INTERPUNKTY MIASTO i GMINA STĘSZEW

Transkrypt

1 INTERPUNKTY MIASTO i GMINA STĘSZEW 1

2 1. Gmina Stęszew Stęszew wraz z 21 wsiami sołeckimi to gmina położona w południowo- zachodniej części województwa Wielkopolskiego, 24 kilometry od Poznania. Powierzchnia gminy to ha, zamieszkuje ją mieszkańców. Do gminnych wsi należą m.in.: Będlewo, Drożdżyce, Dębno, Dębienko, Górka, Jeziorki, Krąplewo, Łódź, Modrze, Mirosławki, Piekary, Rybojedzko, Słupia, Strykowo, Strykówko, Sapowice, Srocko Małe, Skrzynki, Twardowo, Trzebaw, Tomice, Tomiczki, Wronczyn, Witobel, Wielkawieś, Zamysłowo, Zaparcin. Korzystne usytuowanie oraz krajobrazowe i infrastrukturalne walory sprawiają, że jest ona bardzo atrakcyjnym terenem. Swoją urodę zawdzięcza między innymi aż 9 jeziorom oraz lasom, których część objęta jest Wielkopolskim Parkiem Narodowym. Na terenie gminy, w otoczeniu parków, położonych jest kilka pałaców. Część z nich świadczy usługi hotelarskie. Gmina posiada także dobrze rozwiniętą sieć usług turystycznych oraz wiele moteli i ośrodków zapewniających zaplecze noclegowe i gastronomiczne. Na terenie całej gminy zwiedzać można ciekawe architektonicznie budowle oraz liczne zabytkowe kościoły. Zabytki warte uwagi to m. in.: Kościół p.w. św. Trójcy w Stęszewie ( pierwotnie drewniany, później gotycki z ok r., przebudowany na barokowy, z renesansowymi ołtarzami bocznymi), pochodzący z XVIII w. budynek podcieniowy (najstarszy z zachowanych w Stęszewie budynków obecnie siedziba Muzeum Regionalnego), barokowy kościół w Tomicach, wzniesiony ok.1770 r. (obok niego wznosi się dzwonnica z zabytkowymi dzwonami, a nieco dalej dziewiętnastowieczny wiatrak), XIX wieczny dwór oraz folwark zachowane we wsi Trzebaw. Wymienione zabytki to tylko niektóre z licznych, godnych uwagi miejsc w gminie Stęszew. 2

3 Wielkopolski Park Narodowy o pow ha zapewnia wspaniałe warunki do pieszych wycieczek oraz turystyki wodnej na trzech z dziewięciu jezior. Doskonałym miejscem na rowerową wycieczkę czy rodzinny piknik jest na przykład Źródełko Żarnowiec położone w okolicach miejscowości Tomice. Z niewielkiego zbocza bije źródło z krystalicznie czystą wodą. Teren wokół źródełka został uporządkowany, powstały wodne kaskady, przygotowano miejsca dla rozpalenia ogniska. Można stąd wybrać się dalej na zwiedzanie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Dodatkową atrakcję stanowią organizowane cyklicznie imprezy. Należą do nich m.in.: coroczne obchody Święta Stęszewa, dożynki, pożegnanie lata, Gminny Dzień Dziecka itd. Na terenie gminy działa także wiele zespołów folklorystycznych i młodzieżowych m.in.: Kapela Dudziarska, Modrzanki, Wesoła Gromada, Arhed itp. O rozwój fizyczny dzieci i młodzieży dbają natomiast gminne kluby sportowe. Gmina Stęszew to nie tylko teren pełen atrakcji turystycznych, ale także doskonałe, miejsce pod inwestycje. Już od początku lat 90-tych następuje tu szybki rozwój infrastruktury. Ciągłej rozbudowie podlegają gminne wodociągi oraz sieć kanalizacyjna. W 1999 roku zakończono budowę sieci gazociągowej. Gmina posiada także gęstą sieć połączeń telefonicznych wraz z liniami światłowodowymi. Pod koniec lat 90-tych oddano do użytku kolejną kwaterę składowiska odpadów komunalnych. Spełnia ono surowe europejskie normy zabezpieczenia. Z każdym rokiem przybywa nowych inwestorów, którzy skorzystali z ciekawej oferty gminy. Przybywa także osób, które właśnie tutaj znalazły spokojne i pełne uroku miejsca do zamieszkania. W Gminie Stęszew dobrze się mieszka, pracuje i wypoczywa. 3

