Słowo Hardangervidda oznacza wietrzny, trudny rozległy płaskowyż. To również nazwa ażurowych haftów wytwarzanych w tych rejonach (fot.
|
|
- Małgorzata Adamczyk
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Słowo Hardangervidda oznacza wietrzny, trudny rozległy płaskowyż. To również nazwa ażurowych haftów wytwarzanych w tych rejonach (fot. Forum Extremum) Michał Jasieński, Marcin Klisz i Maciej Żyto są na finiszu swojego marszu. Wyruszyli w niedzielę 3 marca ze stacji kolejowej Finse, leżącej w północnej części płaskowyżu. Jutro najprawdopodobniej dojdą do asfaltowej drogi w pobliżu schroniska Haukeliseter. Przecięli Hardangerviddę z północy na południe. Prawdopodobnie to dotychczas jedyni Polacy, którzy przeszli przez płaskowyż nie na nartach, ale na rakietach śnieżnych. Hardangervidda to największy w Europie płaskowyż m n.p.m. Leży w Norwegii. Mniej więcej w połowie drogi między Oslo a Bergen. Kawał dzikiego terenu szerokiego na jakieś 150 kilometrów i równie długiego. Placek niewysokich gór okolony fiordami, jeziorami i głębokimi dolinami. Jedyna droga, która przez niego prowadzi, otwierana jest w czerwcu i zamykana przed zimą bo wtedy leży na niej kilka metrów śniegu. Od północy płaskowyż przecina linia kolejowa łącząca Oslo z Bergen. Uznawana jest za jedną z najpiękniejszych tras kolejowych na świecie. Pociągi kursują kilka razy w ciągu dnia. Można wysiąść na stacji Finse (stacja narciarska, schronisko, kilka budynków) i wprost z pociągu nagle wkroczyć w samo serce płaskowyżu. 1 / 7
2 Latem płaskowyż jest chętnie odwiedzany przez turystów. Gęsta sieć szlaków prowadzi przez malownicze okolice jeziora, górskie strumienie, wodospady. Liczne schroniska. Wiosną Hardangervidda jest chyba jeszcze popularniejsza. W marcu (dokładna data jest inna każdego roku) przez płaskowyż wyznaczane są szlaki narciarskie. Skuterowy trak wyciśnięty w śniegu i wbite co kilkanaście metrów tyczki tworzą sieć setek kilometrów łatwo dostępnych tras w dzikiej przyrodzie. Wtedy również czynne są schroniska. Śnieg, po którym da się szusować, utrzymuje się, w zależności od roku, mniej więcej do końca maja. Jednak styczeń, luty i część marca, gdy szlaki nie są wyznaczone, to na Hardangervidda czas prawdziwej zimy. A ta na płaskowyżu potrafi pokazać swój arktyczny pazur. Na zimową wędrówkę po Hardangervidda trzeba zabrać podobny sprzęt, jak na wyprawę polarną (fot. Forum Extremum) 2 / 7
3 W styczniu 1886 roku Roald Amundsen wraz ze swoim bratem Leonem (obaj mieli po dwadzieścia parę lat) zamierzali dokonać trawersu płaskowyżu na nartach. To miał być trening przed poważniejszymi wyprawami w rejony arktyczne. Któregoś dnia zaskoczyła ich burza śnieżna. Wykopali jamy w śniegu i schowali się w nich, wskakując do śpiworów wykonanych z futer reniferów. Następnego dnia rano Leon miał trudności z odnalezieniem brata. Gruba warstwa śniegu przykryła Roalda. Na szczęście Leonowi udało się odkopać brata i z trudem wydostali się z Hardangervidda. A nie było to pierwsze spotkanie Roalda Amundsena z płaskowyżem. Trzy lata wcześniej zaskoczyła go tu śnieżna burza i temperatura poniżej 40 st.c. Po latach Amundsen wspominał, że trawes Hardangervidda był tak męczący i niebezpieczny, jak żadna z jego wypraw. Szkolenie okazało się o wiele trudniejsze niż wyprawy, do których się przygotowywał. I prawie zakończyło jego polarną karierę, nim ta na dobre się rozpoczęła. Co może być niebezpiecznego w płaskowyżu leżącym między dwoma największymi miastami Norwegii, przez który wiedzie kolej? Hardangervidda leży 6 stopni poniżej Koła Polarnego, ale klimat, który tu panuje, jest surowszy niż w północnych rejonach Norwegii. Bliskość morza i przepływającego u wybrzeży Norwegii Golfsztromu powoduje duże opady. Większość opadów przypada na miesiące zimowe. O ile na wybrzeżu pada deszcz, o tyle tysiąc metrów wyżej, na płaskowyżu, występuje głównie śnieg. Odkłada się i Hardangervidda zimą każdego roku przykrywa kilkumetrowa warstwa białego puchu. Wysokość nad poziomem morza też robi swoje. W najzimniejszych miesiącach styczniu i lutym temperatura potrafi spaść poniżej minus 30 st. C. Ale i w kwietniu zdarzają się dni, podczas których słupek rtęci wskazuje minus 20 st. C. Do tego dochodzi wiatr. Nie jest niczym nadzwyczajnym, gdy wieje tu 40, 60 czy 100 km/godz. Wiatr podnosi śnieg i zadymka gotowa. Nic dziwnego więc, że tylko tu w Europie poniżej Koła Podbiegunowego, występują charakterystyczne dla rejonów polarnych gatunki roślin i zwierząt (m.in. sowa śnieżna i lis polarny). 3 / 7
