlachetnej i ceramiki budowlanej, a celem jego była koordynacja i skupienie prac naukowo-badawczych, usługowych laboratoriów przemysłowych, pracowni i stacji doświadczalnych na rzecz przemysłu. Zadaniem Instytutu Technologii Krzemianów (ITK) było nadawanie prawidłowego kierunku postępu technicznego, opracowywanie zagadnień nie tylko w skali laboratoryjnej, ale i przemysłowej, i opanowanie problemu w takim stopniu, aby mógł być wdrożony w przemyśle. Na rzecz Instytutu pracowały placówki terenowe: Laboratorium Materiałów Wiążących w Groszowicach, Laboratorium Szklarskie w Zawierciu, Laboratorium Ceramiki Budowlanej w Andrespolu, Ośrodek Doświadczalny Wapna w Płazie i Ośrodek Dokumentacji Naukowo-Technicznej Materiałów Wiążących w Krakowie. Łącznie z komórkami terenowymi, przed reorganizacją ITK liczył 180 osób. 11
Z KART HISTORII INSTYTUTU Dyrektorzy Instytutu w latach 1951-2011 1951-1952 Roman Szczepańczak 1952-1957 Anna Skalicka 1957-1971 Feliks Esse 1972-1974 Wacław Tuszyński 1974-1976 Andrzej Gollenhofer 1976-1982 1982-2002 Aleksander Zbigniew Szczytowski Polesiński 2002-2003 Wojciech Chmielecki (kierownik) 2003-2009 od 2009 Zdzisław Stanisław Stachura Traczyk 12 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Przewodniczący Rady Naukowej Instytutu w latach 1955-2011 1955-1962 prof. dr Marian Kamieński 1962-1969 prof. dr Włodzimierz Skalmowski 1969-1972 prof. dr Włodzimierz Skalmowski 1972-1975 prof. mgr inż. Zbigniew Tokarski 1975-1979 prof. mgr inż. Zbigniew Tokarski 1979-1983 prof. mgr inż. Zbigniew Tokarski 1983-1987 prof. mgr inż. Zbigniew Tokarski 1987-1991 prof. dr hab. inż. Leszek Stoch 1991-1995 prof. dr hab. inż. Andrzej Szymański 1995-1999 prof. dr hab. inż. Andrzej Szymański 1999-2003 prof. dr hab. inż. Andrzej Szymański prof. dr hab. inż. Leszek Stoch 2003-2007 prof. dr hab. inż. Krzysztof Kurzydłowski prof. dr hab. inż. Jan Wasylak 2007-2008 prof. dr hab. inż. Jan Małolepszy 2008-2011 prof. dr hab. inż. Jan Małolepszy 2011-2014 prof. dr hab. inż. Jan Małolepszy 13
Z KART HISTORII INSTYTUTU 1954 r. Instytut Przemysłu Szkła i Ceramiki 2 sierpnia 1954 roku na mocy Uchwały Rady Ministrów Nr 546/54 Instytut Technologii Krzemianów został przekształcony w Instytut Przemysłu Szkła i Ceramiki. Instytut został zlokalizowany w Warszawie i obejmował zakłady naukowo-badawcze: Ceramiki Szlachetnej, Szkła, Wzbogacania Surowców, Produkcji Doświadczalnej, Konstrukcyjny, Główne Laboratorium oraz komórki administracyjne. Zostały oddzielone komórki terenowe, dlatego Instytut liczył 128 etatów. W swej nowej formie Instytut obsługiwał cztery branże produkujące materiały budowlane: przemysł szklarski, przemysł ceramiki szlachetnej, przemysł ceramiki budowlanej, przemysł surowców mineralnych kruszyw. 1961-1963 Powołanie placówek terenowych Ten okres określa się jako czas budowy infrastruktury Instytutu i jego lokalizację na Służewcu w Warszawie. W latach 1961-1963 powołano placówki terenowe Instytutu, wśród nich były: Pracownia Technologii Piasków Szklarskich w Białej Górze, Pracownia Technologii Surowców Skalnych i Kruszyw w Kielcach, Zakłady Badań i Doświadczeń (ZBiD). Na bazie Centralnego Laboratorium (1952), w kwietniu 1962 powstał ZBiD Przemysłu Ceramicznego, co jest o tyle istotne, że przekształcony w Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Ceramicznego (COBRPC Poltecer), stał się w 1975 r. częścią Instytutu. 14 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
1972 r. Instytut Szkła Z dniem 1 stycznia 1972 roku Instytut Przemysłu Szkła i Ceramiki z siedzibą w Warszawie został przekształcony w Instytut Szkła na mocy Uchwały Rady Ministrów z dnia 29.12.1971 roku (Monitor Polski 1972 nr 1 poz. 4). Na podstawie Zarządzenia nr 62 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, do Instytutu został włączony jako Filia zatrudniający 400 osób Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Szklarskiego, wcześniej powstały z połączenia Zakładu Badań i Doświadczeń Przemysłu Szklarskiego i Przedsiębiorstwa Doświadczalnego Przemysłu Szklarskiego. 1975 r. Instytut Szkła i Ceramiki Instytut Szkła i Ceramiki z siedzibą w Warszawie powstaje z dniem 1.01.1975 r. na mocy Zarządzenia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych Nr 103/OR z dnia 30.08.1974 r. w wyniku włączenia do Instytutu Szkła, Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Ceramicznego Poltecer w Pruszkowie, Zakładu Doświadczalnego Szkła w Krakowie, Stacji Doświadczalnej w Białymstoku, Doświadczalnego Zakładu Prototypów w Tomaszowie Mazowieckim. W Filii Instytutu w Krakowie funkcjonuje 10 zakładów merytorycznych i Zakład Doświadczalny licząc łącznie 478 zatrudnionych. Filia w Pruszkowie liczy 207 etatów i składa się na to 9 zakładów merytorycznych. Centrala Instytutu (239 osób) ma 7 zakładów merytorycznych, wszystkie działy obsługi oraz obejmuje Stację Doświadczalną Prototypów w Tomaszowie Mazowieckim (33 osoby). Instytut Szkła i Ceramiki liczący prawie 1000 osób, w latach 80-tych przeżywa rozkwit. Prowadzone są prace badawcze podstawowe i stosowane, rozwojowe i technologiczne, a działalność ogólnotechniczna obejmuje informatykę, informację naukową, normalizację, wynalazczość i ochronę patentową, szkolenie zawodowe i przyznawanie znaku jakości. Występuje szeroko zakrojona współpraca z jednostkami naukowo-badawczymi i wyższymi uczelniami w kraju i za granicą w zakresie rozwiązywania problemów naukowo-badawczych, wspólnych konsultacji, ekspertyz i opinii. 15
