RAPORT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ W LESZNIE W ROKU 2013

Transkrypt

1 RAPORT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ W LESZNIE W ROKU 2013

2 WSTĘP W poniższym raporcie zawarte zostały informacje o funkcjonowaniu miasta Leszna. Dane dotyczą 2013 r., jednak większość informacji, w celu nakreślenia trendów pokazano w ujęciu wieloletnim. Leszno jako centrum subregionu leszczyńskiego oddziałuje na okoliczne gminy, dlatego niektóre z danych statystycznych opisują zjawiska w ujęciu ponadlokalnym. Raport szeroko pokazuje zmiany w sferze gospodarczej, jako dominującej i mającej wpływ na inne dziedziny życia miasta. Gospodarka, a szczególnie rynek pracy jest w stałej relacji ze zmianami demograficznymi w mieście. Odnotowujemy w tym zakresie lepszą sytuację, niż przeciętnie w kraju. Liczba ludności Leszna stale wzrasta, tworząc silny potencjał społeczny miasta. Raport przygotowano na podstawie danych statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego oraz badań i danych własnych Urzędu Miasta Leszna oraz podległych jednostek. Niestety cykl produkcji danych przez Urząd Statystyczny jest bardzo długi i ostatnie dane potrzebne do skonstruowania raportu za rok 2013 udało się pozyskać dopiero na koniec 2014 roku. Raport w całości został zamieszczony na stronie internetowej miasta w dziale Urząd Miasta - Dane o mieście. Wszelkie uwagi i sugestie dotyczące raportu prosimy składać w Wydziale Promocji i Rozwoju, Beata Nawrocka, tel , bnawrocka@leszno.pl Wydział Promocji i Rozwoju Wydział Promocji i Rozwoju 2

3 SPIS TREŚCI WSTĘP... 2 LESZNO W RANKINGACH W 2013 R LESZNO W SKRÓCIE... 7 I. GOSPODARKA...10 I.1. Podmioty gospodarcze I.2. Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach I.3. Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach I.4. Przychody I.5. Koszty I.6. Wyniki finansowe I.7. Samorządowy Fundusz Poręczeń Kredytowych I.8. Turystyka I.8.1. Miejsca noclegowe II. KAPITAŁ LUDZKI...23 II.1. Demografia II.1.1. Przyrost naturalny II.1.2. Migracje II.1.3. Ludność według wieku II.1.4. Struktura społeczno-zawodowa II.1.5. Trwanie życia II.1.6. Ludność według wykształcenia II.2. Edukacja II.2.1. Wychowanie przedszkolne II.2.2. Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne (bez specjalnych) II.2.3. Komputeryzacja II.2.4. Szkolnictwo ponadgimnazjalne II.2.5. Szkolnictwo wyższe II.3. Rynek pracy II.3.1. Pracujący według PKD II.4. Bezrobocie II.4.1. Liczba bezrobotnych II.4.2. Wskaźnik bezrobocia II.4.3. Struktura bezrobotnych według wieku II.4.4. Struktura bezrobotnych według wykształcenia II.5. Płace II.5.1. Źródła utrzymania ludności II.5.2. Zeznania podatkowe III. KAPITAŁ SPOŁECZNY...66 III.1. Samorząd Terytorialny Rada Miejska III.1.1. Lokalna aktywność obywatelska III.2. Organizacje pozarządowe Wydział Promocji i Rozwoju 3

4 III.3. Media lokalne III.4. Bezpieczeństwo publiczne III.4.1. Policja III.4.2. Straż Miejska III.5. Kultura III.5.1. Biblioteki III.5.2. Imprezy kulturalne i turystyczne III.7. Zieleń w mieście III.8. Służba zdrowia III.8.1. Personel służby zdrowia III.8.2. Stan zdrowia mieszkańców Leszna III.9. Pomoc społeczna III.9.1. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie III.9.2. Dodatki mieszkaniowe III.10. Stan środowiska naturalnego III Powietrze III Woda IV. KAPITAŁ FIZYCZNY...90 IV.1. Powierzchnia miasta IV.1.1. Struktura powierzchni IV.2. Infrastruktura IV.2.1. Drogi IV.2.2. Sieć wodociągowa IV.2.2. Kanalizacja IV.2.3. Sieć gazowa IV.3. Mieszkania IV.3.1. Zasoby mieszkaniowe IV.3.2. Mieszkania oddane do użytku IV.4. Transport wewnętrzny IV.4.1. Samochody IV.4.2. Parkingi IV.4.3. Komunikacja miejska IV.5. Handel IV.5.1. Sklepy według branży IV.5.2. Sklepy według formy organizacyjnej IV.6. Budżet miasta Leszna IV.6.1. Dochody IV.6.2. Wydatki IV.6.3. Fundusze europejskie V. KAPITAŁ WIEDZY V.1. Szkoły wyższe V.2. Działalność innowacyjna SPIS WYKRESÓW SPIS TABEL Wydział Promocji i Rozwoju 4

5 LESZNO W RANKINGACH W 2013 R. KRAJOWY RAPORT O ROZWOJU SPOŁECZNYM. POLSKA ROZWÓJ REGIONALNY I LOKALNY Leszno zajęło 30. miejsce wśród 379 przebadanych powiatów w Polsce. Badanie zostało oparte na Lokalnym Wskaźniku Rozwoju Społecznego, który obejmował trzy komponenty: zdrowie, edukację i zamożność. Strona internetowa Ministerstwa Rozwoju Regionalnego - marzec VIII EDYCJA PLEBISCYTU FILARY POLSKIEJ GOSPODARKI Leszno otrzymało tytuł Laureata Samorządowego Menadżera Regionu Puls Biznesu MIASTA ATRAKCYJNE DLA BIZNESU Leszno zajęło 13. pozycję w kategorii miast od 50 do 150 tys. mieszkańców. W rankingu uwzględniono liczbę nowo założonych firm oraz liczbę firm będących w likwidacji lub upadłości. Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej SPORTOWA GMINA 2013 Leszno już po raz czwarty z rzędu otrzymało certyfikat Sportowa Gmina. Po raz pierwszy przyznano tytuły i medale Pasjonat Sportowej Polski. Polski Klub Infrastruktury Sportowej NAJLEPSZY PRODUKT TURYSTYCZNY W WIELKOPOLSCE Piknik Szybowcowy Rozwiń skrzydła Wielkopolska Organizacja Turystyczna NAJBOGATSI 2012 Leszno zajęło 15. miejsce na 36 miast na prawach powiatu. Kryteria: zamożność per capita 3 631,65 (dochody) Wspólnota Wydział Promocji i Rozwoju 5

6 WYDATKI BIEŻĄCE NA ADMINISTRACJĘ Leszno 15. miejsce (na 15 ujętych w tabeli) - najwyższe wydatki bieżące na administrację w przeliczeniu na 1 mieszkańca, 33 miejsce ( na 47 ujętych w tabeli) - najniższe wydatki bieżące na administracje w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Wspólnota RANKING SAMORZĄDÓW RZECZPOSPOLITEJ Leszno 22. miejsce wśród 50 miast na prawach powiatu. Na 100 możliwych punktów Leszno uzyskało 62,16. Kryteria: sytuacja finansowa zarządzanie Rzeczpospolita WYKORZYSTANIE ŚRODKÓW UE Leszno zajęło 24. miejsce wśród 36 powiatów grodzkich; w latach wydatki finansowane ze środków unijnych w zł per capita 1 102,56 wydatki majątkowe finansowane ze środków unijnych jako % wydatków majątkowych ogółem w latach ,13 ; Leszno 20. miejsce, ( miejsce, miejsce) Wspólnota Wydział Promocji i Rozwoju 6

7 LESZNO W SKRÓCIE GOSPODARKA W Lesznie działa firm (o 106 więcej niż w roku 2012). 97,7% to firmy prywatne. Najwięcej jest mikro podmiotów zatrudniających do 9 osób 94% ogółu podmiotów. FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW Nakłady inwestycyjne spadły do 102,5 mln zł. Wynik finansowy netto wyniósł w leszczyńskich podmiotach gospodarczych (zatrudniających powyżej 9 osób) 114,7 mln zł (wzrost o 22% w porównaniu z 2012 r.). TURYSTYKA Z noclegów w Lesznie skorzystało w 2013r turystów (spadek o 2,8 tys. osób w porównaniu z 2012r.). 20% stanowili turyści zagraniczni. Pokoje w 6 obiektach noclegowych były wykorzystane w 37 %. DEMOGRAFIA W 2013r. w Lesznie mieszkało osób. Przyrost naturalny nadal był dodatni i stosunkowo wysoki, wynosił 2,1 promila. Zanotowano ujemne saldo migracji (minus 209 osób). W 2013r. wymeldowało się z Leszna 828 osób (wzrost o 63 osoby w porównaniu z 2012r.), natomiast o 23 osoby zmniejszył się napływ mieszkańców. EDUKACJA Do 22 przedszkoli istniejących w mieście uczęszczało dzieci. (93,5 % populacji). W 11 szkołach podstawowych uczyło się uczniów, a w 10 gimnazjach gimnazjalistów. Do szkół ponadgimnazjalnych uczęszczało uczniów. Na 3 uczelniach wyższych studiowało studentów. RYNEK PRACY Ogółem w Lesznie było osób pracujących (w jednostkach zatrudniających więcej niż 9 osób, wg faktycznego miejsca pracy). Najwięcej osób, w tej grupie firm, pracowało w przemyśle - 31 % ogółu pracujących. Wydział Promocji i Rozwoju 7

8 W 2013r. wzrosła w Lesznie liczba bezrobotnych i wyniosła na koniec roku osób. Wskaźnik bezrobocia kształtował się na poziomie 8,8 % i był niższy od wskaźnika dla kraju o 4,6 pkt. W ostatnich 10 latach ( r.) zmieniła się struktura bezrobotnych wg wieku zmniejszył się udział najmłodszych bezrobotnych z 30 do 16%. Zwiększyła się natomiast grupa najstarszych bezrobotnych powyżej 54 lat z 2 do 14%. PŁACE Przeciętne wynagrodzenie brutto w Lesznie w 2013 r. wynosiło 3 225,98 zł, w porównaniu z 2012 rokiem wzrosło o 8,3%. Najwyższe było w działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz administracji publicznej i obronie narodowej. Średnia płaca w Polsce była o 13,4% wyższa niż w Lesznie. AKTYWNOŚĆ OBYWATELSKA W Lesznie zarejestrowanych było 235 fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych. BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE W 2013 r. zanotowano w rejonie Leszna (Leszno i powiat leszczyński) przestępstw. Wykrywalność przestępstw ogółem w regionie leszczyńskim jest stosunkowo wysoka i wynosi 84%. KULTURA Liczba wypożyczeń na 1 czytelnika wynosiła 27,6 wolumina. Wskaźnik ten jest znacznie wyższy od wskaźnika dla miast Wielkopolski, dla których wynosił 20,3 woluminów. POMOC SPOŁECZNA Liczba rodzin objętych pomocą społeczną w 2013 r. w porównaniu z 2012 rokiem wzrosła o 150 rodzin. Wzrosła natomiast kwota wypłaconych zasiłków o 14%. Wydział Promocji i Rozwoju 8

9 INFRASTRUKTURA Ogólna długość dróg w Lesznie wynosiła przeszło 216 km. Długość ciągów pieszo -rowerowych to 33,15 km. Długość czynnej sieci rozdzielczej (wodociągowej) wynosiła 149,1 km, a sieci kanalizacyjnej 194,1 km. BUDŻET MIASTA LESZNA Dochody w budżecie miasta Leszna wyniosły zł - dochody własne stanowią 44% ogółu dochodów. Spośród ogółu wydatków ( zł.) 22% to wydatki majątkowe. Wydział Promocji i Rozwoju 9

10 I. GOSPODARKA Według Ministerstwa Gospodarki ( ANALIZA SYTUACJI GOSPODARCZEJ POLSKI W 2013 R. ) w latach aktywność polskiej gospodarki wzrosła. Tempo wzrostu PKB w 2011 roku wzrosło do 4,5%. W kolejnych dwóch latach tempo wzrostu gospodarczego ponownie spowolniło, jednak w II półroczu 2013 r. zaobserwowano symptomy ożywienia, w IV kwartale tempo wzrostu przyspieszyło do 2,7%. I.1. Podmioty gospodarcze Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w Lesznie w systemie REGON na koniec 2013 r. wynosiła Wzrosła w porównaniu z 2012 r. o 106 podmiotów. Biorąc pod uwagę formę własności firm widoczna jest bardzo duża przewaga ilości firm prywatnych (98,8%) nad podmiotami sektora publicznego 213 podmiotów. Wykres 1 Liczba podmiotów gospodarczych w rejestrze REGON w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Spółek handlowych było w 2013r. 801 (o 77 więcej niż w 2012 r.). Wśród nich 139 to spółki z udziałem kapitału zagranicznego. Wydział Promocji i Rozwoju 10

11 Tabela 1 Liczba podmiotów gospodarczych według klas wielkości w Lesznie w latach Podmioty według klas wielkości Leszno Zatrudnienie ogółem i więcej Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 2 Podmioty gospodarcze według klas wielkości w Lesznie w 2013 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Struktura firm według liczby zatrudnionych osób kształtowała się, podobnie jak w latach poprzednich. Dominują firmy mikro zatrudniające do 9 osób stanowią 94% wszystkich firm. Wydział Promocji i Rozwoju 11

12 Tabela 2 Podmioty gospodarcze według sektora własności i sekcji PKD 2007 w Lesznie w 2013 r. Podmioty gospodarcze wg sektora własności i sekcji PKD 2007 (Leszno 2013r.) Ogółem podmioty Sektor publiczny Sektor prywatny Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Transport i gospodarka magazynowa Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Informacja i komunikacja Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Edukacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją Pozostała działalność usługowa Organizacje i zespoły eksterytorialne Ogółem Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 12

13 Wykres 3 Podmioty gospodarcze według PKD w Lesznie w 2013 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Najwięcej firm, 27% ogółu, należy do sekcji Handel, 12 % stanowią firmy zajmujące się budownictwem. W przetwórstwie przemysłowym działa 8% wszystkich podmiotów. W ostatnich latach struktura firm według sekcji była podobna. I.2. Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach (dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób) Wielkość nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw jest wskaźnikiem ich kondycji finansowej oraz tendencji rozwojowych. Wydział Promocji i Rozwoju 13

