Program usuwania azbestu. dla miasta Piekary Śląskie. Projekt nr: 72/CT/09. Tytuł projektu: Inwestor: Opracował: Sprawdził:

Transkrypt

1 Sp. z o.o Katowice, ul. Dulęby 5 tel ; fax: biuro@techunion.pl Projekt nr: 72/CT/09 Tytuł projektu: Program usuwania azbestu dla miasta Piekary Śląskie Inwestor: Urząd Miasta Piekary Śląskie Opracował: mgr inŝ. Ryszard Dziuba mgr inŝ. Katarzyna Bartosz Sprawdził: mgr inŝ. Henryk Duda Katowice, grudzień

2 SPIS TREŚCI: 1. Wprowadzenie Ogólne informacje o gminie i jej charakterystyka z punktu widzenia realizacji programu Cele i zadania w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest rola gminy Akty prawne dotyczące azbestu i usuwania wyrobów zawierających azbest Obowiązki właścicieli, zarządców lub uŝytkowników obiektów zawierających wyroby azbestowe Usuwanie wyrobów azbestowych transport i unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest Usuwanie wyrobów zawierających azbest Transport odpadów zawierających azbest Unieszkodliwianie składowanie odpadów zawierających azbest Inwentaryzacja wyrobów zawierających azbest Koszty usuwania wyrobów zawierających azbest Źródła pozyskiwania środków finansowych na usuwanie azbestu Krajowe źródła finansowania Środki funduszy Unii Europejskiej Harmonogram rzeczowy realizacji Programu Oddziaływanie Programu na środowisko Koordynacja i monitoring realizacji Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest ZAŁĄCZNIKI: 1. Informacja o rodzaju, ilości i miejscach występowania azbestu w obiektach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej oraz przemysłowej, w obiektach uŝyteczności publicznej inwentaryzacja przeprowadzona przez UM Piekary Śląskie za rok 2007 i Informacja o rodzaju, ilości i miejscach występowania azbestu w obiektach Wspólnot Mieszkaniowych na terenie Piekar Śląskich według stanu na listopad 2009 wraz z ankietami na temat występowania wyrobów zawierających azbest na obiektach Wspólnot Mieszkaniowych na terenie miasta Piekary Śląskie 3. Lista firm posiadających decyzje zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi usuwanie azbestu, oraz przeszkoloną kadrę pracowaniczą, dla usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu miasta Piekary Śląskie. 4. Oferty demontaŝu odpadów zawierających azbest. 5. Oferty utylizacji odpadów zawierających azbest. 6. Regulamin dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Katowicach zadań z zakresu demontaŝu, transportu i unieszkodliwiania azbestu. 2

3 1. Wprowadzenie Azbest ze względu na swoje specyficzne i uniwersalne własności znalazł powszechne zastosowanie w przemyśle do produkcji szerokiej gamy asortymentów stosowanych w przeszłości w róŝnych gałęziach gospodarki. Głównie był uŝytkowany w branŝy budowlanej w formie płyt azbestowo-cementowych stosowanych jako okładziny elewacyjne budynków mieszkalnych oraz pokrycia dachowe. Szczytowym okresem stosowania azbestu głównie azbestu chryzotylowego były lata siedemdziesiąte. Około 80 % ogółu sprowadzanego azbestu zostało wykorzystane do produkcji wyrobów azbestowo-cementowych. Tak wielkie zapotrzebowanie na płaskie płyty azbestowo-cementowe, wykorzystywane jako materiały elewacyjne, wiązało się z realizacją na szeroką skalę procesu dociepleń obiektów wybudowanych w technologii wielkiej płyty w ramach programu rządowego. Jako okres bezpiecznego uŝytkowania ww. wyrobów azbestowych w warunkach krajowych (biorąc pod uwagę między innymi czynniki atmosferyczne) uwaŝa się czas ok. 30 lat. Jednak prawidłowa ich eksploatacja oraz okresowa konserwacja, czyli np. pokrywanie powierzchni płyt azbestowo-cementowe odpowiednimi farbami ochronnymi bądź emulsjami, moŝe ten czas wydłuŝyć, nie stwarzając zagroŝeń w formie emisji włókien azbestu przekraczającej normatywy określone w prawie. Przeprowadzone wieloletnie badania nad negatywnym wpływem produkcji i stosowania wyrobów zawierających azbest na środowisko i zdrowie ludzi dowiodły działanie kancerogenne włókien azbestu. Jednak rzeczywiste i jedyne udowodnione zagroŝenia dla zdrowia ludzi powodowane są wnikaniem drogą oddechową do organizmu uwolnionych do atmosfery elementarnych włókien azbestu, co moŝe powodować zwiększone ryzyko występowania określonych schorzeń, w tym chorób nowotworowych. Dlatego mając to na uwadze, począwszy od lat osiemdziesiątych w zdecydowany sposób ograniczono stosowanie azbestu w gospodarce. Sprawy dotyczące produkcji, stosowania i obrotu wyrobami zawierającymi azbest reguluje Ustawa z dn o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (tekst jednolity: Dz.U z późn. zm.). Ustawa zakazuje produkcji wyrobów zawierających azbest, co spowodowało zamknięcie okresu stosowania wyrobów zawierających azbest w Polsce, pozostaje natomiast problem sukcesywnego usuwania zuŝytych wyrobów w sposób nie zagraŝający zdrowiu ludzi i zanieczyszczaniu środowiska. Ustawa określa uprawnienia pracowników pracujących przy produkcji azbestu lub wyrobów zawierających azbest. Ustawowy zakaz stosowania wyrobów zawierających azbest wyeliminował negatywne skutki wynikające z bieŝącej produkcji oraz ograniczył dopływ nowych wyrobów azbestowych na rynek. Jednak dość długi okres wykorzystywania materiałów azbestowo-cementowych w budownictwie sprawił, Ŝe obecnie w wielu obiektach budowlanych nadal znajdują się duŝe ilości ww. wyrobów. Wyroby te ulegając zuŝyciu poprzez uszkodzenia mechaniczne, niewłaściwe uŝytkowanie oraz naturalne procesy starzenia utraciły pierwotne walory uŝytkowe, co moŝe stanowić potencjalne źródło zanieczyszczeń środowiska, 3

