PRAWNICZE. Ministerstwa Sprawiedliwości TOM 2 TOM 3 TOM 4. Akta gospodarcze i administracyjne

Transkrypt

1 EGZAMINY PRAWNICZE Ministerstwa Sprawiedliwości Idealne dla osób przygotowujących się do egzaminu końcowego 2018 Wyjątkowe wzory pism z komentarzami Przykładowe zarzuty i wnioski Etyka zawodowa TOM 1 Akta cywilne i karne TOM 2 TOM 3 TOM 4 Akta gospodarcze i administracyjne Kazusy do egzaminu adwokackiego i radcowskiego Wzory pism z komentarzami. Etyka zawodowa Stefan Jaworski Joanna Ablewicz Tomasz Sadurski Daniel Kupryjańczyk Ksenia Rzepka Ewa Stawicka Grzegorz Witczak Kamil Gorzelnik Magda Matuszewska Bożena Morawska Katarzyna Prusak-Górniak Anna Szymańska Grzegorz Dąbrowski 8. wydanie

2 Tom 4 Wzory pism z komentarzami. Etyka zawodowa

3 W serii Aplikacje Prawnicze polecamy: S. Jaworski, J. Ablewicz, T. Sadurski EGZAMINY PRAWNICZE MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI. Tom 1. Akta cywilne i karne, wyd. 8 M. Kołakowski, D. Kupryjańczyk, K. Rzepka, G. Witczak EGZAMINY PRAWNICZE MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI. Tom 2. Akta gospodarcze i administracyjne, wyd. 8 K. Gorzelnik EGZAMINY PRAWNICZE MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI. Tom 3. Kazusy do egzaminu adwokackiego i radcowskiego, wyd. 5 Z. Kapiński APELACJE KARNE. ZAGADNIENIA PRAKTYCZNE, AKTA I KAZUSY, wyd. 5 S. Jaworski APELACJE CYWILNE I KARNE. 69 WZORÓW PISM Z OMÓWIENIAMI, wyd. 6

4 Magda Matuszewska, Bożena Morawska, Katarzyna Prusak-Górniak, Anna Szymańska, Grzegorz Dąbrowski Tom 4 Wzory pism z komentarzami. Etyka zawodowa 8. wydanie Wydawnictwo C.H.BECK Warszawa 2017

5 Wydawca: Joanna Ablewicz Aktualizacja: r. pr. Grzegorz Dąbrowski Redakcja: Mateusz Kurman Opracowanie kazusów w Części II: Kazusy 1 i 2: Grzegorz Dąbrowski Kazus 3: Karolina Bloch Kazus 4: Adam Malinowski Kazus 5: Jakub Jacyna Minikazusy: Małgorzata Król, Marcin Górski, Paweł Łabieniec, Sylwia Wojtczak, Małgorzata Wysoczyńska Wydawnictwo C.H.Beck 2017 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: DTP Art Druk i oprawa: Białostockie Zakłady Graficzne S.A. ISBN ISBN e-book

6 Notki o autorach Grzegorz Dąbrowski radca prawny. Magda Matuszewska radca prawny. Zajmuje się zagadnieniami prawnymi związanymi z działalnością instytucji finansowych. Jest radcą prawnym w Departamencie Prawnym jednego z największych banków w Polsce. Bożena Morawska radca prawny. Specjalizuje się w prawie nieruchomości, prawie cywilnym, handlowym i gospodarczym. Obecnie jest partnerem w Kancelarii Morawski i Wspólnicy. Katarzyna Prusak-Górniak radca prawny. Zajmuje stanowisko Naczelnika Wydziału Pomocy Prawnej Departamentu Prawnego MSWiA. Specjalizuje się w zagadnieniach prawa administracyjnego, cywilnego, ochrony danych osobowych oraz postępowań przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Anna Szymańska radca prawny. Współpracuje z kancelarią Salans, specjalizuje się w zagadnieniach prawa zamówień publicznych, cywilnego oraz gospodarczego. Jest wykładowcą Uniwersytetu Warszawskiego oraz autorką wielu artykułów i publikacji.