14 Wykres 4 Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach w Lesznie (w mln zł) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Analizując wielkość środków finansowych inwestowanych w leszczyńskich firmach należy stwierdzić, że po okresie wzrostu nakładów w latach w roku 2013 nastąpił widoczny spadek o 69,5 mln zł. 76% wszystkich nakładów poniesiona została w sektorze publicznym. I.3. Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach (dane dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób) Poniesione w przedsiębiorstwach nakłady inwestycyjne powodują wzrost wartości środków trwałych. Wydział Promocji i Rozwoju 14

15 Wykres 5 Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach w przedsiębiorstwach Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach (bez potrącenia wartości zużycia) wzrastała. Wyjątkiem był 2007 r., gdy w wyniku szczególnie dużego spadku nakładów inwestycyjnych, również wartość środków trwałych spadła. W 2013 r. wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób wyniosła przeszło mln zł. I.4. Przychody Po gwałtownym spadku przychodów firm w 2009 r. kolejne lata pokazują, że sytuacja ulega poprawie. Przychody z całokształtu działalności w 2013 r. wyniosły tys. zł. Były wyższe od przychodów w 2012 r. o tys. zł. Wydział Promocji i Rozwoju 15

16 Wykres 6 Przychodu i koszty leszczyńskim firm w latach (w tys. zł) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Tabela 3 Przychody firm z Leszna w 2013 r. (w tys. zł) Przychody netto ze sprzedaży produktów Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów Pozostałe przychody operacyjne Dotacje Przychody finansowe Źródło: Główny Urząd Statystyczny I.5. Koszty Tabela 4 Koszty w podmiotach gospodarczych w Lesznie w 2013 r. (w tys. zł) Koszty uzyskania przychodów z całokształtu działalności Koszt własny sprzedanych produktów Wartość sprzedanych towarów i materiałów Pozostałe koszty operacyjne Koszty finansowe Ogółem Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 16

17 Wysokość ponoszonych zgodnie z tendencją zmian przychodów. w podmiotach gospodarczych kosztów zmieniała się Tabela 5 Koszty w podmiotach gospodarczych w Lesznie według sekcji PKD 2007 w Lesznie w 2013 r. (w tys. zł) Koszt własny Wskaźnik poziomu kosztów sprzedanych produktów z całokształtu działalności* Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych Źródło: Główny Urząd Statystyczny , , ,6 * Relacja kosztów uzyskania przychodów do przychodów z całokształtu działalności, wyrażona w procentach. I.6. Wyniki finansowe Tabela 6 Wynik finansowy w podmiotach zatrudniających powyżej 9 osób w Lesznie w 2013 r. (w tys. zł) Wynik finansowy na sprzedaży produktów, towarów i materiałów Wynik finansowy brutto Wynik finansowy netto Ogółem Przetwórstwo przemysłowe Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 17

18 Wykres 7 Wynik finansowy netto w podmiotach zatrudniających powyżej 9 osób w Lesznie w 2013 r. (w mln zł) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Po wysokim poziomie wyniku finansowego w latach r. kolejne lata wskazywały gorszą kondycję finansową leszczyńskich firm. Natomiast w 2013 r. wynik finansowy osiągnął poziom najwyższy w analizowanym okresie i wyniósł prawie 115 mln zł. I.7. Samorządowy Fundusz Poręczeń Kredytowych Leszczyńscy przedsiębiorcy korzystają z poręczeń kredytowych udzielanych przez Samorządowy Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. w Gostyniu. Wydział Promocji i Rozwoju 18

19 Tabela 7 Poręczenia udzielone leszczyńskim przedsiębiorcom przez Samorządowy Fundusz Poręczeń Kredytowych w Gostyniu w latach Samorządowy Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. w Gostyniu Kwota poręczenia w zł Ilość poręczeń udzielonych w SFPK Średnia kwota poręczenia Źródło: Samorządowy Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. w Gostyniu W latach zainteresowanie firm korzystaniem z tej formy wsparcia znacznie wzrosło. W 2013 r. nastąpił jednak duży spadek liczby firm, które z poręczenia korzystały, spadła również kwota poręczenia. I.8. Turystyka O atrakcyjności turystycznej miasta świadczy liczba odwiedzających go turystów. Leszno przyciąga turystów głównie walorami kulturowymi oraz bogatym zapleczem sportowo-rekreacyjnym umożliwiającym korzystanie z różnorodnych form wypoczynku. Leszno jako centrum regionu ciekawego pod względem krajobrazowym i przyrodniczym stanowi doskonałą bazę wypadową oferującą 306 miejsc noclegowych w 6 obiektach całorocznego zakwaterowania. Wydział Promocji i Rozwoju 19

20 I.8.1. Miejsca noclegowe Tabela 8 Korzystający z noclegów oraz udzielone noclegi w Lesznie w roku 2014 Rodzaje obiektów Obiekty ogółem (hotele, motele, pensjonaty, domy wycieczkowe, pozostałe) Źródło: Główny Urząd Statystyczny Korzystający z noclegów w os.* Ogółem *Korzystający z noclegów liczba osób wynajmujących pokoje Turyści zagraniczni Udzielone noclegi w szt.** Ogółem Turystom zagranicznym Wynajęte pokoje liczba pokoi wynajętych przez osoby korzystające z noclegów (w tym pokoje wieloosobowe) **Udzielone noclegi noclegi udzielone osobom korzystającym z noclegów (w tym pobyty kilkudniowe) Po dużym wzroście w 2011 r. liczby osób korzystających z noclegów, w kolejnych dwóch latach ich liczba spadała, aby w 2013 roku osiągnąć poziom niespełna 17 tys. Turyści zagraniczni stanowili 20 % wszystkich korzystających z noclegów. Tabela 9 Udział turystów zagranicznych w korzystających z noclegów ogółem w Lesznie w latach (w procentach) Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 20

21 Wykres 8 Korzystający z noclegów w obiektach noclegowych w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wykres 9 Udzielone noclegi w obiektach noclegowych w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 21

22 W 2013 r. w Lesznie udzielono noclegów. W porównaniu z rokiem 2012 nastąpił spadek o noclegów. Natomiast biorąc pod uwagę turystów zagranicznych liczba udzielonych im noclegów wzrosła o noclegi. Wykres 10 Stopień wykorzystania pokoi w obiektach noclegowych w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W 2013 roku wykorzystanie pokoi w obiektach noclegowych spadło (o 2,3 punktu procentowego) podobna tendencja wystąpiła też w wykorzystaniu miejsc noclegowych. Zarówno jeden jak i drugi wskaźnik były w 2013r. wyjątkowo niskie. Wydział Promocji i Rozwoju 22

23 Wykres 11 Stopień wykorzystania miejsc noclegowych w Lesznie w latach (w procentach) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego II. KAPITAŁ LUDZKI Termin kapitał ludzki jest pojęciem oznaczającym zasób wiedzy, umiejętności oraz potencjału zawartego w każdym człowieku i w społeczeństwie jako całości, określającym zdolności do pracy, adaptacji do zmian w otoczeniu oraz możliwości tworzenia nowych rozwiązań 1. W ramach analizy kapitału ludzkiego w Lesznie prezentujemy następujące zagadnienia: demografia edukacja rynek pracy płace II.1. Demografia W 2013 r. w Lesznie mieszkało osób. W porównaniu z 2012 rokiem liczba ludności spadła o 133 osoby. Jest to pierwszy rok w analizowanym okresie, w którym wystąpiła tendencja spadkowa. 1 Definicja za Ministerstwem Rozwoju Regionalnego Program Operacyjny Kapitał Ludzki Wydział Promocji i Rozwoju 23

24 W strukturze mieszkańców Leszna wg płci dominują kobiety. W 2013 r. współczynnik feminizacji wynosił 109 osób. Na 1 km 2 powierzchni miasta przypadało osób. Tabela 10 Ludność Leszna według faktycznego miejsca zamieszkania w latach Ludność według faktycznego miejsca zamieszkania Ogółem Mężczyźni Kobiety Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 12 Ludność Leszna według faktycznego miejsca zamieszkania w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Biorąc pod uwagę wyniki spisu powszechnego uzyskane w 2002 r. Główny Urząd Statystyczny przygotował prognozę liczby ludności do 2035 r. Wydział Promocji i Rozwoju 24

25 Tabela 11 Prognoza liczby ludności Leszna według płci do roku 2035 Prognoza liczby ludności Leszna w latach według płci Ogółem Mężczyźni Kobiety Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 13 Prognoza liczby mieszkańców Leszna według płci do roku 2035 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Według prognoz spadkowa tendencja liczby ludności Leszna rozpocznie się od ok r. Jednak spadek nie będzie drastyczny. Wyniki prognozy dla Polski wskazują, że w perspektywie najbliższych lat, tzw. horyzontu prognozy (do 2035r.), liczba ludności Polski będzie systematycznie zmniejszać się, przy czym tempo tego spadku będzie coraz wyższe wraz z upływem czasu. Przewiduje się, że w 2020 liczba ludności Polski wyniesie ok tys., zaś w 2035 roku ok tys. Wydział Promocji i Rozwoju 25

26 II.1.1. Przyrost naturalny Przyrost naturalny określany jest jako różnica pomiędzy urodzeniami, a zgonami. Tabela 12 Demografia w Lesznie w latach Demografia w Lesznie Lata Małżeństwa Rozwody Urodzenia Zgony Przyrost naturalny Przyrost naturalny na tys. mieszkańców , , , , , , , , , , ,1 Źródło: Główny Urząd Statystyczny W 2013 roku liczba zawieranych w Lesznie małżeństw spadła do poziomu 301 małżeństw rocznie, była najniższa w analizowanym okresie ostatnich trzynastu lat. Po wyjątkowo dużej liczbie urodzeń, która wystąpiła w 2009 r.w kolejnych latach liczba urodzeń spadała, do 649 w 2013 r. Spadała też liczba zgonów, natomiast przyrost naturalny nadal jest dodatni i wynosi 133 osoby. Wydział Promocji i Rozwoju 26

27 Wykres 14 Przyrost naturalny na mieszkańców w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W Polsce w 2013 r. w przeliczeniu na mieszkańców przyrost naturalny był ujemny i wynosił -0,5. II.1.2. Migracje Migracje to przemieszczanie się ludności między różnymi miejscami zamieszkania. Migracje wewnętrzne oznaczają zmianę miejsca zamieszkania w granicach Polski, natomiast migracje zewnętrzne to ruch ludności między Polską, a innymi krajami. Saldo migracji stanowi różnicę między liczbą ludności napływającej, a liczbą ludności odpływającej z danego miejsca. Wydział Promocji i Rozwoju 27

28 Tabela 13 Migracje w Lesznie w latach Migracje w Lesznie Lata Saldo migracji Odpływ Napływ Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 15 Saldo migracji w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie Wydział Promocji i Rozwoju 28

29 Od siedmiu lat utrzymuje się w Lesznie ujemne saldo migracji. W 2013r. utrzymała się niekorzystna tendencja polegająca na tym, że wzrosła liczba osób, które wymeldowały się z Leszna. Wzrost był bardzo duży i pomimo, że wzrosła liczba osób, które się w Lesznie zameldowały, w efekcie ujemne saldo migracji jeszcze się pogłębiło do poziomu minus 209 osób. Tabela 14 Kierunki migracji wewnętrznych (Leszno ) Kierunki migracji wewnętrznych (Leszno ) Napływ ludności z miast Napływ ludności ze wsi Odpływ ludności do miast Odpływ ludności na wieś Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 29

30 Wykres 16 Kierunki migracji z/do Leszna w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Od roku 2003 dominuje odpływ mieszkańców na wieś. Wynika to z ogólnopolskiej tendencji osiedlanie się na przedmieściach miast. Po spadku tej liczby w 2011 roku, w kolejnych latach liczba ta wzrosła i w 2013r. wyniosła 491 osób. Należy też zauważyć, że w ostatnim roku zwiększyła się grupa osób, które napłynęły do Leszna z innych miast. Migracje zewnętrzne Tabela 15 Migracja zagraniczne w latach Migracje zagraniczne Kierunek migracji Zameldowania z zagranicy Wymeldowania za granicę Saldo migracji zagranicznych Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 30

31 Rok 2006 był wyjątkowy pod względem rekordowo wysokiej liczby wymeldowań za granicę. W kolejnych latach liczba stałych wymeldowań za granicę była zdecydowanie niższa, jednak w 2013 r. liczba wymeldowujących się za granice osób znacznie wzrosła i wyniosła 63 osoby. W latach wystąpiła stosunkowo duża liczba zameldowań w Lesznie osób z zagranicy (być może są to osoby, które wróciły z emigracji). Wykres 17 Migracje zagraniczne Leszno Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 31

32 II.1.3. Ludność według wieku Tabela 16 Struktura wiekowa mieszkańców Leszna w latach Struktura wiekowa mieszkańców Leszna w latach r. Wiek Mężczyźni Kobiety 0-4 lat i więcej Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 18 Struktura ludności Leszna według wieku w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 32

33 W wyniku wyżu demograficznego z przełomu lat 70 i 80-tych obecnie najliczniej reprezentowana jest grupa z przedziału wieku lat. Wyż demograficzny występuje również w grupie osób lat. W ostatnich trzech latach widoczne jest przesuwanie się wyżów do kolejnych przedziałów wiekowych. II.1.4. Struktura społeczno-zawodowa Struktura społeczno-zawodowa mieszkańców określa udział poszczególnych grup mieszkańców wg wieku zdolności do pracy. Wiek produkcyjny dotyczy kobiet od 18 do 59 roku życia, natomiast dla mężczyzn jest to przedział od 18 do 64 lat. Tabela 17 Struktura społeczno-zawodowa mieszkańców Leszna w 2012 r. Wiek przedprodukcyjny (0-17 lat) Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wiek produkcyjny (18-59/64 lata) Wiek poprodukcyjny (powyżej 64 lat) Wykres 19 Struktura ludności według wieku w Lesznie w 2013 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 33

34 W Lesznie osoby w wieku produkcyjnym stanowią 63,9% ogółu mieszkańców. Ludność w wieku poprodukcyjnym to 17,7% ogółu Leszczynian, a przedprodukcyjnym 18,3% ludności. Analizując grupę osób w wieku produkcyjnym rozróżnić można osoby w wieku mobilnym i niemobilnym. Wiek mobilny obejmuje osoby w przedziale wieku 18-44, które są zdolne do zmiany stanowiska, miejsca pracy lub ewentualnego przekwalifikowania się. Osoby te stanowią 63% osób w wieku produkcyjnym. Wykres 20 Struktura społeczno-zawodowa mieszkańców Leszna w latach (w procentach) Źródło: Główny Urząd Statystyczny W ostatnich latach struktura społeczno-zawodowa mieszkańców Leszna wykazuje nieznaczne przesunięcia między poszczególnymi grupami. Występują niekorzystne tendencje zmian polegające na zwiększaniu się grupy osób w wieku nieprodukcyjnym, a zmniejszaniu udziału osób w wieku produkcyjnym. Wydział Promocji i Rozwoju 34

35 Współczynnik obciążenia demograficznego, czyli liczba ludności w wieku nieprodukcyjnym przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym wynosił w Lesznie 58,7 (w roku 2012 był niższy wynosił 56,4). Dla kraju współczynnik ten był niższy i wynosił 57,6 osoby. Przez wiele lat porównując strukturę ludności wg wieku zdolności do pracy w Lesznie i Polsce, w Lesznie więcej było osób w wieku poprodukcyjnym i produkcyjnym. W 2012 r. struktura dla miasta i kraju była identyczna. Wykres 21 Struktura społeczno-zawodowa mieszkańców Leszna na tle Polski w 2013 r. (w procentach) Źródło: Główny Urząd Statystyczny II.1.5. Trwanie życia Tabela 18 Trwanie życia ludności według wieku i płci Jednostka terytorialna Trwanie życia ludności według wieku i płci Mężczyźni Kobiety w wieku lat Polska 73,1 58,6 44,3 30,5 18,7 15,5 81,1 66,6 51,8 37,3 23,9 19,8 Wielkopolska 73,5 58,9 44,6 30,6 18,7 15,4 80,6 66,1 51,3 36,8 23,3 19,2 Podregion leszczyński 73,9 59,4 45,0 30,9 18,7 15,5 80,2 65,9 51,1 36,5 23,1 19,0 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 35

36 Od 1992 roku obserwuje się w kraju nieprzerwany wzrost średniej długości trwania życia. Dla osób urodzonych w 2013 r. przeciętne trwanie życia w Polsce szacuje się na 73,1 lat dla mężczyzn oraz 81,1 dla kobiet. W Wielkopolsce mężczyźni będą trochę krócej 80,6 lat. Dla miast podregionu leszczyńskiego trwanie życia dla mężczyzn szacuje się na 73,9 lat, a kobiet 80,2 lat. II.1.6. Ludność według wykształcenia Na jakość kapitału ludzkiego miasta wpływa wykształcenie jego mieszkańców. Informacje dotyczące wykształcenia pochodzą z Narodowego Spisu Powszechnego przeprowadzonego w 2011r. Porównując strukturę z ostatnich dwóch spisów widoczny jest duży wzrost udziału osób z wykształceniem wyższym z 13 do 21% oraz spadek udziału osób z wykształceniem podstawowym i bez wykształcenia. Wykres 22 Ludność Leszna według wykształcenia w 2011 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Narodowy Spis Powszechny Wydział Promocji i Rozwoju 36

37 Wykres 23 Struktura ludności według poziomu wykształcenia w Lesznie na tle Wielkopolski i Polski w 2011 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Narodowy Spis Powszechny Na tle Polski i Wielkopolski struktura mieszkańców Leszna według wykształcenia przedstawia się korzystnie. Szczególnie biorąc pod uwagę udział osób z wykształceniem wyższym w Lesznie jest najwyższy i wynosi 21%. Biorąc pod uwagę osoby z wykształceniem policealnym i średnim w Lesznie jest ich więcej niż przeciętna w kraju i województwie. Udział mieszkańców Leszna z wykształceniem zasadniczym zawodowym jest taki sam jak w Polsce, a niższy niż w Wielkopolsce. Wydział Promocji i Rozwoju 37

38 Wykres 24 Struktura ludności Leszna według wykształcenia w roku 2002 i według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Narodowy Spis Powszechny Znajomość języków obcych W badaniu opinii mieszkańców przeprowadzonym w 2013 r. zapytaliśmy o znajomość języków obcych (w różnym stopniu zaawansowania). Odsetek Leszczynian znających język angielski jest niższy niż wskaźnik dla kraju (według przeprowadzonego przez CBOS w 2012r. badania Wyjazdy zagraniczne Polaków i znajomość języków obcych ). Odwrotna sytuacja występuje w zakresie deklarowanej znajomości języka niemieckiego w Lesznie jest to 35% mieszkańców, a w Polsce 11%. W Lesznie dominuje znajomość języka rosyjskiego, ale głównie znajomość w stopniu podstawowym deklarowana jest przez starszych mieszkańców (system edukacyjny PRL). Wydział Promocji i Rozwoju 38

39 Wykres 25 Znajomość języków obcych w Lesznie i w Polsce Źródło: Polska-badanie CBOS, Leszno-badanie Życie w Lesznie Wykorzystanie komputerów i dostęp do Internetu Urząd Statystyczny nie prowadzi badań dotyczących wykorzystania komputerów i dostępu do Internetu na poziomie miast. Ostatnie dostępne dane dla Leszna na ten temat pochodzą z badania Życie w Lesznie 2013r.. Według wyników badania opinii mieszkańców w Lesznie komputer w domu posiadało 85% gospodarstw domowych (w Polsce 74,7%). W kraju 71,9% gospodarstw domowych posiadało techniczną możliwość dostępu do Internetu (źródło: Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2013 r. - GUS.) Wydział Promocji i Rozwoju 39

40 Wykres 26 Posiadanie komputera i dostępu Źródło: Polska-GUS, Leszno-badanie Życie w Lesznie II.2. Edukacja II.2.1. Wychowanie przedszkolne W 2013 roku na terenie miasta funkcjonowały ogółem 22 przedszkola, w tym 15 przedszkoli miejskich. Liczba dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym na terenie miasta wynosiła średnio dzieci. Wydział Promocji i Rozwoju 40

41 Wykres 27 Dzieci z roczników przedszkolnych korzystające z przedszkola w Lesznie w latach (w procentach) Źródło: Od 2000 roku następował wzrost udziału dzieci korzystających z przedszkola wśród ogółu dzieci z roczników przedszkolnych. W 2013 roku wskaźnik ten osiągnął wyjątkowo wysoki poziom 93,5% dzieci z roczników przedszkolnych. Wykres 28 Dzieci w przedszkolach w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 41

42 W ostatnich latach wystąpił duży wzrost liczby dzieci w przedszkolach. Jest to wynik uzupełnienia oferty przedszkoli miejskich przez przedszkola prywatne (7 placówek). II.2.2. Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne (bez specjalnych) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W roku szkolnym 2013/14 do 11 szkół podstawowych (sześć lat nauki) uczęszczało uczniów. Od 2001 r. do 2009r. liczba dzieci w szkołach podstawowych spadała, zmniejszała się też liczba absolwentów. Do 2012r. następował powolny wzrost liczby uczniów, jednak w 2013r. liczba uczniów spadła do poziomu osób. Wydział Promocji i Rozwoju 42

43 Wykres 29 Uczniowie i absolwenci gimnazjów w Lesznie w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Do 10 gimnazjów funkcjonujących w mieście (3 lata nauki po szkole podstawowej) uczęszczało uczniów. Po trwającym od 2005 r. spadku liczby gimnazjalistów od 2011 roku liczba uczniów w gimnazjach wzrasta. Egzamin gimnazjalny Wykres 30 Wyniki egzaminu gimnazjalnego w 2013 r. w Lesznie na tle wybranych miast Wielkopolski Wyniki egzaminu gimnazjalnego 2013r. (średnie wyniki procentowe) 58,68 57,7 58,48 58,61 58,91 58,47 63,07 L eszno Konin Kalisz Poznań 61,81 Średnia z egzaminu matematyczno-przyrodniczego Średnia z egzam inu hum anistycznego Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Poznaniu Wydział Promocji i Rozwoju 43

44 Porównując wyniki egzaminu gimnazjalnego w Lesznie z innymi miastami grodzkimi Wielkopolski uczniowie z Leszna otrzymali najmniejszą liczbę punktów. Podobnie było w poprzednich latach. II.2.3. Komputeryzacja (ostatnie dostępne w GUS dane dotyczą 2012 r.) Tabela 19 Uczniowie przypadający na 1 komputer w Lesznie Uczniowie przypadający na 1 komputer Rodzaj szkoły Szkoły podstawowe dla dzieci i młodzieży bez specjalnych Gimnazja dla dzieci i młodzieży bez specjalnych Źródło: Główny Urząd Statystyczny 24,0 20,0 19,5 14,7 15,7 15,2 16,4 14,68 24,0 21,0 17,4 15,4 15,4 14,6 13,7 13,58 Sytuacja w leszczyńskich szkołach pod względem komputeryzacji jest zbliżona do innych miast Wielkopolski. W Lesznie na 1 komputer w szkołach podstawowych przypadało 14,68 ucznia, dla gimnazjów wskaźnik jest niższy 13,58 ucznia na 1 komputer. Duży wpływ na kształtowanie się wskaźnika mają zmiany liczby uczniów poszczególnego rodzaju szkół. Wzrost liczby uczniów spowodował spadek wskaźnika komputeryzacji, co wskazuje, że faktyczna liczba komputerów nie zmieniła się. Wydział Promocji i Rozwoju 44

45 Wykres 31 Uczniowie przypadający na 1 komputer w 2012 r. w Lesznie na tle wybranych miast Wielkopolski Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego II.2.4. Szkolnictwo ponadgimnazjalne Tabela 20 Liczba szkół według rodzaju Liczba szkół wg rodzaju Szkoły 2007/ / / / / / /2014 Zasadnicze zawodowe (bez specjalnych) Technika Licea ogólnokształcące Źródło: Główny Urząd Statystyczny Tabela 21 Liczba absolwentów w roku szkolnym 2013/14 Liczba absolwentów w roku szkolnym 2013/14 Szkoły Absolwenci Zasadnicze zawodowe (bez specjalnych) 242 Technika 699 Licea ogólnokształcące 760 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 45

46 Tabela 22 Liczba uczniów według rodzaju szkołu Liczba uczniów wg rodzaju szkoły Szkoły 2008/ / / / / /2014 Zasadnicze zawodowe (bez specjalnych) Technika Licea ogólnokształcące Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 32 Struktura uczniów według typu szkoły w Lesznie w roku szkolnym 2013/2014 Struktura uczniów wg typu szkoły Leszno 2013/2014 Licea ogólnokształcące 41% Zasadnicze zawodowe (bez specjalnych) 16% Technika 43% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Najwięcej (43%) uczniów kształcących się po skończeniu gimnazjum wybrało edukację w technikum, nieco mniej w liceum ogólnokształcącym 41%. II.2.5. Szkolnictwo wyższe W Lesznie w roku akademickim 2013/2014 działały 3 szkoły wyższe. Wydział Promocji i Rozwoju 46

47 Tabela 23 Liczba studentów według uczelni i trybu studiowania w roku akademickim 2013/14 Uczelnie Liczba studentów wg uczelni i trybu studiowania w roku akademickim 2013/2014 ogółem stacjonarnych niestacjonarnych Wyższa Szkoła Humanistyczna Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Wyższa Szkoła Marketingu i Zarządzania Ogółem Źródło: Główny Urząd Statystyczny Łącznie w 2013 r. zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego studiowało w Lesznie osób. Tabela 24 Liczba studentów w Lesznie (PWSZ, WSMiZ, WSH) Liczba studentów w Lesznie (PWSZ, WSMiZ, WSH) Tryb studiowania Ogółem Stacjonarne Niestacjonarne Źródło: PWSZ, WSMiZ, WSH Liczba studentów szkół wyższych według kierunków i trybu studiowania przedstawia poniższa tabela. Wydział Promocji i Rozwoju 47

48 Tabela 25 Studenci i absolwenci leszczyńskich uczelni (dane bezpośrednio z uczelni) Liczba studentów i absolwentów w Lesznie Uczelnia Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Kierunek Tryb studiowania 2013/2014 Absolwenci 2013 Stacjonarne Niestacjonarne Razem Ekonomia Rolnictwo Mechanika i budowa maszyn Elektrotechnika Pedagogika Wychowanie fizyczne Turystyka i rekreacja Edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej Pielęgniarstwo Informatyka Fizjoterapia Filologia Ogółem Wyższa Szkoła Marketingu i Zarządzania Wyższa Szkoła Humanistyczna Zarządzanie w logistyce Zarządzanie zasobami ludzkimi Zarządzanie w administracji Marketing i zarządzanie Zarządzanie finansami przedsiębiorstw Zarządzanie w hotelarstwie i rekreacji konnej Ogółem Pedagogika I stopień Pedagogika II stopień Kosmetologia Socjologia Praca socjalna Dietetyka Ogółem Ogółem Źródło: dane z PWSZ, WSMiZ, WSH Wydział Promocji i Rozwoju 48

49 Wykres 33 Liczba studentów w Lesznie w latach Liczba studentów w Lesznie Ogółem Dzienne Zaoczne Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W ostatnich ośmiu latach występuje w Lesznie spadek liczby studentów (ogółem o mniej studentów w 2013 r. w porównaniu z 2005 r.). W Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej istnieje możliwość studiowania na kierunkach elektrotechnika, elektromechatronika w systemie studiów dualnych. Studia dualne wyróżniają się tym, że w czasie studiów (stacjonarnych) są one ściśle zintegrowane z działalnością praktyczną w zakładzie pracy. Wiadomości teoretyczne są natychmiast wprowadzane do praktyki zawodowej. Założenia dot. studiów dualnych: praktyka zawodowa w zakładzie pracy(co drugi tydzień) umowa o pracę na określonej części etatu wynikającej z ilości godzin pracy (stypendium fundowane) szkolenie zawodowe, ściśle dostosowane do zakładu pracy i skorelowane z teoretycznym tokiem studiów Wydział Promocji i Rozwoju 49

50 student w firmie pisze prace przejściowe, a na zakończenie nauki rozwiązuje konkretny problem związany z zakładem pracy w formie pracy dyplomowej. II.3. Rynek pracy II.3.1. Pracujący według PKD (dotyczy gospodarki narodowej, bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób, rolnictwa indywidualnego, zatrudnionych w organizacjach społecznych, politycznych, związkach zawodowych oraz zatrudnionych w zakresie obronności, działalności dotyczącej porządku i bezpieczeństwa publicznego). W Lesznie w 2013r. było osób pracujących (osoby wykonujące pracę przynoszącą im zarobek lub dochód). W porównaniu z 2012r. liczba pracujących nieznacznie spadła (o 58 osób). Poniżej przedstawiona jest liczba pracujących w poszczególnych sekcjach wg Polskiej Klasyfikacji Działalności. Najwięcej osób pracuje w przemyśle 31,1% ogółu zatrudnionych, kolejnym działem pod względem liczby pracujących osób jest Handel i naprawy 16,7% oraz Edukacja 11,2%. Wydział Promocji i Rozwoju 50