4 jak równieŝ w niektórych przypadkach mogą niekorzystnie wpływać na zdrowie ludzi. W związku z takim stanem rzeczy wyroby te muszą być sukcesywnie usuwane oraz bezpiecznie unieszkodliwiane. Ze względu na wagę problemu został opracowany Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata i przyjęty przez Radę Ministrów w dn uchwałą nr 122/2009. Program utrzymuje główne cele poprzedniego Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski przyjętego przez Radę Ministrów : usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych spowodowanych obecnością azbestu na terytorium kraju, likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko. Program określa równieŝ nowe zadania niezbędne do oczyszczenia kraju z azbestu w okresie 24 lat, wynikające ze zmian gospodarczych i społecznych, jakie nastąpiły m.in. w związku ze wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej. Na terenie kraju znajduje się jeszcze bardzo duŝa ilość wyrobów zawierających azbest, a tempo ich usuwania jest znacznie wolniejsze niŝ zakładano. Dlatego Program wprowadza nowy instrument umoŝliwiający usuwanie wyrobów zawierających azbest z terenu własnej nieruchomości bez korzystania z usług wyspecjalizowanych firm, o ile osoby usuwające wyroby azbestowe zostaną odpowiednio przeszkolone i będą dysponować środkami technicznymi eliminującymi naraŝenie na kontakt z włóknami azbestu, a prace te będą wykonywać incydentalnie. W ramach prac przygotowawczych do uruchomienia tego instrumentu przygotowano wykaz niezbędnych zadań legislacyjnych oraz zaplanowano finansowanie odpowiednich szkoleń lokalnych. Z uwagi na róŝnorodny stan jakościowy zabudowanych wyrobów azbestowych (głównie płyty azbestowo-cementowe na dachach i elewacjach budynków) kolejność usuwania tych wyrobów powinna być określona w lokalnym programie usuwania azbestu i dlatego wykonanie tego programu wynika bezpośrednio z ww. Program Oczyszczania Kraju z Azbestu. 2. Ogólne informacje o gminie i jej charakterystyka z punktu widzenia realizacji programu Piekary Śląskie są miastem na prawach Powiatu. PołoŜone jest na WyŜynie Śląskiej w centralnej części Aglomeracji Górnośląskiej. Od północy graniczą ze Świerklańcem, od wschodu z Bobrownikami i Wojkowicami, od południa z Siemianowicami Śląskimi i Chorzowem, natomiast od zachodu z Bytomiem i Radzionkowem. PołoŜone są w obszarze WyŜyny Śląskiej o średniej wysokości m npm. Powierzchnia miasta wynosi 3967 ha, liczba mieszkańców wynosi ok. 58,8 tys. W Piekarach Śląskich moŝna wydzielić następujące dzielnice: Kozłowa Góra Osiedle Wieczorka i Józefka Piekary Śląskie 4

5 Szarlej Brzozowice Oś. Powstańców i Kamień Brzeziny Śląskie Dąbrówka Wielka Pod względem krajobrazowym w mieście moŝna wyróŝnić trzy odmienne części: wyŝynę północną, która obejmuje Kozłową Górę oraz zachodnie krańce Piekar i Szarleja, miejscami stromo opadającą w kierunku doliny Brynicy; pokryta jest wieloma pagórkami o dość duŝej wysokości względnej; część ta wchodzi w skład Garbu Tarnogórskiego; wyŝynę południową, w której skład wchodzą Brzeziny Śląskie, Jutrzyny i Dąbrówka Wielka, nieznacznie pagórkowatej powierzchni, silnie przekształconej przez górnictwo i hutnictwo (hałdy, zapadliska) i transport kolejowy (nasypy kolejowe); zaliczana jest do WyŜyny Katowickiej; dolinę, obejmującą pas dzielnic miasta wzdłuŝ wschodniej granicy (Józefka, os. Wieczorka, os. Buczka-Damrota), wchodzą w skład Kotliny Józefki, którą ukształtowały wody Brynicy, oraz fragment doliny Szarlejki, rozdzielającej obie części wyŝynne, tworzącej wraz z doliną Brynicy tzw. ObniŜenie Szarleja-Brynicy (Szarlej, Brzozowice, Kamień, os. Andaluzja, os. Powstańców Śl., Dołki). Na terenie miasta Piekary Śląskie znajduje się wiele obiektów uŝyteczności publicznej oraz zamieszkania zbiorowego, które mają wykonane elewacje lub pokrycia dachowe z materiałów zawierające azbest. Według przeprowadzonej inwentaryzacji na dzień oraz dodatkowej wykonanej na potrzeby niniejszego opracowania ilość tych wyrobów na obszarze Miasta wynosi ok. 135,7 tys. m 2, z czego największą ilość stanowią wyroby znajdujące się na obiektach naleŝących do: Spółdzielni Mieszkaniowych na terenie Miasta: ok. 92,0 tys. m 2 Wspólnot Mieszkaniowych: ok. 28,0 tys. m 2 Agencji Nierychomości Orzeł Sp. z o.o.: ok. 5,6 tys. m 2 Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej: ok. 4,0 tys. m 2 Planowana jest sukcesywna wymiana wszelkich wyrobów zawierających azbest z terenu miasta poczynając od tych obiektów, w których jest to najpilniejsze ze względu na zły stan tych wyrobów. 3. Cele i zadania w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest rola gminy Celem niniejszego Programu jest realizacja załoŝeń zawartych w Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata przyjętego przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polski w dniu i jest to usunięcie z terenu miasta wyrobów zawierających azbest do 2032 roku. Wykonanie programu usuwania azbestu dla miasta Piekary Śląskie wynika bezpośrednio z ww. Programu. W przepisach prawa nie został zawarty zakres Programu usuwania azbestu dla miasta. Z uwagi na róŝnorodny stan jakościowy zabudowanych wyrobów azbestowych (głównie płyty azbestowo-cementowe na dachach i elewacjach budynków) kolejność usuwania tych wyrobów powinna być określona w lokalnym programie. 5