7 Spis treści Notki o Autorach... Spis treści... VII Wstęp... Wykaz skrótów... Część I. Wzory pism z komentarzami... 1 Rozdział I. Prawo karne Wzór aktu oskarżenia oskarżyciela posiłkowego Wzór publicznoskargowego aktu oskarżenia sporządzonego przez prokuratora Wzór aktu oskarżenia w postępowaniu prywatnoskargowym Wzór przykładowych opisów zarzucanych czynów do aktów oskarżenia z wybranych artykułów KK Wzór apelacji od wyroku w sprawieo przestępstwo Wzór apelacji od wyroku w sprawieo wykroczenie Rozdział II. Prawo cywilne Wzór pozwu Wzór apelacji w procesie Rozdział III. Prawo administracyjne Wzór skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego Wzór skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego Rozdział IV. Prawo gospodarcze Wzory komparycji Wzory przykładowych klauzul umownych Wzory umów Umowa spółki jawnej Umowa spółki partnerskiej Umowa najmu Umowa sprzedaży samochodu osobowego Umowa zlecenia Umowa o dzieło V IX XI VII

8 Spis treści Część II. Etyka zawodowa Kazus 1. Egzamin adwokacki 2017 r Kazus 2. Egzamin radcowski 2017 r Kazus 3. Egzamin adwokacki 2016 r Kazus 4. Egzamin radcowski 2016 r Kazus 5. Naruszenie norm etycznych przez adwokata Minikazusy wraz z odpowiedziami etyka adwokacka Minikazusy wraz z odpowiedziami etyka radcowska Zobacz online wzory odwołań (dostęp z karty zdrapki) VIII

9 Wstęp W publikacji zamieszczono wzory pism procesowych zawierające przykładowe zarzuty i wnioski oraz przykłady umów i komparycji, wraz z omówieniem, praktycznymi wskazówkami i wybranym orzecznictwem. Uniwersalny charakter książki powoduje, że jest ona przydatna jako ułatwienie osobom przygotowującym się do egzaminu radcowskiego lub adwokackiego w utrwalaniu wiedzy prawniczej zdobytej w trakcie aplikacji radcowskiej lub adwokackiej, jak również stanowi pomoc w bieżącej praktyce prawniczej. Niniejsza książka w zakresie wzorów pism podzielona jest na cztery rozdziały. W pierwszym znajdują się wzory aktu oskarżenia oskarżyciela posiłkowego, publicznoskargowego aktu oskarżenia sporządzonego przez prokuratora, aktu oskarżenia w postępowaniu prywatnoskargowym i wzory apelacji od wyroku w sprawie o przestępstwo oraz wykroczenie. W tym rozdziale umieszczone są także przykładowe opisy zarzucanych czynów do aktów oskarżenia z wybranych artykułów Kodeksu karnego. Drugi rozdział zawiera wzory pozwu i apelacji w procesie cywilnym. W trzecim rozdziale zaprezentowane są wzory skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego oraz skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W rozdziale czwartym znajdują się materiały przydatne przy sporządzaniu umów, a mianowicie komparycje uwzględniające różnorodność podmiotów uczestniczących w obrocie cywilnoprawnym oraz przykładowe klauzule umowne i wzory umów. Siódme wydanie publikacji zostało zaktualizowane, poprawione i uwzględnia stan prawny na r. Przekazując niniejszą pracę, pragniemy podziękować naszym rodzinom za bezcenne wsparcie i pomoc okazaną w czasie przygotowań do egzaminu, a także wykładowcom Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie za praktyczne przygotowanie do wykonywania zawodu radcy prawnego oraz koleżankom i kolegom z aplikacji za wiele inspirujących i konstruktywnych dyskusji oraz wspólnie spędzony czas. Magda Matuszewska, Bożena Morawska, Katarzyna Prusak-Górniak, Anna Szymańska W drugiej części opracowania zostały przedstawione zadania wraz z rozwiązaniami z zakresu zasad wykonywania zawodu lub z zasad etyki adwokata i radcy prawnego, które pojawiły się na egzaminie radcowskim i adwokackim w 2016 i 2017 r. Ponadto w tej części znajdują się także kazusy dotyczące naruszenia norm etycznych przez adwokatów i radców prawnych, przygotowane przez adwokatów i radców prawnych. Redakcja IX

