Wyniki badania współpracy Gminy Miasta Sopot z organizacjami pozarządowymi wg Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy

Transkrypt

1 Wyniki badania współpracy Gminy Miasta Sopot z organizacjami pozarządowymi wg Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy

2 Spis treści Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem w ujęciu prawnym... 2 Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem w liczbach... 5 Model Współpracy... 7 Podstawowe fakty o współpracy Sopotu z organizacjami pozarządowymi... 9 Metodologia Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy Wyniki Badania ankietowego Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy w Gminie Miasta Sopot Ogólne informacje o badanych organizacjach Ogólna ocena jakości współpracy z samorządem Ocena zakresu realizowanej współpracy Ocena podejścia i sposobu działania administracji samorządowej Ocena podejścia i sposobu działania organizacji pozarządowych Ocena uwarunkowań zewnętrznych współpracy Ocena rezultatów współpracy Zalety i wady współpracy z samorządem Zmiany proponowane przez organizacje Wnioski z oceny współpracy zebrane podczas spotkań z organizacjami Płaszczyzna 1: Współpraca organizacji i Gminy Miasta Sopot (GMS) przy tworzeniu lokalnych polityk publicznych Płaszczyzna 2: Współpraca organizacji i Gminy Miasta Sopot przy realizacji lokalnych polityk publicznych Płaszczyzna 3: Tworzenie warunków do współpracy i aktywności społecznej Wnioski i rekomendacje Wnioski ogólne Wnioski z danych podstawowych o organizacjach pozarządowych Wnioski z oceny zakresu realizowanej współpracy Wnioski z oceny podejścia i sposobu działania administracji samorządowej Wnioski z oceny podejścia i sposobu działania organizacji pozarządowych Wnioski z oceny uwarunkowań zewnętrznych współpracy Wnioski z oceny rezultatów współpracy Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem w ujęciu prawnym Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie jest pierwszym aktem prawnym, który uregulował współpracę organizacji pozarządowych z administracją publiczną 1. Ustawa w art. 5 ust. 1 1 M. Dadel, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2011, str. 3

3 nakłada na administrację publiczną obowiązek współpracy: Organy administracji publicznej prowadzą działalność w sferze zadań publicznych [ ] we współpracy z organizacjami pozarządowymi [ ] prowadzącymi, odpowiednio do terytorialnego zakresu działania organów administracji publicznej, działalność pożytku publicznego w zakresie odpowiadającym zadaniom tych organów 2. opiera: Oprócz zasady pomocniczości Ustawa wymienia następujące zasady, na których ta współpraca się 1. zasada suwerenności wg Modelu Współpracy zasada ta oznacza, że partnerzy współpracy zachowują niezależność we wzajemnych relacjach. Samorząd powinien: szanować niezależność działań organizacji pozarządowych w zakresie zarówno ich decyzji personalnych, jak i programowych oraz finansowych; szanować i respektować niezależność organizacji pozarządowych w realizacji celów statutowych, dążeń programowych, ich relacji z innymi podmiotami 3. Organizacje pozarządowe powinny natomiast zachować swoją niezależność w relacji z samorządem oraz respektować kompetencje samorządu Zasada partnerstwa, która zakłada współpracę suwerennych partnerów na rzecz wspólnoty lokalnej. Partnerstwo zakłada, że wszystkie strony współpracują ze sobą w oparciu o zasady współudziału, współdecydowania i współodpowiedzialności Zasada efektywności współpraca powinna być oparta o reguły gospodarności, tworzenia maksymalnej wartości za poniesione nakłady i szanowania zasobów publicznych Zasada uczciwej konkurencji zakłada, że wszystkie odpowiednio przygotowane podmioty mają szansę rywalizować o możliwość wykonywania zadań publicznych. W oparciu o zasadę uczciwej konkurencji można znaleźć najbardziej efektywnego realizatora zadań publicznych 7. Te cztery zasady oraz zasada pomocniczości powinny być podstawą każdego działania wynikającego ze współpracy organów administracji publicznej i organizacji pozarządowych. 8 Dla wzmocnienia znaczenia współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi w 2010 roku przeprowadzono nowelizację Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Do ustaw samorządowych dopisano zadania własne samorządów w zakresie współpracy i wspierania organizacji pozarządowych 9. Od 2010 roku w Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie zawarto następujące formy współpracy organów administracji publicznej i organizacji pozarządowych 10 : zlecanie organizacjom pozarządowym realizację zadań publicznych w formie finansowania lub dofinansowania; wzajemne informowanie się o planowanych kierunkach działań; konsultowanie z organizacjami pozarządowymi projektów aktów normatywnych w dziedzinach dotyczących statutowej działalności tych organizacji; 2 Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dn. 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. z 2010 r. Nr 234, poz z późn. zm.) 3 Model Współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2011, str Tamże, str Tamże, str Tamże, str Tamże, str Tamże, str Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dn. 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. z 2010 r. Nr 234, poz z późn. zm.) 10 M. Dadel, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2011, str. 13

4 tworzenie rad pożytku publicznego; tworzenie wspólnych zespołów doradczych i inicjatywnych, w których skład wchodzą przedstawiciele administracji i organizacji pozarządowych; tworzenie i prowadzenie przez organy administracji publicznej jednostek, których celem jest wspieranie organizacji pozarządowych; udzielanie pożyczek, gwarancji i poręczeń przez jednostki samorządu terytorialnego; pośrednictwo organizacji pozarządowych w wykonywaniu inicjatywy lokalnej przez mieszkańców; partnerstwo w realizacji projektów finansowanych ze środków europejskich. Ponadto Ustawa nakłada na samorząd obowiązek tworzenia rocznych programów współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz fakultatywnie tworzenie wieloletnich programów współpracy. Programy współpracy są uznawane za podstawowy dokument o charakterze lokalnym, który reguluje współpracę na danym terenie 11. Ustawa w art. 5a ust. 1 nakłada obowiązek konsultowania programu współpracy z organizacjami pozarządowymi. Jedną z podstawowych form współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi jest zlecanie zadań publicznych 12. Zlecenie takie odbywa się w formie otwartego konkursu, a wygrane organizacje otrzymują dotację na realizację zadania. Zlecenie może odbyć się w dwóch formach: powierzenia (z przekazaniem 10 środków potrzebnych na realizację zadania) oraz wspierania (z obowiązkiem zapewnienia wkładu własnego przez organizację pozarządową) 13. Organ administracji publicznej ogłasza konkurs, a organizacje w terminie co najmniej 21 dni mają prawo złożyć swoje oferty. Oferty oceniane są przez powołaną komisję konkursową. Ostateczną decyzję w sprawie przyznania dotacji podejmuje organ wykonawczy danej jednostki samorządu terytorialnego 14. Organizacja pozarządowa ma również prawo złożyć wniosek o realizację zadania z własnej inicjatywy bez ogłoszonego wcześniej przez samorząd konkursu. Może wówczas skorzystać z dwóch procedur: z art. 12 ustawy o działalności pożytku publicznego, składając tylko krótki opis oraz szacunkową kalkulację kosztów zadania, lub z art. 19a. W tym drugim przypadku ustawa nakłada jednak dość istotne ograniczenia. Zadanie nie może być realizowane dłużej niż 90 dni, a wysokość dotacji o jaką ubiega się organizacja wynosi maksymalnie 10 tys. złotych 15. Ustawa umożliwia również tworzenie rad działalności pożytku publicznego na wszystkich szczeblach administracji samorządowej. Do powołania takiej rady niezbędny jest wspólny wniosek ze strony organizacji pozarządowych. W przypadku gminy i powiatu nie określono wymaganej liczby organizacji, które taki wniosek muszą wspólnie złożyć. W przypadku powołania rady na poziomie województwa pod wnioskiem o powołanie Rady podpisać się musi minimum 50 organizacji pozarządowych, działających na jego terenie 16. Niezależnie od szczebla rady działalności pożytku publicznego jej kompozycja jest podobna. Co najmniej połowę członków rady stanowić muszą przedstawiciele organizacji pozarządowych. Pozostali członkowie rady to osoby wskazane przez organ wykonawczy danej jednostki samorządu terytorialnego (wójta, burmistrza, prezydenta, starostę lub zarząd województwa), przedstawiciele organu stanowiącego 11 Tamże, str Tamże, str Tamże, str M. Dadel, A. Gałązka, Dotacja od administracji publicznej, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2011, str Tamże, str M. Dadel, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2011, str