51 Tabela 26 Liczba pracujących według faktycznego miejsca pracy według sekcji w Lesznie w latach Liczba pracujących według faktycznego miejsca pracy według sekcji Leszno 2012, Sekcje PKD2007 Liczba pracujących w osobach Liczba pracujących w osobach Zmiany 2013:2012 Udział % Ogółem Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo ,2 Przemysł ,1 Budownictwo ,5 Handel i naprawy ,7 Zakwaterowanie i gastronomia ,6 Transport i gospodarka magazynowa ,5 Informacja i komunikacja ,3 Administrowanie i działalność wspierająca ,7 Administracja publiczna, obrona narodowa i obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ,6 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna ,7 Działalnośc związana z kulturą, rozrywką i rekreacja ,2 Obsługa rynku nieruchomości ,6 Informacja i komunikacja ,3 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ,8 Edukacja ,2 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna ,0 Pozostała działalność usługowa ,2 Źródło: Główny Urząd Statystyczny II.4. Bezrobocie Oprócz informacji o bezrobociu w Lesznie podane zostały również dane dla rejonu leszczyńskiego obejmującego Leszno oraz powiat leszczyński. Szersze ujęcie zjawiska bezrobocia wynika z faktu, że Leszno w dużej mierze stanowi rynek pracy dla osób zamieszkujących okolice miasta. Wydział Promocji i Rozwoju 51

52 II.4.1. Liczba bezrobotnych Tabela 27 Liczba bezrobotnych w Lesznie i Rejonie w latach Liczba bezrobotnych w Lesznie i Rejonie w latach Lata Leszno Rejon (Leszno i powiat leszczyński) Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu Wykres 34 Liczba bezrobotnych w Lesznie i Rejonie w latach Liczba bezrobotnych w Lesznie i Rejonie w latach Leszno Rejon Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 52

53 Po okresie spadku bezrobocia w latach w latach wystąpił znaczny wzrost liczby bezrobotnych osób. Tendencja dla miasta i rejonu była podobna. Pokrywała się również z tendencją dla całego kraju. Rok 2011 przyniósł spadek liczby bezrobotnych zarówno w samym mieście jak i rejonie, natomiast w 2013 r. nastąpił nieznaczny wzrost liczby bezrobotnych w Lesznie oraz spadek liczby osób bez pracy w Rejonie Leszna. Wg danych PUP najwięcej bezrobotnych należało do grupy bez zawodu były to 493 osoby oraz sprzedawców Spośród osób zamieszkałych w Lesznie i posiadających wykształcenie wyższe, najwięcej zarejestrowało się pedagogów - 38 osób. II.4.2. Wskaźnik bezrobocia Tabela 28 Wskaźnik bezrobocia w Lesznie i Rejonie w latach Wskaźnik bezrobocia w Lesznie i Rejonie w latach Lata Leszno Rejon Leszna (Leszno i powiat ,0 leszczy 10,3 ski) ,6 13, ,8 14, ,5 14, ,5 14, ,0 11, ,5 9, ,0 6, ,0 5, ,7 8, ,3 8, ,8 8, ,6 8, ,8 8,6 Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu Wydział Promocji i Rozwoju 53

54 Wykres 35 Stopa bezrobocia w Lesznie i Rejonie w latach (w proc.) Stopa bezrobocia w Lesznie i Rejonie (Leszno i powiat leszczyński) (%) 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0, Leszno Rejon Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu Porównując rok 2013 z rokiem poprzednim nastąpiły niewielkie zmiany w wysokości wskaźnika bezrobocia. W Lesznie nastąpił wzrost o 0,2 p.p., a w Rejonie Leszna spadek o 0,3 p.p. Zmiany te spowodowały, że wskaźnik w Rejonie Leszna spadł poniżej poziomu wysokości wskaźnika dla miasta. Wskaźnik bezrobocia dla Leszna i Rejonu Leszna jest niższy od wskaźnika dla Polski. Wydział Promocji i Rozwoju 54

55 Wykres 36 Wskaźnik bezrobocia w Rejonie (Leszno i powiat leszczyński) na tle Wielkopolski i Polski w 2013 r. (w proc.) Wskaźnik bezrobocia w Rejonie (Leszno i powiat leszczyński) na tle Wielkopolski i Polski w 2013r. w % 13,4 8,6 9,6 Rejon Leszna Wielkopolska Polska Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu II.4.3. Struktura bezrobotnych według wieku Tabela 29 Bezrobotni według wieku w Lesznie i Rejonie w 2013 r. Bezrobotni wg wieku w Lesznie i Rejonie w 2013 r. 24 i mniej i więcej Leszno Rejon Leszna (Leszno oraz powiat leszczyński) Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu Wydział Promocji i Rozwoju 55

56 Wykres 37 Struktura bezrobotnych według wieku w Lesznie w 2013 r. Struktura bezrobotnych wg wieku w Lesznie w 2013r. 55 i więcej; 396; 14% 24 i mniej; 439; 16% 45-54; 563; 20% 25-34; 813; 29% 35-44; 570; 21% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu Wykres 38 Struktura bezrobotnych według wieku w Rejonie Leszna (Leszno i powiat leszczyński) w 2013 r. Struktura bezrobotnych wg wieku w Rejonie Leszna (Leszno i powiat leszczyński) w 2013r % % 24 i mniej 20% % % Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu Wydział Promocji i Rozwoju 56

57 Wśród ogółu bezrobotnych w Rejonie Leszna prawie połowa (49%) to ludzie młodzi do 34 lat. W Lesznie ich udział był nieco niższy i wynosił 45%. Tabela 30 Liczba bezrobotnych w Lesznie według wieku Liczba bezrobotnych w Lesznie według wieku Przedziały wiekowe i mniej i więcej Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu Wykres 39 Struktura bezrobotnych według wieku w Lesznie (w proc.) Struktura bezrobotnych wg wieku w Lesznie (%) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% i mniej i więcej Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu W ostatnich dwunastu latach zmieniła się struktura bezrobotnych według wieku porównując rok 2013 z 2002 zmniejszył się udział najmłodszych bezrobotnych z 30%(1 315 osób) do 16% (439 osób), natomiast wzrósł z 25% do 29% udział nieco Wydział Promocji i Rozwoju 57

58 starszych bezrobotnych (25-34 lat). Zwiększyła się też grupa najstarszych bezrobotnych powyżej 54 lat z 2% (69 osób) do 14% (396 osób). Podobna tendencja występowała w Rejonie (Leszno i powiat leszczyński), a także w kraju. Wykres 40 Struktura bezrobotnych według wieku w Polsce (w proc.) Struktura bezrobotnych wg wieku w Polsce (%) 24 i mniej i więcej Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu Wydział Promocji i Rozwoju 58

59 II.4.4. Struktura bezrobotnych według wykształcenia Wykres 41 Struktura bezrobotnych według wykształcenia w Lesznie w 2013 r. Struktura bezrobotnych wg wykształcenia w Lesznie w 2013r. gimnazjalne i poniżej; 696; 25% wyższe; 417; 15% policealne, średnie zawodowe; 665; 24% zasadnicze zawodowe; 726; 26% średnie ogólnokształcące; 277; 10% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu Wykres 42 Struktura bezrobotnych według wykształcenia w Rejonie (Leszno i powiat leszczyński) w 2013 r. Struktura bezrobotnych wg wykształcenia w Rejonie (Leszno i powiat leszczyński) 2013r. Gimnazjalne i niższe; 1 132; 25% Zasadnicze zawodowe; 1 338; 29% Wyższe; 629; 14% Policealne i średnie zawodowe; 1 060; 23% Średnie ogólnokształcące; 417; 9% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu Wydział Promocji i Rozwoju 59

60 Zarówno w Lesznie, jak i Rejonie Leszna około połowa wszystkich bezrobotnych to osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym i niższym. Tabela 31 Liczba bezrobotnych według wykształcenia w Lesznie w latach Liczba bezrobotnych wg wykształcenia w Lesznie w latach Wyższe policealne, średnie zawodowe Średnie ogólnokształcące Zasadnicze zawodowe Gimnazjalne i poniżej Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu Wykres 43 Struktura bezrobotnych według wykształcenia w Lesznie (w proc.) Struktura bezrobotnych wg wykształcenia w Lesznie w % 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% wyższe średnie ogólnokształcące gimnazjalne i poniżej policealne, średnie zawodowe zasadnicze zawodowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu W ostatnich dwunastu latach nastąpił wzrost udziału osób z wykształceniem wyższym ( z 4 do 15%) oraz średnim ogólnokształcącym ( z 7 do 10%) w ogólnej liczbie bezrobotnych. W stosunku do 2002r. spadł udział bezrobotnych z wykształceniem zasadniczym zawodowym wynika to z małej liczby osób kształconych obecnie w szkołach zawodowych. Udział bezrobotnych Wydział Promocji i Rozwoju 60

61 z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym w ostatnich 12 latach spadł nieznacznie z 25 do 23%. Podobna tendencja występowała w Rejonie Leszna. Wykres 44 Struktura bezrobotnych według wykształcenia w Rejonie (Leszno i powiat leszczyński) w latach (w proc.) Struktura bezrobotnych wg wykształcenia w Rejonie (Leszno i powiat leszczyński) w % 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Wyższe Średnie ogólnokształcące Policealne i średnie zawodowe Zasadnicze zawodowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Poznaniu II.5. Płace Przeciętne wynagrodzenie brutto w Lesznie w 2013 r. wynosiło 3 225,98 zł, w porównaniu z 2012 rokiem wzrosło o 8,33% (przy wskaźniku inflacji 3,7%). Wynagrodzenie w kraju w gospodarce narodowej w 2013 r. wynosiło 3 659,40 zł i było o 13,4% wyższe od wynagrodzenia w Lesznie. Analizując przeciętne wynagrodzenie brutto wg głównych działów gospodarki w Lesznie należy zauważyć, że osoby zatrudnione w dziale działalność finansowa i ubezpieczeniowa otrzymały najwyższe wynagrodzenie, kolejna była administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, a następnie edukacja. Najniższe wynagrodzenie było w sekcji administrowanie i działalność wspierająca (zaledwie 61% przeciętnego wynagrodzenia ogółem). Wydział Promocji i Rozwoju 61

62 Tabela 32 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w Lesznie (w zł) Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto w zł Leszno (dane dla gospodarki narodowej) Sekcje PKD Ogółem 2 977, ,98 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo X X Przetwórstwo przemysłowe 2 763, ,95 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energie elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę X X Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami, rekultywacja 2 967, ,67 Budownictwo 2 665, ,68 Handel, naprawa pojazdów samochodowych 2 867, ,43 Transport i gospodarka magazynowa 2 602, ,92 Zakwaterowanie i gastronomia 2 070, ,51 Informacja i komunikacja 2 292, ,77 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 3 657, ,22 Obsługa rynku nieruchomości 3 424, ,17 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 2 498, ,14 Administrowanie i działalność wspierająca ,05 Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 4 083, ,43 Edukacja 3 862, ,78 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 3 144, ,85 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 2 722, ,48 Pozostała działalność usługowa X X Źródło: Główny Urząd Statystyczny X dane objęte tajemnicą statystyczną (mniej niż 3 podmioty) II.5.1. Źródła utrzymania ludności Opublikowane w 2013 r. informacje otrzymane w wyniku Narodowego Spisu Powszechnego przeprowadzonego w 2011 r. dotyczą również źródeł utrzymania ludności. Wydział Promocji i Rozwoju 62

63 Wykres 45 Ludność Leszna według źródeł utrzymania Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Narodowy Spis Powszechny 2011 Najwięcej mieszkańców Leszna utrzymuje się z pracy najemnej, duża część mieszkańców, 28%, wskazało że pozostaje na utrzymaniu osoby posiadającej inne źródło utrzymania. Liczną grupę stanowię mieszkańcy, dla których emerytura jest źródłem utrzymania. Wskaźnik ten w Lesznie jest taki sam jak dla całego kraju 18%. W Lesznie o 2 punkty procentowe więcej osób niż w kraju pracuje na własny rachunek lub uzyskuje dochody z wynajmu. Wydział Promocji i Rozwoju 63

64 Wykres 46 Ludność Polski według źródeł utrzymania Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Narodowy Spis Powszechny 2011 II.5.2. Zeznania podatkowe Od 2009 obowiązują dwa progi podatkowe - 18 i 32 procent. Według danych Urzędu Skarbowego w Lesznie mieszkańców osiągnęło dochód (przychód pomniejszony o koszty związane z jego osiągnięciem). Wśród osób prawnych 358 osób osiągnęło dochody. Na podstawie zwiększonych kosztów uzyskania przychodu ustalono liczbę osób zatrudnionych poza Lesznem. W 2013r. było to osób. Tabela 33 Zeznania podatkowe mieszkańców Leszna Zeznania podatkowe mieszkańców Leszna Liczba mieszkańców osiągających dochód Liczba osób prawnych osiągających dochody Liczba mieszkańców Leszna zatrudnionych poza Lesznem Źródło: Urząd Skarbowy w Lesznie Wydział Promocji i Rozwoju 64

65 Najwięcej, bo aż najniższego progu podatkowego. 96% mieszkańców złożyło zeznanie podatkowe według Wykres 47 Zeznania podatkowe mieszkańców Leszna według stawek podatkowych oraz podatek liniowy w 2013 r. Zeznania podatkowe mieszkańców Leszna wg stawek podatkowych oraz podatek liniowy w 2013r. II próg podatkowy 2% Podatek liniowy 2% I próg podatkowy 96% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Skarbowego w Lesznie Wydział Promocji i Rozwoju 65

66 Tabela 34 Zeznania podatkowe mieszkańców Leszna według stawek podatkowych oraz podatek liniowy w latach Zeznanie podatkowe mieszkańców Leszna wg stawek podatkowych oraz podatek liniowy w latach I próg podatkowy II próg podatkowy III próg podatkowy Podatek liniowy % udział % udział % udział % udział % udział X 934 % udział 96 1 X X 952 % udział 95 3 X X % udział 95 2 X X % udział 94 3 X X 988 % udział 96 2 X 2 Źródło: Urząd Skarbowy w Lesznie X W 2009 PIT zaczęto rozliczać według dwóch stawek: 18 i 32% zamiast dotychczasowych 19, 30 i 40 procent. W 2013 roku mieszkańców złożyło zeznania podatkowe osób zapłaciło podatek według I progu podatkowego Podatek wg II progu podatkowego płaciło 641 osób. Z podatku liniowego skorzystało 988 osób. III. KAPITAŁ SPOŁECZNY W bezpośredniej korelacji z kapitałem ludzkim pozostaje kapitał społeczny, oznaczający zasoby umiejętności, informacji, kultury, wiedzy i kreatywności jednostek oraz związki pomiędzy ludźmi i organizacjami. Przy czym podkreślić należy, iż kapitał społeczny nie jest tylko prostą sumą kapitałów jednostek, ale jest także kreowany przez instytucje oraz pomnażany poprzez ich zdolność do współdziałania. W ramach kapitału społecznego przedstawiamy w niniejszym raporcie następujące obszary tematyczne: Wydział Promocji i Rozwoju 66

67 Samorząd terytorialny Organizacje pozarządowe Media lokalne Kultura Sport Turystyka Zieleń w mieście Służba zdrowia Pomoc społeczna Stan i ochrona środowiska Bezpieczeństwo Gospodarka powiązania z otoczeniem W przeprowadzonym w 2013 r. badaniu opinii publicznej mieszkańców Leszna Życie w Lesznie 2013 zbadano poziom zaufania do osób publicznych. Tabela 35 Poziom zaufania do osób publicznych w Lesznie (w proc.) Poziom zaufania do osób publicznych (%) Osoby publiczne Zdecydowanie tak Raczej tak Trudno powiedzieć Raczej nie Zdecydowanie nie Prezydent Miasta Urzędnicy w Urzędzie Miasta Źródło: Życie w Lesznie 2013 W rankingu deklarowanego zaufania do osób i instytucji publicznych, podobnie jak przed czterema laty, zdecydowanie najwyższym zaufaniem cieszy się Prezydent Miasta Leszna. III.1. Samorząd Terytorialny Rada Miejska Przedstawiając kapitał społeczny miasta należy zaprezentować strukturę radnych Rady Miejskiej. Spośród 23 radnych Rady Miejskiej Leszna sprawujących swój mandat na dzień 31 grudnia osób posiada wykształcenie wyższe, a 6 wykształcenie średnie. Biorąc pod uwagę reprezentowane przez radnych grupy zawodowe najwięcej wśród radnych jest specjalistów 14 osób, 5 osób to technicy i inny średni personel. Większość radnych to mężczyźni 17 osób. Wydział Promocji i Rozwoju 67

68 Wykres 48 Struktura radnych według grup zawodowych w Lesznie w 2013 r. Struktura radnych wg grup zawodowych Leszno 2013r. pracownicy biurowi 4% technicy i inny średni personel 22% pozostali niesklasyfikowani 4% przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 9% specjaliści 61% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego III.1.1. Lokalna aktywność obywatelska Wykres 49 Frekwencja wyborcza w wyborach samorządowych w 2010 r. w Lesznie na tle Wielkopolski Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 68

69 W ostatnich wyborach samorządowych w 2010r. frekwencja w Lesznie wyniosła prawie 42,15%, była wyższa niż w porównywanych miastach Wielkopolski, ale niższa od frekwencji w Wielkopolsce i kraju. III.2. Organizacje pozarządowe Tworzenie kapitału społecznego na poziomie lokalnym często jest inicjowane przez organizacje pozarządowe. Duża liczba organizacji non-profit świadczy o szerokiej sieci powiązań między mieszkańcami miasta. W Lesznie istnieje obecnie 286 organizacji działających w różnych dziedzinach. Głównie jest to działalność socjalna, ale również kulturalna, sportowa. Tabela 36 Liczba fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych w rejestrze REGON Miasta Leszno Ostrów Wielkopolski Piła Kalisz Źródło: Główny Urząd Statystyczny Tabela 37 Liczba fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych w rejestrze REGON na tys. mieszkańców Miasta Leszno 2,93 2,98 4,08 4,25 4,42 3,64 Ostrów Wielkopolski 2,58 2,67 3,07 3,18 3,35 3,27 Piła 2,41 2,43 3,23 3,33 3,39 2,76 Kalisz 2,47 2,52 3,07 3,43 3,42 3,07 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 69

70 Wykres 50 Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne w rejestrze REGON (na tys. mieszkańców) Fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne w rejestrze REGON (na tys. mieszkańców) 5,00 4,50 4,00 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 4,42 4,25 4,08 3,64 3,35 3,39 3,07 3,18 3,23 3,33 3,433,42 3,27 3,07 3,07 2,98 2,76 2,93 2,67 2,43 2,52 2,58 2,41 2,47 Leszno Ostrów Wielkopolski Piła Kalisz Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Po okresie wzrostu liczby organizacji pozarządowych zarejestrowanych w Lesznie, w 2013 r. liczba ta spadła o 51podmiotów do poziomu 235 organizacji. W porównaniu z innymi miastami Wielkopolski (w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców) widoczna jest dużo większa aktywność Leszczynian w zakresie działalności społecznej. Pomimo spadku bezwzględnej liczby podmiotów przewaga Leszna utrzymała się w zakresie wskaźnika liczby fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych na tys. mieszkańców. III.3. Media lokalne Dużą rolę w integrowaniu społeczności lokalnej, kształtowaniu opinii publicznej odgrywają media lokalne. W Lesznie funkcjonują następujące media: Lokalne gazety: - ABC - w piątkowej gazecie ABC zamieszczana jest wkładka Wiadomości miasta Leszna redagowana przez samorząd leszczyński. - Panorama Leszczyńska Wydział Promocji i Rozwoju 70

71 - Głos Wielkopolski - Kalejdoskop leszczyński - Dzień dobry Stacje radiowe: - Radio Elka - Radio Eska - Radio Merkury Stacje telewizyjne: - Telewizja Leszno Portale internetowe: III.4. Bezpieczeństwo publiczne Jednym z czynników wpływających na kapitał społeczny jest poczucie bezpieczeństwa wśród mieszkańców miasta. III.4.1. Policja O bezpieczeństwo publiczne dbają w mieście m.in. funkcjonariusze Policji. Stwierdzili oni w Lesznie i powiecie leszczyńskim w 2013r przestępstw. Wydział Promocji i Rozwoju 71

72 Tabela 38 Przestępstwa stwierdzone przez Policję w zakończonych postępowaniach przygotowawczych w Lesznie i powiecie leszczyńskim w latach Lata Ogółem Wskaźnik wykrywalności O charakterze kryminalnym Wskaźnik wykrywalności Gospodarcze Wskaźnik wykrywalności Drogowe Wskaźnik wykrywalności , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Leszno , , , Powiat leszczyński , , , Źródło: Główny Urząd Statystyczny Inne Wykres 51 Przestępstwa w Lesznie i powiecie leszczyńskim w latach Przestępstwa w Lesznie i powiecie leszczyńskim w latach Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 72

73 W ostatnim 2013 roku zanotowano znaczny wzrost liczby przestępstw o 727. W 2013 r. GUS podał dane o bezpieczeństwie publicznym w rozbiciu na miasto oraz powiat ziemski (wcześniej dane publikowane były łącznie). III.4.2. Straż Miejska Funkcjonariusze Straży Miejskiej ujawnili wykroczenia (spadek w porównaniu z 2012 r. o 651 wykroczeń). III.5. Kultura W Lesznie funkcjonują następujące instytucje kultury: Miejska Biblioteka Publiczna oraz jej filie Miejski Ośrodek Kultury Miejskie Biuro Wystaw Artystycznych Centrum Kultury i Sztuki Muzeum Okręgowe III.5.1. Biblioteki Tabela 39 Biblioteki publiczne w Lesznie w latach Lata Placówki biblioteczne Biblioteki i filie ogółem Punkty biblioteczne Biblioteki publiczne - Leszno Księgozbiór w woluminach Czytelnicy Wypożyczenia księgozbioru w woluminach Ogółem Na 1 czytelnika , , , , , , , , , ,6 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 73

74 W Lesznie funkcjonuje 1 biblioteka publiczna i 7 filii. Ponadto książki można wypożyczyć w 15 punktach bibliotecznych. Spadła liczba czytelników o 669 osób. Ważnym miernikiem branym pod uwagę przy ocenie kapitału społecznego jest liczba wypożyczeń na 1 czytelnika. W Lesznie liczba ta w ostatnim roku spadła do 27,6 woluminów, nadal wskaźnik ten jest znacznie wyższy od wskaźnika dla Wielkopolski gdzie wynosił 20,3 wolumina. Wykres 52 Placówki biblioteczne w Lesznie wypożyczenia księgozbioru na 1 czytelnika Placówki biblioteczne w Lesznie -wypożyczenia księgozbioru na 1 czytelnika 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 74

75 Wykres 53 Placówki biblioteczne w Lesznie czytelnicy w ciągu roku Placówki biblioteczne w Lesznie - czytelnicy w ciagu roku Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Ponadto w Lesznie funkcjonuje 6 bibliotek naukowych i fachowych, w których zgromadzonych jest woluminów oraz zbiorów specjalnych. Na koniec 2013 r. zarejestrowanych w nich było czytelników. III.5.2. Imprezy kulturalne i turystyczne Życie kulturalne Leszna opiera się na wielu imprezach, które już na stałe wpisały się w krajobraz miasta. Należą do nich: Dni Leszna (pokazy artystyczne, koncerty kameralne, programy rozrywkowe itp.), Koncerty Noworoczne, XXII Koncert Piosenki Religijnej, XI Jarmark Leszczyński Szlifowanie bruku, XXV Leszczyńskie Dni Literatury, XXIII Dni Kultury Chrześcijańskiej, Międzynarodowy Listopad Poetycki w Lesznie, Koncerty z cyklu Jazz w Ratuszu, Wydział Promocji i Rozwoju 75

76 Festiwal Leszno czuje bluesa, II Festiwal Muzyki Kameralnej i Historii Musica Charitativa współorganizowany przez społeczność. Wiele z organizowanych imprez miało znaczenie ponadlokalne: XIV Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego, IX Międzynarodowe Leszczyńskie Warsztaty Jazzowe, XII Międzynarodowe Dni Muzyki i Folkloru, XXXII Ogólnopolski Konkurs Literacko-Plastyczno Fotograficzny "Konfrontacje 2011", XII Konkurs Literacko-Plastyczno Fotograficzny Małe Konfrontacje 2011, XV Leszczyński Festiwal Muzyczny im. R. Maciejewskiego, Międzynarodowe Lato z Folklorem Integracje 2011, Międzynarodowa Jesień Poetycka, Festiwal Kultury Ukraińska wiosna, VIII Ogólnopolski Przegląd Piosenki Żołnierskiej, VII Międzynarodowy Festiwal Kultury Dworskiej, Leszno/ Osieczna Gospel Workshop 2012.III Międzynarodowe Warsztaty Gospel Oprócz jednostek samorządowych zajmujących się kulturą istnieją w Lesznie również inne instytucje : Centrum Kultury i Sztuki, Muzeum Okręgowe, 3 kluby osiedlowe przy spółdzielniach mieszkaniowych. W Lesznie funkcjonują 2 kina dysponujące ogółem miejscami. Odbyło się w nich w 2013 r seansów, które obejrzało widzów. Imprezy turystyczne organizowane przez Miasto Leszno: Piknik szybowcowy Leszno. Rozwiń skrzydła!, Spływ Konwaliowym Szlakiem Kajakowym, Piknik żużlowy, Piknik konny w Jeziorkach, Powrót Króla, Rajd rowerowy im. Zdzisława Adamczaka, Rajd pieszy Pieszo przez Leszno-Region oraz piknik Leszczyńskie smaki. Wydział Promocji i Rozwoju 76

77 III.7. Zieleń w mieście Tereny zieleni pełnią w mieście wiele funkcji m.in.: rekreacyjną, ekologiczną, zdrowotną. Wpływają na złagodzenie uciążliwości życia w obszarach silnie zurbanizowanych. Wprowadzają ład przestrzenny oraz nadają specyficzny i indywidualny charakter miastu. Wykres 54 Zieleń według rodzaju w Lesznie (w ha) Zieleń wg rodzaju w Lesznie w ha 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, Parki spacerowo - wypoczynkowe Tereny zieleni osiedlowej Zieleńce Zieleń uliczna Lasy gminne (mienie komunalne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Największą powierzchnię zajmuje w Lesznie zieleń osiedlowa. Obecnie jest to obszar 55,8 ha. Jednak w porównaniu z 2012 r. nastąpił znaczny spadek powierzchni przez tę zieleń zajmowaną. Drugą grupę stanowią lasy komunalne, które od lat zajmują obszar 55,2 ha. Obszar zieleni ulicznej po wzroście powierzchni w latach w 2013 r. utrzymał się na poziomie sprzed roku i wynosił 46,3 ha. Dwa istniejące w Lesznie parki spacerowo-wypoczynkowe położone są na obszarze 10 ha. Leszno nie posiada obszarów prawnie chronionych, natomiast są u nas 3 pomniki przyrody (wszystkie drzewa w parku na Placu Kościuszki, 3 lipy przy kościele św. Jana, dąb na Placu Metziga). Wydział Promocji i Rozwoju 77

78 III.8. Służba zdrowia III.8.1. Personel służby zdrowia Leszno jako centrum regionu pełni również funkcję centrum usług medycznych. Znaczącą rolę w sferze ochrony zdrowia w Lesznie odgrywa Wojewódzki Szpital Zespolony ze specjalistycznymi poradniami. Tabela 40 Personel służby zdrowia w Lesznie według podstawowego miejsca pracy Lekarze Dentyści Pielęgniarki i położne Apteki Farmaceuci Źródło: Główny Urząd Statystyczny W 2013 roku we wszystkich kategoriach personelu medycznego wystąpił spadek liczby kadry. Wykres 55 Ludność na 1 aptekę ogólnodostępną w Lesznie na tle miast Wielkopolski Ludność na 1 aptekę ogólnodostępną Leszno na tle miast Wielkopolski Leszno Miasta Wielkopolski Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 78

79 Porównując Leszno z innymi miastami Wielkopolski pod względem liczby ludności przypadającej na 1 aptekę ogólnodostępną należy zauważyć że od 2006 roku wskaźnik ten w Lesznie był na gorszym poziomie niż w miastach Wielkopolski. Wykres 56 Porady ogólnodostępne w placówkach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w Lesznie Porady ogólnodostępne w placówkach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w Lesznie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Liczba porad ogólnodostępnych udzielonych w placówkach ambulatoryjnych stale wzrasta, w 2013 r. wyniosła porad. Wydział Promocji i Rozwoju 79

80 III.8.2. Stan zdrowia mieszkańców Leszna (na podstawie Informatora liczbowego ochrony zdrowia województwa wielkopolskiego za 2012 r. Wielkopolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w Poznaniu) Tabela 41 Chorobowość osób dorosłych w Lesznie w latach Gruźlica Nowotwory Choroby tarczycy Cukrzyca Niedokrwistość Choroby układu krążenia Choroby układu nerwowego Źródło: Wielkopolskie Centrum Zdrowia Publicznego w Poznaniu Nadal najczęstszą chorobą występującą u mieszkańców Leszna jest choroba układu krążenia, na koniec 2013 r. stwierdzono ją u ponad 14 tys. osób. Porównanie stanu zdrowia mieszkańców Leszna z mieszkańcami Wielkopolski i wybranych miast Tabela 42 Liczba osób dorosłych, u których lekarz rodzinny stwierdził chorobę na mieszkańców Leszno Wielkopolska Kalisz Poznań Źródło: Wielkopolskie Centrum Zdrowia Publicznego w Poznaniu Powyższe informacje przygotowane zostały w oparciu o nadsyłane sprawozdania. W 2009 r. wprowadzono sprawozdawczość elektroniczną, stąd dane z tego oraz z następnych dwóch lat odbiegają od danych z lat poprzednich. Wydział Promocji i Rozwoju 80

81 Wykres 57 Liczba osób dorosłych, u których lekarz rodzinny stwierdził chorobę na mieszkańców Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Wielkopolskiego Centrum Zdrowia Publicznego w Poznaniu III.9. Pomoc społeczna III.9.1. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie objął w 2012 r. pomocą rodziny, o 150 rodzin więcej niż w roku Spadła natomiast kwota wypłaconych zasiłków o przeszło 3 mln zł. (o 16%). Wydział Promocji i Rozwoju 81

82 Tabela 43 Pomoc społeczna w Lesznie w latach Liczba rodzin korzystających Lata z pomocy społecznej Kwota wypłaconych zasiłków (w zł) Źródło: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Lesznie (wzrost od 2004 roku wynikał z przejęcia przez MOPR nowych zadań dotyczących świadczeń w postaci zasiłków) Wykres 58 Pomoc społeczna w Lesznie w latach Pomoc społeczna w Lesznie Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej Kwota wypłaconych zasiłków Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Lesznie Wydział Promocji i Rozwoju 82

83 Tabela 44 Pomoc społeczna w Lesznie w latach Pomoc społeczna w Lesznie Zasiłki rodzinne Zasiłki pielęgnacyjne Liczba osób / rodzin Zadania zlecone Zadania własne Sprawienie pogrzebu Opał Żywność Kolonie, turnusy rehabilitacyjne, półkolonie Dopłaty (przedszkola, żłobek) Zasiłek celowy specjalny Obiady dożywianie Zasiłki stałe wyrównawcze Zasiłki okresowe Składki zdrowotne Źródło: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Lesznie W ostatnich pięciu latach mniej rodzin skorzystało z finansowania opału (chociaż w 2009 i 2010 roku nastąpił niewielki wzrost). Największy wzrost wystąpił w zakresie obiadów-dożywiania (wzrost w stosunku do 2006 r. o 108%). III.9.2. Dodatki mieszkaniowe Formą pomocy społecznej jest również przyznawanie dodatków mieszkaniowych. Dodatek mieszkaniowy może otrzymać osoba, której średni miesięczny dochód brutto (na każdego domownika) nie przekracza : w gospodarstwie jednoosobowym jest to 175 % najniższej emerytury, w gospodarstwie wieloosobowym jest to 125 % najniższej emerytury. Pod uwagę brana jest też powierzchnia użytkowa lokalu, jaki zajmuje osoba, która stara się o dodatek mieszkaniowy. Wydział Promocji i Rozwoju 83

84 Powierzchnia użytkowa lokalu nie może przekroczyć normatywnej powierzchni o więcej niż 30%. Normatywne powierzchnie są następujące: 35 mkw. dla osoby, 40 mkw. dla 2 osób, 45 mkw. dla 3 osób, 55 mkw. dla 4 osób, 65 mkw. dla 5 osób, 70 mkw. dla 6 osób. W 2013 r. wystąpił wzrost zarówno ilości, jak i kwoty dodatków wypłacanych mieszkańcom komunalnych zasobów mieszkaniowych. Wykres 59 Dodatki mieszkaniowe w komunalnym zasobie miasta Leszna Dodatki mieszkaniowe w komunalnym zasobie miasta Leszna y ch w io a n szk ie m w ó a tk d o d a L iczb zł. w w ó a tk d o d y ch n co ła y p w ta o w K Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 84

85 Dodatki mieszkaniowe w pozostałych zasobach mieszkaniowych Tabela 45 Kwota dodatków mieszkaniowych w zasobach według rodzaju Ogółem Gminny Spółdzielczy wspólnot mieszkaniowych Prywatny Towarzystwa budownictwa społecznego Inny Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 60 Kwota wypłaconych dodatków mieszkaniowych według własności zasobów w Lesznie w latach (w zł) Kwota wypłaconych dodatków mieszkaniowych w zł wg własności zasobów w latach gminny wspólnot mieszkaniowych towarzystwa budownictwa społecznego spółdzielczy prywatny inny Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Porównując rok 2013 z 2012 wzrost wypłaconych kwot dodatków mieszkaniowych wystąpił we wszystkich rodzajach zasobów z wyjątkiem mieszkań spółdzielczych i innych. Wydział Promocji i Rozwoju 85

86 III.10. Stan środowiska naturalnego III Powietrze W wyniku oceny jakości powietrza w województwie wielkopolskim miasto Leszno zostało zakwalifikowane jako strefa C. Występowały tu bowiem ponadnormatywne stężenia 24-godzinne pyłu zawieszonego PM10. W związku z tym miasto było zobligowane do opracowania Programu ochrony powietrza (POP), i taki dokument został sporządzony w 2009 r. Tabela 46 Wyniki pomiarów pyłu PM10 za lata według Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu Lokalizacja stanowiska uśrednianie 24-godzinne częstość przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym Stężenie pyłu PM10 średnie dla roku [µg/m 3 ] Leszno ul. Paderewskiego/Kiepury ,8 39,5 31,9 32,8 30,3 przekroczenie wartości dopuszczalnej Źródło: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu Zauważyć należy, że pomimo przekroczeń dopuszczalnego uśrednionego 24-godzinnego poziomu stężenia pyłu PM10 w ostatnich czterech latach tendencja jest malejąca. Opracowane przez Główny Urząd Statystyczny dane obrazujące stan środowiska dotyczą emisji zanieczyszczeń gazowych oraz pyłowych z zakładów szczególnie uciążliwych oraz zanieczyszczeń zatrzymanych lub zneutralizowanych w urządzeniach do redukcji Zanieczyszczenia gazowe Największa emisja dotyczy dwutlenku węgla. Dwutlenek węgla stanowi 99% wszystkich emitowanych zanieczyszczeń gazowych. Wydział Promocji i Rozwoju 86

87 Wykres 61 Emisja dwutlenku węgla z zakładów szczególnie uciążliwych w Lesznie (w t/r) Emisja dwutlenku węgla z zakładów szczególnie uciążliwych w Lesznie w t/r Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W ostatnim roku ilość emitowanego dwutlenku węgla znacznie wzrosła ogółem prawie o 10 tys. ton. Zanieczyszczenia pyłowe Wykres 62 Emisja zanieczyszczeń pyłowych z zakładów szczególnie uciążliwych w Lesznie (w t/r) Emisja zanieczyszczeń pyłowych z zakładów szczególnie uciążliwych w Lesznie w t/r Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 87

88 W 2013 r. wyemitowano z zakładów szczególnie uciążliwych o 36 ton więcej zanieczyszczeń pyłowych. Wykres 63 Zanieczyszczenia zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach do redukcji w Lesznie (w t/r) Zanieczyszczenia zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach do redukcji w Lesznie w t/r pyłowe gazowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W 2013 r. roku zwiększyła się ilość zanieczyszczeń zarówno pyłowych, jak i gazowych zatrzymanych lub zneutralizowanych w urządzeniach oczyszczających. Tabela 47 Zanieczyszczenia zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach oczyszczających (w t/r) Pyłowe Gazowe Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 88

89 III Woda Zużycie wody Tabela 48 Zużycie wody w gospodarstwach domowych ogółem na 1 mieszkańca (w m 3 ) Ogółem 34,7 36,4 31,5 34,9 34,1 32,9 32,5 30,5 Źródło: Obliczenia własne Urzędu Miasta Leszna na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wykres 64 Zużycie wody w Lesznie według rodzaju odbiorcy (w dam³) Zużycie wody w Lesznie wg rodzaju odbiorcy w dam3 przemysł eksploatacja sieci wodociągowej gospodarstwa domowe 2164,4 2223,4 2330,1 2016,4 2242,8 2200,2 2128,4 2104,9 2117,7 2901,4 3048,4 3049,3 2538,5 2692,1 2681,8 2761,6 2662,5 2657, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Zużycie wody przez gospodarstwa domowe w 2013 r. utrzymało się na poziomie zbliżonym do roku 2013, natomiast w przemyśle spadło. Oczyszczanie ścieków Na potrzeby mieszkańców Leszna funkcjonuje oczyszczalnia ścieków z podwyższonym usuwaniem biogenów. Obsługuje ona 99,6% ludności miasta. Wielkość oczyszczalni wyrażona w RLM (równoważna liczba mieszkańców) jest określona na osoby. Roczna przepustowość oczyszczalni wynosi dam 3 /rok (1 dam 3 =1 000 m 3 ). Wydział Promocji i Rozwoju 89

90 IV. KAPITAŁ FIZYCZNY Kapitał fizyczny miasta to zasoby jakie w nim istnieją m.in. infrastruktura techniczna, mieszkania, grunty, zasoby leszczyńskich firm (w tym finanse). W rozdziale tym zaprezentowano również środki finansowe jakimi dysponuje Leszno w budżecie miasta. IV.1. Powierzchnia miasta IV.1.1. Struktura powierzchni Ogółem powierzchnia miasta wynosi 31,9 km 2. Grunty orne stanowią największą część powierzchni miasta 34%, tereny mieszkalne oraz inne tereny zabudowane to 25% ogólnej powierzchni. Wykres 65 Struktura powierzchni Leszna według kierunków wykorzystania w 2013 r. Struktura powierzchni Leszna wg kierunków wykorzystania w 2013r. zurbanizowane tereny niezabudowane 3% tereny rekreacyjnowypoczynkowe 2% inne tereny zabudowane 7% tereny kolejowe 3% inne 1% drogi 11% grunty orne 34% tereny przemysłowe 4% tereny mieszkalne 18% lasy 9% grunty rolne zabudowane 1% sady 1% łąki trwałe 6% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W ostatnich latach występował proces zmniejszania powierzchni użytków rolnych na rzecz gruntów zabudowanych i zurbanizowanych. Przy czym struktura powierzchni Leszna w roku 2013 była taka sama jak w 2012 r. Wydział Promocji i Rozwoju 90

91 Tabela 49 Powierzchnia geodezyjna Leszna według kierunków wykorzystania (w ha) Powierzchnia geodezyjna według kierunków wykorzystania (w ha) Powierzchnia ogółem Użytki rolne ogółem w tym: grunty orne sady łąki trwałe pastwiska trwałe grunty rolne zabudowane grunty pod stawami Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione ogółem grunty zadrzewione i zakrzewione Grunty zabudowane i zurbanizowane ogółem rowy w tym: lasy w tym: tereny mieszkalne tereny przemysłowe inne tereny zabudowane zurbanizowane tereny niezabudowane tereny rekreacyjnowypoczynkowe Tereny komunikacyjne ogółem w tym: drogi tereny kolejowe inne Grunty pod wodami Nieużytki Tereny różne Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 91

92 IV.2. Infrastruktura IV.2.1. Drogi W 2013 r. ogólna długość dróg w Lesznie wynosiła 216,11 km, z tego: na drogi krajowe przypada 13,5 km, na drogi wojewódzkie 6,41 km, na drogi powiatowe 46 km, na drogi gminne 150,2 km. Długość ścieżek rowerowych oraz ciągów pieszo - rowerowych w 2013 r. to 33,15 km. W ramach modernizacji przebudowano 1,6 km dróg. Wykres 66 Długość ścieżek rowerowych w Lesznie (w km) Długość ścieżek rowerowych w Lesznie w km 32,7 33, ,1 23,1 24,6 25,5 14,5 15,6 15,6 17,4 19,6 8 10,6 10, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego IV.2.2. Sieć wodociągowa Długość czynnej sieci rozdzielczej (wodociągowej) wynosiła 149,1 km, do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania prowadziło połączeń (o 59 połączeń więcej niż w 2012 r.). Wydział Promocji i Rozwoju 92

93 Wykres 67 Długość rozdzielczej sieci wodociągowej w Lesznie (w km) Długość rozdzielczej sieci wodociągowej w Lesznie w km 170,0 160,0 150,0 140,0 130,0 130,8 130,9 130,9 137,5 143,5 149,5 149,9 154,4 158,3 158,3 158,3 140,6 146,6 149,1 120,0 110,0 100, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego IV.2.2. Kanalizacja Długość czynnej sieci kanalizacyjnej w 2013 r. wynosiła 194,1 km (tak jak w roku 2012). Wzrosła liczba połączeń do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania z połączeń w 2012 r. do w 2013 r. Wydział Promocji i Rozwoju 93

94 IV.2.3. Sieć gazowa Tabela 50 Sieć gazowa w Lesznie w latach Długość czynnej sieci ogółem (km) Czynne połączenia do budynków mieszkalnych (szt.) Odbiorcy gazu (gosp. dom.) Odbiorcy gazu ogrzewający mieszkania gazem (gosp. dom.) Sieć gazowa w Lesznie ,31 190,8 194,8 195,3 201,8 204,3 205, Zużycie gazu w tys. m , , , , , , ,5 Zużycie gazu na ogrzewanie mieszkań w tys. m , , , , , , ,5 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wykres 68 Długość sieci gazowej w Lesznie (w km) 210,0 Długość sieci gazowej w Lesznie w km 205,5 204,3 200,0 190,0 180,0 170,0 172,8 178,2 182,6 187,31 190,77 194,8 195,3 201,8 160,0 160,0 150,0 140, Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 94

95 Długość sieci gazowej w Lesznie wzrasta. Na koniec 2013 r. było 205,5 km sieci (o 1,2 km więcej w porównaniu z rokiem 2012). Znacznie wzrosła liczba odbiorców gazu ogrzewających nim mieszkanie - o 300 więcej niż w 2012 r. IV.3. Mieszkania IV.3.1. Zasoby mieszkaniowe Tabela 51 Mieszkania w Lesznie w latach Lata Zasoby mieszkaniowe Powierzchnia użytkowa mieszkania na osobę w m 2 Liczba osób na mieszkanie ,8 3, ,1 3, ,3 2, , ,8 2, , ,2 2, ,6 2, ,9 2, ,1 2, ,2 X ,4 X ,7 X Źródło: Główny Urząd Statystyczny X brak danych Zasoby mieszkaniowe w Lesznie stale wzrastają. Porównując rok 2013 i 2012 liczba mieszkań zwiększyła się o 131 (na podstawie bilansu uwzględniającego mieszkania oddane do użytkowania oraz ubytki w zasobie mieszkaniowym). Wydział Promocji i Rozwoju 95

96 IV.3.2. Mieszkania oddane do użytku Tabela 52 Mieszkania oddane do użytku w Lesznie w 2013 r. Liczba mieszkań Powierzchnia użytkowa w m² Przeciętna powierzchnia 1 mieszkania Ogółem ,09 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem ,93 Indywidualne ,89 Źródło: Główny Urząd Statystyczny Po 2008 r., w którym oddano do użytku wyjątkowo dużą liczbę mieszkań tj. 338, liczba ta spadała. W 2013 r. odnotowano nieznaczny wzrost liczby oddanych do użytku mieszkań. Większość (137) dotyczyła budownictwa indywidualnego. Wykres 69 Mieszkania oddane do użytkowania w Lesznie w latach Mieszkania oddane do użytkowania w Lesznie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Wydział Promocji i Rozwoju 96

97 IV.4. Transport wewnętrzny IV.4.1. Samochody Tabela 53 Samochody osobowe w Lesznie w latach Lata Liczba samochodów osobowych Liczba samochodów na mieszkańców Liczba mieszkańców na 1 samochód , , , , , , , , , , , , ,2 Źródło: Główny Urząd Statystyczny W 2013 r. liczba samochodów osobowych wzrosła w porównaniu z rokiem 2012 o 775 pojazdów. Wzrosła również liczba samochodów na mieszkańców, natomiast na 1 samochód przypada porównywalna liczba osób, jak w średnio 2,2 osoby. Liczba samochodów osobowych na mieszkańców w Polsce jest wyższa i wynosi 503,7. Wydział Promocji i Rozwoju 97

98 Wykres 70 Samochody osobowe w Lesznie w latach Samochody osobowe w Lesznie w latach h c y w o b o s o w ó d o h c o m a s a b z ic L w ó c ń a k z s ie m. s ty a n. s o w ó d o h c o m a s a b z ic L Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego IV.4.2. Parkingi Na koniec 2013 r. w Lesznie w Strefie Płatnego Parkowania wyznaczonych było 857 niestrzeżonych płatnych miejsc parkingowych oraz 53 miejsca bezpłatne dla osób niepełnosprawnych. Od 2009 r. funkcjonują 2 podstrefy A i B. W Strefie Płatnego Parkowania zlokalizowanych jest 45 parkomatów. Tabela 54 Parkingi płatne w Lesznie w 2013 r. Liczba miejsc Liczba miejsc dla niepełnosprawnych Liczba parkomatów Strefa A Strefa B Żródło: Miejski Zarząd Dróg i Inwestycji Wydział Promocji i Rozwoju 98

99 IV.4.3. Komunikacja miejska Miejski Zakład Komunikacji przewiózł w 2013 r. 2 mln 295 tys. pasażerów (o 92 tys. osób więcej niż w roku 2012). Liczba ta uwzględnia oprócz osób korzystających z biletów jednorazowych, również te które korzystają z biletów miesięcznych oraz z bezpłatnych przejazdów. Ogólna długość tras autobusów wynosi 79,1 km, autobusy zatrzymują się na 220 przystankach. W dni robocze autobusy wykonują 267 kursów. Miejski Zakład Komunikacji posiada 22 autobusy, z czego w ruchu jest 18 pojazdów. IV.5. Handel Od kilku lat dane gromadzone przez GUS dotyczą tylko sklepów zatrudniających ponad 9 osób. IV.5.1. Sklepy według branży Tabela 55 Sklepy w Lesznie Branże Liczba sklepów Liczba pracujących Powierzchnia sprzedażowa w m² Ogólnospożywcza i owocowowarzywna Mięsna i rybna Piekarniczo-ciastkarska Z napojami alkoholowymi Kosmetyczno-toaletowa Z wyrobami włókienniczymi Z odzieżą Obuwie, wyroby skórzane Meble, sprzęt oświetleniowy RTV i AGD, księgarnie, art. papiernicze Pojazdy mechaniczne Stacje benzynowe Pozostałe sklepy Razem sklepy Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 99

100 W 2013 r. były w Lesznie 303 sklepów zatrudniających ponad 9 osób (o 7 sklepów więcej niż w roku 2012 r.). Pracowały w nich ogółem osoby (o 88 osób mniej niż w roku 2012). Powierzchnia sprzedażowa wynosiła m². (o m² więcej niż w 2012 r.). Wykres 71 Struktura sklepów według branży w Lesznie w 2013 r. Struktura sklepów wg branży Leszno 2013 (zatrudniające więcej niz 9 osób) Ogólnospożywcza i owocowo-warzywna 14% Pozostałe sklepy 26% Mięsna i rybna 9% Stacje benzynowe 5% Piekarniczo-ciastkarska 10% Pojazdy mechaniczne 4% RTV i AGD, księgarnie, art. papiernicze 2% Meble, sprzęt oświetleniowy 1% Obuwie, wyroby skórzane 7% Z odzieżą 16% Z wyrobami włókienniczymi 1% Z napojami alkoholowymi 3% Kosmetycznotoaletowa 2% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego W 2012 r. najwięcej sklepów było z branży odzieżowej oraz ogólnospożywczej i owocowo-warzywnej. Wydział Promocji i Rozwoju 100

101 IV.5.2. Sklepy według formy organizacyjnej Tabela 56 Sklepy według formy organizacyjnej w Lesznie w latach (jednostki duże i średnie) Powierzchnia Liczba sklepów Liczba pracujących Forma organizacyjna sprzedażowa w m² Dom handlowy, supermarket Hipermarket Sklep powszechny* Sklep wyspecjalizowany Apteka Stacja benzynowa Inny** Ogółem Źródło: Główny Urząd Statystyczny * powierzchnia od 120 m 2 do 399 m 2, sprzedaż towarów żywnościowych codziennego użytku oraz często nabywanych towarów nieżywnościowych ** powierzchnia do 119 m 2, sprzedaż towarów żywnościowych codziennego użytku oraz często nabywanych towarów nieżywnościowych Rok 2011 r. był dla leszczyńskiego handlu wyjątkowy, ponieważ powstały wtedy 4 hipermarkety, co spowodowało wzrost liczby osób pracujących w handlu oraz wzrost powierzchni handlowej. W roku 2013 powstał jeszcze jeden hipermarket, odnotowano też nieznaczny wzrost liczby sklepów ogółem, liczby pracujących oraz powierzchni sprzedażowej. Wydział Promocji i Rozwoju 101

102 IV.6. Budżet miasta Leszna IV.6.1. Dochody Wykres 72 Dochody w budżecie miasta Leszna ogółem (w zł) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Tabela 57 Struktura dochodów w budżecie miasta Leszna (w zł) Dochody ogółem Dochody własne ogółem w tym: podatki i opłaty lokalne udziały w podatkach dochody z mienia inne dochody Dochody obce ogółem w tym: dotacje z budżetu państwa subwencje pozostałe dotacje ze środków unijnych Źródło: Wydział Promocji i Rozwoju 102

103 W strukturze dochodów miasta Leszna dochody własne stanowią 44% ogółu dochodów największe znaczenie mają udziały w podatkach - 22% (ogółu dochodów). Dochody obce to głównie subwencje (30%), dotacje z budżetu państwa stanowią 11% ogółu dochodów. W ostatnim roku największy wzrost nastąpił w udziałach w podatkach. Wykres 73 Dochody w budżecie miasta Leszna w latach (w zł) Dochody w budżecie miasta Leszna Podatki i opłaty lokalne Udziały w podatkach Dochody z mienia Inne dochody Dotacje z budżetu państwa Subwencje Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego IV.6.2. Wydatki Tabela 58 Wydatki z budżetu miasta Leszna (w zł) w 2013 r. Wydatki ogółem Wydatki bieżące Wydatki majątkowe w tym inwestycyjne Źródło: Wydział Promocji i Rozwoju 103

104 Wykres 74 Wydatki z budżetu miasta Leszna w 2013 r. Wydatki z budżetu miasta Leszna w 2013r. wydatki majątkowe; ; 22% wydatki bieżące ; ; 81% Źródło: Wydatki bieżące stanowią 81% ogółu wydatków z budżetu miasta Leszna (w 2012 roku 82%). Tabela 59 Wydatki z budżetu miasta Leszna w latach (w zł) Wydatki z budżetu w zł Wydatki ogółem Wydatki majątkowe Źródło: Wydatki z budżetu miasta Leszna w latach wzrastały. Szczególnie duży wzrost nastąpił w 2010 r. Wynikał on głównie ze wzrostu wydatków majątkowych (o prawie 7 mln. zł) - dotyczyły one inwestycji drogowych współfinansowanych ze środków europejskich. W 2012 r. nastąpił spadek kwoty wydatków, znacznie (o 16% w porównaniu do 2011 r.) zmniejszyły się wydatki majątkowe. Natomiast w 2013 r. zarówno wydatki ogółem, jak i wydatki majątkowe wzrosły. Wydział Promocji i Rozwoju 104

105 Tabela 60 Struktura wydatków na zadania inwestycyjne z budżetu miasta Leszna w latach (w zł) Drogi i ulice Gospodarka komunalna i mieszkaniowa Administracja i porządek publiczny Pomoc społeczna * * * Oświata ** *** *** *** Źródło: Wydział Budżetu Urzędu Miasta Leszna *Pomoc społeczna i ochrona zdrowia **Oświata i kultura ***Oświata, kultura i sport Wykres 75 Struktura wydatków inwestycyjnych z budżetu miasta Leszna w 2013 r. Struktura wydatków inwestycyjnych z budżetu miasta Leszna w 2013r. Administracja i porządek publiczny 1% Gospodarka komunalna i mieszkaniowa 6% Pomoc społeczna i ochrona zdrowia 1% Drogi i ulice 92% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego 92% wydatków na zadania inwestycyjne w budżecie miasta Leszna przeznaczono na drogi i ulice. Kolejną grupą wydatków (6%) były wydatki na gospodarkę komunalną i mieszkaniową. Wydział Promocji i Rozwoju 105

106 Tabela 61 Wydatki z budżetu miasta Leszna w 2013 r. (w zł) Wydatki z budżetu miasta Leszna w 2013 r. (w zł) Ogółem % Rolnictwo i łowiectwo ,01 Leśnictwo ,00 Transport i łączność ,51 Turystyka ,34 Gospodarka mieszkaniowa ,67 Działalność usługowa ,40 Administracja publiczna ,47 Urzędy naczelnych organów władzy, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa ,01 Obrona narodowa 892 0,00 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa ,32 Obsługa długu publicznego ,49 Różne rozliczenia finansowe ,77 Oświata i wychowanie ,36 Ochrona zdrowia ,52 Pomoc społeczna ,10 Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej ,44 Edukacyjna opieka wychowawcza ,01 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska ,71 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego ,50 Kultura fizyczna i sport ,37 Źródło: Najwięcej wydatków z budżetu miasta poniesiono na oświatę i wychowanie (prawie 42%). Na transport i łączność wydano 14,1% wszystkich wydatków. Nieco mniejszy udział mają wydatki wynikające z realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej 12,1%. IV.6.3. Fundusze europejskie W Rankingu Wspólnoty dot. wykorzystania środków unijnych Leszno zajęło 24 miejsce pod względem wydatków finansowanych ze środków unijnych (w zł) w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Wydatki te wyniosły (w okresie ) 1 102,56 zł. Drugim kryterium branym pod uwagę w rankingu są wydatki majątkowe finansowane ze środków unijnych jako % wydatków majątkowych ogółem Wydział Promocji i Rozwoju 106

107 w latach W Lesznie procent ten wyniósł 25,13 i uplasował miasto na 20 miejscu wśród 35 powiatów grodzkich W 2013 r. dochody z programów europejskich w budżecie miasta Leszna wyniosły zł. W dochodach ogółem w budżecie w 2013 r. stanowiły one 13,8%. V. KAPITAŁ WIEDZY V.1. Szkoły wyższe Ważnym elementem kapitału wiedzy jest istniejące w danym środowisku zaplecze naukowo-badawcze. W Lesznie nie ma jednostek naukowo badawczych, nie ma też tradycji ośrodka uniwersyteckiego, jednak na terenie miasta Leszna działają 3 uczelnie wyższe: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Wyższa Szkoła Humanistyczna, Wyższa Szkoła Marketingu i Zarządzania. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa Kierunki, specjalności i specjalizacje studiów w roku akademickim 2012/2013: KIERUNEK: ROLNICTWO Specjalność: agronomia, przetwórstwo rolno-spożywcze, agrobiznes, produkcja żywności ekologicznej, menager rozwoju obszarów wiejskich. KIERUNEK: MECHANIKA I BUDOWA MASZYN Specjalność: eksploatacja i diagnostyka maszyn, komputerowe wspomaganie produkcji, diagnostyka samochodowa, bezpieczeństwo pracy w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługach. KIERUNEK: ELEKTROTECHNIKA Specjalność: elektroenergetyka, elektromechatronika. KIERUNEK: PEDAGOGIKA Specjalność: praca opiekuńcza z terapią zajęciową, wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna, wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna z językiem angielskim, wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna Wydział Promocji i Rozwoju 107

108 z terapią pedagogiczną, edukacja wczesnoszkolna z językiem angielskim, edukacja wczesnoszkolna i terapia pedagogiczna. KIERUNEK: WYCHOWANIE FIZYCZNE Specjalność: wychowanie fizyczne z gimnastyką korekcyjno-kompensacyjną, wychowanie fizyczne z edukacją zdrowotną, wychowanie fizyczne i zarządzanie sportem, wychowanie fizyczne z fitnessem i tanecznymi formami ruchu, wychowanie fizyczne osób niepełnosprawnych KIERUNEK: TURYSTYKA I REKREACJA Specjalność: Turystyka Specjalizacje: agroturystyka, turystyka zrównoważona, agroturystyka, hotelarstwo i gastronomia w turystyce KIERUNEK: EKONOMIA Specjalność: gospodarka finansowa małych i średnich przedsiębiorstw, ekonomika sektora publicznego, e-biznes KIERUNEK: EDUKACJA ARTYSTYCZNA W ZAKRESIE SZTUKI MUZYCZNEJ Specjalność: edukacja muzyczna z pedagogiką opiekuńczo-wychowawczą KIERUNEK: PIELĘGNIARSTWO KIERUNEK: FIZJOTERAPIA KIERUNEK: INFORMATYKA Wyższa Szkoła Marketingu i Zarządzania Uczelnia umożliwia edukację w następujących specjalnościach: Marketing i zarządzanie, Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Zarządzanie w hotelarstwie i rekreacji konnej, Zarządzanie w administracji, Zarządzanie w logistyce, Zarządzanie zasobami ludzkimi. Wydział Promocji i Rozwoju 108