4 2. Miasto Stęszew Stęszew to miasto położone na Wysoczyźnie Poznańskiej, nad rzeką Samicą, na zachodnim skraju lasów Wielkopolskiego Parku Narodowego oraz przy rozwidleniu 2 ważnych dróg: do Wrocławia i Zielonej Góry. Miasto otaczają jeziora: Dębno, Lipno, Bochenek i jez. Witobelskie. We wczesnym średniowieczu istniał tu gród obronny, obok którego powstało podgrodzie z czasem rozwinięte w osadę targową, wzmiankowaną po raz pierwszy już w 1298 roku. W połowie XV wieku Stęszew był już średniej wielkości miasteczkiem prywatnym, które na przestrzeni lat często zmieniało właścicieli. Spuścizną przeszłości prywatnego miasta jest herb Stęszewa, zawierający godła 3 ostatnich jego właścicieli: Wieniawa- Broniszów (głowa żubra na żółtym tle), Prus- książąt Jabłonkowskich (krzyż trójramienny z kosą i połową podkowy na czerwonym tle) i herb książąt Oranii pośrodku (lew w postawie walczącej z mieczem w prawej i wiązką strzał w lewej łapie na niebieskim polu), zwieńczony koroną książęcą. Obecnie Stęszew jest siedzibą władz miasta i gminy, zajmuje 563 ha powierzchni i liczy ponad 5 tysięcy mieszkańców. Ośrodkiem miasta jest czworoboczny rynek, którego zabudowa wraz z przyległymi ulicami pochodzi głównie z poł. XIX wieku. W Stęszewie obejrzeć można ostatni zachowany tu dom podcieniowy, który jest obecnie siedzibą Muzeum Regionalnego, barokowy kościół św. Trójcy, neogotyckie Sanktuarium Maryjne itd. Na terenie miasta istnieją 3 szkoły, przedszkole, prężnie działający Dom Kultury, biblioteka oraz wiele firm i przedsiębiorstw, a liczba zainteresowanych inwestowaniem w Stęszewie osób wzrasta każdego roku. 4

5 3. Dom Kultury w Stęszewie Istnieje od 1977 r. Od 1991 r. jego siedziba mieści się przy ul. Poznańskiej 11 w Stęszewie. Jego dyrektorem jest Barbara Bawer. Dom Kultury zajmuje się prezentacją dorobków twórców i artystów, organizuje imprezy o charakterze rozrywkowym i rocznicowym. Prowadzi on m.in.: Gminny konkurs recytatorski 'Wiosenne Przebudzenie', Gminny konkurs piosenki 'Stęszewska Triola', Gminny konkurs plastyczny związany z tradycją Świąt Bożego Narodzenia, plenerową imprezę 'Pożegnanie wakacji' itd. Dom Kultury promuje także gminne zespoły folklorystyczne i młodzieżowe. Należą do nich: Zespół folklorystyczny 'Modrzanki'- reaktywowany w 1996 r. Jego członkinie śpiewają piosenki ludowe i biesiadne, przygotowują także widowiska. Liderką zespołu jest Weronika Polaczek, która współtworzy scenariusze przedstawień. Do zespołu należy 12 kobiet, które występują w szamotulskich strojach ludowych. Zdobyły one wiele nagród i wyróżnień, Zespół śpiewaczy 'Wesoła Gromada'- powstał w klubie seniora w 1993 r. należy do niego 15 osób. Śpiewakom przygrywa na akordeonie Kazimierz Gibczyński, a opiekunem i współtwórcą scenariuszy jest Maria Biała, Zespół młodzieżowy 'Cantabile'- powstał w 2000 r. jego członkami są dzieci i młodzież z terenu gminy. Wykonują oni różnorodne piosenki, śpiewane na wiele głosów. Skład zespołu ulega zmianie, ale zawsze reprezentuje on bardzo wysoki poziom, czego dowodem są wyróżnienia zdobywane w licznych konkursach. Aranżerem i dyrygentem zespołu jest Andrzej Kolendo, 5

