SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU SOŁECTWA PĘGÓW GMINA WIEJSKO MIEJSKA OBORNIKI ŚLĄSKIE Pęgów 2011 1
Autorami Sołeckiej Strategii Rozwoju Pęgowa są jego mieszkańcy, którzy jako Grupa Odnowy Wsi poświecili czas i zaangażowali się w bezpośrednią pracę nad jej opracowaniem. Moderatorzy: Danuta Nowak tel.: 605 827 556, Paweł Antoniewicz tel.: 508 801 850, 2
Spis treści Strona ANALIZA ZASOBÓW 4 ANALIZA SWOT 8 ANALIZA POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO 10 PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY 11 WIZJA ROZWOJU 12 PROGRAM DŁUGOTERMINOWY 12 3
ANALIZA ZASOBÓW CZ I Znaczenie zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje (odpowiednio wstaw X) Małe Duże Wyróż niająe 1 2 3 4 5 Rodzaj zasobu Przyrodniczy -walory krajobrazu, rzeźby terenu... -stan środowiska... -walory klimatu... -walory szaty roślinnej... -cenne przyrodniczo obszary lub obiekty... -świat zwierzęcy (ostoje, siedliska)... -wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy)... -wody podziemne... -gleby... -kopaliny... -walory geotechniczne...... Kulturowy -walory architektury... -walory przestrzeni wiejskiej publicznej... -walory przestrzeni wiejskiej prywatnej... -zabytki i pamiątki historyczne... -osobliwości kulturowe... -miejsca, osoby i przedmioty kultu... Wieś leży u przedgórza Wzgórz Trzebnickich. Lasy jagodowo- grzybowe. Rozległe widoki na pola, łąki i lasy Las ciągnący się od Pęgowa do Wilczyna stan bardzo dobry. Las między Pęgowem a Lubnowem stan zaniedbania. Pow. lasów 111.99ha. Klimat sprzyjający rozwojowi rekreacji i turystyki (krótka zima, szybko wiosna, późna jesień) Storczyk, konwalia majowa, zawilec gajowy, starodrzewie, dęby Dęby szypułkowe, bocianie gniazda, rozległe łąki Gniazda remiza, kolonie jaskółki brzegówki, borsuki, jeże, lisy, dziki, jenoty, sarny, kuny, łasice, bażanty i kuropatwy. Mini Zoo Staw kąpieliskowy, stawy prywatne po wyrobiskach piasku Nie znane Gleby słabe IV i V kl. Piaski Niedostateczna melioracja Pałac XIX XXw. Zaniedbany. Zabudowania folwarczne. Domy z początku XXw. Oraz współcześnie budowane Plac zabaw dla dzieci, gminne boisko Zabudowania zadbane, obejścia również. Zabudowania z końca XIX wieku, X i współcześnie budowane Pałac z zabudowaniami folwarcznymi. Wał przeciwczołgowy Festung Breslau Uroczyste obchody rocznicy śmierci patrona szkoły Adama Mickiewicza. Parada przebierańców główną ulicą wsi z okazji Święta Truskawki. Wspólne ubieranie choinki bożonarodzeniowej. Kościół z relikwiami. Mieszkańcy przesiedleni z Ukrainy, przywieźli ze sobą figurkę św. Mikołaja, która znajduje się w kościele parafialnym. -święta, odpusty, pielgrzymki... Święto Truskawki obchodzone cyklicznie od 4 lat w połowie czerwca. Odpust 6 grudnia, pielgrzymki do bazyliki w Trzebnicy -tradycje, obrzędy, gwara... Tworzymy nowe tradycje związane że zbiorem truskawek. Konkursy na przebieranie się dzieci, na najsłodszą i największą truskawkę, na wypieki i konfitury -legendy, podania i fakty historyczne... -przekazy literackie... Pierwsze ślady osadnictwa wskazują na czasy młodszej epoki kamienia neolitu (ok.4550-1800pne). Odnaleziono