OPISY KURSÓW WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA. Kierunek: INŻYNIERIA ŚRODOWISKA Specjalność: KLIMATYZACJA, OGRZEWNICTWO I INSTALACJE SANITARNE

Transkrypt

1 WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA Kierunek: INŻYNIERIA ŚRODOWISKA Specjalność: KLIMATYZACJA, OGRZEWNICTWO I INSTALACJE SANITARNE STUDIA NIESTACJONARNE II STOPNIA OPISY KURSÓW

2 SPIS TREŚCI/CONTENTS Wentylacja i klimatyzacja Ventilation and air conditioning Ogrzewnictwo i ciepłownictwo Heating and heat engineering Automatyka w inżynierii środowiska Automation in environmental technology Chemia środowiska Environmental chemistry Statystyka Statistics Język obcy Foreign language Instalacje sanitarne Water and sewage indoor systems Wentylacja i klimatyzacja Ventilation and air conditioning Niezawodność i bezpieczeństwo systemów inżynierskich Reliability and safety of engineering systems Planowanie przestrzenne Spatial planning Chemia środowiska Environmental chemistry Zarządzanie środowiskiem Environmental management Prawo budowlane The law of building Technologia i organizacja robót instalacyjnych Technology of works organization Instalacje sanitarne Water and sewage indoor systems Wentylacja i klimatyzacja 3 Ventilation and air conditioning 3 Ogrzewnictwo i ciepłownictwo Heating and district heating Praca dyplomowa magisterska Diploma project Seminarium dyplomowe Diploma seminar Wentylacja i klimatyzacja 4 Ventilation and air conditioning 4 Auditing i certyfikacja energetyczna Audit and energy certification Alternatywne źródła energii Alternative energy sources

3 SIATKA ZAJĘĆ II STOPIEŃ STUDIA NIESTACJONARNE KOiIS Rok akademicki 009/00 WYDZIAŁ: INŻYNIERII ŚRODOWISKA KIERUNEK: INŻYNIERIA ŚRODOWISKA SPECJALIZACJA: KLIMATYZACJA, OGRZEWNICTWO I INSTALACJE SANITARNE Wentylacja i klimatyzacja 0000 E (3) ISS Ogrzewnictwo i ciepłownictwo 000 E (3+) ISS Automatyka w inżynierii środowiska 000 (+) ISS Język Obcy (3) JZLI00005BK Instalacje sanitarne 00 E (3++) ISS Wentylacja i klimatyzacja 000 E(+3) ISS Niezaw.i bezpiecz.system..inż () ISS Prawo budowlane 0000 () ISS00400 Technologia i organizacja robót instalacyjnych 000 (+) ISS Instalacje sanitarne 000 E (+3) ISS Wentylacja i klimatyzacja (+3) ISS00404 Praca dyplomowa magisterska 5 godzin 0 pkt. ECTS -p- ISS0040 Seminarium dyplomowe 0000 () ISS00403 Wentyl i klimatyzacja () ISS Auditing i certyfikacja energetyczna 000 (+) ISS Chemia środowiska Planow.przest () 000 (+) GPA00964 ISS Chemia środowiska 0000 () Ogrzewnictwo ISS0040 i ciepłownictwo Zarządz. środow. 00 E (3++) Alternatywne źródła energii 0000 (3) ISS () ISS ISS Statystyka 000 (+) ISS h/tyg. I semestr II semestr III semestr IV semestr Godziny: 5 3 ECTS Legenda Przedmioty podstawowe Przedmioty kierunkowe Przedmioty specjalnościowe Przedmioty wybieralne Oznaczenia: 00 -liczba godzin tygodniu odpowiednio: wykłady, ćwiczenia, laboratorium, projekt, seminarium (++) punkty ECTS przypisane kolejno ( w tym przypadku do : wykładu, ćwiczeń i ćwiczeń projektowych) 3

4

5 WENTYLACJA I KLIMATYZACJA Kod kursu: ISS4036 Nazwa kursu: Wentylacja i klimatyzacja Język wykładowy: polski Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin 4 ZZU* Forma zaliczenia Egzamin Punkty ECTS 3 Liczba godzin CNPS 90 Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy Wymagania wstępne: znajomość podstaw termodynamiki, mechaniki płynów, wentylacji i klimatyzacji Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Sergey Anisimov, prof. dr hab. inż., Marcin Sompoliński, dr inż., Jacek Misiński, dr inż., Dariusz Kwiecień, dr inż., Andrzej Bugaj, dr inż. Rok: I Semestr: Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy Cele zajęć (efekty kształcenia): Uzyskanie wiedzy w zakresie obliczania podstawowych urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych oraz urządzeń i układów chłodniczych stosowanych w wentylacji i klimatyzacji Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna Krótki opis zawartości całego kursu: Kurs obejmuje problematykę wymiany ciepła i masy podczas procesów uzdatniania powietrza w urządzeniach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Omówione zostaną podstawowe urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne oraz urządzenia i układy ziębnicze stosowane w wentylacji i klimatyzacji. Wykład (podać z dokładnością do godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych. Wstęp, podstawowe pojęcia i definicje, parametry powietrza zewnętrznego i w pomieszczeniach. Obliczanie strumieni powietrza wentylującego i klimatyzującego oraz organizacja wymiany powietrza w pomieszczeniach Liczba godzin 5

6 3. Procesy wymiany ciepła i masy w elementach urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych 4. Centralne jednoprzewodowe urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne z regulacją bezpośrednią 5. Centralne jednoprzewodowe urządzenia klimatyzacyjne z regulacją pośrednią 6. Zagadnienia ochładzania powietrza w wentylacji i klimatyzacji 7. Procesy termodynamiczne w urządzeniach chłodniczych 8. Bezpośrednie układy chłodnicze 9. Pośrednie układy chłodnicze 0. Układy chłodnicze z naturalnym przygotowaniem czynnika ziębniczego Literatura podstawowa: Przydróżny St., Ferencowicz J.: Klimatyzacja, Politechnika Wrocławska 988 Przydróżny St.: Wentylacja, Politechnika Wrocławska 99 Recknagel Springer: Ogrzewnictwo i klimatyzacja Poradnik, Gdańsk 994 Malicki M.: Wentylacja i klimatyzacja, WNT 980 Literatura uzupełniająca: Lampe G. i in.: Projekt klimatyzacji a projekt budynku, Arkady 98 Chadderton D.V.: Air Conditioning a Practical introduction, E & FN Spon London 993 Warunki zaliczenia: pozytywna ocena z egzaminu 4 4 6

7 VENTILATION AND AIR CONDITIONING Course code: ISS4036 Course title: Ventilation and air conditioning Language of the lecturer: polish Course form Lecture Classes Laboratory Project Seminar Number of hours/week* Number of hours/semester* 4 Form of the course completion Exam ECTS credits 3 Total Student s Workload 90 Level of the course (basic/advanced): basic Prerequisites: basic knowledge of thermodynamics, fluid mechanics, ventilation and air conditioning Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Anisimov Sergey, Prof, Misiński Jacek, PhD, Sompoliński Marcin, PhD, Kwiecień Dariusz, PhD, Bugaj Andrzej, PhD Year:I Semester: Type of the course (obligatory/optional): obligatory Aims of the course (effects of the course): Gaining the knowledge about calculating the basic ventilation and air conditioning devices and cooling devices and systems used in ventilation and air conditioning Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional Course description: The course includes problems of heat and mass exchange during air treatment processes in ventilation and air conditioning devices. Basic ventilation and air conditioning devices and cooling devices and systems used in ventilation and air conditioning will be discussed. Lecture: Particular lectures contents. Introduction, basic concepts and definitions, parameters of outdoor and indoor air. Calculating of ventilating and air conditioning air volumes, the ways of air exchange in rooms 3. Heat and mass exchange processes in elements of ventilation and air conditioning devices 4. Central single duct ventilating and air conditioning devices with direct regulation 5. Central single duct ventilating and air conditioning devices with Number of hours 7