4 Komuś, kto wybiera się zimą na Hardangervidda, nie tylko pogoda może dać w kość. Nawigacja w tym terenie jest niezwykle trudna. Tu nie ma głębokich dolin, wybitnych szczytów. Wzniesienia są do siebie podobne. Wszystko jest pokryte kilkumetrową warstwą śniegu. Tym bardziej ukształtowanie terenu przestaje mieć charakterystyczne punkty. Jeziora, rzeki, skryte pod śniegiem, nie stanowią żadnych punktów orientacyjnych. Brak skali odniesienia dla oczu powoduje, że biel się zlewa. Trudno ocenić odległość, wysokość. Poruszanie się po płaskowyżu, gdy trasę wyznaczają tyczki, jest stosunkowo łatwe. Bez tyczek - umiejętność nawigacji niezbędna (fot. Forum Extremum) Poruszanie się zimą po płaskowyżu to nie lada wyzwanie i dobra szkoła przed polarnymi wędrówkami. 4 / 7
5 Michał Jasieński, Marcin Klisz i Maciej Żyto nie są pierwszymi Polakami, którzy zimą wybrali się na Hardangervidda. Prawdopodobnie pierwszy Polak zawitał tu już w roku Jakub Bujak samotnie przemierzył płaskowyż w kwietniu, niosąc ciężki plecak. W ciągu 3,5 dnia pokonał odcinek z miasta Odda do Rjukan południową część płaskowyżu przeciął z zachodu na wschód. Swoją przygodę opisał w książce Na nartach przez Norwegię (wydawca L. Wiśniewski, Lwów, 1932). Jakub Bujak wraz ze Stefanem Bernadzikiewiczem, Januszem Klarnerem i Adamem Karpińskim w 1939 roku uczestniczył w pierwszej polskiej wyprawie w Himalaje. Dokonali wtedy ważnego w ówczesnym himalaizmie pierwszego wejścia na nigdy niezdobyty wierzchołek: Nanda Devi East, 7434 m n.p.m. Czy Polacy zaglądali tu z nartami przez kolejne 60 lat? Trudno orzec. Na pewno w latach 90. XX wieku do wypraw polarnych przygotowywał się tu Marek Kamiński. To właśnie od słynnego polarnika o Hardangervidda dowiedział się Marek Żebrowski. Marek Żebrowski, mało znany acz niezwykle doświadczony podróżnik, dokonał między przejścia z południa na północ po zamarzniętym jeziorze Bajkał. Ten wyczyn miał miejsce w 2009 roku. Wcześniej zawitał do Rjukan, i stąd, jak opowiada, wyruszył na trwającą blisko trzy tygodnie samotną włóczęgę po płaskowyżu. Marek Żebrowski przyznaje jednak, że nie był dobrze przygotowany na tę wyprawę. Miał nieodpowiednie buty, namiot. Po opublikowaniu artykułu, otrzymaliśmy od Marka Żebrowskiego list, ze szczegółami jego narciarskiego marszu: W Hardangervidda byłem w 2001 roku. Wyszedłem z okolic Rjukan i doliną Hjerdalen szedłem w Na płaskowyżu kierowałem się na większe jeziora, jako punkty orientacyjne: Gjuvsja, Bjornesfjorden, No 5 / 7
6 Średnia temperatura nocy to -26 st. Pięć nocy-30, trzy noce -33. Pierwsze dni kwietnia na Hardangervidda (fot. Forum Extremum) W 2008 roku Hardangervidda przemierzały dwie polskie ekipy. Dwóch Łodzian w lutym i dwóch lub trzech mieszkańców Kielc w marcu. W 2009 na przełomie lutego i marca trasę z południa na północ (Haukeliseter Finse) przeszli: Andrzej Szuksztul, Lech Wejdelt oraz Krzysztof Paul (mający ówcześnie 75 lat!). 6 / 7
7 W pierwszych dniach kwietnia 2010 roku autor artykułu wraz z Joanną Mostowską zatoczyli na nartach, śpiąc pod namiotem, ponad 100-kilometrową pętlę w sercu płaskowyżu, startując ze wschodnich rubieży, z miejscowości Steinsbole. W marcu 2012 roku na płaskowyżu działał Łukasz Długowski w ramach swojej wyprawy śladami Nansena (który podobnie jak Amundsen przygotowywał się tu do swoich polarnych wyczynów). W 2013 roku w lutym płaskowyż (z Rjukan, z południowego-wschodu na północny-zachód) przecięli Rafał Król i Damian Laskowski. Jutro prawdopodobnie zakończy się przemarsz Michała Jasieńskiego, Marcina Klisza i Macieja Żyto. Komu się marzą wyprawy na daleką północ może najpierw spróbować swoich sił na Hardangervidda. Rejon jest dostępny z Polski w ciągu dosłownie kilku godzin. Tyle zajmuje przelot samolotem do Oslo i przesiadka do pociągu, który do serca płaskowyżu dojeżdża w około 3,5 godziny. Jeśli posiadasz informacje o polskich zimowych i wczesnowiosennych przejściach na Hardangervidda, s Chcielibyśmy stworzyć pełen wykaz działań Polaków w tym rejonie. autor: Jakub Karp 7 / 7
offtravel inny wymiar przygody
offtravel inny wymiar przygody 6 15 kwietnia 2018 www.offtravel.pl tel: +48 739 000 747 wyprawy@offtravel.pl PRZED NAMI Ø trawers największego płaskowyżu Europy Hardangervidda w Norwegii w warunkach zimowych
Bardziej szczegółowoW latach miejscowość była siedzibą gminy Tatrzańskiej.
