Diagnoza problemów narkotykowych wystêpuj¹cych w gminie: Problemy alkoholowe:

Transkrypt

1 Zaù¹cznik do uchwaùy Rady Gminy Nr XX/111/08 Rady Gminy Marciszów z dnia 27 marca 2008r Gminny Program Profilaktyki I Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych Gminny Program Przeciwdziaùania Narkomanii dla Gminy Marciszów na rok 2008 Wprowadzenie: Charakterystyka gminnych scen: narkotykowej i alkoholowej: Uzale nienie od alkoholu jest chorob¹ spoùeczn¹, której konsekwencje dotykaj¹ nie tylko osób uzale nionych, ale tak e czùonków ich rodzin. Uzale nienie, to zaburzenie stanu zdrowia, to stan psychiczny, albo psychiczno-fizyczny w zale noœci od psychoaktywnego œrodka chemicznego. Przy uzale nieniu nastêpuje utrata kontaktu czùowieka z wùasnym organizmem. Powoduje to brak informacji o istniej¹cym zagro eniu lub o pocz¹tkach dysfunkcji. Do podstawowych uzale nieñ nale ¹: alkoholizm, narkomania, nikotynizm. Roœnie krzywa zjawisk patologicznych wœród polskiego spoùeczeñstwa. Zjawiska i zachowania niepo ¹dane staj¹ siê kùopotem wspóùczesnego œwiata ludzi dorosùych i co przera aj¹ce tak e dzieci i mùodzie y. Ju ponad 10 lat temu ustawodawca powierzyù gminom zadania do realizacji w ramach profilaktyki i rozwi¹zywania problemów alkoholowych oraz wskazaù samorz¹dom warunki do kreowania lokalnej polityki wobec alkoholizmu. Z jednej strony powierzono gminom konkretne zadania zwi¹zane z profilaktyk¹ i rozwi¹zywaniem problemów alkoholowych, które winny byã realizowane jako zadania wùasne. Po drugie okreœlono êródùa finansowania tych przedsiêwziêã, caùkowicie niezale nych od bud etu pañstwa. Po trzecie, przekazano w rêce samorz¹dów peùne mo liwoœci w zakresie budowania i kontroli funkcjonowania rynku alkoholowego. Wszelkie dziaùania w zakresie przeciwdziaùania alkoholizmowi maj¹ nie tylko umocowania ustawowe, ale przede wszystkim stanowi¹ œwiadome dziaùania samorz¹du na rzecz dobra spoùecznoœci lokalnej. Nowy polski model przeciwdziaùania narkomanii zakùada, i wiêkszoœã kompetencji i œrodków finansowych jest zlokalizowana na poziomie samorz¹dów gmin, które z mocy ustawy o wychowaniu w trzeêwoœci i przeciwdziaùaniu alkoholizmowi uzyskaùy kompetencje do pobierania opùat za korzystanie z zezwoleñ na sprzeda napojów alkoholowych. Gmina z racji dysponowania najwiêksz¹ wiedz¹ o problemach swoich spoùecznoœci, a tak e dostêpnych zasobach podejmuje œrodki zaradcze oraz naprawcze skierowane do lokalnej spoùecznoœci. Dokumentem który oprócz ustawy stanowi prawn¹ podstawê podejmowanych dziaùañ jest Gminny Program Profilaktyki i Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych i Gminny Program Przeciwdziaùania Narkomanii. W szczególnoœci zadania te obejmuj¹: Problemy narkotykowe: 1) zwiêkszanie dostêpnoœci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzale nionych i osób zagro onych uzale nieniem; 1

