Jestem niepełnosprawny, idę do pracy

Transkrypt

1 ROZWÓJ POTENCJAŁU I OFERTY DYDAKTYCZNEJ POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ Anna Twarda Jestem niepełnosprawny, idę do pracy Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Copyright by Politechnika Wrocławska Wrocław 2013 Publikacja została stworzona w ramach realizacji projektu " Rozwój potencjału i oferty dydaktycznej Politechniki Wrocławskiej" Publikacja jest dystrybuowana bezpłatnie. Biuro projektu: Wybrzeże Wyspiańskiego 40 Budynek H-14, pokój Wrocław studia@pwr.wroc.pl

3 Drogi studencie/absolwencie! Poradnik ten powstał z myślą o Tobie, a na podstawie moich kilkuletnich doświadczeń w pracy ze studentami i absolwentami Politechniki Wrocławskiej i innych wrocławskich uczelni. Mam nadzieję, iżinformacje w nim zawarte przybliżą Cię do znalezienia wymarzonej pracy. Poradnik składa się z trzech części. W pierwszej części opisuję prawne aspekty zatrudniania osób niepełnosprawnych -Twoje prawa w pracy oraz obowiązki pracodawcy. W drugiej części znajdziesz porady związane z poszukiwaniem pracy i procesem rekrutacji, dowiesz się z niej w jaki sposób poszukiwać pracy i jak przygotować się do procesu rekrutacji. W trzeciej zaś znajdziesz przykłady stanowisk pracy w różnych branżach, jakie mogą zajmować absolwenci Politechniki Wrocławskiej. Powodzenia i wielu sukcesów zawodowych! Anna Twarda 3

4 SPIS TREŚCI PRAWNE ASPEKTY ZATRUDNIANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH... 5 Przystosowanie stanowiska pracy...5 Czas pracy...6 Wynagrodzenie...6 Urlopy i zwolnienia z pracy...7 Zakłady pracy chronionej...7 Środki na zakładanie własnej działalności gospodarczej...8 Programy europejskie...8 PFRON Programy realizowane obecnie...9 Junior Program aktywizacji zawodowej absolwentów niepełnosprawnych...9 METODY POSZUKIWANIA PRACY Odpowiadanie na oferty pracy Kontakty nieformalne Uczelniane Biuro Karier Targi Pracy Aktywne poszukiwanie nowych inwestorów Urząd Pracy Praktyki i staże zawodowe DOKUMENTY APLIKACYJNE Curriculum Vitae List motywacyjny Formularz aplikacyjny ROZMOWA KWALIFIKACYJNA Przebieg rozmowy ASSESMENT CENTER STANOWISKA PRACY

5 PRAWNE ASPEKTY ZATRUDNIANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Jako osoba niepełnosprawna nie musisz szukać pracy jedynie w zakładach pracy chronionej nastawionych na zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Jeżeli tylko Twoje kwalifikacje pokrywają się z potrzebami pracodawcy pracy możesz szukać również wśród ofert wszystkich przedsiębiorstw. Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne mogą liczyć na wiele korzyści, w tym również finansowych, jak chociażby zwrot kosztów przystosowania stanowiska pracy niepełnosprawnego pracownika przyznawane przez PFRON Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Muszą oni jednak przestrzegać szczególnych praw w zakresie Prawa Pracy, jakie przysługują każdej osobie posiadającej stopień niepełnosprawności. Pracodawcy, którzy nie osiągają wskaźnika zatrudnienia na poziomie co najmniej 6%, a zatrudniają co najmniej 25 pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy muszą dokonywać miesięcznych wpłat na PFRON, zatrudniając osoby niepełnosprawne nie ponoszą tych kosztów. Przystosowanie stanowiska pracy Zatrudniając osoby niepełnosprawne pracodawca musi pamiętać o przystosowaniu stanowiska pracy dla jej potrzeb. Jednak pracodawcy, którzy zatrudnią pozostające bez pracy osoby niepełnosprawne przez okres co najmniej 36 miesięcy, mogą otrzymać od PFRON zwrot poniesionych kosztów związanych z adaptacją pomieszczeń do potrzeb takich osób, nabyciem urządzeń ułatwiających wykonywanie pracy i funkcjonowanie w zakładzie, czy specjalnego oprogramowania. Warunkiem jest aby zatrudniane osoby niepełnosprawne były bezrobotne, poszukiwały pracy, były skierowane do pracy przez powiatowe urzędy pracy lub niepełnosprawność powstała w okresie zatrudnienia bez winy własnej lub pracodawcy. Pracodawca może nawet ubiegać się o zwrot kosztów zatrudnienia osoby, która pomaga osobie niepełnosprawnej w komunikowaniu z otoczeniem, czy wykonywaniu trudniejszych czynności na stanowisku pracy. Przystosowanie stanowiska pracy ma umożliwić osobie niepełnosprawnej wykonywanie obowiązków na takim poziomie, na jakim wykonywałaby je osoba pełnosprawna. PFRON oferuje pokrycie również kosztów szkoleń i wielu świadczeń. 5