KONSOLIDACJA 2007 r. Instytut Szkła i Ceramiki Z dniem 1 września 2007 roku na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 8 sierpnia 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 146, poz. 1022) powstał Instytut Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych w wyniku połączenia Instytutu Szkła i Ceramiki z siedzibą w Warszawie, Instytutu Materiałów Ogniotrwałych z siedzibą w Gliwicach oraz Instytutu Mineralnych Materiałów Budowlanych z siedzibą w Opolu. Połączenie jednostek naukowo-badawczych odbyło się w ramach programu restrukturyzacji jbr-ów z inicjatywy Ministra Gospodarki zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2001 roku w sprawie szczególnych warunków i trybu łączenia, podziału, reorganizacji i likwidacji jednostek badawczo-rozwojowych (Dz. U. Nr 90, poz. 996). Powstały Instytut Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych obejmował Centralę w Warszawie oraz jednostki: Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach 44-100 Gliwice ul. Toszecka 99 dyrektor Oddziału Piotr Sołtys tel. 32 270 18 01 Mineralnych Materiałów Budowlanych w Krakowie 31-983 Kraków ul. Cementowa 8 dyrektor Oddziału Henryk Szeląg tel. 12 683 79 00 Inżynierii Materiałowej, Procesowej i Środowiska w Opolu 45-641 Opole ul. Oświęcimska 21 Dyrektor Oddziału Jerzy Duda tel. 77 456 32 01-06 Szkła w Krakowie 30-702 Kraków ul. Lipowa 3 Dyrektor Oddziału Władysław Kapera tel. 12 423 67 77 Dyrektorem Instytutu Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych został Zdzisław Stachura dotychczasowy dyrektor Instytutu Szkła i Ceramiki. 16 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
2010 r. Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych Kolejnym etapem konsolidacji było włączenie z dniem 1 stycznia 2010 r. do Instytutu Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych, Centralnego Ośrodka Badawczo-Wdrożeniowego Przemysłu Betonów Cebet, który na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 19 października 2009 r. (Dz. U. Nr 195, poz. 1509) został przekształcony w Oddział Betonów CEBET z siedzibą w Warszawie przy ulicy Marywilskiej 42B. Na podstawie Zarządzenia (Nr 10 z dnia 20 października 2009 r.) Dyrektora Instytutu od 1 stycznia 2010 r. nastąpiło także połączenie Oddziału Szkła i Oddziału Mineralnych Materiałów Budowlanych w Krakowie i utworzenie Oddziału Szkła i Materiałów Budowlanych (O/SiMB) z siedzibą w Krakowie przy ul. Cementowej 8. Instytut w nowej postaci z dniem 1 stycznia 2010 r. otrzymał nazwę Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych (Dz. U. Nr 195, poz. 1509, 2). Od 1 stycznia 2011 roku Zarządzeniem Nr 19 Dyrektora i w oparciu o pozytywną opinię Rady Naukowej, w wyniku reorganizacji Instytutu w części dotyczącej Oddziału CEBET, Oddział został przekształcony w komórkę organizacyjną Instytutu o nazwie Centrum Badań Betonów CEBET z siedzibą w Warszawie przy ul. Kupieckiej 4. 17
KONSOLIDACJA 2010 r. Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych Na podstawie Zarządzenia Nr 29 z dnia 28 grudnia 2011 r. Dyrektora Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych z dniem 01 stycznia 2012 roku nastąpiła także zmiana nazwy Oddziału Opolskiego na: Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych w Opolu. Funkcję Dyrektora Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych pełni dr Stanisław Traczyk. W SKŁAD INSTYTUTU OBOK CENTRALI W WARSZAWIE WCHODZĄ: Oddział Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach 44-100 Gliwice ul. Toszecka 99 tel. 32 270 18 01 Dyrektor Oddziału Dyrektor Oddziału dr hab. inż. Mirosław Cholewa prof. ICiMB Z-ca Dyrektora Oddziału dr inż. Jerzy Czechowski Z-ca Dyrektora ds. Technicznych mgr inż. Agnieszka Szopa Oddział Szkła i Materiałów Budowlanych w Krakowie 31-983 Kraków ul. Cementowa 8 tel. 12 683 79 00 Dyrektor Oddziału dr inż. Henryk Szeląg Z-ca Dyrektora Oddziału dr inż. Paweł Pichniarczyk Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych w Opolu 45-641 Opole ul. Oświęcimska 21 tel. 77 456 32 01 06 Dyrektor Oddziału dr Norbert Lysek 18 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
OBSZARY DZIAŁALNOŚCI INSTYTUTU CERAMIKI i MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH Przedmiotem działalności Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych, na podstawie Statutu nadanego przez Ministra Gospodarki z dnia 27 lutego 2008 roku, jest: prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie przetwórstwa przemysłowego surowców niemetalicznych w szczególności związanych z produkcją wyrobów ceramicznych i ze szkła, materiałów ogniotrwałych oraz mineralnych materiałów budowalnych, przystosowanie wyników prowadzonych prac do zastosowania w praktyce, upowszechnianie wyników tych prac w postaci wdrożeń, patentów, publikacji. TEMATYKA PRAC BADAWCZYCH OBEJMUJE: szkło, ceramikę i bioceramikę materiały ogniotrwałe i budowlane cementy i betony surowce mineralne ochronę środowiska poszanowanie energii doskonalenie istniejących technologii produkcji CERTYFIKACJA: wyrobów ze szkła i ceramiki cementowych, betonowych, wapiennych i gipsowych kruszyw i chemii budowlanej zakładowej kontroli produkcji systemów zarządzania USŁUGI: ekspertyzy i doradztwo techniczne informacja naukowo-techniczna szkolenia specjalistyczne audyty energetyczno-technologiczne pomiary przemysłowe BADANIA LABORATORYJNE: właściwości surowców mineralnych wyrobów ze szkła i ceramiki materiałów ogniotrwałych mineralnych materiałów budowlanych wyrobów cementowych i betonowych stanu zanieczyszczenia środowiska MAŁOSERYJNA PRODUKCJA: ceramiki technicznej i kompozytów półproduktów korundowych i cyrkonowych dla potrzeb medycznych materiałów ogniotrwałych fryt, angob i szkliw pigmentów ceramicznych i farb cementów specjalnych, suchych mieszanek i kompozytów cementowych 19
