GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII MIASTA I GMINY OŻARÓW MAZOWIECKI NA ROK 2012

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr 153/11 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 30 listopada 2011 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII MIASTA I GMINY OŻARÓW MAZOWIECKI NA ROK 2012 Ożarów Mazowiecki 2011r. WSTĘP

2 Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii, zwany dalej Programem, określa zadania, działania i cele, które zostały sformułowane na podstawie dostępnych zasobów występujących na terenie Miasta i Gminy Ożarów Mazowiecki. Nałóg jest największym wrogiem człowieka. Prowadzi nie tylko do szkód zdrowotnych (m. in. niszczenie komórek nerwowych, zanik pamięci, marskość wątroby, nadciśnienie tętnicze, zawał serca), ale również do strat moralnych i społecznych. Oddalanie się od bliskich, rozpad rodziny, utrata pracy, prawa jazdy, przemoc, agresja to tylko niektóre ze skutków uzależnienia. Alkoholizm jest uważany za jedno z ważniejszych zagrożeń społecznych. Nie ma również wątpliwości, że alkohol jest szczególnym towarem, do którego dostęp powinien być ograniczony i kontrolowany. Nikt nie jest w stanie zabronić drugiej osobie spożywania alkoholu, ale ważne jest ukazanie negatywnych skutków jego spożywania i zagrożeń z tym związanych. Przy realizacji Programu istotne jest dotarcie z informacją do mieszkańców na temat specyfiki choroby alkoholowej i innych uzależnień oraz instytucji, które pomagają w leczeniu i wyjściu z tej traumatycznej sytuacji. Społeczeństwo powinno posiadać wiedzę na temat uzależnienia i zagrożeń z nimi związanych. Żaden obywatel nie powinien przechodzić obojętnie obok przemocy domowej i obok człowieka, który potrzebuje pomocy. Działania podjęte przez władze lokalne powinny docierać do każdej grupy wiekowej i do wszystkich środowisk. Kampania informacyjna powinna pokazywać nie tylko przyczyny i skutki uzależnień, ale również promować aktywny i zdrowy tryb życia bez nałogów poprzez uprawianie sportów i inne formy spędzania wolnego czasu. ROZDZIAŁ I GŁÓWNE CELE PROGRAMU 1. Wszystkie cele i formy programu dotyczą wyłącznie zadań z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi lub narkomanii. 2. Zwiększenie dostępności do informacji, pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem. 3. Udzielanie pomocy psychologicznej i prawnej rodzinom, w których występują problemy uzależnień i przemoc domowa. 2

3 4. Prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i narkomanii w tym uwrażliwienia dzieci i młodzieży na wczesne oznaki uzależnienia oraz informowanie o dostępnych formach pomocy. 5. Współpraca z instytucjami, organizacjami pozarządowymi i osobami fizycznymi, służącymi rozwiązywaniu problemów alkoholowych i narkomanii. 6. Promocja zdrowego i bezpiecznego stylu życia poprzez organizowanie, finansowanie, dofinansowanie różnego rodzaju imprez oraz wydarzeń społecznokulturalnych adresowanych do mieszkańców Miasta i Gminy Ożarów Mazowiecki. 7. Działania na rzecz zwiększenia świadomości nauczycieli, wychowawców, rodziców w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i narkotycznych wśród dzieci i młodzieży. 8. Prowadzenie cyklicznych akcji promocyjnych, informacyjnych w środkach przekazu o możliwości leczenia choroby alkoholowej oraz akcjach profilaktycznych i kampaniach ogólnospołecznych. ROZDZIAŁ II ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU 1. Środki finansowe na zadania zapisane w Programie pochodzą z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych i są zapisane w dziale 851 rozdział i budżetu Gminy. 2. Wysokość środków finansowych na poszczególne fundusze określa Uchwała Budżetowa na 2012 rok. 3. Środki finansowe o których mowa w ust. 2 mogą być kierowane wyłącznie na zadania przeciwdziałania alkoholizmowi lub narkomanii. 4. Za realizację Programu odpowiada Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, zwana dalej Gminną Komisją. 5. Wydawanie środków z funduszy wymaga zaopiniowania przez Gminną Komisję. 6. Obsługę Gminnej Komisji zapewnia wyznaczony pracownik Wydziału Spraw Społecznych. 7. Kontrolę nad realizacją wydatków sprawuje Burmistrz. ROZDZIAŁ III ZADANIA I CELE GMINNEJ KOMISJI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH 3

4 1. Gminna Komisja działa na podstawie Regulaminu stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 49/2011 Burmistrza Miasta i Gminy Ożarów Mazowiecki z dnia 1 kwietnia 2011r. oraz na podstawie Harmonogramu działań sporządzanego na dany rok budżetowy. 2. Do głównych zadań Gminnej Komisji należy: 1) tworzenie i realizacja Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii Miasta i Gminy Ożarów Mazowiecki na rok 2012, 2) opiniowanie wniosków o wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych pod względem zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z Uchwałą Nr 149/03 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 2 grudnia 2003r. oraz w zakresie liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych z Uchwałą Nr 33/11 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 3 marca 2011r, 3) kontrola punktów sprzedaży napojów alkoholowych pod względem przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń (na podstawie upoważnienia wydanego przez Burmistrza art ), 4) zawiadamianie policji lub prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z użyciem przemocy wobec członków rodziny, 5) podejmowanie współpracy z instytucjami i środowiskiem lokalnym m.in. z: a) Punktem Konsultacyjno Informacyjnym UZALEŻNIEŃ, działającym w Ożarowie Mazowieckim przy ul. Poznańskiej 167A oraz z Urzędem Miasta i Gminy, b) Ośrodkiem Pomocy Społecznej oraz z Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie działającymi w Ożarowie Mazowieckim, c) GSPZLO w Ożarowie Mazowieckim i filią w Józefowie, d) Komisariatem Policji oraz Strażą Miejską w Ożarowie Mazowieckim, e) Stowarzyszeniem Quo Vadis, ul. Strażacka 3a w Ożarowie Mazowieckim, f) placówkami oświatowymi znajdującymi się na terenie Gminy, g) Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR), h) grupami AA Jedynka, Trzeźwość i Dzwon, i) Poradnią Lecznictwa Odwykowego w Pruszkowie oraz w Warszawie przy ul. Czumy 1, j) Stowarzyszeniem Monar Punkt Pomocy Postpenitencjarnej i Wczesnej Interwencji Terapeutycznej dla osób uzależnionych od alkoholu i używających al- 4

5 koholu w sposób szkodliwy z siedzibą w Warszawie, ul. Skaryszewska 19 w przypadkach konieczności doprowadzania przez Straż Miejską osób, które zostaną zakwalifikowane przez badanie lekarskie do osadzenia w Izbie Wytrzeźwień, k) biegłym psychologiem i psychiatrą, kuratorami sądowymi i terapeutami. 3. Gminna Komisja sporządza i przedkłada Burmistrzowi: 1) do dnia 15 lipca a Burmistrz Radzie Miejskiej do dnia 31 lipca sprawozdanie za półrocze, 2) do dnia 15 stycznia a Burmistrz Radzie Miejskiej do dnia 31 stycznia sprawozdanie za rok ubiegły. 4. W przypadku wystąpienia przemocy domowej Komisja zobowiązana jest do udzielenia stosownego wsparcia i informacji o możliwości uzyskania pomocy 5. Do głównych celów Gminnej Komisji należy: 1) motywowanie do leczenia osób uzależnionych i współuzależnionych, kierowanie na konsultacje indywidualne z terapeutą, grupy wsparcia oraz grupy AA, 2) podejmowanie czynności prowadzących do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego, w tym: a) przyjęcie zgłoszenia o przypadku wystąpienia nadużywania alkoholu, które powoduje rozkład życia rodzinnego, demoralizację młodzieży, uchylanie się od pracy lub zakłócanie spokoju lub porządku publicznego (art. 24), b) wezwanie na rozmowę na posiedzenie GKRPA osoby, wobec której wpłynęło zgłoszenie, c) pouczenie o konieczności zaprzestania działań wymienionych w art. 24 i poddania się dobrowolnemu leczeniu odwykowemu, d) jeżeli osoba wezwana nie wyraża zgody na leczenie, a wstępne czynności uzasadniają kontynuowanie postępowania, uzasadnione jest skierowanie na badanie przez biegłych (psychologa i psychiatrę) w Poradni Lecznictwa Odwykowego w Pruszkowie ul. Kraszewskiego 18, w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, e) przygotowanie dokumentacji związanej z postępowaniem sądowym i złożenie wniosku do Sądu Rejonowego w Pruszkowie ul. Kraszewskiego 22 (III Wydział Rodzinny i Nieletnich). 5

6 6. Członkowie Komisji spotykają się na posiedzeniach w miarę potrzeb, nie rzadziej niż raz w miesiącu. Harmonogram posiedzeń ustalają w miesiącu grudniu na następny rok kalendarzowy. 7. Za ustalenie szczegółowego harmonogramu i terminów realizacji zadań wynikających z niniejszego Programu odpowiedzialny jest Przewodniczący Gminnej Komisji. 8. Za udział w posiedzeniach członkom Gminnej Komisji przysługuje wynagrodzenie w postaci ryczałtu, który jest naliczany na podstawie podpisanej listy obecności. Wysokość ryczałtu określa Burmistrz odrębnym Zarządzeniem. ROZDZIAŁ IV PUNKT KONSULTACYJNO INFORMACYJNY UZALEŻNIEŃ ul. POZNAŃSKA 167A W OŻAROWIE MAZOWIECKIM 1. Do podstawowych zadań Punktu Konsultacyjno Informacyjnego UZALEŻNIEŃ należy: 1) motywowanie zarówno osób uzależnionych, jak i osób współuzależnionych do podjęcia psychoterapii w zakładach lecznictwa odwykowego, kierowanie do lecznictwa specjalistycznego, 2) motywowanie osób pijących ryzykownie i szkodliwie, ale nieuzależnionych do zmiany szkodliwego wzoru picia, 3) udzielanie wsparcia osobom po zakończonym leczeniu odwykowym (poprzez konsultacje indywidualne i udział w grupach wsparcia), 4) udostępnianie aktualnych informacji dla osób uzależnionych i współuzależnionych dotyczących punktów pomocy poszczególnych służb i instytucji z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki, 5) wstępna diagnoza osób z problemem alkoholowym i narkotycznym połączona z: a) wstępną edukacją na temat specyfiki choroby alkoholowej, b) pierwszą pomoc (interwencja terapeutyczna), c) pokierowanie dalszym trybem leczenia, d) motywowanie do terapii i leczenia, e) treningi zachowań, poradnictwo. 6

7 6) wstępna diagnoza i motywowanie do pracy terapeutycznej członków rodzin z problemem alkoholowym, narkotycznym i przemocą domową: a) edukacja na temat współuzależnienia, b) konsultacje dla osób zmotywowanych do pracy w Al - anon, c) informacje i skierowanie na odpowiednią psychoterapię grupową bądź indywidualną i grupę wsparcia w zależności od specyfiki problemów (współuzależnienia dzieci i dorosłych - osób z kręgu rodziny alkoholowej, DDA), 7) oddziaływanie edukacyjne przy współpracy z: a) Wojewódzkim Ośrodkiem Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia w Pruszkowie, b) z Poradnią Lecznictwa Odwykowego w Pruszkowie ul. Kraszewskiego 18, c) Stowarzyszeniem Quo Vadis, ul. Strażacka 3a w Ożarowie Mazowieckim, d) grupami Anonimowych Alkoholików, e) Ożarowskim Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Niepełnosprawnym im. Jana Pawła II, f) Świetlicą Środowiskową przy Parafii Miłosierdzia Bożego oraz z innymi świetlicami środowiskowymi i socjoterapeutycznymi z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki, g) Stowarzyszeniem Pomocy Bliźniemu MAR-KOT, h) biegłym psychologiem i psychiatrą, kuratorami sądowymi i terapeutami. 2. Środki finansowe potrzebne na utrzymanie i funkcjonowanie Punktu Konsultacyjno - Informacyjnego UZALEŻNIEŃ pochodzą z funduszy przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii. ROZDZIAŁ V PROFILAKTYKA WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY Zadania Gminnego Programu podyktowane są troską o dobro dzieci i młodzież, którzy powinni być ostrzeżeni przed uzależnieniami i konsekwencjami z nich wynikającymi. W taki sposób, aby żaden młody człowiek nie padł ofiarą własnej naiwności, braku krytycyzmu w myśleniu, niewiedzy o skutkach palenia, picia, stosowa- 7

8 nia narkotyków, dopalaczy czy uniknął konfliktu z prawem. Nie próbował topić problemów w alkoholu, uciekać od tego, co trudne w narkotyki, "nie szpanował" paleniem papierosów. Wspólne wysiłki rodziców, wychowawców, pedagogów, dyrektorów szkół oraz GKRPA spowodują, że realizowane w szkole programy profilaktycznowychowawcze, ale też Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii pomogą naszej młodzieży dokonać właściwych w życiu wyborów, podjąć słuszne decyzje i powiedzieć NIE!, gdy ich własne dobro będzie tego wymagało. Cele profilaktyki: 1) podnoszenie świadomości młodzieży dotyczącej przyczyn sięgania po nikotynę, alkohol i środki zmieniające świadomość oraz uzależnień od nich, 2) poznanie skali ryzyka związanego z paleniem papierosów, piciem alkoholu i podejmowaniem prób z narkotykami, 3) uświadamianie i propagowanie prawd o zagrożeniach jakie niosą ze sobą uzależnienia od nikotyny, alkoholu, narkotyków, agresja, przemoc, uzależnienia od komputerów, internetu, cyberprzemoc, 4) propagowanie w świadomości młodzieży właściwych postaw i nastawień do papierosów, alkoholu i środków zmieniających świadomość oraz osób palących, pijących, "biorących", stosujących przemoc i agresje, nauka i ćwiczenia zachowań asertywnych, 5) identyfikacja z człowiekiem wolnym od nałogów i uzależnień, 6) wskazanie, gdzie i kto może pomóc osobom z problemem alkoholowym, narkotykowym, nikotynowym oraz współuzależnionym, 7) propagowanie zdrowego stylu życia - bez nałogów i uzależnień, kreowanie wzorców spędzania czasu wolnego, 8) kształtowanie w świadomości młodzieży poczucia odpowiedzialności za siebie i swoje decyzje. Formy realizacji Programu skierowane do dzieci i młodzieży: 1) inicjowanie lub współorganizacja programów profilaktycznych realizowanych w szkołach, 2) udział w Ogólnopolskiej Kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł i innych, 3) dofinansowanie programów z zakresu przeciwdziałania narkomanii, alkoholizmowi i innych uzależnień dla organizacji pozarządowych, 8

