PORADNIK WETERANA. Wydanie specjalne

Transkrypt

1 ISSN n Informator Nr 7 WIOSNA 2012 Wydanie specjalne PORADNIK WETERANA Jak uzyskać legitymację weterana i weterana poszkodowanego żołnierza lub funkcjonariusza Uprawnienia honorowe i dodatkowe Przydatne adresy i telefony

2

3 Spis treści WSTĘP... 4 DEFINICJE STATUS WETERANA I WETERANA POSZKODOWANEGO Status weterana Procedury w kilku krokach obowiązujące w resorcie obrony narodowej Legitymacja weterana - żołnierza Procedury w kilku krokach obowiązujące w resorcie spraw wewnętrznych Status weterana poszkodowanego Procedury w kilku krokach niezbędne do uzyskania statusu weterana poszkodowanego żołnierza Legitymacja weterana poszkodowanego - żołnierza Procedury w kilku krokach niezbędne do uzyskania statusu weterana poszkodowanego funkcjonariusza UPRAWNIENIA O CHARAKTERZE HONOROWYM Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa Odznaki honorowe Wojskowa Odznaka Za Rany i Kontuzje Odznaka Za zasługi w działaniach poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej Prawo do noszenia umundurowania Prawo do asysty honorowej podczas pogrzebu na terytorium Polski UPRAWNIENIA PRZYSŁUGUJĄCE WSZYSTKIM WETERANOM Opieka psychologiczna Pomoc psychologiczna w MON Pomoc psychologiczna w MSW Dom Weterana Zapomogi dla weteranów - żołnierzy Zwrot kosztów przejazdu i zakwaterowania za udział w uroczystościach UPRAWNIENIA DOTYCZĄCE WETERANÓW POSZKODOWANCH Pomoc finansowana na kształcenie Procedury udzielania pomocy na naukę w MON Procedury udzielania pomocy na naukę w MSW Ulgi w komunikacji publicznej Preferencje przy zatrudnieniu w MON i MSW DODATEK WETERANA POSZKODOWANEGO DO EMERYTURY LUB RENTY ŚWIADCZENIA OPIEKI ZDROWOTNEJ Procedury wydawania dokumentu osoby poszkodowanej w MON Procedury wydawania dokumentu osoby poszkodowanej w MSW Ponad standardowe świadczenia opieki zdrowotnej dla weteranów poszkodowanych Zasady udzielania świadczeń niegwarantowanych weteranom poszkodowanym - żołnierzom Zasady udzielania świadczeń niegwarantowanych weteranom poszkodowanym - funkcjonariuszom Monitoring świadczeń opieki zdrowotnej weteranów poszkodowanych Monitoring w resorcie obrony narodowej Monitoring w resorcie spraw wewnętrznych Koordynatorzy i pełnomocnicy ds. weteranów PRZYDATNE ADRESY I TELEFONY W resorcie obrony narodowej W resorcie spraw wewnętrznych Wybrane organizacje pozarządowe WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH AKTÓW PRAWNYCH (stan na r.) Ustawy Rozporządzenia i decyzje Ministra Obrony Narodowej Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych...24 Wydawca: Zakład Wydawnictw i Mediów Elektronicznych Fundacji Promilitaria XXI redakcja@promilitaria21.org; tel. kom: Opracowanie i redakcja techniczna: Ryszard Choroszy i Sławomir Sikora Prepress: Grupa Wydawnicza GABI Foto okładka: st. chor. Adam Roik wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 3

4 WSTĘP Od ponad pięćdziesięciu lat, wojsko i inne formacje mundurowe uczestniczą w misjach poza granicami kraju, w różnych konfliktach, o różnym charakterze, intensywności, umiejscowionych nawet w najdalszych zakątkach świata. Od początku udziału Polski w misjach międzynarodowych (tzn. od 1953 r.) uczestniczyło w nich ponad 80 tys. żołnierzy i ok. 3 tys. funkcjonariuszy. Od 2003 r. kiedy polscy żołnierze wyruszyli na trudną i niebezpieczną misję do Republiki Iraku, nasza armia nie tylko nie przestała brać udziału w misjach pokojowych i rozjemczych, ale również zaczęła uczestniczyć w działaniach bojowych. Działania te należą do najtrudniejszych i najniebezpieczniejszych. Realizowane w ramach wojny z terroryzmem mają charakter konfliktów asymetrycznych, gdzie działania przeciwko żołnierzom wchodzącym w skład kontyngentów, przypominają wojnę partyzancką, z tą różnicą, że celem przeciwnika jest nie tylko maksymalne zadanie strat naszym oddziałom, ale także stosowanie terroru i zastraszanie ludności cywilnej. Często nasi żołnierze mają poczucie, że przeciwnik jest wszędzie, działa podstępnie, a w przypadku kiedy osiągamy przewagę, udaje ludność cywilną. To także utrudnia działania żołnierzy i podjęcie przez nich decyzji o otwarciu ognia, jest to trudne, ze względu na konsekwencje prawne. Często, z tych powodów, żołnierze narażeni są na jeszcze większe ryzyko. Zmiana charakteru misji poza granicami kraju, w których uczestniczymy, stanowi dla nas wyzwanie, lecz także pociąga za sobą duże straty w postaci poległych i rannych kolegów. Z tych względów, każdy z nas, decydując się na tę ą wyjątkowo trudną i niebezpieczną służbę, ma świadomość istniejącego ryzyka. Jednocześnie myśl, że to właśnie nas, może spotkać coś złego, odsuwamy na dalszy plan. I dobrze, bo inaczej nie bylibyśmy w stanie, wykonywać postawionych przed nami zadań. Pomimo to, każdy z nas chciałby wiedzieć, jaką pomoc my i nasze rodziny możemy uzyskać w przypadku, kiedy jej będziemy potrzebować. Wiem z własnego doświadczenia, jak bardzo taka wiedza jest potrzebna. Kiedy w 2004 roku, podczas pełnienia służby w PKW Irak, zostałem ciężko ranny, takiej informacji nie otrzymałem. System pomocy, dla takiego żołnierza, praktycznie nie istniał. Wiem, jakie to przykre uczucie, kiedy zostaje się samemu. Ta sytuacja się zmieniała. W chwili obecnej, pomoc dla żołnierzy rannych i dla rodzin poległych, stoi na dużo wyższym poziomie, także dzięki żołnierzom, takim jak ja, którzy głośno wyrażali swoje niezadowolenie i walczyli żeby to samo nie spotkało naszych kolegów. Jednocześnie, musicie mieć wiedzę o przysługujących Wam uprawnieniach, żeby w razie potrzeby z nich korzystać. Będzie Wam wtedy łatwiej. Z tych powodów, oddajemy w Wasze ręce Poradnik, zawierający wszystkie uprawnienia, żołnierzy i funkcjonariuszy służących w misjach poza granicami kraju. Poradnik ten, zawiera kompendium wiedzy na temat uposażeń, odszkodowań, uprawnień w zakresie opieki medycznej i wszystkich innych spraw dotyczących Waszej służby. W nim także, znajdziecie adresy i numery telefonów, z których możecie korzystać w razie potrzeby. Nasz poradnik, staraliśmy się opracować kompleksowo, a jednocześnie w przystępnej formie. Mam nadzieję, że będzie stanowił dla Was źródło wiedzy, a korzystanie z niego, będzie łatwe i dostarczy Wam w razie potrzeby, informacji, których szukacie. Wrażam także nadzieję, że Wasza służba przyniesie Wam osobistą satysfakcję, dumę Waszym najbliższym, a przełożeni docenią i uznają Wasz profesjonalizm i poświęcenie. Życzę Wam spokojnej służby i jak najwięcej żołnierskiego szczęścia. Wracajcie wszyscy zdrowi szczęśliwie do Polski do domu. Daniel KUBAS str. 4 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

