Słownictwo w nauczaniu języka niemieckiego na bazie podręcznika Alles klar Uczę języka niemieckiego w liceum ogólnokształcącym, profilowanym i technikum. Od pięciu lat korzystam z podręcznika Alles klar. Podręcznik ten jest bardzo przyjazny uczniom, poprawnie zbudowany, a ćwiczenia dostosowane do różnych zdolności i umiejętności ucznia. Konstrukcja książki pozwala dostosować tempo nauki do poziomu klasy, ale jednocześnie uwzględnić indywidualizację nauczania. Nauka języka obcego polega na opanowaniu słownictwa, gramatyki i składni. Podstawą do prawidłowej konstrukcji zdań jest przede wszystkim znajomość podstawowych zasad gramatyki i składni, do czego bazą jest słownictwo. To właśnie ilość słów, użytych nawet niegramatycznie pozwala na porozumiewanie się z obcokrajowcami, kupno biletu, zapytanie o drogę etc. Nadrzędnym celem w nauczaniu języka obcego jest dobra baza słownictwa zarówno czynnego, jak i biernego. Dlatego w pierwszym roku nauki tak ważna jest znajomość jak największej ilości słów, która w przyszłości zaprocentować może dobrze zdaną maturą i poprawnym porozumiewaniem się językiem. Od kilku lat zaczęłam zauważać, że uczniowie, dla których język niemiecki jest drugim językiem obcym (a więc w liceum uczą się go od początku), mają problemy z konstrukcją wypowiedzi z powodu braku znajomości podstawowych słówek. Kłopoty mieli z przypomnieniem sobie prostego słownictwa, które, jak myślałam było opanowane i powtórzone. Dodatkowo słabo wypadały konkursy języka niemieckiego, które układałam i organizowałam głównie na bazie leksyki. To wszystko skłoniło mnie do znalezienia metod, mało bolesnych dla ucznia, które pozwoliłyby na lepsze i skuteczniejsze opanowanie słownictwa. Pracując z podręcznikiem zwróciłam uwagę, że uczniowie bardzo lubią rozwiązywać krzy-
żówki. To był sygnał do uzupełnienia ćwiczeń Alles klar w te właśnie zadania. Aby rozwiązywanie krzyżówek przyniosło większą radość i rezultaty, postanowiłam, że uczniowie sami będą redagować te ćwiczenia, a w ramach utrwalania materiału rozwiązywać je. Często zadawałam jako zadanie domowe skonstruowanie diagramu, krzyżówki z poszczególnych ćwiczeń z podręcznika lub jako pracę na lekcji w grupach. Uczniowie już w trakcie robienia takich krzyżówek przyswajali sobie to słownictwo. Aby dobrze je utrwalić, po jakimś czasie robiłam kartkówki ze słówek, dając im do rozwiązania te właśnie krzyżówki. W wyniku tych oddziaływań stwierdziłam, że zasób słownictwa w klasach pierwszych był bez porównania wyższy, niż analogicznie w innych klasach w poprzednich latach nauki. Poziom słownictwa w klasach pierwszych eksperymentalnych jest porównywalny z poziomem klas drugich, gdzie eksperyment ten nie był przeprowadzony, a w których też nauka języka niemieckiego zaczęła się w liceum. Przeprowadzony przeze mnie konkurs języka niemieckiego, oparty głównie na leksyce, wypadł średnio o kilka punktów lepiej, niż w latach ubiegłych. Dlatego przekazuję w tej publikacji kilka przykładowych krzyżówek i diagramów, których autorami byli uczniowie, z odnośnikami, jakiego ćwiczenia w Alles klar 1 a dotyczą. Publikację swą ograniczyłam tylko do 1a, dając innym inspirację do tworzenia różnych metod, których na celu jest podnoszenie jakości nauczania. Najlepsze wyniki przyniosły prace zrobione przez samych uczniów, ale do wykorzystania na lekcjach dołączyłam na końcu publikacji krzyżówki gotowe do wydruku. Życzę przyjemności w zabawie w nauczanie języka obcego, jak i powodzenia!