5 64% 71% 69% 73% 83% 81% 83% 8 98% 98% 98% 98% 93% (rady gminy, rady miasta, rady powiatu lub sejmiku wojewódzkiego) oraz w przypadku rady na szczeblu regionalnym przedstawiciel wojewody. Rady działalności pożytku publicznego są organami opiniodawczo-konsultacyjnymi poszczególnych samorządów. W związku z tym nie zachodzi między nimi relacja zależności. Ustawa w art. 41h wskazuje, że rady współpracują ze sobą na zasadach partnerstwa i suwerenności stron, a szczególną formą współpracy jest wzajemne informowanie się o prowadzonych działaniach 17. Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem w liczbach Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej od 2004 roku prowadzi monitoring realizacji Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ostatnie dostępne dane z monitoringu pochodzą z 2009 roku. Monitoring jest realizowany m.in. za pomocą badania ankietowego wszystkich urzędów rządowych i jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. W 2010 roku ankiety ministerstwa odesłało 1972 gminy (8 wszystkich gmin), 279 powiatów (89% wszystkich), 60 miast na prawach powiatu (92% wszystkich) oraz 15 urzędów marszałkowskich (94% wszystkich) % badanych deklarowało współpracę z organizacjami pozarządowymi. 75% samorządów twierdziło, że współpracowało zarówno w formie finansowej, jak i pozafinansowej. W badaniu za współpracę finansową uznano zlecanie zadań na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz na podstawie innych ustaw (np. ustawy o pomocy społecznej). Za formy niefinansowe uznano m.in. przekazywanie na preferencyjnych warunkach prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, użyczanie lub wynajmowanie na preferencyjnych zasadach nieruchomości, funkcjonowanie przy urzędzie zespołów doradczych i inicjatywnych, w których zasiadają zarówno przedstawiciele urzędu jak i przedstawiciele organizacji pozarządowych, konsultacje projektów aktów prawnych z organizacjami pozarządowymi oraz inne działania (jak np. wspieranie organizacyjne ngo, punkty poradnictwa dla organizacji pozarządowych) 19. Wykres 1 Odsetek urzędów administracji samorządowej, które współpracowały zarówno finansowo jak i pozafinansowo z trzecim sektorem w latach (na podstawie danych MPiPS) Gminy Powiaty Miasta na prawach powiatu Województwa 17 Tamże, str Sprawozdanie z funkcjonowania ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie za 2009 rok, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2011, str Tamże, str. 58

6 Na wykresie 1 zaprezentowano odsetek urzędów administracji samorządowej, które współpracowały zarówno finansowo, jak i pozafinansowo z organizacjami pozarządowymi w latach Spośród wszystkich szczebli samorządu najczęściej miasta na prawach powiatu oraz województwa współpracują z organizacjami w obydwu tych formach. W przypadku gmin zauważalna jest rosnąca tendencja odsetka gmin, które współpracują zarówno finansowo, jak i pozafinansowo. W przypadku powiatów liczba ta jest w miarę stała i oscyluje wokół średniej 82%. Według danych z monitoringu ministerstwa w 2009 roku organizacje złożyły niemal 67 tys. ofert na realizację zadań publicznych. Łączna kwota przekazana przez samorządy na te zadania wyniosła zł. Zwiększył się ona o 19% w stosunku do 2008 roku (z zł) 20. Wykres 2 Wysokość wydatkowanych środków przez poszczególne urzędy w roku 2009 w wyniku zastosowania otwartego konkursu ofert oraz innych trybów (dane MPiPS) Województwa ,00 zł Miasta na prawach powiatu ,00 zł Powiaty ,00 zł Gminy ,00 zł Ogółem ,00 zł 0,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł Na wykresie 2 zaprezentowano wysokość środków, jakie wydatkowały w 2009 roku poszczególne szczeble administracji samorządowej na zadania zlecane organizacjom pozarządowym. Z zebranych danych wynika, że najwięcej środków przekazały miasta na prawach powiatu (ponad 680 mln zł.). Najmniejszą ilość środków przekazały powiaty (ponad 147 mln zł.). Z głównych form współpracy pozafinansowej należy wyróżnić wynajmowanie bądź użyczanie na preferencyjnych warunkach nieruchomości. W 2009 roku 949 urzędów administracji samorządowej (tj. 41% ogółu) deklarowało taką formę współpracy. Najczęściej wskazywały ją gminy (810) oraz miasta na prawach powiatu (46) 21. Znaczącą formę współpracy pozafinansowej stanowi również powoływanie wspólnych zespołów doradczych i inicjatywnych. W tej formie widać zasadniczy wzrost w latach W roku 2006 powołano łącznie 902 takie zespoły, a w 2009 roku aż 2118 zespołów (wzrost o 235%). 22. Jak piszą autorzy monitoringu Najwięcej zespołów doradczych i inicjatywnych funkcjonowało przy gminach 1241 zespoły. Jest to o 10 zespołów mniej niż w roku ubiegłym. W roku 2009 średnio na każdą gminę przypadały 2 zespoły. W starostwach powiatowych były średnio po 3 zespoły doradcze i inicjatywne, natomiast w 20 Tamże, str Tamże, str Tamże, str. 86