5 1. PODSTAWOWE DEFINICJE a) Weteran działań poza granicami państwa - osoba, która brała udział w misji na podstawie skierowania, w działaniach poza granicami państwa w ramach: misji pokojowej lub stabilizacyjnej, kontyngentu policyjnego, kontyngentu Straży Granicznej, zadań ochronnych Biura Ochrony Rządu lub zapewnienia bezpieczeństwa państwa, nieprzerwanie przez okres, na jaki została skierowana, jednak nie krócej niż przez okres 60 dni; grupy ratowniczej Państwowej Straży Pożarnej łącznie przez okres nie krótszy niż 60 dni. b) Weteran poszkodowany w działaniach poza granicami państwa - osoba, która biorąc udział na podstawie skierowania w działaniach poza granicami państwa, doznała uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku pozostającego w związku z tymi działaniami lub choroby nabytej podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych poza granicami państwa, z tytułu których przyznano jej świadczenia odszkodowawcze. c) najbliższy członek rodziny - małżonek, wstępni, zstępni, rodzeństwo, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz osoba pozostająca we wspólnym pożyciu z weteranem lub weteranem poszkodowanym (np. dzieci przysposobione i dzieci przyjęte na wychowanie do czasu: 1) ukończenia osiemnastu lat albo 2) ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły osiemnasty rok życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia dwudziestu pięciu lat życia albo 3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt. 1 i 2, o ile nie zawarły związku małżeńskiego); d) wypadek pozostający w związku z działaniami poza granicami państwa - zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uszczerbek na zdrowiu, które zaistniało podczas lub w związku z: 1) działaniami podejmowanymi w ramach uderzenia na przeciwnika bądź odparcia jego uderzeń, 2) zamachem lub innym bezprawnym działaniem wymierzonym przeciwko osobie, która brała udział w działaniach poza granicami państwa, 3) innymi działaniami pozostającymi w bezpośrednim związku z wykonywaniem zadań: przez żołnierza, z wyłączeniem przypadków, w których żołnierz przy wykonywaniu zadań nie przestrzegał przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przez funkcjonariusza określonych w akcie utworzenia kontyngentu policyjnego, kontyngentu Straży Granicznej, grupy ratowniczej Państwowej Straży Pożarnej, w skierowaniu do wykonywania zadań ochronnych Biura Ochrony Rządu lub w skierowaniu do wykonywania zadań mających na celu zapewnianie bezpieczeństwa państwa. e) żołnierz żołnierz zawodowy, niezawodowy, rezerwy i w stanie spoczynku, f) funkcjonariusz funkcjonariusz i funkcjonariusz zwolniony ze służby Policji,Straży Granicznej, Biuro Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej 2. STATUS WETERANA I WETERANA POSZKODOWANEGO 2.1 Status weterana Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o weteranach działań poza granicami państwa ( Dz. U nr 205, poz. 1203), zwanej dalej ustawą, status weterana i weterana poszkodowanego przyznaje w drodze administracyjnej: Minister Obrony Narodowej - na wniosek żołnierzy, Minister Spraw Wewnętrznych - na wniosek funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej lub Biura Ochrony Rządu, szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego na wniosek funkcjonariuszy ABW. Status weterana lub weterana poszkodowanego nie przysługuje osobie, która została skazana prawomocnym wyrokiem sąd za przestępstwo umyślnie lub skarbowe popełnione w związku z wykonywaniem zadań lub obowiązków służbowych podczas udziału w działaniach poza granicami państwa orz za przestępstwo przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej. wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 5

6 Decyzja o przyznaniu statusu weterana poszkodowanego określa procentową wysokość uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku pozostającego w związku z działaniami poza granicami państwa lub choroby nabytej podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych w ramach działań poza granicami państwa, z tytułu których przyznano świadczenia odszkodowawcze. Zgodnie z art. 36 ustawy dokument powinien zawierać wysokość dodatku określonego jako procent podstawy wymiaru, którą stanowi najniższa emerytura. Egzemplarz decyzji o przyznaniu statusu weterana poszkodowanego powinien zostać przesłany do Narodowego Funduszu Zdrowia w terminie 7 dni od uprawomocnienia się decyzji. Ustawowy czas oczekiwania na ten dokument o niekaralności to 30 dni, ale można go otrzymać nawet od reki - zależy to od sądu, ilości spraw, dobrej woli, itp.). Odpowiedni formularz można uzyskać w punktach informacyjnych Krajowego Rejestru Karnego przy sądach powszechnych na terenie kraju. Aktualny wykaz punktów dostępny jest w Internecie pod adresem: ( bip.ms.gov.pl/data/files/_public/bip/krk/wykaz_punkty_krk.pdf). Zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego kosztuje 50 zł. Wypełniony i opłacony formularz zapytania można złożyć osobiście w biurze informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego lub jednym z punktów informacyjnych KRK, bądź przesłać pocztą na adres Biura Informacyjnego KRK. Zaświadczenie jest ważne 3 miesiące od daty wystawienia Procedury w kilku krokach obowiązujące w resorcie obrony narodowej KROK 1. Sprawdź czy brałeś udział, na podstawie skierowania, w działaniach poza granicami państwa w ramach misji pokojowej lub stabilizacyjnej, KROK 2 Jeżeli tak, to uzyskaj zaświadczenie od dowódcy jednostki wojskowej, w której ostatnio odbywasz lub pełniłeś służbę lub od wojskowego komendanta uzupełnień właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo właściwego kierownika archiwum wojskowego Wzór zaświadczenia stanowi załącznik do rozporządzenia szefa MON z 16 lutego 2012 ( Dz.U. z z 2012, poz. 229) w sprawie wzoru legitymacji weterana i weterana poszkodowanego oraz trybu ich wydania, wymiany lub zwrotu. Zaświadczenie powinno zawierać: imię i nazwisko osoby ubiegającej się o przyznanie statusu weterana, numer PESEL, nazwę i rodzaj działania poza granicami państwa, w którym uczestniczyłeś, okres uczestnictwa w działaniach poza granicami państwa, zajmowane stanowisko służbowe lub pełnioną funkcję podczas udziału w działaniach poza granicami państwa. KROK 4. Przygotuj wniosek do ministra obrony narodowej Dokumenty przesłane do szefa MON powinny zawierać: wniosek do Ministra Obrony Narodowej, zaświadczenie o pełnieniu służby poza granicami państwa, zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego. KROK 5 Dokumenty należy wysłać listem poleconym na adres: Minister Obrony Narodowej Warszawa ul. Klonowa 1 Przyznanie statusu weterana następuje na podstawie decyzji administracyjnej. Legitymację powinniśmy otrzymać w okresie nie dłuższym niż 60 dni od daty uprawomocnienia się decyzji Legitymacja weterana - żołnierza Legitymacja weterana zawiera imię i nazwisko osoby uprawnionej, numer ewidencyjny PESEL, serię i numer legitymacji oraz datę wydania. Wzory legitymacji różnią się kolorystyką. Legitymacja weterana jest w kolorze jasnożółtym. KROK 3. Uzyskaj zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego o tzw. niekaralności Legitymacja pozioma, o wymiarach 54 mm x 86 mm, o krawędziach zaokrąglonych, koloru zielono-żółtego cieniowanego, wykonana z PVC. str. 6 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

