Kryteria oceny z chemii

Transkrypt

1 Kryteria oceny z chemii Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - rozwiązuje zadania typowe przy pomocy nauczyciela - nie bierze udziału w lekcji, nie przeszkadza w jej prowadzeniu - zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie koniecznym Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje najczęściej ocenę dostateczną - zna podstawowe pojęcia chemiczne i potrafi je wykorzystać w rozwiązywaniu zadań typowych - samodzielnie uczy się, wykorzystując podręczniki, literaturę popularno-naukową - poprawnie posługuje się pojęciami chemicznymi - sporadycznie bierze udział w lekcji - czasem jest nieprzygotowany do lekcji - rozwiązuje zadania typowe - zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie podstawowym - z testów, krótkich odpowiedzi pisemnych i ustnych najczęściej otrzymuje oceny dostateczne Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - poprawnie posługuje się językiem chemicznym - aktywnie uczestniczy w lekcji - systematycznie przygotowuje się do lekcji - stosuje wiedzę i nabyte umiejętności w życiu codziennym - wykorzystuje poznane pojęcia i definicje do rozwiązywania zadań - w procesie kształcenia korzysta z różnych źródeł informacji - w procesie kształcenia korzysta z różnych źródeł informacji - wskazuje związki chemii z innymi naukami przyrodniczymi - z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje najczęściej ocenę dobrą - zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie rozszerzonym Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował zakres wiedzy i umiejętności obejmujący program szkolny z danego poziomu nauczania - zawsze jest przygotowany do zajęć lekcyjnych oraz systematycznie odrabia zadania domowe 1

2 - aktywnie uczestniczy w lekcji, często rozwiązuje zadania dodatkowe - stosuje wiedzę i nabyte umiejętności do rozwiązywania zadań nietypowych - swobodnie posługuje się językiem chemicznym, - posiada szeroki zakres pojęć, terminów związanych z przedmiotem - wyjaśnia fizyczne i chemiczne aspekty zjawisk przyrodniczych - z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje najczęściej oceny bardzo dobre - zakres jego wiedzy i umiejętności obejmuje program szkolny na poziomie dopełniającym - bierze udział w konkursach organizowanych na terenie szkoły Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - opanował zakres wiedzy i umiejętności znacznie wykraczający poza program nauczania - wykazuje duże zainteresowanie przedmiotem, - posiada duży zasób wiedzy związanej z przedmiotem - z testów, odpowiedzi ustnych i pisemnych otrzymuje oceny bardzo dobre i wyższe - osiąga sukcesy w konkursach szkolnych i pozaszkolnych - posługuje się analogiami rozwiązując nietypowe problemy w sposób twórczy - realizuje zadania projektowe 2

3 WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z CHEMII DZIAŁ: ROZTWORY WODNE dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - rozumie zagrożenia jakie niesie cywilizacja dla czystości wód naturalnych - przeprowadzi krystalizację substancji stałej z roztworu - określi na podstawie wykresu krzywych rozpuszczalności obszar roztworu nasyconego, przesyconego i nienasyconego. - obliczy masę substancji i masę rozpuszczalnika zawartą w roztworze o podanym stężeniu - wyjaśni, jaka jest zależność między stężeniem procentowym roztworu a rozpuszczalnością substancji. - obliczy stężenie procentowe nasyconego roztworu w danej temperaturze - zna stan pierwiastkowy wody - zna przykłady rozpuszczalników, substancji słabo i dobrze rozpuszczalnych - zna pojęcia: roztwór, rozpuszczalnik, zawiesina - odróżni roztwór od zawiesiny - zapisze wzór sumaryczny i strukturalny wody oraz omówi budowę cząsteczki wody - wymieni czynniki wpływające na szybkość rozpuszczania - poda definicję stężenia procentowego - obliczy stężenie procentowe roztworu na podstawie znajomości masy substancji rozpuszczonej w roztworze lub rozpuszczalniku - zna pojęcia: stężenie procentowe roztworu, rozpuszczalność, roztwór nasycony, przesycony nienasycony, roztwór właściwy, koloidalny, zawiesina - zna pojęcia: krystalizacja, dekantacja, destylacja, sedymentacja, filtracja - wykorzystuje krzywe rozpuszczalności do rozwiązywania prostych zadań rachunkowych (odczyta rozpuszczalność podanej substancji, określi, czy rozpuściła się cała ilość wprowadzonej substancji, określi rodzaj otrzymanego roztworu, określi ilość gram wykrystalizowanej substancji z roztworu nasyconego po obniżeniu temperatury) - wykaże doświadczalnie, jakie czynniki wpływają na szybkość rozpuszczania substancji. - zanalizuje wykresy ilustrujące zależność rozpuszczalności od temperatury - obliczy stężenie procentowe roztworu po dodaniu rozpuszczalnika lub substancji rozpuszczonej oraz po odparowaniu rozpuszczalnika - zaproponuje i przeprowadzi rozdzielenie mieszanin niejednorodnych zawiesin oraz roztworów właściwych - określi, w jaki sposób z roztworu nasyconego przejść w obszar roztworu nienasyconego lub przesyconego i odwrotnie - wykorzysta krzywe rozpuszczalności w praktyce do sporządzania roztworów. - obliczy rozpuszczalność substancji w danej temperaturze, znając stężenie procentowe jej nasyconego roztworu - wykorzysta znajomość pojęcia stężenia procentowego do sporządzania roztworów o określonym stężeniu. rozwiązywania problemów i zadań w nowych sytuacjach - rozwiąże zadania tekstowe uwzględniające mieszanie roztworów o różnych stężeniach. - rozwiąże zadania tekstowe zmieniające stężenie procentowe roztworu, poprzez rozcieńczenie lub zatężenie roztworu, również z uwzględnieniem gęstości rozpuszczalnika, lub roztworu. - obliczy ilość gram substancji, która wykrystalizuje z podanego roztworu nasyconego po obniżeniu temperatury - obliczy ilość gram substancji, jaką można wprowadzić do podanego roztworu nasyconego po podwyższeniu temperatury 3

4 DZIAŁ: KWASY I ZASADY dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - zna właściwości kwasów i wodorotlenków omawianych na lekcji - rozumie pojęcia: dysocjacja - zapisze wzory strukturalne kwasów i elektrolityczna, kation, anion, jon, wodorotlenków odczyn roztworu - zapisze i odczyta równania reakcji - zna schemat przebiegu dysocjacji dysocjacji elektrolitycznej kwasów i kwasów i zasad zasad - zapisze i odczyta równania reakcji - zapisze równanie reakcji kwasów z dysocjacji elektrolitycznej metalami aktywnymi podstawowych kwasów i zasad - przedstawi przebieg reakcji kwasów z - wyjaśni konieczność zachowania metalami ostrożności podczas posługiwania się - wyjaśni pojęcie odczynu zasadowego substancjami o właściwościach i kwaśnego. żrących - zaproponuje metodę otrzymania - zna różnicę pomiędzy wodorotlenku miedzi (II) i wodorotlenkiem a zasadą. wodorotlenku żelaza (III) - zna pojęcie skali ph - wyjaśni dlaczego roztwory kwasów mają odczyn kwasowy, a roztwory otrzymywania wodorotlenków metali zasad zasadowy lekkich w reakcji: metal aktywny + - przeprowadzi reakcję zobojętniania woda, tlenek metalu aktywnego + kwasu zasadą i odwrotnie w celu woda otrzymania roztworu o odczynie - rozróżni roztwory elektrolitów i obojętnym nieelektrolitów - zna schemat reakcji otrzymywania kwasów beztlenowych i tlenowych - zna pojęcie bezwodnika kwasowego - zapisze reakcje otrzymywania podstawowych kwasów tlenowych i beztlenowych. - zna wzory podstawowych kwasów i wodorotlenków (HCl, HNO 3, HNO 2 H 2 SO 4, H 2 SO 3 H 2 CO 3 H 3 BO 3, H 3 PO 4 HClO 4 NaOH, KOH Mg(OH) 2 Al.(OH) 3 Ca(OH) 2 ) - dokona podziału kwasów na tlenowe i beztlenowe - zna ogólny wzór kwasu i wodorotlenku - omówi budowę kwasów i wodorotlenków - poda przykłady elektrolitów i nieelektrolitów - poda przykłady kwasów występujących w otoczeniu - wyznaczy wartościowość reszty kwasowej na podstawie wzoru kwasu - zna właściwości fizyczne kwasu solnego, siarkowego (VI), azotowego (V) - wyjaśni na czym polega proces dysocjacji elektrolitycznej - zna pojęcie indykatora - zna zabarwienie podstawowych wskaźników w roztworach kwasów i zasad - zna reakcje charakterystyczne dla stężonego kwasu siarkowego(vi) i azotowego(v) - zna właściwości fizyczne wodorotlenku sodu, potasu, wapnia - określi odczyn roztworu na podstawie wartości ph - zna produkty reakcji: metal aktywny + woda, tlenek metalu aktywnego + woda DZIAŁ: SOLE I TWORZYWA POCHODZENIA MINERALNEGO rozwiązywania problemów i zadań w nowych sytuacjach - przedstawi równania dysocjacji kilku cząsteczek kwasów lub zasad - zastosuje wzory ogólne procesów dysocjacji kwasów i zasad nie przedstawionych podczas lekcji - zdecyduje, czy zachodzi podana reakcja kwasu z metalem i uzasadni swój wybór - zaproponuje metodę otrzymania wskazanego wodorotlenku. - omówi przebieg procesu otrzymywania kwaśnych deszczy. chemicznych odpowiadające za powstanie opadów o odczynie kwaśnym. 4

5 dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - zapisze reakcję charakterystyczną dla wapieni. - zapisze wzór gipsu i anhydrytu. - przedstawi kryteria podziału na - zapisze reakcję termicznego rozkładu metale szlachetne i nieszlachetne, wapieni, gaszenia wapna, twardnienia poda przykłady. zaprawy gipsowej i murarskiej - zapisze nazwę soli na podstawie - przeprowadzi reakcję gaszenia wzoru i odwrotnie wapna - zapisze reakcję metalu z kwasem. - przedstawi i wyjaśni przemiany od - zapisze cząsteczkowo równania wapienia do zaprawy murarskiej. reakcji zobojętniania - wyjaśni przyczynę twardnienia gipsu - wyjaśni istotę reakcji zobojętniania. palonego - wyjaśni rolę wskaźnika w reakcji - ustali wzór strukturalny soli na zobojętniania. podstawie wzoru sumarycznego i - zapisze proste reakcje między odwrotnie. metalem a niemetalem np. sodu z - obliczy masy cząsteczkowe soli chlorem, magnezu z siarką. dysocjacji - zapisze reakcję między podanym elektrolitycznej soli oraz przedstawi tlenkiem metalu a kwasem np. ich słowną interpretację. tlenkiem magnezu a kwasem - zapisze reakcję zobojętniania w siarkowym (VI). postaci jonowej i jonowej skróconej. - określi na podstawie tablicy - zapisze cząsteczkowo równania rozpuszczalności, które sole są łatwo, otrzymywania podanych soli w a które trudno rozpuszczalne. reakcji - zapisze reakcję cząsteczkową między o metal +kwas podanymi solami w celu otrzymania o tlenek metalu + kwas osadu soli trudno rozpuszczalnej o tlenek niemetalu + zasada dysocjacji o sól + sól elektrolitycznej prostych soli oraz o wodorotlenek + tlenek niemetalu przedstawi ich słowną interpretację. o metal + niemetal - przedstawi podobieństwa i różnice we właściwościach wapienia, kredy i marmuru - przedstawi zastosowanie gipsu palonego. - przedstawi budowę cząsteczki tlenku krzemu (IV) oraz formy jego występowania - wymieni rodzaje szkła i ich zastosowanie - zna wzory i zastosowanie wapna palonego, gaszonego, gipsu - przedstawi właściwości fizyczne i chemiczne metali - wymieni i przedstawi zastosowanie stopów metali - poda przykłady soli w swoim otoczeniu - przedstawi ogólną budowę cząsteczek soli - odróżni metal i resztę kwasową w cząsteczce soli - poda przykładowe wzory soli - odróżni na podstawie nazwy lub wzoru sole wśród innych związków chemicznych. - ustali wzór sumaryczny prostych soli na podstawie nazwy i odwrotnie. o kwas + sól o zasada + sól - na podstawie tabeli rozpuszczalności zdecyduje o przebiegu reakcji strąceniowej rozwiązywania problemów i zadań w nowych sytuacjach - wyjaśni na przykładzie gipsu krystalicznego pojęcie hydratu. - wyjaśni, dlaczego szkło jest substancją bezpostaciową powstawania soli i wodorotlenków trudno rozpuszczalnych w postaci jonowej i jonowo skróconej. - zna pojęcie szeregu aktywności metali i na tej podstawie zdecyduje, czy zajdzie reakcja między kwasem a danym metalem - zaproponuje otrzymanie soli wszystkimi możliwymi poznanymi metodami lub wskaże, że proponowane reakcje nie zachodzą DZIAŁ: WĘGIEL I JEGO ZWIĄZKI Z WODOREM dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra 5

6 - omawia cechy związków organicznych jako grupy związków chemicznych. - zna podstawowy skład pierwiastkowy substancji organicznych - wymienia odmiany alotropowe węgla - zna pojęcie węglowodorów, nasyconych i nienasyconych - zna pojęcie szeregu homologicznego - zna wzory ogólne alkanów, alkenów i alkinów - zna wzory sumaryczne i strukturalne pierwszych pięciu alkanów, alkenów i alkinów - zna wzory sumaryczne i strukturalne metanu, acetylenu, etylenu - określi właściwości fizyczne i metanu, etenu i etynu - przedstawi zastosowanie metanu, etenu i etynu - zna wzory ogólne alkoholi kwasów karboksylowych estrów - wybierze wzory: alkoholi, kwasów, estrów, mydeł spośród podanych związków - zapisze wzory cząsteczek pierwszych pięciu kwasów i alkoholi - zna właściwości fizyczne alkoholu metylowego, etylowego, gliceryny, - omówi właściwości fizyczne i budowę diamentu i grafitu - przedstawi, jak zmieniają się właściwości fizyczne węglowodorów w szeregu homologicznym - dostrzeże zależność między rodzajem wiązań miedzy atomami węgla a nazwą węglowodoru - poda nazwy, wzory sumaryczne, półstrukturalne i strukturalne węglowodorów nasyconych. - zapisze, uzgodni i odczyta równanie reakcji spalania całkowitego, półcałkowitego i niecałkowitego metanu, etenu i etynu - zna definicję procesu polimeryzacji na przykładzie otrzymywania polietylenu - omówi budowę polimeru. - zna przykładowe tworzywa sztuczne - omówi zalety i wady tworzyw sztucznych. - przedstawi właściwości fizyczne i chemiczne ropy naftowej. - przedstawi produkty przeróbki ropy nafto - przedstawi właściwości chemiczne metanu, etylenu i acetylenu - przedstawi charakterystykę fullerenów - podaje nazwy, wzory sumaryczne, półstrukturalne i strukturalne węglowodorów nienasyconych spalania węglowodorów (całkowite, półcałkowite, niecałkowite) - rozumie zależność pomiędzy wielkością cząsteczki węglowodoru, a jego lotnością i palnością - wyjaśni, z czego wynika mała aktywność metanu. - przedstawi zastosowanie produktów destylacji frakcjonowanej ropy naftowej. - rozumie proces krakingu rozwiązywania problemów i zadań w nowych sytuacjach - wyjaśni i zapisze reakcję metanu z bromem, wodorem. - zapisze równanie reakcji uwodornienia i chlorowania węglowodorów nienasyconych - zinterpretuje schematy reakcji typu: - proponuje doświadczenia umożliwiające identyfikację węglowodorów nasyconych i nienasyconych polimeryzacji np. PCV - opisze doświadczenia obrazujące otrzymywanie i badanie właściwości alkanów, alkenów i alkinów DZIAŁ: POCHODNE WĘGLOWODORÓW dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra - zapisze wzory strukturalne przykładowych estrów, mydeł - wskaże pożyteczne i szkodliwe zastosowanie alkoholu metylowego i - wyprowadzi wzór alkoholu i kwasu etylowego karboksylowego na podstawie wzoru - wyjaśni dlaczego wyższe kwasy węglowodoru karboksylowe nazywane są kwasami - zapisze wzory cząsteczek kwasów tłuszczowymi. tłuszczowych, mydeł, estrów dysocjacji - podzieli poznane kwasy tłuszczowe rozwiązywania problemów i zadań w nowych sytuacjach - wyjaśni dlaczego alkohole mimo obecności w cząsteczce grupy OH nie przewodzą prądu - rozumie przebieg reakcji estryfikacji - zapisze równanie reakcji otrzymywania dowolnego estru 6

7 kwasu mrówkowego i octowego, kwasu stearynowego, kwasu palmitynowego, oleinowego, estrów - potrafi we wzorach kwasów, estrów i alkoholi wskazać grupę funkcyjna i węglowodorową elektrolitycznej kwasu mrówkowego i octowego. - zna substraty i produkty reakcji otrzymywania estrów i mydeł łatwo rozpuszczalnych w wodzie - zapisze przykładową reakcję otrzymywania estru - reakcję kwasu octowego z alkoholem etylowym - zna reakcje, w których można otrzymać alkohol etylowy i kwas octowy (fermentacja octowa, alkoholowa) - omówi właściwości i wpływ na środowisko i człowieka środków piorących na nasycone i nienasycone i wyjaśnić kryterium podziału. - zapisze reakcje otrzymywania podstawowych estrów - zbada odczyn etanolu i wyjaśni dlaczego mimo obecności grupy OH odczyn jest obojętny spalania alkoholi, kwasów karboksylowych otrzymywania soli kwasów organicznych. - poprawnie sformułuje wnioski i obserwacje dotyczące omawianych doświadczeń - zapisze rekcje otrzymywania mydeł - omówi właściwości kwasów karboksylowych w porównaniu z kwasami nieorganicznymi - zna skład pierwiastkowy cukrów, białek, tłuszczy - zna podział tłuszczów, cukrów - zna podstawowy wzór aminokwasu - zna wzór glukozy, fruktozy, sacharozy, skrobi i celulozy - zna właściwości fizyczne glukozy, sacharozy i skrobii, tłuszczy - doświadczalnie wykryje skrobię - wymieni tkaniny pochodzenia naturalnego i wytworzone przez człowieka DZIAŁ: ZWIĄZKI CHEMICZNE W ŻYWIENIU I ŻYCIU CODZIENNYM, PRAWA CHEMICZNE - zna reakcje umożliwiające zidentyfikować białko - wymieni czynniki powodujące denaturację i koagulację białek. - wyjaśni różnice między koagulacją a otrzymywania tłuszczy. denaturacją - zapisze reakcję zmydlania tłuszczy - odróżni olej mineralny od tłuszczu oraz wyjaśni jej przebieg. - zna reakcje umożliwiające odróżnić - udowodni, że tłuszcz jest estrem. cukry proste od złożonych - zaproponuje i przeprowadzi - obliczy stosunek masowy identyfikację tłuszczy nienasyconych. pierwiastków w związku chemicznym - rozumie, że na stan skupienia - obliczy na podstawie prawa tłuszczów ma wpływ rodzaj wiązań zachowania masy masę substratów lub chemicznych produktów w podanej reakcji - wykryje białka, cukry proste i złożone chemicznej. rozwiązywania problemów i zadań w nowych sytuacjach - wyjaśni i zapisze reakcje wykazujące właściwości redukcyjne glukozy - przeprowadzi reakcję hydrolizy sacharozy - zapisze równanie reakcji hydrolizy cukrów złożonych - doświadczalnie wykryje tlen, wodór i węgiel w produktach spożywczych - wykorzysta prawo zachowania masy do obliczeń stechiometrycznych Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, - biegle dokonuje obliczeń stechiometrycznych, stosuje nietypowych ( problemowych), - umie formułować problemy i proponuje nietypowe rozwiązania, - wykazuje dużą samodzielność w zdobywaniu wiedzy i korzysta z różnych źródeł, - osiąga sukcesy w pozaszkolnych konkursach chemicznych lub przyrodniczych 7

8 8