7 miastach na prawach powiatu średnio 5. Najwięcej zespołów funkcjonowało przy urzędach marszałkowskich średnio 9 zespołów przy każdym urzędzie 23. Częstą formą współpracy pozafinansowej były konsultacje projektów aktów prawnych. Taką współpracę deklaruje 1101 badanych podmiotów (47%). Warto podkreślić, że konsultowanie aktów prawnych odbyło się, według deklaracji, we wszystkich urzędach marszałkowskich oraz w znaczącej części miast na prawach powiatów (w 56 z 60 badanych). Najrzadziej tę formę współpracy deklarowały gminy 42% wszystkich. Jak czytamy w monitoringu w 2009 roku administracja samorządowa konsultowała z podmiotami działającymi w sferze pożytku publicznego 2387 projektów aktów prawnych. Dla porównania w 2008 roku konsultacji zostały poddane 2442 projekty, czyli liczba konsultowanych dokumentów spadła o 55 (czyli o 2%) 24. Pozostałe formy współpracy pozafinansowej, które wskazywały badane jednostki to: 87% wszystkich jednostek wskazało: wspieranie organizacyjne, m.in. pomoc administracyjna, nieodpłatne udostępnianie lokali organizacjom na działalność statutową, udostępnianie materiałów i sprzętów, urządzeń na potrzeby organizacji 78% wskazań: informowanie organizacji pozarządowych o źródłach pozyskiwania pozabudżetowych środków finansowych, np. z funduszy UE 63% wskazań: pomoc organizacjom pozarządowym w publikowaniu informacji w prasie lokalnej i Internecie 53% wskazań: współpraca w sferze programowej, planowanie oraz realizacja wspólnych przedsięwzięć, np.: konferencje, szkolenia, warsztaty 44% wskazań: uczestnictwo przedstawicieli organizacji pozarządowych w posiedzeniach organów urzędu/ jednostek organizacyjnych podległych i nadzorowanych. Najrzadziej administracja samorządowa wskazywała współpracę w obszarze współudziału organizacji pozarządowych w projektowaniu budżetu urzędu / jednostek organizacyjnych podległych i nadzorowanych w zakresie dotyczącym obszaru działania organizacji (23% ogółu wskazań) oraz współpracę w zakresie oceny realizacji projektów (17% wskazań) 25. Model Współpracy W ramach projektów systemowych realizowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego opracowany został Model Współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi. Liderem projektu było Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, a partnerami Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT, Związek Miast Polskich, Instytut Spraw Publicznych, Collegium Civitas oraz Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich 26. W ramach projektu powstał m.in. poradnik dotyczący mechanizmów efektywnej współpracy między samorządem a organizacjami pozarządowymi oraz Lokalny Indeks Jakości Współpracy narzędzie do diagnozy poziomu współpracy w danym samorządzie. Model Współpracy opiera się na istniejących ramach prawnych współpracy, jednak proponuje inne niż czysto formalne podejście do kooperacji między samorządem a organizacjami pozarządowymi. Jak piszą autorzy Modelu Współpracy W prezentowanym modelu staramy się pokazać, także w jego konstrukcji, nie tylko w treści, że punktem wyjścia jest kultura współpracy. Ona stanowi podstawę do 23 Tamże, str Tamże, str Tamże, str dostęp dn. 3 maja 2014 r.

8 formułowania zasad współpracy, którym poświęcamy najwięcej miejsca. Punktem dojścia staje się jednak ponownie kultura współpracy 27. Zgodnie z deklaracjami autorów Model współpracy opiera się na siedmiu zasadach współpracy. Sześć z nich zostało określonych w Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie 28 : zasada pomocniczości, suwerenności, partnerstwa, efektywności, uczciwej konkurencji i jawności. Siódmą zasadą zgodnie z wymogami Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki jest zasada równości szans. Rozumienie zasad ustawowych opisałem w podrozdziale Współpraca organizacji pozarządowych z samorządem w ujęciu prawnym. Model rozszerza ich znaczenie, podając również przykłady konkretnych działań ze strony samorządu i organizacji pozarządowych, służących ich praktycznej realizacji. W Modelu Współpracy zaproponowano strukturę poszczególnych rodzajów kooperacji samorządu i organizacji pozarządowych. Struktura ta została podzielona na trzy podstawowe płaszczyzny: 1. Współpraca jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych w tworzeniu polityk publicznych, 2. Współpraca samorządu i organizacji pozarządowych w realizacji zadań publicznych, 3. Infrastruktura współpracy, tworzenie warunków do społecznej aktywności. Istotą tego podziału jest zwrócenie uwagi na fakt, że relacje samorząd organizacje pozarządowe nie mogę z jednej strony ograniczać się wyłącznie do kwestii finansowych (udzielania dotacji na realizację zadań publicznych), a z drugiej strony wskazywać odpowiedzialność obydwu stron tak za współpracę przy tworzeniu lokalnych polityk, jak i za tworzenie warunków dla rozwoju aktywności społecznej. Każda z powyższych płaszczyzn dzieli się na obszary współpracy. W płaszczyźnie pierwszej funkcjonuje sześć obszarów: 1. Diagnozowanie lokalnych problemów i wyzwań 2. Wzajemne informowanie się o planach zamierzeniach i kierunkach działań 3. Współtworzenie strategii, programów realizacji polityk publicznych i rozwiązań instytucjonalnych 4. Konsultowanie założeń projektów aktów normatywnych oraz zasad realizacji innych przedsięwzięć 5. Współpraca przy wdrażaniu polityk publicznych 6. Uczestnictwo w ocenie realizacji polityk publicznych i programów Ułożenie poszczególnych programów ma pewien charakter sekwencji. Diagnoza występuje przed wzajemnym informowaniem się, a współtworzenie przed konsultowaniem gotowych projektów. Następnym krokiem jest współpraca przy wdrażaniu, a następnie uczestnictwo w ocenie realizacji. Model współpracy opisuje każdy z obszarów przez pryzmat siedmiu stosowanych zasad. Jednocześnie proponuje konkretne rozwiązania, które mogą być wdrożone w danym samorządzie, aby poprawić relacje z organizacjami. W płaszczyźnie drugiej określone zostały trzy obszary: 1. Realizacja zadań publicznych z wykorzystaniem form finansowych, 2. Realizacja zadań publicznych z wykorzystaniem form niefinansowych, 3. Partnerstwo projektowe w realizacji zadań publicznych. 27 Model współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, dostęp dn. 3 maja 2014 r. 28 Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dn. 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. z 2010 r. Nr 234, poz z późn. zm.)