10

11 Wykaz skrótów 1. Akty prawa krajowego KC... ustawa z r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.) KK... ustawa z r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) KKS... ustawa z r. Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) KP... ustawa z r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) KPA... ustawa z r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.) KPC... ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) KPK... ustawa z r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) KPW... ustawa z r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz 1713 ze zm.) KRO... ustawa z r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 682) KRSU... ustawa z r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 700 ze zm.) KSCU... ustawa z r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 623 ze zm.) KW... ustawa z r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz ze zm.) OpłAdwR... rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz.U. z 2015 r. poz ze zm.) OpłRadR... rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz ze zm.) OrdPU... ustawa z r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) PrAut... ustawa z r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 880 ze zm.) XI

12 Wykaz skrótów PrBank... ustawa z r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) PrBud... ustawa z r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 290 ze zm.) PrPostSądAdm... ustawa z r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.) PrPras... ustawa z r. Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24 ze zm.) PrSądAdm... ustawa z r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) RadcPrU... ustawa z r. o radcach prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 233 ze zm.) RegProkR... rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z r. r. Regulamin wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury (t.j. Dz.U. poz. 508 ze zm.) USP... ustawa z r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.) WLU... ustawa z r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz ze zm.) WysRyczR... rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z r. w sprawie wysokości zryczałtowanej równowartości wydatków w sprawach z oskarżenia prywatnego (Dz.U. Nr 104, poz. 980 ze zm.) 2. Organy i instytucje KRS... Krajowy Rejestr Sądowy MS... Minister Sprawiedliwości NBP... Narodowy Bank Polski NSA... Naczelny Sąd Administracyjny SA... Sąd Apelacyjny SKO... Samorządowe Kolegium Odwoławcze SN... Sąd Najwyższy SO... Sąd Okręgowy TK... Trybunał Konstytucyjny UE... Unia Europejska WSA... Wojewódzki Sąd Administracyjny 3. Czasopisma i publikatory BIP... Biuletyn Informacji Publicznej Biul. PK... Biuletyn Prawa Karnego Biul. SN... Biuletyn Sądu Najwyższego Dz.U.... Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Dz.Urz.... Dziennik Urzędowy GP... Gazeta Prawna XII

13 Wykaz skrótów KZS... Krakowskie Zeszyty Sądowe Legalis... System Informacji Prawnej Wydawnictwa C.H. Beck MoP... Monitor Prawniczy NP... Nowe Prawo OSA... Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych OSN... Orzecznictwo Sądu Najwyższego OSNC... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna OSNCP... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna i Pracy OSNIK... Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych Izba Karna OSNP... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Pracy OSNPG... Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Wydawnictwo Prokuratury Generalnej OSNwSK... Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych OSP... Orzecznictwo Sądów Polskich OTK-A... Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego seria A OwSG... Orzecznictwo w Sprawach Gospodarczych Pal.... Palestra Prok. i Pr.... Prokuratura i Prawo Pr. Sp.... Prawo Spółek PS... Przegląd Sądowy Wok.... Wokanda 4. Inne skróty art.... artykuł cz.... część dot.... dotyczy itd.... i tak dalej itp.... i tym podobne jw.... jak wyżej lit.... litera m.in.... między innymi n.... następny/-a/-e niepubl.... niepublikowany/-a/-e np.... na przykład Nr... numer orz.... orzeczenie ost.... ostatni/a/e pkt... punkt post.... postanowienie poz.... pozycja r.... rok red.... redakcja rozdz.... rozdział RP... Rzeczpospolita Polska XIII

14 Wykaz skrótów s.... strona sprost.... sprostowanie t.... tom t.j.... tekst jednolity tj.... to jest tzw.... tak zwany uchw.... uchwała uchw. SN (7)... uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego ust.... ustęp uzas.... uzasadnienie w.... wiek w zb.... w zbiegu w zw.... w związku wyr.... wyrok zd.... zdanie ze zm.... ze zmianami zł... złoty zob.... zobacz XIV