INSTYTUT CERAMIKI i MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH Centrala Warszawa, ul. Postępu 9 Dyrektor Oddziału dr Stanisław Traczyk Z-ca Dyrektora ds. Naukowo- Badawczych, Sekretarz Naukowy prof. UW dr hab. Krzysztof Szamałek Z-ca Dyrektora ds. Technicznych i Zarządzania Jakością mgr Wojciech Chmielecki Pełnomocnik Dyrektora ds. Rozwoju mgr Zdzisław Stachura 02-676 Warszawa ul. Postępu 9 tel. 22 843 74 21 fax 22 843 17 89 info@icimb.pl Zakład Bioceramiki Kierownik: mgr inż. Joanna Karaś, j.karas@icimb.pl Zakład stosuje zintegrowany system zarządzania jakością zgodnie z wymogami normy PN EN ISO 9001:2009 oraz PN EN ISO 13485:2005 i jest wpisany do Rejestru Wytwórców Wyrobów Medycznych pod numerem PL/CA 0103417. Posiada certyfi kat WE nr 1434-MDD-62 /2011 na zgodność z wymaganiami Medycznej Dyrektywy Europejskiej dla cementów i implantów szkło-jonomerowych do stosowania w otochirurgii. Prowadzi prace badawcze i wdrożenia z dziedziny: cementów i materiałów dla stomatologii, materiałów do stosowania w otochirurgii, implantów korundowych, kalcytowych i na bazie TiO 2, bioszkieł o działaniu przeciwbakteryjnym oraz produkcję materiału cyrkonowego do ceramicznych uzupełnień protetycznych metodą CAD/CAM. Zakład Technologii Ceramiki Kierownik: dr Cecylia Dziubak, c.dziubak@icimb.pl W zakładzie realizowane są prace badawcze i wdrożeniowe oraz usługi produkcyjne w zakresie: technologii tworzyw ceramicznych o dużej odporności na ścieranie oraz do pracy w wysokich temperaturach, optymalizacji procesów zagęszczania proszków i ekstruzji mas plastycznych, technologii produkcji katalizatorów do syntezy chemicznej oraz nośników katalizatorów. 20 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Zakład Nanotechnologii Kierownik: dr hab. inż. Adam Witek prof. ICiMB, a.witek@icimb.pl Zakład prowadzi prace badawcze i rozwojowe w zakresie: otrzymywania i charakteryzacji nanoproszków ceramicznych, syntezy i badań materiałów azotkowych (Si 3 N 4, AlN), otrzymywania i badań nanoceramiki tlenkowej (spinele) i nietlenkowej (węglik krzemu), badań procesów spiekania ceramiki w warunkach wysokiej temperatury i ciśnienia techniką Hot Isostatic Pressing. Zakład Środków Zdobniczych Kierownik: dr inż. Danuta Chmielewska, d.chmielewska@icimb.pl Zakład realizuje prace badawcze i wdrożeniowe oraz usługowe w zakresie: technologii wytwarzania pigmentów, farb, emalii stosowanych do dekorowania wyrobów szklanych, ceramicznych i emaliowanych, technologii wytwarzania środków pomocniczych (np. zaprawiacze organiczne i wodne) w procesach dekorowania tych wyrobów, technologii wytwarzania szkliw specjalnych (topników, fryt, szkliw) i powłok ceramicznych (angoby). Centrum Badań Betonów CEBET Kierownik: dr inż. Genowefa Zapotoczna Sytek prof. ICiMB, w.zapotoczna@icimb.pl W Centrum realizowane są prace badawcze i wdrożeniowe z dziedziny betonów komórkowych i kruszywowych oraz materiałów do ich łączenia, a w szczególności dotyczące: uzyskiwania elementów ściennych z betonu komórkowego o podwyższonych cechach, jak: wytrzymałość, mrozoodporność, izolacyjność cieplna i akustyczna, trwałość oraz energooszczędność w procesie wytwarzania i stosowania, technologii produkcji betonowych elementów architektury drogowej o podwyższonej widoczności, technologii wykorzystania popiołów lotnych nowej generacji do produkcji autoklawizowanego betonu komórkowego, technologii lekkich kruszyw popiołowych. 21
Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych Centrala składa się z pięciu zakładów merytorycznych, Zakładu Certyfikacji, dwóch Laboratoriów Badawczych oraz działyówobsługi: Dział Koordynacji Prac Naukowo-Badawczych Dział Marketingu Dział Techniczny Dział Ekonomiczno-Księgowy Dział Gospodarki Materiałowej i Transportu Dział Organizacji i Zarządzania Kadrami Zespół Doradców Naukowych Dział Analiz Ekonomicznych 22 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Oddział Materiałów Ogniotrwałych Oddział Materiałów Ogniotrwałych jest jedyną w Polsce jednostką badawczą realizującą prace badawcze i wdrożeniowe w zakresie technologii wytwarzania, stosowania i metodyki badań ceramicznych materiałów do zastosowania w wysokich temperaturach, przetwórstwa surowców oraz zastosowania surowców i ceramiki w ochronie środowiska. Struktura organizacyjna Oddziału obejmuje Zakład Technologii i Stosowania Materiałów Ogniotrwałych, Laboratorium Badań Materiałów Ogniotrwałych i Zakład Doświadczalny. Zakład Technologii i Stosowania Materiałów Ogniotrwałych Kierownik: dr inż. Jerzy Czechowski, j.czechowski@icimb.pl W Zakładzie prowadzone są prace badawcze, rozwojowe i wdrożeniowe w zakresie: wytwarzania, stosowania i charakteryzowania ceramicznych materiałów tlenkowych i nietlenkowych: do zastosowania w wysokich temperaturach: izolacje wysokotemperaturowe, masy, betony, zaprawy, kleje, spoiwa, technologii ceramicznych tworzyw o różnej porowatości do rafi nacji ciekłych metali, separacji układów, rozdziału cieczy i gazów, doboru materiałów i optymalizacji warunków stosowania materiałów ogniotrwałych, zastosowania surowców i ceramiki w ochronie środowiska, niekonwencjonalnych technik wytwarzania ceramiki i regeneracji wyłożeń ogniotrwałych. Dyrektor prof. ICiMB dr hab. inż. Mirosław Cholewa Z-ca Dyrektora dr inż. Jerzy Czechowski Z-ca Dyrektora ds. Technicznych mgr inż. Agnieszka Szopa 44-100 Gliwice ul. Toszecka 99 tel. 32 270 18 01 info_gliwice@icimb.pl Zakład Doświadczalny Kierownik: p/o mgr inż. Agnieszka Szopa, a.szopa@icimb.pl W Zakładzie wytwarzane są wysokiej jakości wyroby ceramiki technicznej i ogniotrwałej z tworzywa korundowego, mulitowego, glinokrzemianowego, kordierytowego, z włókien ceramicznych oraz węglika krzemu. Realizuje usługi produkcyjne między innymi w zakresie: materiałów konstrukcyjnych i galanterii z ceramiki korundowej, glinokrzemianowej, rur konstrukcyjnych, osłon i rurek do termoelementów, betonów ogniotrwałych i prefabrykatów, mas i zapraw, kitów, klejów i powłok ogniotrwałych. 23