9 Podobnie jak w płaszczyźnie pierwszej każdy z obszarów opisany został z wykorzystaniem siedmiu zasad współpracy i wzmocniony przykładowymi rozwiązaniami, gotowymi do wdrożenia dla samorządów i organizacji. W trzeciej płaszczyźnie określono trzy następujące obszary: 1. System wspierania organizacji pozarządowych i inicjatyw lokalnych, 2. Wspieranie procesów integracji sektora pozarządowego, 3. Partnerstwo lokalne. Konsekwentnie w tej płaszczyźnie poszczególne obszary zostały opisane z ujęciem zasad współpracy oraz konkretnych przykładów rozwiązań. Uzupełnieniem dla Modelu współpracy jest narzędzie badawcze Lokalny Indeks Jakości Współpracy. Pozwala on przeprowadzić diagnozę stanu współpracy z wykorzystaniem obszarów, które zawarte zostały w Modelu. Lokalny Indeks Jakości Współpracy został zastosowany w niniejszym opracowaniu do oceny jakości współpracy między samorządem miasta Sopot i organizacjami pozarządowymi. Podstawowe fakty o współpracy Sopotu z organizacjami pozarządowymi W Sopocie zarejestrowanych jest ok. 347 organizacji, z czego ok. 160 organizacji aktywnie współpracuje z samorządem. W 2013 r. zorganizowano dwa konkursy, a całkowita kwota dotacji przyznanych w obu konkursach wyniosła ,00 zł (ostatecznie faktycznie poniesiono: ,32 zł). W innych trybach przekazano następujące wielkości środków: ,00 zł (środki przekazane w trybie art. 19a Ustawy) ,43 zł (środki przekazane z tytułu zawartych w poprzednich latach umów wieloletnich). Wg danych Gminy Miasta Sopot wysokość rocznych wydatków na współpracę z organizacjami w ogólnym budżecie Gminy Miasta Sopot stanowiło w 2013 roku ok. 2%. Kwota dofinansowania zadań w przeliczeniu na jednego mieszkańca w 2013 r. wyniosła ok. 160,00 zł. Kwota dotacji przekazanych organizacjom przez daną JST (na podstawie sprawozdawczości finansowej) w podziale na dziedziny: ochrona i promocja zdrowia: ,00 zł profilaktyka i terapia uzależnień; przeciwdziałanie patologiom społecznym: ,32 zł pomoc społeczna: , 43 zł pozostałe działania polityki społecznej (w tym m.in. prowadzenie Centrum Przedsiębiorczości, prowadzenie Centrum Organizacji Pozarządowych, działalność na rzecz osób niepełnosprawnych, seniorów, osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i wykluczonych społecznie): ,00 zł edukacja: ,00 zł kultura i sztuka, ochrona dóbr kultury i tradycji: ,00 zł upowszechnianie kultury fizycznej i sportu: ,00 zł turystyka i krajoznawstwo: ,00 zł ekologia i ochrona środowiska (w tym prowadzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt): ,00 zł W 2013 r. zlecono organizacjom realizację 167 zadań. Podpisano 167 umów na ich realizację. W roku 2013 nie podpisano żadnej umowy wieloletniej, ale w tym okresie kontynuowano realizację 8 umów wieloletnich (wszystkie 3-letnie).

10 Poza współpracą finansową miasto wspiera organizacje udostępniając im lokale. Z zasobów lokali komunalnych korzysta 45 organizacji pozarządowych na zasadzie wynajmu wg. preferencyjnej stawki lub użyczania lokali na realizację zadań publicznych. Ponadto w Sopocie działają: Sopocka Rada Organizacji Pozarządowych (reprezentacja sopockiego III sektora, regularne spotkania 1x/m-c każda ostatnia środa miesiąca) Zespół konsultacyjny ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi. Zespół powoływany jest zarządzeniem Prezydenta, a jego zadania to opiniowanie aktów prawa lokalnego dotyczących organizacji pozarządowych oraz inicjowanie rozwiązań prawnych dotyczących organizacji pozarządowych i przedstawianie ich Prezydentowi Miasta oraz Radzie Miasta Sopotu. Zespół tworzy po 3 przedstawicieli Rady Miasta Sopotu (wskazani przez Przewodniczącego Rady Miasta), Sopockiej Rady Organizacji Pozarządowych (członkowie Rady delegują się do zespołu samodzielnie) oraz Prezydenta Miasta Sopotu (wskazani przez Prezydenta). Zespół obraduje co najmniej 2 razy w roku (przy pracach nad programem współpracy oraz nad przygotowaniem sprawozdania z realizacji programu). Gremium deklaruje swoją otwartość na współpracę z zainteresowanymi. Powiatowa Rada ds. Osób Niepełnosprawnych ciało opiniująco-doradcze przy gł. specjaliście ds. osób niepełnosprawnych w UMS; ciało opiniuje i konsultuje politykę miasta dot. osób niepełnosprawnych, uchwały/zarządzenia dot. osób niepełnosprawnych, decyzje. W skład zespołu wchodzi 5 osób, z czego 2 reprezentujące samorząd i 3 organizacje pozarządowe. Spotyka się regularnie, co najmniej 1x/kwartał Zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie Gmina Miasto Sopot przyjmuje program współpracy. Roczny Program Współpracy Gminy Miasta Sopotu z organizacjami pozarządowymi na rok 2013 został uchwalony przez Radę Miasta Sopotu 23 listopada 2012 r. (w 2013: 25 października 2013 r., a w 2014: 4 grudnia 2014 r.). Program współpracy jest powiązany z dokumentami strategicznymi miasta, w szczególności z Planem Strategicznym Miasta Sopotu oraz Strategią integracji i polityki społecznej. Program współpracy określa ramowe zasady organizacji konkursu ofert, w tym m.in. wysokość środków przeznaczonych na poszczególne obszary (a czasem zadania), tryb powoływania i zasady pracy komisji konkursowych, kryteria oceny, podstawowe zasady konstruowania kosztorysu, w tym katalog kosztów kwalifikowanych i niekwalifikowanych. Procedura prac nad programem współpracy zazwyczaj rozpoczyna się w czerwcu od spotkań stolikowych organizacji pozarządowych z przedstawicielami merytorycznych wydziałów Urzędu Miasta Sopotu oraz z gł. specjalistą ds. organizacji pozarządowych. Podczas spotkania ich uczestnicy rozmawiają o aktualnych potrzebach/problemach rozpoczynając proces definiowania priorytetowych zadań gminy. Od spotkania do września organizacje mogą zgłaszać swoje uwagi do pracowników merytorycznych wydziałów UMS drogą elektroniczną lub w kontakcie osobistym. We wrześniu opracowywany jest projekt programu, który kolejno konsultowany jest z organizacjami elektronicznie. Główny specjalista ds. organizacji we współpracy ze SCOP organizuje również spotkanie konsultacyjne dla organizacji (najpóźniej w październiku). Program na tym etapie poddawany jest również do zaopiniowania przez Sopocką Radę Organizacji Pozarządowych i zespół konsultacyjny ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi. Kolejno projekt programu współpracy zostaje przekazany Prezydentowi Miasta, komisjom i w kolejności wniesiony pod obrady Rady Miasta Sopotu. Organizacje sporadycznie włączają się w prace nad projektami prawa lokalnego oraz strategii. Najczęściej włączają się organizacje ekologiczne, kulturalne oraz działające w obszarze pomoc społeczna. Ich przedstawiciele często są zapraszani do prac w zespołach powołanych dotworzenia konkretnych strategii/programów. Brak danych dotyczących konkretnej liczby przypadków. Z doświadczeń SCOP można zaryzykować szacunkową liczbę ok. 10 przypadków.