6 Młodzieżowa Kapela Dudziarska 'Koźlary'- powstała w 2000 r. z inicjatywy dyrektora Domu Kultury Barbary Bawer. Dzieci i młodzież wchodzące w skład zespołu grają na dudach wielkopolskich i skrzypcach podwiązanych ze słuchu, a występują w tradycyjnych strojach wielkopolskich. W ich repertuarze można znaleźć marsze, wiwaty, oberki i kolędy z regiony Wielkopolski. Instruktorem Kapeli jest Romuald Jędraszak. W domu Kultury został także utworzony Dziecięcy Zespół Teatralny 'Różowa Papuga'. W weekendy dzieci mogą spędzić czas, biorąc udział w kółku plastycznym. 6

7 4. Kościół pw. św Trójcy w Stęszewie Kościół parafialny, zbudowany został ok r. z fundacji Mikołaja Stęszewskiego. W 1770r. został zniszczony przez pożar. Gruntownej jego przebudowy dokonała Dorota z Broniszów Jabłonkowska. Kościół jest budowlą jednonawową, pierwotnie gotycką, obecnie- barokową. Posiada sklepienia żaglaste. Wyposażenie wnętrza kościoła jest późnobarokowe. W kaplicy dobudowanej w 1771r. znajduje się nagrobek Doroty Jabłonkowskiej, z jej portretem, wykonany w formie ołtarza architektonicznego, a architektonicznego zakrystii- kilka starych portretów miejscowych proboszczów. Na zewnętrznej ścianie kościoła umieszczona jest tablica pamiątkowa ku czci ks. Kazimierza Stachowiaka, proboszcza tutejszej parafii, zamordowanego w Dachau w 1942r. Na cmentarzu przykościelnym, nieopodal dzwonnicy znajduje się grób Melchiora Rzyskiego- powstańca z 1831r. 7

8 5. Muzeum Regionalne w Stęszewie Impulsem do utworzenia Muzeum było 600-lecie nadania praw miejskich miastu Stęszew, które przypadło w 1970 r. Na siedzibę Muzeum wybrano stojący przy Rynku najstarszy z zabudowy miasta- dom podcieniowy. Zbiory gromadzono już od 1967 r. Były to wtedy prawie wyłącznie dary lub przedmioty uratowane od zniszczenia. Przez te wszystkie lata wraz za zwiększającą się liczbą eksponatów, powiększała się także sama siedziba Muzeum. Obecnie jest ono bardzo prężnie działającą instytucją. Poza stałą ekspozycją prezentującą historie miasta i regionu, organizowane są także wystawy czasowe i imprezy o charakterze kulturalnym i edukacyjnym. Na szczególną uwagę zasługują pamiątki po Bractwie Kurkowym i Strzeleckim. Dzieci i młodzież z terenu gminy i miasta od dawna odbywają tutaj regularnie lekcje muzealne. Zasadniczym elementem ekspozycji jest stała wystawa historycznoetnograficzna. Składają się na nią przedmioty codziennego użytku, skrzynie posażne, narzędzia, wyroby i sprzęt rzemiosła wiejskiego, instrumenty muzyczne, stroje ludowe. Wśród eksponatów są także dokumenty dotyczące uzyskania praw miejskich, kolekcja sztandarów, dokumenty dotyczące udziału stęszewian w walkach narodowowyzwoleńczych itd. 8

9 6. Sanktuarium Maryjne w Stęszewie Neogotycki kościół filialny zbudowany został w 1905 r. na miejscu pierwotnej świątyni drewnianej z 1638 r. Kościół ten posiada bogatą historię i do wieków nawiedzany jest przez pielgrzymów. Znajdująca się w nim gotycka rzeźbiona w drzewie figura stęszewska wyobrażająca Najś. Maryję Pannę z Dzieciątkiem czczona jest od pradawnych czasów. Pamieta ona kilka świątyń, które dla niej były kolejno stawiane w tym miejscu. W czasie okupacji Sanktuarium podzieliło losy wielu innych świątyń. Kościół był zamknięty i służył za magazyn mebli i innych przedmiotów. Świątynia współczesna zbudowana jest z cegły. Do sanktuarium prowadzą trzy wejścia. Kościół jako budynek nie jest zabytkiem wysokiej klasy, ale w swoim wnętrzu kryje wiele starych i nowych dzieł sztuki. Należą do nich m.in.: - figura Matki Bożej z Dzieciątkiem, która jest przedmiotem szczególnego kultu. Jest to drewniana rzeźba wykonana w stylu późnogotyckim. neobarokowy ołtarz główny, w którym znajduje się figura Matki Bożej, - zaliczany do dzieł sztuki ludowej obraz Chrystusa na krzyżu, - wczesnobarokowy ołtarz boczny itd. 9