6 Stosowny wniosek jest składany przez pracodawcę do starosty właściwego dla miejsca zatrudnienia osoby niepełnosprawnej. Czas pracy Zgodnie z obowiązującymi przepisami czas pracy osoby niepełnosprawnej z lekkim stopniem niepełnosprawności nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, a w przypadku osób z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności możliwe jest skrócenie czasu pracy do 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo na podstawie zaświadczenia wydanego przez lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników. Osoba niepełnosprawna nie może być również zatrudniana w porze nocnej, między godziną a 7.00 rano. Wymienione osoby można zatrudniać w godzinach nadliczbowych przy pilnowaniu oraz przy innych pracach za zgodą lekarza. Skrócenie czasu pracy nie może mieć wpływu na obniżenie zarobków, więc stawka godzinowa osoby niepełnosprawnej ulega odpowiedniemu podwyższeniu, aby wynagrodzenie za skrócony czas pracy nie było niższe niż za normalny czas pracy. Osoby pracujące co najmniej 6 godzin mają prawo do 15 minutowej przerwy w pracy, osoby niepełnosprawne zaś oprócz tej przerwy prawo do dodatkowych 15 wolnych minut na odpoczynek lub rehabilitację. Wynagrodzenie W 2013 roku nastąpiły pewne zmiany w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych dotyczące wynagrodzenia. Pensja niepełnosprawnego pracownika musi być przekazywana bezpośrednio na jego konto, jest to warunkiem otrzymywania przez pracodawcę dofinansowania z PFRON. Wynagrodzenia nie można już przekazywać do rąk pracownika, przekazywać je należy na konto bankowe, na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo dostarczać na adres niepełnosprawnego pracownika za pośrednictwem firmy dostarczającej kwoty pieniężne. Dofinansowanie do wynagrodzenia wynosi 40% minimalnego wynagrodzenia z 2012 roku w przypadku osób z orzeczeniem lekkiej niepełnosprawności, 100 % minimalnego 6

7 wynagrodzenia w przypadku osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz 180 % w przypadku pracownika ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Urlopy i zwolnienia z pracy Jeżeli chodzi o urlopy, poza normalnym wymiarem urlopu, osobie niepełnosprawnej ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności przysługuje dodatkowy wymiar urlopu w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym, po przepracowaniu co najmniej roku od dnia uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności. Urlop taki nie przysługuje, jeśli osoba niepełnosprawna wykonuje zawód, dla którego przewidziano wyższy wymiar urlopu niż 26 dni roboczych np. nauczyciele lub gdy przewidziano dodatkowy urlop na podstawie oddzielnych przepisów. Zgodnie z Kodeksem Pracy wymiar urlopu jest uzależniony od stażu pracy i wynosi 20 dni dla osób zatrudnionych krócej niż 10 lat i 26 dni dla osób zatrudnionych co najmniej 10 lat. W przypadku osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wymiar ten będzie wynosił odpowiednio 30 dni i 36 dni. Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się 8 lat z tytułu ukończenia szkoły wyższej. Zatem absolwent szkoły wyższej po przepracowaniu 2 lat zyskuje prawo do 26dni płatnego urlopu. Pracownicy niepełnosprawni mogą również skorzystać raz w roku z dodatkowych21 płatnych dniwolnych z przeznaczeniem na turnus rehabilitacyjny oraz z płatnych zwolnień w celu przeprowadzenia uzasadnionych badań lekarskich, gdy nie mogą być one przeprowadzone poza godzinami pracy. Urlop dodatkowy wraz z urlopem przeznaczonym na turnus rehabilitacyjny nie mogą przekraczać razem 21 dni roboczych w roku kalendarzowym. Zakłady pracy chronionej Zakładem pracy chronionej jest zakład, w którym wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 50 %, w tym 20% to pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Zakłady pracy chronionej są zwolnione z podatków, w tym podatków od czynności cywilnych związanych z prowadzeniem zakładu oraz opłat. Zwolnienie to nie dotyczy 7

