SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W DĄBRÓWCE ZA 2015 ROK

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI GMINNEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W DĄBRÓWCE ZA 2015 ROK Dąbrówka 2016

2 SPIS TREŚCI 1. Zagadnienia wstępne Struktura rganizacyjna Ośrdka Wydatki na realizację zadań z zakresu pmcy spłecznej finanswane z budżetu GOPS Realizacja zadań z zakresu pmcy spłecznej Realizacja zadań z zakresu świadczeń rdzinnych Realizacja zadań z zakresu pmcy sbm uprawninym d alimentów Realizacja zadań z zakresu ustawy systemie świadczeń pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych Realizacja zadań z zakresu ustawy wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej Realizacja zadań z zakresu ustawy karcie dużej rdziny Sprawzdanie z realizacji Prgramu Pwiatwej Karty Rdziny "TakRdzina" za 2015 rk Realizacja zadań z zakresu przeciwdziałania przemcy w rdzinie Wykaz ptrzeb w zakresie pmcy spłecznej Pdsumwanie...24 str. 2

3 ZASADY OGÓLNE UDZIELANEGO WSPARCIA 1. Wsparcie rdziny w prawidłwym funkcjnwaniu Pdstawą d rzwiązywania prblemów spłecznych jest wsparcie rdziny w dbudwywaniu prawidłwych relacji w rdzinie raz we właściwym wypełnianiu ról spłecznych przez jej człnków. Wsparcie rdziny pwinn być w miarę mżliwści wczesne i mieć charakter prfilaktyczny, chrnny. Prirytetem wspierania rdziny jest zapewnienie dpwiednich warunków rzwju dzieci, młdzieży raz kształtwania wartści i nrm związanych z ich wychwaniem. 2. Usamdzielnianie rdziny Rdzina, w pierwszej klejnści, pwinna mieć mżliwść samdzielneg zmierzenia się ze swymi prblemami, c pzwala zwiększyć jej szansę na prawidłwe funkcjnwanie w śrdwisku raz stymuluje aktywnść własną, wyzwala ptencjał i pzwala na uczenie się nwych umiejętnści. Pmc pwinna w miarę mżliwści dprwadzić d życiweg usamdzielnienia sób i rdzin pprzez przezwyciężanie trudnych sytuacji życiwych przy wykrzystaniu własnych zasbów raz zasbów śrdwiska. Osby i rdziny krzystające z pmcy spłecznej są bwiązane d współudziału w rzwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiwej. 3. Zasada pmcniczści Pmc pwinna być nakierwana na wykrzystanie zasbów własnych rdziny, na wsparcie sby w rdzinie, w śrdwisku lkalnym przy wykrzystaniu grup sampmcwych, Kściłów, rganizacji pzarządwych. Wsparcie instytucjnalne w sytuacji, gdy sba, jej tczenie, rdzina, śrdwisk lkalne, staje przed prblemami, których samdzielnie nie ptrafi rzwiązać. Frmy wsparcia dzienneg pwinny być wykrzystane przed frmami całdbwymi. 4. Przeciwdziałanie wykluczeniu spłecznemu Działania pwinny służyć dbudwie i pdtrzymaniu umiejętnści uczestniczenia w życiu spłecznści lkalnej i pełnieniu ról spłecznych raz integracji sób i rdzin z grup szczególneg ryzyka. str. 3

4 O ZAGADNIENIA WSTĘPNE Zgdnie z art. 110 ust. 9 ustawy pmcy spłecznej bwiązkiem kierwnika śrdka pmcy spłecznej jest crczne składanie radzie gminy sprawzdania z działalnści raz przedstawianie wykazu ptrzeb w zakresie pmcy spłecznej. Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce jest samdzielną jednstką rganizacyjną gminy Dąbrówka pwłaną na mcy uchwały Gminnej Rady Nardwej w Dąbrówce nr XI/43/90 z dnia 27 luteg 1990 rku. Celem działania Ośrdka jest wspieranie raz wzmacnianie sób, rdzin, grup i spłecznści lkalnych pprzez pbudzanie ich ptencjału i aktywnści raz ukierunkwanie na rzwiązywanie prblemów raz rzwój. Cele siągane są pprzez realizację zadań z zakresu pmcy spłecznej raz zadań wynikających z innych ustaw przekazanych d realizacji kierwnikwi lub innym pracwnikm Ośrdka na pdstawie stswnych upważnień. D głównych zadań GOPS należy prwadzenie całkształtu spraw w zakresie pmcy spłecznej, a w szczególnści plegających na: Twrzeniu warunków rganizacyjnych funkcjnwania pmcy spłecznej, w tym rzbudwa niezbędnej infrastruktury scjalnej, Analizie i cenie zjawisk rdzących zaptrzebwanie na świadczenia pmcy spłecznej, Przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawami świadczeń, Pracy scjalnej rzumianej, jak działalnści zawdwej skierwanej na pmc sbm i rdzinm we wzmcnieniu lub dzyskaniu zdlnści d funkcjnwania w spłeczeństwie raz twrzenie warunków d życiweg usamdzielnienia sób i rdzin Rzwijaniu nwych frm pmcy spłecznej i sampmcy w ramach zidentyfikwanych ptrzeb Realizacji zadań wynikających z rzeznanych ptrzeb spłecznych, Pbudzaniu aktywnści spłecznej w zaspkajaniu niezbędnych ptrzeb życiwych sób i rdzin. Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce realizuje również zadania wynikające z innych, aniżeli ustawa pmcy spłecznej, aktów prawnych. Należą d nich w szczególnści: ustawa świadczeniach rdzinnych, ustawa pmcy sbm uprawninym d alimentów, ustawa przeciwdziałaniu przemcy w rdzinie, ustawa wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej, ustawa świadczeniach pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych, ustawa Karcie Dużej Rdziny, d 1 kwietnia 2016 r. także ustawa pmcy państwa w wychwywaniu dzieci. Ośrdek wyknując zadania własne gminy kieruje się ustaleniami Wójta Gminy Dąbrówka, natmiast w zakresie realizacji zadań zlecnych kieruje się ustaleniami przekazanymi przez Wjewdę Mazwieckieg. W realizacji swich zadań Ośrdek mże współpracwać z pdmitami zewnętrznymi, w tym z rganizacjami pzarządwymi, jednstkami rganizacyjnymi psiadającymi raz niepsiadającymi sbwści prawnej, a także sbami fizycznymi. D wydawania indywidualnych decyzji administracyjnych w sprawach należących d przedmitu wszystkich działań Gminneg Ośrdka Pmcy Spłecznej w Dąbrówce upważniny jest Kierwnik, a pdczas jeg niebecnści wyznaczny pracwnik. GOPS realizuje zadania w parciu Kdeks Pstępwania Administracyjneg z uwzględnieniem szczegółwych unrmwań wynikających z ustawy pmcy spłecznej raz innych ustaw. 2. STRUKTURA ORGANIZACYJNA OŚRODKA Utwrzenie i utrzymywanie śrdka pmcy spłecznej, w tym zapewnienie śrdków na wynagrdzenia pracwników jest zadaniem bwiązkwym gminy wynikającym z art. 17 ust. 18 ustawy pmcy spłecznej. Na dzień 31 grudnia 2015 rku w Gminnym Ośrdku Pmcy Spłecznej w Dąbrówce zatrudninych był 9 pracwników na umwę pracę raz 4 pracwników na umwę zlecenie. Dane szczegółwe na temat stanu zatrudnienia w Ośrdku raz kwalifikacji pracujących w nim sób przedstawia pniższa tabela. str. 4

5 Tabela 1. Zatrudnina kadra GOPS w Dąbrówce w 2015 rku i jej kwalifikacje. Kadra GOPS Liczba sób Kadra kierwnicza 1 wykształcenie wyższe 1 specjalizacja z zakresu rganizacji pmcy spłecznej 1 Pracwnicy scjalni 4 wykształcenie wyższe 3 wykształcenie średnie 1 specjalizacja 1-eg stpnia w zawdzie pracwnika scjalneg 2 specjalizacja 2-eg stpnia w zawdzie pracwnika scjalneg 0 specjalizacja z zakresu rganizacji pmcy spłecznej 0 Pzstali pracwnicy 4 wykształcenie wyższe 2 wykształcenie średnie 1 Wykształcenie inne 1 Pracwnicy zatrudnieni w ramach umwy cywilnprawnej (asystent rdziny, 4 terapeuci, piekunki dmwe) Źródł: Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce. Zatrudnieni w GOPS pracwnicy psiadają wyskie kwalifikacje zawdwe, jak i zdlnści interpersnalne d pracy z sbami znajdującymi się w trudnej sytuacji życiwej z terenu Gminy Dąbrówka. Wszyscy pracwnicy scjalni raz specjaliści pracy scjalnej psiadają dpwiednie przygtwanie zawdwe wymagane przepisami ustawy pmcy spłecznej. Pracwnik scjalny t zawód szczególny, będący prfesją, a jedncześnie pwłaniem. Wymaga d sby, która g wyknuje nie tylk interdyscyplinarnej wiedzy i umiejętnści, ale również kreślnych cech sbwściwych. Pracwnik scjalny działa na rzecz jednstki, grupy raz śrdwisk spłecznych, pmagając w rzwiązywaniu prblemów i trudnści tym, którzy sami ze względu na ich stan zdrwia lub przyczyny natury spłecznej nie są w stanie temu sprstać. Zawód ten prócz gruntwneg przygtwania zawdweg wymaga empatii, serdecznści, cierpliwści, ciepła, aktywnści, zrzumienia ptrzeb drugieg człwieka, a także łatwści nawiązywania kntaktów interpersnalnych. Pstępująca bieda, bezrbcie, zły stan zdrwia bywateli, kryzys rdziny, alkhlizm, bezradnść w sprawach piekuńcz-wychwawczych, przemc w rdzinie itp. t prblemy, z którymi pracwnicy Ośrdka sptykają się cdziennie i prblemy, którym starają się zapbiegać, przeciwdziałać, łagdzić ich skutki. Bezpśrednie stykanie się pracwników pmcy spłecznej z grmem i różnrdnścią prblemów ludzkich t ciągły stres, myślenie pdpiecznych. Każda sba i rdzina zgłaszająca się d Ośrdka wymaga szczególneg, indywidualneg pdejścia i pracwania planu wsparcia. Zgłszenie się z wniskiem pmc t nie tylk skmpletwanie niezbędnych dkumentów w celu ustalenia dchdu rdziny, ale szerk prwadzna praca scjalna: t głównie pradnictw w zakresie pszukiwania pracy, załatwiania spraw alimentacyjnych i rzwdwych, kierwanie na leczenie dwykwe, nadzór nad prawidłwścią sprawwanej władzy rdzicielskiej i kierwanie d sądu wnisków jej nieprawidłwym wypełnianiu. Wielkrtnie długa, ciężka i żmudna praca z rdziną nie zawsze przynsi pżądane efekty ze względu zbyt małą sbistą mtywację i chęć dknania zmiany w dtychczaswym życiu, brak systematycznści i wytrwałści w pdejmwanych działaniach, raz na skutek braku wzrców i wartści wyniesinych z dmu, braku ambicji a także na skutek niefrasbliwści klientów, braku umiejętnści przewidywania skutków swjeg pstępwania. Trudn jest zmtywwać wielu klientów OPS d zmiany swjeg pstępwania, a niekiedy długi kres egzystencji na minimalnym pzimie zaspkajania swich ptrzeb nie daje mtywacji d pdejmwania trudnych działań. Każde działanie z rdziną w związku z tym musi być dstswane d jej umiejętnści i mżliwści. Różnrdnść prblemów wymaga d pracwników scjalnych lbrzymich zdlnści i umiejętnści nie tylk techniki pracy scjalnej ale lbrzymiej empatii, wrażliwści, cierpliwści i umiejętnści radzenia sbie ze stresem i dpwiedzialnścią za lsy drugieg człwieka. Bywa, że wyknywana praca przez pracwnika scjalneg, mże stwarzać zagrżenie dla jeg zdrwia i życia. Obecnie trwają prace nad zapewnieniem bezpieczeństwa w wyknywaniu przez pracwnika scjalneg bwiązków służbwych. Nad knkretnymi rzwiązaniami i mżliwścią ich wprwadzenia w życie str. 5

6 będą pracwać zespły składające się z przedstawicieli Ministerstwa Rdziny, Pracy i Plityki Spłecznej, gólnplskich stwarzyszeń zrzeszających śrdki pmcy spłecznej raz związki zawdwe. W 2015 rku pracwnicy scjalni rzpatrzyli 317 wnisków udzielenie pmcy i przeprwadzili 483 rdzinne wywiady śrdwiskwe w 197 śrdwiskach, w których zamieszkiwał 658 sób. W przeliczeniu na jedneg pracwnika scjalneg przypadał przeprwadzenie 120 wywiadów. Wydan 392 decyzje administracyjne z zakresu pmcy spłecznej. Łącznie pracwnicy śrdka wydali 1033 decyzje administracyjne, w tym 641 w sprawie świadczeń rdzinnych i funduszu alimentacyjneg raz 9 decyzji dtyczących ptwierdzenia prawa d świadczeń pieki zdrwtnych finanswanych ze śrdków publicznych. 3. WYDATKI NA REALIZACJĘ ZADAŃ Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ FINANSOWANE Z BUDŻETU GOPS Tabela 2. Wydatki na pmc spłeczną w latach z budżetu GOPS w Dąbrówce. Wyszczególnienie Dmy pmcy spłecznej zł zł zł Pmc spłeczna Rdziny zastępcze 848 zł zł zł Wspieranie rdziny (m.in. asystenci rdziny i rdziny wspierające) Świadczenia rdzinne, świadczenie z fund. alimentacyjneg raz składki na ubezpieczenie emerytalne i rentwe z ubezpieczenia spłeczneg Składki na ubezpieczenie zdrwtne płacane za sby pbierające niektóre świadczenia z pmcy spłecznej, niektóre świadczenia rdzinne raz za sby uczestniczące w zajęciach centrum integracji spłecznej Zasiłki i pmc w naturze raz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentwe zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł Zasiłki stałe zł zł zł Ośrdek Pmcy Spłecznej zł zł zł Usługi piekuńcze i specjalistyczne usługi piekuńcze Pzstała działalnść (m.in. Prgram Pmc państwa w zakresie dżywiania, Karta Dużej Rdziny, Prgram Takrdzina.pl, Rządwy prgram wspierania sób uprawninych d świadczenia pielęgnacyjneg zł zł zł zł zł zł str. 6

7 POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ Pzstała działalnść w zakresie plityki spłecznej (m.in. Prjekt systemwy Aktywnść drgą d sukcesu ) zł zł - RAZEM Razem w budżecie GOPS zł zł zł Źródł: Sprawzdanie z wyknania wydatków pniesinych w kresie I-XII 2015 rku w działach: 852; 853; 801, 710. Wydatki na pmc spłeczną w 2015 rku bejmwały 10 rdzajów wsparcia z zakresu pmcy spłecznej. Zdecydwana większść śrdków finanswych wydatkwana w latach tj. przeznaczna zstała na świadczenia rdzinne, świadczenia z funduszu alimentacyjneg raz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentwe z ubezpieczenia spłeczneg. W rku 2015 ta kategria wydatków stanwiła 69% całści wydatków. 4. REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ Zgdnie z ustawą pmcy spłecznej: "Pmc spłeczna jest instytucją plityki spłecznej państwa, mającą na celu umżliwienie sbm i rdzinm przezwyciężenie trudnych sytuacji życiwych, których nie są ne w stanie pknać, wykrzystując własne uprawnienia, zasby i mżliwści. Celem pmcy spłecznej jest zaspkajanie niezbędnych ptrzeb życiwych sób i rdzin raz umżliwianie im bytwania w warunkach dpwiadających gdnści człwieka raz w miarę mżliwści dprwadzenie d życiweg usamdzielnienia". Osby i rdziny krzystające z pmcy spłecznej są bwiązane d współdziałania w rzwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiwej. Pmc ta ma charakter przejściwy i zakłada aktywizację sób i rdzin, które z niej krzystają. Brak dpwiedniej pstawy świadczenibircy mże być przyczyną dmwy przyznania pmcy lub jej zaprzestania. str. 7