9 4) dofinansowanie koncertów, form teatralnych, konkursów literackich, artystycznych, które mają cele profilaktyczne, 5) inicjowanie lub współorganizacja warsztatów dla przedszkolaków i dzieci z pierwszych klas szkoły podstawowej Cukierki, 6) zorganizowanie lub współorganizowanie letniego i zimowego wypoczynku dla dzieci i młodzieży z grup wysokiego ryzyka tzn. z rodzin z problemem alkoholowym, niewydolnych wychowawczo i z trudną sytuacją finansową. Program rekreacyjny, zajęcia profilaktyczne, terapeutyczne, konsultacje indywidualne, warsztaty radzenia sobie ze stresem, 7) zakup materiałów edukacyjnych, informacyjnych i reklamowych promujących program z zakresu profilaktyki uzależnień, 8) inicjowanie lub współorganizowanie spotkań integracyjnych w szczególności dla dzieci i młodzieży, 9) inicjowanie lub współorganizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych promujących zdrowy styl życia, 10) promowanie programu profilaktyki na imprezach orgaznizowanych na terenie Gminy, 11) współpraca z organizacjami i instytucjami lokalnymi, 12) współpraca z sąsiednimi gminami w zakresie wspólnych konferencji, kampanii, konkursów i innych imprez poświęconych uzależnieniom i przemocy w rodzinie. ROZDZIAŁ VI PROFILAKTYKA WŚRÓD DOROSŁYCH Problem uzależnień jest złożonym zjawiskiem społecznym, dlatego też programy profilaktyczne i naprawcze wymagają mobilizacji wielu instytucji i służb powołanych w celu minimalizacji tegoż zjawiska. Ważne jest działanie wielowymiarowe od informowania poprzez zapobieganie i w końcu leczenie. Formy realizacji Programu skierowane do dorosłych: 1) prowadzenie akcji informacyjnych skierowanych do osób uzależnionych i współuzależnionych, 2) finansowanie konsultacji indywidualnych z terapeutami i grup wsparcia w Punkcie Konsultacyjno - Informacyjnym UZALEŻNIEŃ, 9

10 3) szkolenia dla Policji, Straży Miejskiej, dyrektorów szkół, pedagogów szkolnych, rodziców, członków GKRPA i innych instytucji z zakresu zachowań ryzykownych i rozwiązywania problemów uzależnień, 4) finansowanie badań wykonywanych przez biegłych sądowych: psychologa i psychiatrę w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, 5) dofinansowanie programów z zakresu przeciwdziałania narkomanii, alkoholizmowi i innych uzależnień dla organizacji pozarządowych, 6) inicjowanie lub współorganizowanie konferencji dla mieszkańców gminy na temat uzależnień, przemocy domowej, 7) organizowanie szkoleń dla sprzedawców, właścicieli sklepów napojów alkoholowych z zakresu,,odpowiedzialnej sprzedaży, mających na celu ograniczenie dostępności do alkoholu i przestrzegania zakazu sprzedaży napojów alkoholowych dla osób poniżej 18 lat i osobom nietrzeźwym, 8) doposażenie Biblioteki Publicznej w Ożarowie Mazowieckim w publikacje na temat uzależnień, przemocy, agresji, 9) udział w kampaniach promujących zdrowy i aktywny tryb życia bez nałogów, 10) udział w kampaniach informacyjnych na temat szkodliwości uzależnień, 11) inicjowanie, organizowanie imprez sportowo-rekreacyjnych promujących zdrowy styl życia, 12) współorganizowanie zjazdów absolwentów podstawowego programu terapii uzależnienia od alkoholu w Wojewódzkim Ośrodku Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia, 13) finansowanie pobytów osób nietrzeźwych w Izbie Wytrzeźwień. 10