8 podatku VAT, akcyzy, cła, podatku od gier, środków transportu, podatku dochodowego oraz opłaty skarbowej. Ponadto zakład taki może liczyć na dofinansowanie ze środków PFRON do 50 % zaciągniętych kredytów bankowych, przeznaczonych na rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych, zwrot kosztów szkoleń takich osób, pożyczkę na ochronę istniejących miejsc pracy czy refundacje wynagrodzeń osób chorych na upośledzenie umysłowe, chorobę psychiczną, epilepsję i osób niewidomych. W zakładach takich tworzy się zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych, przeznaczony na rehabilitację zawodową, społeczną i leczniczą. Środki na zakładanie własnej działalności gospodarczej Jako osoba niepełnosprawna możesz ubiegać się o otrzymanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) dotacji na podjęcie działalności gospodarczej. Pomoc taka przeznaczona jest dla niepełnosprawnych bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy oraz niepełnosprawnych niezatrudnionych poszukujących pracy. Maksymalna dotacja na założenie własnej działalności gospodarczej wynosi piętnastokrotność przeciętnego wynagrodzenia. Zainteresowane osoby składają wniosek do starosty właściwego ze względu na miejsce zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy, gdzie można również otrzymać odpowiedni wniosek. Dotacja jest przyznawana po ocenie prawdopodobieństwa prowadzenia działalności przez osobę niepełnosprawną w okresie 24 miesięcy od rozpoczęcia. Osoba już prowadząca działalność może natomiast ubiegać się o refundację kosztów składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ze środków PFRON, w przypadku osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności jest to 100 % składek, w przypadku osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności 60 % składek, a w przypadku osób z lekkim stopniem niepełnosprawności 30 % składek. Programy europejskie Wśród programów uruchomionych przez Unię Europejską, a mających na celu pomoc różnym grupom społecznym, można znaleźć programy skierowane do osób niepełnosprawnych, a nastawione na aktywizację zawodową. W ramach tych programów 8

9 różne instytucje wspierające osoby niepełnosprawne organizują szkolenia dla osób niepełnosprawnych, a nawet dofinansowywanie zatrudnienia. Cel to podnoszenie kwalifikacji i promowanie osób niepełnosprawnych na rynku pracy, również poprzez uświadamianie pracodawcom korzyści płynących z zatrudniania osób niepełnosprawnych. Informacji o takich programach i instytucjach ich realizujących można szukać na stronie PFRON Programy realizowane obecnie Junior Program aktywizacji zawodowej absolwentów niepełnosprawnych Program ten jest realizowany na zlecenie PFRON przez Powiatowe Urzędy Pracy. Adresatami programu są osoby młode do 25 roku życia oraz absolwenci uczelni wyższych do 27 roku życia, z orzeczonym lekkim, średnim lub wyższym stopniem niepełnosprawności. W ramach programu absolwent skierowany na staż przez powiatowy urząd pracy może otrzymać dofinansowanie w postaci świadczenia na rehabilitację zawodową ze środków PFRON. Wysokość tego dofinansowania określona na stronie PFRON wynosi: a) 50% najniższego wynagrodzenia - dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, b) 40% najniższego wynagrodzenia - dla osób z umiarkowanym stopnia niepełnosprawności, c) 30% najniższego wynagrodzenia - dla osób z lekkim stopniem niepełnosprawności. Dodatkowo niepełnosprawni absolwenci mogą korzystać z pomocy doradcy zawodowego zatrudnionego w powiatowym urzędzie pracy. Pracodawcy, którzy wezmą udział w programie i przyjmą niepełnosprawną osobę na staż również mogą liczyć na pomoc finansową w ramach programu w postaci premii wypłacanej po odbyciu stażu przez absolwenta. 9