15 Część I. WZORY PISM Z KOMENTARZAMI Prawo karne ROZDZIAŁ I. Prawo karne 1. WZÓR aktu oskarżenia oskarżyciela posiłkowego Sygn. akt postępowania przygotowawczego Ds. (...) Sygn. akt postępowania sądowego 4 Kp. (...) Sąd (Rejonowy) w ( ) ( ) Wydział Karny 2 (adres) (miejscowość), (data) 1 Radca prawny/adwokat 3 ( ) Pełnomocnik Pokrzywdzonej Anny Kowalskiej Adres do korespondencji: Kancelaria Radcy Prawnego/Adwokacka ( ) (adres) Akt oskarżenia oskarżyciela posiłkowego 5 przeciwko: Tomaszowi Eugeniuszowi Kowalskiemu oskarżonemu o czyn z art KK Działając w imieniu Pokrzywdzonej Anny Kowalskiej (pełnomocnictwo w załączeniu), na podstawie art KPK w zw. z art i 2 KPK oskarżam: 1

16 Część I. Wzory pism z komentarzami. Rozdział I. Prawo karne Prawo karne Tomasza Eugeniusza Kowalskiego syna ( ) i ( ) z domu ( ); ur. ( ) r. w ( ), zam. ( ); obywatela polskiego, PESEL ( ), o wykształceniu ( ), z zawodu ( ), obecnie pracującego w charakterze/na stanowisku ( )/niepracującego/ /utrzymującego się z prac dorywczych; o dochodach ok. ( ) złotych miesięcznie, kawalera/żonatego, ojca ( ) dzieci w wieku: ( ) lat, ( ) lat i ( ), posiadającego na utrzymaniu ( ) dzieci i żonę/konkubinę, współwłaściciela mieszkania położonego w ( ) o powierzchni ( ) oraz samochodu marki ( ) o Nr rej. ( ), psychiatrycznie leczonego w okresie ( )/nieleczonego psychiatrycznie, niekaranego/karanego ( ) [w toku postępowania przygotowawczego nie stosowano wobec niego środków zapobiegawczych ani zabezpieczenia majątkowego/zatrzymanego w dniu ( ) r. k., postanowieniem Sądu Rejonowego w ( ) z dnia ( )/tymczasowo aresztowanego k., zwolnionego w dniu ( )] o to, że: w okresie od ( ) r. do ( ) r. w ( ), woj. ( ) znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoją żoną Anną Kowalską w ten sposób, że znajdując się pod wpływem alkoholu wszczynał w domu awantury i kłótnie, podczas których wyzywał ją używając słów powszechnie uważanych za obelżywe, wyganiał ją z domu, niszczył przedmioty domowego użytku, utrudniał korzystanie z mieszkania oraz groził jej pobiciem 6, tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art KK 7. Na podstawie art i art KPK w zw. z art. 325b 1 KPK, sprawa niniejsza podlega rozpoznaniu przez Sąd Rejonowy w ( ) w postępowaniu zwyczajnym 8. Na podstawie art. 627 KPK wnoszę o zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego wydatków w wysokości ( ) złotych 9. Stan faktyczny i prawny (przykład) Uzasadnienie 10 Tomasz Eugeniusz Kowalski i Anna Kowalska od ( ) lat są małżeństwem. Od dłuższego czasu ich wspólne życie nie układało się dobrze z powodu nadużywania alkoholu przez Tomasza Eugeniusza Kowalskiego. Pod wpływem alkoholu Tomasz Kowalski stawał się bardzo agresywny, co przejawiało się poprzez częste ( ). W związku z nagannym zachowaniem oskarżonego do mieszkania małżonków Kowalskich, z powodu awantur inicjowanych przez Tomasza Eugeniusza Kowalskiego często przyjeżdżali wzywani ( ) funkcjonariusze KP w ( ). Jak ustalono, w ( ) w okresie od ( ) r. do ( ) miało miejsce ( ) interwencji Policji. Dowód: zeznania Anny Kowalskiej w charakterze świadka, zeznania sąsiadów: ( ), ( ), ( ) wykazy z księgi interwencji KP w ( ). 2