8 Zgdnie z zasadą pmcniczści zadania gminy w zakresie pmcy spłecznej zstały najbardziej rzbudwane. Przepisy ustawy pmcy spłecznej różnicują pszczególne zadania samrządu gminneg na zadania własne, własne charakterze bwiązkwym raz zadania zlecne. D zadań własnych gminy charakterze bwiązkwym należy (art. 17 ustawy, pkt. 1): Opracwanie i realizacja gminnej strategii rzwiązywania prblemów spłecznych, z uwzględnieniem zagadnień z zakresu pmcy spłecznej, prfilaktyki i rzwiązywania prblemów alkhlwych raz innych prgramów, których celem jest integracja sób i rdzin z grup szczególneg ryzyka, Sprządzanie ceny w zakresie pmcy spłecznej, Udzielanie schrnienia, zapewnienie psiłku raz niezbędneg ubrania sbm teg pzbawinym, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków kreswych i celwych raz zasiłków celwych na pkrycie wydatków pwstałych w wyniku zdarzenia lsweg, Przyznawanie zasiłków celwych w frmie biletu kredytwaneg, Opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentwe raz zdrwtne za sbę, która rezygnuje z zatrudnienia w związku z kniecznścią sprawwania bezpśredniej, sbistej pieki nad długtrwale lub ciężk chrym człnkiem rdziny, Praca scjalna, Organizwanie i świadczenie usług piekuńczych, w tym specjalistycznych, w miejscu zamieszkania z wyłączeniem specjalistycznych usług piekuńczych dla sób z zaburzeniami psychicznymi, Prwadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chrninych, Dżywianie dzieci, Sprawienie pgrzebu, w tym sbm bezdmnym, Kierwanie d dmów pmcy spłecznej i pnszenie dpłatnści za pbyt mieszkańca gminy w tym dmu, Pmc sbm mającym trudnści w przystswaniu się d życia p zwlnieniu z zakładu karneg, Sprządzanie sprawzdawczści, Utwrzenie i utrzymanie śrdka pmcy spłecznej, w tym zapewnienie śrdków na wynagrdzenia pracwników, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, Opłacanie składek na ubezpieczenie zdrwtne kreślnych w przepisach świadczeniach pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych. D zadań własnych gminy należy (art. 17 ustawy, pkt. 2): Przyznawanie i wypłacanie zasiłków specjalnych celwych, Przyznawanie i wypłacanie pmcy na eknmiczne usamdzielnienie w frmie zasiłków, pżyczek raz pmcy w naturze, Prwadzenie i zapewnienie miejsc w dmach pmcy spłecznej i śrdkach wsparcia zasięgu gminnym raz kierwanie d nich sób wymagających pieki, Pdejmwanie innych zadań z zakresu pmcy spłecznej wynikających z rzeznanych ptrzeb gminy, w tym twrzenie i realizacja prgramów słnwych, Współpraca z pwiatwym urzędem pracy. Oprócz zadań własnych gminy Ustawa wyznacza zadania zlecne z zakresu administracji rządwej realizwanych przez gminę. Są t: Organizwanie i świadczenie specjalistycznych usług piekuńczych w miejscu zamieszkania dla sób z zaburzeniami psychicznymi, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celwych na pkrycie wydatków związanych z klęską żywiłwą lub eklgiczną, Prwadzenie i rzwój infrastruktury śrdwiskwych dmów sampmcy dla sób z zaburzeniami psychicznymi, Realizacja zadań wynikających z rządwych prgramów pmcy spłecznej, Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celwych, a także udzielanie schrnienia, zapewnienia psiłku i niezbędneg ubrania cudzziemcm przebywającym na terytrium Rzeczypsplitej Plskiej na pdstawie zaświadczenia (zgdnie z Ustawą cudzziemcach), str. 8

9 Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celwych, a także udzielanie schrnienia, zapewnienia psiłku i niezbędneg ubrania cudzziemcm, którym udzieln zgdy na pbyt ze względów humanitarnych lub zgdy na pbyt tlerwany na terytrium Rzeczypsplitej Plskiej, Wypłacanie wynagrdzenia za sprawwanie pieki. Niezwykle isttnym elementem wpływającym na zakres zadań realizacyjnych Gminy w aspekcie pmcy spłecznej jest pracwana przez Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w 2015 rku Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata Dkument w swej treści pdzielny na część wstępną, diagnstyczną raz część prgramwą definiuje spektrum zagadnień umżliwiających zdefiniwanie sytuacji becnej Gminy, wydrębnienie bszarów wymagających wsparcia raz wskazanie celów strategicznych realizujących załżenia plityki spłecznej w najbliższym, krótkterminwym hryzncie czaswym. Dkument Strategii Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata nie tylk dknuje analizy zidentyfikwanych prblemów spłecznych, ale przede wszystkim ujmuje je w krelacji z prgramwaniem działań, które służyć będą rzwiązywaniu prblemów spłecznych lkalnej spłecznści. Strategia Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata wyszczególnia 5 głównych celów strategicznych rzwju Gminy w kntekście pmcy spłecznej, które kreśln na pniższym rysunku. Rysunek 1. Cele strategiczne zawarte w Strategii Rzwiązywania Prblemów Spłecznych Gminy Dąbrówka na lata ROZWÓJ ZINTEGROWANEGO SYSTEMU WSPARCIA OSÓB I RODZIN BĘDĄCYCH W TRUDNEJ SYTUACJI ŻYCIOWEJ PRZECIWDZIAŁANIE UBÓSTWU ORAZ POMOC OSOBOM I RODZINOM UBOGIM WSPARCIE BEZROBOTNYCH I POSZUKUJĄCYCH PRACY AKTYWIZACJA SENIORÓW ORAZ SYSTEM POMOCY DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH I DŁUGOTRWALE CHORUJĄCYCH ROZWÓJ AKTYWNOŚCI SPOŁECZNEJ D każdeg z pwyższych celów strategicznych w ramach dkumentu Strategii Rzwiązywania Prblemów Spłecznych przyprządkwan cele peracyjne raz kierunki działań d celów peracyjnych, umżliwiające realizację załżeń dkumentu. Pmc spłeczna, jak instytucja plityki spłecznej państwa pmaga sbm i rdzinm dtkniętym prblemami spłecznymi. Struktura pwdów przyznania pmcy klientm Gminneg Ośrdka Pmcy Spłecznej w Dąbrówce pzwala jedncześnie na wydrębnienie głównych prblemów spłecznych występujących na terenie gminy. Pniższa tabela przestawia pwdy przyznania pmcy spłecznej na terenie Gminy Dąbrówka w latach Tabela 3. Pwdy przyznania pmcy spłecznej przez GOPS w Dąbrówce w latach POWÓD TRUDNEJ SYTUACJI ŻYCIOWEJ liczba rdzin gółem Rk 2013 Rk 2014 Rk 2015 liczba sób w rdzinach liczba rdzin gółem liczba sób w rdzinach liczba rdzin gółem liczba sób w rdzinach UBÓSTWO SIEROCTWO BEZDOMNOŚĆ POTRZEBA OCHRONY str. 9