6 Zadania dla samorządów gminnych i powiatowych określone zostały w Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata następująco: Na poziomie lokalnym zadania realizują samorządy: powiatowy i gminny, poprzez: Samorząd gminny: 1. gromadzenie przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta informacji o ilości, rodzaju i miejscach występowania wyrobów zawierających azbest oraz przekazywanie jej do marszałka województwa z wykorzystaniem dostępnego narzędzia informatycznego 2. przygotowywanie i aktualizacja programów usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest, takŝe w ramach planów gospodarki odpadami; 3. organizowanie szkoleń lokalnych w zakresie usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu nieruchomości bez korzystania z usług wyspecjalizowanych firm; 4. organizowanie usuwania wyrobów zawierających azbest przy wykorzystaniu pozyskanych na ten cel środków krajowych lub unijnych z uwzględnieniem zasad zawartych w Programie; 5. inspirowanie właściwej postawy obywateli w zakresie obowiązków związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest; 6. współpraca z marszałkiem województwa w zakresie inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest oraz opracowywania programów usuwania wyrobów zawierających azbest, w szczególności w zakresie lokalizacji składowisk odpadów zawierających azbest oraz urządzeń przewoźnych do przetwarzania odpadów zawierających azbest; 7. współpraca z mediami w celu propagowania odpowiednich inicjatyw społecznych oraz rozpowszechniania informacji dotyczących zagroŝeń powodowanych przez azbest; 8. współpraca z organizacjami społecznymi wspierającymi realizację Programu; 9. współpraca z organami kontrolnymi (inspekcja sanitarna, inspekcja pracy, inspekcja nadzoru budowlanego, inspekcja ochrony środowiska). Samorząd powiatowy: 1. przygotowywanie i aktualizacja programów usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest, takŝe w ramach planów gospodarki odpadami; 2. współpraca z gminami oraz marszałkiem województwa w zakresie opracowywania programów usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest, w szczególności w zakresie weryfikacji inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest, lokalizacji składowisk odpadów zawierających azbest oraz urządzeń przewoźnych do przetwarzania odpadów zawierających azbest; 3. organizowanie usuwania wyrobów zawierających azbest przy wykorzystaniu pozyskanych na ten cel środków krajowych lub unijnych z uwzględnieniem zasad zawartych w Programie; 4. inspirowanie właściwej postawy obywateli w zakresie obowiązków związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest; 5. współpraca z mediami w celu propagowania odpowiednich inicjatyw społecznych oraz rozpowszechniania informacji dotyczących zagroŝeń powodowanych przez azbest; 6. współpraca z organizacjami społecznymi wspierającymi realizację Programu; 6

7 7. współpraca z organami kontrolnymi (inspekcja sanitarna, inspekcja pracy, inspekcja nadzoru budowlanego, inspekcja ochrony środowiska). Zgodnie z art. 14 ustawy z dn o odpadach (tekst jednolity: Dz.U z póź. zm.) równieŝ na szczeblu gminnym opracowywany jest plan gospodarki odpadami. Azbest oraz wyroby zawierające azbest zaliczane są do odpadów niebezpiecznych, dlatego teŝ w ww. planie powinien znajdować się stosowny zapis dotyczący usuwania wyrobów zawierających azbest. Podstawą do opracowania programów usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest w pierwszej kolejności jest dokonanie rozpoznania stopnia zuŝycia tych wyrobów zabudowanych na konkretnych obiektach. Uzyskane dane powinny być gromadzone przez samorząd gminy, a następnie przekazywane do samorządu powiatowego celem opracowania Programu stanowiącego integralną część z programem wojewódzkim. Tak więc niezbędnym jest rozpowszechnienie wśród społeczności lokalnej informacji o skutkach dla zdrowia i środowiska powodowanych przez azbest i wyroby zawierające azbest, zorganizowanie fachowej pomocy wszystkim właścicielom obiektów przez samorządy powiatów i gmin przy wypełnianiu arkuszy ocen ujętych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŝytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U ), przekazywanie informacji o moŝliwościach uzyskiwania pomocy kredytowej na modernizacje obiektów, itp. 4. Akty prawne dotyczące azbestu i usuwania wyrobów zawierających azbest Ustawy 1. Ustawa z dn o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (tekst jednolity: Dz.U z późn. zm.). Ustawa zakazuje produkcji wyrobów zawierających azbest, co spowodowało zamknięcie okresu stosowania wyrobów zawierających azbest w Polsce, pozostaje natomiast problem sukcesywnego usuwania zuŝytych wyrobów w sposób nie zagraŝający zdrowiu ludzi i zanieczyszczaniu środowiska. Ustawa określa uprawnienia pracowników pracujących przy produkcji azbestu lub wyrobów zawierających azbest. 2. Ustawa z dn o odpadach (tekst jednolity: Dz.U ). Ustawa określa zasady postępowania z odpadami, w sposób zapewniający ochronę Ŝycia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z zasadą zrównowaŝonego rozwoju, a w szczególności zasady zapobiegania powstawaniu odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a takŝe odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. W ustawie określone są obowiązki wytwórców i posiadaczy odpadów, w tym odpadów niebezpiecznych. Ustawa reguluje całokształt spraw administracyjnych, związanych z postępowaniem przy zbieraniu, transporcie, odzysku i unieszkodliwianiu, w tym składowaniu odpadów, a takŝe wymagań technicznych i organizacyjnych dotyczących składowisk odpadów. 7

8 Ustawa wprowadza obowiązek opracowania planów gospodarki odpadami na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. 3. Ustawa z dn Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz.U z późn. zm.) określa warunki przewozu odpadów niebezpiecznych. Pojazdy powinny być zaopatrzone w świadectwo dopuszczenia pojazdu do przewozu materiałów niebezpiecznych wydane przez upowaŝnioną stację kontroli pojazdów. 4. Ustawa z dn Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz.U z późn. zm.) określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównowaŝonego rozwoju. Ustawa zawiera szereg istotnych i waŝnych postanowień dotyczących m.in.: państwowego monitoringu środowiska, jako systemu pomiarów, oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku, opracowania programów wojewódzkich, zmierzających do przestrzegania standardów jakości środowiska, ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem, sposobu postępowania z substancjami stwarzającymi szczególne zagroŝenie dla środowiska, kar i odpowiedzialności za nieprzestrzeganie zasad i przepisów dotyczących ochrony środowiska. 5. Ustawa z dn o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U z późn. zm.) określa zasady i tryb postępowania w sprawach udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie, ocen oddziaływania na środowisko, transgranicznego oddziaływania na środowisko oraz zasady udziału społeczeństwa w ochronie środowiska, a takŝe organy administracji właściwe w sprawach. Ustawa zawiera szereg istotnych i waŝnych postanowień dotyczących m.in.: ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku, opracowania prognoz oddziaływania na środowisko, w tym gospodarki odpadami, zmierzających do przestrzegania standardów jakości środowiska. 6. Ustawa z dn o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U z późn. zm.). Zgodnie z ustawą przy przewozach materiałów niebezpiecznych w kraju obowiązują przepisy zawarte w Umowie europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) Dz.U Odpady zawierające azbest pochodzące z budowy, remontu i demontaŝu obiektów budowlanych oraz odpady izolacyjne zawierające azbest, zgodnie z ADR zaliczone zostały do klasy 9 róŝne przedmioty i materiały niebezpieczne, z czego wynikają określone wymagania przy ich transporcie. 8