17 1. Wzór aktu oskarżenia oskarżyciela posiłkowego Dnia ( ) około godziny ( ) Tomasz Eugeniusz Kowalski wrócił do domu pod wpływem alkoholu z ( ). W domu przebywała wówczas jego żona Anna Kowalska oraz ( ), która ( ). Tomasz Kowalski zauważywszy ( ) zaczął krzyczeć na żonę, wyzywając ją wulgarnymi słowami i żądając, żeby natychmiast wyrzuciła ( ) z jego domu. Następnie ( ). Wobec braku reakcji żony na krzyki małżonka, Tomasz Eugeniusz Kowalski chwycił nóż i zaczął wypowiadać wobec swojej żony groźby zabójstwa, gestykulując przy tym nożem. Zapowiedzi te według pokrzywdzonej miały realny wydźwięk, bowiem w przeszłości jej mąż niejednokrotnie naruszał jej nietykalność cielesną, a ponadto był w stanie nietrzeźwości i silnie wzburzony oraz gestykulował niebezpiecznym narzędziem. Świadkiem całego zdarzenia była ( ), która ( ), a następnie po nieudanych słownych próbach uspokojenia Tomasza Eugeniusza Kowalskiego zadzwoniła na Policję. Prawo karne Dowód: zeznania ( ) w charakterze świadka. Oskarżony Tomasz Eugeniusz Kowalski został przesłuchany w trakcie przeprowadzonego postępowania przygotowawczego zarówno przez Policję, jak i Prokuratora. W swoich wyjaśnieniach zaprzeczył, aby tego dnia inicjował kłótnię i aby znęcał się nad żoną. Oświadczył, że w dniu ( ) był trzeźwy oraz ( ). Z zeznań pokrzywdzonej i ( ), wynikało jednoznacznie, że to oskarżony był wyłącznym inicjatorem całego zdarzenia zarówno zeznania pokrzywdzonej, jak i zeznania ( ) należy uznać za prawdziwe i spójne. Mając powyższe na uwadze, zachowanie oskarżonego należy zakwalifikować jako przestępstwo określone w art KK. Prokurator Rejonowy w ( ) postanowieniem z dnia ( ) [( ) Ds. ( )] umorzył dochodzenie przeciwko Tomaszowi Eugeniuszowi Kowalskiemu na podstawie ( ) wobec ( ), uznając, iż ( ). (Należy opisać, co uznał organ prowadzący postępowanie, potem sąd, potem znowu organ prowadzący postępowanie a następnie m.in. dlaczego nie zgadzamy się z oceną organu prowadzącego postępowanie), np.: umorzenie dochodzenia nie jest zasadne, gdyż ( ) nie wzięto pod uwagę, że ( ), nie uwzględniono ( ), wskazać dowody i fakty, które organ prowadzący postępowanie źle ocenił/pominął, uzasadnić, dlaczego oskarżony kłamie, wątpliwe jest alibi ( ) itd., opisać szkodę, wyjaśnić dlaczego oskarżamy akurat z tego artykułu (podstawa prawna zwłaszcza w przypadku zbiegu art. 11 KPK, recydywa art. 64 KK, prawo intertemporalne). Uzasadnienie dopuszczalności subsydiarnego aktu oskarżenia (przykład). W zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z ( ) Anna Kowalska domagała się ścigania (należy opisać czyn). Tomaszowi Kowalskiemu został postawiony zarzut tożsamy z zawartym w niniejszym akcie oskarżenia, tj. że ( ), tj. o przestępstwo z ( ). Prokurator 3