10 METODY POSZUKIWANIA PRACY Poszukiwanie pracy warto rozpocząć od próby znalezienia odpowiedzi na pytania: Jaką pracę właściwie chciałbym wykonywać? Jaką pracę mógłbym wykonywać? Na jaką pracę pozwala mi zdobyte wykształcenie, doświadczenie i umiejętności? Na jaką pracę pozwala mi mój obecny stan zdrowia? Jaką pracę mogę znaleźć w obecnej sytuacji na rynku pracy i w interesującym mnie regionie? Bez dobrej znajomości rynku pracy i panującej na nim sytuacji odpowiedź na te wszystkie pytania może nie być łatwa. Pomoc studentom i absolwentom Politechniki Wrocławskiej w tym zakresie oferuje Biuro Karier, gdzie spotkać się można z doradca zawodowym, który pomoże nam określić najlepsze dla nas metody i kierunki poszukiwania pracy. Należy pamiętać, iż nie zawsze pierwsza praca będzie tą naszą wymarzoną, niekiedy również nie będzie ona związana ściśle z kierunkiem naszych studiów. Przy poszukiwaniu zwłaszcza pierwszej pracy warto pamiętać również o tym, że samo poszukiwanie pracy to również ciężka praca. Przeglądanie ogłoszeń, przygotowywanie dokumentów aplikacyjnych, czy w końcu same spotkania z pracodawcami będą zajmować nam wiele czasu i wymagać sporego zaangażowania. A gdy dopadnie nas pierwsze znużenie musimy pamiętać, iż szukanie pracy jest procesem, który musi potrwać, miesiąc, trzy, a czasami pół roku lub więcej. Wykonane w tym czasie czynności warto zapisywać: ile ofert pracy udało mi się znaleźć, ile dokumentów przygotować, do ilu pracodawców wysłać i na ile rozmów zostałem zaproszony. Sięgnięcie do tych notatek okaże się niezbędne w chwilach kryzysu, gdy będzie się nam wydawać, że szukamy już bardzo długo i jesteśmy wciąż w tym samym punkcie, będziemy mogli spojrzeć realnie na to, co udało nam się w tym czasie zrobić. Musimy pamiętać, iż trudności w znalezieniu pracy nie zawsze będą wynikały z naszej niepełnosprawności, również osoby zdrowe borykają się z podobnymi problemami. Sukces zagwarantuje nam myślenie, iż praca jest tylko jej znalezienie wymaga czasu i sporej aktywności. Skoro udało się moim znajomym, mnie też się uda jeśli tylko będę aktywnie szukał. Kiedy zaś kończą nam się pomysły i uznajemy, że właściwie zrobiliśmy wszystko co 10

11 w naszej mocy, warto poszukać pomocy w miejscach, gdzie możemy spotkać się z profesjonalnym doradca zawodowym, który przeanalizuje, co już udało nam się zrobić i podpowie jakie jeszcze działania przybliżyłyby nas do celu. Może okazać się bowiem, że musimy skorygować obszar poszukiwań, aby bardziej dostosować go do naszych umiejętności, poprawić dokumenty aplikacyjne czy sposób prezentacji potencjalnym pracodawcom. Same metody poszukiwania pracy możemy podzielić na aktywne, gdy sami staramy się różnymi drogami dotrzeć do pracodawcy i przedstawić mu swoją ofertę oraz pasywne, gdy odpowiadamy na oferty pracy przedstawiane przez pracodawców. Sukces gwarantuje nam łączenie obu metod i wykorzystywanie wszelkich możliwych sposobów. Poniżej znajdziecie opis sposobów poszukiwania pracy. Odpowiadanie na oferty pracy Podstawową czynnością osoby poszukującej pracy powinno być codzienne przeglądanie miejsc, w których pracodawcy zamieszczają oferty pracy i odpowiedzi na wybrane. Oferty najczęściej umieszczane są: na portalach internetowych w prasie na stronach internetowych firm w Urzędach Pracy na stronach Biur Karier na stronach Agencji Pośrednictwa Pracy Wnikliwe czytanie ogłoszeń pozwala nam dobrze poznać ofertę pracodawców i na nią odpowiedzieć. Odrzucać powinniśmy ogłoszenia, które budzą nasze podejrzenia zbytnią atrakcyjnością, koniecznością odbycia drogiego szkolenia czy wniesienia jakiejkolwiek opłaty. W ogłoszeniach zamieszczanych przez Agencje Pośrednictwa Pracy brak jest najczęściej nazwy firmy, podawana jest tylko branża działalności przyszłego pracodawcy. Jest to powszechnie stosowana praktyka i nie powinniśmy obawiać się takich ogłoszeń, agencje 11