A1/6 Z diagramu należy wykreślić nazwy następujących państw, a z pozostałych liter poziomo odczytać hasło: Islandia, Irlandia, Norwegia, Szwecja, Finlandia, Rosja, Estonia, Litwa, Łotwa, Słowacja, Rumunia, Serbia, Szwajcaria, Portugalia, Włochy, Chorwacja, Armenia, Luxemburg, Bułgaria, Białoruś, Polska, Ukraina, Dania, Wielka Brytania, Holandia, Belgia, Niemcy, Czechy, Węgry, Austria, Francja, Hiszpania, Grecja, Macedonia, Bośnia i Hercegowina, Lichtenstein, Turcja. S R U S S L A N D G R I E C H E N L A N D B O S N I E N U N D H E R Z E G O W I N A E L D E U T S C H L A N D P O R T U G A L L I E C H T E N S T E I N K R O A T I E N G O I T A L I E N W Ő S T E R R E I C H E I N L I T A U E N F R A N K R E I C H I E E S T L A N D W E I S S R U S S L A N D N N E N I E D E R L A N D E L U N G A R N I G R O S S B R I T A N N I E N I S L A N D B B U L G A R I E N A S C H W E I Z N O N O I P O L E N N T S C H E C H I E N V R A A E T W I L U X E M B U R G K A N S A W L N N M A R M E N I E N S C H W E D E N E L A R U K R A I N E R U M Ä N I E N I N G R D Ä N E M A R K S P A N I E N T Ü R K E I O E F I N N L A N D M A Z E D O N I E N U Hasło: Slowenien, Libanon, Vatikan, San Marino, EU. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- A1/27 Verwandte Z diagram należy wykreślić nazwy następujących krewnych, a następnie w rzędach poziomych odczytać hasło: ojciec, mama, rodzice, córka, syn, żona, mąż, małżeństwo, babcia, dziadek, wujek, ciocia, wnuk, wnuczka, prababcia, siostra, brat, kuzynka, kuzyn, siostrzeniec, bratanek, szwagier, szwagierka, teściowa, teść, zięć, synowa.
C O U S I N U R O M A F F R A U S C H W I E G E R M U T T E R A M C S C H W I E G E R T O C H T E R H O N K E L T O C H T E R I O P A W H O M A L N V A T E R I M A N N A N E F F E A E U B R U D E R N D G V N I C H T E C O U S I N E E R E N K E L I N S C H W Ä G E R I N R W E S C H W I E G E R S O H N A N E L T E R N D S C H W E S T E R S C H W I E G E R V A T E R T E Hasło: Familie und Verwandte Do ćwiczenia Familie und Verwandte można wprowadzić Genetiv i ćwiczyć w formie definicji (np. babcia = mama taty). Ćwiczenie podsumowujące: Połącz: 1. die Tante a. die Tochter der Tochter 2. der Schwiegervater b. die Tochter des Onkels 3. die Enkelin c. die Frau des Bruders 4. der Schwager d. die Schwester des Vaters 5. die Cousine e. der Vater der Oma 6. der Uropa f. der Bruder der Mutter 7. die Schwägerin g. die Tochter der Schwester 8. der Neffe h. der Vater des Ehemannes 9. der Onkel i. der Sohn des Bruders 10. die Nichte j. der Mann der Schwester 1. die Mutter a. der Schwester ist der Schwager 2. der Sohn b. der Schwester ist die Nichte 3. der Mann c. des Sohnes ist der Enkel 4. die Mutter d. des Vaters ist die Tante 5. der Opa e. des Vaters ist die Oma 6. die Tochter f. der Oma ist die Urenkelin 7. der Mann g. des Mannes ist die Schwiegermutter 8. der Sohn h. der Mutter ist der Uropa 9. die Schwester i. des Onkels ist der Cousin 10. die Tochter j. der Tochter ist der Schwiegersohn