Oddział Szkła i Materiałów Budowlanych Dyrektor Oddziału dr inż. Henryk Szeląg Z-ca Dyrektora dr inż. Paweł Pichniarczyk 31-983 Kraków ul. Cementowa 8 tel. 12 683 79 00 info_krakow@icimb.pl Oddział realizuje prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe w zakresie zaawansowanych technologii w dziedzinie materiałów budowlanych, betonów, zapraw, kruszyw i szkła. W Oddziale funkcjonuje: Ośrodek Certyfi kacji i Normalizacji, pięć zakładów merytorycznych i Zakład Doświadczalny. Ważnym osiągnięciem Oddziału Szkła i Materiałów Budowlanych w Krakowie jest odtworzenie technologii produkcji historycznego materiału zwanego cementem romańskim, co pozwoliło na wprowadzenie na rynek konserwatorski materiału wiernie naśladującego właściwości i barwę używanego przed stu laty spoiwa i sprawiło, że odnowione przy jego wykorzystaniu obiekty zachowują swój własny, oryginalny charakter. Zakład Badań Kontrolnych Kierownik: mgr inż. Mirosław Gnoiński, m.gnoinski@icimb.pl Zakład posiada certyfi kat akredytacji PCA nr AB 148 uprawniający do wykonywania badań fi zycznych i chemicznych cementów, tynków, zapraw i murów oraz surowców do produkcji tych materiałów (wapna, piasku, popiołów i żużla). AB 148 Zakład Betonów, Zapraw i Kruszyw Kierownik: dr inż. Marzena Najduchowska, m.najduchowska@icimb.pl Certyfi kat akredytacji PCA nr AB 721 AB 721 W zakładzie prowadzone są prace badawcze, rozwojowe i badania w zakresie technologii produkcji betonów, kompozytów, spoiw specjalnych oraz innych materiałów budowlanych. Prace z zakresu przeróbki surowców mineralnych i kruszyw budowlanych. Zakład Cementu Kierownik: prof. ICiMB dr inż. Albin Garbacik, a.garbacik@icimb.pl Podstawową tematyką prac badawczych są nowe rozwiązania i technologie cementów specjalnych oraz zastosowanie odpadów przemysłowych do produkcji cementów. AB 864 W laboratorium posiadającym akredytację PCA nr AB 864 wykonywane są badania ciepła hydratacji, oznaczania zawartości żużla w cementach, zawartości fazy szklistej w żużlu oraz odporności cementów na działanie siarczanów. 24 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Zakład Gipsu i Chemii Budowlanej Kierownik: mgr inż. Małgorzata Niziurska, m.niziurska@icimb.pl Jedyny w Polsce zakład naukowo-badawczy specjalizujący się w badaniach gipsu i wyrobów z gipsu w oparciu o Certyfi kat akredytacji PCA nr AB 605 Prowadzone są również badania spoiw, zapraw klejowych do płytek ceramicznych, mas szpachlowych, preparatów gruntujących i uszczelniających oraz systemów ociepleń. AB 605 Zakład Technologii Szkła Kierownik: mgr inż. Sebastian Sacha, s.sacha@icimb.pl W Zakładzie realizowane są prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe w zakresie technologii szkła, szkliw, tworzyw szklano-ceramicznych, powłok na szkle oraz utylizacji i recyklingu odpadów przemysłu szklarskiego. Zakład jest jedynym w Polsce akredytowanym laboratorium badawczym (Certyfi kat akredytacji PCA nr AB 054) w dziedzinie szkła, surowców oraz wyrobów szklanych. Badania dotyczą: AB 054 właściwości fi zycznych i chemicznych szkła, właściwości szkła budowlanego, np.: szyb zespolonych, szkła hartowanego, bezpiecznego, szyb ochronnych budowlanych i innych, szyb samochodowych (badania homologacyjne szyb bezpiecznych dla środków transportu wg Regulaminu Nr 43 ECE), parametrów użytkowych szkła gospodarczego i opakowań szklanych. Zakład Doświadczalny Kierownik: Andrzej Ronduda, a.ronduda@icimb.pl Obejmuje Wydział Materiałów Budowlanych i Wydział Szkła, w których prowadzone są próby technologiczne w skali ćwierć i półtechnicznej, prace badawczo-wdrożeniowe w zakresie: produkcji materiałów budowlanych (klinkieru cementowego, wapna, gipsu i innych surowców mineralnych), wytopów szkła, emalii, fryt ceramicznych, pobiałek i angob. 25
Oddział Inżynierii Procesowej Materiałów Budowlanych Dyrektor dr Norbert Lysek 45-641 Opole ul. Oświęcimska 21 tel. 77 456 32 01 info_opole@icimb.pl Przedmiotem działalności Oddziału w Opolu są: badania jakości surowców stosowanych do produkcji materiałów budowlanych, badania możliwości zmniejszenia zużycia paliw i energii w procesach wytwarzania materiałów budowlanych, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w procesach technologicznych, badania ograniczenia szkodliwego oddziaływania przemysłu na środowisko, opracowania nowych technologii wytwarzania materiałów budowlanych z udziałem surowców odpadowych, analizy dostosowujące przedsiębiorstwa i technologie do wymogów gospodarki efektywnej energetycznie, niskoemisyjnej i oszczędzającej zasoby, wytwarzanie aparatury kontrolno-pomiarowej oraz urządzeń laboratoryjnych do badań materiałów budowlanych. Działalność naukową realizują zakłady badawcze posiadające laboratoria z certyfi katem wydanym przez Polskie Centrum Akredytacji. Zakład Inżynierii Materiałowej Kierownik: mgr inż. Marek Szota m.szota@icimb.pl Kierunki badań naukowych i badania laboratoryjne dotyczą w szczególności: AB 373 waloryzacji odpadów i ich wykorzystania w produkcji materiałów budowlanych, betonów nowej generacji, materiałów kompozytowych, dodatków mineralnych do cementu i betonu, badania procesu hydratacji i wiązania spoiw, procesów spiekania i klinkieryzacji, badania jakości popiołów lotnych i innych dodatków, badania promieniotwórczości naturalnej i zawartości metali ciężkich, badania instrumentalne: identyfi kacja składu fazowego surowców, materiałów odpadowych, klinkierów, spoiw i produktów hydratacji, badania procesów cieplnych i reakcji zachodzących podczas ogrzewania materiałów surowcowych, mieszanin surowcowych. Laboratorium Zakładu Inżynierii Materiałowej posiada Certyfi kat Akredytacji Laboratorium badawczego Nr AB 373. 