12 często rekrutują dla dużych znanych firm, nazwę firmy poznamy już podczas rozmowy telefonicznej lub pierwszego spotkania. Ważne, aby na wszystkie oferty pracy odpowiadać jak najszybciej, mimo że ważność niektórych ofert może być dosyć długa, może okazać się iż pracodawca już w początkowym okresie znajdzie odpowiednich kandydatów. Kontakty nieformalne Jednym z bardziej skutecznych sposobów na znalezienie pracy jest informowanie o naszych poszukiwaniach znajomych oraz członków rodziny pracujących w miejscach, którymi jesteśmy potencjalnie zainteresowani. Pracodawcy cenią kandydatów, którzy zostali poleceni przez ich pracowników, gdyż osoba polecająca lepiej zna potencjalnego kandydata i może o nim więcej powiedzieć. Przyszły pracownik również będzie wykazywał dużą motywację do pracy nie chcąc zaszkodzić swojemu koledze. Szukając pracy nie wstydźmy się zatem pytać o nią osoby już pracujące, które mogą polecić naszą kandydaturę odpowiednim osobom w firmie lub poinformować nas obecnie lub w niedalekiej przyszłości o prowadzonych rekrutacjach. Uczelniane Biuro Karier Kroki do uczelnianego Biura Karier może skierować każdy student i absolwent Politechniki Wrocławskiej. W biurze spotkać się można z doradcami zawodowymi, którzy odpowiedzą na pytania związane z rynkiem pracy. Doradca zawodowy pomoże nam ocenić nasze umiejętności oraz wskaże potencjalne możliwości. Oceni on także nasze dokumenty aplikacyjne, poprawi ewentualne błędy, podpowie co w nich zawrzeć i jak przygotować ofertę, która zainteresuje potencjalnego pracodawcę. Targi pracy Targi pracy są miejscem umożliwiającym bezpośredni kontakt z pracodawcami. Firmy prezentują na nich wolne miejsca pracy oraz specyfikę swojej działalności. Podczas bezpośredniej rozmowy z przedstawicielami firmy można zdobyć wiele przydatnych informacji i nawiązać nowe kontakty. Targi organizowane są przez Uczelniane Biura Karier, Urzędy Pracy oraz organizacje i stowarzyszenia. Poszukując pracy warto śledzić kalendarz 12

13 wszystkich targów w naszym regionie. Na Politechnice Wrocławskiej dwa razy do roku odbywają się targi pracy organizowane wspólnie przez Fundację Manus i Biuro Karier Politechniki Wrocławskiej. Informacji o edycji jesiennej i wiosennej można szukać na stronie Biura Karier oraz na stronie Fundacji Manus Na portalach z ofertami pracy można również wziąć udział w Wirtualnych Targach Pracy, gdzie bez wychodzenia z domu można porozmawiać z pracodawcami o możliwościach zatrudnienia. Aktywne poszukiwanie nowych inwestorów Warto interesować się nowymi inwestycjami powstającymi czy też planowanymi w danym regionie. Nowopowstające przedsiębiorstwa oferują najwięcej miejsc pracy. Odszukując dane inwestorów i wysyłając im własną ofertę wyprzedzimy podania wielu osób, które odpowiedzą, gdy oferty staną się ogólnodostępne. Urząd Pracy Zachętą do skorzystania z oferty Powiatowych Urzędów Pracy są posiadane przez nich środki na staże absolwenckie. Na staż może zostać skierowana między innymi osoba bezrobotna do 25 roku życia, osoba bezrobotna niepełnosprawna lub absolwent szkoły wyższej, który do 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły nie ukończył 27 lat. Staż w przypadku osób młodych bezrobotnych do 25 roku życia oraz absolwentów może trwać od 3 do 12 miesięcy. O oferty takich stażów można pytać w Powiatowym Urzędzie Pracy lub samodzielnie próbować znaleźć pracodawcę zainteresowanego przyjęciem stażysty. Drugi przypadek wydaje się o tyle korzystniejszy dla zainteresowanych, iż sami znajdują firmę, w której być może w przyszłości chcieliby pracować, z drugiej zaś strony pracodawcę może zachęcić nie ponoszenie kosztów związanych z przyjęciem stażysty. Stażysta otrzymuje stypendium w wysokości 120 % aktualnej kwoty zasiłku dla bezrobotnych. Odbywający zaś staż poza miejscem zamieszkania mogą również ubiegać się o zwrot kosztów dojazdów lub zakwaterowania. O kwoty jakimi dysponuje Urząd Pracy na staże i możliwość odbycia takiego stażu należy pytać w Powiatowym Urzędzie Pracy właściwym dla miejsca zamieszkania. 13

