Systemy Geomembran - gumowej folii hydroizolacyjnej Firestone EPDM

Transkrypt

1 Systemy Geomembran - gumowej folii hydroizolacyjnej Firestone EPDM 0. WPROWADZENIE 1. PROJEKTOWANIE 2. WYKONAWSTWO 1.1 Zastosowania 1.2 Wybór miejsca budowy 1.3 Geometria robót 1.4 Przygotowanie gruntu 1.5 System odwodnieniowy 1.6 Geomembrana 1.7 Szczegóły 2.1 Roboty ziemne 2.2 Roboty izolacyjne

2 0 WPROWADZENIE Podręcznik ten zawiera informacje dotyczące systemów hydrotechnicznych opartych na geomembranie EPDM firmy Firestone. Oprócz informacji ogólnych na temat zastosowania geomembrany, podręcznik podaje informacje dotyczące przygotowania terenu budowy i robót ziemnych. W pierwszej chwili projektowanie i wykonawstwo w budownictwie wodnym może wydawać się bardzo proste. Jeżeli jednak wykonawca i projektant nie wezmą pod uwagę wszystkich czynników dotyczących projektowania i instalacji, to podczas robót mogą pojawić się poważne problemy. Ogólnie rzecz biorąc w przypadku prostych przedsięwzięć, projekt może być przygotowany przez inwestora lub wykonawcę. W przypadku większych zbiorników wodnych, projektowanie jest o wiele bardziej złożone i wykonawca powinien opracować projekt wspólnie ze specjalistą budownictwa wodnego. Pierwsza część tego podręcznika może być wykorzystana przez wykonawcę w celu opracowania projektu. Specjalista budownictwa wodnego powinien odpowiedzieć na pytania dotyczące: robót ziemnych, drenażu, ochrony geomembrany, itp. Jeśli jest to niezbędne, to należy przed rozpoczęciem zadania, wykonać badania geologiczne i geotechniczne, badania te powinny wyjaśnić następujące kwestie: - rodzaj zalegających gruntów, - wysokość i zmiany poziomu wód gruntowych, - obecność gazów w gruncie (torf, materia organiczna), - ryzyko nierównomiernego osiadania (grunty wulkaniczne, nasypy niekontrolowane,...), - ryzyko erozji wewnętrznej (grunty krasowe, wyrównanie wgłębień odpadkami,...). Aby osiągnąć stabilność podłoża i trwałą wodoszczelność należy zawsze stosować się do zasad mechaniki gruntów. Tematy te zostaną opisane w pierwszej części tego podręcznika. Druga część podręcznika dotyczy instalacji geomembrany - systemu hydrotechnicznego. Ta część opisuje przygotowanie placu budowy, zagęszczanie gruntu, układanie drenażu, instalację geomembrany, klejenie, łączenie, wykonywanie detali, itp. Geomembrany wodoszczelne muszą być instalowane przez autoryzowanego wykonawcę Firestone. Instalacja powinna być wykonana zgodnie ze specyfikacją firmy Firestone. W przypadku jakichkolwiek pytań i wątpliwości proszę skontaktować się ze specjalistami firmy

3 1 PROJEKTOWANIE 1.1 MIEJSCE ZASTOSOWANIA Zalecenia podane w poniższym opracowaniu odnoszą się głównie do zbiorników wody nie przeznaczonej do picia. Są to następujące zbiorniki: - Stawy rolne i rybne - Kanały irygacyjne - Sadzawki dekoracyjne - Zbiorniki przeciw pożarowe - Zbiorniki naturalnego lub powietrznego uzdatniania wody - Itp. Geomembrana Firestone może być również stosowana w innych przypadkach, takich jak uszczelnianie wałów, nabrzeży itd. Geomembrana może być stosowana na powierzchni i pod ziemią. Geomembrany nie należy stosować tam, gdzie ciśnienie działające od spodu może zniweczyć właściwe funkcjonowanie geomembrany oraz tam, gdzie EPDM może wejść w kontakt z substancjami chemicznymi, które mogą uszkodzić geomembranę. Aby uzyskać dodatkowe informacje należy skontaktować się ze specjalistami firmy Tagra-Matrix. 1.2 WYBÓR MIEJSCA BUDOWY Na etapie wyboru miejsca budowy należy wziąć pod uwagę kilka elementów, które wpłyną na długotrwałe, bezproblemowe użytkowanie budowli wodnej. Wybór miejsca budowy powinien być dokonany przez inżyniera specjalistę, ponieważ jest tutaj wymagana znajomość mechaniki gruntów. Poniżej wymieniono i opisano parametry, które należy wziąć pod uwagę w momencie wyboru miejsca budowy. WŁAŚCIWOŚCI GRUNTU Aby zapewnić stabilność gruntu we wszystkich warunkach wszelkie roboty muszą być wykonane zgodnie z zasadami mechaniki gruntów. Należy znać właściwości, przenikalność i grubość warstw zalegających pod warstwą wodoszczelną. Poniższa tabela umożliwia wykonawcy zapoznanie się z ryzykiem. RODZAJ GRUNTU RYZYKO ROZWIĄZANIE - Grunt ściśliwy (torf, piasek drobny, itp.) - Znaczne wydzielanie gazu - Ciśnienie pod geomembraną - Drenaż gazowy - Pochyłość terenu musi być

4 - Grunt zawierający materię organiczną (miejsca po starych stawach przemysłu cukierniczego i papierniczego) - Grunty narażone na niebezpieczeństwo erozji wewnętrznej (wypełnienia w gruncie w formie odpadków, gruntów wapiennych, skał gipsowych) - Grunty wulkaniczne (miękkie iły, ściśliwe namuły) - Osiadanie - Możliwość konsolidacji gruntów wypełniających - Fermentacja - Ciśnienie pod geomembraną (bąble gazu) - W razie przecieku przechowywany płyn może rozpuścić grunt - Zawał spowodowany wypłukaniem gruntu przez wodę - Zdolność absorpcji - Nierównomierne osiadanie powodujące rozrywanie geomembrany w miejscach klejenia. dostosowana do instalacji drenażowej odprowadzającej gaz - Właściwe zagęszczenie - Drenaż gazowy - Zmiana miejsca budowy lub dobre rozeznanie geologiczne w celu zlokalizowania wypełnień w gruncie - Zagęszczanie specjalistyczne lub podwójna warstwa wodoszczelna - Warstwa pośrednia - Specjalny drenaż i specjalistyczne zagęszczanie wokół detali POZIOM WODY GRUNTOWEJ Jeżeli poziom wody gruntowej wypada wyżej niż dno projektowanego zbiornika, roboty izolacyjne mogą być niemożliwe. Woda gruntowa może powodować powstawanie i oddziaływanie ciśnienia na dno zbiornika (od spodu). Powyższa sytuacja może również wystąpić w przypadku podniesienia się poziomu wody gruntowej. Z tego powodu poziom wody gruntowej musi być znany (zarówno poziom średni i poziom maksymalny). Jeżeli poziom wody gruntowej przekroczy poziom ułożenia geomembrany, to może dojść do jej uniesienia, jak i uszkodzenia drenażu gazowego. W tym przypadku potrzebne jest zastosowanie odpowiedniego systemu drenującego pod geomembraną oraz balastu na górze geomembrany. 1.3 GEOMETRIA ROBÓT DNO Spadek 2% jest zalecany w celu: - właściwego działania sytemu drenującego - łatwego czyszczenia placu budowy - łatwego utrzymania i konserwacji zbiornika Spadki są istotne w przypadku zbiorników o dużej powierzchni. Spadki powinny uwzględniać obliczone osiadania.

5 RYS. 1 : SPADEK DNA RYS. 2 : SPADEK DNA NACHYLENIE SKARP Stabilność skarp jest zagadnieniem geotechnicznym. Obecność wody gruntowej i właściwości gruntu odgrywają dużą rolę w stabilności skarpy. Geomembrana nie może być stosowana w celu stabilizowania skarpy. Obliczenia stabilności skarpy powinny uwzględniać: - stabilność systemu drenującego i innych warstw pomiędzy dnem zbiornika - wpływ fal - konsekwencje szybkiego opróżniania - konsekwencje przecieku - stabilność warstwy ochronnej geomembrany (jeśli taka warstwa występuje) - łatwość instalacji

6 Jeżeli obliczenia stabilności nie były wykonywane, wykonawca powinien przyjąć minimalne nachylenia 2:1, jeżeli wysokość skarpy (powyżej podstawy zbiornika) wynosi od 5 do 10 m. Wartości podane w poniższej tabeli mogą służyć jako przewodnik. Wartości te uwzględniają właściwości gruntu. Ze względu na wcześniej wspomniane powody wartości poniższe powinny być traktowane z dużą ostrożnością. RODZAJ GRUNTU NACHYLENIE Grunt gliniasty 2,5:1 Grunt gliniasto-plastyczny 2-3:1 Piasek, żwir 2:1 Grunt skalisty 1,5:1 KORONA SKARPY Korona skarpy powinna mieć minimalną szerokość: - 1,0 m - w przypadku mocowania systemu na koronie - 3,0 m - jeżeli po koronie skarpy, podczas budowy lub w czasie eksploatacji, będą poruszać się pojazdy lub inne maszyny. Jeżeli nie można osiągnąć takiej szerokości korony, to należy zastosować inną metodę mocowania. Zaleca się zastosowanie lekkiego spadku (1%) na zewnątrz zbiornika. MAKSYMALNA DŁUGOŚĆ ZBIORNIKA Fale generowane przez wiatr lub łodzie oddziałują na skarpy. Im większa długość zbiornika w kierunku przeważających wiatrów i bardziej stromy brzeg skarpy, tym większe będzie oddziaływanie fal. Oddziaływanie fal może być zredukowane przez: - budowanie mniejszych, ale głębszych zbiorników wodnych - wybór innego kształtu zbiornika - krótsze boki w kierunku przeważających wiatrów - budowa kilku mniejszych stawów zamiast jednego dużego. Stosownie do wysokości fal, właściwości gruntu i nachylenia skarpy zaleca się: - właściwą ochronę geomembrany w zależności od nachylenia skarpy (beton, żwir) - właściwe mocowanie geomembrany - właściwe zagęszczenie gruntu MAKSYMALNY POZIOM CIECZY Im wyższy poziom cieczy w zbiorniku tym większe ciśnienie. Wyższe jest ryzyko osiadania gruntu i rozerwania geomembrany. Pomimo znacznej elastyczności geomembrany EPDM Firestone, wgłębienia w gruncie mogą spowodować perforację geomembrany, szczególnie, gdy grunt zawiera gruby

7 żwir. Aby uniknąć takiej sytuacji należy ułożyć drobnoziarnistą warstwę podkładową oraz geowłókninę. 1.4 PRZYGOTOWANIE GRUNTU GRUNT RODZIMY Podłoże (warstwa gruntu wchodząca w bezpośredni kontakt z geomembraną) powinno być czyste i równe, bez grudek i zagłębień. Warstwa stykowa powinna kompensować różnice osiadania gruntu i umożliwiać instalacje systemu drenującego. Podłoże może być przygotowywane na różne sposoby: - po usunięciu żwiru i otoczaków oraz roślinności podłoże należy wygładzić i zagęścić - stosowania warstw wypełniających o odpowiednim uziarnieniu (piasek, grunt stabilizowany,...) Roślinność Przed rozpoczęciem zagęszczania należy usunąć wszystkie rośliny, nie usunięcie roślin mogłoby spowodować tworzenie się gazów i późniejsze zagęszczanie podłoża. Tam, gdzie możliwe jest ponowne pojawienie się roślin (np. w miejscu kotwienia) zalecamy stosowanie środków chwastobójczych. Środki chwastobójcze nie mogą zawierać substancji, które mogłyby naruszyć strukturę materialną geomembrany. Zagęszczanie Warstwa gruntu leżąca pod geomembraną powinna być optymalnie zagęszczona (95% optimum Proctor'a), grunt należy zagęszczać mechanicznie lub w sposób naturalny. Zagęszczanie korony nasypu musi być wykonywane ze szczególną uwagą. Uwaga: Wartość optimum Proctor'a odpowiada stanowi równowagi gruntu między konsolidacją i spęcznieniem. Geowłóknina Zaleca się układania geowłókniny między podłożem i geomembraną. Układanie geowłókniny na skarpach jest konieczne, ułożenie na skarpie dodatkowej warstwy gruntu jest często bardzo trudne. W zależności od rodzaju gruntu można stosować geowłókniny o masie od 200 do 500 g/m 2. Tam, gdzie geowłóknina ma spełniać rolę drenażu należy sprawdzić jej przenikalność. W takich przypadkach należy stosować geowłókniny drenujące (np. Geowłókninę igłową PP). PODŁOŻA TWARDE (BETON, GRUNTY STABILIZOWANE,...) Na podłożach twardych takich jak beton, zawsze należy stosować geowłókninę, chyba, że geomembrana jest całkowicie przyklejana. Na podłożach bitumicznych (asfaltobeton, grunty stabilizowane emulsją bitumiczną) należy stosować geowłókniny o masie min.

8 300 g/m 2. GRUNT WOKÓŁ KONSTRUKCJI BETONOWYCH Geomembrana mocowana do konstrukcji betonowych musi przenieść naprężenia powodowane przez ruchy gruntu. Zagęszczanie gruntu wokół konstrukcji betonowych musi być prowadzone ze szczególną uwagą, ma to na celu ograniczenie osiadania do minimum. Grunt wypełniający, układany wokół konstrukcji betonowej, musi być zagęszczony do wartości 95% optimum Proctora. BADANIE GRUNTU Należy sprawdzić jakość gruntu i powierzchni, ma to na celu określenie kroków przygotowawczych, które należy wykonać przed ułożeniem geomembrany. 1.5 SYSTEM ODWADNIAJĄCY Lokalne warunki gruntowe decydują o tym, czy konieczne będzie zastosowanie warstwy drenującej. Jeżeli ciecz może doprowadzić do destabilizacji gruntu, należy ograniczyć ilość wody w gruncie. Cel ten można osiągnąć za pomocą systemu drenującego, podwójnego systemu wodoszczelnego z warstwą drenującą między geomembranami lub przez pokrycie korony skarpy geomembraną, co zabezpieczy przed infiltracją i zalewaniem. Obecność gruntów gliniastych ogranicza przenikalność gruntu. W takim przypadku zalecane jest zastosowanie systemu drenującego pod geomembraną. KRYTERIA STOSOWANIA Stosowanie systemu drenującego nie jest konieczne, jeśli przepuszczalność warstwy przewyższa od 4 do 10 m/s lub, gdy nie przewiduje się podciśnienia. W wielu przypadkach system drenujący pozwala na szybkie wykrycie przecieków. Drenaż wodny/gazowy jest zawsze wymagany w następujących przypadkach: - gdy możliwy jest ruch wody pod geomembraną w gruntach, w których może wystąpić erozja (grunty krasowe,...) - grunty zawierają materię organiczną - skarpy zbudowane są z gruntów gliniastych (stabilność podczas opróżniania,...) - gdy oczekiwane są zmiany poziomu wód gruntowych - w zbiorniku składowane są substancje organiczne lub mogące zanieczyścić środowisko Rysunek 3 podsumowuje główne przypadki ciśnienia panującego pod geomembrana

9 3.1 Obecność warstwy nieprzepuszczalnej powoduje osuwanie się skarp 3.2 Podnoszenie się poziomu wody gruntowej powoduje unoszenie dna 3.3 Rozkład substancji organicznych 3.4 Obecność materii organicznej i przecieki geomembrany 3.5 Poziom wody gruntowej jest wyższy od poziomu cieczy w zbiorniku 3.6 Nagła zmiana poziomu wody w zbiorniku RYS. 3: PRZYPADKI CIŚNIENIA POD ZBIORNIKIEM DRENAŻ WODNY Drenaże wodny i gazowy są często ze sobą powiązane. Z tego względu, zalecamy lekkie nachylenie (+/-1%) dna w kierunku skarpy. Wodę można odprowadzić w jeden z następujących sposobów: - warstwa materiału przepuszczalnego o minimalnej grubości 100 mm

10 - przepuszczalny materiał geowłóknisty - siatka rowków drenujących przykrytych przepuszczalną gewłókniną lub cienką warstwą przepuszczalną. Aby zabezpieczyć system przed zapychaniem się, należy zainstalować filtr naturalny lub syntetyczny między gruntem i warstwą drenującą. Należy przestrzegać zasad użytkowania filtra. Woda powinna być zbierana przez sieć rur głównych, umieszczonych w najniższych punktach zbiornika. W przypadku większych budowli wodnych zalecamy stosowanie wydzielonych obszarów sieci drenującej, umożliwi to łatwą lokalizację przecieku. RYS. 4: DRENAŻ WODNY Wielkość i spadek w systemie drenującym zależy od następujących czynników: - dopuszczalnego tempa przecieku - tempa przepływu wody spoza zbiornika - dopuszczalnego ciśnienia pod geomembraną - ewentualnych awaryjnych wycieków W przypadku mniejszych obiektów, zalecamy stosowanie rurek drenujących o średnicy 60 mm. W przypadku większych obiektów należy dokładnie obliczyć rozmiar i gęstość sieci, a także ciśnienie ssące. Więcej informacji powinien podać producent. DRENAŻ GAZOWY W gruntach mało przepuszczalnych zaleca się stosowanie rur perforowanych o średnicy 40 do 80 mm, ułożonych w rozstawie 20 m. Jeżeli spodziewane jest występowanie gazu pod ciśnieniem, rozstaw rur powinien wynosić 10 m. Pomiędzy rurami należy ułożyć piasek (lub podobny materiał) lub przepuszczalny materiał geosyntetyczny.

11 Jako alternatywę można zastosować płaski drenaż syntetyczny. Nie można dopuścić do kontaktu geomembrany EPDM z powierzchnią cierną systemu drenującego. Otwory wentylacyjne są zawsze umieszczone w najwyższych punktach skarpy i powinny być zakryte daszkiem. Drenaż gazowy powinien być tak zaprojektowany, aby niemożliwe było jego zalanie. Wszystkie systemy odprowadzające gazy powinny być zespolone z systemami odprowadzającymi wodę. RYS. 5: DRENAŻ GAZOWY 1.6 GEOMEMBRANA DANE TECHNICZNE Wszystkie elementy systemu hydrotechnicznego powinny być wyprodukowane przez Firestone, zgodnie z opisem w Kartach Danych Technicznych lub powinny być zatwierdzone przez Firestone. Geomembrana Firestone to geomembrana EPDM wykonana z gumy syntetycznej. Arkusze są łączone w fabryce zanim zostaną poddane wulkanizacji, ma to na celu ograniczenie ilości łączeń na budowie. Geomembrany EPDM są zwijane w rulony o długości 3,30 m. Arkusze mogą mieć następujące wymiary: - szerokość (m) 3,05; 6,10; 9,15; 12,20 lub 15,25 - długość (m) 15,25; 30,50; 45,75 lub 61,00

12 - grubość (mm) 1,00; 1,15 lub 1,52 Na każdej rolce naniesiony jest znak firmowy, grubość, wymiary, data, numer serii produkcyjnej, a także strzałka wskazująca kierunek rozwijania. TRANSPORT I PRZECHOWYWANIE Należy zachować szczególną ostrożność podczas transportu, ładowania i rozładowywania geomembrany. Nieuwaga może spowodować uszkodzenie geomembrany. Rolki muszą być składowane na płaskiej i czystej powierzchni, wolnej od ostrych krawędzi. Geomembrany EPDM nie wymagają szczególnej ochrony przed czynnikami atmosferycznymi. Jednakże, wszystkie akcesoria muszą być przechowywane w suchym i ciepłym miejscu (od 10 o C do 25 o C) oraz muszą być chronione przed warunkami pogodowymi. MOCOWANIE GEOMEMBRANY Geomembrana powinna być przymocowana do podłoża tak, aby nie ześlizgiwała się ze skarpy i nie była podnoszona przez wiatr. W zależności od sytuacji geomembrana może być mocowana na różne sposoby: na górze skarpy, u podstawy skarpy lub na platformie pośredniej. MOCOWANIE GÓRNE Polega na zakopaniu końca geomembrany w rowie lub przyciśnięciu geomembrany balastem. Wymiary rowu zależą od wymaganych sił mocujących. Dla gruntu spoistego, minimalny przekrój rowu to 0,40 x 0,40 m. Ponadto, wymiary przekroju rowu zależą od odległości (L) między miejscami mocowania geomembrany, odległości od miejsca mocowania i poziomu wody, prędkości wiatru, itp.... Geomembrana powinna być załamana na dnie rowu na min. 300 mm. Poniższa tabela podaje kilka użytecznych wartości przekroju rowu w zagęszczonym gruncie gliniastym. DŁUGOŚĆ SKARPY (m) PRZEKRÓJ ROWU (m 2 ) Niska lub średnia wartość wiatru (<100 km/h) Wysoka prędkość wiatru (>100 km/h) < 3 0,16 0, ,16 0, ,16 0, ,25 0,36 > 40 >0,36 >0,49 Jako alternatywę można stosować balastowanie. Należy przeprowadzić badania, aby ustalić podatność balastu na erozję (patrz rysunki).

13 RYS. 6: MOCOWANIE ZA POMOCĄ BALASTU RYS. 7: MOCOWANIE W ROWIE MOCOWANIE POŚREDNIE Jeżeli skarpa jest wysoka, może wystąpić konieczność mocowania pośredniego, ten sposób mocowania ma wyrównać ruchy geomembrany. W takim przypadku można stosować balast. Platforma pośrednia powinna być usytuowana na skarpie tak, aby nie zakłócić stabilności skarpy. Geomembrana może być zamocowana za pomocą balastu lub przez zakopanie. Każda platforma, na której zastosowano rowy mocujące, wymaga zastosowania systemu drenującego. RYS. 8: MOCOWANIE POŚREDNIE MOCOWANIE U PODSTAWY SKARPY Jeżeli na dnie zbiornika zalega grunt o wystarczającej nieprzepuszczalności (glina, warstwa geologiczna nieprzepuszczalna,...), to mocowanie na dnie zbiornika wystarcza dla zapewnienia wodoszczelności.

14 RYS. 9: MOCOWANIE U PODSTAWY Z ZASTOSOWANIEM BALASTU Bardziej praktycznym rozwiązaniem jest wykopanie rowu u podstawy skarpy, rów powinien mieć głębokość 1 m. Jeżeli nieprzepuszczalna warstwa gruntu jest usytuowana głęboko, to możliwe jest przedłużenie geomembrany tak, aby strata wody była na dopuszczalnym poziomie. Jako alternatywę, można przedłużyć geomembranę do warstwy nieprzepuszczalnej. W zależności od miejsca usytuowania warstwy nieprzepuszczalnej, mocowanie może być wykonany w sposób podany na rysunku poniżej. W przypadku mocowania u podstawy skarpy, projektant musi sprawdzić stabilność skarpy przed rozpoczęciem wykonywania rowu. RYS. 10: MOCOWANIE U PODSTAWY SKARPY W ROWIE OCHRONA GEOMEMBRANY W szczególnych warunkach pracy, będzie wymagana ochrona geomembrany. Poniższa tabela przedstawia zalecenia dotyczące niekorzystnych wpływów zewnętrznych. Wiatr OCHRONA PRZED ZALECENIA - balast na dnie (w przypadku tymczasowego opróżniania) - odpowiedni przekrój rowów mocujących

15 Fale Obiekty pływające (pnie, łodzie) Lód Zwierzęta (gryzonie) Gorące płyny Pracujące pojazdy Lokalne turbulencje o prędkości wody przekraczającej 1m/s (mieszadła wewnętrzne) Bezpieczeństwo - ochrona mechaniczna skarp zależna od pochylenia (pokrycie głazami, płyty betonowe, beton lany) - małe zbiorniki: czyszczenie - duże zbiorniki: ochrona - mechaniczna ochrona skarp (gruba warstwa lodu) - drabiny - ochrona mechaniczna tam, gdzie geomembrana jest wystawiona na działanie płynów, których temperatura przewyższa 82 o C - ochrona geomembrany posypką piaskową (min. 20 cm) - rampy dojazdowe - ochrona za pomocą balastu - ogrodzenie Ochrona geomembrany może być osiągnięta w następujący sposób: - PODKŁAD: - podsypka piaskowa (minimalna grubość: 200 mm) ochrona za pomocą geowłókniny nie wymagana - żwir (minimalna grubość: 200 mm) wymagana ochrona za pomocą geowłókniny - elementy prefabrykowane (płyty) wymagana ochrona za pomocą geowłókniny RYS. 11: OCHRONA GEOMEMBRANY EPDM

16 - SKARPY: - Pokrycie głazami: Rozwiązanie to może być stosowane dla nachylenia skarpy 3:1. Wymagane jest zastosowanie warstwy pośredniej (geowłóknina + podsypka piaskowa) o minimalnej grubości 200 mm. Grubość warstwy pokrycia zależy od sił działających na skarpę. - Płyty prefabrykowane: U podnóża skarpy należy ułożyć geowłókninę i przeprowadzić obliczenia stabilności skarpy. - Wylewana warstwa betonowa: U podnóża skarpy należy ułożyć geowłókninę i przeprowadzić obliczenia stabilności skarpy. Wybór rodzaju geowłókniny zależy od wykonawcy robót, przed instalacją należy przeprowadzić badania terenowe wybranej geowłókniny. Wykonawca powinien wziąć pod uwagę następujące czynniki: - rodzaj pojazdów poruszających się po placu budowy - grubość warstwy układanej na geomembranie. PODWÓJNA WARSTWA WODOSZCZELNA W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie podwójnej warstwy wodoszczelnej z systemem drenującym. W takim przypadku wymagane są badania specjalne. Podwójną warstwę wodoszczelną stosuje się w przypadku występowania gruntów niestabilnych (krasowych) i zbiorników, w których konieczne jest monitorowanie wycieków. RYS. 12: PODWÓJNA WARSTWA WODOSZCZELNA

17 1.7 SZCZEGÓŁY WIADOMOŚCI OGÓLNE Jeśli jest to możliwe, to należy unikać cięcia geomembrany. W niektórych przypadkach, takich jak narożniki ścian betonowych, obróbki rur, nacięcia geomembrany EPDM ułatwią instalacje. W takich przypadkach należy stosować Formflash (arkusz niewulkanizowanego EPDM). Formflash należy mocować za pomocą odpowiedniego kleju, umożliwi to właściwe uszczelnienie (patrz rys. 21). OBRÓBKI ŚCIAN (BETONOWYCH, MUROWANYCH,...) Połączenia geomembrany z betonem lub murem powinny odpowiadać następującym zasadom: - grunt wokół elementów betonowych powinien być zagęszczony - powierzchnia styku powinna być gładka, czysta i wolna od grudek zaprawy przewyższających 5 mm. - geomembrana powinna być w pełni klejona do ściany przy pomocy kleju Bonding Adhesive - narożniki powinny być obrobione za pomocą Formflash - połączenie geomembrany ze ścianą powinno być tak wykonane, aby niemożliwa była infiltracja cieczy - geomembrana powinna być na końcu (na górze) zamocowana przy pomocy listwy wykończeniowej i odpowiednich łączników (w rozstawie 200 mm). Między geomembraną i ścianą należy umieścić uszczelkę WaterBlock, zgodnie z rysunkiem przedstawionym poniżej. RYS. 13: POŁĄCZENIE ZE ŚCIANĄ BETONOWĄ LUB MUROWANĄ OBRÓBKI RUR OKRĄGŁYCH

18 Obróbki rur okrągłych powinny być wykonywane z zastosowaniem arkuszy niewulkanizowanego EPDM Formflash. Obróbki te należy wykonywać w następujący sposób: - rura powinna być sztywno zamocowana, a temperatura rury nie może przekroczyć 800C - w geomembranie należy wyciąć okrągły otwór o połowę mniejszy od przekroju rury - arkusz EPDM należy naciągnąć na rurę - rura i arkusz EPDM zostaną połączone za pomocą pasa Formflash, zgodnie z poniższymi rysunkami - na koniec połączenie zostanie mechanicznie zabezpieczone przy pomocy kołnierza mocującego RYS. 14: OBRÓBKA RURY Z KOŃCEM DOSTĘPNYM RYS. 15: OBRÓBKA RURY Z KOŃCEM NIEDOSTĘPNYM SPUST ZBIORNIKA W miejscu spuszczania wody geomembrana powinna być mocowana mechanicznie. Tego typu obróbki wymagają ułożenia podkładu betonowego w miejscu mocowania spustu. Uszczelka WaterBlock powinna być umieszczona między geomembraną i betonem.

19 RYS. 16: SPUST Z KOŁNIERZEM MOCUJĄCYM RYS. 17: SPUST Z RURĄ WPUSZCZANĄ

20 2 WYKONAWSTWO 2.1 ROBOTY ZIEMNE KSZTAŁTOWANIE TERENU Kształtowanie terenu może być wykonane na kilka sposobów: - usunięcie gruntu rodzimego - dowóz gruntu (kształtowanie skarp) - rozwiązanie mieszane, część gruntu jest wykopywana i przesuwana na boki tworząc skarpy Poniższa tabela przedstawia zalety i wady wymienionych metod. Metoda Zalety Wady Wykop Kształtowanie skarp Metoda mieszana - niewielkie osiadania (naturalna konsolidacja) - prosty drenaż - prace są prowadzone powyżej poziomu wody gruntowej - kompromis obu systemów - usunięcie wykopanego gruntu - problemy z wodą gruntową - koszty - wymagane zagęszczanie - ryzyko niestabilności skarp PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA Grunt zalegający bezpośrednio pod geomembraną powinien być zagęszczony do wartości 95% optimum Proctora. Zagęszczenie może być osiągnięte metodą naturalną lub mechaniczną. Podłoże powinno być zagęszczane warstwami o miąższości 200 do 500 mm, za pomocą ubijaków wibracyjnych lub walców drogowych. Po zagęszczaniu można zastosować preparaty chwastobójcze. Warstwa podkładowa nie może zawierać żadnych sterczących elementów o

21 średnicy przewyższającej 5 mm. Po usunięciu kamieni i pniaków, itp., podłoże będzie właściwie przygotowane. Jeśli podłoże składa się z gruntów piaszczystych lub gliniastych, to geomembrana może być układana bezpośrednio na takiej powierzchni. W większości przypadków, wymagana jest dodatkowa warstwa materiału ziarnistego (piasek, grunt spoisty) i/lub warstwa geowłókniny o masie min. 300 g/m 2. Na skarpach i podłożu chropowatym (beton, mur), należy ułożyć geowłókninę o minimalnej masie 300 g/m 2. INSTALACJA DRENAŻU Rurki drenażowe są układane w rowkach, rowki powinny mieć lekkie nachylenie. Rurki nie mogą być uszkodzone lub spłaszczone podczas robót ziemnych (ruch maszyn budowlanych, zagęszczanie). Każda rurka powinna być chroniona przez geowłókninę, której zadaniem jest także chronienie geomembrany. Typ geowłókniny należy tak dobrać, aby unikać zapychania się systemu drenującego. RÓW KOTWIĄCY I PLATFORMA SKARPY Rów kotwiący powinien być wykopany wokół całej konstrukcji. Wykopany grunt może być składany obok rowu, na zewnątrz od zbiornika. Rów należy wykopać w takiej odległości, aby zabezpieczyć koronę skarpy przed osunięciem (patrz zalecenia w rozdziale 1). Aby ograniczyć naciągnięcie geomembrany krawędź korony nasypu powinna być zaokrąglona (promień krzywizny 300 do 500 mm). Korona skarpy powinna być ostrożnie zagęszczana i mieć lekki spadek 1% na zewnątrz zbiornika. ZAGĘSZCZANIE WOKÓŁ KONSTRUKCJI BETONOWYCH Aby uniknąć nierównomiernego osiadania grunt powinien być zagęszczany warstwami, każda warstwa musi być zagęszczona do 95% wartości optimum Proctor'a. PRZEWODY Wszystkie przewody muszą być ułożone przed układaniem i zagęszczaniem gruntu. KONTROLA ROBÓT ZIEMNYCH Wykonawca uszczelnienia powinien odwiedzić plac budowy, aby sprawdzić czy roboty ziemne zostały wykonane właściwie. Wykonawca powinien sporządzić plan klejenia arkuszy na budowie. Wybór arkuszy EPDM będzie zależeć od tego planu. Stan powierzchni musi zostać skontrolowany i każda nierówność powinna zostać usunięta. Wszystkie korekty powinny być wykonane przed rozpoczęciem robót izolacyjnych. 2.2 ROBOTY IZOLACYJNE UKŁADANIE GEOWŁÓKNINY Geowłóknina powinna być układana z zakładem 300 mm. Aby zapobiec podnoszeniu geowłókniny przez wiatr, należy ją tymczasowo

22 obciążyć za pomocą worków z piaskiem lub opon. UKŁADANIE GEOMEMBRANY Rolki geomembrany powinny być rozłożone zgodnie ze sporządzonym wcześniej planem. Układanie należy rozpocząć od pokrycia skarp. Arkusze geomembrany powinny być rozwijane z rowu mocującego w dół skarpy. Aby zabezpieczyć geomembranę przed zsuwaniem się podczas rozwijania należy ją tymczasowo przymocować. Podczas układania geomembrany należy sprawdzić, czy nie przykrywamy kamieni i elementów o ostrych krawędziach. Podczas układania arkuszy, należy unikać tworzenia się fałd geowłókniny i uszkodzeń podłoża, ułatwi to właściwe manewrowanie geomembraną. Geomembrana powinna być unoszona na obwodzie, co umożliwi przesuwanie geomembrany na poduszce powietrznej. Nadmiar geomembrany powinien być pozostawiony u podnóża skarpy, umożliwi to połączenie sąsiednich arkuszy. Na skarpach należy unikać poziomych łączeń geomembrany. Przed łączeniem arkuszy EPDM lub przed wykonywaniem obróbek należy pozostawić arkusze luźno rozłożone przez minut, umożliwi to relaksację geomembrany. MOCOWANIE GEOMEMBRANY Jeżeli po napełnieniu zbiornika oczekiwane są znaczne ruchy gruntu, to geomembrana powinna być tymczasowo mocowana na koronie skarpy, mocowanie takie umożliwi ruchy geomembrany bez zbyt dużych naprężeń. W pierwszym etapie geomembrana jest częściowo obciążona w rowie, mocowanie końcowe jest wykonane w późniejszym czasie. Zbiornik powinien zostać wypełniony cieczą przed wypełnieniem i zagęszczeniem rowu kotwiącego. Wypełnienie rowu gruntem i zagęszczenie powinno być wykonane bez poddawania geomembrany naprężeniom, które mogą ją uszkodzić. Aby podczas instalacji uniknąć unoszenia i przesuwania geomembrany, należy ją tymczasowo (lub na stałe) obciążyć. Obciążenie ułatwia operację klejenia. Jako balast mogą być używane worki z piaskiem, opony lub łaty drewniane. KLEJENIE SĄSIEDNICH ARKUSZY Klejenie arkuszy powinno być wykonywane bezpośrednio po relaksacji geomembrany. Wszystkie arkusze powinny być układane bez fałd, nie należy naciągać geomembrany, minimalne zakłady powinny być nie mniejsze niż 150 mm. Trzeci arkusz powinien być klejony zaraz po relaksacji.

23 W przypadku mniejszych zbiorników, arkusze mogą być łączone na płaskiej powierzchni obok zbiornika. W przypadku dużych zbiorników w miejscach klejenia należy układać pod geomembraną płyty drewniane, kawałki izolacji lub arkusze laminowane. Po zakończeniu klejenia arkusze są wyciągane spod geomembrany za pomocą liny. Klejenie nie powinno być wykonywane w następujących przypadkach: - opady śniegu - błoto w miejscu klejenia - kondensacja pary wodnej na podkładzie lub na geomembranie - opady deszczu - zalanie wodą Dwa sąsiednie arkusze powinny być łączone za pomocą taśmy samoklejącej. Na następnych stronach zostaną przedstawione kolejne etapy klejenia. RYS. 18: KLEJENIE EPDM KROK 1: UŁOŻENIE GEOMEMBRANY W ODPOWIEDNIM MIEJSCU - Oba arkusze geomembrany powinny być układane z zakładem (ok. 200 mm). - Geomembrana powinna być płaska i nienaprężona. - Za pomocą markera należy zaznaczyć na dolnym arkuszu, miejsce ułożenia górnego arkusza. - Linia powinna być naniesiona 10 do 20 mm od krawędzi górnego arkusza i powinna być powtarzana co metr.

24 RYS KROK 2: TYMCZASOWE PRZYKLEJANIE ZAKŁADU. - górna część arkusza powinna być odgięta na szerokości 250 mm, odgięty zakład należy tymczasowo przykleić za pomocą podkładu Quick Prime, klejenie należy wykonywać co metr. - w przypadku, gdy geomembrana jest pokryta błotem lub brudem, obszar zakładu należy oczyścić za pomocą szmaty zamoczonej w preparacie Splice Wash. KROK 3: STOSOWANIE PODKŁADU QUICK PRIMER - Przed użyciem podkład Quick Prime należy go dobrze wymieszać, mieszanie należy kontynuować w czasie użycia, następnie należy nalać niewielką ilość podkładu (1,5 l) do wiaderka. Podkład może być nanoszony za pomocą odpowiedniej gąbki. - Zamocz gąbkę w podkładzie Quick Prime, trzymaj ją poziomo i pozwól, aby nadmiar podkładu spłynął do wiaderka. RYS. 19.2

25 - Stosuj podkład równomiernie wzdłuż klejonej powierzchni, podkład należy nanosić ruchami posuwisto zwrotnymi na obie klejone powierzchnie. Podkład powinien być nanoszony do momentu, gdy powierzchnia stanie się ciemnoszara. Należy unikać powstania smug i mokrych plam. Namoczona gąbka pokrywa powierzchnię o długości 1,00 m i szerokości 100 mm (z jednej strony). - Gąbkę należy zmieniać co 60 m lub wtedy, gdy podkład zaschnie na gąbce. Zużywane gąbki należy wyrzucać na końcu dnia roboczego. - Dodatkowe gruntowanie jest wymagane w miejscach przecinania się połączeń fabrycznych i na powierzchniach pokrytych klejem. - Obie strony klejonych powierzchni powinny być obrabiane w tym samym czasie, ma to na celu zapewnienie równego czasu wysychania. - Należy sprawdzić, czy podkład jest gotowy. Podkład powinien całkowicie wyschnąć. Przed instalacją taśmy należy odczekać ok. 10 minut, umożliwi to całkowite wyschnięcie podkładu. Sprawdź stan powierzchni dotykając zagruntowana powierzchnie czystym i suchym palcem (patrz szkic), aby upewnić się, że zagruntowana powierzchnia jest sucha na całej szerokości, należy nacisnąć powierzchnię palcem i następnie pchnąć w przód. Jeżeli takie operacje wykażą, że podkład jest lepki, to powierzchnia nie jest jeszcze gotowa do układania na niej taśmy klejącej. Czas wysychania zależy od parametrów powietrza zewnętrznego (wilgotność względna, prędkość wiatru, temperatura...). KROK 4: INSTALACJA TAŚMY - Taśmę Quickseam Splice Tape (z papierem ochronnym na górze) należy układać na dolnym arkuszu, wzdłuż linii zaznaczonej wcześniej; - Natychmiast po ułożeniu taśmy należy ją dociskać za pomocą wałka silikonowego. RYS KROK 5: SPRAWDZENIE UŁOŻENIA TAŚMY - Górny zakład geomembrany zostaje zwolniony i połączenie należy przycisnąć za pomocą rąk. Aby uniknąć powstawania fałd należy przyklejać płachtę delikatnie ruchami prostopadłymi do krawędzi łączenia. Górny arkusz

26 powinien opaść na dolną część bez fałd i rozciągnięć. Górny arkusz powinien spoczywać na papierze ochronnym taśmy. - Jeżeli jest to konieczne należy przyciąć górny arkusz tak, aby taśma QuickSeam Splice Tape wystawała spod górnej krawędzi na 10 do 15 mm. RYS KROK 6: USUNIĘCIE PAPIERU OCHRONNEGO TAŚMY - Aby usunąć papier ochronny należy najpierw odgiąć arkusz geomembrany EPDM. Papier należy zerwać ciągnąc go pod kątem 45 stopni do taśmy i równolegle do powierzchni geomembrany. - Górna część arkusza powinna opaść swobodnie na odsłoniętą taśmę QuickSeam Splice Tape. Po usunięciu papieru należy docisnąć geomembranę na całej długości łączenia. RYS KROK 7: DOCISKANIE POŁĄCZEŃ - Na koniec należy dociskanie połączenia za pomocą wałka silikonowego, najpierw prostopadle do szwu, a następnie równolegle na całej jego długości.

27 RYS ZABIEGI SPECJALNE SĄ WYMAGANE GDY: (Zakończenie pasma, połączenia w kształcie litery T, itp....) - Gdy szew jest dłuższy niż długość taśmy, zakład sąsiednich taśm powinien wynosić minimum 25 mm. Uszczelnienie ochronne - Lap Sealant - powinno być naniesione na długości 100 mm na obu stronach zakładu. - Gdy kilka arkuszy spotyka się w jednym punkcie, tylko trzy arkusze mogą zachodzić na siebie. W takim przypadku należy zastosować wzmocnienie z Formflash (200 x 200 mm). - Wzmocnienie z Formflash (200 x 200 mm) należy zastosować w miejscu załamania połączenia. RYS 20: WZMOCNIENIE POŁĄCZEŃ - Jeżeli powierzchnia klejona jest zanieczyszczona (błoto, itp.), to należy przemyć ją za pomocą preparatu Splice Wash, następnie należy zastosować Quick Prime. - Jeżeli warunki atmosferyczne są niesprzyjające (wilgotność, kondensacja pary

28 wodnej na powierzchni zagruntowanej Quick Prime), to należy przerwać układanie taśmy Quick Seam. - Należy unikać przesuwania geomembrany w czasie (i w krótkim okresie po) układania taśmy klejącej Splice Tape. - Niedopuszczalne jest układanie nadmiernej liczby arkuszy, należy ułożyć tylko tyle arkuszy, ile można skleić jednego dnia. STOSOWANIE FORMFLASH Poniżej opisujemy procedurę instalacji materiału Formflash. Krok 1: Ułożenie geomembrany EPDM Arkusz geomembrany powinien leżeć płasko, bez fałd w obszarze klejenia. Krok 2: Oczyszczenie miejsca klejenia Arkusz EPDM powinien zostać oczyszczony za pomocą preparatu Splice Wash w celu usunięcia brudu, talku i innych materiałów, które mogą zanieczyścić miejsce klejenia. Materiał Formflash nie musi być czyszczony, jeśli nie jest zabrudzony. Preparat Splice Wash powinien przeschnąć. Jako alternatywę do Splice Wash można zastosować Quick Prime. Opis technik czyszczenie można znaleźć w części poświęconej taśmie klejącej; obrabiana powierzchnia powinna być ciemnoszara bez smug. Krok 3: Stosowanie kleju Splice Adhesive Klej powinien być mieszany przed i w czasie stosowania. Klej powinien być naniesiony na obie klejone powierzchnie (arkusz EPDM i dolna część Formflash), należy stosować pędzel odporny na rozpuszczalniki (szerokość: 100 mm, grubość: 12 mm). Klej powinien być nanoszony równą, gładką warstwą. Nie należy pokrywać uprzednio naniesionej warstwy kleju. Stosowanie wałka jest zabronione. Klej należy nanieść na obie klejone powierzchnie (Formflash i geomembranę), należy wykonać to w tym samym czasie, aby zapewnić równy czas wysychania. Krok 4: Test gotowości kleju Klej powinien przeschnąć. Klej powinien być odpowiednio suchy przed zamknięciem szwu. Sprawdź stan powierzchni dotykając zagruntowaną powierzchnię czystym i suchym palcem, aby upewnić się, że zagruntowana powierzchnia jest sucha na całej grubości należy nacisnąć powierzchnię palcem i następnie pchnąć w przód. Jeżeli podczas unoszenia palca stwierdzisz, że powierzchnia jest lepka, to powierzchnia szwu nie jest jeszcze gotowa do połączenia i nie może zostać zamknięta. Krok 5: Zamknięcie połączenia Sklejone powierzchnie należy dociskać unikając powstawania fałd. Krok 6: Dociskanie szwu Dociskanie należy wykonywać za pomocą małego wałka silikonowego, należy pozbyć się uwięzionych pod powierzchnią pęcherzyków powietrza. Krok 7: Stosowanie uszczelniacza Lap Sealant Na krawędzi szwu należy nanieść uszczelniacz Lap Sealant (pasek o średnicy 6 mm). Uszczelnianie należy rozpocząć 4 godziny po zakończeniu operacji klejenia

29 chyba, że warunki pogodowe są niesprzyjające lub kończy się dzień roboczy. Krok 8: Usuwanie nadmiaru uszczelniacza W tym celu należy posłużyć się narzędziem dostarczanym z uszczelniaczem, nad krawędzią szwu należy pozostawić pas uszczelniacza. NAROŻNIKI PRZY ŚCIANACH PIONOWYCH W większości przypadków, nadmiar arkusza EPDM jest zaginany w narożniku. Jednak, jeśli jedna lub obie ściany są wykonane z betonu lub muru, to wymagane jest odcięcie nadmiaru EPDM co ułatwi pełne przyklejenie geomembrany do ścian. W takiej sytuacji, narożnik powinien być uszczelniony za pomocą Formflash (patrz poniżej). RYS. 21: OBRÓBKA NAROŻNIKÓW WEWNĘTRZNYCH, ŚCIANY BETONOWE I MUROWANE RYS. 22: OBRÓBKA NAROŻNIKÓW ZEWNĘTRZNYCH, ŚCIANY BETONIOWE I MUROWANE

30 OBRÓBKI ELEMENTÓW WYSTAJĄCYCH MUROWANYCH LUB BETONOWYCH Sprawdź czy powierzchnia, do której ma być przyklejona geomembrana jest sucha, gładka i wolna od ostrych krawędzi. Grunt otaczający wystającą ścianę powinien być właściwie zagęszczony. Sprawdź czy arkusz jest ułożony w swojej końcowej pozycji, odegnij go tak, aby mieć dostęp do spodniej części. Powierzchnia odgięcia powinna być gładka, co zminimalizuje ilość zgięć. Przed zastosowaniem kleju z klejonej powierzchni geomembrany i ściany należy usunąć kurz i brud. Klej musi być mieszany przed i podczas użycia. Nanieś klej Bonding Adhesive, w tym samym czasie na powierzchnię arkusza i podłoże, umożliwi to wysychanie kleju w tym samym czasie dla obu powierzchni. Aby nanieść równą warstwę kleju, należy stosować wałek malarski o włosiu odpornym na rozpuszczalniki. Należy uważać, aby nie nanieść kleju na powierzchnię geomembrany, która później ma być oczyszczona i przyklejona do innego arkusza lub obróbki. Posmarowana powierzchnia powinna przeschnąć. Aby sprawdzić stan powierzchni należy stosować metodę opisaną w części poświęconej klejeniu. Rozpoczynając od zagięcia, powoli przyklejaj geomembranę do powierzchni posmarowanej klejem, staraj się unikać powstawania fałd. Dociskaj klejony arkusz za pomocą sztywnej szczotki, co umożliwi pełne sklejenie łączonych powierzchni. Jeśli stosujesz Formflash jako obróbkę, to przed zdarciem papieru ochronnego należy dociskać klejone powierzchnie. Obróbka powinna być zakończenia listwą wykończeniową (Termination Bar), patrz rysunek 13. Zastosuj uszczelniacze Water Block i Lap Sealant zgodnie z ilustracją. OBRÓBKI PRZEJŚĆ RUR W przypadku wysokich ścian (powyżej 1,5 m) należy stosować mocowanie pośrednie za pomocą listew. Jedno mocowanie w połowie wysokości dla ścian o wysokości od 1,5 do 3 m, dla ścian wyższych mocowania pośrednie co 1 m. Grunt wokół rur powinien być właściwie zagęszczony, aby zapobiec osiadaniu. W przypadku rur dostępnych od góry obróbka może być połączona z dolnym arkuszem EPDM. Należy wyciąć mały otwór (50% średnicy rury) w geomembranie w miejscu przejścia rury. Naciągnij geomembranę na rurę. Połącz ją z Formflash, zgodnie z rysunkiem. W przypadku rur niedostępnych od góry (zbyt długich), wymagane jest połączenie obróbki rury z geomembraną podstawową za pomocą Formflash. W obu przypadkach połączenie zabezpieczone jest za pomocą kołnierza mocującego.

