Pomiary jakościowe i fotometryczne gwarancją dobrze wykonanej instalacji oświetleniowej Kornel Borowski Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki, katedra elektroenergetyki kornel.borowski@pg.edu.pl
Plan prezentacji Wprowadzenie Badania jakościowe opraw oświetlenia ulicznego Omówienie pomiarów natężenia oświetlenia i luminacji Pomiary fotometryczne - przykłady Podsumowanie 2
Wprowadzenie 3
Wprowadzenie Dlaczego pomiary instalacji oświetleniowej są ważne: Bezpieczeństwo Gwarancja poprawności wykonania Gwarancja instalacji zgodnej z zamówieniem Długotrwałe użytkowania bez usterek Osiągnięcie zakładanych oszczędności po modernizacji oświetlenia Utrzymanie warunków gwarancji 4
Jakie pomiary? Pomiary wielkości elektrycznych i nieelektrycznych wymagane i zalecane w procesie budowy instalacji oświetlenia ulicznego: - Elektryczne (zgodnie z PN HD 60364-6 Instalacje elektryczne niskiego napięcia - Część 6: Sprawdzanie): ciągłość przewodów i kabli rezystancja izolacji przewodów i kabli ochrona za pomocą samoczynnego wyłączenia zasilania rezystancji uziomów - Próby funkcjonalne rzeczywista moc elektryczna współczynnik mocy poprawność redukcji mocy - Fotometryczne (zgodnie z PN EN 13201-4 Oświetlenie dróg Część 4: Metody pomiarów parametrów oświetlenia): natężenia oświetlenia luminancji rozsyłu światłości (krzywa fotometryczna) strumienia świetlnego przyrostu wartości progowej TI (olśnienia) temperatury barwowej współczynnika oddawania barw 5
Badania jakościowe opraw oświetlenia ulicznego 6
Badania jakościowe opraw oświetlenia ulicznego Porównanie danych katalogowych opraw i wyników rzeczywistych z pomiarów laboratoryjnych Badania mocy elektrycznej czynnej i biernej opraw Badanie współczynnika mocy opraw Badanie zmiany parametrów elektrycznych opraw przy redukcji strumienia świetlnego Badania rzeczywistego strumienia świetlnego opraw Badania rozsyłu światłości opraw Badania temperatury barwowej (analiza widmowa światła) 7
Pomiar mocy czynnej i biernej opraw - przykład Barwa Moc Biała 95W Temperatura Barwowa 4000-4300K Strumień świetlny 8500 P=102W 8
Analiza prądu pobieranego przez oprawę - przykład Przebieg napięcia i prądu pobieranego przez lampę LED MADE IN CHINA I Lampa LED MADE IN CHINA U Wielokrotne przejścia prądu przez 0, Bardzo duża zawartość wyższych harmonicznych Wysoka częstotliwość pobieranego prądu 9
Pomiar temperatury barwowej i współczynnika oddawania barw- przykład 10
Omówienie pomiarów natężenia oświetlenia i luminacji 11
Pomiary natężenia oświetlenia Do pomiaru wykorzystuje się luksomierze lub przystawki pomiarowe do multimetrów 12
Pomiary natężenia oświetlenia PN EN 13201-3 13
Pomiary natężenia oświetlenia h pom =1,5m h pom =1,5m PN EN 13201-3 14
Pomiary natężenia oświetlenia siatka obliczeniowa n = 3 lub więcej i będące liczbą całkowitą dającą d 1,5m N: - dla S 30m, N=10 - dla S > 30m najmniejsza liczba całkowita dająca D 3m 1. Oprawa oświetleniowa 2. Szerokość rozważanej powierzchni W r 3. Pole obliczeniowe PN EN 13201-3 15
Pomiary luminancji Do pomiary luminancji wykorzystuje się przystosowane do tego kamery, aparaty cyfrowe i mierniki luminancji 16
Pomiary luminancji punkty pomiarowe Do pomiary luminancji wykorzystuje się przystosowane do tego kamery, aparaty cyfrowe i mierniki luminancji N: dla S 30m, N=10 dla S>30N najmniejsza liczba całkowita dająca D 3m PN EN 13201-3 1. Brzeg pasa 2. Ostatnia oprawa w polu obliczeniowym 3. Pole obliczeniowe 4. Oś pasa 5. Pierwsza oprawa w polu obliczeniowym 6. Kierunek obserwacji 7. Miejsce obserwatora do obserwacji wzdłużnej 17
