Zasiłek pielęgnacyjny Zasiłek pielęgnacyjny ma na celu częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny jest niezależny od sytuacji dochodowej Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje: 1) niepełnosprawnemu dziecku, 2) osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, 3) osobie, która ukończyła 75 lat, 4) osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje: 1) osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (tj. dom pomocy społecznej, placówka opiekuńczo-wychowawcza, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczoleczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, szkoła wojskowa lub inna szkoła, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie). 2) osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. 3) jeżeli członkowi rodziny przysługują za granicą świadczenia na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabeczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego 153 zł miesięcznie Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przyznawane jest na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. w przypadku złożenia wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego w terminie 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności, prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności na komisję orzekającą. w przypadku złożenia wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego po upływie terminu 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności, prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się od miesiąca, w którym złożony został wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego z prawidłowo wypełnionymi i skompletowanymi dokumentami. Wymagane dokumenty: Do wszystkich kopii dokumentów należy przedłożyć oryginał do wglądu! Wszystkie oświadczenia składa się pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań! Każdy składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia"
1) dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny (do wglądu) 2) dokument stwierdzający tożsamość osoby niepełnosprawnej w przypadku ubezwłasnowolnienia (do wglądu), 3) postanowienia sądu o ubezwłasnowolnieniu osoby niepełnosprawnej (kopia) 4) orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności (kopia) 5) decyzja ZUS/KRUS o pobieraniu świadczeń (kopia) 6) zaświadczenie ZUS lub oświadczenie wnioskodawcy o niepobieraniu dodatku pielęgnacyjnego zaświadczenie KRUS lub oświadczenie wnioskodawcy o niepobieraniu dodatku pielęgnacyjnego 7) inne niewymienione wyżej dokumenty uznane za niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego Specjalny zasiłek opiekuńczy Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje: 1. osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, 2. małżonkom - jeżeli nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej *) lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej *) w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się: 1) orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo 2) orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. *) zatrudnienie lub inna praca zarobkowa oznacza to wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł. Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli: 1) osoba sprawująca opiekę: ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno- rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego; ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności 2) osoba wymagająca opieki: została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub
rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, 3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury, 4) członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna. 5) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego 520 zł miesięcznie Kwotę specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę. Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przyznawane jest na okres zasiłkowy trwający od 1 listopada do 31 października następnego roku. Wnioski o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego można składać w każdym momencie trwania okresu zasiłkowego. Prawo ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo skompletowanymi dokumentami, z uwzględnieniem okoliczności dotyczącej daty rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. W razie zbiegu uprawnień do specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki przyznaje się tylko jedno świadczenie osobie, która pierwsza złożyła wniosek. Przy ustalaniu prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego obowiązkowo przeprowadzany jest rodzinny wywiad środowiskowy przez pracownika socjalnego w celu weryfikacji okoliczności dotyczących spełniania warunków do jego przyznania. Kolejny rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadzany jest po upływie 6 miesięcy. Podstawą ustalania sytuacji dochodowej rodziny na okres zasiłkowy 2017/2018 (tj. od 1.10.2017 r. do 31.10.2018 r.) jest rok 2016 Świadczenie pielęgnacyjne Świadczenie pielęgnacyjne jest niezależne od sytuacji dochodowej rodziny. Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:
1) matce albo ojcu, 2) opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka), 3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, 4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej *) w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się: orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. *) Zatrudnienie lub inna praca zarobkowa oznacza to wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki: 1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, 2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, 3) nie ma osób, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych (tj. opiekuna faktycznego dziecka albo osoby będącej rodziną zastępczą spokrewnioną) lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała: 1) nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub 2) w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli: 1) osoba sprawująca opiekę: ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekunów. 2) osoba wymagająca opieki: pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolnowychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, 3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury, 4) członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna. 5) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna 6) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego: 1 477 zł miesięcznie (podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia) Kwotę świadczenia pielęgnacyjnego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przyznawane jest na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. W razie zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego więcej niż jednej osobie sprawującej opiekę nad osobą lub osobami wymagającymi opieki przyznaje się tylko jedno świadczenie osobie, która pierwsza złożyła wniosek. Wymagane dokumenty: Opiekun: 1. dokument potwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne (do wglądu) 2. kopia świadectwa pracy / dokument potwierdzający wyrejestrowanie działalności gospodarczej / decyzja ZUS o rezygnacji z pobierania świadczeń. 