A6, A7/29 Berufe A R Z T Ä R Z T I N B A N K K A U F F R A U L E H R E R L E H R E R I N I N F O R M A T I K E R K R A N K E N S C H W E S T E R K R A N K E N P F L E G E R J O U R N A L I S T S C H A U S P I E L E R P O L I Z I S T I N M A N A G E R I N V E R K Ä U F E R F A H R E R I N P O L I Z I S T S E K R E T Ä R I N Zaimek dzierżawczy w mianowniku i bierniku Połącz: 1. mein Bruder a. jej syna 2. meinen Bruder b. twój tata 3. dein Vater c. jego córkę 4. deinen Vater d. nasza mama 5. ihr Sohn e. jej syn 6. ihren Sohn f. wasze dzieci 7. seine Tochter g. mój brat 8. seine Tochter h. wasze dzieci 9. unsere Mutter i. jej córka 10. unsere Mutter j. ich dom 11. eure Kinder k. twojego taty 12. eure Kinder l. ich dom 13. ihr Haus m. naszą mamę 14. ihr Haus n. mojego brata
A1, A3/ 35 F A U L E N Z E N S K I F A H R E N M A L E N F U β B A L L S P I E L E N B Ü C H E R L E S E N S P A Z I E R E N G E H E N I M I N T E R N E T S U R F E N G I T A R R E S P I E L E N M U S E E N B E S U C H E N S P O R T T R E I B E N B R I E F M A R K E N S A M M E L N F E R N S E H E N S C H W I M M E N M U S I K H Ő R E N A U F R Ä U M E N F O T O G R A F I E R E N R E I T E N T E N N I S S P I E L E N Z E I T U N G E N L E S E N A U S S T E L L U N G E N B E S U C H E N R A D F A H R E N J O G G E N A 10 / 38 F U β B A L L S P I E L E N I M I N T E R N E T S U R F E N B L U M E N P F L Ü C K E N S C H A C H S P I E L E N B Ü C H E R L E S E N Z U H A U S E S I T Z E N B R I E F M A R K E N S A M M E L N Z E I T U N G L E S E N
S I C H S O N N E N J O G G E N S C H W I M M E N I M M E E R B A D E N L A U F E N R A D F A H R E N Z E I T S C H R I F T L E S E N F A U L E N Z E N F O T O G R A F I E R E N G A L E R I E N B E S U C H E N F E R N S E H E N R E I T E N W A N D E R N S K I F A H R E N S C H N E E M A N N B A U E N S C H L I T T S C H U H F A H R E N S P A Z I E R E N G E H E N A E R O B I C M A C H E N A11 /38 Monate J U N I ⁴A U G U S T N O V E ¹ M B E R S E P ⁵ T E M B E R D E Z E M B ⁶ E R J A ³ N U A R J U N I M A I M Ä R Z A P R I L F E B R U A R O K T ² O B E R
Czasowniki nieregularne str. 40 D U F Ä H R S T U I C H S E H E N R E R S I E H T E D U G I B S T R G D I H R L E S T D U I S S T L E I D U E R L I E S T L N M Ä β I Ä G S U H S I E F Ä H R T I D U L Ä U F S T I I E V E R N I M M T E R B F E T R L E R H I L F T N M S I N D T S E Ä F G H R S S I E I S S T C H W E R G S E R S P R I C H T D U T R I F F S T B S I E S C H L Ä F T E R G I B T E R E M P F I E H L T I H R G E B T N S I E S P R I C H T I H R E S S T Czasowniki zwrotne I C H W A S C H E I C H W A S C H E M I C H W I R W A S C H E N U N S S I E W Ä S C H T I H R W A S C H T E R W Ä S C H T I C H W A S C H E M I R E R W Ä S C H T S I C H S I E W A S C H E N S I C H W I R W A S C H E N D U W Ä S C H S T W I R W A S C H E N U N S E S W Ä S C H T S I C H D U W Ä S C H S T D I C H E R W Ä S C H T S I C H E S W Ä S C H T I H R W A S C H T E U C H S I E W Ä S C H T S I C H S I E W A S C H E N S I C H D U W Ä S C H S T D I R S I E W A S C H E N
