ul. Waligóry Leon Waligóra ( )

Transkrypt

1 ul. Waligóry Leon Waligóra ( ) Członek kostrzyńskiej drużyny harcerzy im. T. Kościuszki, jedyny kostrzyniak biorący udział w Międzynarodowym Zlocie Harcerzy w Gödöllo w 1933 r. W 1939 r. walczył w kampanii wrześniowej, po krótkim pobycie w niewoli powrócił do Kostrzyna. W sylwestrowy wieczór 1941 r. przedostał się do Żyrardowa, gdzie objął dowództwo nad 13. plutonem Armii Krajowej. Zasłynął z kilku śmiałych akcji, rozbrajając posterunki policji, napadając na radiostację czy likwidując konfidentów gestapo oraz niemieckich żandarmów. Zginął podczas ucieczki z niemieckiej obławy we wrześniu 1943.

2 ul. Braci Drzewieckich Bracia Drzewieccy Bolesław ( ) Mieczysław ( ) Czesław ( ) Tadeusz ( ) Czwórka braci, którzy polegli w różnych okolicznościach podczas II wojny światowej. Wszyscy z nich przed wojną udzielali się w miejscowym T.G. Sokół oraz harcerstwie. Trzech najstarszych zginęło w niemieckich obozach koncentracyjnych. Bolesław (z-ca komendanta AK ) w Gross Rosen, Mieczysław (działacz ZWZ) w Oświęcimiu, Czesław w Mauthausen. Najmłodszy z nich Tadeusz, za odmowę odpięcia krzyża harcerskiego z marynarki został zmaltretowany, a później podstępnie zastrzelony przez Niemców niedaleko Skałowa podczas przemarszu więźniów do Poznania.

3 ul. Jeziorna Jezioro Pło Przed wiekami Kostrzyn ulokowano nad jeziorem Pło, które było naturalną granicą między miastem, a wsią Stroniany. Z dawnych źródeł (1485 r.) wiemy że nad jeziorem tym mieścił się młyn przy ulicy Pobiedziskiej (dziś Mickiewicza). Z jeziora tego czerpano wodę na potrzeby warzenia piwa. W latach , gdy budowano drogę z Poznania do Siedlca, nakazano jej utworzenie z pominięciem błot jeziernych. W 1840 r. jezioro było już na tyle wyschnięte, że podjęto się budowy przez nie ulicy Wrzesińskiej. Pozostałością po dawnym Jeziorze jest ciek Strumień wraz z torfowiskiem we wschodniej części miasta.

4 ul. Nowotarskiego Jan Nowotarski ( ) Był pedagogiem i działaczem społeczno-kulturalnym. Walczył w I wojnie światowej. W latach był kierownikiem Szkoły Powszechnej. Pełnił również funkcję członka Rady Miejskiej oraz dyrygenta Koła Śpiewackiego. Sam ukończył konserwatorium muzyczne w Poznaniu. Działał społecznie jako członek kilku towarzystw. Po inwazji wojsk niemieckich został aresztowany, a następnie skazany na śmierć i rozstrzelany 20 X 1939 r. Od 1969 r. w kostrzyńskiej Szkole Podstawowej przyznawana jest nagroda stypendialna im. Jana Nowotarskiego.

5 ul. 20 Października 20 Października Ulica upamiętnia zbrodnię ludobójstwa dokonaną przez Niemców na mieszkańcach Kostrzyna 20 X 1939 r. Dokonano jej w ramach Operacji Tannenberg, której celem była eksterminacja warstwy kierowniczej polskiego społeczeństwa. 18 X przeprowadzono aresztowania przy współpracy miejscowych Niemców, którzy współtworzyli listy proskrypcyjne. Dwa dni później w budynku Domu Katolickiego przeprowadzono fikcyjne procesy, w wyniku których 28 osób zostało skazanych na śmierć przez rozstrzelanie. Wyroki wykonano na kostrzyńskim Rynku, gdzie wydarzenie to upamiętnia pomnik bohaterów. Sprawcy mordu nie zostali ukarani.

6 Al. Sokoła Towarzystwo Gimnastyczne Sokół Gniazdo kostrzyńskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół powstało w 1913 r. Sokół krzewił kulturę fizyczną i patriotyczne wychowanie swych członków, którzy wzięli aktywny udział w Powstaniu Wielkopolskim. W 1925 r. utworzono boisko (obecnie Park Harcerza), a w 1930 r. salę widowiskowo-gimnastyczną Sokolnia (obecnie MGOK). Kostrzyński Sokół skupiał młodzież męską i żeńską, w sekcjach: gimnastycznej, lekkoatletycznej, kolarskiej, koszykarskiej, siatkarskiej, piłkarskiej oraz teatralnej. W latach II wojny światowej wielu Sokołów zginęło z rąk Niemców. Po 1945 r. władze zdelegalizowały towarzystwo.

7 ul. Estkowskiego Ewaryst Estkowski ( ) Pedagog, działacz oświatowy i demokratyczny rodem z Drzązgowa. Uczył w wielu szkołach w Wielkim Księstwie Poznańskim, następnie wykładał w Seminarium Nauczycielskim w Poznaniu. W 1848 r. wziął udział w Wiośnie Ludów. Był autorem wielu publikacji o szkołach elementarnych oraz redaktorem Pisma dla Nauczycieli Ludu Wiejskiego. Uważał, że w społeczeństwie tkwią pierwiastki kultury narodowej, które poprzez edukację należy wyzwolić. W trakcie podróży po Europie Zachodniej poznał J.Lelewela i A.Mickiewicza. Zmarł w uzdrowisku Soden koło Frankfurtu.

8 ul. Prądzyńskiego Ignacy Prądzyński ( ) Generał, uczestnik kampanii napoleońskich, inicjator Towarzystwa Patriotycznego. Najwybitniejszy strateg powstania listopadowego i generalny kwatermistrz. Odniósł zwycięstwo w bitwie pod Iganiami. Wybitny teoretyk wojskowości, autor dzieła O wojnie 1831 roku i Pamiętników Projektant i budowniczy Kanału Augustowskiego. Jego imię noszą ulice i szkoły w wielu miastach. W rodzinnych Sannikach znajduje się tablica upamiętniająca miejsce narodzin generała, a w kościele św. Wojciecha w Poznaniu urna z ziemią z miejsca pochowania bohatera na wyspie Helgoland.

9 ul. Ułańska Ulica Ułańska w Iwnie Upamiętnia powstały w lipcu 1920 r. I Ochotniczy Pułk Jazdy Wielkopolskiej nr 215 w Poznaniu, sformowany przez rotmistrza Ignacego Mielżyńskiego z Iwna. Na jego apel odpowiedziało 878 żołnierzy. Pułk po części wyposażono w konie z iwińskiej stadniny. Chrzest bojowy pułku miał miejsce w bitwie pod Brodnicą, gdzie 18 sierpnia pokonali oni bolszewików. Wielkopolscy ułani wzięli też udział w bitwie nad Niemnem. Na początku 1921 r. pułk przemianowano na 26 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. Hetmana J.K. Chodkiewicza. Począwszy od 1980 r. w Iwnie odbywają się spotkania ułanów i ich rodzin.

10 ul. Świerkowskich Piotr Świerkowski ( ) Zygmunt Świerkowski ( ) Ludwik Świerkowski ( ) Upamiętnia patriotyczną rodzinę Piotra Świerkowskiego i jego synów Zygmunta i Ludwika. Piotr był zasłużonym działaczem niepodległościowym, który oddał cenne usługi sprawie narodowej w okresie zaborów. Występował przeciw wywłaszczaniu Polaków z ziemi i ograniczaniu języka polskiego w szkołach i urzędach. Zygmunt należał do założycieli kostrzyńskiego Sokoła, był powstańcem wielkopolskim i wieloletnim członkiem władz miasta. Ludwik był działaczem społeczno-narodowym i uczestnikiem, pełnił też funkcję wiceburmistrza. Obu braci rozstrzelano na Rynku 20 X 1939 r.