3. oświadczenie osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne, że nie podejmuje zatrudnienia lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, nie prowadzi działalności gospodarczej, nie pobiera świadczeń z ZUS i KRUS, nie kontynuuje nauki w szkole lub szkole wyższej w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad osobą niepełnosprawną. 4. inne niewymienione wyżej dokumenty uznane za niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego W przypadku jeżeli opiekunem jest osobą inną niż spokrewniona w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki dodatkowo: akty zgonu rodziców / postanowienie o pozbawieniu praw rodzicielskich rodziców / orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności rodziców / osoby wymagającej opieki- oświadczenie pod odpowiedzialnością karną o braku innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu
Osoba wymagająca opieki: 1. dokument potwierdzający tożsamość (do wglądu). 2. oświadczenie o stanie cywilnym. 3. dziecko do 16 roku życia - Kopia orzeczenia o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: a) konieczności stałej długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz b) konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. 4. osoba powyżej 16 roku życia - Kopia orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o I grupie inwalidztwa (z adnotacją - od kiedy istnieje niepełnosprawność) 5. w przypadku gdy niepełnosprawność powstała w okresie od ukończenia 18 roku życia do ukończenia 25 roku życia dokument potwierdzający, że w tym okresie osoba wymagająca opieki była uczniem szkoły lub szkoły wyższej 6. inne niewymienione wyżej dokumenty uznane za niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego Wykaz dokumentów na potrzeby ZUS celem ustalenia okresu opłacania składek emerytalno-rentowych dla osoby sprawującej opiekę: 1. Świadectwa pracy od początku zatrudnienia, umowy o pracę / zlecenie / o dzieło. 2. Zaświadczenie z urzędu pracy o okresie zarejestrowania oraz okresie i wysokościach pobieranych zasiłków dla bezrobotnych, stypendiów. 3. Druk RP-7 z urzędu pracy (w przypadku jeżeli osoba sprawująca opiekę była kiedykolwiek zarejestrowana w urzędzie pracy z prawem do zasiłku). 4. Zaświadczenie z ZUS o okresie prowadzenia działalności gospodarczej oraz okresie i wysokościach opłacanych składek ubezpieczenia emerytalno-rentowego (w przypadku osoby prowadzącej działalność gospodarczą) 5. W przypadku ubiegania się o ustalenie kapitału początkowego decyzja o ustaleniu kapitału początkowego. 6. Odpisy skrócone aktów urodzenia dzieci (w przypadku gdy dzieci są pełnoletnie kopie dowodów osobistych wraz z oryginałami do wglądu). 7. Oświadczenie, że w związku ze sprawowaniem opieki nad swoimi małymi dziećmi przebywała przed dniem 1.01.1999 r. na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym. (wyrok Sądu Najwyższego z 18 maja 2012 r., sygn. akt I UZP 1/11). Zasiłek dla opiekuna 1) Zasiłek dla opiekuna przysługuje osobie, jeżeli decyzja o przyznaniu jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasła z mocy prawa z dniem 1 lipca 2013 r. 2) Zasiłek dla opiekuna przysługuje w wysokości 520 zł miesięcznie plus składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, 3) zasiłek dla opiekuna przysługuje za okresy od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie ustawy, w których osoba spełniała warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (czyli od 01-07-2013 do 14-05-2014 roku) wraz z ustawowymi odsetkami określonymi według ustawy o postępowaniu cywilnym. Odsetki przysługują do dnia wejścia w życie ustawy,
4) zasiłek dla opiekuna przysługuje od dnia wejścia w życie ustawy, jeżeli osoba spełnia warunki do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego określonego w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (czyli od 15-05-2014 r. do dnia ważności orzeczenia o niepełnosprawności). W tym wypadku istnieje konieczność przeprowadzenia wywiadu środowiskowego na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej, w celu potwierdzenia faktu sprawowania opieki przez osobę ubiegającą się o zasiłek dla opiekuna. Wywiad przeprowadza się w miejscu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Aktualizację wywiadu przeprowadza się co 6 miesięcy, jeżeli do końca okresu, na który zostało ustalone prawo do zasiłku dla opiekuna, pozostało więcej niż 3 miesiące, oraz w każdej sytuacji, gdy zaistnieją wątpliwości co do faktu sprawowania opieki przez osobę pobierającą zasiłek dla opiekuna, 5) w przypadku upływu terminu, na który została wydana decyzja, w związku z utratą ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, prawo do zasiłku dla opiekuna, w związku z uzyskaniem nowego orzeczenia, ustala się na wniosek, 6) zasiłek dla opiekuna nie przysługuje, gdy osobie ubiegającej się zostało ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego, gdy podjęła pracę lub gdy zaprzestała opieki nad osobą niepełnosprawną, 7) zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do zasiłku dla opiekuna w okresie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia złożenia wniosku o ustalenie zasiłku dla opiekuna, 8) ustalając prawo do zasiłku dla opiekuna nie jest brane po uwagę kryterium dochodowe, Do wszystkich kopii dokumentów należy przedłożyć oryginał do wglądu. Wszystkie oświadczenia składa się pod odpowiedzialnością karną za składanie fałszywych zeznań. Każdy składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia" UWAGA! W trakcie pobierania zasiłku pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna czy świadczenia pielęgnacyjnego należy zgłaszać w Sekcji Świadczeń dla Rodzin każdą zmianę sytuacji rodzinnej, dochodowej lub inne zmiany mogące mieć wpływ na prawo pobierania ww. świadczeń. (np. zmiany w liczbie członków rodziny, zmiany związane z uzyskaniem nowego źródła dochodu lub jego utraty). Niepoinformowanie instytucji wypłacającej na prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna czy świadczenia pielęgnacyjnego o wszystkich zmianach, może skutkować powstaniem nienależnie pobranych świadczeń, a w konsekwencji koniecznością ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami.