Śladami ludności żydowskiej w Żelechowie.

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Śladami ludności żydowskiej w Żelechowie."

Filip Urbański
7 lat temu
Przeglądów:

1 Śladami ludności żydowskiej w Żelechowie

2 OPIS PROJEKTU

3 Plan wycieczki

4 Izaak Meir Weissenberg

5 Ulica gen. Orlicz - Dreszera w Żelechowie

6 Obecnie ul. Weissenberga

7 ulica Weissenberga w Żelechowie

8 Jechiel Lerer

9 Jakub Rotbaum

10 Obrazy Jakuba Rotbauma Młoda Żydówka Lea Rotbaum

11 Halina Birenbaum

12 Pani Halina z rodziną

13 Matka pani Haliny Birenbaum (z lewej) -Perl Kijewska ze swoją siostrą Esterą w Żelechowie

14 Fragment wiersza pani Haliny Birenbaum Ciocia Estera nie widziałam nigdy cioci Estery wyjechała za morze przed moim urodzeniem mama opowiadała o niej pokazywała fotografie gdy siadała przy moim łóżku aż zasnę spotkałyśmy się teraz przypadkiem po latach ciocia Estera nie wiedziała, że przeżyłam cudem stęsknione przywarłyśmy do siebie stanowiąc jedną duszę zgładzonej rodziny ich gwary obyczajów z stetl Żelechowa

15 Pani Halina Birenbaum z młodzieżą izraelską na wycieczce w obozie zagłady w Treblince przy macewie upamiętniającej żelechowskich Żydów

16 Uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych z Żelechowa w 2010r. z opiekunem Alicją Bienias

17 Budynek elektrowni żelechowskiej w 1932 r.

18 Pracownicy elektrowni ( w środku siedzi prokurent Srul Lerer)

19 Wnętrze żelechowskiej elektrowni

20 Współczesny wygląd budynku dawnej elektrowni

21 Współczesny wygląd budynku dawnej elektrowni

22 Świński rynek w okresie międzywojennym, po prawej stronie widać niewielki budynek elektrowni

23 Żydowski handlarz końmi na świńskim rynku

24 Świński rynek - wtorkowy targ w listopadzie 2015r.

25 Ulica Oficerska w okresie okupacji (obecnie Lelewela)

26 Ulica Lelewela obecnie

27 Żydowscy szewcy w Żelechowie

28 Dom rabina Abrahama Goldberga przy ulicy Berka Joselewicza (obecnie ul. Lipowa)

29 Ulica Lipowa

30 Icek Dawid Przysucher (z białą brodą) drugi rabin żelechowski spacerujący ulicą miasteczka

31 Dom rabina Icka Dawida Przysuchera przy ul. Zadybskiej (obecnie ul. Traugutta)

32 Współczesny wygląd tego budynku

33 Ulica Zadybska prowadząca z Żelechowa do pobliskiego lasu miejsce spacerów mieszkańców

34 Obecnie ulica Traugutta

35 Ulica Pałacowa w okresie międzywojennym, miejsce spacerów i innych zgromadzeń

37 Obecnie ulica Piłsudskiego

38 Siedziba zarządu gminy żydowskiej przy ulicy rabina Majzelsa (piętrowy budynek po lewej stronie)

39 Obecnie ulica Pudły

40 Rada Miejska Żelechowa w 1938 r., w jej składzie znajdują się radni żydowscy

41 Żelechowska mykwa

42 Potomkowie żydowskich mieszkańców Żelechowa - nierzadki widok w miasteczku

43 Tablica pamiątkowa w parku miejskim.

44 Żelechowska synagoga w czasach świetności, z prawej strony budynek chederu

46 Synagoga spalona przez Niemców, zdjęcie z 1943 r.

47 Spalona synagoga widoczna z wieży kościoła żelechowskiego

48 W miejscu dawnej synagogi park miejski.

49 W żelechowskim chederze

50 Pierwsza żydowska szkoła podstawowa w Żelechowie z nauczycielką Fanią Ogólnik

51 Polscy i żydowscy uczniowie oraz nauczyciele Szkoły Powszechnej nr 1

52 Obecny wygląd tego budynku

53 Szkoła Publiczna nr 1 w Żelechowie

54 Rynek był centrum gospodarczym Żelechowa

55 Zachodnia pierzeja rynku w 1915 r.

56 Żydzi handlujący na rynku żelechowskim

57 Rynek w Żelechowie i jego żydowscy mieszkańcy

58 Północna pierzeja rynku utrwalona na karcie pocztowej, wydanej przez Księgarnię Międzyrzeckiego w Żelechowie podczas okupacji niemieckiej w 1915 r

59 Współczesny widok

60 Tak do niedawna wyglądał Ratusz

61 Remont ratusza w 2015 roku.

63 Wytwórnia Obuwia dla Bezrobotnych przy ulicy Kębłowskiej pracowali w niej także szewcy żydowscy

64 Pracownicy Wytwórni Obuwia dla Bezrobotnych lata trzydzieste XX wieku

65 Pracownicy Wytwórni Obuwia dla Bezrobotnych zdjęcie z 1932 roku

66 Współczesny wygląd budynku, ulica Chłopickiego

67 Żelechowski kirkut, powstał w 1802 roku

68 Rodzina Danowicz-Wierzbickich na grobie Symchy Danowicz, 1938 r.

69 Grób introligatora Jidla Mendla na żelechowskim kirkucie

70 Ślub na żelechowskim kirkucie w czasie okupacji

71 Nieliczne zachowane macewy

72 Podwójna macewa - unikat na żelechowskim kirkucie

73 W 2014 roku cmentarz żydowski ogrodzono i zamieszczono tablicę pamiątkową.

74 Nowe macewy na grobie cadyka Arona Jechiela Hopsteina zwanego Ariele Kuznicerem i rabina Arona ha-kohena postawione w listopadzie 2015roku.

75 Granice getta żelechowskiego

76 Obrazy z getta

78 Rozdawanie jedzenia w getcie przez organizację Żydowskiej Samopomocy Społecznej

79 Kuchnia Żydowskiej Samopomocy Społecznej w budynku dawnego chederu

80 Wschodni kraniec getta ulica Senatorska od strony Źródełka

81 Obecnie ulica Kościuszki

82 Zbiórka Żydów w dniu 30 września 1942 r. przed wywózką do obozu zagłady plac wokół synagogi

83 Furmanki chłopskie przygotowane przez Niemców do wywózki Żydów z żelechowskiego getta, 30 września 1942 r.

84 Transport dzieci i starców żydowskich do stacji kolejowej w Sobolewie

85 Kolumna Żydów z getta żelechowskiego prowadzonych do stacji kolejowej w Sobolewie

87 Ruiny żelechowskiego getta, zdjęcie z 1943 r.

88 Źródła informacji i zdjęć: Wydawnictwa i artykuły w czasopismach: Zdzisław Wojtowicz: Historia Żelechowa, Żelechów 1997 Grzegorz Szymczak: Historia ludności żydowskiej w Żelechowie, Zeszyty wiejskie 2009 z. XIV Michał Sztelmach: Żelechów na starej fotografii Ocalić od zapomnienia, Żelechów 2012 Źródła internetowe: Encyklopedia gmin żydowskich. Polska. tom VII, Jerozolima 1999, Księga pamiątkowa Żelechowskiej Gminy Żydowskiej, praca zbiorowa pod red. A. Wolfa Jasnego, Chicago 1953, We Remember Jewish Żelechów! Dawny Żelechów Facebook, Zdjęcia wykonane przez uczestników projektu.

Uczestnicy projektu Imiona i nazwiska uczniów, od prawej: Patryk Wąsikowski, Karolina Popiołek, Wioletta Goławska, Ilona Pietrzak, Natalia Leszko, Klaudia Matysiak, Klaudia Maciejewska, Julia

89 Uczestnicy projektu Imiona i nazwiska uczniów, od prawej: Patryk Wąsikowski, Karolina Popiołek, Wioletta Goławska, Ilona Pietrzak, Natalia Leszko, Klaudia Matysiak, Klaudia Maciejewska, Julia Dutkiewicz, Klaudia Chmielewska, Martyna Jaroń, Urszula Traczyk, Katarzyna Kwas, Aneta Szczybelska, Magdalena Żmuda, Paulina Chmura, Paulina Frączek, Damian Jurzysta, Albert Żurawek, Marcin Czerwiński, Paweł Adamiec, Patryk Korgol, Filip Rusak, Kacper Mitek. Opiekunowie: Krystyna Wieczorkiewicz, Alicja Bienias. Nieobecni na zdjęciu: Krystian Klimaszewski, Karolina Miłosz, Adrian Wryk.

90 Za wsparcie w realizacji projektu Dziękujemy - trenerkom z Fundacji Forum Dialogu, paniom: Michalinie Laskowskiej i Jagodzie Szkarłat, - pasjonatom historii lokalnej, panom: Michałowi Sztelmachowi, Grzegorzowi Szymczakowi, Grzegorzowi Kapczyńskiemu oraz Janowi Zduńczykowi, - świadkom historii, panom: Józefowi Pszkitowi i Pietryce - Pani Burmistrz Żelechowa Mirosławie Miszkurce, - lokalnym mediom,

Podobne dokumenty

Przedwojenny Przeworsk. widziany oczami Basi Rosenberg

Przedwojenny Przeworsk. widziany oczami Basi Rosenberg Przedwojenny Przeworsk widziany oczami Basi Rosenberg Basia Rosenberg była polską Żydówką z Przeworska. Urodziła się 5 sierpnia 1923 roku. Miała trójkę starszego rodzeństwa: siostrę Leę oraz dwóch braci