Nowe dane o wystêpowaniu przedstawicieli Byrrhidae (Coleoptera) w Polsce

Transkrypt

1 Acta entomologica silesiana Vol. 16, 2008: ISSN Nowe dane o wystêpowaniu przedstawicieli Byrrhidae (Coleoptera) w Polsce New data on the occurrence of some species of Byrrhidae (Coleoptera) in Poland CZES AW GREÑ ul. Gaikowa 10, PL Ruda Œl¹ska, czes³aw.gren@vp.pl ABSTRACT. New data on the occurrence of some species of Byrrhidae (Coleoptera) in Poland. This paper presents new data on the occurrence of some Polish species of Byrrhidae. KEY WORDS: Insecta, Coleoptera, Byrrhidae, faunistics, distribution, Poland. WSTÊP Otrupkowate (Byrrhidae) to nieliczna rodzina chrz¹szczy, reprezentowana w faunie Polski przez zaledwie 25 gatunków (BURAKOWSKI et al. 1983; MROCZKOWSKI, STE AÑSKA 1992). Mimo, i czêœæ z nich nale y do stosunkowo czêstych, dane na temat ich rozsiedlania s¹ niezwykle skromne. Wiêkszoœæ doniesieñ o rozmieszczeniu otrupkowatych (Byrrhidae) w poszczególnych krainach zoogeograficznych Polski pochodzi sprzed kilkudziesiêciu, a nierzadko i ponad stu lat. Od czasu opublikowania Katalogu auny Polski (BURAKOWSKI et al. 1983) pojedyncze informacje dotycz¹ce przedstawicieli rodziny Byrrhidae pojawi³y siê w zaledwie kilkunastu publikacjach (STARZYK & KOSIOR 1985; KUBISZ & SZWA KO 1991; GUTOWSKI 1993; PAW OWSKI et al. 1994; 2000; KUBISZ & PAW OWSKI 1995; 1998; KUBISZ et al. 1998; KUBISZ 2001, 2004; KUBISZ & SZA RANIEC 2003). Niniejsza praca stanowi uzupe³nienie wiedzy o wspó³czesnym rozsiedleniu 13 gatunków Byrrhidae w Polsce na podstawie 628 egzemplarzy od³owionych w latach Podzia³ na krainy zoogeograficzne przyjêto za Katalogiem auny Polski (BURAKOWSKI et al. 1973). Nomenklaturê podano wg SÁNCHEZ TERRÓN (2007). Iloœæ egzemplarzy z poszczególnych stanowisk i dat podawano tylko w przypadku, gdy w zbiorze znajduje siê wiêcej ni jeden egzemplarz z tymi samymi danymi. Materia³ dowodowy znajduje siê w kolekcji autora, Dzia³u Przyrody Muzeum Górnoœl¹skiego oraz Janusza Grzywocza (coll. GJ). W wykazie u yto nastêpuj¹cych symboli i skrótów: * gatunek nowy dla krainy AM Andrzejewski M., B Baszczyñski, BP Bauer P., BT Bziuk Tadeusz, GC Greñ Czes³aw, GJ Grzywocz Janusz, KGA Kapol-Grzywocz Aleksandra, KK Karwowski Krzysztof, KM Kowalski M., KT Koœcielny Tomasz, MA Melke Andrzej, MR Mrowicki Andrzej, MT Majewski Tomasz, RA Raj Andrzej, SH Szo³tys Henryk, SS Skórka S³awomir, WT Wróbel Tomasz, ZS Ziarko Szczepan. Sk³adam serdeczne podziêkowania wszystkim wy ej wymienionym osobom za przekazanie w³asnych materia³ów wykorzystanych w poni szym zestawieniu. 21

2 WYKAZ GATUNKÓW Byrrhus arietinus STE AHNY, 1842 Górny Œl¹sk: Brynek [UTM CA39], , leg. SH; Cieszowa [CB41], , leg. SH; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , leg. MR, coll. GJ; Tychy Czu³ów [CA55], , leg. GC. Sudety Zachodnie: Mys³ów [WS64], , leg. RA; , leg. RA. Beskid Zachodni: Barania Góra [CV59], , leg. SH; , 3 exx., leg. GC; , ok. 800 m n.p.m., leg. GC; Babia Góra [CV99], , 2 exx., leg. et coll. GJ; Pasmo Ja³owieckie: Ja³owiec [CV89], , leg. et coll. GJ; Wis³a Czarne [CV59], , leg. GC. Bieszczady: Ustrzyki Górne [ V23], , leg. SH. Gatunek o borealno-górskim rozsiedleniu, stosunkowo rzadko po³awiany. Czêstszy w po³udniowej czêœci kraju (BURAKOWSKI et al. 1983). Byrrhus fasciatus ( ORSTER, 1771) Pobrze e Ba³tyku: Miêdzyzdroje [VV67], , leg. GC; , leg. GC; , 2 exx., leg. GC; Sarbinowo [XA57], , leg. KGA, coll. GJ. Pojezierze Pomorskie: Wojnowo [XV90], , 5 exx., leg. MT; , leg. MA. Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Ba³doñ [CC02], , MA; , leg. MA; , leg. MA; Ko³o [CC38], , leg. MT; , leg. MT; , 2 exx., leg. MT; Poznañ [XU21], , leg. SH; , leg. KK; Szumin ad Kochnów, , leg. MT; Zielonka, , leg. RA. Nizina Mazowiecka: Kampinoski Park Narodowy [DC79], , leg. SS. Podlasie: Bia³ystok [ D48], , 3 exx., leg. KK. Puszcza Bia³owieska: [ D], , leg. et coll. GJ. Dolny Œl¹sk: Lubsza [XS74], , leg. KK; agañ [WT21], , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , 2 exx., leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC. Wzgórza Trzebnickie: Mroczeñ ad Kêpno [YS08], , leg. SH. Górny Œl¹sk: Brynek [CA 39], , 2 exx., leg. GC; , leg. SH; , leg. SH; , leg. SH; Cieszowa [CB 41], , 2 exx., leg. SH; , leg. SH; , leg. SH; Grabówka [CA07], , 3 exx., leg. et coll. GJ; Ligota Dolna [BA99], , leg. et coll. GJ; Paniowy [CA46], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska [CA46], , leg. GC; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , leg. MR, coll. GJ; , leg. MR, coll. GJ; , 4 exx., leg. et coll. GJ; , leg. MR, coll. GJ; , 2 exx., leg. MR, coll. GJ; , 3 exx., leg. MR, coll. GJ; , 2 exx., leg. MR, coll. GJ; , leg. MR, coll. GJ; , 2 exx., leg. MR, coll. GJ; Ruda Œl¹ska Wirek [CA47], , leg. MR, coll. GJ; Ruda Œl¹ska Las Alina [CA47], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Œmi³owice [CA46], , leg. et coll. GJ; Tworóg [CB30], , leg. SH. Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Konopiska [CB62], , 2 exx., leg. KT. *Wy yna Ma³opolska: Zaborze ad Busko-Zdrój [DA99], , 2 exx., leg. WT. Wy yna Lubelska: Witków [GB01], , leg. ZS. Roztocze: Hamernia [ A49], , leg. KK; , 2 exx., leg. KK; , leg. KK; , leg. KK; Zwierzyniec [ B30], , 6 exx., leg. SH. Sudety Zachodnie: Mys³ów [WS64], , leg. RA. Bieszczady: Ustrzyki Górne [ V23], , 3 exx., leg. SH. Beskid Zachodni: Barania Góra [CV59], , 4 exx., leg. SH; Istebna, M³oda Góra [CV49], , 17 exx., leg. GC; Pasmo Ja³owieckie: Ja³owiec [CV89], , leg. et coll. GJ; Szczyrk [CA50], , leg. GC; Wis³a Czarne [CV59], , leg. SH. Pospolity, szeroko rozmieszczony gatunek, w Polsce znany prawie z ca³ego obszaru (BURAKOWSKI et al. 1983). Nowy dla Wy yny Ma³opolskiej. 22

3 Byrrhus glabratus HEER, 1841 *Górny Œl¹sk: Zabrzeg [CA53], , leg. GC. Beskid Zachodni: Babia Góra [CV99], , leg. RA; , leg. SH; , 2 exx., leg. et coll. GJ; Masyw Babiej Góry: Kolisty Groñ [CV89], , leg. et coll. GJ; Barania Góra [CV59], , leg. GC; , 2 exx., leg. GC; , leg. GC; Dolina Czarnej Wise³ki [CV59], , leg. BT, coll. GJ; Istebna: M³oda Góra [CV49], , leg. GC; Szyndzielnia [CA51], , leg. MA. Bieszczady: Ustrzyki Górne [ V23], , 6 exx., leg. SH. Tatry: Prze³êcz Iwaniecka [DV16], , leg. GC. Gatunek zasiedlaj¹cy góry Europy Œrodkowej, w Polsce spotykany tylko w po³udniowych krainach górskich (BURAKOWSKI et al. 1983). Okaz pochodz¹cy z Zabrzegu prawdopodobnie zosta³ tu zniesiony wodami Wis³y z pobliskiego Beskidu Œl¹skiego. Byrrhus pilula (LINNAEUS, 1758) Pobrze e Ba³tyku: Lisewo Kaszubskie [C 17], , leg. MA. Pojezierze Pomorskie: Wojnowo [XV90], , leg. MA Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Ba³doñ [CC02], , leg. MA; Go³uchów [YT05], , leg. MA; Ko³o [CC38], , leg. MT. Nizina Mazowiecka: Zaborów [DC79], , leg. KM. Dolny Œl¹sk: agañ [WT21], , leg. GC; , 2 exx., leg. GC; , leg. GC; , leg. GC. Górny Œl¹sk: Brynek [CA39], , leg. GC; , leg. SH; Cieszowa [CB41], , leg. SH; , leg. SH; , leg. SH; Grabówka [CA07], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Wirek [CA47], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Œmi³owice [CA46], , leg. et coll. GJ; Zabrze [CA47], , leg. KT. Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Bukowno [CA96], , leg. et coll. GJ; Konopiska [CB62], , leg. KT; Ojców [DA16], , 3 exx., leg. GC; Krzeszowice: Tenczynek [DA05], , leg. MR, coll. GJ. Wy yna Ma³opolska: Skowronno [DA69], , leg. SH; , leg. et coll. GJ. Roztocze: Zwierzyniec [ B30], , 3 exx., leg. SH. Sudety Zachodnie: Sêdziszowa ad Z³otorja [WS 65], , leg. SH. Beskid Zachodni: Babia Góra [CV99], , leg. et coll. GJ; Masyw Babiej Góry: Kolisty Groñ [CV89], , 6 exx., leg. et coll. GJ; Masyw Babiej Góry: Mêdralowa [CV89], , 3 exx., leg. et coll. GJ; Barania Góra [CV59], , 2 exx., leg. SH; Wis³a Czarne [CV59], , leg. SH. Bieszczady: Ustrzyki Górne [ V23], , 4 exx., leg. SH. Tatry: , leg. AM. Gatunek znany z niemal e ca³ej Polski, zaliczany do najpospolitszych przedstawicieli rodziny (BURAKOWSKI et al. 1983). Byrrhus pustulatus ( ORSTER, 1771) Pobrze e Ba³tyku: Miêdzyzdroje [VV67], , leg. GC; , leg. GC. Pojezierze Pomorskie: Wojnowo [XV90], , 3 exx., leg. MA; , leg. MA. Pojezierze Mazurskie: Koczek [EE24], , leg. KT; Lidzbark Warmiñski [DE79], , leg. MT. Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Ba³doñ [CC02], , leg. MA; , leg. MA; Go³uchów [YT05], , leg. MA; Opatówek [CC03], , leg. MA. Nizina Mazowiecka: Wyszków [ED32], , leg. SS. Puszcza Bia³owieska: Czerlonka ad Bia³owie a [ D84], , 2 exx., leg. SH. Dolny Œl¹sk: agañ [WT21], , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC. *Wzgórza Trzebnickie: Mroczeñ ad Kêpno [YS08], , leg. SH. Górny Œl¹sk: Brynek [CA39], , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; Cieszowa [CB41], , leg. SH; Miko³ów Jamna [CA56], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska [CA46], , 4 exx., leg. GC; Ruda Œl¹ska Bielszowice [CA47], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , 4 exx., leg. MR, coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Las Alina [CA47], , leg. et coll. GJ; Zabrze [CA47], , leg. KT. 23

4 Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Bukowno [CA96], , leg. et coll. GJ. Wy yna Ma³opolska: Spa³a nad Pilic¹ [DC30], , las sosnowy, leg. MT. Roztocze: Hamernia [ A49], , leg. KK; , leg. KK; Zwierzyniec [ B30], , leg. SH. Chrz¹szcz pospolity w ca³ym kraju, nie wykazany dot¹d tylko z pojedynczych krain (BURAKOWSKI et al. 1983). Nowy dla Wzgórz Trzebnickich. Carpathobyrrhulus tatricus MROCZKOWSKI, 1957 Tatry: Dolina Piêciu Stawów [DV25], , leg. GC; Kasprowy Wierch [DV25], , leg. GC; Kazalnica [DV34], , leg. GC; Kominiarski Wierch 1829 m n.p.m., , leg. GC; Tatry, , leg. RA; Zakopane okolica [DV25], , leg. BP. Gatunek opisany i jak dot¹d znany tylko z Tatr po polskiej i s³owackiej stronie (MROCZKOWSKI 1957, 1958; JÁSZAY 1998). Ze wzglêdu na niewielki obszar wystêpowania zosta³ umieszczony na liœcie zwierz¹t zagro onych (PAW OWSKI et al. 2002). Chaetophora spinosa (ROSSI, 1794) Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Wierzchowie [DA16], , 28 exx., na polnej drodze wœród kêp trawy po deszczu, leg. et coll. GJ. Gatunek znany z wielu krain Polski, jednak e w przewa aj¹cej wiêkszoœci na podstawie nielicznych danych sprzed kilkudziesiêciu lat (BURAKOWSKI et al. 1983). Curimopsis paleata (ERICHSON, 1846) *Górny Œl¹sk: Brynek [CA39], , leg. SH; Grabówka [CA07], , w kopalni piasku, 8 exx., leg. GC; exx., leg. et coll. GJ; Lasy Borowskie [CA47], , 8 exx., leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Wirek [CA47], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ. *Góry Œwiêtokrzyskie: Œwiêty Krzy [EB 03], , leg. MT. Gatunek spotykany g³ównie na terenach piaszczystych w ca³ej Polsce. Nowy dla Górnego Œl¹ska i Gór Œwiêtokrzyskich. Cytilus sericeus ( ORSTER, 1771) Pobrze e Ba³tyku: Rozewie ad W³adys³awowo [C 27], , leg. GC; Sarbinowo [XA57], , leg. KGA, coll. GJ. Pojezierze Pomorskie: Wojnowo [XV90], , leg. MA. Pojezierze Mazurskie: Jezioro Pniewo, , leg. AM. Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Ba³doñ [CC02], , leg. MA; Bolechowo [XU32], , leg. RA; Go³uchów [YT05], , leg. MA; Ko³o [CC38], , leg. MT; Poznañ [XU21], , 2 exx., leg. SH; , leg. KK; Rajsków [CC03], , 2 exx., leg. MA; Tarnowa [CC37], , leg. MT; , las sosnowy, leg. MT; Zielonka, , leg. AM. Puszcza Bia³owieska: [ D], , 3 exx., leg. et coll. GJ. Dolny Œl¹sk: Lubsza [XS74], , leg. KK; , leg. KK; agañ [WT21], , 4 exx., leg. GC; , 3 exx., leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC. Wzgórza Trzebnickie: Czeszów ad Trzebnica [XS59], , leg. SH. Górny Œl¹sk: Brynek [CA39], , leg. GC; , leg. SH; , 7 exx., leg. SH; , leg. SH; , leg. et coll. GJ; , 3 exx., leg. SH; , leg. et coll. GJ; , leg. SH; , leg. SH; , leg. SH; Cieszowa [CB41], , leg. SH; , leg. SH; , 2 exx., , leg. SH; , 3 exx., leg. SH; , 2 exx., leg. SH; , 3 exx., leg. SH; , 2 exx., leg. SH; , leg. SH; , leg. SH; , leg. SH; leg. SH; Koszêcin [CB40], , leg. et coll. GJ; Koszêcin Leœnictwo Trójca [CB41], , leg. SH; Lasy Kobiórskie [CA45], , leg. et coll. GJ; Miko³ów Mokre [CA46], , leg. et coll. GJ; Porêba [CA89], , leg. BT, coll. GJ; Ruda Œl¹ska [CA46], , dolina K³odnicy, leg. GC; Ruda Œl¹ska Bielszowice [CA47], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , leg. MR, coll. GJ; , 2 exx., leg. MR, coll. GJ; , leg. MR, coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Koch³owice [CA56], , leg. MR, coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Ruda 24

5 Œl¹ska Wirek [CA47], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; , 2 exx., leg. AKG, coll. GJ; Rudziniec ad Gliwice [CA18], , leg. et coll. GJ. Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Bukowno [CA96], , 3 exx., leg. et coll. GJ; Konopiska [CB62], , leg. KT; , leg. KT; , leg. KT; , leg. KT; , leg. KT, coll. GJ. Roztocze: Hamernia [ A49], , leg. SH. Sudety Zachodnie: Mys³ów [WS64], , leg. RA. Beskid Zachodni: Barania Góra [CV59], , 9 exx., leg. SH; , 3 exx., leg. GC; , leg. GC; Dolina Czarnej Wise³ki [CV59], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Istebna: M³oda Góra [CV49], , 21 exx., leg. GC; Masyw Babiej Góry: Mêdralowa [CV89], , leg. et coll. GJ; Pasmo Ja³owieckie: Suchy Groñ [CV89], , leg. et coll. GJ; Pilsko [CV78], , leg. SH; Wis³a Czarne [CV59], , 2 exx., leg. SH; Wis³a Ob³aziec [CA40], , leg. SH. Beskid Wschodni: Tyrawa Solna [EV99], , leg. SH. Najpospolitszy przedstawiciel otrupkowatych, znany ze wszystkich krain Polski od Ba³tyku po najwy sze partie gór (BURAKOWSKI et al. 1983). Lamprobyrrhulus nitidus (SCHALLER, 1783) *Pojezierze Pomorskie: Wojnowo distr. Bydgoszcz [XV90], , 6 exx., leg. MA. Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Ko³o [CC38], , suche ³¹ki pod kamieniami, leg. MT; , ogrody warzywne, piaszczysta œció³ka, leg. MT; , 4 exx., leg. MT; , suche ³¹ki w trawach, leg. MT; Odrapanki ad Kalisz [BC05], , leg. MA; Sieradz [CC41], , leg. B et MA. Dolny Œl¹sk: agañ [WT21], , pod nap³ywkami nad brzegiem Bobru, leg. GC. Górny Œl¹sk: Brynek [CA39], , leg. et coll. GJ; Cieszowa [CB41], , 2 exx., leg. SH; , 3 exx., leg. SH; , leg. SH; Paniowy [CA46], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska [CA46], , leg. GC; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , leg. MR, coll. GJ; , 3 exx., leg. MR, coll. GJ; , leg. MR, coll. GJ; , 4 exx., leg. MR, coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Wirek [CA47], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Œmi³owice [CA46], , leg. et coll. GJ. Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Centuria ad Zawiercie [CA98], , leg. BT, coll. GJ; Konopiska [CB62], , leg. KT. Chrz¹szcz znany z pojedynczych stanowisk w wielu krainach (Burakowski et al. 1983). Po raz pierwszy stwierdzony na Pojezierzu Pomorskim. Morychus aeneus ( ABRICIUS, 1775) Pojezierze Pomorskie: Wojnowo [XV90], , leg. MA; , 7 exx., leg. MA. Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Bolechowo [XU32], , leg. RA; , leg. RA; , leg. RA; Ko³o [CC38], , piaszczysta ³¹ka, las sosnowy, leg. MT. Dolny Œl¹sk: Wójcice ad Brzeg [XS75], , leg. SH; agañ [WT21], , leg. GC; , leg. GC; , leg. GC. Górny Œl¹sk: Brynek [CA39], , 11 exx., leg. et coll. GJ; Cieszowa [CB41], , 3 exx., leg. SH; , leg. SH; , 20 exx., leg. SH; , 6 exx., leg. SH; Koszêcin [CB40], , leg. et coll. GJ; Miko³ów Jamna [CA56], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , 4 exx., leg. MR, coll. GJ; , 5 exx., leg. MR, coll. GJ. Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Bukowno [CA96], , 9 exx., leg. et coll. GJ; Konopiska [CB62], , leg. KT. Gatunek w Polsce znany z szeregu stanowisk w wiêkszoœci krain (BURAKOWSKI et al. 1983). Porcinolus murinus ( ABRICIUS, 1794) Pobrze e Ba³tyku: Miêdzyzdroje [VV67], , leg. GC. Pojezierze Pomorskie: Wojnowo [XV90], , leg. MA. Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Go³uchów [YT05], , leg. MT; , 2 exx., leg. MT; Ko³o [CC38], , 2 exx., leg. MT; Opatówek ad Kalisz [CC03], , leg. MA; Ro d a³y ad Kalisz [CC04], , leg. MA; Tarnowa [CC37], , wirownia, leg. MT; , wirownia, leg. MT. Dolny Œl¹sk: agañ [WT21], , leg. GC. 25

6 Górny Œl¹sk: Borowa Wieœ [CA46], , leg. et coll. GJ; Koszêcin [CB40], , leg. et coll. GJ; Ligota Dolna [BA99], , 2 exx., leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , leg. MR, coll. GJ; , 5 exx., leg. MR, coll. GJ; Ruda Œl¹ska Wirek [CA47], , leg. et coll. GJ. Wy yna Krakowsko-Wieluñska: Bukowno [CA96], , leg. et coll. GJ. Gatunek zasiedlaj¹cy w Polsce g³ównie ni owe i wy ynne krainy, poroœniête borami sosnowymi (BURAKOWSKI et al. 1983). Simplocaria semistriata ( ABRICIUS, 1794) Nizina Wielkopolsko-Kujawska: Ko³o [CC38], , suche ³¹ki, leg. MT; , polany pod lasem, leg. MT; , las sosnowy, leg. MT; Nowa Sól [WT44], , pod kamieniem na brzegu Odry, leg. GC; Œlesin [CD10], , las sosnowy, leg. MT; Tarnowa [CC37], , leg. MT. Dolny Œl¹sk: G³ogówek [YR08], , 4 exx., leg. et coll. GJ. Górny Œl¹sk: Brynek [CA39], , leg. SH, coll. GJ; , leg. SH; , leg. SH; , leg. SH; , leg. et coll. GJ; Katowice Las Murckowski [CA56], , leg. et coll. GJ; Miko³ów Dolina Jamny [CA56], , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Halemba [CA46], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; Ruda Œl¹ska Wirek [CA47], , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ; , leg. et coll. GJ. Wy yna Ma³opolska: Gacki Ponidzie [DA 79], , leg. et coll. GJ. Beskid Zachodni: Beskid S¹decki: Dolina Czarnego Potoku [DV96, DV97], , leg. MA. Tatry: Dolina ku Dziurze [DV26], , leg. MA. Gatunek spotykany na terenie ca³ego kraju, jednak zdecydowanie czêœciej w górach (BURAKOWSKI et al. 1983). PIŒMIENNICTWO BURAKOWSKI B., MROCZKOWSKI M., STE AÑSKA J Chrz¹szcze Coleoptera-Biegaczowate Carabidae. Kat. auny Polski, 23(2): 233 ss. BURAKOWSKI B., MROCZKOWSKI M., STE AÑSKA J Chrz¹szcze Coleoptera-Scarabaeoidea, Dasilloidea, Byrrhoidea i Parnoidea. Kat. auny Polski, 23(9): GUTOWSKI J. M Wypalanie szuwaru turzycowego a fauna bezkrêgowców w Puszczy Bia³owieskiej. Parki narod. Rezer. Przyr. 