18 Część I. Wzory pism z komentarzami. Rozdział I. Prawo karne Prawo karne Rejonowy w ( ) postanowieniem z dnia ( ) [( ) ds. ( )] umorzył dochodzenie przeciwko Tomaszowi Kowalskiemu. Zażalenie na ww. postanowienie zostało złożone przez pokrzywdzoną w dniu ( ). Sąd Rejonowy w ( ) postanowieniem z dnia ( ) uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Prokuratorowi Rejonowemu w ( ) do dalszego prowadzenia. Prokurator Rejonowy w ( ) postanowieniem z dnia ( ) [( ) ds. ( )] ponownie umorzył dochodzenie. Powyżej wymienione postanowienie ( ) zostało doręczone pokrzywdzonej Annie Kowalskiej w dniu ( ), zatem miesięczny termin do wniesienia niniejszego aktu oskarżenia z art KPK został dochowany. Pokrzywdzona nie składając zażalenia na ponowne postanowienie o umorzeniu dochodzenia oparła się przy tym na treści uchwały Sądu Najwyższego z r. (I KZP 39/07, OSNKW 2008, Nr 5, poz. 32), iż: na ponowne postanowienie prokuratora o umorzeniu postępowania przygotowawczego, wydane w warunkach określonych w art KPK, pokrzywdzonemu, który uprzednio wykorzystał już uprawnienia przewidziane w art KPK, nie przysługuje zażalenie. Ma on natomiast prawo wniesienia aktu oskarżenia, określonego w art KPK, w terminie miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o postanowieniu prokuratora o umorzeniu postępowania przygotowawczego. Wszechstronna ocena zebranego materiału dowodowego bezsprzecznie wskazuje, że sprawcą ( ) jest Tomasz Eugeniusz Kowalski. Dlatego też niniejszy akt oskarżenia jest w pełni uzasadniony i konieczny. 4 Radca prawny/adwokat Jan Kowalski (własnoręczny podpis) 11 Wykaz innych dowodów, o których przeprowadzenie podczas rozprawy głównej wnosi oskarżyciel 12 Lista osób podlegających wezwaniu na rozprawę: 1. Oskarżony: Tomasz Eugeniusz Kowalski k , z akt sprawy (...) Obrońca oskarżonego: (dane obrońcy) 2. Świadkowie: Anna Kowalska k , z akt sprawy (...) na okoliczność (należy wskazać tezę dowodową, np. wraz z wnioskiem o przeprowadzenie tego dowodu w pierwszej kolejności) (imię i nazwisko świadka) k z akt sprawy (...) na okoliczność (należy wskazać tezę dowodową) (imię i nazwisko świadka) k z akt sprawy (...) na okoliczność (należy wskazać tezę dowodową) (imię i nazwisko świadka) k z akt sprawy (...)

19 1. Wzór aktu oskarżenia oskarżyciela posiłkowego na okoliczność (należy wskazać tezę dowodową) (imię i nazwisko świadka) k z akt sprawy (...) na okoliczność (należy wskazać tezę dowodową) 3. Biegli: (inne osoby, które w zależności od danego stanu faktycznego mogą podlegać wezwaniu na rozprawę, to np. biegły; należy także sformułować odpowiednie tezy dowodowe) Prawo karne Radca prawny/adwokat Jan Kowalski (własnoręczny podpis) Załączniki: pełnomocnictwo, dwa odpisy subsydiarnego aktu oskarżenia 13, dowód wpłacenia do kasy sądowej zryczałtowanej równowartości wydatków Wymóg oznaczenia daty pisma wynika z art pkt 4 KPK. Zgodnie z art KPK, w razie powtórnego wydania postanowienia o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania w wypadku, o którym mowa w art KPK, pokrzywdzony może w terminie miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o postanowieniu wnieść akt oskarżenia do sądu, dołączając po jednym odpisie dla każdego oskarżonego oraz dla prokuratora. Wyżej wymieniony termin ma charakter prekluzyjny, nie podlega on przywróceniu, a jego upływ powoduje wygaśnięcie uprawnienia pokrzywdzonego. Jeżeli subsydiarny akt oskarżenia zostanie wniesiony po terminie, pokrzywdzony nie może zainicjować postępowania sądowego, taki akt jest wówczas bezskuteczny. Wybrane orzecznictwo: 1. Miesięczny termin do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia rozpoczyna swój bieg od chwili doręczenia pokrzywdzonemu zawiadomienia o powtórnym postanowieniu prokuratora o odmowie wszczęcia albo umorzeniu postępowania, wydanym w warunkach art KPK; jako termin prekluzyjny nie podlega on przedłużeniu ani przywróceniu (tak: post. SN z r., V KZ 6/15, Legalis Nr ). 2. Zdolność skargowa pokrzywdzonego do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia dotyczy tylko tego czynu, w związku z którym prokurator ponownie odmówił wszczęcia lub umorzył postępowanie, a zatem skarga subsydiarna może jedynie obejmować zarzut popełnienia czynu, który zachowuje przymiot tożsamości z tym, którego oceny dotyczyły decyzje kończące postępowanie przygotowawcze (wyr. SA w Szczecinie z r., II AKa 6/16, Legalis Nr ). 2 Obowiązek wskazania organu, do którego pismo jest kierowane, wynika z art KPK. Wskazać należy, że subsydiarny akt oskarżenia jako pismo procesowe powinien odpowiadać w pierwszym rzędzie wymogom pisemnej czynności procesowej, wskazanym w art. 119 KPK. Zgodnie z art KPK, każde pismo procesowe powinno zawierać: 1) oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy której dotyczy; 2) oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo; 5