109 Wyższa Szkoła Humanistyczna W Wyższej Szkole Humanistycznej w Lesznie funkcjonują następujące kierunki i specjalności: 1. Studia I stopnia: Pedagogika - Logopedia i terapia pedagogiczna, - Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i terapia pedagogiczna, - Pedagogika resocjalizacyjna i terapia pedagogiczna, - Socjoterapia i terapia pedagogiczna, - Edukacja bezpieczeństwa i higieny pracy oraz terapia pedagogiczna, - Opieka nad osobami starszymi z elementami języka obcego oraz terapia pedagogiczna, - Wychowanie przedszkolne i kształcenie zintegrowane. Socjologia: - Badania rynkowe i społeczne, - Socjologia społeczności lokalnych i samorządu terytorialnego, - Socjologia kultury i komunikacji społecznej, - Socjologia spraw europejskich, - Socjologia mediów i dziennikarstwo. Dietetyka: - Dietoterapia i dieto profilaktyka, - Poradnictwo dietetyczne i żywienie zbiorowe. Praca socjalna: - Organizacja i zarządzanie w pracy socjalnej, - Psychopedagogiczne problemy w pracy socjalnej. Kosmetologia: - Kosmetologia stosowana, - Stylizacja, charakteryzacja i wizaż. 2. Studia II stopnia: Pedagogika: - Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza, - Pedagogika resocjalizacyjna, Wydział Promocji i Rozwoju 109

110 - Doradztwo zawodowe i personalne, - Wychowanie przedszkolne i edukacja wczesnoszkolna, - Gerontologia, - Socjoterapia, - Promocja zdrowia. Stypendia doktoranckie Z budżetu miasta Leszna przyznawane są stypendia doktoranckie osobom, które spełniają następujące warunki: mają otwarty przewód doktorski, mieszkają w Lesznie lub w najbliższej okolicy, pracują w Lesznie. W ostatnich latach pozytywnie rozpatrzono wnioski: 2005 r. 8 osób, 2006 r. 7 osób, 2007 r. 7 osób, 2008 r. 8 osób, 2009 r. 4 osoby, 2010 r. 4 osoby, 2011 r. 6 osób, 2012 r. 4 osoby, 2013 r. 8 osób. V.2. Działalność innowacyjna Zwiększanie inwestycji w środki trwałe nie jest obecnie wystarczającym sposobem na zapewnienie trwałego wzrostu gospodarczego. Ważnym czynnikiem decydującym o rozwoju staje się działalność innowacyjna. Działalność innowacyjna (według GUS) - szereg działań o charakterze naukowym (badawczym), technicznym, organizacyjnym, finansowym i handlowym (komercyjnym), których celem jest opracowanie i wdrożenie nowych lub istotnie ulepszonych produktów i procesów, przy czym produkty te i procesy są nowe przynajmniej z punktu widzenia wprowadzającego je przedsiębiorstwa. Według rankingu Komisji Europejskiej wskaźnik innowacyjności Polski wynosił w 2011 r. 0,296 i dawał nam niezbyt wysoką 20 pozycję wśród 34 klasyfikowanych państw. Sumaryczny Wskaźnik Innowacyjności powstaje w wyniku szczegółowego Wydział Promocji i Rozwoju 110

111 zbadania 25 elementów każdej gospodarki krajowej, w oparciu o które wyznacza się poziom i potencjał innowacyjności kraju. Ten wskaźnik powstał w wyniku przeprowadzonych badań, jest syntetyczną oceną warunków dla kreowania i wdrażania innowacji, jakie istnieją w kraju. W szczególności daje on odpowiedź na temat jakości tak kapitału intelektualnego kraju, jego całego zaplecza intelektualnego, a także stosowanych w kraju rozwiązań strukturalnych oraz systemowych. W Lesznie od 2010 r. działa spółka (z kapitałem Miasta Leszna) Leszczyńskie Centrum Biznesu, której jednym z głównych celów jest wzrost konkurencyjności i innowacyjności istniejących przedsiębiorstw. Od 2012 r. siedzibą spółki jest nowopowstały Inkubator Przedsiębiorczości. W ofercie Inkubatora jest: 28 biur pod wynajem o różnej wielkości (12-24 m²), o całkowitej powierzchni ok. 560 m², w budynku z klimatyzacją, monitorowanym, z nowoczesnym zapleczem sanitarnym i socjalnym oraz dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych, 16 hal produkcyjno - magazynowych o powierzchni od m², każda z bramą wjazdową i możliwością za- i wyładunku z zewnątrz, z nowoczesnym zapleczem socjalnym. Łączna powierzchnia magazynowo - produkcyjna wynosi ok. 990 m². Poniżej przedstawione zostały dane charakteryzujące poziom innowacyjności gospodarki w Lesznie, dotyczą one jednostek zatrudniających powyżej 49 osób. Wydział Promocji i Rozwoju 111

112 Tabela 62 Nakłady na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych w Lesznie Lata Nakłady na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych (w tys. zł. w cenach bieżących) Liczba przedsiębiorstw, które złożyły sprawozdania Nakłady ogółem w tym środki własne Średnia kwota nakładów w jednym przedsiębiorstwie , ,20 627, , , , , , , , ,20 938, , , , , , , , , ,70 446, , , , , , , , ,8 874, , , , , ,0 160, , ,0 239, # # # Źródło: Główny Urząd Statystyczny # dane objęte tajemnicą statystyczną Wydział Promocji i Rozwoju 112

113 Wykres 76 Nakłady na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych w Lesznie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego Na przestrzeni ostatnich lat w zakresie nakładów na działalność innowacyjną szczególnie wyróżnia się 2006 r. nakłady wyniosły prawie 100 mln zł. W kolejnych latach nakłady znacznie się zmniejszyły. Pozytywnym zjawiskiem występującym w 2010 roku jest to, że nakłady były wyższe niż w 2009 r. o 6,5 mln zł. Znaczna ich część, bo aż 36% stanowiły środki pozyskane z zewnątrz. Niestety informacje dotyczące 2011 r. objęte są tajemnicą statystyczną. Leszczyńskie środowisko gospodarcze, na które w większości składają się małe i średnie firmy nie posiada odpowiednio rozwiniętego zaplecza naukowego (własne jednostki badawcze, lokalne środowisko naukowe). W związku z tym, konieczny jest zakup nowych technologii w formie: licencji, prac badawczorozwojowych, środków automatyzacji procesów produkcyjnych oraz usług konsultingowych. Jak pokazuje poniższa tabela tylko nieliczna grupa leszczyńskich firm podnosi swoją innowacyjność poprzez transfer nowych technologii. Wydział Promocji i Rozwoju 113

114 Tabela 63 Innowacyjność firm w Lesznie Innowacyjność firm w Lesznie Transfer nowych technologii w przemyśle wg kraju zakupu (złożone sprawozdania) Licencje Prace badawczorozwojowe: Środki automatyzacji procesów produkcyjnych: Polska kraje UE USA Japonia Polska kraje UE USA Polska kraje UE inne kraje europejskie Usługi konsultingowe Japonia USA Polska USA kraje UE Źródło: Główny Urząd Statystyczny Najczęściej występuje w leszczyńskim przemyśle zakup nowych technologii w postaci środków automatyzacji procesów produkcyjnych. Jest to głównie zakup z terenu Polski, jak też z krajów Unii Europejskiej. W 2010 r. jedna firma z Leszna sprzedała na terenie Polski środki automatyzacji procesów produkcyjnych. Wydział Promocji i Rozwoju 114

115 Środki automatyzacji procesów produkcyjnych Tabela 64 Liczba przedsiębiorstw posiadających środki automatyzacji procesów produkcyjnych Liczba przedsiębiorstw posiadających środki automatyzacji procesów produkcyjnych linie produkcyjne automatyczne linie produkcyjne sterowane komputerem centra obróbkowe roboty i manipulatory przemysłowe w tym roboty przemysłowe komputery do sterowania i regulacji procesami technologicznymi Źródło: Główny Urząd Statystyczny Najbardziej popularnym środkiem automatyzacji procesów produkcyjnych jest w leszczyńskich firmach komputer do sterowania i regulacji procesami technologicznymi -160 szt. W ostatnim roku funkcjonowały 92 centra obróbkowe oraz 44 linie produkcyjne sterowane komputerem. Najmniej wykorzystywane są roboty przemysłowe. Tabela 65 Liczba środków automatyzacji procesów produkcyjnych linie produkcyjne automatyczne Liczba środków automatyzacji procesów produkcyjnych linie produkcyjne sterowane komputerem centra obróbkowe roboty i manipulatory przemysłowe w tym roboty przemysłowe komputery do sterowania i regulacji procesami technologicznymi Źródło: Główny Urząd Statystyczny Wydział Promocji i Rozwoju 115

116 Klasyfikacja dziedzin przemysłu w oparciu o zawartość technologii OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) stosuje obecnie klasyfikację dziedzin przemysłu w oparciu o zawartość B+R. Stosownie do tej definicji do wysokiej techniki zaliczono przemysł lotniczy, produkcję komputerów i maszyn biurowych, przemysł farmaceutyczny, przemysł elektroniczny, produkcję aparatury naukowo-badawczej oraz maszyn elektrycznych. Nowa lista przeznaczona dla lat , w odróżnieniu od poprzedniej opracowana została w oparciu o obliczenia uwzględniające nie tylko bezpośrednią, ale i pośrednią zawartość B+R. Obejmuje ona 4 następujące kategorie: wysoką technikę, średnio-wysoką technikę, średnio-niską technikę, niską technikę. Liczba podmiotów przemysłowych zarejestrowanych w systemie REGON według sekcji PKD sklasyfikowanych według zawartości B+R w Lesznie W latach przedstawiono strukturę na podstawie obowiązującego PKD2004, natomiast od 2010 obowiązuje klasyfikacja PKD2007, dlatego strukturę ujęto w odrębnym zestawieniu. Wydział Promocji i Rozwoju 116

117 Tabela 66 Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON według sekcji PKD sklasyfikowanych według zawartości B+R w Lesznie - WYSOKA/ŚREDNIA/NISKA TECHNOLOGIA (działy według PKD2004) WYSOKA / ŚREDNIA / NISKA TECHNOLOGIA (działy według PKD2004) Wysoka technika (High technology) Produkcja statków powietrznych i kosmicznych Produkcja wyrobów farmaceutycznych Produkcja maszyn biurowych i komputerów Produkcja sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i komunikacyjnych Produkcja instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarów i zegarków SUMA: Średnio-wysoka technika (Medium-high technology) Produkcja maszyn i aparatury elektrycznej, gdzie indziej nie sklasyfikowana Produkcja pojazdów mechanicznych, przyczep i naczep Produkcja wyrobów chemicznych, bez produkcji wyrobów farmaceutycznych (bez 24.4) Produkcja lokomotyw kolejowych i tramwajowych oraz taboru kolejowego i tramwajowego; Produkcja motocykli i rowerów; Produkcja pozostałego sprzętu transportowego, gdzie indziej nie sklasyfikowana Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej nie sklasyfikowana SUMA: Średnio-niska technika (Medium-low technology) Produkcja i naprawa statków i łodzi Wytwarzanie koksu, produktów rafinacji ropy naftowej i paliw jądrowych Produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych Produkcja wyrobów z surowców niemetalicznych pozostałych Produkcja metali Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyjątkiem maszyn i urządzeń Produkcja artykułów spożywczych i napojów; Produkcja wyrobów tytoniowych Włókiennictwo; Produkcja odzieży i wyrobów futrzarskich; Niska technika (Low technology) Produkcja skór wyprawionych i wyrobów ze skór wyprawionych SUMA: Produkcja drewna i wyrobów z drewna Produkcja masy celulozowej, papieru oraz wyrobów z papieru Działalność wydawnicza; poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji Produkcja mebli, działalność produkcyjna gdzie indziej nie sklasyfikowana; Zagospodarowanie odpadów SUMA: OGÓŁEM: Źródło: Obliczenia własne Wydział Promocji i Rozwoju Urzędu Miasta Leszna na podstawie rejestru firm REGON Wydział Promocji i Rozwoju 117

118 Tabela 67 Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON według sekcji PKD sklasyfikowanych według zawartości B+R w Lesznie (według PKD2007) Działy Rok i grupy PKD 2007 Stopień zaawansowania techniki Wysoka technika (High technology) 21 Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych Produkcja statków powietrznych, statków kosmicznych i podobnych maszyn SUMA: Średnio-wysoka technika (Medium-high technology) 20 Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych Produkcja broni i amunicji Produkcja urządzeń elektrycznych Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli Produkcja lokomotyw kolejowych oraz taboru szynowego Produkcja wojskowych pojazdów bojowych Produkcja sprzętu transportowego, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja urządzeń, instrumentów oraz wyrobów medycznych, włączając dentystyczne SUMA: Średnio-niska technika (Medium-low technology) 18.2 Reprodukcja zapisanych nośników informacji Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych Produkcja metali (bez Produkcja metalowych wyrobów gotowych z wyłączeniem maszyn i urządzeń oraz z wyłączeniem produkcji broni i 25.4) amunicji Produkcja statków i łodzi Naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń SUMA: Niska technika (Low technology) 10 Produkcja artykułów spożywczych Produkcja napojów Produkcja wyrobów tytoniowych Produkcja wyrobów tekstylnych Produkcja odzieży Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych Produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz korka z wyłączeniem mebli, produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania Produkcja papieru i wyrobów z papieru (bez 18.2) Poligrafia Produkcja mebli (bez 32.5) Pozostała produkcja wyrobów z wyłączeniem produkcji urządzeń, instrumentów oraz wyrobów medycznych, włącznie z dentystycznymi SUMA: Źródło: Obliczenia własne Wydział Promocji i Rozwoju Urzędu Miasta Leszna na podstawie rejestru firm REGON Wydział Promocji i Rozwoju 118

119 Wykres 77 Struktura podmiotów gospodarczych w systemie REGON według zawartości B+R w 2013 r. Struktura podmiotów gospodarczych w systemie REGON wg zawartości B+R w 2013r. Wysoka technika Średnio-niska technika Średnio-wysoka technika Niska technika 2% 9% 53% 36% Źródło: Opracowanie własne na podstawie rejestru firm REGON Wydział Promocji i Rozwoju 119