7 KROK 5. Wnioski funkcjonariuszy ubiegających się o przyznanie statusu weterana są kierowane do kierowników jednostek podległych i nadzorowanych przez MSW (KGP, KGPSP, KGSG, BOR). Dokumenty należy wysłać listem poleconym na adres: Komendant Główny Policji, ul. Puławska 148/150, Warszawa, Komendant Główny Straży Granicznej, Al. Niepodległości 100, Warszawa Proceduru w kilku krokach obowiązujące w resorcie spraw wewnętrznych KROK 1. Sprawdź czy brałeś udział, na podstawie skierowania, w działaniach poza granicami państwa w ramach: kontyngentu policyjnego lub Straży Granicznej, zadań ochronnych Biura Ochrony Rządu bądź zapewniania bezpieczeństwa państwa, nieprzerwanie przez okres nie krótszy niż 60 dni; grupy ratowniczej Państwowej Straży Pożarnej, przez okres nie krótszy niż 60 dni KROK 2 Jeżeli tak, to uzyskaj zaświadczenie od komendanta głównego Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej lub szefa Biura Ochrony Rządu Wzór zaświadczenia stanowi załącznik do rozporządzenia szefa MSW w sprawie wzoru zaświadczenia, wzoru legitymacji weterana albo weterana poszkodowanego funkcjonariusza. Zaświadczenie powinno zawierać: imię i nazwisko osoby ubiegającej się o przyznanie statusu weterana, numer PESEL, nazwę i rodzaj działania poza granicami państwa, w którym uczestniczyłeś, okres uczestnictwa w działaniach poza granicami państwa, zajmowane stanowisko służbowe lub pełnioną funkcję podczas udziału w działaniach poza granicami państwa. KROK 3. Procedury związane z uzyskaniem zaświadczenia o niekaralności są identyczne jak wyżej. KROK 4. Przygotuj wniosek, w zależności od formacji, do komendanta głównego Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej lub szefa Biura Ochrony Rządu Dokumenty powinny zawierać: wniosek do komendanta głównego Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej lub szefa Biura Ochrony Rządu, zaświadczenie o pełnieniu służby poza granicami państwa, zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, ul. Podchorążych 38, Warszawa Szef Biura Ochrony Rządu, ul. Podchorążych 38, Warszawa Dokumenty są następnie przekazywane do komórki kadrowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Zadania koordynatora pełni: Biuro Kadr, Szkolenia i Organizacji MSW. 2.2 Status weterana poszkodowanego Status weterana poszkodowanego mogą od dnia 30 marca 2012 r. uzyskać osoby, które brały udział - na podstawie skierowania - w działaniach poza granicami państwa i doznały uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku Procedury w kilku krokach niezbędne do uzyskania statusu weterana poszkodowanego żołnierza KROK 1. Obowiązują identyczne zasady postępowania jak przy ubieganiu się o status weterana ( wyżej przedstawione: KROK 1, KROK 2, KROK 3), KROK 2. Art. 8 ustawy przewiduje, że ponadto podstawą do ubiegania o przyznanie statusu weterana poszkodowanego są takie dokumenty jak: protokół powypadkowy albo decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej, orzeczenie właściwej komisji lekarskiej o związku uszczerbku na zdrowiu z wypadkiem pozostającym w związku z działaniami poza granicami państwa lub chorobą nabytą podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych w ramach działań poza granicami państwa albo orzeczenie lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalające uszczerbek na zdrowiu w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową wydane dla celów świadczeń z ubezpieczenia społecznego; decyzja administracyjna o przyznaniu świadczeń odszkodowawczych albo prawomocny wyrok sądu zasądzający odszkodowanie; wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 7

8 Do wniosku w sprawie uzyskania statusu weterana poszkodowanego należy załączyć dokumenty wymienione powyżej. Obowiązkowo ksero tych dokumentów musi posiadać adnotację Za zgodność z oryginałem - które można uzyskać w kancelarii WKU lub organie kadrowym każdej JW. W ostateczności można udać się do notariusza - który notarialnie potwierdzi zgodność duplikatów z oryginałami. Dokumenty te należy wysłać listem poleconym na adres Minister Obrony Narodowej Warszawa ul. Klonowa 1 Przyznanie statusu weterana następuje na podstawie decyzji administracyjnej. Legitymację powinniśmy otrzymać w okresie nie dłuższym nie 60 dni od daty uprawomocnienia się decyzji. Zgodnie z decyzją szefa nr 4 szefa MON z 12 stycznia 2012 r. w pionie sekretarza stanu powinna być powołana centralna baza danych osób uprawnionych do pomocy. Należy także pamiętać, że aby w pełni korzystać z przysługujących uprawnień - zwłaszcza dotyczących publicznej służby zdrowia i kontynuacji leczenia w kraju - należy jeszcze posiadać legitymację osoby poszkodowanej poza granicami kraju Legitymacja weterana poszkodowanego żołnierza Legitymacja weterana i weterana poszkodowanego zawiera imię i nazwisko osoby uprawnionej, numer ewidencyjny PESEL, serię i numer legitymacji oraz datę wydania. Wzory legitymacji różnią się kolorystyką. Legitymacja weterana poszkodowanego jest w kolorze jasnoniebieskim Procedury w kilku krokach niezbędne do uzyskania statusu weterana poszkodowanego funkcjonariusza. KROK 1. Obowiązują identyczne zasady postępowania jak przy ubieganiu się o status weterana ( wyżej przedstawione: KROK 1, KROK 2, KROK 3), KROK 2. Art. 8 ustawy przewiduje, że ponadto podstawą do ubiegania o przyznanie statusu weterana poszkodowanego są takie dokumenty jak: protokół powypadkowy albo decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej, orzeczenie właściwej komisji lekarskiej o związku uszczerbku na zdrowiu z wypadkiem pozostającym w związku z działaniami poza granicami państwa lub chorobą nabytą podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych w ramach działań poza granicami państwa albo orzeczenie lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalające uszczerbek na zdrowiu w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową wydane dla celów świadczeń z ubezpieczenia społecznego; decyzja administracyjna o przyznaniu świadczeń odszkodowawczych albo prawomocny wyrok sądu zasądzający odszkodowanie; Dokumenty należy wysłać listem poleconym na adres: Komendant Główny Policji, ul. Puławska 148/150, Warszawa, Komendant Główny Straży Granicznej, Al. Niepodległości 100, Warszawa Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, ul. Podchorążych 38, Warszawa Szef Biura Ochrony Rządu, ul. Podchorążych 38, Warszawa Legitymacja pozioma, o wymiarach 54 mm x 86 mm, o krawędziach zaokrąglonych, koloru jasnoniebieskiego cieniowanego, wykonana z PVC. Dokumenty są następnie przekazane do komórki kadrowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Zadania koordynatora pełni: Biuro Kadr, Szkolenia i Organizacji MSW. O przyznaniu statusu weterana poszkodowanego powinniśmy zostać poinformowani pocztą - na wskazany adres we wniosku - decyzją administracyjną. Legitymację weterana poszkodowanego powinniśmy otrzymać w ciągu do 60 dni od jej uprawomocnienia. str. 8 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

