Informacja dodatkowa do umowy ubezpieczenia

Transkrypt

1 Informacja dodatkowa do umowy ubezpieczenia Informacja dotycząca ogólnych warunków ubezpieczenia (dalej zwanych OWU) Ochrona prawna dla firm i przedstawicieli wolnych zawodów, przyjętych uchwałą Zarządu D.A.S. Towarzystwo Ubezpieczeń Ochrony Prawnej S.A. nr 02/12/2012 z dnia 20 grudnia 2012 r., stosowanych do umów ubezpieczenia zawieranych od dnia 15 stycznia 2013 r. Rodzaj informacji 1. Przesłanki, których zaistnienie zobowiązuje zakład ubezpieczeń do wypłaty świadczenia. 2. Ograniczenia i wyłączenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń uprawniające do odmowy wypłaty świadczenia lub jego obniżenia. Numer jednostki redakcyjnej wzorca umowy (OWU) zawierający informację 2, 3, 4 ust. 2, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, ust. 4, 5 ust. 5, 5 ust. 6, 13, 15, 19 ust. 1, 20 ust. 1, 24 ust. 3, 26, 27. Podstawa prawna: art. 17 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz.U. z 2015 r., poz. 1844). Prawem właściwym dla umowy ubezpieczenia jest prawo polskie.

2 OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA OCHRONY PRAWNEJ OCHRONA PRAWNA DLA FIRM I PRZEDSTAWICIELI WOLNYCH ZAWODÓW (OPFiWZ/OPP/2012) POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Ogólne warunki ubezpieczenia mają zastosowanie do umów ubezpieczenia ochrony prawnej zawieranych przez D.A.S. Towarzystwo Ubezpieczeń Ochrony Prawnej Spółka Akcyjna (zwanego dalej ubezpieczycielem), z ubezpieczającymi. 2. Umowa ubezpieczenia może zostać zawarta w następujących wariantach ubezpieczenia: 1. ) Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu": wersja standard lub premium. Zakres ochrony ubezpieczeniowej w wersji standard lub premium może zostać rozszerzony o dodatkowy zakres i przedmiot ubezpieczenia: a. Ochrona prawna pracodawcy", b. Ochrona prawna nieruchomości", c. Ochrona prawna umów na potrzeby własne ubezpieczającego", d. Ochrona prawna kierowcy", e. Przedsądowa windykacja wierzytelności". 2. ) Ochrona prawna pojazdu": wersja standard lub premium. PRZEDMIOT UBEZPIECZENIA - ISTOTA OCHRONY PRAWNEJ 2 1. Ubezpieczenie ma na celu zapewnienie ochrony prawnej i reprezentacji interesów prawnych osoby ubezpieczonej oraz pokrycie kosztów, opłat i wydatków prawnych w przypadku wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego w okresie odpowiedzialności ubezpieczyciela. 2. W wariancie Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" przedmiotem ubezpieczenia jest ochrona prawnych interesów ubezpieczającego związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej lub wykonywaniem wolnego zawodu. W przypadku rozszerzenia zakresu ochrony ubezpieczeniowej przedmiot ubezpieczenia obejmuje także szczególne rodzaje problemów prawnych powstających w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej lub wykonywaniem wolnego zawodu: 1. ) Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" i Ochrona prawna pracodawcy" - ochronę prawnych interesów związanych z naruszeniem obowiązków pracowniczych przez pracowników ubezpieczającego, w związku ze świadczeniem pracy albo ochronę interesów prawnych w przypadkach innych sporów ze stosunku pracy, 2. ) Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" i Ochrona prawna nieruchomości" - ochronę prawnych interesów związanych z posiadaniem lub użytkowaniem nieruchomości wymienionej w umowie ubezpieczenia, 3. ) Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" i Ochrona prawna umów na potrzeby własne ubezpieczającego" - ochronę prawnych interesów w zakresie sporów prawnych z umów, których przedmiotem jest nabycie rzeczy ruchomych lub usług na potrzeby własne ubezpieczającego w znaczeniu przyjętym w ogólnych warunkach ubezpieczenia. 3. Przedmiotem ubezpieczenia Ochrona prawna pojazdu" jest ochrona prawnych interesów związanych z kierowaniem, posiadaniem lub użytkowaniem pojazdu mechanicznego (zwanego dalej pojazdem), wymienionym w umowie ubezpieczenia. 4. Przedmiotem dodatkowego wariantu ubezpieczenia Ochrona prawna kierowcy" jest ochrona prawnych interesów związanych z kierowaniem pojazdem przez ubezpieczającego, jeżeli wypadek

3 ubezpieczeniowy dotyczy pojazdu, który nie był własnością lub współwłasnością ubezpieczającego w chwili wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego. 5. Działalność gospodarcza w znaczeniu przyjętym w ogólnych warunkach ubezpieczenia obejmuje wszelką działalność zarobkową, producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników. 6. Wykonywanie wolnego zawodu oznacza osobiste wykonywanie działalności bez zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło oraz innej umowy o podobnym charakterze i prowadzenie na własny rachunek działalności zarobkowej, do której stosuje się wprost lub odpowiednio przepisy o wykonywaniu działalności gospodarczej. OSOBY UBEZPIECZONE 3 1. W każdym wariancie ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust. 2, osobą ubezpieczoną jest ubezpieczający albo oznaczona w umowie ubezpieczenia osoba trzecia, na której rachunek została zawarta umowa ubezpieczenia. 2. Jeżeli strony nie postanowią inaczej, w wariancie ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu", w zakresie wskazanym w 6 ust. 1 pkt 1-3, ochrona ubezpieczeniowa obejmuje dodatkowo osoby ustawowo uprawnione do reprezentacji ubezpieczającego, jeżeli wypadek ubezpieczeniowy powstał podczas wykonywania obowiązków na rzecz ubezpieczającego. 3. W wariancie Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" ochrona ubezpieczeniowa, w zakresie wskazanym w 6 ust. 1 pkt 1-3, obejmuje dodatkowo pracowników ubezpieczającego, jeżeli wypadek ubezpieczeniowy powstał podczas wykonywania obowiązków pracowniczych na rzecz ubezpieczającego. 4. W wariancie ubezpieczenia Ochrona prawna pojazdu", oprócz ubezpieczającego albo oznaczonej w umowie ubezpieczenia osoby trzeciej, na której rachunek zawarto umowę ubezpieczenia, ochrona ubezpieczeniowa dodatkowo obejmuje kierowcę uprawnionego do używania pojazdu. 5. W razie śmierci ubezpieczającego lub śmierci osoby ubezpieczonej w następstwie wypadku ubezpieczeniowego, ochrona ubezpieczeniowa obejmuje jej spadkobierców. 6. W ogólnych warunkach ubezpieczenia osoby wymienione w ust. 1-4 zwane są osobami ubezpieczonymi lub ubezpieczonymi. Postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia, w których mowa o ubezpieczającym, stosuje się do określenia praw i obowiązków osób ubezpieczonych, z wyjątkiem prawa do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia. KATALOG KOSZTÓW, OPŁAT I WYDATKÓW PRAWNYCH OBJĘTYCH UBEZPIECZENIEM 4 1. Na zasadach i w wysokości określonej w ogólnych warunkach ubezpieczenia, ubezpieczyciel zobowiązuje się reprezentować prawne interesy osoby ubezpieczonej oraz sfinansować koszty, opłaty lub wydatki prawne (dalej zwane kosztami prawnymi"). Zakres kosztów prawnych objętych odpowiedzialnością ubezpieczyciela uzależniony jest od zawarcia umowy ubezpieczenia w wersji standard lub premium. 2. [Koszty prawne objęte ochroną dla ubezpieczeń w wersji standard] W przypadku umowy ubezpieczenia w wersji standard, odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje następujące koszty