26 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Zakład Inżynierii Procesowej i Środowiska Kierownik: dr inż. Wojciech Kalinowski, w.kalinowski@icimb.pl Zakład oferuje szeroki zakres prac badawczych i projektowych, jak np.: opracowanie nowoczesnych i energooszczędnych technologii produkcyjnych w przemyśle cementowym, wapienniczym i gipsowym, opracowanie metod utylizacji oraz technologii przetwarzania odpadów przemysłowych przy równoczesnym badaniu ich wpływu na środowisko oraz wykorzystania paliw alternatywnych w produkcji materiałów budowlanych, opracowywanie metod oceny i prognozowania emisji gazów, pyłów i hałasu ze źródeł przemysłowych i drogowych, audyty energetyczne i technologiczne, zagospodarowanie energii odpadowej z procesów technologicznych. AB 799 Laboratorium posiada bogate wyposażenie do wykonywania pomiarów technologicznych i środowiskowych w zakładach przemysłowych, komunalnych i energetyce: pomiar emisji i stężeń licznych zanieczyszczeń gazowych, w tym m.in. zanieczyszczeń organicznych z rekomendowanej listy PRTR, pomiar emisji i stężeń, imisji oraz unosu pyłów i określenie skuteczności odpylania urządzeń odpylających, pomiary środowiska pracy, oznaczenia zanieczyszczeń wód, gleb i ścieków, w szczególności: węglowodorów, polichlorowanych bifenoli oraz halogenowych związków organicznych, ocena parametrów niezbędnych do określania własności fi zykochemicznych kompostów i odpadów resztkowych po mechaniczno-biologicznym przetworzeniu. Opolskie Centrum Transferu Innowacji Kierownik: mgr inż. Patryk Weisser, p.weisser@icimb.pl Rolą Centrum jest: inicjowanie współpracy pomiędzy regionalnymi samorządami, urzędami pracy, przedsiębiorcami i instytucjami naukowymi w zakresie wzrostu innowacyjności gospodarki, wdrażanie projektów współfi nansowanych ze środków Unii Europejskiej mających na celu transfer wiedzy i innowacji, monitorowanie potrzeb przedsiębiorców w zakresie rozwoju technologii, przekazywanie informacji o źródłach fi nansowania innowacji, zwiększenie współpracy sfery badawczo-rozwojowej z sektorem gospodarki. 27
WSPÓŁPRACA KRAJOWA i ZAGRANICZNA Od 60 lat Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych jest sprawdzonym partnerem dla wszystkich kontrahentów w zakresie opracowania, wdrażania i doskonalenia technologii wytwarzania szerokiego asortymentu prac badawczych i usług w obszarze: ceramiki, szkła, materiałów ogniotrwałych i budowlanych. W ramach działalności naukowo-badawczej ICiMB współpracuje z wieloma jednostkami badawczymi i uczelniami, w szczególności takimi jak: Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN Instytut Wysokich Ciśnień PAN Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych Instytut Odlewnictwa Instytut Metalurgii Żelaza Instytut Metali Nieżelaznych Instytut Techniki Budowlanej Instytut Badawczy Dróg i Mostów Instytut Chemii Nieorganicznej Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu Akademia Górniczo-Hutnicza (Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki) Politechnika Warszawska (Wydział Inżynierii Materiałowej, Wydział Chemii) Politechnika Opolska (Wydział Elektrotechniki Automatyzacji i Informatyzacji) Politechnika Krakowska (Wydział Inżynierii Lądowej) Politechnika Śląska (Wydział Inżynierii Materiałowej i Metalurgii) Wojskowa Akademia Techniczna Śląska Akademia Medyczna Uniwersytet Medyczny w Warszawie Szczególnie bliska współpraca realizowana jest z francuskim koncernem cementowym Lafarge. 28 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Porozumienia o współpracy naukowo-technicznej Umowa o współpracy naukowo-technicznej ICiMB i Politechniki Krakowskiej 31 stycznia 2012 roku w krakowskim Oddziale Szkła i Materiałów Budowlanych została zawarta umowa o współpracy naukowo-technicznej między Instytutem Ceramiki i Materiałów Budowlanych a Politechniką Krakowską. Porozumienie zostało podpisane przez prof. dr. hab. inż. Kazimierza Furtaka Rektora Politechniki i dr. Stanisława Traczyka Dyrektora Instytutu. Współpraca między stronami będzie odbywać się w zakresie innowacyjnych technologii materiałowych i informatycznych w przemyśle materiałów ceramicznych i budowlanych. Realizacja postanowień umowy dotyczy w szczególności: wdrażania na specjalnościach kierunków studiów powyższej tematyki i jej praktycznej implementacji, wymiany informacji dla podniesienia jakości kształcenia i świadczonych usług, organizacji studiów podyplomowych, kursów i seminariów, współpracy pracowników Politechniki i Instytutu w rozwiązywaniu technicznych i naukowych problemów napływających z przemysłu i gospodarki, wzajemnego promowania działalności na stronach www oraz realizacji pokazów i prezentacji, udziału w seminariach i konferencjach oraz promocji narzędzi programistycznych współczesnego inżyniera, realizacji wspólnych programów oraz projektów badawczych, w tym programów Unii Europejskiej i Funduszy Strukturalnych, publikacji oraz wymiany materiałów naukowych, wymiany doświadczeń w zakresie najnowszych osiągnięć, organizacji konferencji naukowych, pokazów i sesji. 29