9

10 3. UPRAWNIENIA O CHARAKTERZE HONOROWYM 3.1 Dzień Weterana Działań Poza Granicami Państwa Art. 15 ustawy ustanawia 29 maja Dniem Weterana Działań Poza Granicami Państwa, wskazany przez organizacje zrzeszające uczestników misji, który stosownie do uchwały Organizacji Narodów Zjednoczonych jest jednocześnie Międzynarodowym Dniem Uczestników Misji Pokojowych. 3.2 Odznaki honorowe Ustawa o weteranach wprowadza trzy odznaki honorowe: Wojskową odznakę Za rany i kontuzje (dla weteranów i weteranów poszkodowanych - żołnierzy), Odznakę honorową Za zasługi w działaniach poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej ( dla weteranów i weteranów poszkodowanych funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu), Odznakę honorową Za zasługi w zapewnieniu bezpieczeństwa państwa poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej ( dla weteranów i weteranów poszkodowanych funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Odznaki są trzystopniowe ( złota, srebrna i brązowa) nadawane 29 maja w Dniu Weterana Działań Poza Granicami Państwa. Ustawa o weteranach przewiduje, że kwestie trybu postępowania w sprawach o nadanie odznaki honorowej, wzoru tej odznaki, wniosku o jej nadanie, sposobu wręczenia i wzoru legitymacji zostaną ustalone w przepisach wykonawczych: szefa MON, szefa MSW i prezesa Rady Ministrów ( wobec weteranów funkcjonariuszy ABW) Wojskowa Odznaka Za Rany i Kontuzje Wojskowa odznaka Za rany i kontuzje nadawana jest decyzją ministra obrony narodowej weteranom poszkodowanym żołnierzom za rany i kontuzje odniesione podczas działań poza granicami państwa. Wizerunek odznaki i sposób jej noszenia na mundurach nawiązuje do wprowadzonej rozporządzeniem Rady Obrony Państwa z 14 lipca 1920 r. odznaki honorowej dla oficerów i szeregowych za rany i kontuzje. Wzór wniosku znajduje się w załączniku do rozporządzenia szefa MON z 15 marca 2012 r. w sprawie określenia wzoru, trybu przyznawania, zasad wręczenia i noszenia wojskowej odznaki Za Rany i Kontuzje Pierwsza odznaka nadawana jest z tytułu uzyskania statusu weterana poszkodowanego. Przyznaje ją dyrektor komórki MON właściwy ds. weteranów, czyli dyrektor Departamentu Spraw Socjalnych, który kopię decyzji przesyła do Departamentu Kadr. W przypadku odniesienia kolejnych ran lub kontuzji przez żołnierza posiadającego status weterana poszkodowanego, z występowaniem z wnioskami o nadanie odznaki maja prawo: dowódca Polskiego Kontyngentu Wojskowego w stosunku do żołnierzy, którzy pełnią służbę w PKW, szef Służby Wywiadu Wojskowego oraz szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego W stosunku do osób, które zakończyły pełnienie służby w PKW: dowódca jednostki wojskowej w stosunku do podległych żołnierzy, komendant uzupełnień, właściwy wg miejsca zamieszkania żołnierza, zwolnionego z czynnej służby, władze naczelne stowarzyszeń zrzeszających uczestników misji poza granicami kraju, dowódca operacyjny Sił Zbrojnych - w szczególnych przypadkach. Ponadto wniosek o przyznanie odznaki powinien zawierać: okoliczności odniesienia ran i kontuzji oraz ich związek z wykonywaniem czynności służbowych, ilość i stopień obrażeń, jakie wyniku ran i kontuzji poniósł weteran poszkodowany żołnierz, potwierdzonych orzeczeniem właściwej wojskowej komisji lekarskiej. Następnie wniosek należy przesłać do szefa Sztabu Generalnego WP na adres: Warszawa, ul, Rakowiecka 4a. Szef SG WP dokonuje weryfikacji pod kątem poprawności jego sporządzenia oraz spełnienia przez osobę uprawnionych warunków formalnych do nadania odznaki, a także opiniuje wnioski i przekazuje je do Departamentu Kadr. Wniosek w sprawie nadania odznaki powinny być rozpatrzone w terminie 3 miesięcy od daty jego wpłynięcia. Odznaki wręcza szef MON lub dowódca PKW, szef SWW, szef SKW, dowódca jednostki wojskowej, komendant WKU lub dowódca operacyjny SZ. Wręczenie odznaki odbywa się w formie uroczystej, zgodnej z Ceremoniałem Wojskowym, nie później niż 6 miesięcy od dnia ich nadania. Odznakę wręcza się wraz z legitymacją. Posiadaczom odznaki nie przysługują z tego tytułu żadne prawa ani przywileje. Odznaka przedstawia naszywkę wykonaną ze wstążki w barwach wstęgi Orderu Krzyża Wojskowego. Na środku naszywki wyhaftowana jest pięcioramienna srebrna gwiazdka i wymiarach 5 mm. Długość naszywki wynosi 40 mm, a jej wysokość 10 mm. str. 10 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

11 Wzór Wojskowej Odznaki Za rany i kontuzje z jedną gwiazdą Do wniosku należy załączyć zaświadczenie wydane przez dowódcę jednostki wojskowej, w której weteran poszkodowany pełnił ostatnio służbę. Ponadto wniosek powinien zawierać informację, że w czasie jej pełnienia nie przysługiwały mu należności umundurowania i wyekwipowania. W przypadku braku takiego zaświadczenia, wystarczy oświadczenie stwierdzające brak uprawnienia do należności umundurowania i wyekwipowania wyjściowego w czasie pełnienia służby wraz ze wskazaniem jednostki wojskowej, w której ostatnio weteran pełnił służbę Odznaka Za zasługi w działaniach poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej Odznaka honorowa Za zasługi w działaniach poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej jest nadawana w drodze decyzji ministra spraw wewnętrznych na podstawie wniosków komendantów głównych: Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz szefa Biura Ochrony Rządu, które zawierają dane osobowe weterana i szczegółowy opis zasług i osiągnięć służbowych. Wniosek powinien być zgłoszony drogą służbową nie później niż na 2 miesiące przed planowanym przez wnioskodawcę terminem wręczenia. Odznaka jest trzystopniowa (złota, srebrna i brązowa), przy czym tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach odznakę można nadać z pominięciem kolejności stopni. Odznaka ma kształt koła o średnicy 37 mm. Na awersie odznaki na obrzeżu znajduje się wieniec dębowy. Na środku wieńca umieszczona jest mapa świata w formie płaskorzeźby w kolorze srebrnym. Awers i rewers, w zależności od stopnia odznaki, są złocone, srebrzone lub patynowane na brązowo. Na rewersie umieszczony jest tłoczony napis MSW z flagą. Odznaka jest zawieszona na wstążce długości 70 mm i szerokości 40 mm z pionowymi paskami koloru białego, niebieskiego i czerwonego, o szerokości 5 mm. Przez środek wstążki przebiega niebieski pasek szerokości 10 mm. 3.3 Prawo do noszenia umundurowania Weteran lub weteran poszkodowany będący żołnierzem rezerwy lub w stanie spoczynku ma prawo do noszenia umundurowania oraz odznak i oznak wojskowych na zasadach określonych w przepisach ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz ustawy o powszechnym obowiązku obrony. Dodatkowo, weterani poszkodowani, którzy zostali zwolnieni z zawodowej służby wojskowej, a którym w trakcie jej pełnienia nie przysługiwały należności umundurowania i wyekwipowania będą mieli prawo do jednorazowego bezpłatnego jego otrzymania. Zgodnie z rozporządzeniem MON z 5 marca 2012 r. w sprawie umundurowania weteranów poszkodowanych, wniosek osoby uprawnionej realizuje wojskowy komendant uzupełnień właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania. Weteran poszkodowany ma prawo do otrzymania umundurowania szytego na miarę lub wykonania niezbędnych poprawek krawieckich. Umundurowanie staje się własnością osoby uprawnionej z chwilą jego wydania. Przepisy wykonawcze zawierają szczegółowe normy umundurowania i wyekwipowania. 3.4 Prawo do asysty honorowej podczas pogrzebu na terytorium Polski Zgodnie z zapisem art. 21 poz.1 zmarłemu weteranowi i weteranowi poszkodowanemu-żołnierzowi i funkcjonariuszowi przysługuje asysta honorowa podczas pogrzebu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Asystę przydziela się po przesłaniu przez najbliższego członka rodziny weterana lub weterana poszkodowanego informacji o jego śmierci do: dowódcy garnizonu właściwego terytorialnie ze względu na miejsce pochówku weterana-żołnierza lub weterana poszkodowanego-żołnierza; komendanta wojewódzkiego Policji, kierownika jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, szefa Biura Ochrony Rządu albo kierownika jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej, właściwych terytorialnie ze względu na miejsce pochówku weterana-funkcjonariusza lub weterana poszkodowanego- -funkcjonariusza; szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w przypadku pochówku weterana-funkcjonariusza ABW lub weterana poszkodowanego-funkcjonariusza ABW. Odznaka ma kształt koła o średnicy 37 mm. Na awersie odznaki na obrzeżu znajduje się wieniec dębowy. Na środku wieńca umieszczona jest mapa świata w formie płaskorzeźby w kolorze srebrnym. Awers i rewers, w zależności od stopnia odznaki, są złocone, srebrzone lub patynowane na brązowo. Na rewersie umieszczony jest tłoczony napis MSW z flagą. Odznaka jest zawieszona na wstążce długości 70 mm i szerokości 40 mm z pionowymi paskami koloru białego, niebieskiego i czerwonego, o szerokości 5 mm. Przez środek wstążki przebiega niebieski pasek szerokości 10 mm. W przypadku śmierci samotnego weterana lub weterana poszkodowanego informację może przesłać organizacja pozarządowa zrzeszająca weteranów-żołnierzy, weteranów-funkcjonariuszy albo weteranów-funkcjonariuszy ABW. wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 11

