BIORÓŻNORODNOŚĆ ŚWIATA ROŚLIN

Transkrypt

1 BIORÓŻNORODNOŚĆ ŚWIATA ROŚLIN SYSTEMATYKA DO ĆWICZEŃ I ROKU STUDIÓW LICENCJACKICH (KIERUNEK BIOTECHNOLOGIA) NADKRÓLESTWO: BACTERIA - eubakterie Gromada: BACTERIOPHYTA - bakterie Gromada: CYANOPHYTA - sinice Klasa: Cyanophyceae - sinicowe Rząd: Chroococcales - chrookokowce Microcystis aeruginosa - mikrocystis sinawa Rząd: Oscillatoriales - drgalnicowce Oscillatoria sancta - drgalnica Rząd: Nostocales - trzęsidłowce Anabaena spiroides - anabena spiralna, Gleotrichia echinulata - gleotrychia Gromada: PROCHLOROPHYTA - prochlorofity NADKRÓLESTWO: ARCHAEA - archebakterie NADKRÓLESTWO: EUCARYA - jądrowe Królestwo: Mycetalia grzyby Gromada: MYXOMYCOTA - śluzorośla Klasa: Myxomycetes - śluzowce Rząd: Liceales Lycogala epidendrum - rulik nadrzewny Rząd: Stemonitales Stemonitis fusca - paździorek ciemny Rząd: Trichiales Hemitrichia serpula - zapletka czołgaczek, Trichia varia - kędziorek różnokształtny Gromada: OOMYCOTA - lęgniowe Gromada: CHYTRIDIOMYCOTA - skoczkowe Klasa: Chytridiomycetes - skoczaki Rząd: Chytridiales - skoczkowce Synchytrium endobioticum - rak ziemniaczany Gromada: GLOMEROMYCOTA - arbuskularne grzyby mikoryzowe Gromada: ZYGOMYCOTA - sprzężniowe Klasa: Zygomycetes - sprzężniaki Rząd: Mucorales - pleśniakowce Mucor mucedo - pleśniak biały, Rhizopus nigricans - rozłożek czerniejący Gromada: ASCOMYCOTA - workowce Podgromada: Taphrinomycotina Podgromada: Saccharomycotina Klasa: Saccharomycetes - drożdżaki Rząd: Saccharomycetales - drożdżowce Saccharomyces cerevisiae - drożdże piwne 1

2 Podgromada: Pezizomycotina Klasa: Eurotiomycetes - eurocjowe Rząd: Eurotiales - eurocjowce Aspergillus sp. - kropidlak, Penicillum sp. - pędzlak Klasa: Leotiomycetes - patyczniaki Rząd: Erysiphales - mączniaki prawdziwe Sphaerotheca mors-uvae - mączniak właściwy agrestu Rząd: Rhytismatales - łuszczeńcowce Rhytisma acerinum - łuszczeniec (czerniak) klonowy Klasa: Sordariomycetes (= Pyrenomycetes) Rząd: Hypocreales - rozetkowce Claviceps purpurea - buławinka czerwona Klasa: Pezizomycetes - kustrzebniaki Rząd: Pezizales - kustrzebkowce Aleuria aurantia - dzieżka pomarańczowa, Morchella esculenta - smardz jadalny, Gyromitra esculenta - piestrzenica kasztanowata, Tuber aestivum - trufla letnia Klasa: Lecanoromycetes - miseczniaki (porosty) Rząd: Lecanorales - misecznicowce Cladonia rangiferina - chrobotek reniferowy, Usnea filipendula - brodaczka zwyczajna, Hypogymnia physodes - pustułka pęcherzykowata, Ramalina fraxinea - odnożyca jesionowa Rząd: Peltigerales - pawężnicowce Peltigera canina - pawężnica psia, Lobaria pulmonaria - granicznik płucnik, Cetraria islandica - płucnica islandzka, Rząd: Rhizocarpales - wzorcowate Rhizocarpon geographicum - wzorzec geograficzny Rząd: Teloschistales - zlotorostowce Xanthoria parietina - złotorost ścienny Gromada: BASIDIOMYCOTA podstawczaki Podgromada: Pucciniomycotina Klasa: Pucciniomycetes - rdze Rząd: Pucciniales - rdzawnikowce Puccinia graminis - rdza źdźbłowa Podgromada: Ustilaginomycotina Klasa: Ustilaginomycetes - głowniaki Rząd: Ustilaginales - głowniowce Ustilago maydis - głownia kukurydzy Podgromada: Agaricomycotina Klasa: Agaricomycetes - pieczarniaki Rząd: Agaricales - pieczarkowce Agaricus campestris - pieczarka polna, Amanita muscaria - muchomor czerwony, Lycoperdon perlatum - purchawka chropowata Rząd: Boletales - borowikowce Boletus edulis - borowik szlachetny, Scleroderma citrinum - tęgoskór pospolity Rząd: Phallales - sromotnikowce Phallus impudicus - sromotnik bezwstydny Rząd: Geastrales - gwiazdoszowce Geastrum sp. - gwiazdosz Rząd: Polyporales - żagwiowce Fomitopsis pinicola - pniarek obrzeżony, Fomes fomentarius - hubiak pospolity, Daedalea quercina - gmatwek dębowy, Laetiporus sulphureus żółciak siarkowy 2

3 Królestwo: Plantae rośliny Gromada: EUGLENOPHYTA - eugleniny Gromada: DINOPHYTA (PYRROPHYTA) - tobołki Gromada: CHRYSOPHYTA chryzofity Gromada: BACILLARIOPHYTA okrzemki Klasa: Bacillariophyceae Rząd: Biddulphiales (Centrales) Cyclotella sp. - cyklotella, Melosira sp. - melozira Rząd: Bacillariales (Pennales) Asterionella formosa - asterionella, Tabellaria sp.- tabellaria Navicula sp. - łodzik, Nitzchia sp. - niczia, Cymbella sp. - cymbella, Gyrosigma sp. - gyrosigma, Pleurosigma sp. - pleurosigma, Pinnularia - pinularia Gromada: XANTHOPHYTA - różnowiciowce Klasa: Xanthophyceae - różnowiciowe Rząd: Tribonematales - trybonematowce Tribonema sp. - trybonema Rząd: Botrydiales - botrydiowce Rząd: Vaucheriales - woszeriowce Gromada: PHAEOPHYTA brunatnice Klasa: Phaeophyceae - brunatnicowe Rząd: Dictyotales - dikcjotowce Padina pavonia - padina Rząd: Laminariales - listownicowce Laminaria sp. - listownica, Macrocystis sp. - makrocystis (wielkomorszczyn) Rząd: Fucales - morszczynowce Fucus vesiculosus - morszczyn pęcherzykowaty, Sargassum sp. sargassum (gronorost), Ascophyllum nodosum - askofylum, Cystoseira sp. - cystoseira Gromada: RHODOPHYTA - krasnorosty Klasa: Bangiophyceae - bangiowe Rząd: Bangiales - bangiowce Porphyra sp. - szkarłatnica Klasa: Florideophyceae krasnorostowe (krasnorosty właściwe) Rząd: Nemalionales - nemalionowce Batrachospermum sp. - skrzeczka, Nemalion multifidum - nemalion Rząd: Ceramiales - drewlinkowce Delesseria sanguinea - deleseria, Ceramium sp. - drewlinka Rząd: Gigartinales - gigartynowce Furcellaria fastigiata - furcelaria Rząd: Cryptonemiales - kryptonemiowce Hildenbrandtia rivularis - hildenbrantia Gromada: CHLOROPHYTA zielenice Klasa: Chlorophyceae - zielenice właściwe Rząd: Volvocales - toczkowce Volvox sp. - toczek Rząd: Chlorococcales - chlorokokowce Scenedesmus sp. - scenedesmus, Pediastrum sp. - gwiazdoszek Rząd: Chaetophorales - zieliwowce Chaetophora incrassata - zieliwa Klasa: Ulvophyceae - watkowe Rząd: Ulotrichales - wstężnicowce Ulotrix zonata - wstężnica Rząd: Ulvales - watkowce Ulva sp. - błonica (sałata morska), Enteromorpha sp. - taśma Rząd: Cladophorales - gałęzatkowce Cladophora sp. - gałęzatka 3

4 Gromada: CHAROPHYTA - ramienice Klasa: Conjugatophyceae - sprzężnice Rząd: Zygnematales - zrostnicowce Closterium sp. - nowik, Cosmarium sp. - kosmarium, Spirogyra sp. - skrętnica Klasa: Charophyceae ramienice właściwe Rząd: Charales - ramienicowce Chara sp. - ramienica, Nitellopsis krynicznik Gromada: MARCHANTIOPHYTA - wątrobowce Klasa: Marchantiopsida - porostnicowe Rząd: Marchantiales - porostnicowce Marchantia polymorpha - porostnica wielokształtna Klasa: Jungermanniopsida - meszkowe Rząd: Pelliales - pleszankowce Pellia epiphylla - pleszanka pospolita Gromada: BRYOPHYTA - mchy Klasa: Sphagnopsida - torfowce Rząd: Sphagnales - torfowce Sphagnum fallax - torfowiec kończysty Klasa: Polytrichopsida - płonniki Rząd: Polytrichales - płonnikowce Polytrichum commune - płonnik pospolity, Polytrichastrum formosum - złotowłos strojny Rząd: Bryopsida - prątniki (mchy właściwe) Rząd: Dicranales - widłozębowce Dicranum scoparium - widłoząb miotłowy, Leucobryum glaucum - bielistka siwa Rząd: Bryales - prątnikowce Bryum argenteum - prątnik srebrzysty, Plagiomnium affine - płaskomerzyk pokrewny Rząd: Hypnales - rokietowce Climacium dendroides - drabik drzewkowaty, Pleurozium schreberi - rokietnik pospolity, Hylocomium splendens - gajnik lśniący Gromada: ANTHOCEROTOPHYTA - glewiki Klasa: Anthocerotopsida - glewikowe Rząd: Anthocerotales - glewikowce Anthoceros agrestis - glewik polny Gromada: RHYNIOPHYTA - psylofity Gromada: LYCOPODIOPHYTA - widłaki Klasa: Lycopodiopsida widłaki jednakozarodnikowe Rząd: Lycopodiales - widłakowce Lycopodium clavatum - widłak goździsty, Lycopodium annotinum - widłak jałowcowaty, Huperzia selago - wroniec widlasty, Diphasium complanatum - widlicz spłaszczony Klasa: Isoëtopsida - widłaki różnozarodnikowe Rząd: Selaginellales - widliczkowce Selaginella selaginoides - widliczka ostrozębna Rząd: Isoëtales - poryblinowce Isoëtes lacustris - poryblin jeziorny Gromada: PSILOTOPHYTA psylotowe Klasa: Psilotopsida - psylotowe Rząd: Psilotales - psylotowce Rząd: Ophioglossales - nasięźrzałowce Ophioglossum vulgatum - nasięźrzał pospolity, Botrychium lunaria - podejźrzon księżycowy Gromada: EQUISETOPHYTA skrzypy Klasa: Equisetopsida - skrzypowe Rząd: Equisetales - skrzypowce Equisetum arvense - skrzyp polny, Equisetum telmateia - skrzyp olbrzymi Equisetum sylvaticum - skrzyp leśny, Equisetum palustre - skrzyp błotny 4

5 Gromada: MARATTIOPHYTA - strzelichowe Gromada: POLYPODIOPHYTA - paprocie Klasa: Polypodiopsida (Pteropsida) - paprocie cienkozarodniowe Rząd: Osmundales długoszowce Osmunda regalis - długosz królewski Rząd: Salviniales - salwiniowce Salvinia natans - salwinia pływająca, Marsilea quadrifolia - marsylia czterolistna Rząd: Cyatheales olbrzymkowce (paprocie drzewiaste) Rząd: Polypodiales - paprotkowce Athyrium filix-femina - wietlica samicza, Blechnum spicant - podrzeń żebrowiec, Dryopteris filix-mas - nerecznica samcza, Matteucia sthruthiopteris - pióropusznik strusi, Phyllitis scolopendrium - języcznik zwyczajny, Polypodium vulgare - paprotka zwyczajna, Pteridium aquilinum - orlica pospolita Gromada: CYCADOPHYTA sagowce (nagonasienne wielkolistne) Klasa: Cycadopsida - sagowce Rząd: Cycadales - sagowcowe Rodzina: Cycadaceae - sagowcowate Cycas revoluta sagowiec odwinięty Gromada: GINKGOPHYTA miłorzębowe Rząd: Ginkgoales - miłorzębowce Rodzina: Ginkgoaceae - miłorzębowate Ginkgo biloba - miłorząb dwuklapowy Gromada: GNETOPHYTA gniotowe Gromada: PINOPHYTA (Gymnospermae) - szpilkowe (nagonasienne, nagozalążkowe) Klasa: Pinopsida - szpilkowe Rząd: Pinales (Coniferales) - szyszkowce (szpilkowce) Rodzina: Pinaceae - sosnowate Pinus sylvestris - sosna zwyczajna, Pinus cembra - sosna limba, Abies alba - jodła pospolita, Picea abies - świerk pospolity, Larix decidua - modrzew europejski Rodzina: Cupressaceae - cyprysowate Juniperus communis - jałowiec pospolity Rząd: Taxales - cisowce Rodzina: Taxaceae - cisowate Taxus baccata - cis pospolity Gromada: MAGNOLIOPHYTA (Angiospermae) - okrytonasienne (okrytozalążkowe) Klasa: Magnoliopsida - dwuliścienne Podklasa: Magnoliidae - magnoliowe Rząd: Nymphaeales - grzybieniowce Rodzina: Nymphaeaceae - grzybieniowate Nymphaea alba - grzybienie białe, Nuphar luteum - grążel żółty Rząd: Magnoliales - magnoliowce Rodzina: Magnoliaceae - magnoliowate Magnolia kobus - magnolia japońska, Liriodendron tulipifera - tulipanowiec amerykański Podklasa: Ranunculidae - jaskrowe Rząd: Ranunculales - jaskrowce Rodzina: Ranunculaceae - jaskrowate Ranunculus acris - jaskier ostry, Caltha palustris - knieć błotna (kaczyniec), Anemone nemorosa - zawilec gajowy, Hepatica nobilis - przylaszczka pospolita, Aconitum firmum - tojad mocny, Consolida regalis - ostróżeczka polna Rząd: Papaverales - makowce Rodzina: Papaveraceae - makowate Papaver rhoeas - mak polny, Chelidonium majus - glistnik jaskółcze-ziele 5

6 Podklasa: Hamamelididae - oczarowe Rząd: Fagales - bukowce Rodzina: Fagaceae - bukowate Fagus sylvatica - buk zwyczajny, Quercus robur - dąb szypułkowy, Quercus rubra - dąb czerwony Rząd: Betulales - brzozowce Rodzina: Betulaceae - brzozowate Betula pendula - brzoza brodawkowata, Alnus glutinosa - olsza czarna, Corylus avellana - leszczyna, Carpinus betulus - grab zwyczajny Podklasa: Caryophyllidae - goździkowe Rząd: Caryophyllales - goździkowce Rodzina: Caryophyllaceae - goździkowate Dianthus deltoides - goździk kropkowany, Stellaria holostea - gwiazdnica wielkokwiatowa, Agrostemma githago - kąkol polny, Lychnis flos-cuculi - firletka poszarpana Rodzina: Chenopodiaceae - komosowate Chenopodium album - komosa biała Rząd: Polygonales - rdestowce Rodzina: Polygonaceae - rdestowate Polygonum persicaria - rdest plamisty, Polygonum aviculare - rdest ptasi, Rumex acetosa - szczaw zwyczajny, Rumex acetosella - szczaw polny Podklasa: Dilleniidae - ukęślowe Rząd: Ericales - wrzosowce Rodzina: Ericaceae - wrzosowate Calluna vulgaris - wrzos zwyczajny, Vaccinium myrtillus - borówka czarna Rząd: Violales - fiołkowce Rodzina: Salicaceae - wierzbowate Salix caprea - wierzba iwa, Salix fragilis - wierzba krucha, Populus tremula - topola osika, Populus alba - topola biała Rodzina: Violaceae fiołkowce Rodzina: Violaceae fiołkowate Viola tricolor fiołek trójbarwny, Viola sylvestris fiołek leśny Rząd: Capparales - kaparowce Rodzina: Brassicaceae (Cruciferae) - kapustowate (krzyżowe) Dentaria glandulosa - żywiec gruczołowaty, Sinapis arvensis gorczyca polna (ognicha), Thlaspi arvense - tobołki polne, Capsella bursa-pastoris - tasznik pospolity Rząd: Euphorbiales - wilczomleczowce Rodzina: Euphorbiaceae - wilczomleczowate Euphorbia cyparissias - wilczomlecz sosnka, Mercurialis perennis - szczyr trwały Podklasa: Rosidae - różowe Rząd: Rosales - różowce Rodzina: Rosaceae - różowate Rosa rugosa - róża pomarszczona, Fragaria vesca - poziomka pospolita, Potentilla anserina - pięciornik gęsi, Rubus idaeus - malina, Sorbus aucuparia - jarząb pospolity (jarzębina), Malus domestica - jabłoń, Prunus spinosa - śliwa tarnina, Agrimonia eupatoria - rzepik pospolity Rząd: Fabales - strączkowce Rodzina: Fabaceae (Papilionaceae) bobowate (motylkowate) Trifolium pratense - koniczyna łąkowa, Trifolium repens - koniczyna biała, Vicia cracca - wyka ptasia, Lathyrus pratensis - groszek łąkowy, Lotus corniculatus - komonica zwyczajna, Robinia pseudacacia - robinia akacjowa, Lupinus polyphyllus - łubin trwały Rodzina: Aceraceae - klonowate Acer platanoides - klon zwyczajny, Acer pseudoplatanus klon jawor Podklasa: Asteridae astrowe Rząd: Dipsacales szczeciowce Rodzina: Sambucaceae - bzowate Sambucus nigra - dziki bez czarny 6

7 Rząd: Apiales selerowce Rodzina: Apiaceae (Umbelliferae) selerowate (baldaszkowate) Daucus carota - marchew pospolita, Aegopodium podagraria - podagrycznik pospolity, Heracleum sphondylium - barszcz zwyczajny, Pastinaca sativa - pasternak zwyczajny Rząd: Asterales - astrowce Rodzina: Asteraceae (Compositae) - astrowate (złożone) Tussilago farfara - podbiał pospolity, Bellis perennis - stokrotka pospolita, Leucanthemum vulgare - złocień właściwy, Achillea millefolium - krwawnik pospolity, Taraxacum officinale - mniszek lekarski, Hieracium pilosella - jastrzębiec kosmaczek, Tanacetum vulgare - wrotycz pospolity, Chamomilla recutita - rumianek pospolity Solidago canadensis - nawłoć kanadyjska, Centaurea cyanus - chaber bławatek Podklasa: Lamiidae - jasnotowe Rząd: Rubiales - marzanowce Rodzina: Rubiaceae - marzanowate Galium mollugo - przytulia pospolita, Galium aparine - przytulia czepna, Galium odoratum - marzanka wonna Rząd: Solanales psiankowce Rodzina: Solanales psiankowate Solanum dulcamara psianka słodkogórz, Solanum tuberosum psianka ziemniak, Rząd: Boraginales - ogórecznikowce Rodzina: Boraginaceae - szorstkolistne Myosotis palustris - niezapominajka błotna, Echium vulgare - żmijowiec zwyczajny, Symphytum officinale - żywokost lekarski Rząd: Lamiales - jasnotowce Rodzina: Lamiaceae (Labiatae) - jasnotowate (wargowe) Lamium album - jasnota biała, Ajuga reptans - dąbrówka rozłogowa, Mentha longifolia - mięta długolistna, Glechoma hederacea - bluszczyk kurdybanek, Prunella vulgaris - głowienka pospolita, Thymus pulegioides - macierzanka zwyczajna Rodzina: Scrophulariaceae - trędownikowate Veronica chamaedrys - przetacznik ożankowy, Linaria vulgaris - lnica