Aktywne i pasywne środki ochrony przeciwpoŝarowej

Transkrypt

1 005 URZĄDZENIA TECHNIKI KOMPUTEROWEJ Aktywne i pasywne środki ochrony przeciwpoŝarowej 1 UTK

2 Wprowadzenie Aktywne układy ochrony takie jak zraszaczowe i tryskaczowe są szeroko stosowane w produkcji przemysłowej do ochrony zbiorników magazynowych, instalacji procesowych, urządzeń przeładunkowych i magazynowych. Zadaniem takiego układu ochrony moŝe być gaszenie ognia, opanowanie poŝaru lub ochrona przed wtórnym efektem domino promieniowania cieplnego. Dla niektórych celów generatory piany i działka wodne mogą być korzystniejsze od zraszaczy i tryskaczy. Specjalne układy gazów obojętnych i halogenów wykorzystuje się gdy nie moŝna stosować wody. 2 UTK

3 Pasywna ochrona poŝarowa moŝe stanowić skuteczną alternatywę dla układów aktywnych w ochronie zbiorników przed uszkodzeniem. Obejmuje ona głównie ognioodporne pokrycia izolujące zbiorniki lub powierzchnie stalowe. Wykorzystuje się ją często tam gdzie inne środki ochrony są nieodpowiednie, na przykład przy duŝych odległościach lub braku moŝliwości odprowadzania wody gaszącej. Przegrody ogniowe to inna forma pasywnej ochrony poŝarowej uŝywana dla ochrony przed rozprzestrzenianiem się ognia i naraŝeniem sąsiednich obiektów na promieniowanie cieplne. Istotne kryterium decyzji o tym jaki układ jest najbardziej odpowiedni, stanowi moŝliwy czas trwania naraŝenia na ogień, poniewaŝ pasywna ochrona poŝarowa jest krótkotrwała (1-2 godziny). 3 UTK

4 Zasady ogólne Prowadzący zakład pracy powinien być w stanie wykazać, Ŝe posiada skuteczny i realny plan lokalizacji i zwalczania poŝarów w swojej instalacji procesowej. NaleŜy rozwaŝyć poniŝsze elementy opisu zakładu, aby przesądzić o tym czy potrzebuje on środków aktywnej i pasywnej ochrony poŝarowej: 1. zagroŝenie poŝarowe stwarzane przez substancję; 2. toksyczność i produkty spalania substancji; 3. ilości substancji; 4. intensywność niebezpiecznych operacji; 5. odległość od innych niebezpiecznych obiektów; 6. łatwość dostępu przy akcji gaśniczej; 7. moŝliwości działania zakładowej słuŝby awaryjnej; 8. czas dojazdu straŝy poŝarnej; 9. środki do dyspozycji straŝy poŝarnej. 4 UTK

5 Wybór środków przeciwpoŝarowych Wybór środków będzie zaleŝał od ich przeznaczenia. MoŜe to być gaszenie ognia, opanowanie poŝaru, lub zapewnienie ochrony przed temperaturą. Środki przeciwpoŝarowe dzielimy na poniŝsze typy: 1. Woda; 2. Piany 3. Gazy obojętne; 4. Proszki gaśnicze; 5. Halogeny; 5 UTK

6 Woda nie jest zalecana jako środek gaśniczy dla cieczy niskowrzących, ale szeroko stosowana w przemyśle do opanowania poŝaru i ochrony przed nagrzaniem. Piana jest bardziej skutecznym środkiem gaszącym dla substancji niskowrzących, i często uŝywanym w poŝarach cieczy. Dostępne są róŝne rodzaje piany, ale najczęściej uŝywana jest piana na bazie protein. Piany odpornej na alkohole uŝywa się do rozpuszczalników polarnych, destabilizujących pianę. Powstały takŝe inne specjalne piany do szczególnych zastosowań, takie jak piany fluoro-proteinowe lub piany tworzące cienkie warstwy wodne. MoŜna dostarczać pianę lekką, średnią lub cięŝką zaleŝnie od jej przeznaczenia. 6 UTK

7 Inne środki takie jak gazy obojętne, proszki gaśnicze i zawierające halogeny gazy (Halogeny), mogą być wytwarzane w układach aktywnej ochrony poŝarowej, zwykle instaluje się je dla zamkniętych przestrzeni, takich jak komora turbiny gazowej. Typowe zastosowanie takich układów to ochrona centrali telefonicznej czy sterowni. Ostatnio rezygnuje się z uŝycia halogenów z uwagi na ich potencjalne oddziaływanie na warstwę ozonową i inne niepoŝądane efekty środowiskowe. Karty charakterystyki materiałów powinny określać odpowiednie środki gaśnicze. 7 UTK