2 2) udzielanie rodzinom, w których wystêpuj¹ problemy narkomanii, pomocy psychospoùecznej i prawnej; 3) prowadzenie profilaktycznej dziaùalnoœci informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwi¹zywania problemów narkomanii, w szczególnoœci dla dzieci i mùodzie y, w tym prowadzenie zajêã sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a tak e dziaùañ na rzecz do ywiania dzieci uczestnicz¹cych w pozalekcyjnych programach opiekuñczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych; 4) wspomaganie dziaùañ instytucji, organizacji pozarz¹dowych i osób fizycznych, sùu ¹cych rozwi¹zywaniu problemów narkomanii; 5) pomoc spoùeczn¹ osobom uzale nionym i rodzinom osób uzale nionych dotkniêtym ubóstwem i wykluczeniem spoùecznym i integrowanie ze œrodowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. Problemy alkoholowe: 1. zwiêkszanie dostêpnoœci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzale nionych od alkoholu, 2. udzielanie rodzinom, w których wystêpuje problem alkoholowy, pomocy psychospoùecznej i prawnej, a w szczególnoœci ochrony przed przemoc¹ w rodzinie, 3. prowadzenie profilaktycznej dziaùalnoœci informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwi¹zywania problemów alkoholowych i przeciwdziaùania narkomanii, w szczególnoœci dla dzieci i mùodzie y, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajêã sportowych, a tak e dziaùañ na rzecz do ywiania dzieci uczestnicz¹cych w pozalekcyjnych programach opiekuñczowychowawczych, 4. wspomaganie dziaùalnoœci instytucji, stowarzyszeñ i osób fizycznych, sùu ¹cej rozwi¹zywaniu problemów alkoholowych, 5. podejmowanie interwencji w zwi¹zku z naruszeniem przepisów okreœlonych w art i 15 ustawy oraz wystêpowanie przed s¹dem w charakterze oskar yciela publicznego, 6. wspieranie zatrudnienia socjalnego. Kluczowym aktem prawnym, na podstawie, którego prowadzona jest realizacja wskazanych dziaùañ s¹: 1. Gminny program przeciwdziaùania narkomanii (art. 10 ust. 2 i 3 ustawy o przeciwdziaùaniu narkomanii),w którym: Wójt Gminy w celu realizacji zadañ, o których mowa w ust. 1, opracowuje projekt Gminnego Programu Przeciwdziaùania Narkomanii, zwanego dalej "Gminnym Programem", uwzglêdniaj¹c zadania okreœlone w art. 2 ust. 1 pkt 1-3 oraz kierunki dziaùañ wynikaj¹ce z Krajowego Programu. Gminny Program stanowi czêœã gminnej strategii rozwi¹zywania problemów spoùecznych. Gminny Program uchwala Rada Gminy. Gminny Program jest realizowany przez Urz¹d Gminy Marciszów. 2. Gminny program profilaktyki i rozwi¹zywania problemów alkoholowych (art. 4 1 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeêwoœci i przeciwdziaùaniu alkoholizmowi). Zadania ujête w gminnym programie s¹ inicjowane przez gminn¹ komisjê rozwi¹zywania problemów alkoholowych (art. 4 1 ust. 3), powoùan¹ przez wójta, natomiast realizatorem programu, zgodnie postanowieniami wynikaj¹cymi z zapisu w art. 4 1 ust 2 jest Urz¹d Gminy Marciszów). Diagnoza problemów narkotykowych wystêpuj¹cych w gminie: 1. Charakterystyka problemów (Stan problemów): a) szkody zdrowotne wystêpuj¹ce w grupie osób pij¹cych alkohol i u ywaj¹cych narkotyki w postaci: * samozniszczenia osób uzale nionych od alkoholu i narkotyków * uszkodzenia zdrowia u osób u osób nadu ywaj¹cych alkoholu i narkotyków * nadumieralnoœci w mùodszych frakcjach wiekowych 2

3 oraz * zaburzenia rozwoju psychofizycznego i kariery edukacyjnej mùodzie y nadu ywaj¹cej narkotyków b) szkody wystêpuj¹ce w rodzinach osób nadu ywaj¹cych alkoholu i narkotyków, rzutuj¹cych przede wszystkim na dysfunkcjê rodziny c) uszkodzenie œrodowiska pracy * absencja i wypadki * obni enie wydajnoœci pracy d) naruszanie prawa i porz¹dku * przemoc w rodzinie * nielegalny obrót narkotykami * prowadzenie pojazdów w stanie nietrzeêwym 2. Osoby i instytucje przygotowane do rozwi¹zywania problemów i narkotykowych i alkoholowych (Stan zasobów): a) Punkt konsultacyjny dla osób z problemem alkoholowym i czùonków ich rodzin- pomost, który ù¹czy mieszkañców gminy, na której nie ma profesjonalnej oferty terapeutycznej, z zakùadami lecznictwa odwykowego b) w realizacji programu mo emy dysponowaã grup¹ nauczycieli ( 4 osoby) posiadaj¹cych przygotowanie merytoryczne w zakresie resocjalizacji i poradnictwa rodzinnego, pedagogika opiekuñcza z resocjalizacj¹ zatrudnionych w Zespole Szkóù c) pracownicy Gminnego Oœrodka Pomocy Spoùecznej d) funkcjonariusze Komisariatu Policji, e) pracownicy Urzêdu Gminy posiadaj¹cy odpowiednie przeszkolenia f) Zespóù Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziaùania Przemocy w Rodzinie 3. Mapa problemów narkotykowych i alkoholowych: a) Zespóù Szkóù w Marciszowie miejsce, w którym mog¹ ujawniã siê problemy zwi¹zane z narkomani¹ b) dyskoteka w Marciszowie- z uwagi na ró norodnoœã œrodowisk uczestnicz¹cych w imprezie istnieje du e prawdopodobieñstwo rozpowszechniania u ywania narkotyków c) soùectwa, w których wystêpuje najwy szy wskaênik bezrobocia Rozlokowanie problemów narkotykowych i alkoholowych przedstawiono na mapie geodezyjnej gminy stanowi¹cej zaù¹cznik do programu. 4. Najwa niejsze problemy do rozwi¹zania w 2008 roku: a) prowadzenie profilaktycznej dziaùalnoœci informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwi¹zywania problemów alkoholowych i narkomanii w szczególnoœci dla dzieci i mùodzie y, w tym prowadzenie zajêã sportowych, a tak e dziaùañ na rzecz do ywiania dzieci uczestnicz¹cych w programach pozalekcyjnych, b) udzielanie rodzinom, w których wystêpuj¹ problemy alkoholowe i narkotykowe, pomocy psychospoùecznej i prawnej, a w szczególnoœci ochrony przed przemoc¹ w rodzinie c) wspieranie szkóù podstawowych i gimnazjalnych w rozwijaniu dziaùañ profilaktycznych, w szczególnoœci obejmuj¹cych diagnozê problemu u ywania narkotyków na terenie szkoùy, d) wspieranie programów profilaktycznych w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci i mùodzie y, stanowi¹cych alternatywê wobec u ywania narkotyków i alkoholu e) zwiêkszanie dostêpnoœci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzale nionych i osób zagro onych uzale nieniem. 5. Przewidywana wysokoœã œrodków finansowych na realizacjê gminnego programu przeciwdziaùania narkomanii i profilaktyki i rozwi¹zywania problemów alkoholowych) w 2008 roku zùotych 3

4 Cele programu: 1. poprawa dostêpnoœci do leczenia odwykowego mieszkañcom gminy, 2. wspieranie psychospoùeczne i prawne osób poddawanych przemocy w rodzinie, 3. prowadzenie dziaùañ profilaktycznych ze szczególnym uwzglêdnieniem profilaktyki szkolnej i rodzinnej, 4. wspóùdziaùanie merytoryczne i wspieranie finansowe instytucji, stowarzyszeñ i osób fizycznych realizuj¹cych zadania gminne z zakresu rozwi¹zywania problemów alkoholowych i przeciwdziaùania narkomanii. 5. zmniejszenie iloœci przypadków naruszeñ prawa ustanowionego w ustawie o wychowaniu w trzeêwoœci i przeciwdziaùaniu alkoholizmowi i ustawie o przeciwdziaùaniu narkomanii, 6. wspieranie reintegracji spoùecznej i zawodowej osób zagro onych wykluczeniem spoùecznym. Kategorie zadaniowe prowadz¹ce do osi¹gniêcia wskazanych wy ej celów: 1. Zwiêkszanie dostêpnoœci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzale nionych i osób zagro onych uzale nieniem; Zwiêkszanie dostêpnoœci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzale nionych od alkoholu): a) Prowadzenie punktu konsultacyjno motywuj¹cego do podjêcia leczenia odwykowego. Ocena skutecznoœci zadania: Analiza iloœci zgùoszeñ do punktu i iloœã mieszkañców gminy podejmuj¹cych leczenie odwykowe. b) Wspieranie organizacyjne i finansowe (pozostaj¹cych poza finansowaniem Narodowego Funduszu Zdrowia) dodatkowych programów diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, uzgodnionych ze specjalistycznym lecznictwem odwykowym i gminnymi zakùadami opieki zdrowotnej. Ocena skutecznoœci zadania: Analiza okresów utrzymywania abstynencji od substancji psychoaktywnych i alkoholu przez osoby uczestnicz¹ce w programie. 2. Udzielanie rodzinom, w których wystêpuj¹ problemy narkomanii, pomocy psychospoùecznej i prawnej Udzielanie rodzinom, w których wystêpuje problem alkoholowy, pomocy psychospoùecznej i prawnej, a w szczególnoœci ochrony przed przemoc¹ w rodzinie: a) Kontynuacja i uruchomienie nowych programów w œwietlicach œrodowiskowych dla dzieci podlegaj¹cych przemocy w rodzinie Ocena skutecznoœci zadania: Iloœã nowych programów, oraz badanie skutecznoœci tych programów poprzez analizowanie funkcjonowania spoùecznego uczestników. b) Kontynuacja dziaùania i poszerzenie oferty punktu konsultacyjnego dla ofiar przemocy w rodzinie. Ocena skutecznoœci zadania: Analiza iloœci osób zgùaszaj¹cych siê do punktu. badanie zakresu oferty pomocowej œwiadczonej przez punkt. Usprawnienie prac zwi¹zanych z postêpowaniem wobec mieszkañców gminy nadu ywaj¹cych alkoholu Ocena skutecznoœci zadania: analiza czasokresu trwania postêpowania w gminnej komisji rozwi¹zywania problemów alkoholowych. Analiza iloœci wniosków do s¹du, zakoñczonych ustanowieniem obowi¹zku leczenia. 4

5 c) Wspóùpraca z biegùymi opiniuj¹cymi w przedmiocie uzale nienia od alkoholu. Ocena skutecznoœci zadania: Analiza okresów czasowych od skierowania do biegùego, do czasu wydania opinii. Analiza wniosków biegùego z wydanymi orzeczeniami s¹dów) 3. Prowadzenie profilaktycznej dziaùalnoœci informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwi¹zywania problemów narkomanii, w szczególnoœci dla dzieci i mùodzie y, w tym prowadzenie zajêã sportowo-rekreacyjnych dla uczniów, a tak e dziaùañ na rzecz do ywiania dzieci uczestnicz¹cych w pozalekcyjnych programach opiekuñczo-wychowawczych Prowadzenie profilaktycznej dziaùalnoœci informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwi¹zywania problemów alkoholowych i przeciwdziaùania narkomanii, w szczególnoœci dla dzieci i mùodzie y, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajêã sportowych, a tak e dziaùañ na rzecz do ywiania dzieci uczestnicz¹cych w pozalekcyjnych programach opiekuñczowychowawczych, a) realizacjê na terenie szkóù programów profilaktycznych dla dzieci i mùodzie y, odpowiadaj¹cych standardom wyznaczonym przez technologie profilaktyczne Ocena skutecznoœci zadania: Ocena efektów programu odroczona w czasie wykonana po trzech miesi¹cach po zakoñczeniu programu. b) podejmowanie dziaùañ o charakterze edukacyjnym, przeznaczonych dla rodziców dzieci uczestnicz¹cych w programach. Ocena