Poradnik montera elektryka. 3 / [redaktor Maria Kasperska]. Warszawa, Spis treści

Transkrypt

1 Poradnik montera elektryka. 3 / [redaktor Maria Kasperska]. Warszawa, 2017 Spis treści Wstęp VII 1. Elektroenergetyczne linie dystrybucyjne 1 mgr inż. Lech Bożentowicz dr inż. Janusz Jakubowski mgr inż. Jan Mielniczek dr inż. Adam Rynkowski 1.1. Określenia Linie napowietrzne Ogólne zasady budowy Oddziaływanie na środowisko i ochrona przed skutkami tego oddziaływania Główne elementy linii napowietrznych Rodzaje i układy przewodów Konstrukcje wsporcze Izolatory Budowa linii napowietrznych Przygotowanie robót Transport i składowanie materiałów Trasowanie linii Roboty ziemne Wykonywanie fundamentów pod słupy linii 110 kv Montaż i ustawianie konstrukcji wsporczych Montaż izolatorów Montaż ograniczników przepięć Montaż przewodów linii Łączenie przewodów Montaż słupowych stacji transformatorowych Montaż instalacji uziemiających Eksploatacja linii dystrybucyjnych Organizacja i rodzaje prac Prace pod napięciem Linie kablowe Budowa kabli Żyły robocze Niemetaliczne ekrany (na żyle, na izolacji, na ośrodku) Żyły ochronne, powrotne lub probiercze Ośrodek kabla Powloką Wypełnienie 76

2 Pancerz Osłona zewnętrzna Zasady oznaczania kabli Oznaczenie napięciowe kabli elektroenergetycznych Oznaczenia konstrukcji i materiału elementów budowy kabli Przykładowe oznaczenia kabli Rodzaje kabli Kable o izolacji z tworzyw sztucznych (polwinit, polietylen usieciowany) Kable elektroenergetyczne o izolacji papierowej i powłoce metalowej na średnie napięcie Kable o izolacji gumowej Pakowanie, przechowywanie i transport kabli Osprzęt kablowy Wiadomości ogólne Połączenia i zakończenia żył kabli Złączki Końcówki Mufy i głowice kablowe Mufy i głowice do kabli niskonapięciowych (do 1 kv) Głowice do kabli na napięcie 12/20/(24) kv Mufy 12/20(24) kv Ograniczniki przepięć Złącza kablowe SN Materiały montażowe (przykładowo) Narzędzia (przykładowo) Konfekcjonowane połączenia kablowe Montaż linii kablowych Niektóre nazwy i określenia Wybór trasy linii kablowej Dobór kabli Ochrona kabli Zasady układania kabli Oznaczanie linii kablowych Układanie kabli w ziemi Układanie kabli w kanałach i tunelach Układanie kabli na mostach, wiaduktach, molach, nabrzeżach i estakadach Układanie kabli w budynkach Układanie kabli ognioodpornych Metody układania kabli Linie kablowe 110 kv Przekazywanie linii kablowej do eksploatacji Przyłącza nn Rodzaje przyłączy i ich główne elementy Wykonanie przyłączy napowietrznych Wykonanie przyłączy kablowych 149

3 Literatura Instalacje elektryczne 153 dr inż. Zbigniew Skibko dr inż. Marcin Sulkowski 2.1. Wiadomości ogólne Definicje wybranych pojęć z zakresu instalacji elektrycznych Akronimy dotyczące instalacji elektrycznych Układy sieci (instalacji) elektroenergetycznych Ochrona instalacji oraz urządzeń elektrycznych przed szkodliwym oddziaływaniem środowiska Przewody elektryczne Oznaczenia przewodów i kabli Budowa i wymagania stawiane przewodom elektrycznym Obciążalność prądowa przewodów w zależności od liczby obciążonych żył Sposób ułożenia przewodów Dobór przewodów i kabli Montaż przewodów Łączenie przewodów Przechowywanie oraz transport kabli i przewodów elektrycznych Szynoprzewody Bezpieczniki niskiego napięcia Budowa bezpieczników niskiego napięcia Charakterystyki czasowo-prądowe pasmowe Wymiana wkładek bezpiecznikowych Montaż gniazd bezpiecznikowych Wyłączniki instalacyjne (nadprądowe) Wyłączniki różnicowoprądowe Budowa i zasada działania wyłączników różnicowoprądowych Parametry wyłączników różnicowoprądowych Stosowanie wyłączników różnicowoprądowych w instalacjach elektrycznych niskiego napięcia Rozłączniki i styczniki Wyłączniki silnikowe Dobór zabezpieczeń przed skutkami prądu przetężeniowego w instalacjach elektrycznych Informacje wstępne Dobór zabezpieczeń przed skutkami prądu przeciążeniowego Dobór zabezpieczeń przed skutkami prądu zwarciowego Zabezpieczenie przewodów fazowych Zabezpieczenie przewodu neutralnego Przykład doboru zabezpieczenia przewodu Dobór zabezpieczeń silników od skutków przetężeń Dobór zabezpieczeń silników od skutków zwarć Dobór zabezpieczeń silników przed skutkami prądów przeciążeniowych 318

4 Dobór zabezpieczeń przetężeniowych dla przewodów zasilających silnik Przykład doboru zabezpieczenia silnika Rozdzielnice niskiego napięcia Informacje ogólne Klasyfikacja rozdzielnic Rozwiązania konstrukcyjne rozdzielnic niskiego napięcia Sprzęt elektroinstalacyjny Osprzęt elektroinstalacyjny Łączniki instalacyjne Gniazda wtyczkowe Wtyczki jednofazowe i trójfazowe Sprzęt elektroinstalacyjny dodatkowy Montaż instalacji elektrycznej Wymagania stawiane budowie odbiorczych instalacji elektrycznych Trasowanie Przygotowanie podłoża Montaż sprzętu elektroinstalacyjnego i opraw Instalacje uziemiające niskiego napięcia Wiadomości ogólne Rezystywność gruntu i betonu Konfiguracja i budowa uziomów Wymagania dotyczące specjalnych instalacji lub lokalizacji Pomieszczenia wyposażone w wannę lub basen Baseny pływackie, baseny fontann i brodzików Pomieszczenia wyposażone w elektryczne ogrzewacze do sauny Instalacje na terenie budowy i rozbiórki obiektów budowlanych Instalacje w zabudowaniach rolniczych i ogrodniczych Instalacje w przestrzeniach ograniczonych powierzchniami przewodzącymi Instalacje kempingów i pojazdów wypoczynkowych Instalacje tymczasowe wystaw, scen i stoisk Instalacje elektryczne w meblach Instalacje oświetlenia zewnętrznego Inteligentne instalacje Wstęp Podział instalacji w systemie KNX Budowa i topologia systemu KNX Oprzewodowanie instalacji w systemie KNX Ochrona przed skutkami prądu przetężeniowego w instalacjach w systemie KNX Ochrona przeciwprzepięciowa w instalacjach w systemie KNX Montaż urządzeń w systemie KNX Akronimy dotyczące instalacji w systemie KNX Tendencje rozwojowe w zakresie inteligentnych instalacji 455 Literatura 456

5 3. Instalacje elektryczne w obiektach o zwiększonym zagrożeniu pożarem 461 mgr inż. Michał Swierżewski 3.1. Zagrożenia pożarowe Materiały budowlane palne i niepalne oraz materiały pożarowo niebezpieczne Strefy pożarowe - podział obiektów o zwiększonym zagrożeniu pożarem Wpływy środowiska na instalacje elektryczne Przyczyny zagrożenia pożarowego w instalacjach elektrycznych Wprowadzenie Zjawiska cieplne Zwarcia Przeciążenia Prądy upływu Łuki elektryczne Wyższe harmoniczne prądu i napięcia Materiały izolacyjne a zagrożenie pożarowe Maksymalne dopuszczalne wartości temperatury urządzeń elektrycznych Wprowadzenie Maksymalna dopuszczalna temperatura powierzchni zewnętrznych Maksymalna dopuszczalna temperatura materiałów izolacyjnych przewodowych Maksymalna dopuszczalna temperatura zacisków Maksymalna dopuszczalna temperatura części manewrowych Silniki elektryczne prądu przemiennego Nagrzewanie się silników elektrycznych Charakterystyczne stany pracy silników elektrycznych Zasady zabezpieczeń silników elektrycznych Dobór przewodów i kabli Rodzaje przewodów i kabli Podstawowe zasady doboru przewodów i kabli Obciążalność prądowa długotrwała Materiały izolacyjne Zabezpieczenie oprzewodowania przed skutkami prądów przetężeniowych Wprowadzenie Zabezpieczenia przeciążeniowe Zabezpieczenia przewodów połączonych równolegle Zabezpieczenia zwarciowe Wyłączniki różnicowoprądowe jako ochrona przeciwpożarowa Koordynacja zabezpieczeń przeciążeniowych i zwarciowych Lokalizacja zabezpieczeń Bezpieczniki topikowe niskiego napięcia 530

6 Podstawowe parametry Rodzaje wkładek topikowych Charakterystyki czasowo-prądowe Kategorie (klasy) użytkowania wkładek topikowych Dobór i instalowanie urządzeń elektrycznych Wprowadzenie Zasady doboru urządzeń elektrycznych Wymagania ogólne wykonania instalacji elektrycznych Wyłącznik przeciwpożarowy Instalacje elektryczne w wyjściach i na drogach ewakuacyjnych Układanie przewodów Układanie przewodów na ścianach i przegrodach budowlanych Przejścia przewodów przez oddzielenia przeciwpożarowe Układanie przewodów w tunelach, kanałach i szybach kablowych Wprowadzanie przewodów do urządzeń elektrycznych Połączenia przewodów w zaciskach Oświetlenie awaryjne Rodzaje oświetlenia awaryjnego Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne Wymagania odnośnie do awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego Awaryjne oświetlenie zapasowe Osprzęt do oświetlenia awaryjnego System oświetlenia awaryjnego Oprawy z wewnętrznym (indywidualnym) i zewnętrznym (centralnym) źródłem zasilania Klasyfikacja opraw oświetlenia awaryjnego ze względu na ciągłość zasilania i sposób działania Oznakowanie opraw Rozmieszczenie opraw oświetlenia awaryjnego Znaki bezpieczeństwa - ewakuacyjne Systemy podtrzymujące funkcje w czasie pożaru Wprowadzenie Podstawowe wymagania do wykonania instalacji Zasady doboru przewodów Ochrona przeciwporażeniowa Badania eksploatacyjne 593 Literatura Instalacje elektryczne w strefach zagrożonych wybuchem 599 mgr inż. Michał Swierżewski 4.1. Wprowadzenie Podstawowe określenia Palenie się i wybuch Wiadomości ogólne Powietrze Atmosfery wybuchowe 610

7 Właściwości fizykochemiczne materiałów palnych Temperatura zapłonu cieczy palnych Gęstość względna gazów i par cieczy palnych Granice wybuchowości gazów i par cieczy palnych Granice wybuchowości atmosfer pyłowych Temperatura samozapłonu atmosfer wybuchowych Źródła energii zapalającej Nagrzane powierzchnie Iskry Elektryczność statyczna Klasyfikacja przestrzeni zagrożonych wybuchem Ocena zagrożenia wybuchem Źródła emisji czynników palnych Klasyfikacja przestrzeni potencjalnie zagrożonych wybuchem atmosfer gazowych Klasyfikacja przestrzeni potencjalnie zagrożonych wybuchem atmosfer pyłowych Klasyfikacja pomieszczeń sąsiadujących z pomieszczeniami potencjalnie zagrożonymi wybuchem Wpływ wentylacji na zaliczanie przestrzeni do strefy zagrożenia wybuchem Wymagania techniczne dotyczące pomieszczeń potencjalnie zagrożonych wybuchem Kolejność wyznaczania stref zagrożenia wybuchem Dokumentacja klasyfikacyjna Urządzenia elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym (Ex) Wprowadzenie Podział urządzeń elektrycznych przeciwwybuchowych na grupy i kategorie Temperatura Temperatura otoczenia Temperatura powierzchni zewnętrznych Systemy ochronne Instrukcje montażu i eksploatacji Konstrukcje elektrycznych urządzeń przeciwwybuchowych Urządzenia elektryczne w osłonach ognioszczelnych d" Urządzenia elektryczne w osłonach gazowych z nadciśnieniem p" Zabezpieczenie urządzeń za pomocą pomieszczeń z nadciśnieniem p" Urządzenia elektryczne w osłonie piaskowej q" Urządzenia elektryczne w osłonie olejowej o" Urządzenia elektryczne budowy wzmocnionej e" Urządzenia elektryczne w wykonaniu n" Urządzenia elektryczne i obwody iskrobezpieczne (typu i") Urządzenia hermetyzowane masą izolacyjną m" Urządzenia elektryczne przeciwwybuchowe w wykonaniu

8 specjalnym s" Urządzenia elektryczne przeznaczone do instalowania w obecności pyłów palnych Certyfikacja elektrycznych urządzeń przeciwwybuchowych Alternatywna metoda oceny ryzyka obejmująca poziom zabezpieczenia urządzeń (EPL) Znakowanie urządzeń elektrycznych przeciwwybuchowych 4.7. Instalacje elektryczne w strefach zagrożonych wybuchem Wiadomości ogólne Dokumentacja techniczna (projekt instalacji elektrycznych) Dobór urządzeń elektrycznych Zależności między poziomem zabezpieczenia urządzeń (EPL) a strefami zagrożenia wybuchem Dobór urządzeń elektrycznych według wymaganego poziomu zabezpieczenia urządzeń (EPL) Dobór urządzeń elektrycznych według grup i podgrup Dobór urządzeń elektrycznych w zależności od temperatury samozapłonu atmosfer gazowych i pyłowych Urządzenia ruchome i przenośne Silniki elektryczne Oprawy oświetleniowe Podsumowanie doboru urządzeń elektrycznych w zależności od strefy zagrożenia wybuchem i wymaganego poziomu zabezpieczenia urządzeń Podstawowe wymagania w zakresie wykonania instalacji elektrycznych w przestrzeniach zagrożonych wybuchem Eksploatacja urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem Wiadomości ogólne Oględziny Przeglądy okresowe Pomiary odbiorcze i eksploatacyjne Naprawy 728 Literatura 733 Skorowidz 737 oprac. BPK