Zakopane miasto i gmina w województwie małopolskim, siedziba powiatu tatrzańskiego. Według danych z 31 grudnia 2009 r. miasto miało 26 737 mieszkańców i było drugim co do wielkości po Nowym Targu miastem
Bardziej szczegółowoALPEN TOUR Biuro Turystyczne - Agent info@alpentour.pl, www.alpentour.pl 22/425-92-26, 691-032-018
MAGIA LAPONII DZIEWICZEJ KRAINY ZA KOŁEM POLARNYM Laponia jest ziemią Saamów, którzy osiedlili się tutaj 7000 lat temu. Ten lud, początkowo żyjący z rybactwa i łowiectwa, w XVIII w. udomowił renifery i
Bardziej szczegółowoKajakarstwo górskie w wydaniu "na poważnie" (fot. Robert Szymacha/Bystrze)
Kajakarstwo górskie w wydaniu "na poważnie" (fot. Robert Szymacha/Bystrze) 7 sierpnia tego roku rozpocznie się prawdopodobnie pierwszy samodzielny spływ Polaków Kanionem Kolorado. 450 kilometrów rwącej
Bardziej szczegółowoPrzeczytaj wywiad z Grzegorzem i Szymonem Gontarzami: Pofruniemy przez Antarktydę.
Grzegorz Gontarz, Szymon Gontarz oraz Piotr Zaśko (grupa ekspedycyjna Wazari Team) przygotowują się do wyprawy, jakiej jeszcze nie było w historii polskiej polarystyki. Chcą przemierzyć Antarktydę od brzegu
Bardziej szczegółowoCentralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia sprawdzianu. UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY
Układ graficzny CKE 2010 Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia sprawdzianu. KOD UCZNIA UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY PESEL miejsce na naklejkę
Bardziej szczegółowoBadanie wiadomości i umiejętności po klasie V. Moje miasto Poznań
Badanie wiadomości i umiejętności po klasie V Klasa..... Imię i nazwisko... Moje miasto Poznań Poznań to jedno z najważniejszych i największych miast Polski, stolica historycznego regionu Wielkopolski,
Bardziej szczegółowoDesert & Mountain Challenge - Iran 2012
Desert & Mountain Challenge - Iran 2012 Wyzwanie Pustynia solna Dasht-e-Lut to miejsce rzadko wybierane na wakacyjną przejażdżkę. Przekonał się o tym w IV wieku p.n.e. Aleksander Wielki, kiedy to bezlitosny
Bardziej szczegółowoPodsumowanie 2011 Miejsce obserwacji: Czarny Dunajec
Podsumowanie 2011 Miejsce obserwacji: Czarny Dunajec 1. Temperatura Wartość Data Najwyższa temperatura: +31,5 C 24.08, 26.08 Najniższa temperatura: -23,0 C 06.01, 31.01 Nieoficjalne: -26,0 C 31.01 Amplituda
Bardziej szczegółowoREGIONY NORWEGII - ZADANIA LANDSDELER I NORGE - OPPGAVER
REGIONY NORWEGII - ZADANIA LANDSDELER I NORGE - OPPGAVER ZADANIE 1. Podpisz regiony Norwegii na mapie: ZADANIE 2. Spójrz na mapę w tekście i odpowiedz na pytania dotyczące okręgów Norwegii 1. Ile jest
Bardziej szczegółowoModel WRF o nadchodzących opadach, aktualizacja GFS
Model WRF o nadchodzących opadach, aktualizacja GFS Po dość długim czasie wyliczył się model WRF (w wersji 3.2, na siatce 8km). Co on nam powie o nadchodzących opadach? Najnowszy GFS przesunął granicę
Bardziej szczegółowoZa kołem podbiegunowym. O 12UTC notowano 30.5 C w Kevo (69 45 N), 29.7 C w Tanabru (70 12 N), 29.2 C było w Karasjok.
Dziś jeszcze cieplej Za kołem podbiegunowym. O 12UTC notowano 30.5 C w Kevo (69 45 N), 29.7 C w Tanabru (70 12 N), 29.2 C było w Karasjok. Ponownie padły rekordy ciepła m.in. w Tromsø, gdzie temperatura
Bardziej szczegółowoUZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY. SPRAWDZIAN PRÓBNYW SZÓSTEJ KLASIE SZKOŁY PODSTAWOWEJ Ferie zimowe w górach
UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY KOD UCZNIA DATA URODZENIA UCZNIA dzień miesiąc rok miejsce na naklejkę z kodem Informacje dla ucznia SPRAWDZIAN PRÓBNYW SZÓSTEJ KLASIE SZKOŁY PODSTAWOWEJ Ferie zimowe w górach
Bardziej szczegółowoTemperatury w czasie zlodowacenia 21 tyś. lat temu
Temperatury w czasie zlodowacenia 21 tyś. lat temu Swego czasie na wykopie pojawił się link do forum, w którym ktoś próbował określić, jakie temperatury mogły panować w Polsce w czasie zlodowaceń. Szczerze
Bardziej szczegółowoRuch obiegowy Ziemi. Ruch obiegowy Ziemi. Cechy ruchu obiegowego. Cechy ruchu obiegowego
Ruch obiegowy Ziemi Ruch obiegowy Ziemi Ziemia obiega Słońce po drodze zwanej orbitą ma ona kształt lekko wydłużonej elipsy Czas pełnego obiegu wynosi 365 dni 5 godzin 48 minut i 46 sekund okres ten nazywamy
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z wyjazdu Sichuan, China 2014
Polski Związek Alpinizmu Komisja Wspinaczki Wysokogórskiej Sprawozdanie z wyjazdu Sichuan, China 2014 Termin wyjazdu: 03/10/2014 23/10/2014 Skład: Aleksandra Przybysz David Hood (New Zealand) Dofinansowanie:
Bardziej szczegółowoPrognoza pogody dla Polski na okres
Prognoza pogody dla Polski na okres 30.03-06.04.2015 Ważność: od godz. 19:30 dnia 30.03.2015 do godz. 19:30 dnia 31.03.2015 W nocy przeważać będzie zachmurzenie duże z większymi przejaśnieniami, tylko
Bardziej szczegółowoALPEJSKA OAZA SPOKOJU
ALPEJSKA OAZA SPOKOJU 1. Cele wyprawy 1. Karawanki to część Alp leżąca na pograniczu Słowenii i Austrii. Ich długość to w przybliżeniu 120 kilometrów. Najwyższym szczytem jest Stol - 2236 m n.p.m. Rozciągają
Bardziej szczegółowoTYDZIEŃ 5/2017 (30 STYCZNIA - 5 LUTEGO 2017)
Strona 1 z 5 Sparks Polska Od: "Sparks Polska" Do: Wysłano: 31 stycznia 2017 00:15 Temat: Raport pogodowy Sparks Polska i kondycja upraw w Polsce i na
Bardziej szczegółowoW centrum. A teraz przykład. takiej różnicy pomiędzy Skandynawią, a południową częścią Europy.
W centrum http://www.youtube.com/watch?v=lobcdyo78us A teraz przykład takiej różnicy pomiędzy Skandynawią, a południową częścią Europy. Wczoraj o godzinie 12UTC rozkład temperatur nad Europą wyglądał następująco:
Bardziej szczegółowoArgentyna- Narciarska gorączka, na Ziemi Ognistej
Argentyna- Narciarska gorączka, na Ziemi Ognistej Opis Cena od: 8800 PLN Liczba dni: 9 dni Kraj: Argentyna Wyjazd integracyjny Argentyna Kolej na końcu świata? Muzeum na końcu świata? Ziemia Ognista- czyli
Bardziej szczegółowoSpotkanie z Jaśkiem Melą
Spotkanie z Jaśkiem Melą 20 października odwiedził nas Jasiek Mela najmłodszy zdobywca dwóch biegunów. Jednocześnie pierwszy niepełnosprawny, który dokonał tego wyczynu. Jasiek opowiedział o swoim wypadku
Bardziej szczegółowoWOKÓŁ MORSKIEGO OKA FOTOGRAFIE: PIOTR DROŻDŻ
2017 WOKÓŁ MORSKIEGO OKA FOTOGRAFIE: PIOTR DROŻDŻ Tatrzański Park Narodowy z miłości do gór TPN jest jednym z 23 parków narodowych w Polsce. Obejmuje powierzchnię 21 197 hektarów ponieważ jednak wraz z
Bardziej szczegółowoORP Gen. K. Pułaski wrócił z arktycznych manewrów
ORP Gen. K. Pułaski wrócił z arktycznych manewrów Przez dwa tygodnie brał udział w jednych z najtrudniejszych ćwiczeń morskich. Jego zadaniem było m.in.: poszukiwanie okrętów podwodnych, obserwacja przestrzeni
Bardziej szczegółowoKAUKAZ CENTRALNY REGION BEZINGI
KAUKAZ CENTRALNY REGION BEZINGI LIPIEC 2010 Kaukaz Centralny Pasmo Wielkiego Kaukazu to góry na granicy Europy i Azji. Grań główna stanowi również granicę między Rosją, Gruzją i Azerbejdżanem. Zarazem
Bardziej szczegółowoApartamenty na sprzedaż i wynajem w Szklarskiej Porębie Willa Józefina
Apartamenty na sprzedaż i wynajem w Szklarskiej Porębie Willa Józefina WILLA JÓZEFINA, dawniej Hotel Josephinenhütte, wybudowano pod koniec XIX wieku, a rozbudowano w 1911r. Po gruntownym remoncie (z zachowaniem
Bardziej szczegółowoW czasach Jezusa Chrystusa Palestyna liczyła ok. mln mieszkańców.
1 Zanim wyruszysz w wędrówkę śladami Chrystusa, przygotuj ważne informacje o Ziemi Zbawiciela. Opracuj podręczny Przewodnik po Ziemi Świętej, uzupełniając brakujące informacje. Położenie Palestyny Ziemia
Bardziej szczegółowoTYDZIEŃ 6/2017 (6-12 LUTEGO 2017)
Strona 1 z 7 Sparks Polska Od: "Sparks Polska" Wysłano: 7 lutego 2017 00:58 Temat: Raport pogodowy Sparks Polska i kondycja upraw w Polsce i na świecie - 6/2017 + styczniowe mapy
Bardziej szczegółowoTundra na mapie świata
Tundra na mapie świata Tundra bezleśne zbiorowisko roślinności w zimnym klimacie strefy arktycznej i subarktycznej. Charakteryzuje się występowaniem gleb tundrowych, stale zamarzniętym podglebiem i bardzo
Bardziej szczegółowoSUDECKA EDYCJA czerwca 2018
SUDECKA 100 30 EDYCJA 22-23 czerwca 2018 SUDECKA 100 czyli co? Sudecka 100 to najstarszy w Polsce nocny ultramaraton górski rozgrywany na dystansie 100 km. To wyzwanie dla wszystkich miłośników biegania,
Bardziej szczegółowoSzelment - jeden z lepszych ośrodków w Polsce
Miszekańcy północnej Polski, którzy kochają jazdę na nartach ale nie mają czasu na dłuższy wyjazd w góry poszukują alternatywnych stoków narciarskich znajdujących się w okolicy zamieszkania. Niewątpliwym
Bardziej szczegółowoBieszczady Ustrzyki Górne Połonina Caryńska Kruhly Wierch (1297 m n.p.m.) Tarnica(1346 m n.p.m.) Wielką Rawkę (1307 m n.p.m.
Bieszczady Gdzieś na krańcu Polski, na południowym wschodzie leży legendarna i trudno dostępna kraina górska, czyli słynne Bieszczady. Dostać się tutaj środkiem komunikacji publicznej jest niezwykle ciężko.
Bardziej szczegółowoTERENOZNAWSTWO. 1.Orientowanie się w terenie
TERENOZNAWSTWO 1.Orientowanie się w terenie Umiejętność ta ma na celu oznaczanie kierunków stron świata, własnego stanowiska w odniesieniu do przedmiotów terenowych oraz rozpoznawanie ich, jak również
Bardziej szczegółowoZadania na styczeń/luty
Zadania na styczeń/luty Tekst do zadań 1 2 Poranek. Z radia dobiega miły głos spikera: Jest godzina szósta piętnaście. Mamy kolejny dzień zimy. Temperatura powietrza 5 C, ale w godzinach popołudniowych
Bardziej szczegółowoTypy strefy równikowej:
Strefa równikowa: Duży dopływ energii słonecznej w ciągu roku, strefa bardzo wilgotna spowodowana znacznym parowaniem. W powietrzu występują warunki do powstawania procesów konwekcyjnych. Przykładem mogą
Bardziej szczegółowonawigację zliczeniową, która polega na określaniu pozycji na podstawie pomiaru przebytej drogi i jej kierunku.
14 Nawigacja dla żeglarzy nawigację zliczeniową, która polega na określaniu pozycji na podstawie pomiaru przebytej drogi i jej kierunku. Rozwiązania drugiego problemu nawigacji, tj. wyznaczenia bezpiecznej
Bardziej szczegółowo18. Kolosy przyznane Super Kolos dla kapitana Wojciecha Jacobsona
18. Kolosy przyznane Super Kolos dla kapitana Wojciecha Jacobsona Wręczeniem Kolosów 13 marca 2016 r. zakończyły się w Gdyni 18. Ogólnopolskie Spotkania Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów. Główne nagrody
Bardziej szczegółowoBADANIE WYNIKÓW KLASA 1
BADANIE WYNIKÓW KLASA 1 Zad. 1 (0-1p) Wielki Mur Chiński ma obecnie długość około 2500km. Jego długość na mapie w skali 1:200 000 000 wynosi A. 125 cm B. 12,5 cm C. 1,25 cm D. 0,125 cm Zad. 2 (0-1p) Rzeka
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności wspinaczkowej Masyw Mont Blanc, Alpy Zima 2015
Wrocław 24.03.2015 Sprawozdanie z działalności wspinaczkowej Masyw Mont Blanc, Alpy Zima 2015 1. Termin 13.03.2015 21.03.2015 2. Uczestnicy Dawid Sysak, Wrocławski Klub Wysokogórski, członek kadry narodowej
Bardziej szczegółowoTest sprawdzający wiadomości z rozdziału I i II
Test sprawdzający wiadomości z rozdziału I i II Zadanie 1 Do poniższych poleceń dobierz najlepsze źródło informacji. Uwaga: do każdego polecenia dobierz tylko jedno źródło informacji. Polecenie Źródło
Bardziej szczegółowoSprawozdanie ze zgrupowania wspinaczkowego Norwegia zima 2017
Sprawozdanie ze zgrupowania wspinaczkowego Norwegia zima 2017 Termin wyjazdu w dolinę Romsdal w 2017 roku podporządkowaliśmy warunkom pogodowym. Od początku stycznia skrupulatnie monitorowaliśmy sytuację
Bardziej szczegółowopowiat jeleniogórski
powiat jeleniogórski Powiat jeleniogórski położony jest w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego granicząc od zachodu i północnego-zachodu z powiatem lwóweckim, od północy z powiatem złotoryjskim,
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 14. OGa-DPDExss-543/180-08/194/2008. Gdynia,
Załącznik nr 14 INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ Oddział Morski w Gdyni ul. Waszyngtona 42, 81-342 Gdynia tel.: (058) 62-88-100 fax.: (058) 62-88-163 e-mail: sekretariat.gdynia@imgw.pl www.imgw.pl
Bardziej szczegółowoCzęstochowa - Kraków - Jurajski Szlak Rowerowy Orlich Gniazd
Strona 1 / 5 Częstochowa - Kraków - Jurajski Szlak Rowerowy Orlich Gniazd Opis autor: Admin Pierwszym ważniejszym obiektem na śląskim odcinku rowerowego szlaku Szlaku Orlich Gniazd jest miejscowość Smoleń,
Bardziej szczegółowoPodstawy Terenoznawstwa
Podstawy Terenoznawstwa Podstawy terenoznawstwa 1. Sposób określania stron świata. 2. Kompas i busola. 3. Pomiar i wyznaczanie azymutu. 4. Orientowanie mapy. 5. Marsz według mapy. Kurs OiAInO ::: Łukasz