31 OBRÓBKI SPUSTÓW WODY Wokół spustów zalecane jest stosowanie podkładu betonowego. Arkusz EPDM jest mocowany mechanicznie lub za pomocą elementu wpustowego (z ołowiu, PVC, EPDM,...) mechanicznie zamocowanego do podkładu betonowego. Przed montażem systemu mocującego lub elementu wpustowego między geomembraną EPDM i podkładem betonowym należy zastosować uszczelkę wodoszczelną (Water Block), zgodnie z rysunkami szczegółowymi. Jeśli wymagane jest zastosowanie elementu wpustowego, należy zastosować Formflash jako materiał wykończeniowy. INSTALACJA WARSTWY OCHRONNEJ Przed ułożeniem warstwy ochronnej sprawdź, czy geomembrana nie jest uszkodzona, zapewnij dobrą jakość połączeń poprzez identyfikację możliwych osiadań i sprawdź połączenie z konstrukcją. Jeśli jest to konieczne napraw geomembranę zgodnie z procedurą opisaną poniżej. NAPRAWA GEOMEMBRANY Rozerwaną geomembranę można naprawić naklejając kawałek EPDM, łata powinna przykrywać miejsce rozerwania z zakładem wynoszącym minimum 150 mm w każdą stronę od uszkodzenia. Łata powinna być przyklejona za pomocą kleju Splice Adhesive. Naprawiana powierzchnia powinna być oczyszczona za pomocą szmatki nasączonej preparatem Splice Wash, ma to na celu usunięcie błota i innych zanieczyszczeń, które mogą wpłynąć na jakość połączenia. Powierzchnia jest odpowiednio wyczyszczona gdy ma kolor ciemnoszary bez smug. Po wysuszeniu, należy nanieść klej Splice Adhesive za pomocą pędzla (w ilości 750 gr/m 2 ) na obie powierzchnie (geomembrana i łata). Po wyschnięciu kleju należy połączyć obie powierzchnie. Łatę należy dociskać za pomocą wałka silikonowego. Ostatecznie należy zaizolować krawędzie łaty za pomocą uszczelniacza Lap Sealant, zgodnie z opisem podanym w części poświęconej klejeniu. UTRZYMANIE I KONSERWACJA Zaleca się wykonywanie corocznej inspekcji geomembrany, która może wykryć problemy wpływające na trwałość systemu. Inspekcja ograniczy koszty, które mógłby ponieś użytkownik w razie uszkodzenia geomembrany. Zalecenia: - wizualna inspekcja geomembrany, wszystkie szwy, połączenia i mocowania (przed napełnieniem zbiornika), - pomiary poziomu wycieków i monitorowanie poziomu wody, - sprawdzenie wszystkich wywietrzników drenażu gazowego, - unikanie przepełniania zbiornika, - sprawdzanie składu chemicznego i temperatury cieczy wchodzącej w kontakt z geomembraną, - sprawdź ochronę arkusza, jeśli taka ochrona istnieje. BEZPIECZEŃSTWO

32 Szczególną uwagę należy zwrócić na bezpieczeństwo ludzi i zwierząt przebywających na placu budowy, szczególnie jeśli zbiornik jest wykonywany blisko obszarów turystycznych. Należy uwzględnić następujące środki ostrożności: - drabiny lub liny - małe nachylenie skarp (<3:1) - platformy pośrednie z ograniczoną głębokością zbiornika, - ogrodzenie wokół zbiornika. OPIS PRODUKTU System hydrotechniczny Firestone stosowany w uszczelnianiu zbiorników, wymaga stosowanie pełnego zakresu materiałów obejmującego: arkusze EPDM, kleje, taśmy klejące, uszczelniacze, produkty czyszczące, pasy niewulkanizowanej geomembrany i akcesoria prefabrykowane. Stosowanie tych materiałów zapewni jednorodność systemu. GEOMEMBRANA - Arkusz EPDM: głównym składnikiem systemu jest geomembrana EPDM. Nieprzerobiony materiał EPDM (monomer dienowy etyleno propylenowy) jest mieszany z olejami, substancjami wulkanizacyjnymi i wypełniaczami (sadza). Arkusz EPDM jest produkowany w wyniku kalandrowania i wulkanizowania. Arkusz może mieć grubość 1,00; 1,15 lub 1,52 mm. Najczęściej stosuje się arkusze o grubości 1,00 mm. - Formflash: pasy samo wulkanizującego się EPDM mogą być docinane i dopasowane do nieregularnych kształtów takich, jak: narożniki, rury, itp. KLEJE I TAŚMA KLEJĄCA - Klej Bonding Adhesive: Klej neoprenowy stosowany do łączenia arkuszy EPDM lub Formflash oraz innych powierzchni (drewna, metalu, betonu i innych). - Klej Splice Adhesive: Klej na bazie butylu służący do klejenia Formflash lub obróbek EPDM. - Taśma klejąca QuickSeam Splice Tape: dwustronna taśma klejąca na bazie butylu służąca do klejenia arkuszy EPDM. USZCZELNIACZE - Uszczelniacz Lap Sealant: preparat na bazie EPDM, służący do uszczelniania krawędzi klejonych za pomocą Splice Adhesive. - Uszczelka Water Block: preparat na bazie butylu służący do uszczelniania elementów wodoszczelnych. PREPARATY CZYSZCZĄCE

33 - Preparat Splice Wash: środek czyszczący stosowany do przygotowania powierzchni EPDM do klejenia przy pomocy Splice Adhesive. Środek ten nie może być używany do czyszczenia taśmy klejącej QuickSeam Splice Tape. - Preparat QuickPrime: środek służący do przygotowania powierzchni arkusza EPDM przed zastosowaniem taśmy QuickSeam Splice Tape. AKCESORIA - Listwa wykończeniowa Termination Bar: profil aluminiowy służący do końcowego umocowania arkusza EPDM na ścianie. Materiały wyprodukowane przez innych producentów (łączniki, wloty rur spustowych, profile metalowe, itp.), które nie są opisane w Wytycznych Instalacji Firestone, mogą być stosowane po zatwierdzeniu przez Firestone.