8 Wybór środków ochrony pasywnej Do ochrony zbiorników przed promieniowaniem cieplnym poŝaru moŝna stosować liczne środki pasywnej ochrony poŝarowej. pokrycia murowane pokrycia tworzywowe pokrycia sublimacyjne pokrycia z włókien mineralnych pokrycia ziemne 8 UTK

9 Klasa poŝar ów Rodzaj poŝaru Środek gaśniczy Klasa A Klasyfikacja poŝarów: Ciała stałe zwykle pochodzenia organicznego, przy których występuje zjawisko Ŝarzenia (drewno, papier, odzieŝ, tworzywa sztuczne) Woda, piany gaśnicze (np. Roteor ), proszki gaśnicze, dwutlenek węgla Klasa B Klasa C Klasa D Klasa E Ciecze palne oraz substancje stałe topiące się wskutek wytworzonego ciepła (oleje, lakiery, farby, benzyna, parafina, nafta...) Gazy (propan, butan, metan, aceton...) Metale (magnez, tytan, sód, lit, potas, uran...) PoŜary klasy A-D w obrębie urządzeń elektrycznych pod napięciem Piany gaśnicze (np. Roteor ), proszki gaśnicze, dwutlenek węgla, halony Proszki gaśnicze, halony Specjalistyczne środki gaśnicze Proszki gaśnicze, dwutlenek węgla, halony 9 UTK

10 Podstawowe zalety piany: Piana jest stosowana w zwalczaniu poŝarów klasy A i klasy B i posiada następujące zalety: jest efektywna jako produkt gaśniczy i dodatkowo posiada cechy ochładzające wytwarza barierę zapobiegającą rozprzestrzenianiu się oparów palnych moŝe być uŝyta poprzez zmieszanie z wodą morską, wodociągową i słodką jest najbardziej efektywna jako produkt do gaszenia duŝych zbiorników cieczy palnych pokrywa i absorbuje ciepło z materiałów mogących powodować ponowny zapłon ekonomiczne zuŝycie wody 10 UTK

11 Poza niewątpliwymi zaletami, piana ma takŝe pewne ograniczenia w stosowaniu: ze względu na zawartość wody nie powinna być uŝywania na urządzeniach będących pod napięciem oraz przy poŝarach metali łatwopalnych nie jest odpowiednia do zastosowania przy poŝarach gazów czy cieczy kriogenicznych niektórych typów piany nie wolno mieszać z proszkami gaśniczymi podczas gaszenia poŝarów, na miejscu naleŝy dysponować wystarczającą ilością piany, tak aby moŝna było pokryć całą powierzchnię płonącego materiału przy podawaniu piany na ciecze rozgrzane do temp. powyŝej 100 C naleŝy zachować szczególną ostroŝność ze względu na tworzenie się emulsji pary wodnej, powietrza i paliwa, a zwiększenie jej objętości moŝe powodować wyrzuty cieczy palnej. 11 UTK

12 SCHEMAT POSTĘPOWANIA RATOWNICZEGO NA MIEJSCU WYPADKU Postępowanie ratowników na miejscu wypadku jest róŝne i musi być dostosowane do rodzaju wypadku, liczbie i wieku poszkodowanych, rozległości rodzaju ich urazów oraz miejsca zdarzenia. Zawsze jednak przestrzeganie schematu postępowania ratowniczego zapewni sprawne działanie i uchroni udzielających pomocy od popełnienia błędów lub przeoczenia pewnych czynności. Nie da się przewidzieć zachowania osób poszkodowanych w wypadku, poniewaŝ kaŝdy reaguje inaczej. Trzeba jednak pamiętać, Ŝe poszkodowany potrzebuje pomocy i bardzo waŝne jest podejście umiejętne, taktowne i wzbudzające jego zaufanie. 12 UTK

13 Schemat postępowania ratowniczego na miejscu wypadku: 1. przedstawić się poszkodowanemu: powiedzieć krótko o swoich umiejętnościach i doświadczeniu w udzielaniu pierwszej pomocy, zapewnić o chęci udzielania pomocy. 2. ocenić zaistniałą sytuację: stwierdzić co się wydarzyło, zebrać informację od poszkodowanych lub świadków zdarzenia, wskazać istniejące zagroŝenia, określić przyczynę wypadku, przeanalizować moŝliwość wystąpienia dodatkowych zagroŝeń, wskazać sposób wyeliminowania zagroŝeń. 13 UTK

14 3. zadbać o: bezpieczeństwo własne, bezpieczeństwo miejsca zdarzenia, zaangaŝowanie osób postronnych (świadków zdarzenia), wyeliminowanie ewentualnych zagroŝeń. 4. po jak najszybszym wykonaniu wyŝej wymienionych czynności doraźnych, sprawdzić czynności Ŝyciowe poszkodowanych: przytomność (stopień świadomości), droŝność dróg oddechowych, oddech, tętno. 14 UTK

15 5. wykonać czynności ratujące Ŝycie: sztuczne oddychanie, pasaŝ serca, tamowanie krwotoków, zapobiec pogłębianiu się wstrząsu. 6. wezwać kwalifikowaną pomoc, podając: kto i skąd dzwoni (imię, nazwisko i numer telefonu), co się wydarzyło i jakie są zagroŝenia, gdzie zdarzył się wypadek, kim są poszkodowani, ilu ich jest i w jakim są stanie, jakiej pomocy udzielono. 7. dalsze postępowanie ratownicze z poszkodowanymi: opatrywanie ran i tamowanie krwawień, unieruchomienie urazu kostno stawowych, udzielanie wsparcia psychicznego, zabezpieczenie przed utratą ciepła, kontrolowanie czynności Ŝyciowych. 15 UTK

16 ZADANIA Zadanie 1 Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. Nr 129, poz. 844), do środków ochrony indywidualnej nie zalicza się A. tablicy ostrzegawczej. B. wskaźnika napięcia. C. okularów ochronnych. D. dywanika diaelektrycznego. Zadanie 2 Urządzenia elektryczne i elektroniczne zasilane napięciem do 1000 V (np. monitory, komputery, sprzęt RTV), które moŝna gasić bez ich uszkodzenia, to A. gaśnica śniegowa np. GS-5x. B. agregat pianowy np. AWP-25z. C. gaśnica pianowa np. GWG-2x AF. D. gaśnica proszkowa CO2 np. GSE-2x. Zadanie 3 Promieniowanie monitora to jeden z czynników szkodliwych dla kobiet w ciąŝy. Dlatego profilaktyka nakazuje bezwzględne przestrzeganie zakazu wykonywania pracy przy monitorze powyŝej A. 2 godzin dziennie. B. 3 godzin dziennie. C. 4 godzin dziennie. D. 5 godzin dziennie. 16 UTK

17 Zadanie 4 Dla warunków normalnych (w pomieszczeniach suchych ze źle przewodzącą podłogą) wartości dopuszczalne długotrwałych napięć dotykowych UL wynoszą A. 12 V napięcia przemiennego i 30V napięcia stałego. B. 25 V napięcia przemiennego i 50V napięcia stałego. C. 50 V napięcia przemiennego i 60V napięcia stałego. D. 50 V napięcia przemiennego i 120V napięcia stałego. Zadanie 5 Osoba poraŝona prądem elektrycznym, która jest nieprzytomna i nie oddycha a krąŝenie krwi trwa, wymaga natychmiastowego A. opatrzenia obraŝeń. B. ułoŝenia na lewym boku w pozycji bocznej ustalonej. C. ułoŝenia na prawym boku w pozycji bocznej ustalonej. D. przywrócenia droŝności oddechowej oraz sztucznego oddychania. 17 UTK

18 Zadanie 6 Według norm polskich poszczególne stanowiska pracy wyposaŝone w monitor ekranowy naleŝy tak rozmieścić, aby odległość pomiędzy tyłem monitora a głową sąsiedniego uŝytkownika wynosiła co najmniej A. 50 cm. B. 60 cm. C. 70 cm. D. 80 cm. Zadanie 7 Na stanowisku przewodzącym oraz w otoczeniu części przewodzących obcych wartości dopuszczalne długotrwałych napięć dotykowych UL wynoszą A. 12 V napięcia przemiennego i 30V napięcia stałego. B. 25 V napięcia przemiennego i 60V napięcia stałego. C. 50 V napięcia przemiennego i 60V napięcia stałego. D. 50 V napięcia przemiennego i 120V napięcia stałego. 18 UTK

19 Zadanie 8 Według norm polskich poszczególne stanowiska pracy wyposaŝone w monitor ekranowy naleŝy tak rozmieścić, aby odległość pomiędzy tyłem monitora a głową sąsiedniego uŝytkownika wynosiła co najmniej A. 50 cm. B. 60 cm. C. 70 cm. D. 80 cm. Zadanie 9 Na stanowisku przewodzącym oraz w otoczeniu części przewodzących obcych wartości dopuszczalne długotrwałych napięć dotykowych UL wynoszą A. 12 V napięcia przemiennego i 30V napięcia stałego. B. 25 V napięcia przemiennego i 60V napięcia stałego. C. 50 V napięcia przemiennego i 60V napięcia stałego. D. 50 V napięcia przemiennego i 120V napięcia stałego. 19 UTK

20 Zadanie 1 C Zadanie 2 D Zadanie 3 C Zadanie 4 D Zadanie 5 D Zadanie 6 D Zadanie 7 B Zadanie 8 D Zadanie 9 B ODPOWIEDZI 20 UTK