Bardziej szczegółowoTYDZIEŃ 1/2017 (2-8 STYCZNIA 2017)
Strona 1 z 6 Sparks Polska Od: "Sparks Polska" Wysłano: 3 stycznia 2017 10:59 Temat: Raport pogodowy Sparks Polska i kondycja upraw w Polsce i na świecie - 1/2017 TYDZIEŃ 1/2017
Bardziej szczegółowoBiuletyn Śniegowy dla Tatr Polskich nr 12/14 za okres 21.02.2014 27.02.2014
nr 12/14 za okres 21.2.214 27.2.214 O P I S P O G O D Y Na początku opisywanego okresu Polska południowa znajdowała się na skraju niżu znad Atlantyku, w strefie falującego frontu atmosferycznego. W jego
Bardziej szczegółowoATRACKJE TURYSTYCZNE BUKOWINY :
BUKOWINA TATRZAŃSKA Bukowina Tatrzańska to piękna podhalańska miejscowość w województwie małopolskim,leżąca na wschód od Zakopanego,blisko granicy ze Słowacją. Z Bukowiny położonej na wysokości 860 do
Bardziej szczegółowoPodanie o dofinansowanie w sezonie letnim 2010 roku wyprawy eksploracyjnej w rejon górski K6 w Pakistanie
Łukasz Depta Kraków 14.11.2009 KOMISJA WYPRAW I UNIFIKACJI POLSKIEGO ZWIĄZKU ALPINIZMU Ul. Noakowskiego 10/12 00-666 Warszawa Podanie o dofinansowanie w sezonie letnim 2010 roku wyprawy eksploracyjnej
Bardziej szczegółowoWiatry etezyjskie 2015-06-11 10:34:13
Wiatry etezyjskie 2015-06-11 10:34:13 2 Grecja znajduje się w południowo-wschodniej części Europy, na krańcu Półwyspu Bałkańskiego. Przeważająca część kraju jest pod wpływem klimatu śródziemnomorskiego.
Bardziej szczegółowoNiepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B
Niepubliczne Liceum Ogólnokształcące nr 81 SGH TEST EGZAMINACYJNY 2012 r. Zadania egzaminacyjne GEOGRAFIA wersja B kod ucznia... Zadanie 1. (1,5 pkt) Uzupełnij tabelę. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy
Bardziej szczegółowoFerie zimowe na wsi nie muszą być nudne
.pl https://www..pl Ferie zimowe na wsi nie muszą być nudne Autor: Agata Piechota Data: 13 stycznia 2018 Udane ferie zimowe to dla wielu osób wyjazd w góry i szaleństwo na nartach lub snowboardzie. Okazuje
Bardziej szczegółowoTrójmiejski Park Krajobrazowy
Trójmiejski Park Krajobrazowy WYDAWNICTWA Kwartalnik Gawron Istnieje od 1991 roku, od stycznia 2000 roku był wydawany przez Zarząd Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, od połowy 2010 roku jest wydawany
Bardziej szczegółowoW Beskidzie Sądeckim
W Beskidzie Sądeckim z naszą klasą 2d spędziliśmy najciekawsze chwile w tym roku szkolnym. Wyruszyliśmy pociągiem z Białegostoku o 5.08 (bardzo rano), ale w doskonałych humorach. Pod opieką p. Joanny Gaweł
Bardziej szczegółowoTrójmiejski Park Krajobrazowy
Trójmiejski Park Krajobrazowy WYDAWNICTWA Kwartalnik Gawron Istnieje od 1991 roku, od stycznia 2000 roku był wydawany przez Zarząd Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, od połowy 2010 roku jest wydawany
Bardziej szczegółowoW15 - Jeseniki Chata Ramzovské sedlo Schroniska 100/100 : Trasa A1 Trasa B1 Trasa C1 Trasa A2 Trasa B2 Trasa C2 Trasa A3
W15 - Jeseniki Termin: piątek - niedziela 12-14.06.2015 odjazd: informacja w Głosie Ludu lub na: http://www.ptts-beskidslaski.cz/ zakwaterowanie: Chata Ramzovské sedlo http://www.ramzova.cz/ Schroniska
Bardziej szczegółowoRZEKI I JEZIORA NAJBLIŻSZEJ OKOLICY PRZYGOTOWANIE MAPY
RZEKI I JEZIORA NAJBLIŻSZEJ OKOLICY PRZYGOTOWANIE MAPY Jakub Kędziora Zawidz Kościelny wrzesień 2010 1 1. Gmina Zawidz. Gmina Zawidz położona jest w północnej części województwa mazowieckiego w odległości
Bardziej szczegółowo2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1)
2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1) Dziś sprawdzimy, jaki był pod względem temperatury rok 2012 w całej Europie, nie tylko w jej środkowej części. Dane pochodzą z bazy E-OBS, o której szerzej pisałem
Bardziej szczegółowoi na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa II, pakiet 61, s. KARTA:... Z KLASY:...
Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa II, pakiet 6, s. Edspołeczna Z Położenie geograficzne Polski cia ajęechniczne t Pokoloruj na mapie Europy Polskę. Narysuj kropkę w miejscu,
Bardziej szczegółowoCZYTANIE MAPY TOPOGRAFICZNEJ
CZYTANIE MAPY TOPOGRAFICZNEJ WYSOKOŚĆ WZGLĘDNA BEZWZGLĘDNA Wysokość względna to wysokość liczona od podstawy formy terenu podawana w metrach. Wysokość bezwzględna jest wysokością liczoną od poziomu morza
Bardziej szczegółowoSTOPIEŃ I KONKURSU GEOGRAFICZNEGO dla uczniów gimnazjów i oddziałów gimnazjalnych szkół województwa pomorskiego rok szkolny 2018/2019
... Suma punktów STOPIEŃ I KONKURSU GEOGRAFICZNEGO dla uczniów gimnazjów i oddziałów gimnazjalnych szkół województwa pomorskiego rok szkolny 2018/2019 19 października 2018 r. Temat: Podróże po Afryce,
Bardziej szczegółowoCENTRUM PROGNOZ METEOROLOGICZNYCH METEOSKY. PROGNOZA POGODY DLA POLSKI Ważna od , godz. 7:00 CET do , godz.
PROGNOZA POGODY DLA POLSKI Ważna od 29.11.2010, godz. 7:00 CET do 30.11.2010, godz. 7:00 CET UWAGA!!! W CZASIE WAŻNOŚCI PROGNOZY PRZEWIDUJE SIĘ WYSTĄPIENIE GROŹNYCH ZJAWISK METEOROLOGICZNYCH. Na znaczącym
Bardziej szczegółowoOSADA NAD JEZIOREM GAWLIK INWESTYCJA O WYSOKIM POTENCJALE WZROSTU WARTOŚCI NAD MALOWNICZYM JEZIOREM GAWLIK.
OSADA NAD JEZIOREM GAWLIK INWESTYCJA O WYSOKIM POTENCJALE WZROSTU WARTOŚCI NAD MALOWNICZYM JEZIOREM GAWLIK www.rodzinneinwestycje.pl Główne atuty inwestycji Wspólna prywatna plaża (1000 m2) z altaną grillową
Bardziej szczegółowoSMOŁDZINO, BEZPOŚREDNIO PRZY LESIE, 11 ATRAKCYJNYCH DZIAŁEK
SMOŁDZINO, BEZPOŚREDNIO PRZY LESIE, 11 ATRAKCYJNYCH DZIAŁEK Najtaosza działka: 26 300zł Najmniejsza działka: 810m2 11 działek o powierzchniach od 810 do 1247 m2, umiejscowionych na płaskim, suchym terenie,
Bardziej szczegółowoDotychczasowi laureaci nagrody im. Andrzeja Zawady
Dotychczasowi laureaci nagrody im. Andrzeja Zawady XX Ogólnopolskie Spotkania Podróżników, Żeglarzy i Gdynia marzec 2018 Tomasz Owsiany za pomysł na podróż reporterską do Gujany Francuskiej. XIX Ogólnopolskie
Bardziej szczegółowoPolski Caravaning. Zapraszamy na Hel!
Zapraszamy na Hel! Czy na Hel trzeba zapraszać? Zgodnie z zasadą cudze chwalicie, swego nie znacie jednak warto. Malownicza Mierzeja Helska jest jednym z najpiękniejszych miejsc w naszym kraju. Długość
Bardziej szczegółowoPlan testu dwustopniowego z przyrody kl. VI dział - krajobrazy Ziemi
Opracowała: mgr Danuta Słaboń. Plan testu dwustopniowego z przyrody kl. VI dział - krajobrazy Ziemi Wymagania programowe Cele nauczania. Zakres materiału. Podstawowe (P) Rozszerzające (R) Waga materiału.
Bardziej szczegółowoPrognoza na najbliższy tydzień
08.09.2019, Warszawa Komunikat Biura Prasowego IMGW-PIB Prognoza na najbliższy tydzień 09-15.09.2019 Mokry początek tygodnia, ale nie wszędzie W poniedziałek czeka nas dość duże zróżnicowanie w pogodzie.
Bardziej szczegółowoŚródroczny kurs żeglarza jachtowego 2016/2017
Śródroczny kurs żeglarza jachtowego 2016/2017 27 Harcerska Drużyna Wodna Hufca Ziemi Mikołowskiej im. Bohaterów Powstań Śląskich Maciej Lipiński Meteorologia Meteorologia Meteorologia (gr. metéōron - unoszący
Bardziej szczegółowoLIGA klasa 1 - styczeń 2017
LIGA klasa 1 - styczeń 2017 MAŁGORZATA PIECUCH IMIĘ I NAZWISKO: KLASA: GRUPA A 1. Po prostoliniowym odcinku drogi ruchem jednostajnym poruszały się dwa samochody. Na wykresie przedstawiono zależność drogi
Bardziej szczegółowoŹródło: Wygenerowano: Środa, 28 grudnia 2016, 12:36
POLICJA.PL Źródło: http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/127822,zdobyli-tatry-zachodnie-2248-m-npm.html Wygenerowano: Środa, 28 grudnia 2016, 12:36 Strona znajduje się w archiwum. ZDOBYLI TATRY ZACHODNIE
Bardziej szczegółowo1. Podpisz na mapce główne rzeki i miasta Polski i Słowacji, a następnie zakoloruj obszar Tatr. Wpisz kierunki świata przy róży wiatrów.