10 MACIERZYŃSTWA - W TYM WIELODZIETNOŚĆ BEZROBOCIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA BEZRADNOŚĆ - W TYM: RODZINY NIEPEŁNE - RODZINY WIELODZIETNE PRZEMOC W RODZINIE POTRZEBA OCHRONY OFIAR HANDLU LUDŹMI ALKOHOLIZM NARKOMANIA TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU Z ZAKŁADU KARNEGO ZDARZENIE LOSOWE SYTUACJA KRYZYSOWA Źródł: Sprawzdanie MPiPS-03 za 2013, 2014 i 2015 rk. Analizując dane za lata mżemy zauważyć, że ubóstw i bezrbcie są najczęstszymi przyczynami udzielania pmcy. W większści w/w w tabeli pwdów trudnej sytuacji życiwej utrzymuje się tendencja wzrstwa. Należy zauważyć, że w jednej rdzinie mże występwać więcej niż jedna dysfunkcja. Głównymi przyczynami udzielenia pmcy spłecznej w rku 2015 były: ubóstw 125 rdzin (w tym 387 sób), bezrbcie 81 rdzin (w tym 291 sób), długtrwała lub ciężka chrba 67 rdzin (w tym 223 sób), niepełnsprawnść 53 rdzin (w tym 127 sób), bezradnść w sprawach piekuńcz-wychwawczych i prwadzenia gspdarstwa dmweg 29 rdzin (w tym 120 sób), alkhlizm 28 rdzin (w tym 55 sób), ptrzeba chrny macierzyństwa 27 rdzin (w tym 149 sób) Praw d świadczeń przysługuje sbm i rdzinm, których psiadane dchdy nie przekraczają kryteriów dchdwych ustalnych w parciu próg interwencji scjalnej, przy jednczesnym wystąpieniu, c najmniej jednej z w/w klicznści. Od 1 października 2015 rku kryterium dchdwe uprawniające d świadczeń z pmcy spłecznej ustaln na pzimie 634 zł w przypadku sby samtnie gspdarującej i 514 zł na sbę w rdzinie. Kryterium dchdwe stswane jest również przy przyznawaniu świadczeń rdzinnych i świadczeń alimentacyjnych. Zasiłek rdzinny przysługuje, jeśli dchód rdziny na sbę alb dchód sby uczącej się nie przekracza 674 zł, a gdy człnkiem rdziny jest dzieck legitymujące się rzeczeniem niepełnsprawnści lub rzeczeniem umiarkwanym alb znacznym stpniu niepełnsprawnści, jeśli dchód ten nie przekracza 764 zł. Świadczenia z funduszu alimentacyjneg przysługują z klei, jeżeli dchód rdziny w przeliczeniu na sbę w rdzinie nie przekracza kwty 725 zł. Dane szczegółwe dtyczące liczby sób i rdzin bjętych pmcą spłeczną na terenie gminy Dąbrówka w latach przedstawia pniższy wykres. Wykres 1. Osby bjęte pmcą spłeczną w gminie Dąbrówka w latach str. 10

11 Źródł: Sprawzdanie MPiPS-03 za 2013, 2014 i 2015 rk. Na pdstawie pwyższeg wykresu mżna wywniskwać, że ilść sób i rdzin krzystających z pmcy śrdwiskwej i pracy scjalnej na przestrzeni statnich trzech lat zwiększa się, natmiast prcentwy udział sób bjętych pmcą spłeczną w Gminie Dąbrówka w stsunku d gólnej liczby mieszkańców w rku 2015 wynsił 12%. Pdstawą przyznania świadczeń z pmcy spłecznej był przeprwadzenie wywiadu śrdwiskweg, czyli zebranie mżliwie wszechstrnnych infrmacji sbie czy rdzinie, ustalenie występujących prblemów c pzwlił na pdjęcie właściwych działań i zaplanwanie dpwiedniej frmy pmcy. Pdczas jeg przeprwadzania pracwnicy scjalni ustalali sytuację rdzinną, zawdwą, zdrwtną człnków rdziny, ustalali także dane dtyczące źródeł uzyskiwanych dchdów. Pracwnicy scjalni, którzy przeprwadzali wywiad śrdwiskwy nie graniczali się tylk d zbierania suchych faktów. Już przy pierwszej wizycie analizwali wraz z klientem sytuację, zastanawiali się nad mżliwściami przezwyciężenia prblemów, udzielali prad, mtywwali d zmiany zachwań, które pmgłyby w dalszym życiu, niejednkrtnie przeprwadzali pierwsze mediacje w sytuacjach knfliktwych. Stswnie d zgłaszanych przez sby lub rdziny ptrzeb raz birąc pd uwagę mżliwści finanswe Ośrdka przyznawan dpwiednią pmc. Pniższa tabela przedstawia pszczególne rdzaje pmcy udzielanej beneficjentm systemu pmcy spłecznej w latach Tabela 4. Rdzaje świadczeń pmcy spłecznej udzielanych przez GOPS w Dąbrówce w latach Liczba sób, którym przyznan decyzją świadczenia Liczba rdzin Liczba sób w rdzinach Rdzaj pmcy Świadczenia przyznane w ramach zadań zlecnych i zadań własnych (gółem) w tym: - świadczenia pieniężne str. 11

12 - świadczenia niepieniężne Pmc udzielana w pstaci pracy scjalnej - gółem w tym: wyłącznie w pstaci pracy scjalnej x x x x x x Źródł: Sprawzdanie MPiPS-03 za rk 2013, 2014 i W zakresie przyznawania świadczeń pieniężnych i niepieniężnych na przestrzeni lat liczba sób którym przyznan decyzją świadczenia ulegała wahanim (w 2015 r. mżna był zabserwwać spadek w stsunku d 2014 r.). Pdbna sytuacja była w przypadku liczby rdzin którym przyznan świadczenia. Świadczeniami pieniężnymi z pmcy spłecznej są: świadczenia pieniężne w frmie zasiłków stałych, kreswych, celwych, specjalnych zasiłków celwych, zasiłek i pżyczka na eknmiczne usamdzielnienie, pmc na usamdzielnienie raz kntynuwanie nauki, świadczenia pieniężne na utrzymanie i pkrycie wydatków związanych z nauką języka plskieg dla uchdźców, wynagrdzenie należne piekunwi z tytułu sprawwania pieki przyznawane przez sąd. 1 Wymienine frmy pmcy są najbardziej pżądane wśród beneficjentów pmcy. Jednakże ze względu na t, iż stanwią łatwą i elastyczną frmę pmcy, najbardziej d niej uzależniają i częst są traktwane, jak źródł dchdu, a nie przejściwe wsparcie. Mgą pwdwać wśród beneficjentów przyjęcie biernej pstawy w rzwiązywaniu prblemów życiwych. Świadczeniami niepieniężnymi są: praca scjalna, bilet kredytwany, składki na ubezpieczenie zdrwtne, składki na ubezpieczenie spłeczne, pmc rzeczwa, w tym na eknmiczne usamdzielnienie, sprawienie pgrzebu, pradnictw specjalistyczne, interwencja kryzyswa, schrnienie, psiłek, niezbędne ubranie, usługi piekuńcze w miejscu zamieszkania, w śrdkach wsparcia raz w rdzinnych dmach pmcy, specjalistyczne usługi piekuńcze w miejscu zamieszkania raz w śrdkach wsparcia, mieszkanie chrnine, pbyt i usługi w dmu pmcy spłecznej, pmc w uzyskaniu dpwiednich warunków mieszkaniwych, w tym w mieszkaniu chrninym, pmc w uzyskaniu zatrudnienia, pmc na zagspdarwanie w frmie rzeczwej dla sób usamdzielnianych 2. D najczęściej udzielanych świadczeń pieniężnych należą: - zasiłek stały jest t świadczenie przysługujące na pdstawie art. 37 ustawy pmcy spłecznej sbm samtnie gspdarujących, niezdlnym d pracy z pwdu wieku lub całkwicie niezdlnym d pracy raz sbm pzstającym w rdzinach, niezdlnym d pracy z pwdu wieku lub całkwicie niezdlnym d pracy spełniającym kryterium dchdwe i stanwi uzupełnienie dchdu tych sób d kryterium ustawweg. - zasiłek kreswy jest t świadczenie, które przysługuje na pdstawie art. 38 ustawy pmcy spłecznej i przeznaczne jest dla sób i rdzin bez dchdów lub dchdach niższych niż ustawwe kryterium, przysługujący ze względu na długtrwałą chrbę, niepełnsprawnść, bezrbcie, mżliwść utrzymania lub nabycia uprawnień d świadczeń z innych systemów zabezpieczenia spłeczneg. Okres, na jaki jest przyznany zasiłek kreswy, ustala Ośrdek Pmcy Spłecznej na pdstawie klicznści sprawy. - zasiłek celwy jest t świadczenie przyznawane na pdstawie art. 39 ustawy pmcy spłecznej na zaspkjenie niezbędnej ptrzeby bytwej, a w szczególnści na pkrycie części lub całści ksztów zakupu żywnści, leków i leczenia, pału, dzieży, niezbędnych przedmitów użytku dmweg, drbnych remntów i napraw w mieszkaniu, a także ksztów pgrzebu. Osbm bezdmnym i innym sbm niepsiadającym dchdu raz mżliwści uzyskania świadczeń zdrwtnych mże być przyznany zasiłek celwy na pkrycie części lub całści wydatków na świadczenia zdrwtne. Zasiłek celwy mże być przyznany w frmie biletu kredytwaneg. Zasiłki celwe przyznaje się również w wyniku zdarzenia lsweg, klęski żywiłwej lub eklgicznej sbie lub rdzinie, bez względu na siągany przez nich dchód. Dane szczegółwe dtyczące udzielnej pmcy w latach przedstawia pniższa tabela. Tabela 5. Frmy świadczeń pmcy spłecznej udzielane przez GOPS w Dąbrówce w latach Art. 36 ustawy z dnia 12 marca 2004 rku pmcy spłecznej. 2 Tamże. str. 12