Olśnienie przeszkadzające przyrost wartości progowej TI W normie PN EN 13201-2 wprowadza się określenie przyrostu wartości progowej (TI) opisanego jako: miara utraty widoczności wskutek olśnienia przeszkadzającego, jakie wywołują oprawy instalacji oświetlenia drogowego Przyrost wartości progowej TI jest określony tylko w klasach ME i MEW w 2 wartościach progowych 10% i 15% 18
Pomiary fotometryczne - przykłady 19
Obliczenia natężenia oświetlenia trakt pieszo rowerowy Trakt pieszo rowerowy: szerokość: 4,2m rozstawu słupów: 24m klasa oświetlenia: S2 20
Szerokość jezdni [m] Pomiary natężenia oświetlenia trakt pieszo rowerowy Wyniki pomiarów natężenia oświetlenia traktu pieszo rowerowego Długość jezdni [m] 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 11,0 12,0 13,0 14,0 15,0 16,0 17,0 18,0 19,0 20,0 21,0 22,0 23,0 24,0 4,2 19 17 15 12 11 11 10 9,26 8,37 8,25 8,3 8,46 8,65 8,58 8,44 8,29 8,23 8,54 9,55 11 11 11 12 16 18 3,6 20 19 17 14 14 14 12 11 9,42 8,99 8,8 8,82 8,93 8,89 8,84 8,87 8,95 9,73 11 13 14 14 14 17 19 3,0 21 20 18 16 16 16 14 12 9,92 9,2 8,83 8,77 8,96 8,91 8,76 8,93 9,29 10 13 15 16 16 16 18 20 2,4 24 23 20 18 18 18 15 12 9,97 9,06 8,44 8,52 8,78 8,71 8,48 8,51 9,2 10 13 16 18 18 18 21 23 1,8 27 26 22 20 20 18 15 12 9,56 8,48 7,94 8,02 8,26 8,2 7,98 7,95 8,68 10 13 16 19 20 20 24 26 1,2 30 29 24 20 19 17 14 11 8,59 7,43 6,91 6,81 6,92 6,88 6,83 6,94 7,68 9,04 12 15 18 19 21 25 29 0,6 29 28 23 19 18 15 12 9,55 7,49 6,26 5,53 5,3 5,35 5,33 5,33 5,65 6,53 7,91 10 13 16 18 20 24 29 0,0 25 23 20 17 15 13 10 8,01 6,32 5,2 4,52 4,28 4,3 4,29 4,31 4,64 5,45 6,68 8,52 11 14 16 17 21 24 21
Pomiary luminancji - Olsztyn 22
Pomiary luminancji - Sośnica 23
Pomiary przyrostu wartości progowej TI - Gdańsk Pomiary olśnienia opraw iluminacyjnych na obiekcie WK11, ul. Słowackiego, Pomorska Kolej Metropolitalna Gdańsk 24
Pomiary przyrostu wartości progowej TI - Gdańsk Rozstaw naświetlaczy 25
Pomiary przyrostu wartości progowej TI - Gdańsk Kierunek jazdy 1 wyniki współczynnika TI Value Sum. L1 L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 L9 L10 L11 L12 L13 TI (%) 0.772 0.068 0.0179 0.0119 0.0502 0.0406 0.104 0.0482 0.0437 0.0232 0.0214 0.0407 0.00474 0.0955 L14 L15 L16 L17 L18 L19 L20 L21 0.00351 0.00153 0.131 0.00417 0.00515 0.00412 0.0519 6,76E 26
Pomiary przyrostu wartości progowej TI - Gdańsk Kierunek jazdy 2 wyniki współczynnika TI Value Sum. L1 L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 L9 L10 L11 L12 L13 TI (%) 0.849 0.126 0.387 0.0112 0.00243 0.0017 0.0941 0.0777 9,26E-04 0.021 0.00233 0.00291 0.016 0.00315 L14 L15 L16 L17 L18 L19 L20 L21 0.00223 0.002 7,13E-04 6,50E-04 0.0274 0.00306 0.0663 27
Podsumowanie 28
Podsumowanie Czym więcej pomiarów dodatkowych wykonanych w czasie budowy i po jej zakończeniu, tym większa pewność, że instalacja oświetleniowa jest wykonana w sposób prawidłowy Pomiary pozwalają na wykrycie błędów montażowych, pomyłek w typie opraw czy wad urządzeń Pomiary pozwalają na sprawdzenie rzetelności pracy wykonawcy Dzięki pomiarom opraw przed ich montażem można wybrać rozwiązanie najbardziej optymalne (w tym energooszczędne) Pomiary pozwalają na określenie faktycznych parametrów opraw w stosunku do ich danych katalogowych (moc czynna i bierna, strumień świetlny, rozsył światłości, skuteczność świetlna, prawidłowość redukcji strumienia świetlnego itp) Pomiar współczynnika mocy opraw przy redukcji strumienia świetlnego pozwala na określenie mocy biernej pobieranej przez całą instalację, a tym samym na zapobieganie przez kompensację przekroczeniom poboru mocy biernej zgodnie z warunkami przyłączenia do sieci elektroenergetycznej (producenci opraw z reguły nie podają tego parametru) Pomiary pozwalają na precyzyjne ustawienie geometryczne opraw lub przysłon np. w przypadku przekroczenia współczynnika olśnienia 29
Z pasją pomagamy osiągnąć sukces DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 30