A6/44 Wochentage M I T T W O C H S M O N T A G M I T T W O C H S W O C H E D I E N S T A G D O N N E R S T A G F R E I T A G S O N N T A G S O N N A B E N D F R E I T A G S A 10/45 WANN M I T T W O C H M O R G E N N A C H M I T T A G S A B E N D S M O N T A G A B E N D M A N C H M A L S A M S T A G S V O R G E S T E R N G E S T E R N I N D E R N A C H T H E U T E A B U N D Z U Ü B E R M O R G E N M I T T A G S V O R M I T T A G S
A2/49 K O N F I R M A T I O N V A T E R T A G W E I H N A C H T E N N A M E N S T A G O S T E R N V A L E N T I N S T A G J U B I L Ä U M S C H U L T A G H O C H Z E I T E R S T K O M M U N I O N G E B U R T S T A G F E I E R T A G M U T T E R T A G G E B U R T T R A U U N G A 14/54 + TIPP V O R S T E L L E N G E B E N G R A T U L I E R E N B R I N G E N H E L F E N S C H E N K E N N E H M E N Z E I G E N A N T W O R T E N D A N K E N G E F A L L E N F R A G E N S T E L L E N S C H R E I B E N V E R Z E I H E N
Wersje dla uczniów A1/6 Z diagramu wykreśl nazwy 37 państw (poziomo, pionowo, wspak), a następnie z pozostałych liter w rzędach poziomych odczytaj hasło. Islandia Irlandia Norwegia Szwecja Finlandia Rosja Estonia Litwa Łotwa Słowacja Rumunia Serbia Szwajcaria Portugalia Włochy Chorwacja Armenia - Luxemburg Bułgaria Białoruś Polska Ukraina Dania Wielka Brytania Holandia Belgia Niemcy - Czechy Węgry Austria Francja Hiszpania Grecja Macedonia Turcja Bośnia i Hercegowina - Lichtenstein S R U S S L A N D G R I E C H E N L A N D B O S N I E N U N D H E R Z E G O W I N A E L D E U T S C H L A N D P O R T U G A L L I E C H T E N S T E I N K R O A T I E N G O I T A L I E N W Ő S T E R R E I C H E I N L I T A U E N F R A N K R E I C H I E E S T L A N D W E I S S R U S S L A N D N N E N I E D E R L A N D E L U N G A R N I G R O S S B R I T A N N I E N I S L A N D B B U L G A R I E N A S C H W E I Z N O N O I P O L E N N T S C H E C H I E N V R A A E T W I L U X E M B U R G K A N S A W L N N M A R M E N I E N S C H W E D E N E L A R U K R A I N E R U M Ä N I E N I N G R D Ä N E M A R K S P A N I E N T Ü R K E I O E F I N N L A N D M A Z E D O N I E N U Hasło: _, _, _, _,
A1/27 Z diagramu wykreśl nazwy 27 członków rodziny (poziomo, pionowo, wspak), a następnie rzędami poziomymi odczytaj hasło. Ojciec mama rodzice córka syn żona mąż małżeństwo babcia dziadek wujek ciocia wnuk wnuczka prababcia siostra brat kuzynka kuzyn bratanek - siostrzeniec szwagier szwagierka teściowa teść zięć - synowa C O U S I N U R O M A F F R A U S C H W I E G E R M U T T E R A M C S C H W I E G E R T O C H T E R H O N K E L T O C H T E R I O P A W H O M A L N V A T E R I M A N N A N E F F E A E U B R U D E R N D G V N I C H T E C O U S I N E E R E N K E L I N S C H W Ä G E R I N R W E S C H W I E G E R S O H N A N E L T E R N D S C H W E S T E R S C H W I E G E R V A T E R T E Hasło: _
A6,A7/29 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 1. lekarz 2. lekarka 3. pani bankier 4. nauczyciel 5. nauczycielka 6. informatyk 7. pielęgniarka 8. pielęgniarz 9. dziennikarz 10. aktor 11. policjantka 12. pani manager
13. sprzedawca 14. pani kierowca 15. policjant 16. sekretarka Hasło: A1, A3/35 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 1. leniuchować 18. Grać w tenisa