12(1): JÁSZAY T Príspevok k poznaniu chrobákov (Coleoptera) v Temnosmreèinskej Doline a okolí vo Vysokých Tatrách. Natura carpat. 39: KUBISZ D amilia (rodzina): Leiodidae Coloninae; Scydmaenidae; Staphylinidae Micropeplinae & Pselaphinae; Eucinetidae; Clambidae; Byrrhidae; Elmidae; Dryopidae; Heteroceridae; Nosodendridae; Trogossitidae; Cleridae; Sphindidae; Monotomidae; Silvanidae; Phalacridae; Erotylidae; Biphyllidae; Endomychidae; Corylophidae; Ciidae; Tetratomidae; Prostomidae; Meloidae; Boridae. [W:] GUTOWSKI J. M., JAROSZEWICZ B. (red.). Katalog fauny Puszczy Bia³owieskiej. Wydawnictwo Instytutu Badadawczego Leœnictwa, Warszawa: 403 ss. KUBISZ D Chrz¹szcze (Coleoptera) z wybranych rodzin jako element monitoringu ekologicznego w Puszczy Bia³owieskiej. Wyniki badañ z lat Leœne Pr. badaw. 4: KUBISZ D., PAW OWSKI J Wstêp do inwentaryzacji chrz¹szczy Puszczy Knyszyñskiej. [W:] CZERWIÑSKI A. (red.). Puszcza Knyszyñska. Monografia przyrodnicza. Zespó³ Parków Krajobrazowych w Supraœlu. Supraœl: KUBISZ D., PAW OWSKI J Suplement do znajomoœci chrz¹szczy (Coleoptera) Ojcowskiego Parku Narodowego i jego otuliny (w 145 rocznicê rozpoczêcia inwentaryzacji faunistycznej w Ojcowie). Pr¹dnik 11 12: KUBISZ D., SZA RANIEC S Chrz¹szcze (Coleoptera) masywu Babiej Góry. [W:] WO OSZYN B. W., WO OSZYN D., CELARY W. (red.). Monografia auny Babiej Góry. Komitet Ochrony Przyrody PAN, Kraków: KUBISZ D., SZWA KO P Nowe dla Podlasia i Puszczy Bia³owieskiej gatunki chrz¹szczy (Coleoptera). Wiad. ent. 10(1): KUBISZ D., SZWA KO P., WOJAS T Materials to the fauna of Coleoptera of the Western Bieszczady Mts. (Polish Eastern Carpatians). Roczn. Muz. górnoœl. (Przyr.) 15: MROCZKOWSKI M., STE AÑSKA J Coleoptera Chrz¹szcze. [W:] RAZOWSKI J. (red.). Wykaz zwierz¹t Polski. T. III, cz. XXXII / Wydawnictwo Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierz¹t PAN, Kraków: MROCZKOWSKI M Carpathobyrrhulus tatricus sp. n. z Tatr (Coleoptera, Byrrhidae). Annls zool., Warsz. 16(16):

7 MROCZKOWSKI M Chrz¹szcze Coleoptera. Otrupkowate Byrrhidae, Nosodendridae. Klucze Oznacz. Owad. Polski, 19(50 51): PAW OWSKI J., KUBISZ D., MAZUR M Coleoptera Chrz¹szcze. [W:] G OWACIÑSKI Z. (red.), Czerwona Lista Zwierz¹t Gin¹cych i Zagro onych w Polsce. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków: PAW OWSKI J., MAZUR M., M YNARSKI J. K., STEBNICKA Z., SZEPTYCKI A., SZYMCZAKOWSKI W Chrz¹szcze (Coleoptera) Ojcowskiego Parku Narodowego i terenów oœciennych. Ojcowski Park Narodowy, Ojców: 247 ss. PAW OWSKI J., PETRYSZAK B., KUBISZ D., SZWA KO P Chrz¹szcze (Coleoptera) Bieszczadów Zachodnich. Monogr. bieszcz. 8: SÁNCHEZ TERRÓN A auna Europaea: Byrrhidae. [In:] ALONSO-ZARAZAGA M. A. (eds.) auna Europaea: Coleoptera 1. auna Europaea version 1.3: STARZYK J. R., KOSIOR A Wp³yw turystyki pieszej na entomofaunê Bieszczadzkiego Parku Narodowego i terenów przyleg³ych. Parki narod. Rezer. Przyr. 6(2):