11 W trakcie badania nie zidentyfikowano specjalnych rozwiązań w zakresie współpracy, które wykraczałyby poza standardowo przyjęte w innych samorządach. Metodologia Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy Badanie dotyczące współpracy sopockich organizacji pozarządowych z samorządem zostało przeprowadzone zgodnie z metodologią zaproponowaną w Lokalnym Indeksie Jakości Współpracy rekomendowaną przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W ramach badania przeprowadzono internetowe badanie ankietowe. Ankieta składała się z pięciu bloków pytań: 1. Ogólna ocena współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi; 2. Samorząd jako partner organizacji; 3. Organizacje jako partner samorządu; 4. Uwarunkowania oraz rezultaty współpracy; 5. Informacje o organizacji biorącej udział w badaniu. Do badania zaproszone zostały wszystkie organizacje pozarządowe działające w Sopocie. Do opracowania wyników badania wykorzystano narzędzie przygotowane przez autorów Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy. Narzędzie agreguje zebrane wyniki badań ankietowych do pięciu głównych obszarów: zakres realizowanej współpracy, podejście administracji, podejście organizacji pozarządowych, uwarunkowania współpracy, rezultatu współpracy. Każdy z tych obszarów jest oceniany do drugiego miejsca po przecinku w skali od 1 do 5, gdzie jeden to ocena bardzo źle, a 5 ocena bardzo dobrze. Środkowa ocena 3 otrzymuje etykietę ani dobrze, ani źle. W ramach obszaru Zakres realizowanej współpracy uwzględnione zostały następujące czynniki: zakres współpracy samorząd organizacje (ocena rośnie wraz z odsetkiem NGOs, które współpracowały z JST w trzech wskazanych obszarach: 1 pkt jeśli ; 5 pkt jeśli powyżej 75% organizacji współpracowało w trzech obszarach: tworzenie prawa i programów, realizacja zadań publicznych, korzystanie z niefinansowych form współpracy); obszary aktywności organizacji pozarządowych (ocena rośnie wraz z liczbą obszarów, w których działa co najmniej 5% NGOs: 1 pkt jeśli 0; 5 pkt jeśli minimum 5% działa w 12 z 16 obszarów); intensywność współpracy (obliczana na podstawie ocen organizacji pozarządowych w skali od 1 do 5). W ramach obszaru Podejście administracji samorządowej oceniane jest: zaangażowanie samorządu w działania na rzecz aktywności społecznej (na podstawie ocen organizacji); postawa względem organizacji (średnia z ocen trzech aspektów: wola współpracy, partnerskie podejście, przejrzystość procedur wszystkie oceniane na skali od 1 do 5); wybrane działania samorządu (średnia z ocen pięciu aspektów: diagnozowanie lokalnych problemów, informowanie o swoich działaniach, włączanie organizacji w proces decyzyjny, finansowanie działań organizacji pozarządowych, pomoc w zabieganiu o środki zewnętrzne, niefinansowe formy wspierania organizacji oceniane na skali od 1 do 5). W ramach obszaru Podejście organizacji pozarządowych oceniane jest: aktywność społeczna mieszkańców (na podstawie ocen organizacji w skali od 1 do 5); postawa względem współpracy (jako średnia z ocen trzech aspektów: wola współpracy, partnerskie podejście, przejrzystość w działaniu wszystkie oceniane na skali od 1 do 5); wybrane działania organizacji pozarządowych (średnia z ocen sześciu aspektów: diagnozowanie problemów lokalnych, informowanie o swoich działaniach, zaangażowanie w proces decyzyjny, sprawność w pozyskiwaniu środków zewnętrznych, korzystanie z dostępnych form pomocy, działania na rzecz integracji środowiska pozarządowego wszystkie oceniane na skali od 1 do 5).

12 W ramach obszaru Zewnętrznych uwarunkowań uwzględnione zostało jedno pytanie oceniane na skali od 1 do 5 o obowiązujące rozwiązania prawne na ile wspierają one proces współpracy między samorządem a organizacjami pozarządowymi. W ramach obszaru Rezultaty współpracy uwzględniono średnią z dwóch aspektów: oceny wpływu współpracy na jakość realizowanych usług dla mieszkańców oraz ocenę wpływu współpracy na rozwój badanej organizacji obydwa aspekty oceniane w skali od 1 do 5. Zgodnie z metodologią Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy wyniki badań powinny stać się przedmiotem dyskusji między organizacjami a przedstawicielami samorządu. Wyniki Badania ankietowego Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy w Gminie Miasta Sopot Ogólne informacje o badanych organizacjach Badanie ankietowe było prowadzone w dniach od 22 grudnia 2014 do 9 stycznia 2015 roku. Do przeprowadzenia badania wykorzystane zostało oprogramowanie GoogleDrive. W badaniu uczestniczyło 17 organizacji pozarządowych. Wykres 3 Rozkład badanych organizacji według zasięgu działania organizacji (opracowanie własne) Rozkład badanych NGOs wg zasięgu działania organizacji kraj i/lub zagranica; 22% Sopot; 28% województwo; 22% Trójmiasto; 28% Spośród badanych organizacji 28% zadeklarowało, że prowadzi swoją działalność w mieście Sopocie oraz w Trójmieście, 22% wskazało, że ich terenem działania jest kraj i lub zagranica, tyle samo, że województwo pomorskie.

13 Wykres 4 Rozkład badanych organizacji według daty powstania (opracowanie własne) Rozkład badanych NGOs wg daty powstania organizacji 4 24% 29% 24% 2 12% 12% przed w 2010 lub później 12% badanych organizacji powstało przed 1990 rokiem. 24% w latach , 29% w latach , jako ostatnie 4 lata swój rok powstania wskazało 24% organizacji biorących udział w badaniu. Wykres 5 Rozkład badanych organizacji wg liczby personelu oraz wolontariuszy (opracowanie własne) Rozkład badanych NGOs wg liczby personelu 6 56% % 28% 28% 28% 17% 17% 17% 17% 11% 11% 11% 6% 6% 6% 6% 6% brak 1-2 osoby 3-5 osób 6-10 osób osób powyżej 20 osób Stali pracownicy Współpracownicy Wolontariusze Większość badanych organizacji nie zatrudnia pracowników (56% nie zatrudnia stałych pracowników, a 38% współpracowników). Zaledwie 19% badanych organizacji nie korzysta ze wsparcia wolontariuszy. Nie więcej niż 10 stałych pracowników deklaruje 39% organizacji (przy czym 22% wskazuje, że są to maksymalnie 2 osoby). 6% organizacji zatrudnia między powyżej 20 stałych pracowników. Połowa organizacji deklaruje, że ma do 10 współpracowników (najwięcej - 25% angażuje od 3 do 5 osób). W przypadku wolontariuszy 44% organizacji wskazało, że ma ponad 10 wolontariuszy. 31% zadeklarowało, że współpracuje z nimi ponad 20 osób.