Porozumienia o współpracy naukowo-technicznej Porozumienie o współpracy zostało podpisane pomiędzy Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie reprezentowaną przez prof. dr. hab. inż. Jerzego Lisa Prorektora ds. Współpracy i Rozwoju i Instytutem Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Warszawie reprezentowanym przez dr. Stanisława Traczyka Dyrektora Instytutu. Przedmiotem współpracy jest między innymi: wymiana informacji naukowej w dziedzinie inżynierii materiałowej, a zwłaszcza ceramiki i szkła, prowadzenie uzgodnionych między stronami programów badawczych, publikacje oraz wymiana materiałów naukowych, organizacja konferencji naukowych, organizacja praktyk studenckich i staży naukowych, uczestnictwo pracowników w zespołach eksperckich i konsultingowych, rozwój innych form współpracy ustalanych każdorazowo przez obie strony. 30 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Porozumienie o współpracy naukowo-technicznej na czas nieokreślony zostało zawarte pomiędzy Politechniką Śląską w Gliwicach reprezentowaną przez prof. dr. hab. Andrzeja Karbownika dr. H. C. J. M. Rektora Politechniki Śląskiej i Instytutem Ceramiki i Materiałów Budowlanych reprezentowanym przez dr. Stanisława Traczyka Dyrektora Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych. Uroczyste podpisanie porozumienia odbyło się w siedzibie Oddziału Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach. 31
OSIĄGNIĘCIA NAUKOWO-BADAWCZE Prace naukowo-badawcze Prace naukowo-badawcze nad zaawansowanymi technologiami materiałowymi z zakresu ceramiki, szkła, materiałów ogniotrwałych i budowlanych. Realizowane są jako: granty własne i promotorskie, projekty badawcze-rozwojowe, projekty celowe, inicjatywa technologiczna, prace fi nansowane z działalności statutowej oraz projekty fi nansowane z funduszy europejskich. Szeroka tematyka prac badawczych obejmuje: ceramikę: tlenkową, nietlenkową, środki barwiące, bioceramikę, ceramiczne tworzywa ogniotrwałe, szkło: budowlane, gospodarcze, powlekane, szyby samochodowe, mineralne materiały budowlane: cement i wyroby cementowe i betonowe, wyroby wapiennicze. W dziedzinie ceramiki prace badawcze obejmują między innymi: doskonalenie technologii otrzymywania tworzyw konstrukcyjnych litych i porowatych, w tym materiałów nanostrukturalnych i gradientowych o wysokiej odporności mechanicznej (np. ceramika balistyczna) i odpornych na szoki termiczne w zakresie wysokich temperatur, nowe technologie otrzymywania środków zdobniczych dla wyrobów ze szkła, ceramiki i metalu, kompozyty ceramiczne (ceramika-metal) o zróżnicowanych właściwościach fi zyko-chemicznych, biomateriały, w tym cementy szkło-jonomerowe dla stomatologii i otochirurgii, bioszkła, implanty i cementy ceramiczne dla chirurgii kości. W dziedzinie szkła realizowane prace obejmują: optymalizację technologii otrzymywania szkieł, opracowanie technologii niskoodpadowych i bezodpadowych, dostosowywanie technologii do wymogów najlepszej dostępnej techniki (BAT) oraz wymogów prawa unijnego i standardów międzynarodowych w zakresie ochrony zdrowia i środowiska, opracowanie sposobów obróbki odpadów produkcyjnych przemysłu szklarskiego i mineralnego pod kątem ponownego wykorzystania lub bezpiecznego składowania, badania nad otrzymywaniem porowatych materiałów szklistych i szklanoceramicznych dla biotechnologii i ochrony środowiska. W dziedzinie materiałów ogniotrwałych prace badawczo-rozwojowe prowadzone są w zakresie: nowych wysokotemperaturowych tworzyw ceramicznych o kontrolowanej mikrostrukturze i teksturze, monolitycznych materiałów ogniotrwałych, jak masy, betony, zaprawy, kleje, spoiwa, ceramicznych tworzyw makro- i mikroporowatych do rafi nacji ciekłych metali i separacji układów koloidalnych lub gazowych, niekonwencjonalnych technik wytwarzania ceramiki i regeneracji wyłożeń ogniotrwałych. 32 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
W dziedzinie materiałów budowlanych prace obejmują: nowoczesne, proekologiczne i energooszczędne technologie wytwarzania materiałów budowlanych, techniki i technologie służące zmniejszeniu szkodliwego oddziaływania przemysłu na środowisko, nowoczesne technologie utylizacji odpadowych surowców i energii, wykorzystanie odnawialnych form energii w procesach technologicznych produkcji materiałów budowlanych, produkcji ciepła i energii elektrycznej. Ważniejsze nowatorskie wyniki prac zostały opatentowane i wdrożone. Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych Centrala Warszawa, liczba patentów i zgłoszeń patentowych 11, wśród nich: 1. (11) ---, (21) 389274, (22) 14-10-2009, (54) Sposób wytwarzania litego materiału ceramicznego i sposób wytwarzania porowatego materiału ceramicznego Jaegermann Zbigniew, Michałowski Sławomir; 2. (11) -, (21) 389751, (22) 03-12-2009, (54) Mieszanka do wytwarzania betonu komórkowego, (72) *Małolepszy Jan, Zapotoczna-Sytek Genowefa, Łaskawiec Katarzyna, Latuszek Tadeusz, Gębarowski Piotr. OMO w Gliwicach 26, wśród nich: 1. (11) ---, (21) 390869, (22) 25-03-2010, (54) Sposób wytwarzania agrospieków nawozowych, (72) Lipowska Barbara, Witek Jerzy, *Puff Zofi a, *Sałaciński Ryszard; 2. (11) ---, (21) 391022, (22) 10-04-2010, (54) Materiały ogniotrwałe o zredukowanych rozmiarach porów oraz sposób ich wytwarzania, (72) Wojsa Józef, Śliwa Andrzej, *Serkowski Stanisław, *Zelik Wiesław. OSiMB w Krakowie 12, wśród nich: 1. (11)-, (21) 391815, (22) 13/07/2010, (54) Sposób prażenia niskokalorycznych łupków przywęglowych lub glin i reaktor do stosowania sposobu, (72) Ryszard Lech, Henryk Szeląg, Jan Małolepszy, Andrzej Stankiewicz; 2. (11) 64835, (21) 117136, (22) 03/12/2007, (54) Twardościomierz, (72) Andrzej Ronduda. OIPMB w Opolu 4, wśród nich: 1. (11) ---, (21) 390644, 08-03-2010, (54) Sposób wytwarzania paliwa z osadów ściekowych wykorzystywanego w procesie wypalania klinkieru cementowego i układ do wytwarzania paliwa z osadów ściekowych wykorzystywanego w procesie wypalania klinkieru cementowego, (72) Duda Jerzy; 2. (11) ---, (21) 390645, (22) 08-03-2010, (54) Sposób utylizacji osadów ściekowych w procesie wytwarzania klinkieru cementowego i układ do utylizacji osadów ściekowych w procesie wytwarzania klinkieru cementowego, (72) Duda Jerzy. 33