skutecznoœci zadania: Analiza zainteresowania adresatów programów przedstawianymi ofertami. c) organizowanie lokalnych imprez profilaktycznych dla mùodzie y. Ocena skutecznoœci zadania: Ocena zainteresowania mùodzie y imprezami, w trakcie których odstêpuje siê od skojarzeñ zwi¹zanych z narkotykami i promowaniem napojów alkoholowych. d) wdra anie pozalekcyjnych zajêã sportowych do programów profilaktyki œrodowiskowej. Ocena skutecznoœci zadania: Ocena wpùywu dodatkowych zajêã sportowych na atrakcyjnoœã œrodowiskowych programów profilaktycznych. e) poszerzenie zakresu oferty programów opiekuñczo wychowawczych o do ywianie uczestników programów. Ocena skutecznoœci zadania: Wpùyw poszerzenia oferty na liczbê uczestników zgùaszaj¹cych siê do programu. 4. Wspomaganie dziaùañ instytucji, organizacji pozarz¹dowych i osób fizycznych, sùu ¹cych rozwi¹zywaniu problemów narkomanii; Wspomaganie dziaùalnoœci instytucji, stowarzyszeñ i osób fizycznych, sùu ¹cej rozwi¹zywaniu problemów alkoholowych: realizacja poprzez a) dofinansowanie instytucji i jednostek samorz¹dowych gminy realizuj¹cych poszczególne elementy programu: Ocena skutecznoœci zadania: Monitorowanie i kontrola zleconych do realizacji zadañ. 5

6 b) wspóùfinansowanie i finansowanie organizacji pozarz¹dowych, realizuj¹cych gminny program profilaktyki przeciwdziaùania narkomanii i rozwi¹zywania problemów alkoholowych), w oparciu o przepisy art. 118 ustawy o finansach publicznych. Ocena skutecznoœci zadania: Monitorowanie i kontrola zleconych do realizacji zadañ. 5. Podejmowanie interwencji w zwi¹zku z naruszeniem przepisów okreœlonych w art i 15 ustawy oraz wystêpowanie przed s¹dem w charakterze oskar yciela publicznego: a) monitorowanie przestrzegania przepisów okreœlonych w art ustawy o wychowaniu w trzeêwoœci i przeciwdziaùaniu alkoholizmowi. Ocena efektów programu: Analiza materiaùów sprawozdawczych z realizacji programu z wnioskami. b) monitorowanie przestrzegania przepisów okreœlonych w art. 15 ustawy o wychowaniu w trzeêwoœci i przeciwdziaùaniu alkoholizmowi. Ocena efektów programu: Analiza materiaùów sprawozdawczych z realizacji programu z wnioskami. Zasady wynagradzania czùonków Gminnej Komisji Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych 1.Czùonkom Gminnej Komisji Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych ustala siê wynagrodzenie za udziaù w posiedzeniach komisji w wysokoœci 45,00 zù brutto za ka de posiedzenie. 2 Wynagrodzenie przysùuguje czùonkom komisji bêd¹cych pracownikami Urzêdu Gminy, je eli posiedzenie odbywa siê poza godzinami pracy. 3. Wynagrodzenie za udziaù w posiedzeniu komisji bêdzie wypùacane na wskazane konta, do 10 dnia ka dego miesi¹ca za miesi¹c poprzedni, na podstawie przedùo onych list obecnoœci stwierdzaj¹cych udziaù w posiedzeniu. Zasady finansowania Gminnego Programu Przeciwdziaùania Narkomanii i Profilaktyki i Rozwi¹zywania Problemów Alkoholowych 1. ródùem finansowania zadañ Programu s¹ œrodki finansowe z bud etu gminy pochodz¹ce z opùat za wydane zezwolenia na sprzeda napojów alkoholowych. 2. O finansowanie zadañ z zakresu profilaktyki i rozwi¹zywania problemów alkoholowych mog¹ ubiegaã siê placówki oœwiatowe, instytucje, organizacje pozarz¹dowe i osoby fizyczne, które posiadaj¹ uprawnienia do realizacji tego typu zadañ. 