14 Istnieje również możliwość skorzystania z ofert szkoleń finansowanych przez urząd. Podczas bezpłatnych zajęć w działających przy Powiatowych Urzędach Pracy Klubach Pracy można nauczyć się konstruować dokumenty aplikacyjne czy poznać swoje predyspozycje zawodowe. Praktyki i staże zawodowe Praktyki i staże zawodowe to formy od których wiele osób zaczyna swoją zawodową karierę. Podczas nich zdobywamy wiele umiejętności, które są niezbędne w przyszłej pracy. Często jest to również pierwsza forma naszej współpracy z pracodawcą, która może przerodzić się w propozycję stałej współpracy. Warto podejmować praktyki i staże już podczas studiów, otworzyć nam one mogą drogę do dalszej kariery zawodowej, ale na takie oferty warto zwracać uwagę również szukając pierwszej pracy, wiele bowiem ofert praktyk i staży zostało przygotowanych z myślą o absolwentach i jest ofertami płatnymi. Odbywanie praktyki, czy stażu nie musi przeszkadzać w jednoczesnym dalszym poszukiwaniu pracy. Co więcej potencjalni pracodawcy z pewnością doceniać będą taką formę aktywności i zdobywania doświadczenia zawodowego. 14

15 DOKUMENTY APLIKACYJNE Aplikowanie na oferty pracy odbywa się zazwyczaj poprzez przesłanie na wskazany adres przygotowanych dokumentów aplikacyjnych, czyli CV i listu motywacyjnego. Przygotowanie tych dokumentów nie jest trudne, trzeba jednak pamiętać o zamieszczaniu informacji ważnych z punktu widzenia potrzeb pracodawcy i zadbać o przejrzysty układ graficzny przygotowanych dokumentów. Celem pisania dokumentów jest przedstawienie naszej osoby pracodawcy w taki sposób, aby przekonać go, iż nasze umiejętności i doświadczenie pozwolą nam dobrze wykonywać pracę i osiągać założone rezultaty. Warto zatem przygotowywać dokumenty z myślą o konkretnej ofercie pracy czy konkretnym pracodawcy. Podanie w dokumentach odpowiednich argumentów, będących odpowiedzią na aktualne potrzeby firmy może zaowocować zainteresowaniem ze strony pracodawcy i zaproszeniem nas na rozmowę kwalifikacyjną. CURRICULUM VITAE Curriculum Vitae, czyli nasz życiorys będzie zależał zarówno od tego jakiej pracy szukamy, do kogo je kierujemy, jak i od naszego wykształcenia, doświadczenia zawodowego i umiejętności. Nie ma znaczenia to, że CV należy do osoby niepełnosprawnej, a o tym czy poinformować pracodawcę o swojej niepełnosprawności decyzję musi podjąć sama osoba niepełnosprawna. Jeśli chce ona korzystać z przysługujących jej ulg i uprawnień powinna to zrobić. W dużej mierze zależy to również od rodzaju niepełnosprawności. Jeżeli jest to niepełnosprawność, która wymaga przystosowania stanowiska pracy do potrzeb takiej osoby, warto powiadomić o tym pracodawcę. Natomiast w CV warto skupić się na swoich umiejętnościach bo to one będą decydowały o decyzji pracodawcy. W CV podajemy zawsze informacje prawdziwe i jak najbardziej dokładne. Pracodawca po przeczytaniu naszego CV powinien nie mieć żadnych wątpliwości odnośnie naszego wykształcenia, doświadczenia, czy umiejętności. Jakiekolwiek luki w informacjach zostaną natychmiast zauważone i nie wpłyną na naszą korzyść. 15