14 Wykres 6 Rozkład badanych organizacji według liczby członków organizacji (opracowanie własne) Rozkład badanych NGOs wg liczby aktywnych członków organizacji % 29% poniżej 10 osób osób 21% osób osób 7% osób 29% 100 i więcej osób Średnia liczba aktywnych członków zadeklarowana przez organizacje biorące udział w badaniu to 86 osób. 14% organizacji wskazało poniżej 10 aktywnych członków, a dla niemal 64% liczba ta jest niższa niż 30 osób. 29% organizacji deklaruje, że jej baza aktywnych członków to 100 i więcej osób. Wykres 7 Liczba wskazań działania organizacji wg obszarów (opracowanie własne) Obszary współpracy między JST i NGOs Bezpieczeństwo publiczne Edukacja i wychowanie Kultura i sztuka Mniejszości narodowe Ochrona środowiska Ochrona zdrowia Osoby niepełnosprawne Osoby starsze Pomoc społeczna Prawa mężczyzn i kobiet Przedsiębiorczość Sport i kultura fizyczna Turystyka, krajoznawstwo Wspólnoty lokalne Współpraca międzynarodowa Inne obszary 6% 6% 6% 6% 3% 6% 25% 16% 25% % NGOs, które działają w danym obszarze Najczęściej wskazywanym obszarem działania organizacji była edukacja i wychowanie oraz pomoc społeczna (po 25% organizacji), 16% organizacji wskazało kulturę i sztukę. Po 6% organizacji wskazało: ochronę środowiska, ochronę zdrowia, osoby niepełnosprawne, sport, działalność na rzecz wspólnot lokalnych. Wśród badanych organizacji żadna nie wskazała działań w obszarze bezpieczeństwa publicznego, mniejszości narodowych, osób starszych, przedsiębiorczości oraz współpracy międzynarodowej. Z przedstawionych danych wynika, że w badaniu wzięły udział organizacje o różnym stażu działalności. Zarówno takie, które mogą się pochwalić ponad 25-letnią historią działania, jak i te, które rozpoczynały swoją działalność w okresie demokracji. Jedną piątą stanowiła grupa organizacji, które rozpoczęły działalność w okresie ostatnich pięciu lat. Główny trzon działań organizacji stanowi ich baza

15 członkowska oraz wolontariusze. Badane organizacje zatrudniają dość znaczącą liczbę osób. Zdecydowana większość organizacji (72%) nie ogranicza swojej działalności do samego miasta Sopot. Badane organizacje reprezentowały zasadniczo trzy obszary działań: edukację i wychowanie (25%), pomoc społeczną (25%), kulturę i sztukę (16% wskazań). Ogólna ocena jakości współpracy z samorządem Ogólna ocena jakości współpracy między samorządem Gminy Miasta Sopot a organizacjami pozarządowymi wynosi 3,94 w skali od 1 do 5 (wykres 12). Wykres 8 Zestawienie opinii ogólnej i szczegółowych ocen współpracy (opracowanie własne) Zestawienie opinii ogólnej i szczegółówych ocen współpracy JST-NGOs ,83 3,49 3,60 3,24 3,67 3,57 3, Zakres współpracy Podejście administracji Podejście organizacji Uwarunkowania współpracy Rezultaty współpracy Średnia z ocen cząstkowych Ocena ogólna Badani najlepiej ocenili zakres współpracy w tym aspekcie ocena wynosi 3,83. Na podobnym do siebie poziomie oceniono trzy dalsze obszary: podejście administracji (3,49), rezultaty współpracy (3,67) oraz podejście organizacji (3,64). Najgorzej ocenionym aspektem są uwarunkowania współpracy (3,24). Ocena zakresu realizowanej współpracy W ocenie zakresu współpracy wzięte zostały pod uwagę trzy czynniki: zakres współpracy JST i NGO, obszary aktywności organizacji pozarządowych oraz opinie o intensywności współpracy.

16 Wykres 9 Ocena zakresu realizowanej współpracy (opracowanie własne) Ocena zakresu realizowanej współpracy Średnia ocena zakresu współpracy 3,83 1. Zakres współpracy JST - NGOs 4, Obszary aktywności NGOs 3,67 2. Opinia o intensywności współpracy 3, Najlepiej ocenionym czynnikiem jest zakres współpracy JST i NGO, który w skali 1-5 otrzymał notę 4,16 (wykres 13). Na tę ocenę wpływ miały dość wysokie wyniki uczestnictwa organizacji pozarządowych w różnych formach współpracy z samorządem (wykres 14). Wykres 10 Udział organizacji, które w ostatnim roku współpracowały z samorządem w wybranych formach (opracowanie własne) Udział organizacji, które w ostatnim roku współpracowały z JST w zakresie... Średnia wartość wskaźnika 59,3% Tworzenie prawa i programów 44% Realizacja zadań publicznych 67% Korzystanie ze wsparcia samorządu 67% % badanych organizacji zadeklarowało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy brało udział w tworzeniu lokalnego prawa i programów samorządu, 67% zadeklarowało, że realizowało zadania z finansowym udziałem miasta, a 67% korzystało ze wsparcia samorządu w formach niefinansowych. Obszary aktywności działania organizacji pozarządowych zostały ocenione na 3,67 głównie ze względu na kumulację wskazań wokół trzech obszarów działania oraz niskiej liczby organizacji działających w innych dziedzinach. Wysoką ocenę organizacje wystawiły intensywności współpracy z samorządem w ostatnich 12 miesiącach (wykres 15).