9 Odbiorca lub przewoźnik odpadów zawierających azbest obowiązany jest do uzyskania zezwolenia na usuwanie tych odpadów, w tym transport do miejsca unieszkodliwiania (składowania). Zgodnie z ustawą o odpadach zezwolenie wydaje, w drodze decyzji, starosta właściwy ze względu na miejsce składowania odpadów. Odbiorca (przewoźnik) odpadów obowiązany jest do posiadania karty ewidencji odpadu, dokumentu obrotu odpadami niebezpiecznymi i dokumentu przewozowego materiałów niebezpiecznych według wymagań ADR. rozporządzenia 7. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŝytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U ) nakłada na właścicieli, uŝytkowników wieczystych lub zarządców nieruchomości, a takŝe obiektu, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest obowiązek przeprowadzania kontroli stanu tych wyrobów oraz sporządzenia oceny stanu i moŝliwości bezpiecznego uŝytkowania wyrobów zawierających azbest, zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia. Wykonawca prac, przed przystąpieniem do prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów zawierających azbest z obiektu, urządzenia budowlanego lub instalacji przemysłowej, a takŝe z terenu prac, obowiązany jest do zgłoszenia tego faktu właściwemu organowi nadzoru budowlanego lub właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. Wyroby zawierające azbest zakwalifikowane zgodnie z oceną do wymiany na skutek nadmiernego zuŝycia lub uszkodzenia powinny być usunięte przez właściciela, uŝytkownika wieczystego lub zarządcę nieruchomości, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest. Usuwanie wyrobów zawierających azbest o gęstości objętościowej mniejszej niŝ 1000 kg/m 3 lub zawierających krokidolit powinno odbywać się pod stałym nadzorem technicznym prawidłowości wykonywania prac ze strony wykonawcy robót oraz przy zachowaniu określonych w planie prac warunków ochrony pracowników i środowiska. Zgodnie z 8 ust. 1. ww. rozporządzenia w celu zapewnienia warunków bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest z miejsca ich występowania, wykonawca prac obowiązany jest do: izolowania od otoczenia obszaru prac przez stosowanie osłon zabezpieczających przenikanie azbestu do środowiska; ogrodzenia terenu prac z zachowaniem bezpiecznej odległości od traktów komunikacyjnych dla osób pieszych, nie mniejszej niŝ 1 m, przy zastosowaniu osłon zabezpieczających przed przenikaniem azbestu do środowiska; umieszczenia w strefie prac w widocznym miejscu tablic informacyjnych o następującej treści: Uwaga! ZagroŜenie azbestem ; w przypadku prowadzenia prac z wyrobami zawierającymi krokidolit treść tablic informacyjnych powinna być następująca: Uwaga! ZagroŜenie azbestem krokidolitem ; 9

10 zastosowania odpowiednich środków technicznych ograniczających do minimum emisję azbestu do środowiska; zastosowania w obiekcie, gdzie prowadzone są prace, odpowiednich zabezpieczeń przed pyleniem i naraŝeniem na azbest, w tym uszczelnienia otworów okiennych i drzwiowych, a takŝe innych zabezpieczeń przewidzianych w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia; codziennego usuwania pozostałości pyłu azbestowego ze strefy prac przy zastosowaniu podciśnieniowego sprzętu odkurzającego lub metodą czyszczenia na mokro; izolowania pomieszczeń, w których zostały przekroczone dopuszczalne wartości stęŝeń pyłu azbestowego dla obszaru prac, w szczególności izolowania pomieszczeń w przypadku prowadzenia prac z wyrobami zawierającymi krokidolit; stosowania zespołu szczelnych pomieszczeń, w których następuje oczyszczenie pracowników z azbestu (komora dekontaminacyjna), przy usuwaniu pyłu azbestowego przekraczającego dopuszczalne wartości stęŝeń; zapoznania pracowników bezpośrednio zatrudnionych przy pracach z wyrobami zawierającymi azbest lub ich przedstawicieli z planem prac, a w szczególności z wymogami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy w czasie wykonywania prac. Prace związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest prowadzi się w sposób uniemoŝliwiający emisję azbestu do środowiska oraz powodujący zminimalizowanie pylenia poprzez ( 8 ust. 2.): nawilŝanie wodą wyrobów zawierających azbest przed ich usuwaniem lub demontaŝem i utrzymywanie w stanie wilgotnym przez cały czas pracy; demontaŝ całych wyrobów (płyt, rur, kształtek) bez jakiegokolwiek uszkadzania, tam gdzie jest to technicznie moŝliwe; odspajanie materiałów trwale związanych z podłoŝem przy stosowaniu wyłącznie narzędzi ręcznych lub wolnoobrotowych, wyposaŝonych w miejscowe instalacje odciągające powietrze; prowadzenie kontrolnego monitoringu powietrza w przypadku stwierdzenia występowania przekroczeń najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń pyłu azbestu w środowisku pracy, w miejscach prowadzonych prac, w tym równieŝ z wyrobami zawierającymi krokidolit; codzienne zabezpieczanie zdemontowanych wyrobów i odpadów zawierających azbest oraz ich magazynowanie na wyznaczonym i zabezpieczonym miejscu. Transport wyrobów i odpadów zawierających azbest odbywa się przy zastosowaniu przepisów o przewozie towarów niebezpiecznych. Transport wyrobów i odpadów zawierających azbest, dla których przepisy o transporcie towarów niebezpiecznych nie ustalają szczególnych warunków przewozowych, naleŝy wykonać w sposób uniemoŝliwiający emisję azbestu do środowiska, w szczególności przez ( 10 ust. 3): szczelne opakowanie w folię polietylenową o grubości nie mniejszej niŝ 0,2 mm wyrobów i odpadów o gęstości objętościowej równej lub większej niŝ 1000 kg/m 3 ; 10