kamienna siekierkę i elementy ceramiki, związane z kulturą łużycką. Prof..Józef Ryznar wydał 2 książki o Pęgowie oraz przewodnik po pęgowskich ogrodach. Wydaliśmy także pocztówki z widokami i obiektami Pęgowa -ważne postacie i przekazy historyczne... -specyficzne nazwy... -specyficzne potrawy... - dawne zawody...... - zespoły artystyczne, twórcy... Na skraju wsi mieści się Kornelówka, zamieszkała przez Kornela Morawieckiego, gdzie spotykali się opozycjoniści w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ub.wieku. Zielone pokoje nazwa przydomowych ogrodów Zmiana nazwy Henryków na Pęgów w 1948r. Ciasta truskawkowe, galaretki i konfitury z truskawek, koktajle truskawkowe Zespoły artystyczne, wokalne i instrumentalne działające w szkole. Joanna Kuczera plastyk, dekoratorka, Krystyna Antoszczyszyn pisarka, malarka, Sylwia Antoszczyszyn malarka, biżuteria, Wojciech Złomek poeta, Józef Mielcach poeta ludowy, Maria Gibalska pisanki, przyśpiewki, Jan Dobrowolski rzeźbiarz, Wioletta Mazur malarka na szkle, Beata Powierza malarka, Halina Maślej plastyk, rzeźbiarz, Czesław Cyran - rzeźbiarz 4
ANALIZA ZASOBÓW CZ II Obiekty i tereny Znaczenie zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje (odpowiednio wstaw X) Małe Duże Wyróżniające 1 2 3 4 5 Rodzaj zasobu -działki pod zabudowę mieszkaniową... -działki pod domy letniskowe... -działki pod zakłady usługowe i przemysł... -pustostany mieszkaniowe... Tak Tak Tak -pustostany poprzemysłowe... -tradycyjne nie użytkowane obiekty gospodarskie Po wybudowaniu nowej remizy strażackiej OSP, pozostanie obiekt ok.100m do zagospodarowania. Może on stać się obiektem użyteczności publicznej np. Galeria wyrobów rzemieślniczych. Usytuowany jest w centrum Pęgowa. (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.)......... Infrastruktura społeczna -place publicznych spotkań, festynów... -sale spotkań, świetlice, kluby... -miejsca uprawiania sportu... -miejsca rekreacji... -ścieżki rowerowe, szlaki turyst.... -szkoły... -przedszkola... -biblioteki... Boisko gminne Aula w szkole podstawowej Boisko wielofunkcyjne, sala gimnastyczna w szkole Plac zabaw dla dzieci Ścieżka rowerowa wzdłuż ul. Głównej. Szlak rowerowy przez las zaniedbany i nieprzejezdny Szkoła podstawowa i Gimnazjum Przedszkole jest niewystarczająca liczba miejsc. -placówki opieki społecznej... -placówki służby zdrowia......... Infrastruktura techniczna -wodociąg, kanalizacja...... -drogi (nawierzchnia, oznakowanie oświetlenie)...... chodniki, parkingi, przystanki...... sieć telefoniczna.i dostępność internetu... telefonia komórkowa... Filia biblioteki z Obornik Śl. Ośrodek Zdrowia Apteka W budowie Centrum Kulturalne Wodociąg jest 2 drogi wojewódzkie, kilka powiatowych i gminne Zaniedbane, lub w trakcie remontu. Niewystarczające oświetlenie Chodnik jednostronny na części głównej ulicy. Reszta wsi pozbawiona chodników. Przystanek PKP, PKS Jest Jest Tereny gminne pod zabudowę skwerów w centrum wsi i miejsc spacerowo- rekreacyjnych Remiza straży pożarnej OSP inne... 5
ANALIZA ZASOBÓW CZ III Gospodarka, rolnictwo Rodzaj zasobu - Miejsca pracy (gdzie, ile? )... -znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe... i ich produkty... -gastronomia... -miejsca noclegowe... -gospodarstwa rolne... -uprawy hodowle,... -możliwe do wykorzystania odpady produkcyjne -zasoby odnawialnych energii...... Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy -środki udostępniane przez gminę... Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu ( odpowiednio wstaw X) Małe Duże Wyróż niające 1 2 3 4 5 W rolnictwie, w zakładach produkcyjnych i usługowych Korona przetwórstwo owoców ok. 30os. Betoniarnia Wika ok.100os. Limba przetwórstwo i wyroby z drewna ok.30os. Ferma indyków ok. 40 os. Sklepy i hurtownie, zakłady fryzjerskie i kosmetyczne. Warsztaty samochodowe i budowlane. Ośrodek wypoczynkowy i łowisko Glinianki. Pracownia sztukatorska i ceramiczna, wyrób biżuterii. Mini zoo. kwiaciarnia, apteka Bar, restauracja Hotel Noce i Dnie. Ośrodek Glinianki Rolnictwo wielkoobszarowe i drobni producenci Pszenica, rzepak, kukurydza, Uprawy truskawek, Hodowla indyków Cieplarnie ogórki, pomidory, kwiaty - środki wypracowywane...... Wykorzystanie energii słonecznej w budynkach mieszkalnych Fundusze sołeckie, fundusze gminne Fundusze Urzędu Marszałkowskiego i środki unijne Praca wolontariacka, Stowarzyszenie Rozwoju Pęgowa OPP (1%) Prywatni sponsorzy 6
Mieszkańcy (kapitał społeczny i ludzki) -Autorytety i znane postacie we wsi... -Krajanie znani w regionie, w kraju i zagranicą... -Osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. studenci... -Przedsiębiorcy, sponsorzy... Szczepan Antoszczyszyn samorządowiec i społecznik Maciej Borowski samorządowiec i sympatyk Pęgowa Marta Rogala sołtys, oddana całym sercem lokalnej społeczności Jan Józef Klich śp. poeta Kornel Morawiecki założyciel Solidarności Walczącej Klub Sportowy Zorza. UKS Pitagoras -warcabiści -Osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych... -Pracownicy nauki... Prof. Józef Ryznar, Halina Maślej, Właściciele firm, drobni przedsiębiorcy, bankierzy. Członkowie Stowarzyszenia Rozwoju Pęgowa -Związki i stowarzyszenia... -Kontakty zewnętrzne (np. z mediami)... Grzegorz Chyła oraz wielu innych mieszkańców Prof. Józef Ryznar oraz pracownicy szkolnictwa podstawowego, średniego oraz wyższego -Współpraca zagraniczna i krajowa....... Stowarzyszenie Rozwoju Pęgowa, Koło Ekologiczne Feniks Informacje dostępne o wsi -Publikatory, lokalna prasa... -Książki, przewodniki... -Strony www... Tak Współpraca ze stowarzyszeniami, członkowstwo w LGD Ważne informacje publikowane w prasie (Nowa) Wydano folder o SRP 3opracowania książkowe autorstwa J.Ryznara, widokówki Zasoby wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w realizacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Zwrócić uwagę na elementy specyficzne i rzadkie (wyróżniające wieś). Opracowanie: Ryszard Wilczyński 7
Analiza SWOT MOCNE 1. Pola truskawkowe (T) 2. Organizowane cyklicznie Święto Truskawki o zasięgu regionalnym (T) 3. Produkt lokalny ciasta i inne smakołyki z truskawkami (T) 4. Współpraca obydwu szkół z lokalną społecznością na rzecz więzi międzypokoleniowej (J) 5. Aktywność mieszkańców, poczucie wspólnoty (J) 6. Przystanek PKP i PKS (S) 7. Kąpielisko i łowisko komercyjne Glinianki (S) 8. Baza noclegowa hotel i ośrodek wypoczynkowy (S) 9. Baza gastronomiczna bar i restauracja (S) 10. Bliskość lasów jagodowo-grzybowych i piękne widoki (J) 11. Pałac z XIX w. wieżą widokową (T) 12. Mini zoo (T) 13. Duża liczba twórców artystycznych (T) 14. Szkoła podstawowa i Gimnazjum (S) 15.Przedszkole (S) 16. Biblioteka (S) 17.Boisko gminne, szkolne boisko wielofunkcyjne (S) 18. Plac zabaw dla dzieci (S) 19. Ośrodek Zdrowia i apteka (S) 20. Kościół parafialny i cmentarz (S) 21. Urząd pocztowy (S) 22. Bank (S) 23. Placówki usługowe- fryzjer, kosmetyczka (B) 24. Placówki handlowe sklepy i hurtownie (B) 25. Kilka dużych przedsiębiorstw, oraz małe warsztaty (B) 26. Liczni sponsorzy (B) 27.Współpraca z gminnymi i powiatowymi władzami (J) 28. Współpraca z innymi stowarzyszeniami (LEADER) (J) 29. Stowarzyszenie Rozwoju Pęgowa i koło ekologiczne Feniks (J) SŁABE 1. Niedostateczna infrastruktura techniczna (zniszczone nawierzchnie dróg) (S) 2. Mała ilość chodników i miejsc parkingowych (S) 3. Niewystarczające oświetlenie (S) 4. Duże natężenie ruchu i hałas na dwóch drogach wojewódzkich - transport ciężki i chemiczny (S) 5. Brak kanalizacji (S) 6. Brak gazociągu (S) 7. Brak zagospodarowanych miejsc rekreacji i spacerowych (J) 8. Niedostateczna liczba i niedrożność szlaków rowerowych (J) 9. Niewystarczająca ilość miejsc w przedszkolu (J) 10. Zaśmiecanie reklamami i banerami ciągów komunikacyjnych (J) 11. Słabe postawy ekologiczne mieszkańców (T) 12. Niedostateczny przepływ informacji wśród mieszkańców (J) 13. Brak miejsca do spotkań mieszkańców (świetlica) (J) 14. Brak estrady na organizowanie imprez plenerowych (J) 15. Niedostateczna estetyka miejsc publicznych (J) 16. Niedostateczne zagospodarowanie zieleni śródpolnej (J) 8
SZANSE 1. Położenie geograficzne między Wrocławiem a Obornikami Śląskimi (S) 2.Rozwój agroturystyki (B) 3. Rozwój bazy rekreacyjno- wypoczynkowej (B) 4. Rozbudowa szlaków i ścieżek rowerowych (J) 5. Znaczący napływ nowych mieszkańców (T) 6. Przeznaczenie następnych terenów pod zabudowę (B) 7. Dodatnie saldo demograficzne (J) 8. Integracja nowych mieszkańców ze społecznością lokalną (T) 9. Znacząca promocja wsi (B) ZAGROŻENIA 1. Duże natężenie ruchu kołowego na drogach wojewódzkich (zagrożenie bezpieczeństwa pieszych) (J) 2. Liczne nielegalne wysypiska śmieci w przydrożnych rowach i w lasach (S) 3. Kontrowersyjna hałda popiołów z elektrociepłowni wrocławskiej (S) 4. Nieprzyjemny zapach z pobliskiej indyczarni (J) 5. Odpływ zdolnej młodzieży do miasta i za granicę (T) Legenda: S Standard życia, J Jakość życia, B Byt, T Tożsamość wsi, wartości życia wiejskiego. 9
Analiza potencjału rozwojowego wsi 13 1 6 2 8 2 6 2 (+) - (-) = Standard życia (warunki materialne) 6,7,8,9,14,15,16, 17,18,19,20,21,2 2,1,2,3,4,5,6,1,2, 3, Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego 1,2,3,11,12,13,11,5,8,5, Jakość życia (warunki niematerialne) 4,5,10,27,28,29,7,8,9,10,12,13,14, 15,16,4,7,1,4, 6 1 2 1 (+) = Byt (warunki ekonomiczne) 23,24,25,26,2,3,6,9, (+) + 4 3 0 0 silne strony słabe strony szanse zagrożenia 10
Program krótkoterminowy odnowy wsi Pęgów na okres VII 2011 VII 2012 Kluczowy problem Co nas najbardziej zintegruje? Odpowiedź Dobry, szybki przepływ informacji Propozycja projektu (nazwa) Założenie serwisu internetowego Czy nas stać na realizację? (tak/nie) Punkt acja Organiz Finanso acyjnie wo tak tak 4+2 =6 III Hierar chia Na czy nam najbardziej zależy? Co nam najbardziej przeszkadza? Poprawa estetyki wsi, aranżacja terenów zielonych Brak estrady widowiskowej Zagospodarowanie centrum wsi Zielone skwery Budowa estrady widowiskowej tak nie 5+5 =10 I tak tak 3+4 =7 II Co najbardziej zmieni nasze życie? Spotkania integracyjne i uczestnictwo w programach odnowy wsi Organizacja Święta Truskawki, Jesienny Jarmark Osobliwości tak tak 2+3 =5 IV Co nam przyjdzie najłatwiej? Promocja wsi Wydanie folderów, kubków, koszulek, toreb z elementami truskawki. tak tak 1+1 =2 V 11
Plan i program odnowy wsi Pęgów Wizja wsi: W truskawkowym Pęgowie żyje się radośnie, twórczo i aktywnie (2021r.) I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? Zasoby czego użyjemy? A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO 1 Rozwijanie poczucia wspólnoty mieszkańców wsi. Organizowane imprezy, Stowarzyszenie, produkty i artyści lokalni, znane osobistości, zabytki ATUTY Silne strony i szanse co wykorzystamy? Organizowane cyklicznie Święto Truskawki o zasięgu regionalnym, Produkt lokalny ciasta i inne smakołyki z truskawkami, Aktywność mieszkańców, poczucie wspólnoty, Baza gastronomiczna bar i restauracja, Duża liczba twórców artystycznych, Liczni sponsorzy, Stowarzyszenie Rozwoju Pęgowa 3. Co nam może przeszkodzić? BARIERY Słabe strony Co wyeliminujemy? Zagrożenia Czego unikniemy? Niedostateczna komunikacja Odpływ młodzieży do miasta, Niedostateczny przepływ informacji wśród mieszkańców, Brak estrady na organizowanie imprez plenerowych Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? 1. Założenie strony internetowej poświęconej historii i tradycjom wsi, 2. Cykliczna organizacja festynów i prezentacja lokalnych produktów i artystów, 3. Wydawnictwa książkowe o lokalnych artystach, 4. Witacze i tablice historyczne o miejscowości, 5. Galeria wyrobów rzemieślniczych. 12
B. STANDARD ŻYCIA 1. Rozbudowa infrastruktury publicznej i społecznej. 2. Poprawa estetyki wsi. 1.Plac gminny, Teren gminny, fundusze gminne i własne, sponsorzy, Stowarzyszenie. Liczni sponsorzy, Współpraca z gminnymi i powiatowymi władzami, Współpraca z innymi stowarzyszeniami (LEADER), Stowarzyszenie Rozwoju Pęgowa Niedostateczna infrastruktura techniczna (zniszczone nawierzchnie dróg), Brak chodników i miejsc parkingowych, Niewystarczające oświetlenie, Brak kanalizacji, Brak gazociągu, Brak zagospodarowanych miejsc rekreacji i spacerowych, Zaśmiecanie reklamami i banerami ciągów komunikacyjnych, Niedostateczny przepływ informacji wśród mieszkańców, Brak miejsca do spotkań mieszkańców (świetlica), Brak estrady na organizowanie imprez plenerowych, Niedostateczna estetyka miejsc publicznych, Niedostateczne zagospodarowanie zieleni śródpolnej 1. Budowa Centrum Kulturalnego, 2. Budowa estrady widowiskowej, 3. Budowa i zagospodarowania dwóch skwerów w centrum wsi, 4. Zagospodarowanie miejsca do rekreacji Kalinowe Wzgórze, 5. Budowa chodników i parkingów, 6. Gazyfikacja wsi, 7. Kanalizacja, 8. Poprawa stanu i oświetlenie ulic, 9. Słup ogłoszeniowy, 10. Zadbanie o estetykę miejsc publicznych. 13