17 Wykres 11 Ocena intensywności współpracy z samorządem w ostatnich 12 miesiącach (opracowanie własne) Ocena intensywności współpracy z samorządem w ostatnich 12 miesiącach % 44% 28% Bardzo duża Duża Średnia Mała Bardzo mała / brak 11% Zaledwie 11% organizacji stwierdziło, że była ona co najmniej mała. Aż 63% zadeklarowało, że była duża lub bardzo duża. Niemal 1/3 organizacji oceniło, że intensywność współpracy była średnia. Zgodnie z metodologią Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy w skali od 1 do 5 aspekt ten został oceniony na 3,67. Ocena podejścia i sposobu działania administracji samorządowej W aspekcie Podejście administracji (3,49) poszczególne wskaźniki przyjęły dość podobne do siebie oceny: działania JST na rzecz aktywizacji 3,56, postawa względem organizacji 3,56, wybrane działania JST 3,37 (wykres 16). Wykres 12 Ocena podejścia i sposobu działania administracji samorządowej (opracowanie własne) Ocena podejścia i sposobu działania administracji samorządowej Średnia ocena samorządu 5. Działania JST na rzecz aktywizacji 6. Postawa względem organizacji 7. Wybrane działania JST 3,49 3,56 3,56 3, ). Ankietowani dość dobrze ocenili działania samorządu w zakresie aktywizacji mieszkańców (wykres

18 Wykres 13 Ocena działań samorządu w zakresie aktywizacji mieszkańców (opracowanie własne) Ocena działań samorządu w zakresie aktywizacji mieszkańców % 33% 6% 6% Bardzo dobrze Dobrze Ani dobrze, ani źle Źle Bardzo źle W ocenie zaledwie 6% badanych organizacji samorząd źle lub bardzo źle działa na rzecz aktywizacji mieszkańców (w tym 6%twierdzi, że bardzo źle). Oceny pozytywne wystawiła ponad 6 badanych. Dokładnie 1/3 twierdzi, że samorząd wywiązuje się z tego zadania ani dobrze, ani źle. Dla tego aspektu ocena została wystawiona na poziomie 3,56. Wykres 14 Ocena postawy przedstawicieli samorządu do współpracy z organizacjami pozarządowymi (opracowanie własne) Ocena postawy przedstawicieli samorządu w relacjach z NGOs ,94 3,61 3,12 3, Wola współpracy Partnerskie podejście Przejrzystość procedur Średnia Oceny przeliczone na skalę punktową od 1 do 5 W ocenie podejścia przedstawicieli samorządu do współpracy wyróżniono trzy czynniki: wolę współpracy z organizacjami pozarządowymi, partnerskie podejście oraz przejrzystość procedur. Ten ostatni został też oceniony zdecydowanie najniżej, ledwo nad poziomem wartości środkowej: 3,02 (wykres 18).

19 Wykres 15 Udział pozytywnych opinii na temat podejścia samorządu do współpracy (opracowanie własne) Udział pozytywnych opinii nt. postawy przedstawicieli samorządu % 61% 6 35% Wola współpracy Partnerskie podejście Przejrzystość procedur Średnia Wskaźnik uwzględnia oceny "bardzo dobre" i "dobre" Spośród badanych organizacji średnia pozytywnych ocen dla powyższych trzech wskaźników wyniosła 6 (wykres 19). Najczęściej pozytywnie oceniana była wola współpracy urzędników twierdziło tak 82% badanych organizacji, 61% wskazań pozytywnych otrzymała ocena partnerskiego podejścia do współpracy. Najniżej oceniono przejrzystość procedur. Zaledwie nieco ponad 1/3 badanych organizacji oceniła ten aspekt pozytywnie. W ostatnim aspekcie podejścia i działania samorządu we współpracy uwzględniono sześć wybranych działań urzędników Sopotu (wykres 20). Wykres 16 Ocena działań samorządu w wybranych obszarach (opracowanie własne) Ocena działałań samorządu w wybranych obszarach Średnia ocena w skali 1-5 Diagnozowanie lokalnych problemów Informowanie o swoich działaniach Włączanie NGOs w proces decyzyjny Finansowanie działań organizacji Pomoc NGOs w zabiegach o fundusze Niefinansowe formy wspierania NGOs 3,37 3,53 3,28 3,24 3,47 3,00 3, Oceny przeliczone na skalę punktową od 1 do 5 Najniżej ocenioną formą działań urzędników jest pomoc organizacjom pozarządowym w zabieganiu o fundusze zewnętrzne (3,00). Nieco badani ocenili włączanie organizacji w proces decyzyjny (3,24) i informowanie o swoich działaniach (3,28). Finansowanie działań organizacji, jedną z najczęściej wykorzystywanych form współpracy, organizacje oceniły na 3,47. Najlepiej oceniona została aktywność w zakresie diagnozowanie lokalnych problemów (3,53) oraz niefinansowe formy wspierania organizacji (3,72). Średnia dla całego aspektu wyniosła 3,37. Zestawienie ocen pozytywnych pozwala dokładniej przyjrzeć się ocenie poszczególnych wskaźników (wykres 21).

20 Wykres 17 Udział pozytywnych opinii na temat wybranych działań samorzadu (opracowanie własne) Udział pozytywnych opinii nt. wybranych działałań samorządu Średni udział pozytywnych opinii Diagnozowanie lokalnych problemów Informowanie o swoich działaniach Włączanie NGOs w proces decyzyjny Finansowanie działań organizacji Pomoc NGOs w zabiegach o fundusze Niefinansowe formy wspierania NGOs 28% 41% 5 53% 5 59% 72% Wskaźnik uwzględnia oceny "bardzo dobre" i "dobre" Spośród wszystkich wskaźników średnia ocen pozytywnych to dokładnie połowa wskazań. Najmniej ocen pozytywnych uzyskało pomoc organizacjom w zabiegach o fundusze zewnętrzne oraz włączanie organizacji pozarządowych w proces decyzyjny (odpowiednio 28% i 41%). Najwięcej ocen pozytywnych otrzymały obszary związane z diagnozowanie lokalnych problemów, finansowaniem działań organizacji pozarządowych oraz niefinansowe wspieranie organizacji pozarządowych (odpowiednio 53%, 59% i 72%). Średnio rzecz ujmując dokładnie połowa organizacji pozytywnie oceniła cały obszar wybranych działań samorządu. Podejście samorządu do współpracy najlepiej oceniane jest przez organizacje w zakresie woli urzędników do współpracy. Najgorzej organizacje oceniają kwestie związane z przejrzystością procedur, a także niskie wsparcie w takich obszarach jak pomoc w pozyskiwaniu środków zewnętrznych oraz włączania ich w proces decyzyjny. Ocena podejścia i sposobu działania organizacji pozarządowych Kolejnym ocenionym aspektem współpracy jest ocena podejścia i sposobu działania organizacji pozarządowych (wykres 22). Wykres 18 Ocena podejścia i sposobu działania organizacji pozarządowych (opracowanie własne) Ocena podejścia i sposobu działania organizacji pozarządowych Średnia ocena NGOs 8. Aktywność społeczna mieszkańców 9. Postawa względem JST i partnerów 10. Wybrane działania organizacji 3,60 3,82 3,56 3, Wskaźnik w tym aspekcie osiągnął wartość 3,6. Warto przypomnieć, że ocenę tę wystawiły same organizacje pozarządowe. W tym aspekcie oceniane były trzy zasadnicze obszary: aktywność społeczna