11 zestalenie przy uŝyciu cementu, a następnie po utwardzeniu szczelne opakowanie w folię polietylenową o grubości nie mniejszej niŝ 0,2 mm odpadów zawierających azbest o gęstości objętościowej mniejszej niŝ 1000 kg/m 3 ; szczelne opakowanie odpadów pozostających w kontakcie z azbestem i zakwalifikowanych jako odpady o gęstości objętościowej mniejszej niŝ 1000 kg/m 3 w worki z folii polietylenowej o grubości nie mniejszej niŝ 0,2 mm, a następnie umieszczenie w opakowaniu zbiorczym z folii polietylenowej i szczelne zamknięcie; utrzymywanie w stanie wilgotnym odpadów zawierających azbest w trakcie ich przygotowywania do transportu; oznakowanie opakowań zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia; magazynowanie przygotowanych do transportu opakowań w osobnych miejscach zabezpieczonych przed dostępem osób niepowołanych. Środek transportu powinien być oczyszczony z elementów umoŝliwiających uszkodzenie opakowań w trakcie transportu, a ładunek odpadów zawierających azbest powinien być tak umocowany, aby w trakcie transportu nie był naraŝony na wstrząsy, przewracanie lub wypadnięcie z pojazdu. Usuwane odpady zawierające azbest powinny być składowane na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niŝ niebezpieczne i obojętne ( 10. 6). 8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn w sprawie katalogu odpadów (Dz.U ) zamieszcza rodzaje odpadów zawierających azbest na liście odpadów niebezpiecznych w wymienionych niŝej grupach i podgrupach: * - Odpady azbestowe z elektrolizy, * - Odpady z przetwarzania azbestu, * - Odpady zawierające azbest (z hutnictwa szkła), * - Odpady zawierające azbest z produkcji elementów cementowo-azbestowych, * - Opakowania z metali zawierające niebezpieczne, porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest) włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi, * - Okładziny hamulcowe zawierające azbest, * - ZuŜyte urządzenia zawierające azbest, * - Materiały izolacyjne zawierające azbest * - Materiały konstrukcyjne zawierające azbest 9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U ; rozporządzenie nieobowiązujące od dn , aktualnie, na dzień brak zamiennego rozporządzenia wykonawczego określonego w art.222, ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska test jednolity: Dz.U z późn. zm.) określa dopuszczalną wartość stęŝenia azbestu w powietrzu w odniesieniu do okresu 1 godziny (2350 włókien/m 3 ) oraz roku kalendarzowego (250 włókien/m 3 ). 11

12 10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz.U ) określa wzory dokumentów stosowanych do prowadzenia ilościowej i jakościowej ewidencji odpadów celem zapewnienia kontroli ich przemieszczania. Do prowadzenia ewidencji odpadów obowiązani są posiadacze odpadów, w tym takŝe wytwórcy odpadów. Ewidencję odpadów prowadzi się za pomocą dwóch dokumentów: karty ewidencji odpadów oraz karty przekazania odpadów. Karta przekazania odpadu wypełniana jest w dwóch egzemplarzach przez posiadacza przekazującego odpady (np. wytwórcę odpadu w postaci azbestu) na rzecz innego posiadacza odpadów. Posiadacz odpadów, który odpady przejmuje (np. zarządzający składowiskiem odpadów) zobowiązany jest do potwierdzenia na karcie przekazania odpadu faktu przyjęcia odpadu. Karty informacyjne słuŝą do naliczania opłat za umieszczenie w danym roku odpadów na składowisku, wnoszonych na rachunek dystrybucyjny urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce składowania odpadów. 11. Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dn w sprawie dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposaŝenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi (MP ) określa jako niedopuszczalny dodatek azbestu w materiałach budowlanych, z terminem obowiązywania od dn Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dn w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego uŝytkowania takich wyrobów (Dz.U ) określa obowiązki pracodawcy zatrudniającego pracowników przy usuwaniu wyrobów zawierających azbest. Pracodawca obowiązany jest zapewnić ochronę pracowników przed szkodliwym działaniem włókien azbestu i pyłu zawierającego azbest, w szczególności: na podstawie oceny ryzyka zawodowego, uwzględniającej rodzaj i stopień naraŝenia, stosować niezbędne środki ochrony zmniejszające to ryzyko; kontrolować stopień naraŝenia pracowników na działanie pyłu azbestu w sposób określony w przepisach dotyczących badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Pracownicy zatrudnieni przy pracach w kontakcie z azbestem, pracodawcy i osoby kierujące takimi pracami powinni być przeszkoleni w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy zgodnie z programem określonym w załączniku nr 2 do rozporządzenia. 13. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U ) określa najwyŝsze dopuszczalne stęŝenia w środowisku pracy pyłów zawierających azbest. 12

13 14. Rozporządzenie Rady Ministrów z dn w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U ). Rozporządzenie określa jednostkowe stawki opłat m.in. za umieszczenie odpadów na składowisku, i tak: Kod odpadu: Rodzaj odpadu: Jednostk. stawka opłaty zł/mg * odpady azbestowe z elektrolizy 45, * odpady z przetwarzania azbestu 45, * odpady zawierające azbest z produkcji elementów cementowo-azbestowych 45, * odpady zawierające azbest (z hutnictwa szkła) 45, * opakowania z metali zawierające niebezpieczne, porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest), włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi 45, * okładziny hamulcowe zawierające azbest 45, * zuŝyte urządzenia zawierające wolny azbest 45, * materiały izolacyjne zawierające azbest 0 (100,00) * materiały konstrukcyjne zawierające azbest 0 (100,00) 1 1 wysokość jednostkowej stawki opłaty, którą stosuje się w przypadku ustalania opłaty podwyŝszonej lub administracyjnej kary pienięŝnej (zgodnie z art. 293 oraz 309 ustawy Prawo ochrony środowiska) 5. Obowiązki właścicieli, zarządców lub uŝytkowników obiektów zawierających wyroby azbestowe Aktualnie obowiązujące przepisy prawa dotyczące uŝytkowania wyrobów zawierających azbest wymuszają działania, które mają na celu niedopuszczenie do wykorzystania azbestu lub wyrobów zawierających azbest w taki sposób, który by umoŝliwiał emisję włókien azbestu do środowiska. Sukcesywnie usuwane wyroby zawierające azbest powinny być zastępowane takimi, które nie zawierają tego surowca. Sprawy z tym związane regulują następujące przepisy prawa: rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz.U z późn. zm.): Właściciel, zarządca lub uŝytkownik: a. sporządza corocznie plan kontroli jakości powietrza obejmujący pomiary stęŝenia azbestu dla kaŝdego pomieszczenia, w którym znajdują się instalacje lub urządzenia zawierające azbest lub wyroby zawierające azbest ( 3 ust. 1 pkt. 2). b. umieszcza w widocznym miejscu instrukcję bezpiecznego postępowania i oznakowanie dla pomieszczeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest ( 3 ust. 2). 13