12 str. 12 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

13 4. UPRAWNIENIA PRZYSŁUGUJĄCE WSZYSTKIM WETERANOM 4.1 Opieka psychologiczna Pomoc psychologiczna w MON Zgodnie z art. 23, ustawy żołnierze i funkcjonariusze o statusie weterana lub weterana poszkodowanego oraz najbliżsi członkowie jego rodziny mają prawo poza kolejnością do bezpłatnej pomocy psychologicznej. Szczegóły są zawarte w trzech aktach wykonawczych, do których wydania został ustawowo zobowiązany: minister obrony narodowej, minister spraw wewnętrznych oraz prezes Rady Ministrów. Na podstawie rozporządzenia MON z 12 marca r. podstawą do udzielenia bezpłatnej porady jest posiadanie legitymacji weterana-żołnierza lub weterana poszkodowanego- żołnierza. poradę indywidualną, poradę rodzinną, interwencję kryzysową. Należy podkreślić, że szef MON a także szef MSW w przypadku funkcjonariuszy został ustawowo zobowiązany do monitorowania realizacji prawa weteranów i weteranów poszkodowanych co do dostępności i zakresu udzielonej pomocy psychologicznej. 4.2 Dom Weterna Zgodnie z art. 24 ustawy, weteran i weteran poszkodowany mają prawo do umieszczenia poza kolejnością w Domu Weterana, funkcjonującego jako zakład opiekuńczo-lecznicy w ramach Zakładu Opieki Zdrowotnej albo jako inna jednostka organizacyjna takiego zakładu. W przypadku najbliższego członka rodziny konieczne jest: pisemne oświadczenie weterana-żołnierza lub weterana poszkodowanego- żołnierza, z jego numerem legitymacji, że jest to osoba uprawniona w rozumieniu art. 4 ust. 12 ustawy, pisemnej deklaracji członka rodziny weterana-żołnierza lub weterana poszkodowanego-żołnierza przypadku, gdyby jego stan zdrowia uniemożliwiał złożenie pisemnego oświadczenia. Pomoc psychologiczna udzielana jest w godzinach pracy psychologów w jednostkach wojskowych i pracowniach w zakresie: diagnozy psychologicznej, konsultacji, interwencji kryzysowej, terapii krótkoterminowej. Z kolei w zakładach opieki zdrowotnej utworzonych i nadzorowanych przez MON świadczenia obejmują: diagnozę zaburzeń psychicznych, terapię indywidualną, terapię grupową i terapię rodzinną Pomoc psychologiczna w MSW W przypadku resortu spraw wewnętrznych, pomoc psychologiczna jest udzielana weteranowi-funkcjonariuszowi i weteranowi poszkodowanemu funkcjonariuszowi oraz najbliższym członkom jego rodziny w obiektach leczniczych MSW w warunkach: stacjonarnych, dziennych, ambulatoryjnych, środowiskowych ( domowych). Zakres pomocy psychologicznej obejmuje: badania diagnostyczne, terapię psychologiczną ( indywidualną i grupową, w tym rodzinną), W resorcie obrony narodowej wydzielono dla weteranów 30 miejsc w jednym z obiektów 23. Wojskowego Szpitala Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnego w Lądku Zdroju. Zakład od lat specjalizuje się w rehabilitacji osób niepełnosprawnych, dysponuje wysoko wykwalifikowaną kadrą medyczną i posiada niezbędne warunki do realizacji świadczeń medycznych. Jak zapewnił Zdzisław Puzio, dyrektor 23 WSzUR, liczba miejsc dla weteranów, w zależności od potrzeb, może być zwiększona do 150. Weterani mają prawo przebywać w Domu Weterana na zasadach określonych w art. 33 a, ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm). Świadczeniobiorca przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, który udziela świadczeń całodobowych, ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Miesięczną opłatę ustalono w wysokości odpowiadającej 250 proc. najniższej emerytury ( od 1 marca 2012 r. jest to ok zł), z tym, że opłata nie może być wyższa niż 70 proc. miesięcznego dochodu świadczeniobiorcy w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej. Kwotę dofinansowania pobytu osoby uprawnionej w Domu Weterana stanowi rzeczywisty koszt utrzymania w zakładzie opiekuńczo-leczniczym (obecnie 132 zł dziennie), wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 13