2. jeździć na nartach 19. Czytać gazety 3. malować 20. Zwiedzać wystawy 4. grać w piłkę nożną 21. Jeździć na rowerze 5. czytać książki 22. Uprawiać jogging 6. chodzić na spacery 7. serfować w Internecie 8. grać na gitarze 9. zwiedzać muzea 10. uprawiać sport 11. zbierać znaczki pocztowe 12. oglądać telewizję 13. pływać 14. słuchać muzyki 15. sprzątać 16. fotografować 17. jeździć konno A 10/38 1. 2. 3. 4. 5. 6. 1. opalać się
2. uprawiać jogging 3. pływać 4. kąpać się w morzu 5. biegać 6. jeździć na rowerze 7. 3. 6. 2. 5. 8. 4. 1. 1. grać w piłkę nożną 2. serfować w Internecie 3. zrywać kwiaty 4. grać w szachy 5. czytać książki 6. siedzieć w domu 7. zbierać znaczki pocztowe 8. czytać gazetę
4. 1. 3. 2. 5. 6. 1. czytać czasopismo 2. leniuchować 3. fotografować 4. zwiedzać galerie 5. oglądać telewizję 6. jeździć konno 3. 5. 4. 2. 6. 1. 1. wędrować 2. jeździć na nartach 3. budować bałwana 4. jeździć na łyżwach 5. chodzić na spacer 6. uprawiać aerobik
A11/38 Monate ⁴ ⁵ ³ ¹ ⁶ ² Hasło: Czasowniki nieregularne /40 Z diagramu wykreśl następujące formy czasowników nieregularnych, a następnie rzędami poziomymi odczytaj hasło: On je ono biega ty bierzesz ty niesiesz oni dają ty pomagasz wy czytacie ty jedziesz widzę on widzi ty dajesz ona jedzie ty biegasz on mówi jesz on bierze on czyta on pomaga ona je on poleca ty spotykasz ona śpi on daje ona mówi dajecie jecie D U F Ä H R S T U I C H S E H E N R E R S I E H T E D U G I B S T R G D I H R L E S T D U I S S T L E I D U E R L I E S T L N M Ä β I Ä G S U H S I E F Ä H R T I D U L Ä U F S T I I E V E R N I M M T E R B F E T R L E R H I L F T N M S I N D T S E Ä F G H R S S I E I S S T C H W E R G S
E R S P R I C H T D U T R I F F S T B S I E S C H L Ä F T E R G I B T E R E M P F I E H L T I H R G E B T N S I E S P R I C H T I H R E S S T Czasowniki zwrotne 2 10 12 15 9 17 19 7 8 21 5 6 13 18 1 4 3 11 14 16 20 1. piorę / myję 19. oni myją sobie 2. myję się 20. ty myjesz sobie 3. myjemy się 21. oni myją / piorą 4. ona myje / pierze 5. myjecie / pierzecie 6. on myje / pierze
7. myję sobie 8. on myje się 9. oni myją się 10. myjemy / pierzemy 11. myjesz / pierzesz 12. myjemy sobie 13. ono myje się 14. myjesz się 15. on myje sobie 16. ono myje / pierze 17. myjecie się 18. ona myje się A6/44 9. 3. 1. 4. 6. 5. 7. 8. 10. 2. 1. w środy 6. czwartek 2. poniedziałek 7. piątek 3. środa 8. niedziela 4. tydzień 9. sobota
5. wtorek 10. w piątki A10/45 7. 11. 14. 1. 5. 3. 8. 4. 9. 10. 12. 2. 6. 13. A2/49 1. w środę rano 8. wczoraj 2. po południami 9. w nocy 3. wieczorami 10. dzisiaj 4. w poniedziałek wieczór 11. od czasu do czasu 5. czasami 12. pojutrze 6. w soboty 13. południami 7. przedwczoraj 14. Przedpołudniami 1. 2. 3.
15. 5. 10. 4. 7. 9. 13. 6. 12. 8. 11. 14. 1. Konfirmacja 2. Dzień Ojca 3. Boże Narodzenie 4. Imieniny 5. Wielkanoc 6. Walentynki 7. Jubileusz 8. Dzień Szkoły 9. Wesele 10. Pierwsza Komunia 11. Urodziny 12. Święto 13. Dzień Matki 14. Ślub Hasło: _
A14/54 + TIPP 12. 13. 6. 7. 11. 8. 9. 2. 3. 5. 1. 4. 10. 14. 1. Przedstawiać 2. Dawać 3. Gratulować 4. Przynosić 5. Pomagać 6. Sprezentować 7. Brać 8. Pokazać 9. Odpowiadać
10. Dziękować 11. Podobać 12. Stawiać pytania 13. Pisać 14. Wybaczać Hasło: