W Gostyniu i okolicy pamięć o Powstaniu Wielkopolskim jest ciągle żywa.

Transkrypt

1

2 Powstanie Wielkopolskie 1918/1919 wywalczyło niepodległość Wielkopolsce. Na terenie obecnej gminy Gostyń nie doszło do walk zbrojnych z Niemcami, ale wielu naszych przodków nie zawahało się stanąć do walki o wolność. Także Ci, którzy nie brali bezpośredniego udziału w walce z bronią w ręku, organizowali zaopatrzenie w żywność, odzież, sprzęt wojskowy oraz zabezpieczenie sanitarne. Mieszkańcy Gostynia wykazali się dużą ofiarnością niosąc wyjątkowo entuzjastycznie wszelką możliwą pomoc. Patriotyczna postawa naszych przodków, ich spontaniczne działania i odwaga zasługują na naszą pamięć i głęboki szacunek. W Gostyniu i okolicy pamięć o Powstaniu Wielkopolskim jest ciągle żywa.

3 Najbardziej znanym symbolem Powstania Wielkopolskiego są pomniki, tablice i groby powstańców.

4 Pierwszy pomnik poświęcony powstańcom wielkopolskim powstał w 1926 roku na gostyńskim cmentarzu. Inicjatorem corocznych zbiórek pieniędzy przeznaczonych na budowę pomnika, które były organizowane w czasie obchodów rocznic Powstania, był Związek Powstańców i Wojaków w Gostyniu. Pomnik został zburzony w czasie II wojny światowej,w 1940 roku, przez Niemców.

5 Po II wojnie światowej, w 1958 roku, postawiony został pomnik w hołdzie bohaterom, którzy oddali swe życie za Wiarę i Ojczyznę. Wzniesiono go na grobie 30 rozstrzelanych mieszkańców Gostynia i okolicy w 1939 roku. Przeniesiono do niego prochy 9 powstańców wielkopolskich.

6 Obelisk upamiętniający wymarsz gostyńskiego batalionu ochotników na front pod Leszno. znajduje się przy ul. Strzeleckiej 28, przed budynkiem Szkoły Muzycznej Na metalowej tablicy widnieje napis: Stąd wyszli 7 I 1919 roku do walki o wolność i niepodległość powstańcy wielkopolscy z Gostynia i okolicy. Obelisk stanął z inicjatywy miejscowych kombatantów.

7 Z okazji 90. rocznicy wymarszu gostynian, pomnik został zmodernizowany i wzbogacony o sylwetkę powstańca wykonaną z brązu. Monument odsłonięto 7 stycznia 2009 roku.

8 Na przełomie 1918 i 1919 roku w domu przy Placu Karola Marcinkowskiego 10 ( domu Kuleszy) miała swoją siedzibę Powiatowa Rada Ludowa, która 6 stycznia 1919 roku podjęła decyzję o przystąpieniu ziemi gostyńskiej do Powstania oraz sformowaniu ochotniczego batalionu powstańczego. Tutaj mieściła się również siedziba Powiatowej Komendy Straży Ludowej.

9 W 1959 roku na ścianie budynku umieszczono tablicę informującą o tych wydarzeniach.

10 Pamięć Powstania Wielkopolskiego mieszkańcy Gostynia utrwalili w nazwach ulic.

11 Ulica im. Powstańców Wielkopolskich w Gostyniu.

12 Ulica im. Bernarda Śliwińskiego, dowódcy wszystkich oddziałów powstańczych w powiecie gostyńskim, a następnie dowódcy Grupy Leszno.

13 Ulica im. Gustawa i Edwarda potworowskich w Gostyniu. Edward Potworowski Kwatermistrz grupy Leszno.

14 Ulica im. Stanisława Taczaka w Gostyniu. Stanisław Taczak głównodowodzący Powstania Wielkopolskiego.

15 Powstańcy Wielkopolscy są patronami gostyńskiej szkoły.

16 Zespół Szkół Zawodowych w Gostyniu im. Powstańców Wielkopolskich.

17 Gostyńscy regionaliści utrwalali w literaturze i filmie wydarzenia okresu Powstania Wielkopolskiego na ziemi gostyńskiej.

18 Najpopularniejsza publikacja: Stefan Jankowiak, Piotr Bauer, Ziemia gostyńska w powstaniu wielkopolskim , Gostyń 1989 Liczne artykuły w czasopismach i regionalnej prasie ukazywały się już w okresie międzywojennym.

19 W 90 rocznicę Powstania Wielkopolskiego w Gostyniu powstał film Tak rodziła się wolność ukazujący przebieg zrywu niepodległościowego Wielkopolan na ziemi gostyńskiej. W znacznej części powstał on dzięki zaangażowaniu się mieszkańców Gostynia i okolic, którzy podjęli się trudu pozyskania niezbędnych funduszy, zorganizowania planów zdjęciowych, rekwizytów oraz sami w nim zagrali.

20 Pamiętamy o rocznicach wybuchu Powstania Wielkopolskiego.

21 Po zwycięstwie Powstania Wielkopolskiego społeczeństwo Gostynia nie zapomniało o jego uczestnikach. W latach dwudziestych ubiegłego stulecia obchody rocznic tego niepodległościowego zrywu organizował Związek Powstańców i Wojaków. Uroczystość zaczynała się mszą św. a kończyła wieczornicą, koncertem lub przedstawieniem teatralnym. Miasto było udekorowane flagami. W latach dwudziestych zbierano datki na budowę pomnika poświęconego poległym powstańcom.

22 Po II wojnie światowej dopiero w 1958 roku po raz pierwszy w Polsce Ludowej obchodzono na większą skalę rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego. W Gostyniu zaczęło znów działać Towarzystwo Powstańców Wielkopolskich. Aktu ponownego powołania do życia tej organizacji dokonano na cmentarzu parafialnym, nad grobami poległych powstańców wielkopolskich. Rok później, 6 stycznia, urządzono w salach Strzelnicy spotkanie uczestników powstania z Gostynia i okolicy.

23 Towarzystwo Powstańców Wielkopolskich było inicjatorem zaproszenia do Gostynia na obchody 40 rocznicy pierwszego dowódcy Powstania Wielkopolskiego gen. Stanisława Taczaka. Zaproszenie Pana Generała ma uroczystości 40- lecia Powstania Wielkopolskiego napisane przez Barbarę Węclewicz: Pospiesz Generale, spiesz się i nie zwlekaj, Bo w Gostyniu naszym lud na Ciebie czeka, Przy barwnych proporcach, przy starych sztandarach Swego wodza stara oczekuje wiara. Wszak to Ty ich wiodłeś w bój zacięty, krwawy Nie dla odznaczenia, nie dla próżnej sławy. Lecz serce gorejące, zbrojne w moc i męstwo Poszło w bój o Polski wolność i zwycięstwo. Panie Generale! Jedź z nami nie zwlekaj Bo w Gostyniu Ciebie brać powstańcza czeka. Towarzysze broni, przyjaciele starzy Chcą z Tobą pogwarzyć, chcą z Tobą dzień przeżyć.

24 3 stycznia 1959 roku na gostyńskim rynku odbyła się uroczystość powitania. Miejscowi powstańcy przywitali gen. Stanisława Taczaka z honorami, składając stosowny raport. Następnie Stanisław Taczak wziął udział w uroczystej akademii, zorganizowanej w auli dzisiejszego Liceum Ogólnokształcącego.

25 Stanisław Taczak wygłosił długie przemówienie. Na spotkanie z pierwszym głównodowodzącym Powstaniem Wielkopolskim przybyły rzesze powstańców oraz miejscowe władze polityczno-administracyjne. Stanisław Taczak siedzi pierwszy z lewej

26 W Gostyniu co roku odbywają się uroczystości upamiętniające Rocznicę Wymarszu Gostynian do Powstania Wielkopolskiego. Oficjalna ceremonia ma miejsce w Parku Miejskim przy ulicy Strzeleckiej, przy pomniku Powstańców Wielkopolskich.

27

28 Pamiętamy o zmarłych powstańcach i uczestnikach wydarzeń

29 Uczniowie Gimnazjum nr I w Gostyniu opiekują się grobem Wincentego Dabińskiego, który po przejęciu władzy w Gostyniu z rąk pruskich w dniu 2 stycznia 1919 roku mianowany został pierwszym polskim starostą powiatu gostyńskiego. Aktywnie uczestniczył w wydarzeniach roku.

30 Często odwiedzany przez uczniów gostyńskich szkół jest pomnik powstańców na gostyńskim cmentarzu.

31 Krzewienie wiedzy o Powstaniu Wielkopolskim.

32 Zespół Szkół Zawodowych w Gostyniu co roku organizuje Powiatowy Konkurs Wiedzy o Powstaniu Wielkopolskim dla uczniów szkół gimnazjalnych i średnich.

33 Co roku Zespół Szkół Zawodowych im. Powstańców Wielkopolskich w Gostyniu organizuje warsztaty edukacyjne dla uczniów szkół gimnazjalnych, propagujące wiedzę o Powstaniu Wielkopolskim.

34 Swoją wiedzę o Powstaniu Wielkopolskim poszerzają także dorośli. Wykłady prowadzą miejscowi regionaliści oraz zaproszeni wykładowcy wyższych uczelni. Udział w nich biorą mieszkańcy Gostynia, a dużą grupę wśród nich stanowią studenci Gostyńskiego Uniwersytetu III Wieku.

35 W gostyńskich szkołach pamiętamy o rocznicach wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Organizujemy liczne akademie i wystawy.

36 W gostyńskich szkołach odbywają się akademie rocznicowe z okazji przystąpienia Gostynia do Powstania Wielkopolskiego.

37 Wiedza o Powstaniu Wielkopolskim propagowana jest także przez wystawy prac malarskich i zdjęć z tego okresu.

38

39

40 Jedną z form pamięci o powstańcach wielkopolskich są szkolne gazetki ścienne.

41 Wymienione wyżej działania oddają hołd Powstańcom Wielkopolskim i są wyrazem szacunku społeczeństwa Gostynia dla nich. Pamiętamy o tym, co dla nas zrobili. Wzorem naszych rodziców i dziadków staramy się kontynuować takie działania, które sprawią, że pamięć o heroicznym zrywie niepodległościowym mieszkańców naszego miasta i okolicy nigdy nie zaniknie.

42 Bibliografia Jankowiak S. Bauer P., Ziemia Gostyńska w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919, Gostyń 1989, Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego, opr. P. Anders, Poznań 1993, Orędownik Gostyński , Strony internetowe : Materiały ze zbiorów własnych Muzyka: Marsylianka Wielkopolska Autor: Maria Glura kl. III e Gimnazjum nr I w Gostyniu Kunowa, ul. Wąska Gostyń Wiek :15 lat Opiekun pracy : mgr Elżbieta Skorupska