13 Frmy świadczeń liczba sób liczba świadczeń zasiłek stały zasiłek kreswy pieniężne zasiłek celwy X X X w tym zasiłek celwy przyznany w ramach prgramu Pmc Państwa w zakresie dżywiania psiłek w tym: psiłek przyznany w ramach prgramu Pmc Państwa w zakresie dżywiania sprawienie pgrzebu niepieniężne składki na ubezpieczenie zdrwtne praca scjalna* X X X usługi piekuńcze w miejscu zamieszkania specjalistyczne usługi piekuńcze w miejscu zamieszkania dla sób z zaburzeniami psychicznymi pbyt i usługi w dmu pmcy spłecznej *liczba rdzin Źródł: Sprawzdanie MPiPS-03 za rk 2013, 2014 i Najczęściej udzielaną frmą pmcy spśród świadczeń pieniężnych w latach był zasiłek celwy, który jest przyznawany na zaspkjenie niezbędnej ptrzeby bytwej, a w szczególnści na pkrycie części lub całści ksztów zakupu żywnści, leków i leczenia, pału, dzieży, niezbędnych przedmitów użytku dmweg, drbnych remntów i napraw w mieszkaniu, a także ksztów pgrzebu. Liczba sób nim bjętych w latach zwiększa się z rku na rk i wynsi: 95 sób w 2013 r., 103 w 2014 r. i 106 w 2015 r. Spśród udzielnej pmcy niepieniężnej największą część stanwi psiłek, który był wsparciem udzielanym głównie dziecim w ramach wielletnieg prgramu rządweg Pmc państwa w zakresie dżywiania, który bwiązywał d kńca 2013 rku. Na lata Rada Ministrów przyjęła wielletni prgram wspierania finansweg gmin w zakresie dżywiania Pmc państwa w zakresie dżywiania któreg celem jest graniczenie zjawiska niedżywienia dzieci i młdzieży z rdzin niskich dchdach, znajdujących się w trudnej sytuacji, ze szczególnym uwzględnieniem uczniów z terenów bjętych wyskim pzimem bezrbcia i ze śrdwisk wiejskich raz sób drsłych, w szczególnści samtnych, w pdeszłym wieku, chrych lub niepełnsprawnych. W latach mżemy zabserwwać wzrst liczby sób bjętych pmcą w frmie psiłku. W 2013 rku 261 sób trzymał psiłek, a w 2015 rku był t już 288 sób. W 2013 r. łączna kwta wydatków na realizację Prgramu Pmc państwa w zakresie dżywiania wynisła zł, w 2014 r , zaś w 2015 r zł. Dtacja z budżetu państwa w 2015 r. wynisła zł. W rku 2015 pnwnie str. 13

14 Gmina Dąbrówka uzyskała zgdę Wjewdy na zmniejszenie bwiązkweg 40% udziału śrdków gminnych d 20%. W celu graniczenia zjawiska niedżywienia dzieci i młdzieży z rdzin mieszkających na terenie gminy Dąbrówka, w 2014 rku Rada Gminy w Dąbrówce uchwaliła Prgram słnwy Pmc gminy w zakresie dżywiania na lata , który przewiduje udzielenie pmcy, gdy uczeń alb dzieck wyraża chęć zjedzenia psiłku. Przyznanie takiej pmcy dbywa się, bez wydania decyzji administracyjnej przyznającej psiłek raz bez przeprwadzania rdzinneg wywiadu śrdwiskweg. Pnadt zstała przyjęta uchwała dtycząca pdwyższenia d 150% kryterium dchdweg uprawniająceg d skrzystania z pmcy w frmie psiłku, świadczenia pieniężneg na zakup psiłku lub żywnści alb świadczenia rzeczweg w pstaci prduktów żywnściwych dla sób i rdzin bjętych wielletnim prgramem wspierania finansweg gmin w zakresie dżywiania Pmc państwa w zakresie dżywiania na lata Pzwlił t na zwiększenie liczby sób i rdzin wymagających zabezpieczenia ptrzeb żywieniwych. Usługi piekuńcze i specjalistyczne usługi piekuńcze Usługi piekuńcze jak zadanie własne gminy charakterze bwiązkwym, świadczne były sbm, które z pwdu wieku, chrby lub innych przyczyn wymagają pmcy innych sób, a są jej pzbawine z pwdu samtnści lub braku mżliwści zapewnienia jej przez rdzinę. Usługi bejmują pmc w zaspkjeniu cdziennych ptrzeb życiwych, pieki higienicznej, zalecanej przez lekarza pielęgnacji raz zapewnienia kntaktów z tczeniem. W 2015 rku GOPS zatrudniał w ramach umwy zlecenia dwie sby świadczące usługi w dmach 3 pdpiecznych. Łącznie zstała zrealizwanych gdzin usług. Osby krzystające z tych świadczeń w zależnści d swjej sytuacji materialnej wnszą częściwą dpłatnść za usługi według zasad ustalnych Uchwałą Rady Gminy Dąbrówka nr XXXIX/ z dnia Starania pdejmwane w przyszłści przez władze Gminy w stsunku d sób starszych pwinny mieć na celu zapewnienie właściwej pieki, a więc dpwiednie usługi piekuńcze, frmy aktywnści ruchwej, a także zrganizwane frmy spędzania wlneg czasu. W 2015 rku realizwane były także specjalistyczne usługi piekuńcze dla sób z zaburzeniami psychicznymi. Tą frmą pmcy zstał bjęte dwie sby drsłe, jedna z jednstką chrbwą - autyzm, a druga z niepełnsprawnść intelektualną. SUO t usługi dstswane d szczególnych ptrzeb pacjenta, wynikających z rdzaju schrzenia lub niepełnsprawnści, świadczne przez sby ze specjalistycznym przygtwaniem zawdwym. Teg typu świadczenie jest zadaniem zlecnym, w całści finanswanym przez budżet państwa. Dmy Pmcy Spłecznej D dmów pmcy spłecznej kierwane są sby wymagające całdbwej pieki z pwdu wieku, chrby lub niepełnsprawnści, nie mgące samdzielnie funkcjnwać w cdziennym życiu, którym nie mżna zapewnić niezbędnej pmcy przez rdzinę lub w frmie usług piekuńczych. Dfinanswywanie ksztów pbytu w dmach pmcy spłecznej jest zadaniem wymagającym dużych nakładów finanswych przy niewielkiej ilści sób krzystających. Zgdnie z ustawą pmcy spłecznej kszty pbytu w dmu pmcy spłecznej pkrywa sam zaintereswany w wyskści 70% swjeg dchdu. Pzstałą kwtę d wyskści całkwitych ksztów utrzymania w placówce dpłaca rdzina i gmina, z której pchdzi sba umieszczna w dmu pmcy spłecznej. Gmina Dąbrówka w 2015 r. płacała pbyt w dmach pmcy spłecznej 7 sbm. Łączna kwta, jaką Gmina przeznaczyła na dfinanswanie pbytu w dmach pmcy spłecznej w 2015 wynisła złtych. Należy zauważyć, że z rku na rk zwiększają się kszty związane z utrzymaniem mieszkańca w dmu pmcy spłecznej, c generuje zwiększenie wydatków p strnie gminy. Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce ze względu na graniczne śrdki finanswe stara się maksymalnie dług zapewniać pmc usługwą w miejscu zamieszkania. str. 14