3. Warunkiem otrzymania dofinansowania przez placówki oœwiatowe jest zùo enie do gminy wniosku wraz z projektem profilaktycznym, którego wniosek dotyczy. 4. Dofinansowanie nastêpuje na podstawie umowy zawartej miêdzy gmin¹, a przedstawicielem placówki oœwiatowej. 5. Instytucje i organizacje pozarz¹dowe posiadaj¹ce status organizacji po ytku publicznego mog¹ ubiegaã siê o udzielenie dotacji na realizacjê zadañ poprzez zùo enie oferty przygotowanej wedùug wzoru ustalonego rozporz¹dzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spoùecznej z dnia 29 paêdziernika 2003 roku w sprawie wzoru oferty realizacji zadania publicznego, ramowego wzoru umowy o wykonanie zadania publicznego i wzoru sprawozdania z wykonania tego zadania (DZ.U. Nr 193, poz. 1891) zgodnie z zasadami okreœlonymi w dziale II, rozdziaù 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o dziaùalnoœci po ytku publicznego i o wolontariacie (DZ.U. Nr 96, poz. 873 ze zmianami). 6. Zlecanie zadania publicznego organizacjom pozarz¹dowym mo e przybieraã formê powierzenia ( udzielenia dotacji na finansowanie zadania) lub wspierania ( udzielania dotacji na dofinansowanie zadania). Zarówno powierzanie, jak i wspieranie realizacji zadania publicznego odbywa siê w formie otwartego konkursu ofert. 7. Dofinansowanie szkoleñ osób nie bêd¹cych pracownikami Urzêdu Gminy odbywa siê poprzez przekazanie œrodków bezpoœrednio do jednostki szkol¹cej. 6

7 8. Podstaw¹ decyzji o finansowaniu szkolenia jest informacja o merytorycznej zawartoœci programu szkolenia pozwalaj¹ca na ocenê jego u ytecznoœci. 9. Prowadzenie zajêã profilaktycznych przez nauczycieli odbywa siê na podstawie umowy- zlecenia zawartej pomiêdzy gmin¹, a osob¹ realizuj¹c¹ program, w oparciu o zùo ony przez placówkê oœwiatow¹ wniosek, którego integralna czêœci¹ jest przedmiotowy wniosek. 10. Warunkiem otrzymania wynagrodzenia jest wykonanie powierzonego zadania, przedùo enia kompletu dokumentów okreœlonego w umowie oraz przedstawienie rachunku potwierdzonego wykonanie zadania przez dyrektora placówki. Postanowienia koñcowe Bardzo wa nym elementem Programu jest przekazanie spoùecznoœci lokalnej jasnej wiedzy na temat: * czym s¹ narkotyki i alkohol, jaka jest natura ich dziaùañ oraz jakie ryzyko pùynie z ich obecnoœci w yciu spoùecznym. Alkohol i narkotyki ingeruj¹ i wywieraj¹ wpùyw niemal na wszystkie aspekty ycia spoùecznego i nie mo na przechodziã obok nich obojêtnie. Profilaktyka na szczeblu lokalnym nie jest zadaniem ùatwym. Musimy byã œwiadomi, i dziaùania podjête dzisiaj przynios¹ efekty dopiero w latach nastêpnych. Sprawne i sumienne realizowanie programu pozwoli na zmniejszenie negatywnego wpùywu œrodków psychoaktywnych w gminie Marciszów. W zwi¹zku z tym, e problem ten w gminie jest problemem o doœã du ym zakresie spodziewane efekty bêd¹ zadowalaj¹ce, kiedy zdoùa siê uzyskaã: 1) wzrost œwiadomoœci spoùeczeñstwa o szkodliwych skutkach spo ywania napojów alkoholowych w nadmiernych iloœciach, 2) wzrost wra liwoœci dorosùych na kupowanie i spo ywanie napojów alkoholowych przez nieletnich, 3) wzrost liczby osób poddaj¹cych siê terapii, 4) wiêksza skutecznoœã sùu b porz¹dkowych, 5) wzrost kultury picia 6) wzrost zaanga owania spoùecznoœci gminnej w dziaùaniach dotycz¹cych profilaktyki i przeciwdziaùania uzale nieniom. 7