4 prawne: 1. ) wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego z tytułu: a)reprezentacji ubezpieczającego w postępowaniu cywilnym, b) obrony ubezpieczającego w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o wykroczenie, c)reprezentacji ubezpieczającego jako oskarżyciela posiłkowego lub prywatnego w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o wykroczenie (koszty pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego lub prywatnego), 2. ) koszty sądowe w sprawach cywilnych, karnych lub w sprawach o wykroczenia, 3. ) koszty procesu zasądzone od ubezpieczającego na rzecz strony przeciwnej lub Skarbu Państwa [ubezpieczenie ryzyka kosztów przegranego procesu], 4. ) koszty dojazdu ubezpieczającego na rozprawy w obie strony do sądów mieszczących się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli stawiennictwo ubezpieczającego było obowiązkowe, 5. ) koszty tłumaczenia dokumentów niezbędnych dla potrzeb postępowań związanych z wypadkiem ubezpieczeniowym, 6. ) koszty postępowania egzekucyjnego, 7. ) koszty postępowania sądu polubownego, łącznie z kosztami postępowania o stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego, 8. ) koszty postępowania przed Sądem Najwyższym. 3. [Koszty prawne objęte ochroną dla ubezpieczeń w wersji premium] W przypadku rozszerzonej wersji ochrony ubezpieczeniowej (umowa ubezpieczenia w wersji premium) odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje, oprócz kosztów prawnych wskazanych w ust. 2, następujące koszty prawne: 1. )wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego z tytułu reprezentacji ubezpieczającego w postępowaniu administracyjnym, 2. )opłaty i koszty postępowania administracyjnego z tytułu reprezentacji ubezpieczającego przed organami administracji państwowej i samorządowej, 3. )koszty sądowe w sprawach przed sądami administracyjnymi, 4. )koszty postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, 5. )koszty wyceny wartości szkody doznanej przez ubezpieczającego wykonanej przez rzeczoznawcę majątkowego. 4. [Ubezpieczenie kosztów prawnych mediacji] W przypadku wariantu ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu", w wersji standard lub premium, w zakresie wypadków ubezpieczeniowych objętych ochroną ubezpieczeniową, odpowiedzialność ubezpieczyciela dodatkowo obejmuje, oprócz kosztów prawnych wskazanych w ust. 2-3: 1. ) koszty postępowania mediacyjnego prowadzonego na zlecenie ubezpieczyciela (mediacja pozasądowa), 2. ) koszty postępowania mediacyjnego prowadzonego w toku postępowania sądowego na skutek skierowania sprawy przez sąd, umowy o mediację lub zgodnego wniosku stron (mediacja sądowa). 5. W przypadku wariantów ubezpieczenia w wersji standard, ubezpieczyciel pokrywa koszty udzielania osobie ubezpieczonej telefonicznej porady prawnej [Ubezpieczenie telefonicznych porad prawnych]. 6. W przypadku ubezpieczeń w wersji premium, oprócz telefonicznej porady prawnej, ubezpieczyciel dodatkowo zapewnia osobie ubezpieczonej uzyskanie: 1. ) wzorów umów dotyczących spraw

5 objętych zakresem ubezpieczenia, 2. ) tekstów aktów prawnych regulujących stan prawny dotyczący problemów prawnych w sprawach objętych zakresem ubezpieczenia, 3. ) telefonicznych porad prawnych w dziedzinach prawa wykraczających poza posiadany zakres ubezpieczenia. 7. Za zapłatą dodatkowej składki w wariancie Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" odpowiedzialność ubezpieczyciela może zostać rozszerzona o dodatkowy wariant ubezpieczenia Przedsądowa windykacja wierzytelności", który obejmować będzie świadczoną przez ubezpieczyciela przedsądową windykację wierzytelności ubezpieczającego, jeżeli wierzytelność wynika z umowy i jest udokumentowana fakturami lub rachunkami. W umowie ubezpieczenia określany jest limit wypadków ubezpieczeniowych w ciągu rocznego okresu ubezpieczenia. Odpowiedzialność ubezpieczyciela nie obejmuje kosztów prawnych, określonych w 4 ust. 1-6, w szczególności kosztów prawnych związanych z windykacją wierzytelności przed sądem. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela odnośnie do sposobu świadczenia windykacji przedsądowej określany jest szczegółowo przy zawieraniu umowy ubezpieczenia. 8. Ubezpieczyciel poza kosztami prawnymi, wymienionymi w ust. 1-6, i świadczeniem ubezpieczeniowym wskazanym w ust. 7, zobowiązuje się ponieść koszty poręczenia majątkowego, przewidzianego w prawie karnym dla uniknięcia tymczasowego aresztowania. Zwrot kosztów poręczenia majątkowego następuje na zasadach określonych w 29. WYPADEK UBEZPIECZENIOWY (DEFINICJE PROBLEMÓW PRAWNYCH - ZDARZEŃ OBJĘTYCH UBEZPIECZENIEM) 5 1. Wypadkiem ubezpieczeniowym - zdarzeniem objętym odpowiedzialnością ubezpieczyciela - jest problem prawny lub spór prawny wymieniony w zakresie ubezpieczenia danego wariantu ubezpieczenia, który jednocześnie nie został wykluczony z zakresu ochrony ubezpieczeniowej na mocy 13, dotyczy przedmiotu ubezpieczenia i wystąpił w okresie odpowiedzialności ubezpieczyciela. W zależności od zakresu ubezpieczenia wypadkiem ubezpieczeniowym jest: 1. ) przy dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych wynikających z czynów niedozwolonych, w tym przy dochodzeniu wynikających z czynów niedozwolonych roszczeń odszkodowawczych w stosunku do pracowników ubezpieczającego - powstanie szkody. Za moment wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego uznaje się dzień, w którym wystąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Jeżeli czyn niedozwolony, z którego szkoda wynikła, stanowił niewykonanie lub nienależyte wykonanie istniejącego uprzednio zobowiązania (umowy zawartej przez ubezpieczającego), przyjmuje się, że wypadek ubezpieczeniowy jest sporem umownym - wynika z umowy, 2. ) w postępowaniu karnym, w postępowaniu w sprawie o wykroczenie, w sprawie sądowej wynikającej z naruszania prawa gospodarczego, w sądowym postępowaniu podatkowym, w sprawach sądowych z zakresu ubezpieczeń społecznych, w postępowaniu związanym z zatrzymaniem prawa jazdy (uprawnień do kierowania pojazdami) oraz w sądowym postepowaniu administracyjnym

6 dotyczącym pojazdu - naruszenie lub podejrzenie o naruszenie przepisów prawa. Za moment wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego uważa się dzień, w którym nastąpiło pierwsze faktyczne lub domniemane naruszenie, 3. ) przy dochodzeniu roszczeń z umów ubezpieczenia - wystąpienie szkody lub innego zdarzenia objętego umową ubezpieczenia zawartą z innym ubezpieczycielem. Za moment wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego uważa się dzień, w którym wystąpiła szkoda lub inne ubezpieczone zdarzenie, 4. ) przy dochodzeniu roszczeń lub w obronie przed roszczeniami z umów innych niż umowy ubezpieczenia, w tym z umów o pracę - pierwsze faktyczne lub domniemane naruszenie umowy, przepisów prawa, w tym również naruszenie pozostające w związku z popełnieniem czynu niedozwolonego. Za moment wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego uważa się w dzień, w którym nastąpiło pierwsze naruszenie uprawnień, zgłoszenie reklamacji, wypowiedzenie warunków pracy lub płacy, wypowiedzenie umowy lub inna czynność, z której wynika spór, 5. ) przy dochodzeniu roszczeń z tytułu ochrony praw rzeczowych dotyczących nieruchomości - pierwsze faktyczne lub domniemane naruszenie uprawnień ubezpieczającego. Za moment wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego uważa się dzień, w którym nastąpiło pierwsze faktyczne lub domniemane naruszenie, 6. ) jeżeli ubezpieczający potrzebuje porady prawnej - potrzeba uzyskania porady prawnej wedle swobodnej oceny ubezpieczającego, 7. ) w przypadku przedsądowej windykacji wierzytelności - przekazanie ubezpieczycielowi do windykacji jednej faktury, rachunku lub innego dokumentu. Za moment powstania wypadku ubezpieczeniowego uważa się dzień, w którym nastąpiło doręczenie ubezpieczycielowi faktury, rachunku lub innego dokumentu. Szczegółowe zasady odpowiedzialności ubezpieczyciela w zakresie świadczenia windykacji przedsądowej określane są przy zawieraniu umowy ubezpieczenia w odrębnych warunkach ubezpieczenia, 2. Przez poradę prawną rozumie się świadczenie polegające na zapewnieniu ubezpieczającemu porady prawnej świadczonej w formie ustnej, której przedmiotem będzie pomoc prawna dotycząca danego wypadku ubezpieczeniowego - ustalenie konsekwencji prawnych lub uzgodnienie postępowania w danej sprawie, w szczególności mające na celu ograniczenie rozmiarów wypadku ubezpieczeniowego. 3. Kilka naruszeń umowy lub przepisów prawnych pozostających ze sobą w związku przyczynowo-skutkowym stanowi jeden wypadek ubezpieczeniowy. Za moment wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego uważa się dzień, w którym doszło do pierwszego faktycznego lub domniemanego naruszenia umowy lub przepisów prawnych, w szczególności, jeżeli doszło do powstania, zmiany lub wygaśnięcia prawa podmiotowego lub stosunku prawnego. 4. Ochroną ubezpieczeniową nie są objęte wypadki ubezpieczeniowe, o których mowa w ust. 1 pkt 4-5, jeżeli wystąpiły w ciągu pierwszych 3 miesięcy od daty zawarcia umowy ubezpieczenia (karencja). 5. Ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje wypadków ubezpieczeniowych, które wystąpiły przed rozpoczęciem odpowiedzialności ubezpieczyciela lub przed dniem zawarcia umowy ubezpieczenia albo pozostających w bezpośrednim związku przyczynowym ze zdarzeniem, które wystąpiło przed zawarciem umowy ubezpieczenia - w szczególności polegającym na popełnieniu przestępstwa, wykroczenia albo powstaniu,

7 zmianie lub ustaniu prawa podmiotowego lub stosunku prawnego, zdarzeniu związanym z naruszeniem umowy, przepisów prawnych, wszczęciem danego postępowania przed sądem lub innym organem. 6. W przypadku wariantu Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" w wersji standard lub premium, rozszerzonego o wariant Przedsądowa windykacja wierzytelności", odpowiedzialność ubezpieczyciela nie obejmuje windykacji wierzytelności powstałych przed dniem zawarcia umowy ubezpieczenia. 7. Postanowień ust. 4 nie stosuje się (brak karencji), jeżeli umowa ubezpieczenia uległa przedłużeniu na kolejny rok na mocy 16 ust. 4 albo gdy nastąpiło zawarcie nowej umowy ubezpieczenia w tym samym wariancie ubezpieczenia nie później niż 3 miesiące od dnia rozwiązania poprzedniej umowy ubezpieczenia. 8. W wariancie ubezpieczenia Ochrona prawna pojazdu" w wersji standard lub premium, postanowień ust. 4 nie stosuje się (brak karencji) do wypadków ubezpieczeniowych dotyczących pojazdu, jeżeli umowa ubezpieczenia została zawarta w terminie 14 dni od dnia zakupu przez ubezpieczającego fabrycznie nowego pojazdu albo od dnia wydania ubezpieczającemu pojazdu na mocy umowy leasingu. ZAKRES UBEZPIECZENIA DLA POSZCZEGÓLNYCH WARIANTÓW UBEZPIECZENIA (RODZAJE I WYKAZ PROBLEMÓW PRAWNYCH OBJĘTYCH OCHRONĄ UBEZPIECZENIOWĄ) OCHRONA PRAWNA FIRMY LUB WOLNEGO ZAWODU 6 1. Zakres ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" w wersji standard obejmuje spełnienie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku następujących spraw i problemów prawnych, dotyczących przedmiotu ubezpieczenia: 1. ) dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu szkody na osobie lub mieniu, wyrządzonej czynem niedozwolonym [ochrona prawna w prawie odszkodowań], 2. ) obrona w postępowaniach karnych, jeżeli zarzucane przestępstwo zostało popełnione nieumyślnie [ochrona prawna w prawie karnym], 3. ) obrona przed sądem w sprawach o wykroczenie, jeżeli zarzucane wykroczenie zostało popełnione nieumyślnie [ochrona prawna w prawie wykroczeń], 4. ) obrona lub reprezentacja interesów prawnych w sądowych postępowaniach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych [ochrona prawna w prawie ubezpieczeń społecznych]. 2. Zakres ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" w wersji premium, oprócz spraw wymienionych w ust. 1, obejmuje spełnienie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku następujących spraw i problemów prawnych, dotyczących przedmiotu ubezpieczenia: 1. ) obrona lub reprezentacja interesów prawnych osoby ubezpieczonej w sądowym postępowaniu podatkowym [ochrona prawna w sądowych sporach podatkowych], 2. ) obrona lub reprezentacja interesów prawnych ubezpieczającego w sądowych sporach związanych z nieumyślnym naruszeniem przepisów o warunkach wykonywania działalności gospodarczej lub wolnego zawodu dotyczących nałożenia na ubezpieczającego kary pieniężnej, opłaty karnej lub zastosowania innej sankcji publicznoprawnej za nieumyślne naruszenie przepisów prawa [ochrona prawna w prawie

8 gospodarczym]. DODATKOWE ZAKRESY OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ W UBEZPIECZENIU OCHRONA PRAWNA FIRMY LUB WOLNEGO ZAWODU 7 Za zapłatą dodatkowej składki ubezpieczeniowej strony mogą uzgodnić rozszerzenie zakresu ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" w wersji standard lub premium, o świadczenia ubezpieczeniowe wskazane w 8 ( Ochrona prawna pracodawcy"), 9 ( Ochrona prawna nieruchomości"), 10 ( Ochrona prawna umów na potrzeby własne ubezpieczającego") lub 11 ust. 3 ( Ochrona prawna kierowcy"). OCHRONA PRAWNA FIRMY LUB WOLNEGO ZAWODU I OCHRONA PRAWNA PRACODAWCY 8 Zakres ubezpieczenia obejmuje dodatkowo spełnienie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku następujących spraw i problemów prawnych, dotyczących przedmiotu ubezpieczenia: 1. ) dochodzenie roszczeń ze stosunku pracy od pracowników ubezpieczającego, w tym roszczeń z umów o zakazie konkurencji lub innych umów zawieranych z pracownikiem ubezpieczającego w związku z zatrudnieniem i świadczeniem pracy na rzecz ubezpieczającego [ochrona prawna pracodawcy w sporach umownych], 2. ) dochodzenie roszczeń odszkodowawczych od pracowników ubezpieczającego [ochrona prawna pracodawcy w prawie odszkodowań], 3. ) obrona interesów prawnych ubezpieczającego przed roszczeniami ze stosunku pracy [ochrona prawna pracodawcy przed roszczeniami], OCHRONA PRAWNA FIRMY LUB WOLNEGO ZAWODU I OCHRONA PRAWNA NIERUCHOMOŚCI 9 Zakres ubezpieczenia obejmuje dodatkowo spełnienie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku następujących spraw i problemów prawnych, dotyczących przedmiotu ubezpieczenia: 1. ) dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu szkody na nieruchomości, wyrządzonej czynem niedozwolonym [ochrona prawna w przypadku szkód na nieruchomości], 2. ) dochodzenie roszczeń z tytułu naruszenia prawa własności nieruchomości lub innych praw rzeczowych do nieruchomości w następstwie ingerencji osób trzecich w te prawa, w tym z tytułu naruszenia posiadania nieruchomości lub roszczeń z tytułu nieuzasadnionego zakłócenia korzystania z nieruchomości wskutek oddziaływań ze strony nieruchomości sąsiednich [ochrona prawna praw rzeczowych do nieruchomości], 3. ) w przypadku rozszerzenia zakresu ubezpieczenia o wariant wymieniony w 10 ust. 1, zakres ubezpieczenia obejmuje dodatkowo spory umowne z umów, których przedmiotem jest nieruchomość lub ubezpieczenie nieruchomości [ochrona prawna w sporach umownych dotyczących nieruchomości], OCHRONA PRAWNA FIRMY LUB WOLNEGO ZAWODU I OCHRONA PRAWNA UMÓW NA POTRZEBY WŁASNE UBEZPIECZAJĄCEGO Zakres ubezpieczenia obejmuje dodatkowo spełnienie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku następujących spraw i problemów prawnych, dotyczących przedmiotu ubezpieczenia:

9 1. ) dochodzenie roszczeń z umów, których przedmiotem jest nabycie rzeczy ruchomych lub usług na potrzeby własne ubezpieczającego, o ile nie są to umowy zawierane przez ubezpieczającego z jego własnymi klientami [ochrona prawna umów na potrzeby własne ubezpieczającego], 2. ) dochodzenie roszczeń wynikających z umów ubezpieczenia zawartych przez ubezpieczającego [ochrona prawna umów ubezpieczenia], 3. ) dochodzenie roszczeń wynikających z umowy zawartej przez ubezpieczającego w celu osobistego świadczenia usług [ochrona prawna w przypadku samozatrudnienia]. 2. Zakres ubezpieczenia w wariancie Ochrona prawna umów na potrzeby własne ubezpieczającego" obejmuje spory umowne dotyczące nieruchomości, wymienione w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1 pkt 2, pod warunkiem rozszerzenia zakresu ubezpieczenia o wariant Ochrona prawna nieruchomości". 3. Umowy na potrzeby własne ubezpieczającego - umowy, których przedmiotem jest nabycie rzeczy ruchomych lub usług na potrzeby własne ubezpieczającego i nie są to umowy zawierane przez ubezpieczającego z jego własnymi klientami. W przypadku nabycia towarów przyjmuje się, że nabycie na potrzeby własne dotyczy wyłącznie nabycia gotowych produktów, które nie służą do dalszej odsprzedaży, gdzie produkt jest dobrem materialnym będącym wynikiem procesu produkcji. W przypadku nabycia usług przyjmuje się, że nabycie usługi na potrzeby własne dotyczy wyłącznie usług, które są bezpośrednio nabywane w celu wykonywania przez ubezpieczającego własnej działalności i nie stanowią w szczególności części usług ubezpieczającego świadczonych na rzecz własnych klientów ubezpieczającego. OCHRONA PRAWNA POJAZDU Zakres ubezpieczenia w wariancie Ochrona prawna pojazdu" w wersji standard obejmuje spełnienie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku następujących spraw, dotyczących przedmiotu ubezpieczenia: 1. ) dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu szkody na mieniu, wyrządzonej czynem niedozwolonym [ochrona prawna w przypadku szkód w pojeździe], 2. ) dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu szkody na osobie, wyrządzonej czynem niedozwolonym [ochrona prawna w przypadku szkód osobowych w komunikacji drogowej], 3. ) obrona przed sądem w postępowaniach karnych z tytułu przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji [ochrona prawna w prawie karnym w komunikacji drogowej], 4. ) obrona przed sądem w sprawach o wykroczenie z tytułu wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji [ochrona prawna w prawie wykroczeń w komunikacji drogowej], 5. ) reprezentacja w postępowaniu związanym z niezgodnym z prawem zatrzymaniem prawa jazdy [ochrona prawna uprawnień kierowcy], 6. ) dochodzenie roszczeń z umów dotyczących pojazdu lub obrony przed roszczeniami z umów, w tym umów ubezpieczenia [ochrona prawna umów dotyczących pojazdu], 7. ) reprezentacja w postępowaniach związanych z niezgodnym z prawem zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego [ochrona prawna dokumentów pojazdu], 2. Zakres ubezpieczenia Ochrona prawna pojazdu" w wersji premium, oprócz spraw i problemów prawnych wymienionych w ust. 1, obejmuje dodatkowo spełnienie

10 świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku następujących spraw i problemów prawnych, dotyczących przedmiotu ubezpieczenia: 1. ) obrona lub reprezentacja interesów prawnych osoby ubezpieczonej w sądowym postępowaniu podatkowym dotyczącym pojazdu [ochrona prawna w sądowych sporach podatkowych dotyczących pojazdu], 2. ) obrona lub reprezentacja interesów prawnych osoby ubezpieczonej w sądowym postępowaniu administracyjnym dotyczącym pojazdu [ochrona prawna w sądowych sprawach administracyjnych dotyczących pojazdu]. 3. Zakres ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" rozszerzony o wariant Ochrona prawna kierowcy" obejmuje zdarzenia (sprawy i problemy prawne) określone w 11 ust. 1 pkt 2-5. Ochrona ubezpieczeniowa w wariancie Ochrona prawna kierowcy" istnieje, jeżeli wypadek ubezpieczeniowy wystąpił w związku z kierowaniem pojazdem, który nie stanowił w chwili zdarzenia własności lub współwłasności ubezpieczającego lub innej osoby ubezpieczonej albo nie był użytkowany przez ubezpieczającego lub inną osobę ubezpieczoną na mocy umowy leasingu, najmu lub dzierżawy. 4. W przypadkach określonych w ust. 1 pkt 4, ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje pokrycia kosztów sporządzenia i wniesienia wniosku o uchylenie mandatu karnego, jeżeli zgodnie z prawem miejsca jego wystawienia mandat z chwilą jego przyjęcia jest prawomocny. ZAKRES TERYTORIALNY OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ [Zakres: Europa i basen Morza Śródziemnego] Wypadki ubezpieczeniowe w wariancie Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu": sprawy i problemy prawne wymienione w 6 ust. 1 pkt 1-3, a także w wariantach Ochrona prawna pojazdu" oraz w dodatkowym wariancie ubezpieczenia Ochrona prawna kierowcy", sprawy i problemy prawne wymienione w 11 ust. 1 pkt 1-5, objęte są ochroną ubezpieczeniową w przypadku wystąpienia na terenie Europy (w znaczeniu geograficznym) oraz w państwach leżących w obrębie basenu Morza Śródziemnego, z zastrzeżeniem postanowień ust Ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje wypadków ubezpieczeniowych zaistniałych w państwach leżących na terenie byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, z wyjątkiem państw członkowskich Unii Europejskiej. 3. [Zakres: jurysdykcja sądów Rzeczypospolitej Polskiej] W wariancie Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu", wraz z wariantami dodatkowymi ochrony ubezpieczeniowej, wypadki ubezpieczeniowe: sprawy i problemy prawne wymienione w 6 ust. 1 pkt 4, 6 ust. 2, 8, 9 i 10 oraz w wariancie Ochrona prawna pojazdu": sprawy i problemy prawne wymienione w 11 ust. 1 pkt 6-7 i 11 ust. 2, objęte są ochroną ubezpieczeniową, jeżeli niezależnie od miejsca wystąpienia podlegają jurysdykcji sądów Rzeczypospolitej Polskiej lub należą do właściwości organów administracji publicznej Rzeczypospolitej Polskiej. 4. W zakresie świadczeń ubezpieczeniowych określonych w 4 ust. 4-5, odpowiedzialność ubezpieczyciela obejmuje wyłącznie problemy prawne podlegające prawu polskiemu. W sprawach podlegających prawu obcemu ubezpieczyciel zapewni ubezpieczającemu informację prawną, jeżeli będzie dotyczyła problemu prawnego objętego zakresem ubezpieczenia. 5. Postanowienia ust. 1-4 obowiązują w przypadku umowy zawartej w wersji standard lub premium.

11 WYŁĄCZENIA ODPOWIEDZIALNOŚCI UBEZPIECZYCIELA Odpowiedzialność ubezpieczyciela, niezależnie od wariantu i wersji umowy ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust. 2-6, nie obejmuje niżej wymienionych spraw, sporów prawnych, zdarzeń lub problemów prawnych: 1. ) wypadków ubezpieczeniowych powstałych w bezpośrednim lub pośrednim związku z wydarzeniami wojennymi, atakami terrorystycznymi, katastrofami, rozruchami i niepokojami społecznymi, strajkami, szkodami nuklearnymi lub genetycznymi, 2. ) wypadków ubezpieczeniowych spowodowanych umyślnie, w szczególności przestępstw i wykroczeń umyślnych lub innych wypadków ubezpieczeniowych pozostających w związku z popełnieniem umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, z zastrzeżeniem 26 ust. 4, 3. ) roszczeń pomiędzy ubezpieczającym a ubezpieczycielem, a także roszczeń pomiędzy osobami ubezpieczonymi na podstawie tej samej umowy ubezpieczenia; w przypadku zawarcia umowy na rachunek osoby trzeciej - roszczeń ubezpieczonego przeciwko ubezpieczającemu, 4. ) przestępstw lub wykroczeń skarbowych albo innych wypadków ubezpieczeniowych związanych z faktycznym lub domniemanym naruszeniem przepisów podatkowych, 5. ) spraw dotyczących wypadków ubezpieczeniowych powstałych po użyciu przez ubezpieczającego alkoholu, środka odurzającego lub podobnie działającego, jeżeli miało to wpływ na wystąpienie wypadku ubezpieczeniowego lub jest istotą sporu, z którego wynika wypadek ubezpieczeniowy, 6. ) spraw wynikających z gier lub zakładów albo czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, a także sporów z umów poręczenia, przejęcia lub przystąpienia do długu albo innego rodzaju zabezpieczeń wierzytelności, gwarancji bankowych lub ubezpieczeniowych, 7. ) przestępstw lub wykroczeń lub innych wypadków ubezpieczeniowych związanych z faktycznym lub domniemanym naruszeniem przepisów celnych, w tym spraw dotyczących przemytu nielegalnych imigrantów, przestępstw lub wykroczeń skarbowych przeciwko obowiązkom celnym oraz zasadom obrotu towarami i usługami z zagranicą, 8. ) spraw związanych z wypadkami ubezpieczeniowymi wynikającymi ze stosunku pracy, w tym z wypadkami przy pracy oraz spraw o odszkodowanie od pracowników ubezpieczającego, niezależnie od podstawy prawnej odszkodowania, z zastrzeżeniem ust. 4, 9. ) spraw związanych ze zbiorowym prawem pracy, w szczególności wynikających z przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, sporami zbiorowymi, układami lub porozumieniami zbiorowymi, 10. ) spraw przeciwko osobie ubezpieczonej z tytułu jej odpowiedzialności cywilnej oraz odszkodowań, które zobowiązana jest zapłacić, 11. ) wypadków ubezpieczeniowych wynikających z umów - z wyjątkiem sporów z umów, które zostały wymienione w zakresie ubezpieczenia danego wariantu ubezpieczenia. W szczególności ochrona ubezpieczeniowa nie obejmuje sporów z umów, w których ubezpieczający świadczy usługi jako przewoźnik, spedytor, pośrednik; sporów z umów dotyczących oddawania przez ubezpieczającego pojazdów lub innych

12 przedmiotów leasingu do używania lub pobierania pożytków; wypadków ubezpieczeniowych wynikających z umowy spółki cywilnej lub handlowej albo z umowy pożyczki lub kredytu, a także z umów, na mocy których ubezpieczający wykonuje czynności bankowe, ubezpieczeniowe lub inne usługi pośrednictwa finansowego, 12. ) spraw o naruszenie lub podejrzenie naruszenia przepisów określających warunki wykonywania przewozu lub transportu drogowego (w tym przeładowanie pojazdu, niewłaściwe zabezpieczenie towaru), spraw o naruszenie przepisów o czasie pracy kierowców oraz naruszenie innych przepisów regulujących zasady transportu lub przewozu osób lub rzeczy, 13. ) spraw związanych z zarządzaniem i obrotem papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi, inwestycyjnymi lub spekulacyjnymi, w tym sporów z umów o prowadzenie rachunków maklerskich, inwestycyjnych, a także sporów dotyczących ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych, 14. ) spraw dotyczących interesów prawnych ubezpieczającego jako właściciela, posiadacza lub kierowcy pojazdów mechanicznych w przypadku zdarzeń (wypadków ubezpieczeniowych), o których mowa w 11, z zastrzeżeniem ust ) spraw dotyczących nabycia lub zbycia przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego, 16. ) spraw związanych ze szkodami wyrządzonymi ruchem zakładu górniczego, 17. ) spraw dotyczących obrony interesów prawnych ubezpieczającego dotyczących zdarzeń (wypadków ubezpieczeniowych) wynikających z posiadania lub użytkowania przez ubezpieczającego nieruchomości, z zastrzeżeniem ust. 5, 18. ) spraw i problemów prawnych z zakresu prawa budowlanego, gospodarki nieruchomościami lub zagospodarowania przestrzennego oraz spraw dotyczących ochrony przyrody lub ochrony środowiska, 19. ) spraw z zakresu prawa spadkowego, rodzinnego i opiekuńczego, 20. ) spraw i problemów prawnych dotyczących nabycia, zbycia lub obciążenia nieruchomości (w szczególności sporów z umowy sprzedaży, zamiany lub darowizny, umowy deweloperskiej, spraw dotyczących wad fizycznych lub prawnych, umowy pośrednictwa w zbyciu lub nabyciu nieruchomości), a także dotyczących budowy lub przebudowy nieruchomości: budynku lub lokalu, w tym sporów wynikających z umów zawieranych w celu budowy lub przebudowy budynku lub lokalu, w tym umowy pożyczki lub kredytu zawartych w celu sfinansowania nabycia nieruchomości albo budowy lub przebudowy nieruchomości lub jej części, 21. ) spraw dotyczących sporów pomiędzy współwłaścicielami nieruchomości, w szczególności w zakresie zniesienia współwłasności, podziału lub scalenia nieruchomości, związanych z dostępem do nieruchomości, rozliczeniem nakładów na części wspólne nieruchomości, a także sporów z tytułu zarządu nieruchomością wspólną, w szczególności dotyczących sposobu prowadzenia spraw wspólnoty mieszkaniowej lub z zakresu reprezentacji wspólnoty mieszkaniowej na zewnątrz, 22. ) spraw dotyczących zasiedzenia nieruchomości, o ustalenie stanu prawnego dotyczącego nieruchomości lub roszczeń o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym, 23. ) spraw o ochronę praw autorskich i

13 pokrewnych, jak również dotyczących wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych, 24. ) spraw o uchylenie, stwierdzenie nieważności albo o ustalenie nieistnienia uchwał organów osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, 25. ) spraw związanych z upadłością, układem lub postępowaniem naprawczym dotyczącym ubezpieczającego, 26. ) dochodzenia roszczeń osób nieobjętych ubezpieczeniem, w szczególności roszczeń, które zostały przeniesione na ubezpieczającego w drodze przelewu (cesji wierzytelności), oraz kosztów prawnych, które zobowiązana jest ponieść inna osoba niż osoba ubezpieczona, w szczególności opłat egzekucyjnych należnych od dłużnika osoby ubezpieczonej, 27.) spraw dotyczących zdarzeń, sporów, dziedzin prawa lub postępowań prawnych niezwiązanych z przedmiotem ubezpieczenia lub niewymienionych w zakresie ubezpieczenia oraz kosztów prawnych nieobjętych ubezpieczeniem. 2. W przypadku wariantów ubezpieczenia Ochrona prawna pojazdu" w wersji standard lub premium, oraz Ochrona prawna kierowcy", postanowień ust. 1 pkt 14 nie stosuje się. Odpowiedzialność ubezpieczyciela w ubezpieczeniu Ochrona prawna pojazdu" w wersji standard lub premium, oraz w dodatkowym wariancie ubezpieczenia Ochrona prawna kierowcy", nie obejmuje, oprócz określonych w ust. 1, poniżej wymienionych spraw, sporów prawnych, zdarzeń lub problemów prawnych: 1. ) wypadków ubezpieczeniowych powstałych w związku z prowadzeniem pojazdu bez wymaganego zezwolenia, dokumentów lub ważnych uprawnień do kierowania pojazdem, a także spraw dotyczących prowadzenia pojazdu niesprawnego technicznie albo nieposiadającego aktualnych badań technicznych lub który nie był dopuszczony do ruchu, jeżeli jest to istotą wypadku ubezpieczeniowego, 2. ) wypadków ubezpieczeniowych, do których doszło w związku z udziałem lub przygotowaniem do udziału w zawodach motorowych lub akrobatycznych, 3. ) spraw dotyczących naruszenia lub podejrzenia o naruszenie przepisów dotyczących opłat drogowych, spraw dotyczących naruszenia zakazu postoju, zakazu zatrzymywania się lub wjazdu albo parkowania w sposób niezgodny z przepisami, 4. ) szkód na osobie powstałych w związku z załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego, 5. ) wypadków ubezpieczeniowych dotyczących pojazdu, który nie jest pojazdem mechanicznym, poruszającym się po lądzie lub wodzie. 3. W przypadku wariantów ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" w wersji premium lub Ochrona prawna pojazdu" w wersji premium postanowień ust. 1 pkt 4 nie stosuje się z jednoczesnym zastrzeżeniem, że ubezpieczyciel w przypadku sporów podatkowych dotyczących przestępstwa lub wykroczenia skarbowego ponosi odpowiedzialność wyłącznie w zakresie sądowych postępowań dotyczących zarzutu popełnienia nieumyślnego przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. 4. W przypadku wariantu ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" i Ochrona prawna pracodawcy" w wersji standard lub premium, postanowień ust. 1 pkt 8 nie stosuje się. 5. W przypadku wariantu ubezpieczenia

14 Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" i Ochrona prawna nieruchomości" w wersji standard lub premium, postanowień ust. 1 pkt 17 nie stosuje się, z zastrzeżeniem spełnienia przesłanek 9 pkt 3 w odniesieniu do ochrony ubezpieczeniowej w zakresie sporów dotyczących praw obligacyjnych wynikających z posiadania lub użytkowania przez ubezpieczającego nieruchomości. 6. W przypadku wariantu ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" rozszerzonego o ubezpieczenie Przedsądowa windykacja wierzytelności" odpowiedzialność ubezpieczyciela nie obejmuje windykacji wierzytelności, które nie zostały stwierdzone fakturą, rachunkiem lub innym dokumentem uznanym przez dłużnika. SPOSÓB ZAWARCIA UMOWY UBEZPIECZENIA Umowa ubezpieczenia zawierana jest w formie pisemnej na podstawie wniosku ubezpieczającego (oferta), na formularzu zawierającym dane niezbędne do oceny ryzyka i wyliczenia składki ubezpieczeniowej, który stanowi integralną część umowy ubezpieczenia. 2. Po dokonaniu oceny ryzyka ubezpieczeniowego ubezpieczyciel może podjąć decyzję o zawarciu umowy na warunkach zawartych we wniosku ubezpieczeniowym i ogólnych warunkach ubezpieczenia; odmowie zawarcia umowy ubezpieczenia lub może zaproponować ubezpieczającemu zawarcie umowy ubezpieczenia na warunkach odmiennych od zawartych we wniosku ubezpieczeniowym lub ogólnych warunkach ubezpieczenia. 3. Umowa ubezpieczenia jest zawarta z chwilą przyjęcia oferty przez ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel potwierdza zawarcie umowy ubezpieczenia dokumentem ubezpieczenia. 4. W przypadku przedłużenia umowy ubezpieczenia na kolejny rok, nie następuje zawarcie nowej umowy ubezpieczenia. Ubezpieczyciel na wniosek ubezpieczającego wystawi kolejną roczną polisę ubezpieczeniową lub inny dokument ubezpieczenia. SUMA UBEZPIECZENIA Suma ubezpieczenia jest ustalana w umowie ubezpieczenia. Z zastrzeżeniem postanowień ust. 3-4, suma ubezpieczenia jest górną granicą kosztów prawnych wynikających z wypadku ubezpieczeniowego (odpowiedzialności ubezpieczyciela), za wyjątkiem stosowania odrębnych limitów na niektóre koszty prawne wymienione w 27 ust W przypadku jednoczesnego zawarcia umowy ubezpieczenia w wariancie ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" oraz Ochrona prawna pojazdu" suma ubezpieczenia obowiązuje odrębnie dla każdego wariantu ubezpieczenia. 3. W przypadku wariantu ubezpieczenia Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu", również w przypadku rozszerzenia zakresu ochrony ubezpieczeniowej 0 dodatkowe zakresy ubezpieczenia, suma ubezpieczenia stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu wszystkich wypadków ubezpieczeniowych zaistniałych w ciągu rocznego okresu ubezpieczenia. 4. W przypadku wariantu ubezpieczenia Ochrona prawna pojazdu", suma ubezpieczenia stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu jednego wypadku ubezpieczeniowego. Jeżeli kilka wypadków ubezpieczeniowych pozostaje ze sobą w związku czasowoprzyczynowym, wówczas suma ubezpieczenia jest wspólna dla wszystkich

15 wypadków ubezpieczeniowych, niezależnie od liczby osób uprawnionych do świadczeń ubezpieczeniowych. 5. Jeżeli strony tak postanowiły przy zawieraniu umowy ubezpieczenia, ubezpieczający ponosi udział własny w kosztach prawnych wypadku ubezpieczeniowego. Udział własny ubezpieczającego w kosztach prawnych wynikających z wypadku ubezpieczeniowego określany jest w umowie ubezpieczenia w sposób kwotowy lub procentowy. OKRES UBEZPIECZENIA I CZAS TRWANIA ODPOWIEDZIALNOŚCI UBEZPIECZYCIELA Jeżeli strony nie postanowią inaczej, umowę ubezpieczenia zawiera się na okres 1 roku. 2. Jeżeli strony nie postanowią inaczej, odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się od godziny 0000 dnia następującego po zawarciu umowy, nie wcześniej jednak niż od dnia następnego po zapłaceniu składki w całości lub pierwszej raty składki, z zastrzeżeniem ust Jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują w zakresie określonych wypadków ubezpieczeniowych okres karencji, odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się po upływie okresu karencji. 4. Umowa ubezpieczenia zawarta na okres co najmniej 1 roku przedłuża się na rok kolejny, jeżeli ubezpieczający lub ubezpieczyciel nie wypowie umowy poprzez złożenie pisemnego oświadczenia na co najmniej 6 tygodni przed upływem okresu ubezpieczenia. Jeżeli strony nie postanowią inaczej, postanowienia zdania poprzedzającego stosuje się także do umowy ubezpieczenia zawartej na okres krótszy niż 1 rok, a kolejny okres obowiązywania umowy wynosi 1 rok. 5. W razie opłacania składki w ratach odpowiedzialność ubezpieczyciela ustaje w przypadku niezapłacenia kolejnej raty składki (w tym także kolejnej składki rocznej w przypadku, o którym mowa w ust. 4), pod warunkiem wezwania ubezpieczającego przez ubezpieczyciela do zapłaty zaległej składki z zagrożeniem, że brak zapłaty w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania spowoduje ustanie odpowiedzialności i rozwiązanie umowy. 6. Oświadczenie woli, o którym mowa w ust. 4 i ust. 5, wymaga formy pisemnej Jeżeli ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność jeszcze przed zapłaceniem składki lub jej pierwszej raty, a składka lub jej pierwsza rata nie została zapłacona w terminie, ubezpieczyciel może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym i żądać zapłaty składki za okres, przez który ponosił odpowiedzialność. W przypadku braku wypowiedzenia umowy wygasa ona z końcem okresu, za który przypadała nie zapłacona składka. 2. Jeżeli odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się od dnia następnego po zapłaceniu składki lub pierwszej raty składki w całości, a składka lub pierwsza rata składki nie została zapłacona w terminie, umowa może zostać rozwiązana z zachowaniem 14 dni okresu wypowiedzenia, po uprzednim wezwaniu ubezpieczającego do zapłaty zaległej składki lub pierwszej raty składki. 3. Jeżeli w umowie ubezpieczenia zostało ubezpieczone więcej niż jedno ryzyko ubezpieczeniowe, prawo do wypowiedzenia umowy lub odstąpienia od umowy albo roszczenie o zwrot składki ogranicza się wyłącznie do ryzyka ubezpieczeniowego, w związku z którym powstało prawo do odstąpienia lub wypowiedzenia albo roszczenie o zwrot składki. Umowa ubezpieczenia obowiązuje bez zmian w zakresie pozostałych ryzyk ubezpieczeniowych. Postanowienia zdania

16 poprzedzającego stosuje się także w przypadku zawarcia umowy na więcej niż jeden wariant ubezpieczenia. 4. Oświadczenie woli, o którym mowa w ust. 1 i ust. 2, wymaga formy pisemnej. SKŁADKA UBEZPIECZENIOWA Składka ubezpieczeniowa to świadczenie pieniężne, które ubezpieczający jest zobowiązany zapłacić ubezpieczycielowi za każdy rok obowiązywania umowy ubezpieczenia. Postanowienia zdania poprzedzającego stosuje się także w przypadku umów ubezpieczenia zawartych na czas nieokreślony lub okres dłuższy niż jeden rok. 2. Składkę ubezpieczeniową ustala się na podstawie taryfy składek obowiązującej w dniu zawarcia umowy. 3. Taryfa składek, w tym również system zwyżek lub zniżek, ustalana jest na podstawie następujących kryteriów: wysokość sumy ubezpieczenia, wysokość udziału własnego, liczba osób ubezpieczonych, wersja i wariant ubezpieczenia, rodzaj wykonywanej działalności gospodarczej lub wolnego zawodu, liczba zatrudnionych pracowników, przychód lub suma bilansowa przedsiębiorstwa, rodzaj pojazdu, tryb płatności składki (w całości lub w ratach), rodzaj tytułu prawnego do nieruchomości, powierzchnia nieruchomości, okres ubezpieczenia, możliwość i tryb przedłużenia okresu ubezpieczenia, obowiązywanie okresu karencji dla określonych wypadków ubezpieczeniowych w okresie ubezpieczenia, informacje o przebiegu umów ubezpieczenia ochrony prawnej (szkodowość), skutki opóźnienia w zapłacie składki oraz ilość ryzyk ubezpieczeniowych objętych ochroną ubezpieczeniową w danym wariancie umowy ubezpieczenia. 4. Składka ubezpieczeniowa lub rata składki jest płatna w terminie określonym w umowie ubezpieczenia, z zastrzeżeniem ust W przypadku przedłużenia umowy, o którym mowa w 16 ust. 4, kolejna składka roczna lub jej pierwsza rata płatna jest do ostatniego dnia upływającego okresu ubezpieczenia. Kolejne raty składki płatne są w rocznicę terminów płatności rat składki mających zastosowanie w pierwszym roku obowiązywania umowy. 6. Jeżeli ubezpieczający podał do wiadomości ubezpieczyciela nieprawdziwe informacje mające wpływ na wysokość składki ubezpieczeniowej, ubezpieczający zobowiązany jest w terminie 7 dni od ujawnienia się prawdziwych danych, do zapłaty składki należnej w przypadku podania prawdziwych informacji. Postanowienia zdania poprzedzającego stosuje się odpowiednio w razie zmiany danych mających wpływ na wysokość składki ubezpieczeniowej. 7. W przypadku rozwiązania umowy ubezpieczenia, w całości lub w części wymienionych w umowie ryzyk ubezpieczeniowych albo wariantów umowy ubezpieczenia, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. ZASADY PRZENIESIENIA OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ NA INNY POJAZD W WARIANCIE UBEZPIECZENIA OCHRONA PRAWNA POJAZDU W wariancie ubezpieczenia Ochrona prawna pojazdu", jeżeli ubezpieczony pojazd zostanie zbyty lub wyrejestrowany, ochrona ubezpieczeniowa ulega przeniesieniu na kolejny pojazd tego samego rodzaju (pojazd jest tym samym ryzykiem ubezpieczeniowym), będący własnością lub współwłasnością ubezpieczającego, począwszy od dnia zbycia pojazdu.

17 2. W przypadku wskazanym w ust. 1, ubezpieczający ma także prawo do wypowiedzenia umowy ubezpieczenia ze skutkiem natychmiastowym, a umowa rozwiązuje się z dniem zbycia lub wyrejestrowania ubezpieczonego pojazdu. Postanowienia 17 ust. 3 stosuje się. 3. Oświadczenie woli, o którym mowa w ust. 1 i ust. 2, wymaga formy pisemnej. ZASADY PRZENIESIENIA OCHRONY UBEZPIECZENIOWEJ NA INNĄ NIERUCHOMOŚĆ W przypadku wariantu Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" i Ochrona prawna nieruchomości", w razie zbycia nieruchomości lub rozwiązania umowy, na podstawie której użytkowana jest nieruchomość, ubezpieczający może przenieść ochronę ubezpieczeniową na inną nieruchomość, a ochrona ubezpieczeniowa ulega przeniesieniu od dnia zbycia nieruchomości lub od dnia rozwiązania umowy, na podstawie której użytkowana była nieruchomość. 2. W przypadku wskazanym w ust. 1, ubezpieczający ma także prawo wypowiedzieć umowę ubezpieczenia w zakresie wariantu Ochrona prawna firmy lub wolnego zawodu" i Ochrona prawna nieruchomości" ze skutkiem natychmiastowym, a umowa ubezpieczenia w zakresie tego wariantu rozwiązuje się z dniem zbycia nieruchomości lub rozwiązania umowy, na podstawie której użytkowana była nieruchomość. Postanowienia 17 ust. 3 stosuje się. 3. Oświadczenie woli, o którym mowa w ust. 2, wymaga formy pisemnej. 4. Jeżeli zmiana nieruchomości powoduje zmianę wysokości należnej składki ubezpieczeniowej, ubezpieczający zostanie zobowiązany do dopłaty składki w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia przeniesienia ochrony ubezpieczeniowej. Jeżeli składka należna jest niższa od dotychczasowej, ubezpieczyciel dokonana zwrotu składki w terminie 14 dni od dnia przeniesienia ochrony ubezpieczeniowej. OBOWIĄZKI UBEZPIECZAJĄCEGO W RAZIE WYSTĄPIENIA WYPADKU UBEZPIECZENIOWEGO Ubezpieczający zobowiązany jest zgłosić wypadek ubezpieczeniowy w terminie umożliwiającym przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w przedmiocie odpowiedzialności ubezpieczyciela. Ubezpieczający zobowiązany jest przedłożyć wszystkie posiadane dokumenty, informacje i inne dowody dotyczące wypadku ubezpieczeniowego. Postanowienia zdania poprzedzającego nie naruszają praw i obowiązków ubezpieczającego, o których mowa w Ubezpieczający jest zobowiązany na wniosek ubezpieczyciela do niezwłocznego przekazania dokumentów, informacji lub złożenia oświadczeń niezbędnych do podjęcia przez ubezpieczyciela decyzji w przedmiocie odpowiedzialności ubezpieczeniowej. Ubezpieczający powinien także niezwłocznie poinformować ubezpieczyciela o każdej okoliczności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części. 3. Ubezpieczający na wniosek ubezpieczyciela zobowiązany jest informować ubezpieczyciela o przebiegu i stanie sprawy sądowej oraz przekazywać związane ze sprawą pisma procesowe i inne dokumenty, a także jest zobowiązany do uzgadniania z ubezpieczycielem wszelkich czynności, które powodują lub mogą powodować powstanie kosztów prawnych oraz do niepodejmowania czynności, które przyczyniałyby się do ich nieuzasadnionego zwiększenia. 4. Ubezpieczający zobowiązany jest do

18 niepowodowania utraty prawa ubezpieczyciela do zwrotu poniesionych przez niego kosztów prawnych, w szczególności zobowiązuje się nie zawierać ugody, cofać lub dokonywać zmiany powództwa bez uzyskania uprzedniej pisemnej zgody ubezpieczyciela. Postanowienia zdania poprzedzającego nie naruszają praw i obowiązków ubezpieczającego, o których mowa w W przypadku dochodzenia roszczeń ubezpieczający jest ponadto zobowiązany: 1. ) przed wytoczeniem powództwa umożliwić ubezpieczycielowi przeprowadzenie przedsądowego postępowania wyjaśniającego, mającego na celu ustalenie wszystkich okoliczności wypadku ubezpieczeniowego oraz korzystne dla ubezpieczającego rozstrzygnięcie problemów prawnych będących istotą zgłoszonego wypadku ubezpieczeniowego, 2. ) przed wytoczeniem powództwa albo przed wniesieniem środka odwoławczego lub innego środka zaskarżania od orzeczenia sądu lub innego organu, uzyskać pisemną akceptację ubezpieczyciela w przedmiocie odpowiedzialności ubezpieczyciela w zakresie pokrywania kosztów prawnych w toku danej instancji. Przed wniesieniem środka odwoławczego od orzeczenia sądu ubezpieczający zobowiązany jest zwrócić się do ubezpieczyciela o przyjęcie odpowiedzialności ubezpieczeniowej w zakresie pokrywania kosztów prawnych kolejnej instancji. Postanowienia zdania poprzedzającego nie naruszają praw i obowiązków ubezpieczającego, o których mowa w 23, 3. ) wstrzymać się z wytoczeniem powództwa przed sąd do czasu prawomocnego zakończenia toczącego się już innego postępowania sądowego, jeżeli jego wynik może mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu, a niezwłoczne wniesienie sprawy na drogę sądową nie jest uzasadnione przedawnieniem roszczenia lub upływem terminu zawitego. 22 Jeżeli ubezpieczający, adwokat lub radca prawny ubezpieczającego, nie wykonał obowiązków wynikających z umowy ubezpieczenia lub ogólnych warunków ubezpieczenia, w szczególności naruszył postanowienia 21, powodując utratę prawa do zwrotu kosztów procesu, ubezpieczyciel może żądać zwrotu poniesionych kosztów prawnych. 23 Zgłoszenie wypadku ubezpieczeniowego ubezpieczycielowi nie zwalnia ubezpieczającego od obowiązków, jakie ma wobec innych podmiotów, w szczególności: sądów, Prokuratury, Policji, urzędów publicznych lub podmiotów z którymi ubezpieczający zawarł umowę będącą przedmiotem sporu, jak również z obowiązków podjęcia czynności niezbędnych do zachowania możliwości dalszego dochodzenia roszczeń lub obrony przed sądem, w szczególności zgłoszenia roszczeń, zawiadomienia sprzedawcy o wadzie, wszczęcia postępowania sądowego lub administracyjnego, zgłoszenia zarzutów, wniosków dowodowych, wniesienia sprzeciwu, zażalenia, apelacji lub innego środka odwoławczego albo zaskarżenia. ZASADY WYKONANIA UMOWY I USTALANIA WYSOKOŚCI KOSZTÓW PRAWNYCH (ŚWIADCZEŃ UBEZPIECZENIOWYCH) Niezwłocznie po zgłoszeniu wypadku ubezpieczeniowego ubezpieczyciel podejmuje postępowanie wyjaśniające dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia, a także informuje