15 Praca scjalna Jest jednym z zadań własnych gminy charakterze bwiązkwym. Świadczna jest na rzecz pprawy funkcjnwania sób i rdzin w ich śrdwisku spłecznym, bez względu na psiadany dchód. Praca scjalna prwadzna jest: z sbami i rdzinami w celu rzwinięcia lub wzmcnienia ich aktywnści i samdzielnści życiwej; ze spłecznścią lkalną w celu zapewnienia współpracy i krdynacji działań instytucji i rganizacji isttnych dla zaspkajania ptrzeb człnków spłecznści. Praca scjalna jest świadczeniem niepieniężnym. Mże być prwadzna w parciu kntrakt scjalny. Realizwana jest w parciu dknanie diagnzy sytuacji klienta, pracwanie planu pmcy i wsparcia w zależnści d indywidualnej sytuacji raz psiadaneg ptencjału sbisteg. Ważne jest systemwe i całściwe pdejście d sby i rdziny w zależnści d zdiagnzwanych prblemów. Praca scjalna najczęściej plega m.in. na udzielaniu infrmacji, wskazówek i pmcy przy rzwiązywaniu trudnych spraw życiwych, świadczeniu pradnictwa raz współpracy z innymi pdmitami pmcy spłecznej. W szczególnych przypadkach, z uwagi na złżnść prblemów występujących w rdzinach pracwnicy scjalni zapewniają sbm wymagającym wsparcia dstęp d kmplekswej pmcy specjalistycznej (psychlgicznpedaggicznej) raz współpracwali z różnrdnymi pdmitami z terenu gminy, pwiatu i kraju: plicją, sądem, kuratrami sądwymi, pedaggami szklnymi i szkłami, Pwiatwym Ośrdkiem Interwencji Kryzyswej, Pwiatwym Centrum Pmcy Rdzinie, dmami pmcy spłecznej, Gminną Kmisją Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych, Zespłem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemcy w Rdzinie, Urzędem Gminy w Dąbrówce, Niepublicznymi Zakładami Opieki Zdrwtnej, Pwiatwym Urzędem Pracy, Zakładem Ubezpieczeń Spłecznych, Kasą Rlniczeg Ubezpieczenia Spłeczneg, Stwarzyszeniem "Pmc w Dlinie Dlneg Bugu", Pwiślańskim Twarzystwem Spłecznym (PTS), Bankiem Żywnści SOS w Warszawie, Caritas Parafialnym, Gminnym Centrum Kultury raz śrdkami pmcy spłecznej z terenu kraju i innymi pdmitami działającymi na rzecz lkalnej spłecznści. W rku 2015 pmcą w pstaci pracy scjalnej zstał bjętych 262 rdziny, gdzie przebywał 816 sób. Udzieln pmcy wyłącznie w pstaci pracy scjalnej 91 rdzinm, gdzie przebywał 271 sób. W rku 2015 zauważalny jest znaczny wzrst ilści rdzin bjętych pracą scjalną. Taki stan rzeczy wynika z realizacji na terenie Gminy Dąbrówka Prgramu Operacyjneg Pmc Żywnściwa w ramach, któreg pracwnicy scjalni infrmują Prgramie i wydają sbm uprawninym skierwania d trzymania pmcy żywnściwej. Inne działania w bszarze pmcy spłecznej Działania na rzecz sób starszych realizwane przez GOPS w Dąbrówce wspiera także funkcjnujące na terenie Gminy Stwarzyszenie Pwiślańskie Twarzystw Spłeczne (PTS), w ramach któreg realizwan Prgram Asystent Senira, umżliwiający sbm starszym i samtnym skrzystanie z pmcy terapeutycznej, psychlgicznej i rehabilitacyjnej. Ze względu na niewystarczający dstęp d pradnictwa specjalistyczneg na terenie Gminy Dąbrówka raz w związku z trudnściami związanymi z djazdem sób i rdzin znajdujących się w trudnych sytuacjach życiwych d pradni specjalistycznych (Włmin, Zielnka), Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce współpracuje z Pwiatwym Ośrdkiem Interwencji Kryzyswej w Zielnce. Celem tej współpracy jest świadczenie niedpłatnych knsultacji pedagga z rdzinami dtkniętymi kryzysem (w szczególnści przemcą dmwą). Knsultacje dbywają się c dwa tygdnie, we wtrki. W 2015 rku ze wsparcia specjalistów Pwiatweg Ośrdka Interwencji Kryzyswej w Zielnce (indywidualnie raz pprzez prace w grupach) skrzystał 16 sób drsłych i 4 dzieci. Działania w bszarze świadczenia pmcy spłecznej, które skierwane są d wszystkich mieszkańców ptrzebujących wsparcia realizwane przez GOPS w Dąbrówce wspiera także funkcjnujące na terenie Gminy Stwarzyszenie Pmc w Dlinie Dlneg Bugu. Pdmit ten rganizuje między innymi pmc żywnściwą str. 15