OSIĄGNIĘCIA NAUKOWO-BADAWCZE Infrastruktura badawcza W Instytucie Ceramiki i Materiałów Budowlanych badania realizują akredytowane laboratoria badawcze wyposażone w nowoczesną, skomputeryzowaną aparaturę badawczą. Laboratorium Badawcze w Warszawie, ul. Postępu 9 Kierownik: mgr inż. Urszula Regad, laboratorium@icimb.pl Certyfi kat akredytacji PCA Nr AB 115 potwierdzający spełnienie wymagań normy PN-EN- ISO/IEC 17025:2005+Ap1:2007. Prowadzone są badania i usługi według znormalizowanych metod w większości objętych akredytacją, w zakresie: elementów murowych, ceramicznych i silikatowych, płytek ceramicznych i wyrobów sanitarnych, naczyń stołowych ceramicznych i szklanych, promieniotwórczości naturalnej wyrobów i surowców oraz wykonywane są analizy chemiczne surowców i materiałów ceramicznych (metody fl uorescencyjnorentgenowskie, fazowe RTG oraz termiczne DTA, TG). Laboratorium Badawcze w Warszawie, ul. Kupiecka 4 Kierownik: mgr Bogumiła Górska, laboratorium_cebet@icimb.pl Certyfi kat akredytacji PCA Nr AB 031 Z wykorzystaniem około 300 metod akredytowanych w Laboratorium prowadzone są badania kompleksowe betonu komórkowego i betonu kruszywowego oraz: prefabrykatów betonowych (wielkowymiarowych, bel i pustaków stropowych), elementów murowych (bloczków, pustaków i nadproży), betonów, zapraw budowlanych i klejów, prefabrykatów betonowych (wielkowymiarowych, bel i pustaków stropowych), elementów murowych (bloczków, pustaków i nadproży), betonów, zapraw budowlanych i klejów, surowców do produkcji betonów i zapraw, elementów nawierzchni dróg (kostka, płyty brukowe), elementów sieci wodno-kanalizacyjnych, styropianu. 34 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
OSIĄGNIĘCIA NAUKOWO-BADAWCZE Infrastruktura badawcza Do wykonywania badań betonów Laboratorium posiada stosowne wyposażenie, np.: stanowisko do badań wytrzymałościowych elementów wielkogabarytowych, maszyny wytrzymałościowe wraz z oprzyrządowaniem o zakresie nacisku 60, 200 i 600 ton do badania wytrzymałości na ściskanie, zginanie i rozciąganie oraz oznaczanie modułu sprężystości betonu komórkowego. Laboratorium Badań Materiałów Ogniotrwałych w Gliwicach, ul. Toszecka 99 Kierownik: dr inż. Katarzyna Stec, k.stec@icimb.pl Certyfi kat Akredytacji PCA Nr AB 097 w zakresie badań ceramiki ogniotrwałej i technicznej obejmuje badania: składu chemicznego i fazowego surowców i produktów nieorganicznych (materiałów ceramicznych głównie ogniotrwałych, wód, ścieków gazów odlotowych), mikrostruktury i właściwości teksturalnych surowców i produktów ceramicznych, właściwości mechanicznych i termomechanicznych produktów ceramicznych, właściwości termicznych surowców i produktów ceramicznych, właściwości odpornościowych materiałów ogniotrwałych na działanie erozyjne i korozyjne przez stopy, żużle i gazy. W Zakładach merytorycznych funkcjonują laboratoria wykonujące specjalistyczne badania z dziedziny objętej działalnością Zakładu. 35
OSIĄGNIĘCIA NAUKOWO-BADAWCZE Ważniejsze urządzenia i aparatura badawcza Do analizy chemicznej: Spektrometry (12), np.: fl uorescencji rentgenowskiej, absorpcji atomowej AAS, UV-VIS DR 5000, spektrometr emisyjny z indukcyjnie wzbudzaną plazmą ICP, spektrometr masowy, JCP-OES-PI, chromatografy, fotometry płomieniowe. Spektrometr fluorescencyjno-rentgenowski Do badań termicznych i termomechanicznych: Derywatografy, urządzenie do pomiaru wytrzymałości na zginanie w wysokich temperaturach, mikroskop wysokotemperaturowy do 1600 C, dylatometry, urządzenie do oznaczania ciepła właściwego, aparat do pomiaru współczynnika przewodzenia ciepła, aparat do symultanicznych badań termicznych, kamera termowizyjna z zakresem pomiarowym 1200 C. Urządzenie TCT 426 do badania przewodności cieplnej materiałów ogniotrwałych 36 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
Do badań strukturalnych: Mikroskopy (optyczne, metalografi czne, polaryzacyjne, wysokotemperaturowe do temperatury 1600 C, elektronowe mikroskopy skaningowe z mikrosondą WDS), Dyfraktometry rentgenowskie, analizator obrazu. Dyfraktometr D8 DISCOVER Wysokorozdzielczy skaningowy mikroskop elektronowy Do badań wytrzymałościowych: Maszyny wytrzymałościowe o różnym nacisku, urządzenie do badania wytrzymałości na zginanie w wysokich temperaturach, twardościomierze, maszyny wytrzymałościowe, prasy do badania wytrzymałości, urządzenie do badania wytrzymałości cementu, urządzenie do badania wytrzymałości muru. Mikrotwardościomierz cyfrowy HWMMT-X7 Maszyna wytrzymałościowa LR 10K 37
OSIĄGNIĘCIA NAUKOWO-BADAWCZE Ważniejsze urządzenia i aparatura badawcza Do badań fizyczno-mechanicznych: Porozymetry, stanowisko do badania wodoszczelności, laserowe mierniki cząstek, aparaty do pomiaru powierzchni właściwej. Prasy: Hot Isostatic Pressing (HIP), Cold Isostatic Pressing (CIP), prasy hydrauliczne. Hot Isostatic Pressing Piece: Elektryczne, gazowe o różnych pojemnościach, wysokotemperaturowe i z atmosferą ochronną. Urządzenia technologiczne: Młyny kulowe, wibracyjne (różnej pojemności), suszarnie komorowe i rozpyłowe, wytrząsarki, mieszadła, wagi. Rozbudowana baza naukowo-badawcza i aparaturowa, zawierająca najnowszej generacji urządzenia, umożliwia prowadzenie bardzo specjalistycznych badań. 38 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