20 Część I. Wzory pism z komentarzami. Rozdział I. Prawo karne Prawo karne 3) treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem; 4) datę i podpis składającego pismo. 3 Akt oskarżenia wniesiony przez pokrzywdzonego powinien być sporządzony i podpisany przez pełnomocnika (art KPK). Pełnomocnikiem może być adwokat, radca prawny lub radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (art. 88 KPK). 4 Zgodnie z art KPK, w sprawie toczyło się postępowanie sądowe, dlatego też celowe jest podanie sygnatury akt postępowania sądowego. Obowiązek podania oznaczenia sprawy, której dotyczy akt oskarżenia, wynika z art pkt 1 in fine KPK. 5 W sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela publicznego lub też zamiast niego. Działanie pokrzywdzonego obok oskarżyciela publicznego dotyczy sytuacji, gdy akt oskarżenia wniósł oskarżyciel publiczny, a pokrzywdzony, do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej, złożył oświadczenie, że będzie działał w charakterze oskarżyciela posiłkowego (art. 54 KPK). Natomiast działanie pokrzywdzonego zamiast oskarżyciela publicznego opisuje art. 55 KPK. Akt oskarżenia oskarżyciela posiłkowego, obok elementów wskazanych w art. 119 KPK, powinien być sporządzony z zachowaniem warunków określonych w art. 332 i KPK. Zgodnie z art KPK, akt oskarżenia powinien zawierać: 1) imię i nazwisko oskarżonego, inne dane o jego osobie, dane o zastosowaniu środka zapobiegawczego oraz zabezpieczenia majątkowego; 2) dokładne określenie zarzucanego oskarżonemu czynu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza wysokości powstałej szkody; 3) wskazanie, że czyn został popełniony w warunkach wymienionych w art. 64 lub 65 KK albo art KKS; 4) wskazanie przepisów ustawy karnej, pod które zarzucany czyn podpada; 5) wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy i trybu postępowania. Do aktu oskarżenia dołącza się jego uzasadnienie, w którym przytacza się fakty i dowody, na których oskarżenie się opiera, a w miarę potrzeby wyjaśnia podstawę prawną oskarżenia i omawia okoliczności, na które powołuje się oskarżony w swej obronie. Zgodnie z art KPK, akt oskarżenia powinien także zawierać listę osób, których wezwania oskarżyciel żąda oraz wykaz innych dowodów, których przeprowadzenia na rozprawie głównej domaga się oskarżyciel. Przy konstruowaniu aktu oskarżenia należy mieć na uwadze ewentualne odpowiednie przepisy przejściowe, np. zawarte w ustawie z r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 1247) oraz ustawie z r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 437). Wybrane orzecznictwo: 1. Artykuł 55 1 zd. 1 w zw. z art zd. 2 KPK w brzmieniu obowiązującym od r. do r., w zakresie, w jakim uzależnia wniesienie przez po- 6