14 c. oczyszcza, poprzez usunięcie azbestu lub wyrobów zawierających azbest, z wycofanych z uŝytkowania instalacji lub urządzeń zawierających azbest lub wyroby zawierające azbest, w sposób niestwarzający zagroŝenia dla środowiska i zdrowia ludzi ( 4). d. poddaje przeglądom miejsca, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest, w celu stwierdzenia obecności azbestu, i oznakowaniu ( 6 ust. 1). e. zaznacza w planach sytuacyjnych miejsca występowania instalacji, urządzeń lub wyrobów zawierających azbest ( 6 ust. 4). f. dokonuje inwentaryzacji zastosowanych wyrobów zawierających azbest dla miejsc, w których był lub jest wykorzystywany azbest lub wyroby zawierające azbest, poprzez sporządzenie spisu z natury ( 7 ust. 1). g. informację, będącą wynikiem przeprowadzonej inwentaryzacji, sporządza w formie pisemnej i przedkłada marszałkowi województwa (przedsiębiorcy) lub prezydentowi miasta (osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami) - ( 7 ust. 4-5). rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŝytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U ). Właściciel, uŝytkownik wieczysty lub zarządca nieruchomości: a. przeprowadza kontrole stanu wyrobów zawierających azbest, w terminach wynikających z oceny stanu tych wyrobów ( 4 ust. 1); z przeprowadzonej kontroli okresowej sporządza w dwóch egzemplarzach ocenę stanu i moŝliwości bezpiecznego uŝytkowania wyrobów zawierających azbest ( 4 ust. 2). b. obowiązany jest zgłosić prace polegające na zabezpieczaniu lub usuwaniu wyrobów zawierających azbest do właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej ( 6 ust. 4). c. zobowiązany jest do usunięcia wyrobów zawierających azbest zakwalifikowane zgodnie z oceną do wymiany na skutek nadmiernego zuŝycia lub uszkodzenia ( 7 ust. 1). 6. Usuwanie wyrobów azbestowych transport i unieszkodliwianie odpadów zawierających azbest Zastosowane w przeszłości wyroby zawierające azbest na przestrzeni lat ulegają zuŝyciu, co potwierdzają przeprowadzane przeglądy techniczne. Dlatego powinny być one usuwane ze środowiska poprzez ich demontaŝ i wymianę na wyroby nie zawierające azbestu. Powstałe w wyniku demontaŝu odpady azbestowe zaliczane są do odpadów niebezpiecznych Usuwanie wyrobów zawierających azbest Usuwanie wyrobów zawierających azbest musi się odbywać w taki sposób, aby nie powodować uwalniania się włókien azbestowych do środowiska. Dlatego teŝ zadanie te naleŝy powierzać specjalistycznym firmom, dysponującym wykwalifikowaną i przeszkoloną kadrą, odpowiednimi środkami technicznymi i socjalnymi oraz posiadającym stosowne zezwolenia. 14

15 Wymagania wobec wykonawców oraz sposób usuwania wyrobów zawierających azbest jest uregulowany następującymi przepisami prawa: Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŝytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U ) Wykonawca prac polegających na zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest, obowiązany jest do ( 6 ust. 1): a. uzyskania odpowiednio zezwolenia, pozwolenia, decyzji zatwierdzenia programu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi albo złoŝenia organowi informacji o sposobie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi; b. przeszkolenia przez uprawnioną instytucję zatrudnianych pracowników, osób kierujących lub nadzorujących prace polegające na zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu tych wyrobów oraz przestrzegania procedur dotyczących bezpiecznego postępowania; c. opracowania przed rozpoczęciem prac szczegółowego planu prac usuwania wyrobów zawierających azbest, obejmującego w szczególności: identyfikację azbestu w przewidzianych do usunięcia materiałach, na podstawie udokumentowanej informacji od właściciela lub zarządcy obiektu albo teŝ na podstawie badań przeprowadzonych przez akredytowane laboratorium, informacje o metodach wykonywania planowanych prac, zakres niezbędnych zabezpieczeń pracowników oraz środowiska przed naraŝeniem na szkodliwość emisji azbestu, w tym problematykę określoną przepisami dotyczącymi planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, ustalenie niezbędnego dla rodzaju wykonywanych prac monitoringu powietrza; d. posiadania niezbędnego wyposaŝenia technicznego i socjalnego zapewniającego prowadzenie określonych planem prac oraz zabezpieczeń pracowników i środowiska przed naraŝeniem na działanie azbestu. Ponadto w celu zapewnienia warunków bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest z miejsca ich występowania, wykonawca prac jest równieŝ obowiązany do zachowania warunków określonych w ww. Rozporządzeniu w 8 ust. 1 3, które szczegółowo zostały przedstawione w pkt. 4 podpunkcie 7 niniejszego opracowania. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dn w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego uŝytkowania takich wyrobów (Dz.U ) Rozporządzenie określa sposób postępowania dla pracodawców i pracowników przy pracach zabezpieczających i usuwaniu wyroby zawierające azbest. 15