16 dla mieszkańców, wypczynek dla dzieci i młdzieży w kresie letnim i zimwym. Działalnść Stwarzyszenia wspiera finansw Urząd Gminy w Dąbrówce. Pmc żywnściwa dla najbardziej ptrzebujących mieszkańców Gminy Dąbrówka Inicjatywa władz Gminy i Stwarzyszenia Pmc w Dlinie Dlneg Bugu mająca na celu pzyskiwanie, magazynwanie raz redystrybucję żywnści na rzecz najbardziej ptrzebujących mieszkańców gminy Dąbrówka. Działania dbywają się w ramach Prgramu Operacyjneg Pmc Żywnściwa Pdprgram 2015, współfinanswaneg z Eurpejskieg Funduszu Pmcy Najbardziej Ptrzebującym (FEAD). Pmcą żywnściwą bjęte są sby i rdziny znajdujące się w trudnej sytuacji życiwej i spełniające kryterium dchdwe tj.: d 1 października 2015 r. 951 zł dla sby samtnie gspdarującej i 771 zł dla sby w rdzinie. Pmc udzielana była w pstaci artykułów spżywczych, które były przekazywane sbm najbardziej ptrzebującym bezpłatnie. W kresie d 18 czerwca d 31 grudnia 2015 rku bezpśrednia pmc żywnściwa w ramach PO PŻ zstała udzielna 439 najubższym mieszkańcm gminy Dąbrówka. Przekazan pnad 31 tn artykułów spżywczych łącznej wartści ,23 zł. W asrtymencie znalazł się 13 prduktów - artykuły skrbiwe (makarn świderki, ryż biały, kasza jęczmienna, kawa zbżwa, płatki kukurydziane), artykuły mleczne (mlek UHT, ser żółty, ser pdpuszczkwy), artykuły wcwe i warzywne (grszek z marchewką, sk jabłkwy, dżem truskawkwy, kncentrat pmidrwy), artykuły mięsne (klpsiki w ssie własnym, mielnka wieprzwa), cukier, lej rzepakwy. Ddatkw pza dystrybucją żywnści prwadzne są w Prgramie działania twarzyszące, mające na celu włączenie spłeczne pdpiecznych. Dla uczestników prjektu zrganizwan w 2015 rku dwa warsztaty eknmiczne. W 2015 rku pracwnicy scjalni GOPS wydali 154 skierwania rdzinm uprawninym d uzyskania pmcy żywnściwej. 5. REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU ŚWIADCZEŃ RODZINNYCH Obsługa świadczeń rdzinnych jest zadaniem zlecnym z zakresu administracji rządwej. Oznacza t, iż ciężar finanswy w tym zakresie spczywa na budżecie państwa c d samych świadczeń, kszty bsługi są w części finanswane przez gminę. Organami właściwymi d załatwiania spraw indywidualnych i wypłaty świadczeń rdzinnych są gminy. Wójt Gminy Dąbrówka działając na pdstawie ustawy świadczeniach rdzinnych z dnia 28 listpada 2003 rku upważnił Kierwnika GOPS d prwadzenia pstępwania w sprawach świadczeń rdzinnych, a także d wydawania decyzji w tych sprawach. Tym samym zlecił realizację ustawy świadczeniach rdzinnych pracwnikm Ośrdka. System świadczeń rdzinnych t pza ubezpieczeniwy system świadczeń scjalnych wspierających rdziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej, wychwujące dzieci uczęszczające d szkły, w tym niepełnsprawne. Wart przy tym ddać, iż świadczenia rdzinne stanwią drębny d świadczeń z pmcy spłecznej system, na który składają się: zasiłek rdzinny i ddatki d teg zasiłku, świadczenia piekuńcze w pstaci zasiłku pielęgnacyjneg specjalneg zasiłku piekuńczeg (d 2013 rku) i świadczenia pielęgnacyjneg raz jednrazwa zapmga z tytułu urdzenia się dziecka. W rku sprawzdawczym z systemu świadczeń rdzinnych skrzystał 558 rdzin, którym przyznan świadczeń na łączną kwtę zł. W kresie zantwan sukcesywne zmniejszanie się liczby rdzin pbierających świadczenia rdzinne, natmiast kwta wypłacanych świadczeń rdzinnych w 2015 rku wzrsła. Jedną z przyczyn wzrstu wydatków na świadczenia rdzinne był wzrst d 1 listpada 2015 rku kryterium dchdweg raz pdwyższenie wyskści świadczenia pielęgnacyjneg. Liczbę świadczeń raz kwty wypłacnych świadczeń rdzinnych przedstawia pniższa tabela. Tabela 5. Świadczenia rdzinne przyznane przez GOPS w Dąbrówce w latach Rdzaj świadczenia Rk 2013 Rk 2014 Rk 2015 str. 16

17 Zasiłki rdzinne i ddatki d zasiłków rdzinnych Jednrazwa zapmga z tytułu urdzenia się dziecka Świadczenia pielęgnacyjne Zasiłek pielęgnacyjny (gółem) Opłacenie składki ubezpieczenia zdrwtneg liczba świadczeń kwta świadczeń liczba świadczeń kwta świadczeń liczba świadczeń kwta świadczeń zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł Opłacenie składki ubezpieczenia spłeczneg zł zł Źródł: Sprawzdanie rzeczw-finanswe z realizacji świadczeń rdzinnych za rk 2013, 2014 i REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU POMOCY OSOBOM UPRAWNIONYM DO ALIMENTÓW Klejną frmą wsparcia realizwaną przez Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce są świadczenia z funduszu alimentacyjneg. Ta pmc finanswa świadczna jest zgdnie z ustawą z dnia 7 września 2007 rku pmcy sbm uprawninym d alimentów (Dz. U. z 2015 r., pz. 859, z późn. zm). D świadczenia z funduszu alimentacyjneg ma praw sba uprawnina d alimentów d rdzica na pdstawie tytułu wyknawczeg pchdząceg lub zatwierdzneg przez sąd, jeżeli egzekucja kazała się bezskuteczna. Bezskutecznść egzekucji w rzumieniu ww. ustawy znacza egzekucję, w wyniku, której w kresie statnich dwóch miesięcy nie wyegzekwwan pełnej należnści z tytułu zaległych i bieżących zbwiązań alimentacyjnych. Liczbę rdzin krzystających ze świadczeń alimentacyjnych raz liczbę i kwty wypłacanych świadczeń alimentacyjnych przedstawia pniższa tabela. Tabela 6. Świadczenia z funduszu alimentacyjneg przyznane w gminie Dąbrówka w latach r r r. Liczba rdzin, którym przyznan świadczenie Liczba świadczeń Kwta świadczeń w zł zł zł zł Źródł: Sprawzdanie z realizacji zadań przewidzianych w ustawie pmcy sbm uprawinym d alimentów za rk 2013, 2014 i Na przestrzeni lat liczba rdzin krzystających ze świadczeń alimentacyjnych utrzymywała się na pdbnym pzimie, w 2015 rku nastąpił wzrst liczby rdzin w prównaniu d 2013 r. 2 rdziny. Natmiast w 2015 rku znacznemu zwiększeniu uległa kwta wypłacanych świadczeń, spwdwana przyznawaniem przez sądy rdzinne maksymalnej kwty zasądzanych alimentów. str. 17

18 7. REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU USTAWY O SYSTEMIE ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH Zgdnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. świadczeniach pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych (Dz. U. z 2015 r., pz. 581, z późn. zm.) d krzystania ze świadczeń pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych na zasadach kreślnych w ustawie (czyli bezpłatnie, tak jak sby ubezpieczne) mają praw sby inne niż ubezpieczne psiadające bywatelstw plskie i miejsce zamieszkania na terytrium Rzeczypsplitej Plskiej, które spełniają kryterium dchdwe, kreślne w przepisach pmcy spłecznej. Wydanie decyzji ustaleniu prawa d świadczeń pieki zdrwtnej realizwanych ze śrdków publicznych następuje na wnisek zaintereswaneg, a w przypadku stanu nagłeg na wnisek świadczenidawcy udzielająceg świadczenia pieki zdrwtnej złżny niezwłcznie p udzieleniu świadczenia. Wydanie decyzji pprzedzne jest przeprwadzeniem pstępwania administracyjneg w tym wywiadu śrdwiskweg. Celem tej czynnści jest m.in. ustalenie czy sba zaintereswana spełnia kryterium dchdwe zgdnie z ustawą pmcy spłecznej raz ustalenie czy nie występują dysprprcje między udkumentwaną wyskścią dchdu a sytuacją majątkwą tej sby. W 2015 rku Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce wydał łącznie 9 decyzji, w tym 5 decyzji ptwierdzających praw d świadczeń pieki zdrwtnej finanswanych ze śrdków publicznych raz 1 decyzja dmwna. Decyzje wydawane były zarówn na wnisek świadczenibirców jak i świadczenidawców. 8. REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU USTAWY O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTĘPCZEJ Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej nakłada na gminy bwiązek wspierania rdziny przeżywającej trudnści w wypełnianiu funkcji piekuńcz-wychwawczych. Ustawa wskazuje, że pracę z rdziną rganizuje gmina lub pdmit, któremu gmina zleciła realizację teg zadania, raz że wyznacznym pdmitem mże być śrdek pmcy spłecznej. Od 2012 rku Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce realizuje pwyższe zadania. W 2015 rku zgdnie z bwiązkiem wynikającym z art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej pracwał Gminny Prgram Wspierania Rdziny na lata Pdstawwym załżeniem Gminneg Prgramu Wspierania Rdziny jest utwrzenie spójneg systemu wsparcia dla rdzin przeżywających trudnści w wypełnianiu funkcji piekuńcz - wychwawczych, w celu przywrócenia im zdlnści d wypełniania tych funkcji, pprzez pracę z rdziną raz zapewnienie pmcy w piece i wychwaniu dzieci. Realizwane w ramach Prgramu zadania kncentrwać będą się nie tylk na dziecku, ale na całej rdzinie, również w sytuacjach, gdy dzieck umieszczne zstanie pza rdziną bilgiczną, w celu dzyskania przez nią funkcji piekuńczej. Praca z rdziną winna być płączna z jej własną aktywnścią. Organizując różnrdne frmy pmcy na rzecz rdziny wielprblemwej, należy knsekwentnie realizwać zasadę pdstawwej rli piekuńczej i wychwawczej rdziny w rzwju dziecka. Należy ją wspierać i wspmagać tak, aby przywrócić jej prawidłwe funkcjnwanie. Stąd pdstawwym załżeniem Prgramu jest wsparcie rdziny naturalnej raz eliminwanie takich sytuacji, kiedy dzieck musi puścić własną rdzinę. Klejnym zadaniem realizwanym w ramach ustawy wpieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej jest zatrudnienie asystenta rdziny. Zadaniem asystenta jest ułatwić rdzicm wypełnianie ról spłecznych, tak aby dprwadzić d siągnięcia pdstawwej stabilizacji życiwej i nie dpuścić d umieszczania dzieci pza rdziną w placówkach lub rdzinach zastępczych. Jeśli dzieci znajdują się pd pieczę zastępczą, rlą asystenta będą działania na rzecz ich jak najszybszeg pwrtu d rdziny. Rla asystenta rdziny plega na całściwym wspieraniu rdziny wychwującej dzieci zagrżne wykluczeniem spłecznym, pprzez zmianę stsunku sób w rdzinie d własnej sprawnści, pdniesienie ich samceny, a także pmc w wyknywaniu najprstszych czynnści, składających się na prces prwadzenia gspdarstwa dmweg. Działania asystenta rdziny mają wspmagać rzwój kmpetencji wszystkich człnków rdziny tj. rdziców, dzieci, czemu służy indywidualne pdejście d rdziny i jej prblemów. Należy pdkreślić, że asystent rdziny nie przejmuje działań za rdzinę, jedynie wspiera ją w wyknywaniu kreślnych bwiązków jak i również w pdjętych działaniach, pkazuje, jakie efekty przyniesie ich praca raz ukierunkwuje te działania w taki spsób, aby przynisły zamierzne efekty. str. 18

19 W 2015 r. w Gminnym Ośrdku Pmcy Spłecznej w Dąbrówce zatrudniny był w frmie umwy zlecenia w niepełnym wymiarze czasu pracy jeden asystent rdziny. Wsparciem ze strny asystenta bjętych był 10 rdzin. Zgdnie ze zmianą ustawy wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 pz. 332) d 1 stycznia 2015 r. jeden asystent rdziny pracujący w pełnym wymiarze czasu pracy mże bjąć wsparciem d 15 rdzin. Z danych GOPS wynika, że w 2015 r. pracwnicy scjalni zdiagnzwali prblemy piekuńcz - wychwawcze w 28 rdzinach. Birąc pwyższe pd uwagę wskazane jest bjęcie wsparciem większej grupy rdzin zagrżnych prblemami piekuńcz - wychwawczymi. Asystent udzielał wsparcia w pprawie sytuacji życiwej, w tym w zdbywaniu umiejętnści prawidłweg prwadzenia gspdarstwa dmweg, w rzwiązywaniu prblemów scjalnych, psychlgicznych, prblemów wychwawczych. Prwadził także indywidualne knsultacje wychwawcze dla rdziców i dzieci, mtywwał d pdnszenia kwalifikacji zawdwych, pszukiwania i utrzymania zatrudnienia, mtywwał d udziału w zajęciach warsztatwych dla rdziców, udzielał wsparcia dziecim, w szczególnści pprzez rganizwanie zajęć psycheduakcyjnych. 3 Gminny Ośrdek Pmcy Spłecznej w Dąbrówce w 2015 rku, śladem lat ubiegłych, złżył wnisek dfinanswanie d wynagrdzenia asystenta rdziny w ramach Resrtweg Prgramu Asystent rdziny i krdynatr rdzinnej pieczy zastępczej na rk Nadal knieczne jest zapewnienie śrdków na realizację teg zadania w pstaci wkładu własneg d Prgramu w przyszłym rku, tym bardziej, że d stycznia 2015 r. jest n bligatryjnym zadaniem gminy. W tym samym rku pniesin kszty związane ze zwrtem części wydatków na piekę i wychwanie 2 dzieci przebywających w rdzinach zastępczych zgdnie z art. 191 ust. 9 ustawy wspieraniu rdziny i systemie pieczy zastępczej, w wyskści 5 930,56 zł. 9. REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU USTAWY O KARCIE DUŻEJ RODZINY Jednym z działań wpierających rdziny wieldzietne z terenu Gminy Dąbrówka jest realizacja ustawy z dnia 5 grudnia 2014 rku Karcie Dużej Rdziny raz udział w Prgramie Pwiatwej Karty Rdziny Takrdzina.pl, który zstał pisany w punkcie 10 niniejszeg sprawzdania. Ogólnplska Karta Dużej Rdziny feruje system zniżek i ddatkwych uprawnień dla rdzin 3+ zarówn w instytucjach publicznych, jak i w firmach prywatnych. Jej psiadacze mają mżliwść tańszeg krzystania z ferty instytucji kultury, śrdków rekreacyjnych czy księgarni na terenie całeg kraju. Psiadanie Karty ułatwia dużym rdzinm dstęp d rekreacji raz bniża kszty cdzienneg życia. W praktyce Karta Dużej Rdziny zapewnia zniżki przy zakupie jedzenia i ksmetyków, dzieży i buwia, książek, zabawek raz paliwa. Obniża także kszty rachunków za usług telekmunikacyjne czy bankwe. Pzwala na tańsze przejazdy pciągami i kmunikacją publiczną w wybranych miejscwściach. Psiadacze Karty Dużej Rdziny mgą krzystać z ferty w pnad 8 tys. miejsc zgłsznych przez pnad 900 firm i instytucji z całej Plski. Karta przysługuje niezależnie d uzyskiwanych dchdów rdzinm, z c najmniej trójką dzieci 4. Z danych GOPS wynika, że w rku 2015 wydan 234 karty dla sób uprawninych, w tym: 91 dla piekunów, 143 karty dla dzieci. 10. SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROGRAMU POWIATOWEJ KARTY RODZINY TAKRODZINA.PL W GMINIE DĄBRÓWKA ZA 2015 ROK Zgdnie z uchwałą nr XXXIV z dnia r. Gmina Dąbrówka przystąpiła d prgramu Pwiatwej Karty Rdziny Takrdzina.pl. Pwiatwa Karta Rdziny jest jednym z zadań w ramach prgramu plityki prrdzinnej w pwiecie włmińskim. Prgram ma na celu wzrst spłecznej świadmści rli trwałeg małżeństwa i rdziny raz jeg wpływu na rzwój spłeczeństwa, jak również kształtwania i prmwania pzytywneg wizerunku rdziny, przede wszystkim rdziny wieldzietnej 5. Ddatkwym celem Prgramu jest zwiększenie szans rzwjwych raz pprawa warunków życia rdzin wieldzietnych pprzez wprwadzenie różnrdnych uprawnień i systemu ulg dla rdzin. Zgdnie z zasadami Prgramu za rdzinę wieldzietną uznaje się rdzinę składającą z rdziców lub jedneg rdzica, wychwujących trójkę i więcej dzieci w wieku d 18 rku życia lub d ukńczenia 25 rku życia (jeżeli dzieck uczy się). 3 Gminny Prgram Wspierania Rdziny na lata , Dąbrówka str. 19