8 indirect regulation 6. Problems of air cooling in ventilation and air conditioning 7. Thermodynamic processes in cooling devices 8. Direct cooling systems 9. Indirect cooling systems 0. Cooling systems with natural preparation of cooling agent Basic literature: Przydróżny St., Ferencowicz J.: Klimatyzacja, Politechnika Wrocławska 988 Przydróżny St.: Wentylacja, Politechnika Wrocławska 99 Recknagel Springer: Ogrzewnictwo i klimatyzacja Poradnik, Gdańsk 994 Malicki M.: Wentylacja i klimatyzacja, WNT 980 Additional literature: Lampe G. i in.: Projekt klimatyzacji a projekt budynku, Arkady 98 Chadderton D.V.: Air Conditioning a Practical introduction, E & FN Spon London 993 Conditions of the course acceptance/credition: passing the exam 4 4 8

9 OGRZEWNICTWO I CIEPŁOWNICTWO Kod kursu: ISS4037 Nazwa kursu: Ogrzewnictwo i ciepłownictwo Język wykładowy: polski Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna 4 4 liczba godzin ZZU* Forma Egzamin Zaliczenie zaliczenia Punkty ECTS 3 Liczba godzin CNPS Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy Wymagania wstępne: umiejętność projektowania instalacji grzewczych i lokalnych źródeł ciepła. Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Franciszek Ruszel, dr inż., Piotr Jadwiszczak, dr inż., Bogdan Nowak, dr inż. Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Anna Napiórkowska, dr inż., Andrzej Grzegorczyk, dr inż., Marcin Klimczak, dr inż. Grzegorz Bartnicki, dr inż. Rok: I Semestr: Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy Cele zajęć (efekty kształcenia): zdobycie umiejętności w zakresie projektowania i eksploatacji systemów grzewczych i ciepłowniczych z elementami automatyki. Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna Krótki opis zawartości całego kursu: Ogrzewania wodne pompowe z obniżoną temperaturą czynnika grzejnego. Technika kondensacyjna w ogrzewnictwie. Ogrzewanie pompowe w układzie mieszkaniowym. Hydrauliczne równoważenie instalacji. Rozliczanie kosztów ogrzewania. Schematy automatycznej regulacji kotłowni. Komputerowe wspomaganie projektowania. Wykład: Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych. Wprowadzenie do wykładu, program, wymagania.. Obliczanie strat ciepła pomieszczeń o małej i dużej kubaturze oraz ogrzewanych z przerwami. Liczba godzin 9

10 3. Ogrzewanie pompowe dwururowe w układzie mieszkaniowym: zasady prowadzenia przewodów i obliczania, zasady doboru pomp. 4. Ogrzewanie jednorurowe: charakterystyka, zasady obliczania. 5. Rozkład ciśnień w ogrzewaniach pompowych. 6. Ogrzewanie hal przemysłowych: przegląd systemów, rozwiązania konstrukcyjne urządzeń. 7. Kotły kondensacyjne. Tendencje rozwojowe w budowie kotłów. 8. Układy odprowadzenia spalin. 9. Instalacje oleju opałowego oraz gazowe: schematy, obliczanie. 0. Ogrzewania podłogowe, sufitowe i ścienne oraz źródła ciepła pracujące z niskimi temperaturami wody.. Automatyczna i ręczna armatura regulacyjna w instalacjach grzewczych: schematy instalacji, zasady stosowania armatury.. Rozliczanie kosztów ogrzewania: podstawy prawne, możliwości, urządzenia. 3. Węzły cieplne do centralnego ogrzewania.) 4. Ogrzewanie parowe niskoprężne: pompy i zbiorniki kondensatu, rodzaje i charakterystyka odwadniaczy. 5. Programy komputerowe do obliczania instalacji c.o.: zasady wprowadzania danych, możliwości obliczeń, rodzaje wydruków. Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Seminarium - zawartość tematyczna: Laboratorium - zawartość tematyczna: Projekt - zawartość tematyczna: Projekt sieci ciepłowniczej i węzła cieplnego dwufunkcyjnego. Literatura podstawowa:.pieńkowski K., Krawczyk D., Tumel W.: Ogrzewnictwo tom i. Politechnika Białostocka, Rozprawy naukowe nr 63. Białystok Koczyk H.: Ogrzewnictwo dla praktyków, SYSTHERM-SERWIS. Poznań Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia.04.00r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz. U. 00r. nr 75 poz Recknagel - Sprenger: Ogrzewanie i klimatyzacja. Poradnik. EWFE, Gdańsk Mizielińska K., Olszak J.: Gazowe i olejowe źródła ciepła małej mocy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa Nantka M.: Ogrzewnictwo i ciepłownictwo t. i. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice Żarski K.: Projektowanie preizolowanych rur cieplnych w technologii ABB-Zamech. ABB Zamech, Toruń Krygier K.: Sieci ciepłownicze. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej Żarski K.: Węzły cieplne w miejskich systemach ciepłowniczych. Ośrodek Informacji Technika instalacyjna w budownictwie. Warszawa AQUARIUS, Toruń, Normy z zakresu Ogrzewnictwa i Ciepłownictwa. Literatura uzupełniająca: 0