C. JAKOŚĆ ŻYCIA 1 Rozwój oferty społecznej oraz rekreacyjno wypoczynkowej dla mieszkańców wsi i turystów 2. Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców Tereny pod zabudowę, pozyskiwane fundusze, boiska, plac zabaw, remiza OSP, działające organizacje, Drogi, istniejące ścieżki i chodniki, działające organizacje, Atrakcyjne tereny zielone, Aktywność mieszkańców, poczucie wspólnoty, Kąpielisko i łowisko komercyjne Glinianki, Baza noclegowa hotel i ośrodek wypoczynkowy, Baza gastronomiczna bar i restauracja, bliskość lasów, położenie w pobliżu Wrocławia, rozwój agroturystyki, integracja nowych mieszkańców ze społecznością wsi Duże natężenie ruchu i hałas na drogach wojewódzkich, brak zagospodarowania miejsc rekreacji i spacerowych, niedostateczna liczba ścieżek rowerowych, Brak zagospodarowanych miejsc rekreacji i spacerowych, Zaśmiecanie reklamami i banerami ciągów komunikacyjnych, Niedostateczny przepływ informacji wśród mieszkańców, Brak miejsca do spotkań mieszkańców (świetlica), Brak estrady na organizowanie imprez plenerowych, Niedostateczna estetyka miejsc publicznych, Słabe postawy ekologiczne mieszkańców, wysypiska śmieci i hałda 1. Stworzenie oferty na bazie Centrum Kulturalnego, 2. Organizacja imprez z wykorzystaniem estrady widowiskowej oraz bazy noclegowej i gastronomicznej, 3. Organizacja oferty rekreacyjnej na Kalinowym Wzgórzu, 4. Organizacja oferty rekreacyjnej na Gliniankach, 5. Organizacja imprez i wydarzeń integrujących mieszkańców wsi. 1. Budowa ścieżek rowerowych zapewniających bezpiecznie poruszanie się mieszkańców wsi, 2. Ograniczanie szybkości ruchu samochodowego przejeżdżającego przez wieś. 14
D. BYT 1. Promocja wsi 2. Pozyskiwanie środków na cele publiczne Działalność organizacji, organizowane imprezy, lokalni sponsorzy, istniejące publikatory o wsi, pozyskiwane środki publiczne, Festyn Święto truskawki i ciasta truskawkowe, Aktywność mieszkańców, poczucie wspólnoty, Kąpielisko i łowisko komercyjne Glinianki, Baza noclegowa hotel i ośrodek wypoczynkowy, Baza gastronomiczna bar i restauracja, bliskość lasów, położenie w pobliżu Wrocławia, integracja nowych mieszkańców ze społecznością wsi Odpływ młodzieży do miasta, Duże natężenie ruchu i hałas na drogach wojewódzkich, brak zagospodarowania miejsc rekreacji i spacerowych, Brak zagospodarowanych miejsc rekreacji i spacerowych, Zaśmiecanie reklamami i banerami ciągów komunikacyjnych, Niedostateczny przepływ informacji wśród mieszkańców, Niedostateczna estetyka miejsc publicznych, Słabe postawy ekologiczne mieszkańców, wysypiska śmieci 1. Kubeczki, koszulki, torby, foldery i inne publikacje z elementami graficznymi truskawki, etc., 2. Strona internetowa. 1.udział przedstawicieli Stowarzyszenia i grupy odnowy wsi w szkoleniach i warsztatach podnoszących umiejętności w pozyskiwaniu środków publicznych, 2. Organizacja zbiórek publicznych. 15
16