Kult Licha w Licheniu w czasach rzymskich

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Kult Licha w Licheniu w czasach rzymskich"

Amelia Maj
7 lat temu
Przeglądów:

1 Kult Licha w Licheniu w czasach rzymskich Autor: Wieczorna Image not found Licho to postać z wierzeń dawnych Słowian, demon personifikujący nieszczęście, zły los i choroby. Licho rzadko ukazywało się ludziom. Gdy już to czyniło, przybierało postać przeraźliwie wychudzonej kobiety z jednym okiem. Licho wędrowało po świecie w poszukiwaniu miejsc w których ludzie żyją szczęśliwie. Zazwyczaj podpalało budynki, zsyłało głód, biedę i choroby, po czym odchodziło. Czasem zatrzymywało się jednak wśród ludzi na

2 dłużej. Męczyło wówczas gospodarzy, m.in. nastając na ich życie wyrywając szczeble z drabiny bądź obluzowując ostrza siekier. Szeptało też ludziom do ucha złe myśli, zsyłało zarazę na owoce i warzywa, nękało zwierzęta hodowlane, niszczyło dobytek. Przed lichem nie można było się uchronić, jedynym sposobem było cierpliwe znoszenie go i oczekiwanie aż odejdzie. Rzeczą, z której Licho jest najlepiej znane to kuszenie. Szuka ono ludzi szlachetnych i prawych, aby sprowadzić ich na złą drogę i w ten sposób zniszczyć. Szepce do nich różne kłamstwa, w dzień i w nocy, tak, że człowiekowi zdaje się, że rozmawia ze swoimi myślami i że rozważa własne pomysły, podczas gdy w rzeczywistości słucha jedynie zgubnych podszeptów Licha. Licho nigdy nie śpi, stale węszy gdzie by tylko więcej szkód wyrządzić. Tym, którzy na cudzą szkodę działają chętnie pomaga, ale zaraz potem ich samych niszczy, tak, że często nie zdążą się nawet nacieszyć skutkami własnych postępków. Na Licho nie ma innego sposobu jak tylko cierpliwie znosić psoty i niewzruszenie trwać w cnocie uczciwości aż w końcu demon widząc, że nic tu nie zdziała sam odejdzie. Czasem trzeba na to czekać latami a czasem już po kilku tygodniach Licho wie, że nic nie poradzi wobec niezachwianej ludzkiej woli trwania przy tym, co dobre i odstępuje, zanim jeszcze narobi poważniejszych szkód. wg W mowie potocznej do dnia dzisiejszego istnieją stwierdzenia związane z postacią licha, takie jak: licho nie śpi, pal licho, licho wzięło, gdzieś go licho niesie, do licha!. Licheń Stary Licheń, Bazylika Matki Boskiej Bolesnej Królowej Polski, cc wikimedia Historia miasteczka sięga swymi korzeniami jeszcze epoki kamiennej z której to epoki pochodziły przedmioty odnalezione podczas prac archeologicznych na terytorium

3 miejscowości. W okresie wpływów rzymskich miejscowość przecinał szlak handlowy, najprawdopodobniej odnoga Szlaku Bursztynowego- Via Succinaria. Według legendy na wzgórzu, tuż nad jeziorem, znajdowała się wówczas pogańska świątynia, w której czczono słowiańskie bóstwo zwane Lichem od którego z kolei wywodzić się miała nazwa miejscowości. Licheń miał być nie tylko miasteczkiem, ale i ośrodkiem kultu pogańskiego bóstwa Licho. Krytycznie nastawiony wobec regligii katolickiej Cz. Białczyński, fan dawnych wyznań, straszy nie-wiedzieć-kogo twierdzeniem że jest to "miejsce kultu złego boga". Inny autor witryny "Historia Lichenia" utrzymuje że: "Legenda głosi, że w czasach rzymskich na wzgórzu nad jeziorem, pośród prastarych drzew znajdowała się pogańska świątynka, w której czczono szatana, zwanego po słowiańsku Licho. W wyznaczone miejsce przychodzili ludzie, aby się modlić do wyciosanego w granicie bałwana, składać mu ofiary i odprawić gusła i zabobony. W 1969 r. odkopano na wzgórzu tajemnicze głazy i kamienie, pochodzące prawdopodobnie z rozbitego pogańskiego ołtarza ustawionego przed posągiem, a także kamienie rytualne, które służyły do pogańskich obrzędów kultowych. (...) W czasach rzymskich wiódł tędy szlak handlowy zwany "szlakiem bursztynowym", ciągnący się od Morza Bałtyckiego do Morza śródziemnego. Pierwsza historyczna wzmianka o Licheniu pochodzi z 1151 r., kiedy to Piotr Dunin postawił granitowy krzyż w połowie drogi między Grąblinem a Licheniem, znacząc tym samym szlak z Kalisza do Kruszwicy. Historyczny krzyż stoi dzisiaj na licheńskim rynku. " wg Co za Licho, do Licha, lichy, Licho nie spi itp. Dla wielu z nas, te cytaty to niewinny przerywnik, zstepcze powiedzonko, lub parafraza jezykowa. W istocie ma spory zwiazek z obiektem czci naszych praojcow Slowian. Z czasem dziedzictwo to wchloniete zostalo przez naplywowy katolicyzm tworzac zupelnie nowa, jakosc czczonego obiektu.a wiec zacznijmy od poczatku. Udajmy sie, zatem na wyprawe w historyczna przeszlosc naszego kraju a w szczegolnosci takze i miejsca takie jak okolice gminy Slesin tj. lichenskiego sanktuarium maryjnego. Czy jest cos godnego uwagi w przeszlosci, co mogloby nas zainteresowac? Chodzac juz na sama strone wsi Lichen, mozna byc nieco zdziwionym, ze w tak bezposredni sposob pisze sie tu o poganskiej przeszlosci tego wlasnie miejsca. Ale jak sie okazuje nawet sama nazwa Lichen zakorzenia swoja etymologie ( pochodzenie) w nazwie slowianskiego bozka zwanego Licho o cechach kobiety? Na rynku w Licheniu znajduje sie kapliczka z granitowym krzyzem,

4 prawdopodobnie z XII wieku, z ktorym to wiaze sie legenda, w ktorej to komes Piotr Dunin, w roku 1151 w polowie drogi miedzy Kaliszem a Kruszwica, znaczac w ten sposob starozytny szlak, postawil ten wlasnie granitowy krzyz, oraz slup kamienny, znajdujacy sie w Koninie opodal jednego z kosciolow. Skad inad wiemy, ze ow slup uwaza sie za najstarszy znak drogowy w Polsce. Wedlug legendy, krzyz ten zostal wykuty z jednego z glazow, ze sciany rozebranej swiatyni poganskiej.. Nieoficjalnie mowi sie rowniez, ze slup kamienny wykuto z posagu tego poganskiego bostwa (Licho), czyli slowianskiego demona wyobrazanego, jako jednooka odpychajaca i nieszczesliwa kobieta wg Wg jednego ze źródeł, krzyż miał zostać weykuty z "mensy ołtarzowej ołtarza z pogańskiej świątyni boga Licho, która miała stać na wzgórzu, gdzie dziś stoi kościół św. Doroty" [3]. Jako że w miejscowości znajduje się największa w Polsce bazylika, oraz 11. największa budowla wyznaniowa świata, i w świątyni tej czci się obraz Matki Boskiej Bolesnej, dla części internautów owo zestawienie jest tematem żartów, ironicznych porównań i pseudonaukowych igraszek. Kustoszom katolickiego miejsca kultu krytycy wypomnają że do jednej z leśnych kaplic drogi krzyżowej włączyli przynieniony z okolicznego lasu grąblińskiego kamień z odciskiem "boskich stóp"mający wg wierzeń przedstawiać wypalone stopy, które były zabytkowe i pochodziły z miejscowego ołtarza pogańskiej bogini. Archeolodzy podczas wykopalisk mieli znaleźć kamienne ruiny świątyni. Według informacji jakie znalazłam w internecie, na wzgórzu nieopodal jeziora w Licheniu stała dawno temu pogańska świątynia. Świątynia podobno poświęcona była demonowi który nazywał się Licho, i od niego to podobno nazwę wzięła osada Licheń. Nie znalazłam żadnego źródła które opisuje kult tego słowiańskieg demona, a moja znajomość mitologii Słowian jest bardzo słaba. Jedyne co udało mi się przeczytać, to że demon Licho wędrował wraz z wiatrem, zrywał liście z drzew, mącił wodę w kałużach...i mącił ludziom w głowach. Do naszych czasów przetrwało przekonanie, że Licho wykle był niewielkim acz ponoć złośliwy stworem, chociaż pierwotnie prawdopodobnie był również radosnym i skorym do zabawy demonem, którego należało sobie "obłaskawić". Silne negatywne nacechowanie prawdopodobnie zyskał Licho w okresie chrystianizacji naszych ziem...ale wierzenia dawnych to sfera co do której wielu spraw musimy się domyślać na podstawie strzępków wykopalisk. Do dzisiejszych czasów przetrwały powiedzenia: "Licho nie śpi", "Licho wie", "Do Licha z nim!", "Licho wzięło", "Licho podziało", "Kogo to Licho niesie?", "U Licha!"

5 wg Legenda głosi, że wtedy na wzgórzu nad jeziorem, pośród prastarych drzew znajdowała się pogańska świątyńka, w której czczono księcia ciemności szatana, zwanego po słowiańsku Licho". Stąd pochodzi nazwa Licheń".Z całej okolicy przychodzili tu ludzie, aby się modlić do wyciosa nego w granicie bałwana,składać mu ofiary, odprawiać gusła i zabobony' W 1969 r. odkopano na wzgórzu tajemnicze głazy i ka mienie, prawdopodobnie pochodzące z rozbitego pogańskiego ołtarza ustawionego przed posągiem, a także kamienie rytualne,które służyły do pogańskich obrzędów kultowych. Gdy Bóg powołał nasz naród do prawdziwej wiary, a światło Ewangelii zabłysło nad polską ziemią, zburzono tę pogańską świątynkę, a z granitowego posągu wyciosano krzyż, który od 1151 r. znajduje się na ryneczku wioski. wg Opr. A. Fularz na podst. Wikipedii [1] [2] [3] Od Syberii do Cyberii - Strona 87 books.google.pl/books?id=mke-aqaaiaaj Zofia Kulik Legenda głosi, że znajdowało się tu miejsce kultu księcia ciemności, zwanego po słowiańsku Licho. Stąd pochodzić ma nazwa miejscowości - Licheń." D8 Krzyż wyciosany z granitu, który po... Tysol - Strona 18

6 books.google.pl/books?id=gwbtaaaamaaj 1999 Położony o 10 km na północ od Konina Licheń Stary jest cichą osadą pośród jezior, lasów i łąk. Podług legendy, nazwa miejscowości wywodzi się od czczonego tu w czasach pogańskich bóstwa, zwanego po słowiańsku Licho. Wskazują na... Miesięcznik Franciszkański - Tom 63 - Strona 16 books.google.pl/books?id=zvnhaaaamaaj 1969 Legenda glosi, ze wtedy na lichenskim wzgórzu pos- ród wiekowych debów stata swi^tynia, w której czczono pogañskiego bozka zwanego "Lichem". Do dzis pokaznja w Licheniu granitowy krzyz wyciosany podobno z owego bahvana.

Podobne dokumenty

Wieliczka ul. Brata Alojzego Kosiby 31. Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu. Sanktuarium MB Łaskawej

Wieliczka ul. Brata Alojzego Kosiby 31 Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu Sanktuarium MB Łaskawej Opis kościoła: Jacek i Maria Łempiccy, Święci w Polsce i ich kult w świetle historii, Kraków 2008, str.