UPOWSZECHNIANIE NAUKI, WYDAWNICTWA, PUBLIKACJE Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych prowadzi działalność upowszechniającą naukę polegającą na promowaniu i popularyzowaniu przedsięwzięć innowacyjnych, w których wykorzystywane są wyniki prowadzonych badań naukowych i prac rozwojowych oraz osiągnięć naukowo-technicznych. Działalność ta jest realizowana poprzez publikacje i wydawnictwa naukowe autorstwa specjalistów Instytutu, organizację konferencji, seminariów i prezentacji dorobku naukowego, uczestnictwo pracowników w konferencjach krajowych i zagranicznych, udział Instytutu jako wystawcy w krajowych i międzynarodowych wystawach i targach materiałów i wyrobów ceramicznych i budowlanych 39
UPOWSZECHNIANIE NAUKI, WYDAWNICTWA, PUBLIKACJE PRZEGLĄD DOKUMENTACYJNY MATERIAŁÓW OGNIOTRWAŁYCH I CERAMIKI SPECJALNEJ Miesięcznik zawiera w numerze 150 opisów bibliografi cznych wraz z abstraktami, opracowanymi na podstawie literatury światowej (wydawnictwa, patenty, materiały konferencyjne) z zakresu ceramiki ogniotrwałej o bardzo szerokim zakresie zastosowań. Informacje zawarte w przeglądzie dotyczą najnowszych osiągnięć światowych z dziedziny: Redaktor naczelny: dr inż. Jerzy Czechowski Siedziba redakcji: 44-100 Gliwice ul. Toszecka 99 tel.: 32 279 26 00 info_gliwice@icimb.pl technologii materiałów ogniotrwałych i ich zastosowań w różnych przemysłach, ceramiki specjalnej, izolacyjnej i zaawansowanej (sialony, azotki, węgliki), maszyn i urządzeń do przeróbki surowców mineralnych, konstrukcji wymurówek urządzeń grzewczych i ich remontów, mechanizacji i automatyzacji procesów technologicznych, zagadnień ekonomicznych związanych z oszczędnością paliw i energii wynikających ze stosowania materiałów ogniotrwałych. CEMENT WAPNO BETON Dwumiesięcznik naukowy o zasięgu międzynarodowym poświęcony jest zagadnieniom badań i zastosowania mineralnych materiałów wiążących i betonu. Publikuje prace naukowo-badawcze z dziedziny chemii i technologii wiążących materiałów budowlanych i betonu. Czasopismo znajduje się na liście fi ladelfi jskiej. Redaktor naczelny: prof. dr hab. inż Wiesław Kurdowski Wydawca: Fundacja Cement, Wapno, Beton 30-059 Kraków Al. Mickiewicza 30 lok. 303 tel.: 12 423 33 55 cwb@polskicement.pl 40 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012
PRACE INSTYTUTU CERAMIKI I MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH Czasopismo wydawane jest raz na pół roku i prezentuje dorobek naukowy i techniczny pracowników Instytutu. W periodyku są publikowane wyniki prac teoretycznych, projektowych i doświadczalnych, artykuły przeglądowe i komunikaty z wybranych prac studialnych, badawczych i wdrożeniowych. Podawane są informacje z bieżącej działalności Instytutu: certyfi kacyjnej, patentowej, szkoleniowej. Prace Instytutu znajdują się na liście czasopism punktowanych MNiSW. Redaktor naczelny: doc. dr hab. inż. Jerzy Duda prof. PO Siedziba redakcji: 45-641 Opole ul. Oświęcimska 21 tel. 77 456 22 07 info_opole@icimb.pl SZKŁO I CERAMIKA Czasopismo istnieje od 1935 roku i jest wydawane w cyklu dwumiesięcznym przez wydawnictwo SIGMA-NOT we współpracy z ICiMB. Jest przeznaczone dla pracowników przemysłu szklarskiego i ceramicznego, inżynierów, techników, ekonomistów, naukowców i studentów. Publikowane są : przeglądy patentów krajowych i zagranicznych wydane przez ICiMB, certyfi katy na wyroby ze szkła i ceramiki, kalendarz targów i wystaw branżowych, informacje bieżące z przemysłu, jednostek badawczych i SITPMB. Z czasopismem współpracują wybitni fachowcy z dziedziny szkła i ceramiki, naukowcy z wyższych uczelni i jednostek badawczych. Szkło i Ceramika znajduje się na liście czasopism punktowanych MNiSW. Redaktor naczelna: mgr inż. Danuta Biernacka- Pruszkowska Siedziba redakcji: 02-676 Warszawa ul. Postępu 9 tel. 22 843 74 21 w. 248 redakcja@icimb.pl www.sigma-not.pl 41
UPOWSZECHNIANIE NAUKI, WYDAWNICTWA, PUBLIKACJE Ośrodek Informacji Naukowo-Technicznej i Ekonomicznej OMO, Gliwice Kierownik: mgr inż. Maria Nosek, m.nosek@icimb.pl Zakres działalności: Działalność wydawnicza od 1963 roku wydawany jest Przegląd Dokumentacyjny Materiałów Ogniotrwałych i Ceramiki Specjalnej, Baza danych dla materiałów ogniotrwałych jedyna polskojęzyczna baza dotycząca tej dziedziny prowadzona od 1992 r., Biblioteka naukowo-techniczna: 8212 woluminów wydawnictw zwartych, 18494 vol. zbiorów specjalnych, 5 537 vol. literatury techniczno-handlowej, 5 838 vol. czasopism w tym 3 045 prenumeraty zagranicznej, 203 czasopism, w tym 133 zagranicznych i 70 polskich, Organizacja konferencji i seminariów, Mała poligrafi a: edycje, reklamy. Informacja naukowo-techniczna OIPMB, Biblioteka, Opole Kierownik: mgr inż. Iwona Marcjasz-Siemiątkowska, i.marcjasz2@icimb.pl Zakres działalności obejmuje: Tworzenie i utrzymywanie bazy danych naukowo-technicznych dotyczących działalności Oddziału, Kompletowanie dorobku naukowego pracowników i monitorowanie aktywności naukowej, Gromadzenie zbiorów specjalnych: norm z zakresu budownictwa, automatyki i robotyki, inżynierii materiałowej, inżynierii i ochrony środowiska, energetyki, kształtowania środowiska, Prowadzenie sprawozdawczości. Informacja naukowo-techniczna i biblioteka, OSiMB Kraków Zbiory prowadzi mgr inż. Alicja Zięba Biblioteka Oddziału zawiera szeroki zbiór wydawnictw o tematyce cementu, betonu, wapna, gipsu, materiałów ogniotrwałych i innych. Posiada: książki fachowe, encyklopedie ogólne i specjalistyczne (polskie i obcojęzyczne), leksykony naukowe, poradniki, wydawnictwa konferencyjne, słowniki tematyczne, czasopisma i informatory. 42 Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych 2012