16 CV składa się z kilku segmentów informacji, do których najczęściej należą : Dane personalne Wykształcenie Doświadczenie zawodowe Działalność studencka Kursy, szkolenia Umiejętności Zainteresowania Dane personalne Dane personalne powinny zawierać: - imię i nazwisko, - wiek lub datę urodzenia, - miejsce zamieszkania, - telefon kontaktowy, - adres . Imię i nazwisko możemy umieścić na górze dokumentu, zamiast standardowego napisu Curriculum Vitae, zwłaszcza jeżeli przesyłamy CV drogą mailową, opisując załącznik np. CV- Jan Kowalski. Zamieszczamy aktualny adres zamieszkania, nawet jeśli jest to adres tymczasowy pod którym nie jesteśmy zameldowani. Dla pracodawcy ma znaczenie odległość z miejsca zamieszkania do miejsca pracy. Zatem jeśli jesteśmy zameldowani w Suwałkach, ale pracy szukamy we Wrocławiu, gdzie obecnie studiujemy i mieszkamy, zamieszczamy adres wrocławski. Upewnijmy się, iż podaliśmy poprawny telefon i adres . Nawet 100 wysłanych CV nie przyniesie żadnych rezultatów, jeśli podamy złe dane kontaktowe. Przygotujmy profesjonalny adres składający się z naszego imienia i nazwiska, nie używajmy adresu z obecnego miejsca pracy. 16

17 Opcjonalnie w danych personalnych możemy również podać nasze miejsce urodzenia, czy narodowość, zwłaszcza jeśli szukamy pracy za granicą i chcemy pochwalić się dobrą znajomością języków obcych. Obok danych personalnych warto umieścić zdjęcie, wzbogaci ono CV będące naszą wizytówką, a po rozmowie kwalifikacyjnej pozwoli rekruterowi przypomnieć sobie i skojarzyć z naszą osobą więcej faktów o których mówiliśmy. Oczywiście musi to być zdjęcie w stroju oficjalnym na neutralnym tle, małej wielkości, nie może ono zajmować połowy CV. Wykształcenie W tej części podajemy wszystkie ukończone szkoły, zaczynając od ostatnio ukończonej i cofając się do kolejnych. Jeżeli ukończyliśmy studia wyższe, a profil szkoły średniej nie ma żadnego znaczenia z punktu widzenia oferty pracy, nie musimy jej podawać. Należy pamiętać o zamieszczeniu daty rozpoczęcia i ukończenia nauki, powinien być to miesiąc i rok, obok powinna pojawić się nazwa uczelni lub szkoły, wydział, kierunek studiów, ewentualnie specjalność, czy informacja o tym, iż były to studia prowadzone w języku angielskim. Jeżeli temat pracy licencjackiej, inżynierskiej, czy magisterskiej zainteresuje pracodawców, gdyż ma związek z ofertą na którą aplikujemy lub z profilem działalności pracodawcy, również możemy go umieścić. W tej części zamieszczamy także uzyskane tytuły naukowe. W momencie gdy nie ukończyliśmy jeszcze studiów, ale wydarzy się to w ciągu kilku najbliższych tygodni czy miesięcy możemy zamieścić informacje o planowanym terminie ukończenia. Da to czytelną informację pracodawcy, od kiedy będziemy w pełni dyspozycyjni. Jeżeli ukończyliśmy naukę, a czekamy na obronę, okres nauki możemy uznać za zakończony i podać datę jej ukończenia, a obok umieścić informację o planowanym terminie obrony. Osoby studiujące powinny zamieścić informację o roku, na którym obecnie studiują. 17