16 Ustawa z dn o odpadach (tekst jednolity: Dz.U ) reguluje obowiązki wykonawcy prac polegających na usuwaniu wyrobów azbestowych. Zgodnie z ww. ustawą wykonawca prac jest wytwórcą odpadów niebezpiecznych, chyba Ŝe umowa stanowi inaczej. Wytwórca jest obowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów z zastosowaniem (art. 36 ust. 4): karty ewidencji odpadu, prowadzonej dla kaŝdego rodzaju odpadu odrębnie; karty przekazania odpadu Transport odpadów zawierających azbest Zgodnie z 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dn w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego uŝytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz.U ) do transportu wyrobów i odpadów zawierających azbest stosuje się odpowiednio przepisy o przewozie towarów niebezpiecznych, w tym Ustawę z dn o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U z późn. zm.). Transportem odpadów niebezpiecznych zawierających azbest moŝe zajmować się wytwórca odpadów lub inny uprawniony do tego podmiot (art. 25 ustawy o odpadach). Wg art. 28 ww. ustawy posiadacz odpadów, który prowadzi działalność w zakresie transportu odpadów jest obowiązany uzyskać zezwolenie na prowadzenie tej działalności wydawane przez starostę właściwego ze względu na zamieszkania posiadacza odpadów. Obowiązany jest równieŝ posiadać dokumenty przewozowe zgodnie z przepisami wynikającymi z ADR. Zlecający usługę transportu odpadów jest obowiązany wskazać prowadzącemu działalność w zakresie transportu odpadów miejsce odbioru odpadów oraz posiadacza odpadów, do którego naleŝy dostarczyć te odpady. Prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów jest obowiązany dostarczyć odpady azbestowe do posiadacza, który został mu wskazany przez zlecającego usługę oraz poświadczyć na karcie przekazania odpadów wykonanie usługi transportu (art. 25 ust. 4-5). Posiadacz odpadów zawierających azbest prowadzącego działalność wyłącznie w zakresie ich transportu na składowisko ma obowiązek: posiadanie karty przekazania odpadu z potwierdzeniem przejęcia odpadu, sprawdzenie odpowiedniego opakowania i jego stanu oraz właściwego oznakowania, oczyszczenie środka transportu z elementów umoŝliwiających uszkodzenie opakowań w trakcie transportu, umocowanie ładunku odpadów tak, aby w trakcie transportu nie był naraŝony na wstrząsy, przewracanie lub wypadnięcie z pojazdu, w razie stwierdzenia po wyładunku pozostałości po przewoŝonych odpadach, niezwłocznie je usunąć i oczyścić pojazd z zachowaniem zasad przewidzianych dla prac przy usuwaniu azbestu. 16

17 6.3. Unieszkodliwianie składowanie odpadów zawierających azbest Dotychczas najbardziej zasadnym sposobem unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest jest ich bezpieczne składowanie. Sprawy związane ze składowaniem odpadów azbestowych regulują następujące przepisy: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz.U ), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U ; zmiana: Dz.U ), Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dn w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz.U z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisami usuwane odpady zawierające azbest powinny być składowane na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na wydzielonych częściach składowisk odpadów innych niŝ niebezpieczne i obojętne, przeznaczonych do wyłącznego składowania odpadów niebezpiecznych zawierających azbest. Zarządzający składowiskiem powinien potwierdzić na karcie przekazania odpadów odbiór partii odpadów na składowisko oraz zapewnić ich selektywne składowanie w izolacji od innych odpadów. Procedury związane ze składowaniem odpadów zawierających azbest naleŝy prowadzić w sposób uniemoŝliwiający rozszczelnienie opakowań, aby skutecznie wyeliminować moŝliwość emisji włókien i pyłu azbestowego do atmosfery, głównie poprzez następujące czynności: zdejmowanie z pojazdu opakowań z odpadami przeprowadzane przy uŝyciu urządzeń dźwigowych i ostroŝne układanie w wydzielonej kwaterze składowiska zgodnie z technologią zatwierdzoną w instrukcji eksploatacji składowiska, nie dopuszczenie zrzucania, wysypywania odpadów z pojazdów, kompaktowania odpadów zawierających azbest, poruszania się pojazdów mechanicznych po powierzchni składowanych odpadów, zabezpieczenie kaŝdorazowo warstwy zdeponowanych odpadów azbestowych przed uszkodzeniem opakowań przez przykrycie folią lub warstwą gruntu o grubości ok. 5 cm. Na terenie województwa śląskiego znajdują się następujące składowiska odpadów, na których mogą być potencjalnie składowane odpady azbestowe: wydzielona kwatera na odpady azbestowe w granicach istniejącego składowiska odpadów komunalnych: MPGK Sp. z o.o. w Świętochłowicach teren po eksploatacji hałdy odpadów hutniczych Huty Florian (od stycznia 2009 zamknięte), PPHU KOMART Sp. z o.o. w Knurowie, 17

18 wydzielona kwatera na odpady azbestowe wydzielona ze składowiska odpadów innych niŝ niebezpieczne i obojętne: Koksownia Przyjaźń Sp. z o.o. w Dąbrowie Górniczej na terenie Koksowni Przyjaźń w Dąbrowie Górniczej (obecnie ze względu prowadzenia prac inwestycyjnych nie ma moŝliwości przyjmowania odpadów azbestowych), Cofinco-Poland Sp. z o.o. w Katowicach na terenie składowiska w Jastrzębiu Zdroju, składowisko podpoziomowe, zbudowane w wykopie fundamentowym pod projektowany fundament osadnika ArcelorMittal Poland S.A. w Dąbrowie Górniczej na terenie Oczyszczalni Ścieków Deszczowo-Przemysłowych Huty Katowice w Dąbrowie Górniczej (obecnie ze względów formalnoprawnych nie ma moŝliwości przyjmowania odpadów azbestowych). 7. Inwentaryzacja wyrobów zawierających azbest W ramach prowadzonej akcji usuwania wyrobów zawierających azbest z obiektów znajdujących się na terenie miasta Piekary Śląskie została przeprowadzona kampania informacyjno-edukacyjna na temat szkodliwości wyrobów zawierających azbest dla zdrowia ludzi i dla środowiska, przez umieszczenie ulotek w widocznym miejscu w budynku Urzędu Miejskiego. Urząd Miasta Piekary z własnej inicjatywy zgromadził informacje na temat wyrobów zawierających azbest znajdujących się na obiektach budowlanych w zabudowie mieszkaniowej wielorodzinnej oraz przemysłowej, uŝyteczności publicznej, instytucji, na terenie miasta Piekary Śl.. Uzyskane informacje mogą być niekompletne mogą nie uwzględniac wszystkich obiektów budowlanych na terenie miasta. Na podstawie informacji uzyskanych od właścicieli / zarządców poszczególnych obiektów jest sporządzane zestawienie ilości, rodzaju i stanu wyrobów azbestowych. Zgodnie z uzyskanymi inforamcjami (dane za 2007 i 2008 r.) na ok. 4 tys. ha obszaru miasta występuje ok. 135 tys. m 2 odpadów zawierających azbest. Tabela 7-1 przedstawia uzyskane informacje za rok 2007 i Ilości wyrobów azbestowych występujących we Wspólnotach Mieszkaniowych na terenie Miasta (dane uzyskane w 2009 r.) zamieszczono w tabeli 7-2. Zbiorcze zestawienie wyrobów zawierających azbest na terenie miasta Piekary Śl. (na podstawie danych dla 2008 r. z uwzględnieniem informacji uzyskanych w listopadzie 2009 r.) zamieszczono w tab Tabela 7-1 Zestawienie wyrobów zawierających azbest na podstawie inwentaryzacji na terenie miasta Piekary Śląskie Lp. Podmiot gospodarczy, Ilość wyrobów zawierających azbest w którym występują wyroby zawierające 2007 rok 2008 rok azbest m 2 Rodzaj Uwagi 1 Miejskie Przedszkole nr , ,00 płyta azbestowocementowa, płaska elewacja 2 Miejskie Przedszkole nr ,52 750,00 płyta azbestowocementowa, płaska elewacja zły 18