14 pomniejszony o dotację z Narodowego Funduszu Zdrowia w ramach zawartego kontraktu. Pozostała kwota jest dofinansowana ze środków budżetowych MON lub MSW oraz w ramach negocjowanego co roku kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Weterani i weterani poszkodowani znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej mogą pokryć część kosztów z zapomogi. Skierowanie można uzyskać po zebraniu następujących dokumentów wymaganych przy kierowaniu osób do zakładów opiekuńczo-leczniczych: wniosku o wydanie skierowania do zakładu, zaświadczenia lekarskiego, wywiadu pielęgniarskiego, W uzasadnionych przypadkach do Domu Weterana może być skierowany weteran poszkodowany na podstawie opinii konsultanta ochrony zdrowia. Zebrane dokumenty należy przesyłać do Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia, Warszawa, ul. Królewska 1 lub bezpośrednio do 23 Wojskowego Szpitala Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnego w Lądku Zdrowia, Lądek Zdrój, pl. Mariański 7/8, co zdaniem dyrektora szpitala może usprawnić obieg dokumentów. Z kolei weterani i weterani poszkodowani funkcjonariusze będą mogli korzystać ze świadczeń w ramach zakładów opiekuńczo - leczniczych funkcjonujących przy resortowych placówkach. 4.3 Zapomogi dla weteranów - żołnierzy Art. 31 ustawy przewiduje, że weteran-żołnierz, który ukończył 65 lat lub weteran poszkodowany-żołnierz, którzy znajdują się w trudnej sytuacji materialnej mogą ubiegać się o przyznanie zapomogi. Ustawa wymienia w jakich sytuacjach przysługuje zapomoga: na zaspokojenie potrzeb bytowych i ochronę zdrowia w przypadku choroby powodującej wzrost kosztów utrzymania, w tym zakup leków, środków opatrunkowych oraz kosztów dojazdów do zakładów opieki zdrowotnej zabiegi medyczne i rehabilitacyjne oraz usługi pielęgnacyjne niezbędne ze względu na wiek lub stan zdrowia, w przypadku zaistnienia zdarzeń losowych, mających wpływ na pogorszenie w istotny sposób sytuacji materialnej weterana-żołnierza lub weterana poszkodowanego-żołnierza. Zgodnie rozporządzeniem MON z 20 stycznia 2012 r. w sprawie warunków i trybu przyznawania zapomóg weteranom [Dz. U z 27 stycznia 2012 r., poz. 105], wniosek kierują oni do Ministra Obrony Narodowej, Warszawa, ul. Klonowa 1. Zapomogę wypłaca dyrektor wojskowego biura emerytalnego wg miejsca zamieszkania żołnierza weterana-żołnierza lub weterana poszkodowanego. Do wniosku do szefa MON załącza się: dokumenty potwierdzające konieczność poniesienia wydatków pieniężnych z tytułu pokrycia kosztów określonych w art. 31 ust. 1 ustawy, oświadczenie o formie wypłaty zapomogi, oświadczenie o nieotrzymaniu z innego źródła pomocy pieniężnej z przeznaczeniem na pokrycie wydatków określonych w art. 31 ust. 1 ustawy. Fundusz zapomóg wyniesie ok. 400 tys. zł. Będzie corocznie waloryzowany. Należy podkreślić, że fundusz zapomóg został zwiększony o połowę w stosunku do pierwotnych założeń, bowiem w trakcie prac parlamentarnych nad ustawą o weteranach rozszerzono grupę uprawnionych do zapomogi. 4.4 Zwrot kosztów przejazdu i zakwaterowania za udział w uroczystościach Zgodnie art. 20 ust. 1 ustawy, weteran i weteran poszkodowany ma prawo do zwrotu kosztów przejazdu, z uwzględnieniem przysługujących mu ulg w tym zakresie, i zakwaterowania, poniesionych w związku z udziałem w uroczystościach. Chodzi o udział w charakterze uczestnika działań poza granicami państwa w uroczystościach organizowanych przez: ministra obrony narodowej, dowódców jednostek wojskowych, ministra spraw wewnętrznych, szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, szefa Agencji Wywiadu, komendanta głównego Policji, właściwego miejscowo komendanta wojewódzkiego Policji, komendanta głównego Straży Granicznej, komendantów oddziałów lub ośrodków szkolenia Straży Granicznej, szefa Biura Ochrony Rządu, kierowników jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej. Zwrotu kosztów dokonuje jednostka organizacyjna, na którego zaproszenie weteran lub weteran poszkodowany przyjechał, po złożeniu przez niego wniosku oraz oświadczenia o wysokości kosztów przejazdu i przedstawieniu oryginału rachunku za zakwaterowanie. Zwrot kosztów przysługuje za udział w nie więcej niż dwóch uroczystościach w danym roku kalendarzowym, łącznie do wysokości najniższej emerytury. Od 1 marca 2012 r. kwota najniższej emerytury wynosi 799,18 zł. str. 14 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

15 5. UPRAWNIENIA DOTYCZĄCE WETERANÓW POSZKODOWANYCH 5.1 Pomoc finansowa na kształcenie Ustawa wprowadziła zapisy umożliwiające podnoszenie kwalifikacji przez osoby poszkodowane umożliwiające dostosowanie się do rynku pracy, czy nawet warunków służby, po wypadku bądź chorobie doznanych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa. Weteran poszkodowany żołnierz lub funkcjonariusz ma prawo do uzyskania pomocy finansowej na naukę na: na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej, studiów I stopnia, studiów II stopnia, jednolitych studiów magisterskich, studiów podyplomowych Pomoc finansowa przysługuje na jedną z wybranych form kształcenia do wysokości 400 proc. najniższej emerytury (ok zł). Jeśli program studiów obejmuje tylko 1 semestr, to pomoc finansowa wynosi 50 proc. pełnej stawki. Podlega ona zwrotowi w przypadku nieukończenia studiów z przyczyn leżących po stronie weterana poszkodowanego-żołnierza. W ramach pomocy mogą być pokryte koszty: opłat za naukę lub studia, przejazdów z miejsca zamieszkania weterana poszkodowanego-żołnierza lub funkcjonariusza do szkoły lub uczelni, i z powrotem, zakwaterowania w miejscowości, w której weteran poszkodowany-żołnierz lub funkcjonariusz będzie pobierać naukę Procedury udzielania pomocy na naukę w MON Przepisy wykonawcze obowiązujące w resorcie obrony narodowej zawiera rozporządzenie MON z 9 lutego 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania weteranowi poszkodowanemu żołnierzowi pomocy finansowej na naukę. Wniosek składa się do Ministra Obrony Narodowej, Warszawa, ul. Klonowa 1 w każdym roku szkolnym lub akademickim, do dnia 30 września roku, w którym pomoc ma być przyznana. Wniosek powinien zawierać: imię, nazwisko i adres zamieszkania wnioskodawcy, numer i datę wydania legitymacji weterana poszkodowanego żołnierza. Do wniosku dołącza się: zaświadczenie wydane przez placówkę oświatową lub uczelnię, w której wnioskodawca zamierza rozpocząć lub kontynuować naukę, wraz ze wskazaniem liczby semestrów w danym roku szkolnym lub akademickim; zobowiązanie do niezwłocznego zawiadomienia Ministra Obrony Narodowej o przerwaniu nauki w trakcie roku szkolnego lub akademickiego; oświadczenie o zamiarze korzystania z pomocy w zakresie pokrycia kosztów: opłat za naukę lub studia, przejazdów z miejsca zamieszkania do szkoły lub uczelni wraz ze wskazaniem przysługujących uprawnień oraz zakwaterowania w miejscowości, w której wnioskodawca pobiera naukę lub odbywa studia. Pomoc wypłaca w 2 ratach dyrektor wojskowego biura emerytalnego, właściwego wg miejsca zamieszkania weterana poszkodowanego-żołnierza Procedury udzielania pomocy na naukę w MSW W resorcie spraw wewnętrznych obowiązują podobne zasady jak w MON. Weteran poszkodowany-funkcjonariusz składa wniosek o pomoc finansową na kształcenie do organu, według jego ostatniego miejsca pełnienia służby w: Policji, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej, Komendant Główny Policji, ul. Puławska 148/150, Warszawa, Komendant Główny Straży Granicznej, Al. Niepodległości 100, Warszawa Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, ul. Podchorążych 38, Warszawa Szef Biura Ochrony Rządu, ul. Podchorążych 38, Warszawa Wniosek powinien zawierać w szczególności: imię, nazwisko i adres zamieszkania weterana poszkodowanego funkcjonariusza, numer i datę wydania legitymacji weterana poszkodowanego-funkcjonariusza. Do wniosku dołącza się: zaświadczenie wydane przez szkołę wyższa lub inny dokument potwierdzający fakt odbywania przez weterana poszkodowanego-funkcjonariusza studiów, ich rodzaj i łączny czas ich trwania (liczbę semestrów), aktualny semestr (rok) odbywanej nauki oraz liczbę semestrów w danym roku akademickim wraz z terminami ich rozpoczęcia i zakończenia, wysokość opłaty ustalonej przez szkołę wyższą za naukę w danym roku akademickim i w poszczególnych jego semestrach; zobowiązanie do niezwłocznego zawiadomienia organu o przerwaniu lub niepodjęciu nauki; kserokopie legitymacji weterana poszkodowanego- -funkcjonariusza; określenie formy wypłacenia pomocy, a w przypadku formy bezgotówkowej, wskazanie właściwego dla wypłaty rachunku bankowego. wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 15

16 foto: R.Ch. Należy podkreślić, że pomoc przyznaje organ w drodze decyzji. Pieniądze są wypłacane w terminie 30 dni od dnia jej przyznania. 5.2 Ulgi w komunikacji publicznej Zgodnie z art. 30 ust. poz.1 ustawy weteranowi poszkodowanemu pobierającemu rentę inwalidzką z tytułu urazów lub chorób powstałych w związku z udziałem w działaniach poza granicami państwa przysługuje: 1) ulga taryfowa w wysokości 50 proc. przy przejazdach środkami komunikacji miejskiej, 2) ulga w wysokości 37 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego i autobusowego w komunikacji krajowej w: a) 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz autobusach w komunikacji zwykłej i przyspieszonej na podstawie biletów jednorazowych, b) 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne na podstawie biletów jednorazowych. Weteran poszkodowany uprawniony do ulgowego przejazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b, korzystający z przejazdu w klasie 1, jest zobowiązany do uiszczenia dopłaty w wysokości stanowiącej różnicę między należnością za pełnopłatny przejazd w klasie 1 a należnością za pełnopłatny przejazd w klasie Preferencje przy zatrudnieniu w jednostkach organizacyjnych MON i MSW Na podstawie art. 33 ustawy weteran poszkodowany korzysta z pierwszeństwa w zatrudnianiu na stanowiskach odpowiadającym jego wykształceniu, wiedzy i sprawności psychofizycznej w jednostkach podległych szefowi MON i MSW. Okresy udziału weterana i weterana poszkodowanego w działaniach poza granicami państwa wlicza się do zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Należy podkreślić, że weteranowi lub weteranowi poszkodowanemu pozostającemu w stosunku pracy, przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego dodatkowego urlopu powstaje z dniem uprawomocnienia się decyzji administracyjnej o przyznaniu statusu weterana lub weterana poszkodowanego, przy czym jego realizacja może nastąpić nie wcześniej niż z dniem przedstawienia pracodawcy tej decyzji. Urlop dodatkowy nie przysługuje, jeżeli weteran lub weteran poszkodowany posiada prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni w roku kalendarzowym. Dokumentami potwierdzającymi prawo do korzystania z uprawnień, o których mowa jest legitymacja weterana poszkodowanego wraz z legitymacją emeryta- -rencisty str. 16 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

17 6. DODATEK WETERANA POSZKODOWANEGO DO EMERYTURY LUB RENTY Zgodnie z art. 36 ustawy, weteran poszkodowany pobierający emeryturę lub rentę inwalidzką ma prawo do dodatku weterana poszkodowanego od miesiąca złożenia wniosku do organu emerytalno-rentowego. Do wniosku skierowanego do wojskowego biura emerytalnego, zakładu emerytalno-rentowego MSW, ZUS lub KRUS właściwego wg miejsca zamieszkania załącza się decyzję o przyznaniu statusu weterana poszkodowanego albo jej odpis. Wniosek zawiera: imię i nazwisko zainteresowanego; imiona rodziców; datę i miejsce urodzenia; adres zamieszkania i adres do korespondencji; numer PESEL; wskazanie świadczenia, o które ubiega się zainteresowany; podpis zainteresowanego lub jego pełnomocnika. Podstawę wymiaru dodatku weterana poszkodowanego stanowi najniższa emerytura (obecnie 799, 18 zł). Wysokość dodatku weterana poszkodowanego uzależniona jest od ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku pozostającego w związku z działaniami poza granicami państwa lub choroby nabytej podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych w ramach działań poza granicami państwa, z tytułu których przyznano świadczenia odszkodowawcze, i wynosi w przedziale: od 10 do 20% uszczerbku 10% podstawy wymiaru; od 21 do 30% uszczerbku 20% podstawy wymiaru; od 31 do 40% uszczerbku 30% podstawy wymiaru; od 41 do 50% uszczerbku 40% podstawy wymiaru; od 51 do 60% uszczerbku 50% podstawy wymiaru; od 61 do 80% uszczerbku 60% podstawy wymiaru; powyżej 80% uszczerbku 80% podstawy wymiaru. Dodatek weterana poszkodowanego podlega waloryzacji poprzez ponowne obliczenie jego wysokości od kwoty najniższej emerytury, przy zastosowaniu właściwej dla ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu, stawki procentowej podstawy wymiaru. Waloryzacji, o której mowa dokonuje właściwy do wypłaty dodatku weterana poszkodowanego organ emerytalno-rentowy w terminach przewidzianych w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku zbiegu prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej przyznawanych na podstawie odrębnych przepisów, przysługuje tylko jeden dodatek weterana poszkodowanego. 7. ŚWIADCZENIA OPIEKI ZDROWOTNEJ DLA WETERANÓW POSZKODOWANYCH Zgodnie z art. 29 ustawy, weterani poszkodowani pobierający rentę inwalidzką z tytułu urazów lub chorób powstałych w związku z udziałem w działaniach poza granicami państwa, przysługują uprawnienia określone w art. 14, 15, 22 ust. 1 oraz art. 23a ustawy z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin. Nie jest wymagane skierowanie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego na ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne. Ponadto Weteran poszkodowany uzyskał takie uprawnienia jak: prawo do skierowania na pobyt w sanatorium co najmniej raz na 3 lata niezależnie od przysługującego mu z tytułu zatrudnienia urlopu wypoczynkowego, rehabilitacji w celu całkowitego lub częściowego przywrócenia zdolności do pracy/służby albo zapobieżenia pogorszeniu stanu zdrowia, bezpłatnego otrzymania wózka inwalidzkiego ( motorowego), pierwszeństwa w umieszczeniu, na jego wniosek, w domu kombatanta lub w domu pomocy społecznej. zwolnienie z opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiowych i telewizyjnych. Podstawą do korzystania z ww. uprawnień jest posiadanie legitymacji osoby poszkodowanej. Legitymacja zawiera oznaczenie kodu ICD-10 ( International Classification of Diseases Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych), co stanowi potwierdzenie związku stosowanego leczenia schorzenia z chorobą lub urazem nabytym podczas pełnienia służby poza granicami państwa. Podstawą do korzystania z ww. uprawnień jest posiadanie legitymacji osoby poszkodowanej Procedura wydawania legitymacji osoby poszkodowanej poza granicami w MON Legitymacja osoby poszkodowanej żołnierza wydawana jest przez Ministra Obrony Narodowej na wniosek osoby poszkodowanej lub osoby przez nią upoważnionej wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 17