18 Doświadczenie zawodowe Jako zdobyte doświadczenie zawodowe traktujemy wszelką pracę zarobkową i niezarobkową, która pozwoliła nam zdobyć czy rozwinąć umiejętności, którymi chcemy się pochwalić potencjalnemu pracodawcy. Wymienimy tu zatem wszelkie prace na etacie, prace na zlecenie, umowy o dzieło, praktyki, staże czy wolontariaty. Podajemy prace od tych wykonywanych ostatnio i cofamy się do starszych, podając miesiąc i rok rozpoczęcia i zakończenia, nazwę pracodawcy, ewentualnie branżę działalności, jeżeli jest to mało znana firma, nazwę zajmowanego stanowiska, dział lub miejsce w którym wykonywaliśmy prace. Ważne jest, aby zrozumiale opisać wykonywane przez nas zadania i te czynności za które byliśmy odpowiedzialni sami lub w zespole. Zadania należy opisać zwięźle, stosując punkty lub równoważniki zdań. Część CV dotyczącą doświadczenia zawodowego możemy podzielić na np. praktyki zawodowe i pracę, jeżeli zyska w ten sposób na przejrzystości. Podczas praktyk zawodowych często nie wykonujemy samodzielnie zadań, a jedynie zapoznajemy się z pracą różnych działów czy osób. Mimo to warto o tym napisać, gdyż zapoznanie się z miejscem pracy i zadaniami jest również cenione przez pracodawców. Daje ono potencjalnemu kandydatowi realną wiedzę na temat tego jak wyglądałaby jego przyszła praca i pozwala podjąć racjonalną decyzję, czy byłby nią zainteresowany. Działalność studencka W CV warto się pochwalić wszelką działalnością poza programem studiów, w kołach naukowych, stowarzyszeniach czy samorządzie studenckim. Często realizowane tam projekty pozwalają zarówno rozwijać i nabywać nowe umiejętności, jak np. umiejętność pracy zespołowej. Również udział w konferencjach naukowych czy badaniach naukowych oraz dłuższe pobyty za granicą w ramach programów Erasmusa czy Work&Travel są obszarami o których warto wspomnieć. Pracodawca z pewnością doceni wszelką działalność dodatkową, na jaką znalazłeś czas w okresie studiowania wykorzystując swoją wiedzę i umiejętności interpersonalne w praktyce. Często działalność studencka będzie rekompensować Twój brak doświadczenia zawodowego, którego nie zdążyłeś jeszcze nabyć studiując, ale angażując się w projekty studenckie wykazałeś się aktywnością i kreatywnością. Pamiętaj również 18

19 o stypendiach naukowych, publikacjach i wszelkich osiągnięciach z okresu studiowania. Jeśli okaże się, iż jest tego dosyć dużo możesz stworzyć osobny dział o nazwie Osiągnięcia. Kursy, szkolenia Jeżeli odbyliśmy jakiekolwiek kursy czy szkolenia, które wzbogaciły naszą wiedzę zawodową czy umiejętności interpersonalne warto o tym napisać, podając nazwę szkolenia, organizatora i uzyskany certyfikat, czy tytuł. Nawet jeśli nie otrzymaliśmy certyfikatu poświadczającego udział w takim kursie, bardziej liczą się umiejętności jakie tam zdobyliśmy i o których będziemy mogli opowiedzieć podczas rozmowy z pracodawcą. Jeżeli nie braliśmy udziału w żadnych kursach, czy szkoleniach warto sobie przypomnieć jakie projekty realizowaliśmy podczas studiów, z pewnością uda się znaleźć takie, podczas których zdobyliśmy nowe umiejętności i które zainteresują pracodawcę. Umiejętności W zależności od tego na jaką ofertę pracę odpowiadamy warto zrobić bilans swoich umiejętności. Najczęściej pracodawców będą interesowały umiejętności komputerowe, językowe oraz interpersonalne. Znajomość języków obcych warto określić w taki sposób, aby pracodawca nie miał wątpliwości na jakim poziomie się nimi posługujemy, czy jest to poziom komunikatywny umożliwiający płynne porozumiewanie się w tym języku. Unikajmy używania takich określeń, które będą budziły wątpliwości co do poziomu naszych umiejętności językowych. Podobnie jeśli chodzi o znajomość programów komputerowych, podawajmy poziom naszych umiejętności. Zarówno w przypadku umiejętności językowych, jak i komputerowych, czy interpersonalnych możemy napisać gdzie, podczas realizacji jakich zadań je nabywaliśmy i rozwijaliśmy. Zainteresowania Pracodawca z zainteresowaniem przeczyta, czym poza nasza naszą dziedziną zawodową interesujemy się w wolnym czasie. Może się nawet zdarzyć że zainteresuje to go na tyle, iż stanie się to dobrym wstępem do rozmowy o naszych umiejętnościach lub wyróżni nas spośród kandydatów posiadających podobne kompetencje. Nie wpisuj jednak bardzo ogólnych zainteresowań, jak czytanie książek, czy słuchanie muzyki, które posiada większość 19

20 osób, postaraj się je bardziej uszczegółowić, aby zaciekawić czytającego. Na tę część nie poświęcaj jednak zbyt wiele miejsca, gdyż dla pracodawcy bardziej będą się liczyły Twoje kwalifikacje. 20