11 . Rabjasz R., Dzierzgowski M.: Instalacje centralnego ogrzewania z rur wielowarstwowych. Poradnik projektanta. Wydawnictwo KANON. Gdańsk Krygier K., Klinke T., Sewerynik J.: Ogrzewnictwo, wentylacja, klimatyzacja. Podręcznik dla technikum. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa Żarski K.: Obiegi wodne i parowe w kotłowniach. OITIB, Warszawa Praca zbiorowa pod red. E. Szczechowiaka: Energooszczędne układy zaopatrzenia budynków w ciepło. ENVIROTECH, Poznań Mielnicki J. S.: Centralne ogrzewanie. Regulacja i eksploatacja. Arkady, Warszawa Kwiatkowski J., Cholewa L.: Centralne ogrzewanie pomoce projektanta. Arkady, Warszawa Mańkowski S.: Projektowanie instalacji ciepłej wody użytkowej. Arkady, Warszawa Szkarowski A., Łatowski L.: Ciepłownictwo. WNT Prospekty i katalogi firm. Warunki zaliczenia: Wykład: zdany egzamin, Projekt: pozytywna ocena projektu. * - w zależności od systemu studiów

12 HEATING AND HEAT ENGINEERING Course code: ISS4037 Course title: Heating and heat engineering Language of the lecturer: polish Course form Lecture Classes Laboratory Project Seminar Number of hours/week* Number 4 4 of hours/semester* Form of the course Exam Grade completion ECTS credits 3 Total Student s Workload Level of the course (basic/advanced): basic Prerequisites: an ability to design heating system and boiler plants. Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Franciszek Ruszel, dr inż., Piotr Jadwiszczak, dr inż., Bogdan Nowak, dr inż. Names, first names and degrees of the team s members: Anna Napiórkowska, dr inż., Andrzej Grzegorczyk, dr inż., Marcin Klimczak, dr inż., Grzegorz Bartnicki, dr inż. Year: I Semester: Type of the course (obligatory/optional): obligatory Aims of the course (effects of the course): an ability to design and maintenance of heating and district heating systems with an automatic control. Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional Course description: Water heating with lower temperatures (e.g. floor heating). Design of heating system with horizontal distribution of water on every floor (every dwelling with separate connection). Condensing boilers. Hydraulic balancing of HVAC systems. Calculation and division of heating costs between users. Automatic control of boiler plant. Computer-aided design. Lecture: Particular lectures contents. Introduction to lecture, syllabus, requirements.. Calculating heating load in rooms of big and small cubic capacity, and heated at intervals. 3. Two-pipe pump heating in a dwelling loop : principles for designing (direct and reverse return), pumps. 4. One-pipe heating: characteristics, design. 5. Pressure drop distribution in pump heating. Number of hours

13 6. Heating of industrial rooms and buildings: systems, principles of design. 7. Condensing boilers. Trends in boiler constructions. 8. Chimneys for solid/oil/gas boilers. 9. Oil, natural gas installation for boilers. 0. Floor, ceiling and wall heating and boiler plant working at low water temperature.. Automatic control of heating systems: diagrams and equipment.. Settling the costs of heating: law basis and technical equipment. 3. Heat substations (connecting to district heating) in buildings. 4. Low pressure steam heating: pumps and condensation tanks, types and characteristics of dehydrators. 5. Computer programs for calculations of heating systems: date input, calculations, calculations and date printouts. Classes the contents: Seminars the contents: Laboratory the contents: Project the contents: Design of a district heating network a heat substation for heating and DHW purposes. Basic literature:.pieńkowski K., Krawczyk D., Tumel W.: Ogrzewnictwo tom i. Politechnika Białostocka, Rozprawy naukowe nr 63. Białystok Koczyk H.: Ogrzewnictwo dla praktyków, SYSTHERM-SERWIS. Poznań Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia.04.00r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz. U. 00r. nr 75 poz Recknagel - Sprenger: Ogrzewanie i klimatyzacja. Poradnik. EWFE, Gdańsk Mizielińska K., Olszak J.: Gazowe i olejowe źródła ciepła małej mocy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa Nantka M.: Ogrzewnictwo i ciepłownictwo t. i. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice Żarski K.: Projektowanie preizolowanych rur cieplnych w technologii ABB-Zamech. ABB Zamech, Toruń Krygier K.: Sieci ciepłownicze. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej Żarski K.: Węzły cieplne w miejskich systemach ciepłowniczych. Ośrodek Informacji Technika instalacyjna w budownictwie. Warszawa AQUARIUS, Toruń, The norm with range of Heating and District Heating. Additional literature:. Rabjasz R., Dzierzgowski M.: Instalacje centralnego ogrzewania z rur wielowarstwowych. Poradnik projektanta. Wydawnictwo KANON. Gdańsk Krygier K., Klinke T., Sewerynik J.: Ogrzewnictwo, wentylacja, klimatyzacja. Podręcznik dla technikum. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa Żarski K.: Obiegi wodne i parowe w kotłowniach. OITIB, Warszawa

14 4. Praca zbiorowa pod red. E. Szczechowiaka: Energooszczędne układy zaopatrzenia budynków w ciepło. ENVIROTECH, Poznań Mielnicki J. S.: Centralne ogrzewanie. Regulacja i eksploatacja. Arkady, Warszawa Kwiatkowski J., Cholewa L.: Centralne ogrzewanie pomoce projektanta. Arkady, Warszawa Mańkowski S.: Projektowanie instalacji ciepłej wody użytkowej. Arkady, Warszawa Szkarowski A., Łatowski L.: Ciepłownictwo. WNT Folders and catalogues of firms. Conditions of the course acceptance/credition: Lecture: passed exam, Project: pass grade on project. * - depending on a system of studies 4

15 AUTOMATYKA W INŻYNIERII ŚRODOWISKA Kod kursu: Nazwa kursu: Język wykładowy: ISS4007 Automatyka w inżynierii środowiska polski Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma zaliczenia Zaliczenie Zaliczenie Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): zaawansowany Wymagania wstępne: wiadomości z zakresu podstaw automatyki Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Jan Syposz, dr hab. inż./prof. ndzw.; Piotr Jadwiszczak, dr inż. Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Marcin Klimczak, dr inż.; Grzegorz Bartnicki, dr inż. Rok: Semestr: Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy Cele zajęć (efekty kształcenia): rozumienie zasad automatycznego sterowania procesami w inżynierii środowiska, umiejętność stosowania urządzeń oraz komputerowych systemów do kontroli i sterowania tymi procesami. Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna Krótki opis zawartości całego kursu: charakterystyka wybranych elementów układów regulacji i sterowania w inżynierii środowiska, programowanie sterowników, komputerowe systemy monitoringu i nadrzędnego sterowania w inżynierii środowiska. Wykład (podać z dokładnością do godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych. Standardowe algorytmy regulacji i sterowania. Charakterystyka i zasady doboru regulatorów i sterowników 3. Programowanie sterowników swobodnie programowalnych 4. Charakterystyka urządzeń wykonawczych 5. Charakterystyka urządzeń pomiarowych Liczba godzin 5

16 6. Rozdzielnice zasilająco-sterujące w systemach automatyki 7. Komputerowe systemy telemetrii i nadrzędnego sterowania 8. Komputerowe systemy zarządzania infrastrukturą techniczną w budynkach 9. Komputerowe systemy zarządzania energią Laboratorium - zawartość tematyczna: Opracowanie algorytmów sterowania i programowanie swobodnie programowalnych sterowników do typowych zastosowań w inżynierii środowiska. Literatura podstawowa: o Praca zbiorowa.: Regelungs- und Steuerungstechnik in der Versorgungstechnik. C.F. Muller. 00. o Zawada B.: Układy sterowania w systemach wentylacji i klimatyzacji. Warszawa 006. Literatura uzupełniająca: Lewermore G.J.: Building Energy Management Systems. New York, London 000 Warunki zaliczenia: pozytywny wynik kolokwium 6

17 AUTOMATION IN ENVIRONMENTAL TECHNOLOGY Course code: Course title: Language of the lecturer: ISS4007 Automation in environmental technology polish Course form Lecture Classes Laboratory Project Seminar Number of hours/week* 0 Number of hours/semester* Form of the course completion Grade Grade ECTS credits Total Student s Workload Level of the course (basic/advanced): advanced Prerequisites: knowledge of automation basics Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Jan Syposz, Prof.; Piotr Jadwiszczak, PhD Names, first names and degrees of the team s members: Marcin Klimczak, PhD; Grzegorz Bartnicki, PhD Year: I Semester: Type of the course (obligatory/optional): obligatory Aims of the course (effects of the course): understanding of automation and control systems in environmental technology, ability to use control and management systems Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional Course description: controllers programming, monitoring and control systems Lecture: Particular lectures contents. Standard control algorithms and strategies. Controllers characteristics and selection 3. Free programmable controllers programming 4. Actuators characteristic 5. Sensors characteristic 6. Power and control switchgear in automation systems 7. Monitoring and control computer systems 8. Building Management Systems 9. Building Energy Management Systems Number of hours Laboratory the contents: solving problems related to the lecture; free programmable controllers (PLC) programming; typical control strategies for HVAC 7

18 Basic literature: o Praca zbiorowa.: Regelungs- und Steuerungstechnik in der Versorgungstechnik. C.F. Muller. 00. o Zawada B.: Układy sterowania w systemach wentylacji i klimatyzacji. Warszawa 006. Additional literature: Lewermore G.J.: Building Energy Management Systems. New York, London 000 Conditions of the course acceptance/credition: positive result of the final test * - depending on a system of studies 8

19 CHEMIA ŚRODOWISKA Kod kursu: ISS 400 Nazwa kursu: Chemia środowiska Język wykładowy: polski Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma Zaliczenie Zaliczenie zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy Wymagania wstępne: kursy chemii nieorganicznej i organicznej Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Hołtra Anna dr inż Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Dorota Zamorska- Wojdyła, dr inż.; Paweł Zwoździak, mgr inż. Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków obsługi technicznej: Anna Stanicka- Łotocka, mgr inż.; Janusz Świetlik, inż.; Madgalena Sitarska, mgr inż.; Misiewicz Iwona, mgr inż. Rok: I. Semestr: Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy Cele zajęć (efekty kształcenia): opis i interpretacje wybranych zjawisk i procesów chemicznych zachodzących w skali globalnej i lokalnej Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna Krótki opis zawartości całego kursu: Powstanie, ewolucja i budowa Ziemi. Atmosfera. Środowisko lądowe. Naturalne krążenie pierwiastków w litosferze. Gospodarowanie zasobami litosfery, Zmiany globalne. Zanieczyszczenie środowiska. 9

20 Wykład (podać z dokładnością do godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych Ziemia i jej budowa Atmosfera Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń w atmosferze Środowisko lądowe Własności masywów skalnych i nieskalistych Wody powierzchniowe i podziemne Antropogeniczne zagrożenia wód powierzchniowych i podziemnych Ćwiczenia - zawartość tematyczna: Seminarium - zawartość tematyczna: Liczba godzin Laboratorium - zawartość tematyczna:. Analiza wskaźników jakości wód i ścieków wg obowiązujących norm: a) fizyko-chemiczne właściwości wód naturalnych oznaczanie barwy, mętności, smaku, zapachu, ph, przewodnictwa. Zanieczyszczenia wód związkami organicznymi utlenialność oraz wybrane oznaczenia chemiczne wody: zasadowość, twardość ogólna, chlorki. b) Zanieczyszczenie ścieków związkami organicznymi oznaczanie utlenialności i BZT n..oznaczanie ph w glebie oraz rozpuszczalnych związków organicznych (RSO). Ekstrakcja gleby za pomocą kwasów wpływ ph na wymywanie zanieczyszczeń i ich analiza (ph, zasadowość/kwasowość, fosforany, żelazo). 3. Oznaczanie stężenia amoniaku, tlenków azotu i SO w powietrzu. Projekt - zawartość tematyczna: Literatura podstawowa:. Gomółka E., Szaynok A., Chemia wody i powietrza, Oficyna Wyd. PWr., Wrocław. Dojlido J.R. i in., Fizyczno-chemiczne badanie wód i ścieków, Arkady, Warszawa 3. Dojlido J.R., Chemia wód powierzchniowych, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 4. Szaynok A. i in. Fizykochemiczna analiza zanieczyszczeń powietrza, Wrocław 5. O`Neill P., Chemia środowiska, PWN Warszawa 6. vanloon G. W., Duffy S. J., Chemia Środowiska, PWN, Warszawa 7. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Podstawy geochemii środowiska, WNT Warszawa 8. Zieliński S., Skażenia chemiczne w środowisku, Ofic. Wyd. PWr Wrocław 9. Andrews J.E. i in. Wprowadzenie do chemii środowiska WNT Warszawa Literatura uzupełniająca: Alloway B.J., Ayers D.C. Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, PWN Warszawa 999 Trzepierczyńska I. i in., Fizykochemiczna analiza zanieczyszczeń powietrza, PWr, Wrocław Kabata-Pendias A., Pendias H., Geochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa Gomółkowie B. i E., Ćwiczenia laboratoryjne z chemii wody, Oficyna Wyd. PWr., Wrocław Gomółka B., Szypowski, Ćwiczenia laboratoryjne i rachunkowe z chemii wody, Oficyna Wyd. PWr., Wrocław. Wąchalewski T., Elementy chemii środowiska, Wydawnictwa Akademii Górniczo- Hutniczej, Kraków Głowiak B., Kempa E., Winnicki T., Podstawy ochrony środowiska, PWN, Warszawa 0

21 Warunki zaliczenia: wykład uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium końcowego laboratorium uzyskanie pozytywnych ocen z kolokwiów cząstkowych oraz sprawozdań laboratoryjnych.

22 ENVIRONMENTAL CHEMISTRY Course code: ISS 400 Course title: Environmental chemistry Language of the lecturer: polish Course form Lecture Classes Laboratory Project Seminar Number of hours/week* Number of hours/semester* Form of the course Grade Grade completion ECTS credits Total Student s Workload Level of the course (basic/advanced): basic Prerequisites: inorganic and organic chemistry courses Name, first name and degree of the lecturer/supervisor: Anna Hołtra PhD., Names, first names and degrees of the team s members: Dorota Zamorska-Wojdyła PhD.; Paweł Zwoździak MSc; Names, first names and degrees of the technical team s members: Anna Stanicka-Łotocka MSc; Janusz Świetlik Eng; Madgalena Sitarska MSc; Misiewicz Iwona MSc. Year: I Semester: Type of the course (obligatory/optional): obligatory Aims of the course (effects of the course): description and interpretation of choose occurrence and chemical processes in the global and local scale. Form of the teaching (traditional/e-learning): traditional Course description: Earth evolution, structure and rise. Atmosphere. Land environment. Natural circulation of elements in lithosphere. Management with lithosphere sources. Cycle and global environment. Environmental pollution Lecture: Particular lectures contents. Earth structure. Atmosphere 3. Migration of impurieties in atmosphere 4. Land environment 5. Rock and not rock massif property 6. Underground and surface water 7. Anthropogenic pollution of surface and underground water Number of hours

23 Classes the contents: Seminars the contents: Laboratory the contents:. Water and wastewater quality indexes according to obligatory standards: a) physical and chemical properties of water dye, turbidity, flavour, odoru, acid/alkaline reaction and conductivity assays. Water organic contaminations oxidation and chosen chemical water assays e.g. basicity, hardness, chloride analysis. b) organic compounds in wastewater oxidation and BZT n assays.. Assays of ph indicator and soluble organic compounds in the solid. Solid extraction using inorganic acids influence of acid/alkaline reaction into washing out pollutants and their analysis (ph reaction, acidity/basicity, phosphates and iron analysis). 3. Analysis of gas pollutions (ammonium, nitric oxides and sulfuric dioxide concentrations). Project the contents: Basic literature. Gomółka E., Szaynok A., Chemia wody i powietrza, Oficyna Wyd. PWr., Wrocław. Dojlido J.R. i in., Fizyczno-chemiczne badanie wód i ścieków, Arkady, Warszawa 3. Dojlido J.R., Chemia wód powierzchniowych, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 4. Szaynok A. i in. Fizykochemiczna analiza zanieczyszczeń powietrza, Wrocław 5. O`Neill P., Chemia środowiska, PWN Warszawa 6. vanloon G. W., Duffy S. J., Chemia Środowiska, PWN, Warszawa 7. Migaszewski Z.M., Gałuszka A., Podstawy geochemii środowiska, WNT Warszawa 8. Zieliński S., Skażenia chemiczne w środowisku, Ofic. Wyd. PWr Wrocław 9. Andrews J.E. i in. Wprowadzenie do chemii środowiska WNT Warszawa Additional literature:. Alloway B.J., Ayers D.C. Chemiczne podstawy zanieczyszczenia środowiska, PWN Warszawa 999. Trzepierczyńska I. i in., Fizykochemiczna analiza zanieczyszczeń powietrza, PWr, Wrocław 3. Kabata-Pendias A., Pendias H., Geochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa 4. Gomółkowie B. i E., Ćwiczenia laboratoryjne z chemii wody, Oficyna Wyd. PWr., Wrocław 5. Gomółka B., Szypowski, Ćwiczenia laboratoryjne i rachunkowe z chemii wody, Oficyna Wyd. PWr., Wrocław. 6. Wąchalewski T., Elementy chemii środowiska, Wydawnictwa Akademii Górniczo- Hutniczej, Kraków 7. Głowiak B., Kempa E., Winnicki T., Podstawy ochrony środowiska, PWN, Warszawa Conditions of the course acceptance/credition: colloquium lecture written test laboratory pass grade (partial written tests and rapports) 3

24 STATYSTYKA Kod kursu: Nazwa kursu: Język wykładowy: ISS Statystyka polski Forma kursu Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Tygodniowa liczba godzin ZZU * Semestralna liczba godzin ZZU* Forma Zaliczenie Zaliczenie zaliczenia Punkty ECTS Liczba godzin CNPS Poziom kursu (podstawowy/zaawansowany): podstawowy Wymagania wstępne: Imię, nazwisko i tytuł/ stopień prowadzącego: Andrzej Pawlak, dr inż. Imiona i nazwiska oraz tytuły/stopnie członków zespołu dydaktycznego: Wojciech Cieżak, dr inż. Rok : I Semestr: Typ kursu (obowiązkowy/wybieralny): obowiązkowy o Cele zajęć (efekty kształcenia): Umiejętność stosowania metod opisu statystycznego zebranych danych oraz stosowania metod wnioskowania statystycznego w odniesieniu do procesów i zjawisk z obszaru inżynierii ochrony środowiska. Forma nauczania (tradycyjna/zdalna): tradycyjna Krótki opis zawartości całego kursu: Poznanie metod statystyki opisowej i matematycznej. Przestrzeń probabilistyczna. Prawdopodobieństwo. Estymacja. Testowanie hipotez statystycznych. Analiza wariancji. Korelacja. Regresja liniowa. Wykład (podać z dokładnością do godzin): Zawartość tematyczna poszczególnych godzin wykładowych. Statystyka opisowa.. Przestrzeń probabilistyczna. Definicja prawdopodobieństwa. 3. Zmienne losowe. Rozkłady zmiennych losowych dyskretnych. 4. Rozkłady zmiennych losowych ciągłych. 5. Standaryzacja zmiennej losowej. Tablice rozkładu normalnego, t-studenta, chi-kwadrat, F. 6. Wstęp do statystyki matematycznej. Liczba godzin 4