19 Lp. Podmiot gospodarczy, Ilość wyrobów zawierających azbest w którym występują wyroby zawierające 2007 rok 2008 rok azbest m 2 Rodzaj Uwagi 3 Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie 406,00 406,00 płyta azbestowocementowa, płaska acekol uszkodzony w znacznym stopniu Rodzinny Ogród Działkowy Azalia Polska Zakład Gospodarki Komunalnej Zakład Gospodarki Mieszkaniowej P.U.P.H. AD-DOM Sp. z o.o. Agencja Nieruchomości Orzeł Sp. z o.o. 9 Spółdzielnia Mieszkaniowa Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Kompania Węglowa Zakład Górniczy Piekary Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji 98,00 0,00 płyty azbestowe nie uszkodzone 470,61 470, , , , , , , , ,70 154,50 154, , ,89 484,00 484,00 RAZEM: , ,80 płyty faliste azbestowocementowe płyty azbestowocementowe, płaskie, azbest chryzotylowy elewacja płyty azbestowocementowe, płaskie acekol płyta azbestowocementowa, płaska elewacja płyta azbestowocementowa, płaska elewacja płyta azbestowocementowa, płaska wyroby cierne azbestowo-kauczukowe płyty faliste azbestowocementowe płyty azbestowocementowe, płaskie płyty azbestowocementowe, płaskie małe uszkodzenia małe uszkodzenia nie uszkodzone, Na potrzeby niniejszego opracowania została sporządzona i przeprowadzona ankieta na temat występowania wyrobów zawierających azbest na obiektach Wspólnot Mieszkaniowych na terenie miasta Piekary Śląskie. W dniu rozesłano ww. ankiety do następujących Wspólnot Mieszkaniowych: Dąbrówka ul. Sikorskiego 10 Nieruchomości przy ul. Bytomskiej 116 Nieruchomości przy ul. Bytomskiej 118 Nieruchomości ul. Bytomska 339 w Piekarach Śląskich Nieruchomości przy ul. Ziętka 16 Nieruchomości przy ul. Ziętka 4 19

20 Nieruchomości przy ul. Ziętka 6 Nieruchomości przy ul. Ziętka 8 Nieruchomości przy ul. Ziętka 10 Andaluzja przy ul. Skłodowskiej 59 A B C Nieruchomości przy ul. M.C. Skłodowskiej 37 w Piekarach Śląskich Nieruchomości przy ul. M.C. Skłodowskiej 68 i 68a w Piekarach Śl. Os. Andaluzja 4 przy Os. Andaluzja 9 21 w Piekarach Śląskich przy Os. Andaluzja przy Os. Andaluzja przy Os. Andaluzja przy Os. Andaluzja przy Os. Andaluzja przy Os. Andaluzja 10 i 11 przy Os. Andaluzja 3 przy Os. Andaluzja 8 przy ul. Bp. Nankera 213 w Piekarach Śląskich przy ul. Kalwaryjskiej nr 20 w Piekarach Śląskich przy ul. M.C. Skłodowskiej 100 i 102 przy ul. Makowskiego 14 przy ul. Piekarskiej 17 przy ul. Bednorza 2a przy ul. Bp. Nankera 192 i 194 w Piekarach Śląskich przy ul.kmicica 1,2 ul.kusocińskiego 2 ul.bednorza 44, 46 w Piekarach Śl przy ul. Kmicica 3 i 3a w Piekarach Śląskich przy ul. Krupy 9 w Piekarach Śląskich przy ul. M.C. Skłodowskiej 39 przy ul. M.C. Skłodowskiej nr 92 i 94 przy ul. P. Skargi w Piekarach Śląskich przy ul. Partyzantów 2 przy ul. Skłodowskiej 98 w Piekarach Śląskich ul. Gen.Ziętka 2 w Piekarach Śląskich przy ul. M.C. Skłodowskiej 51 w Piekarach Śląskich przy ul. M.C. Skłodowskiej 55 z zapytaniem o występowanie wyrobów zawierających azbest na ich obiektach budowlanych. Dnia wysłano ponowną prośbę do tych Wspólnot, które nie odpowiedziały na wcześniejsze zapytanie. Uzyskano odpowiedzi ogółem od 40 wspólnot, w tym 20 informacji drogą telefoniczną. Wypełnione ankiety znajdują się w załączniku nr 2. Dla 22 Wspólnot stwierdzono brak występowania wyrobów zawierających azbest. Ilość azbestu występująca w pozostałych Wspólnotach została przedstawiona w tabeli 7-2. Tabela ta zawiera równieŝ dane na temat ilości azbestu występującego w pięciu Wspólnotach przez nas nie wymienionych, a podanych przez ich Zarządcę. 20

21 Tabela 7-2 Ilości wyrobów azbestowych występujących we Wspólnotach Mieszkaniowych na terenie miasta Piekary Śląskie Lp. Ilość wyrobów zawierających azbest Rodzaj Uwagi m Andaluzja przy ul. Skłodowskiej 59 A B C Nieruchomości przy ul. Skłodowskiej 68 i 68a w Piekarach Śl. przy ul. Bp. Nankera 192 i 194 w Piekarach Śląskich przy ul. Skłodowskiej 98 w Piekarach Śląskich przy ul. M.C. Skłodowskiej 100 i 102 przy ul. Krupy 9 w Piekarach Śląskich przy ul. P. Skargi w Piekarach Śląskich przy ul. Pod Lipami 1-1C; ul. Bytomska 97 przy ul. Kalwaryjska 58, 60; ul. Bytomska 94 przy ul. Bytomska 122 przy ul. Bytomska 128 przy ul. Targowa , , , , , , , , , , , ,00 płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm płyty azbestowocementowe płaskie acekol gr. 0,6 cm w stanie m SUMA: 27809, Objaśnienia do tabeli: poz. 1 wspólnota zarządzana indywidualnie poz wspólnoty mieszkaniowe zarządzane przez Spółkę AD-DOM 21