21 mieszkańców Sopotu i organizacji (oceniona na 3,82), postawa organizacji pozarządowych względem samorządu i innych partnerów (3,56) oraz wybrane działania organizacji (3,42). Wykres 19 Ocena poziomu aktywności społecznej mieszkańców (opracowanie własne) Ocena poziomu aktywności społecznej mieszkańców % 29% 12% Bardzo dobrze Dobrze Ani dobrze, ani źle Źle Bardzo źle Organizacje pozarządowe na ogół dobrze oceniają aktywność społeczną mieszkańców (wykres 23). Wskaźnik ten uzyskał łącznie 71% ocen pozytywnych (w tym 59% oceniło aktywność dobrze, a 12% bardzo dobrze). Żadna organizacja nie oceniła aktywności mieszkańców negatywnie. Wykres 20 Ocena postawy przedstawicieli organizacji w relacjach z partnerami (opracowanie własne) Ocena postawy przedstawicieli organizacji w relacjach z partnerami 3,72 3,50 3,47 3,56 Wola współpracy z partnerami Partnerskie podejście Przejrzystość w działaniu Średnia Oceny przeliczone na skalę punktową od 1 do 5 W ocenie postaw przedstawicieli organizacji do współpracy z samorządem i innymi partnerami dominują pozytywne oceny (wykres 24). Średnia dla tego aspektu wyniosła 3,56, a poszczególne składowe lokują się powyżej wartości środkowej: wola współpracy 3,72, partnerskie podejście do współpracy 3,50, przejrzystość w działaniu 3,47. Wykres 21 Udział pozytywnych opinii nt. postawy organizacji w relacjach z partnerami (opracowanie własne) Udział pozytywnych opinii nt. postawy organizacji w relacjach z partnerami % 5 53% 57% Wola współpracy z partnerami Partnerskie podejście Przejrzystość w działaniu Średnia Wskaźnik uwzględnia oceny "bardzo dobre" i "dobre"

22 67% organizacji pozytywnie oceniło wolę innych do współpracy z partnerami (wykres 25). Dokładnie połowa badanych pozytywnie oceniła partnerskie podejście do współpracy, a ponad połowa (53%) pozytywnie oceniła przejrzystość w działaniu. Wykres 22 Ocena działań organizacji w wybranych obszarach (opracowanie własne) Ocena działałań organizacji w wybranych obszarach Średnia ocena w skali 1-5 Diagnozowanie lokalnych potrzeb Informowanie o swoich działaniach Zaangażowanie w proces decyzyjny Sprawność w pozyskiwaniu funduszy Korzystanie z dostępnych form wsparcia Działania na rzecz integracji 3 sektora 3,42 3,83 3,28 3,11 3,44 3,47 3, Oceny przeliczone na skalę punktową od 1 do 5 Organizacje pozarządowe dobrze oceniają (wykres 26) inne organizacje w aspekcie diagnozowania lokalnych potrzeb (ocena 3,83). Wysokie noty otrzymują aspekty związane ze sprawnością w pozyskiwaniu funduszy (3,44) oraz korzystania z dostępnych form wsparcia (3,47). Niżej ocenionym wskaźnikiem jest działanie na rzecz integracji trzeciego sektora zaangażowanie w proces decyzyjny tu ocena wyniosła nieco powyżej wartości środkowej 3,39. Najniżej ocenione zostały aspekty związane z informowaniem o swoich działaniach (3,28) oraz zaangażowanie w proces decyzyjny (3,11). Wykres 23 Udział pozytywnych opinii nt. wybranych działań organizacji (opracowanie własne) Udział pozytywnych opinii nt. wybranych działałań organizacji Średni udział pozytywnych opinii 47% Diagnozowanie lokalnych potrzeb 78% Informowanie o swoich działaniach 28% Zaangażowanie w proces decyzyjny 28% Sprawność w pozyskiwaniu funduszy 5 Korzystanie z dostępnych form wsparcia 53% Działania na rzecz integracji 3 sektora 44% Wskaźnik uwzględnia oceny "bardzo dobre" i "dobre" W ocenie całego aspektu niemal połowę ocen stanowiły oceny pozytywne (wykres 27). Najczęściej pozytywnie oceniono diagnozowanie lokalnych potrzeb przez organizacje pozarządowe (78% ocen pozytywnych) oraz sprawność w pozyskiwaniu funduszy (5) i korzystanie z odstępnych form wsparcia (53%). Najmniej ocen pozytywnych miał aspekt zaangażowania się organizacji w proces decyzyjny (28%) oraz informowanie o swoich działaniach (28%). Organizacje pozarządowe na ogół pozytywnie oceniają inne organizacje we współpracy. Najwięcej ocen pozytywnych otrzymuje aspekt dotyczący samej woli współpracy i otwartości. Organizacje dość dobrze oceniają partnerskie podejście do współpracy oraz przejrzystość innych organizacji pozarządowych. W ocenach doceniają swoją rolę w diagnozowaniu lokalnych problemów oraz w podejmowaniu działań na rzecz integracji sektora pozarządowego w mieście. Widoczna jest jednak słabsza

23 ocena w zakresie informowania innych o swoich działaniach oraz angażowania się organizacji w proces decyzyjny. Ocena uwarunkowań zewnętrznych współpracy Organizacje pozarządowe raczej neutralnie oceniają zewnętrzne uwarunkowania współpracy. Odpowiadając na pytanie Czy obowiązujące rozwiązania prawne oraz programy i działania władz krajowych sprzyjają rozwojowi współpracy JST i NGOs? ogólna suma wskazań dała notę 3,24 (wykres 28). Wykres 24 Ocena zewnętrznych uwarunkowań współpracy między samorządem i organizacjami (opracowanie własne) Ocena zewnętrznych uwarunkowań współpracy między samorządem i NGOs % 29% 24% 3 Bardzo dobrze Dobrze Ani dobrze, ani źle Źle Bardzo źle Ten aspekt współpracy pozytywnie oceniło 47% badanych. Negatywną ocenę wystawiło 24% organizacji. 29% wystawiło ocenę neutralną. Ocena rezultatów współpracy Ostatnim ocenianym obszarem są rezultaty współpracy. Wykres 25 Ocena rezultatów współpracy (opracowanie własne) Ocena rezultatów współpracy Ocena obszaru Wpływ na usługi dla mieszkańców 13. Wpływ na organizację 3,67 3,50 3, W aspekcie rezultatów współpracy (wykres 29), który przyjął wartość 3,67, uwzględniono dwa czynniki: wpływ współpracy na jakość usług dla mieszkańców (ocena 3,50) oraz wpływ na rozwój organizacji (ocena 3,83).