18 foto: mjr Szczepan Głuszczak w terminie 30 dni od daty jego złożenia. Wzór wniosku znajduje się w załączniku nr 1 do rozporządzenia MON z 23 marca 2012 r. w sprawie dokumentu potwierdzającego uprawnienia do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej przysługujących uprawnionemu żołnierzowi lub pracownikowi i weteranowi poszkodowanemu. Do wniosku załącza się następujące dokumenty : orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej w sprawie zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej, a jeśli nie zostanie wydane orzeczenie a istnieje natychmiastowa konieczność dalszego leczenia wystarczy zaświadczenie lekarza prowadzącego leczenie albo zaświadczenie dyrektora szpitala lub przychodni potwierdzające doznanie urazu lub choroby podczas pełnienia służby poza granicami państwa, wydane po powrocie do kraju, dwie fotografie (podpisane czytelnie na odwrocie imieniem i nazwiskiem) zgodę na przetwarzanie danych osobowych Wniosek należy przesłać na adres szefa Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia: ul. Królewska Warszawa. W przypadku gdy wniosek nie spełnia wymagań, wniosek należy uzupełnić w ciągu 30 dni, pod rygorem odmowy wydania legitymacji. Odmowa następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie do Ministra Obrony Narodowej. Informacje dotyczące legitymacji osoby poszkodowanej - żołnierza można uzyskać bezpośrednio w Inspektoracie Wojskowej Służby Zdrowia pokój nr 154, pod numerem telefonu: lub pisząc na adres: ul. Królewska 1, Warszawa. Do połowy marca 2012 r. wydano 264, w tym od początku 2012 r. 29 legitymacji weterana poszkodowanego-żołnierza, uczestnika działań poza granicami. 7.2 Procedury wydawania dokumentu osoby poszkodowanej w MSW W resorcie spraw wewnętrznych, procedurę uzyskania dokumentu potwierdzającego uprawnienia przysługujące weteranowi poszkodowanemu- funkcjonariuszowi do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej reguluje rozporządzenie szefa MSW. Zgodnie z projektem z 27 lutego 2012 r. dokument jest wydawany przez szefa MSW w terminie 7 dni od decyzji o przyznaniu statusu weterana poszkodowanego-funkcjonariusza. Dokument podlega wymianie w przypadku zniszczenia albo uszkodzenia lub zmiany danych w nim zawartych. W przypadku utraty statusu weterana poszkodowanego, dokument podlega zwrotowi w terminie 14 dni od daty decyzji o utracie tego statusu. 7.3 Ponad standardowe świadczenia opieki zdrowotnej dla weteranów poszkodowanych Istotne znaczenie dla poprawy opieki zdrowotnej weteranów poszkodowanych ma art. 44 ustawy, który stanowi nowelizację kilku artykułów ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych [ Dz. U z 2008 r., nr 164, poz. 1027, z późn. zm.]. Weteranom poszkodowanym przysługuje m.in. prawo do korzystania poza kolejnością ze stacjonarnych i całodobowych świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa, a także prawo do bezterminowego czasu trwania leczenia w zakresie świadczeń doznanych na misjach zagranicznych. Ponadto weteran poszkodowany ma prawo uzyskać dofinansowanie do wyrobu medycznego, którego cena jest wyższa od wysokości limitu finansowania ze środków publicznych (obecnie 5000 zł) ze środków budżetowych, których dysponentem jest szef MON, szef MSW, szef ABW lub Agencji Wywiadu. Szczegóły zawierają przepisy wykonawcze. str. 18 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012

19 7.4 Zasady udzielania świadczeń niegwarantowanych weteranom poszkodowanym - żołnierzom Świadczenia opieki zdrowotnej udzielane są weteranom poszkodowanym żołnierzom zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, z wykorzystaniem metod diagnostyczno-terapeutycznych innych niż stosowane w medycynie niekonwencjonalnej, ludowej lub orientalnej. Świadczenie realizowane jest na zlecenie osoby uprawnionej, po zasięgnięciu opinii konsultanta wojskowego służby zdrowia lub konsultanta krajowego. Oznacza to, że w przypadku gdy świadczenie zostanie zakwalifikowane jako niegwarantowane i Narodowy Fundusz Zdrowia zaopiniuje negatywnie możliwość finansowania ze środków publicznych, wówczas szpital czy przychodnia będący realizatorem świadczenia zobowiązany jest do zasięgnięcia opinii konsultanta wojskowej służby zdrowia w dziedzinie z którą związane jest leczenie, bądź konsultanta krajowego. Weteran poszkodowany żołnierz ma prawo uzyskać dofinansowanie do wyrobu medycznego, którego cena jest wyższa od wysokości limitu finansowania ze środków publicznych (obecnie 5000 zł). Dofinansowanie kosztów zaopatrzenia następuje na pisemny wniosek weterana poszkodowanego-żołnierza. Wniosek w tej sprawie osoba uprawniona składa do szefa Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia, Warszawa, ul. Królewska 1 za pośrednictwem podmiotu leczniczego zlecającego zaopatrzenie w dany wyrób medyczny. Przy czym zgodnie z rozporządzeniem MON z 21 marca 2012 r.- szpital lub przychodnia, w której leczy się weteran poszkodowany-żołnierz uczestniczy w realizacji zaopatrzenia w zakresie: kontaktów z konsultantem, przygotowania wniosku o dofinansowanie, wyboru wyrobu medycznego, z zachowaniem obowiązujących przepisów, niezbędnych napraw i czynności serwisowych. Wniosek weterana poszkodowanego-żołnierza powinien zawierać: imię, nazwisko i numer PESEL, adres zamieszkania i numer telefonu, numer legitymacji weterana poszkodowanego żołnierza, numer dokumentu potwierdzającego przysługujące uprawnienia, rodzaj wyrobu medycznego, wysokość kwoty wnioskowanego dofinansowania. Do wniosku dołącza się: kopię orzeczenia lub kopie wypisu z treści orzeczenia komisji lekarskiej podległej szefowi MON o związku uszczerbku na zdrowiu z wypadkiem pozostającym w związku z działaniami poza granicami państwa lub chorobą nabytą podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych w ramach działań poza granicami państwa; kopię opinii konsultanta o potrzebie zaopatrzenia w wyrób medyczny; kopię zlecenia wydanego przez osobę uprawnioną do zaopatrywania w wyroby medyczne z wyodrębnioną kwotą opłacaną w ramach ubezpieczenia zdrowotnego; foto: mjr Szczepan Głuszczak wiosna 2012 ZA MUNDUREM nr 7 str. 19

20 foto: archiwum 11DKPanc. ofertę podmiotu realizującego zaopatrzenie w zakresie wyrobów medycznych określającą cenę nabycia wyrobu medycznego oraz termin realizacji zlecenia. Na tej podstawie szef Inspektoratu Wojskowej Służby Zdrowia potwierdza w formie pisemnej, w postaci zaświadczenia, wysokość przyznanej kwoty dofinansowania oraz przekazuje je wraz z otrzymaną fakturą właściwemu dysponentowi środków budżetu państwa w celu realizacji płatności. Wniosek powinien być rozpatrzony w terminie 30 dni od dnia jego wpływu. 7.5 Zasady udzielania świadczeń niegwarantowanych weteranom poszkodowanym funkcjonariuszom W resorcie spraw wewnętrznych dofinansowanie do zapatrzenia w wyroby medyczne kwotą wykraczającą poza wysokość limitu (5000 zł) następuje na wniosek weterana poszkodowanego funkcjonariusza lub osobę przez niego upoważnioną za pośrednictwem podmiotów leczniczych MSW. Wniosek składa się do komórki organizacyjnej urzędu obsługującego ministra, realizującej zadania z zakresu działalności leczniczej, czyli Departamentu Zdrowia MSW, ul. Wołoska 137, Warszawa. Weteran poszkodowany-funkcjonariusz składa wniosek o dofinansowanie w terminie 7 dni od otrzymania zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne. Wniosek weterana poszkodowanego-funkcjonariusza o dofinansowanie kosztów zaopatrzenia w wyrób medyczny, powinien zawierać: imię i nazwisko; adres zamieszkania i numer telefonu; adres korespondencyjny; numer legitymacji weterana poszkodowanego - funkcjonariusza; numer PESEL; przedmiot dofinansowania; wysokość kwoty wnioskowanego dofinansowania; wysokość kwoty refundacji wyrobu medycznego dokonanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia; wskazanie podmiotu realizującego zlecenie; cenę wyrobu medycznego potwierdzoną przez podmiot realizujący zlecenie. Do wniosku dołącza się kopię orzeczenia lub kopię wypisu z treści orzeczenia komisji lekarskiej podległej ministrowi o związku uszczerbku na zdrowiu z wypadkiem pozostającym w związku z działaniami poza granicami państwa lub chorobą nabytą podczas wykonywania zadań lub obowiązków służbowych poza granicami państwa, z tytułu których przyznano świadczenia odszkodowawcze. Szef MSW może, ale nie musi zasięgnąć opinii komisji lekarskiej podległej ministrowi, czy potrzeba zaopatrzenia weterana poszkodowanego-funkcjonariusza w wyrób medyczny pozostaje w związku z urazem lub chorobą nabytą podczas wykonywania zadań poza granicami państwa. Decyzję w tej sprawie minister podejmuje w terminie 7 dni od otrzymania wniosku. str. 20 ZA MUNDUREM nr 7 wiosna 2012