pospolita, Digitalis purpurea - naparstnica purpurowa, Scrophularia nodosa - trędownik bulwiasty Klasa: Liliopsida - jednoliścienne Podklasa: Alismatidae - żabieńcowe Rząd: Alismatales - żabieńcowce Rodzina: Alismataceae - żabieńcowate Alisma plantago-aquatica - żabieniec babka wodna, Sagittaria sagittifolia - strzałka wodna Rząd: Arales - obrazkowce Rodzina: Acoraceae - tatarakowate Acorus calamus tatarak zwyczajny Rodzina: Araceae - obrazkowate Arum maculatum - obrazki plamiste, Calla palustris - czermień błotna Rodzina: Lemnaceae - rzęsowate Lemna minor - rzęsa drobna Podklasa: Liliidae - liliowe Rząd: Melanthiales melantkowce Rodzina: Melanthiaceae melantkowate Paris quadrifolia - czworolist pospolity Rząd: Liliales - liliowce Rodzina: Liliaceae - liliowate Lilium martagon - lilia złotogłów, Gagea lutea - złoć żółta Rząd: Orchidales - storczykowce Rodzina: Orchidaceae - storczykowate Dactylorhiza majalis - kukułka szerokolistna, Cypripedium calceolus - obuwik pospolity Rząd: Iridales - kosaćcowce Rodzina: Iridaceae - kosaćcowate Iris pseudoacorus - kosaciec żółty, Gladiolus imbricatus - mieczyk dachówkowaty, Crocus scepusiensis - szafran spiski 7

8 Rząd: Amaryllidales - amarylkowce Rodzina: Amaryllidaceae - amarylkowate Galanthus nivalis - śnieżyczka przebiśnieg, Leucojum vernum - śnieżyca wiosenna, Narcissus poëticus - narcyz Rząd: Asparagales - szparagowce Rodzina: Convallariaceae - konwaliowate Convallaria majalis - konwalia majowa, Majanthemum bifolium - konwalijka dwulistna Podklasa: Arecidae arekowe (palmowe) Rząd: Arecales arekowce Rodzina: Arecaceae arekowate (palmy) Podklasa: Commelinidae komelinowe Rząd: Juncales - sitowce Rodzina: Juncaceae - sitowate Juncus effusus - sit rozpierzchły, Juncus articulatus - sit członowaty, Luzula pilosa - kosmatka owłosiona, Luzula campestris - kosmatka polna Rodzina: Cyperaceae - ciborowate Carex leporina - turzyca zajęcza, Carex hirta - turzyca owłosiona, Scirpus sylvaticus - sitowie leśne, Eriophorum angustifolium - wełnianka wąskolistna Rząd: Typhales - pałkowce Rodzina: Typhaceae - pałkowate Typha latifolia - pałka szerokolistna Rząd: Poales - wiechlinowce Rodzina: Poaceae (Gramineae) wiechlinowate (trawy) Poa annua - wiechlina roczna, Poa pratensis - wiechlina łąkowa, Dactylis glomerata - kupkówka pospolita, Alopecurus pratensis - wyczyniec łąkowy, Phleum pratense - tymotka łąkowa, Lolium perenne - życica trwała, Calamagrostis epigeios - trzcinnik piaskowy, Phragmites australis - trzcina pospolita PIŚMIENNICTWO PODSTAWOWE: SZWEYKOWSCY A. J Botanika. PWN. ROSTAŃSKI K Wykłady z Botaniki Systematycznej. Wydanie II. Skrypty UŚl. nr 549. Wyd. UŚl. MOWSZOWICZ J Zarys systematyki roślin. PWN. PODBIELKOWSKI Z Rozmnażanie się roślin. WSiP. PIŚMIENNICTWO UZUPEŁNIAJĄCE: BELL P., WOODCOCK R Budowa i rozwój roślin zielonych. PWRiL. BYSTREK J Zarys lichenologii. PWN. GUMIŃSKA B., WOJEWODA W Grzyby i ich oznaczanie. PWRiL. KADŁUBOWSKA J. Z Zarys algologii. PWN. MICKIEWICZ J., SOBÓTKA D Zarys briologii. PWN. MÜLLER E., LOEFFLER W Zarys mikologii. PWRiL. 8