Palcem po mapie m e c l Pa apie po m Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego za pośrednictwem Euroregionu Tatry w ramach Programu Współpracy Transgranicznej
Bardziej szczegółowoGrupa dwudziestu członków Szkolnego Koła Turystycznego,,Trzy kilometry działającego przy ZS w Lipie wraz z opiekunami, w okresie od 6 do 9
Grupa dwudziestu członków Szkolnego Koła Turystycznego,,Trzy kilometry działającego przy ZS w Lipie wraz z opiekunami, w okresie od 6 do 9 października 2016 r. była w Tatrach. Celem tej turystycznej wyprawy
Bardziej szczegółowoTYDZIEŃ 2/2017 (9-15 STYCZNIA 2017)
Strona 1 z 8 Sparks Polska Od: "Sparks Polska" Wysłano: 10 stycznia 2017 11:38 Temat: Raport pogodowy Sparks Polska i kondycja upraw w Polsce i na świecie - 2/2017 + grudniowe
Bardziej szczegółowoBadanie wiadomości i umiejętności po klasie IV. Moje miasto Poznań
Badanie wiadomości i umiejętności po klasie IV Klasa..... Imię i nazwisko... Moje miasto Poznań Poznań to jedno z najważniejszych i największych miast Polski, stolica historycznego regionu Wielkopolski,
Bardziej szczegółowoCechy klimatu Europy. Czynniki kształtujące klimat Europy
Czynniki kształtujące klimat Europy Cechy klimatu Europy położenie geograficzne kontynentu Zszerokością geograficzną związane jest nasłonecznienie powierzchni lądu, długość dnia i nocy, a pośrednio rozkład
Bardziej szczegółowoTrasy narciarstwa biegowego
Środa, 7 stycznia 2015 Trasy narciarstwa biegowego Wielofunkcyjne trasy rekreacyjne Trasy te łączą okolice Góry Parkowej, z malowniczą miejscowością agroturystyczną, jaką jest Tylicz. Obecnie trasy posiadają
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK 7 - Lotnicza Pogoda w pytaniach i odpowiedziach.
Prąd strumieniowy (jet stream) jest wąskim pasem bardzo silnego wiatru na dużej wysokości (prędkość wiatru jest > 60 kts, czyli 30 m/s). Możemy go sobie wyobrazić jako rurę, która jest spłaszczona w pionie
Bardziej szczegółowoKRYTERIA ZALICZANIA KONKURS GEOGRAFICZNY ETAP SZKOLNY. Przewidywana odpowiedź Punktacja Kryteria zaliczania
KRYTERIA ZALICZANIA KONKURS GEOGRAFICZNY ETAP SZKOLNY Nr Przewidywana odpowiedź Punktacja Kryteria zaliczania zad. 1. 0-6p. a) Za prawidłowe zaznaczenie nurtu jednego punktu, gdzie zachodzi erozja 1p.,
Bardziej szczegółowoLekcja diagnozująca badająca umiejętność. wykorzystania wiedzy w praktyce
Lekcja diagnozująca badająca umiejętność wykorzystania wiedzy w praktyce KARTA HOSPITACJI DIAGNOZUJĄCEJ. Imię i nazwisko nauczyciela:. Termin hospitacji:. Przedmiot: PRZYRODA. Klasa: IV. Temat: POGODA
Bardziej szczegółowo03. Zadania obliczeniowe z działu kartografia
1. Kampinoski PN Zadanie 1. (3 pkt) Oblicz, ile wynosi w terenie szerokość Wisły na zaznaczonym na mapie odcinku AB. Skala mapy wynosi 1:50 000. Przedstaw obliczenia. Zadanie 8. (1 pkt) Odszukaj na mapie
Bardziej szczegółowoBuczynowe Turnie mini monografia by Krzysiek Sobiecki
Buczynowe Turnie mini monografia by Krzysiek Sobiecki Buczynowe Turnie to raczej zapomniany i dość rzadko odwiedzany przez taterników rejon Polskich Tatr. Dość powiedzieć, że wśród wielu wspinających się
Bardziej szczegółowoZAĆMIENIA. Zaćmienia Słońca
ZAĆMIENIA Zaćmienia Słońca 1. Częściowe zaćmienie Słońca 4 stycznia 2011. Cień Księżyca przechodzi nad północnymi obszarami biegunowymi Ziemi. Zaćmienie widoczne będzie w północnej Afryce, Europie oraz
Bardziej szczegółowoRowerowa lekcja historii z finałem w Gdyni
Rowerowa lekcja historii z finałem w Gdyni Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości uczciła w niezwykły sposób. Miłka Raulin przejechała na rowerze z południa na północ naszego kraju. W osiem dni
Bardziej szczegółowoTemat: Piękno Tatr i ich stolicy czym charakteryzują się górskie krajobrazy?
Scenariusz zajęć nr 106 Temat: Piękno Tatr i ich stolicy czym charakteryzują się górskie krajobrazy? Cele operacyjne: Uczeń: podaje elementy krajobrazu górskiego - góry utworzone ze skał, brak roślinności
Bardziej szczegółowo3. Uzupełnij luki w zdaniach. Średnia gęstość zaludnienia Europy wynosi (1)... Najmniejsza...
ID Testu: 9D285I3 Imię i nazwisko ucznia Klasa Data 1. Które miejsce pod względem wielkości wśród kontynentów zajmuje Europa? A. 2 B. 6 C. 7 D. 4 2. Które miejsce, pod względem liczby ludności, zajmuje
Bardziej szczegółowoXXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2
-2/1- Zadanie 8. W każdym z poniższych zdań wpisz lub podkreśl poprawną odpowiedź. XXXIX OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 2 A. Słońce nie znajduje się dokładnie w centrum orbity
Bardziej szczegółowoW RAMACH PROJEKTU NASZE PASJE, NASZE MARZENIA MODUŁ NAUKOWO- BADAWCZY
INFORMATOR SPORZĄDZONY PRZEZ UCZNIÓW PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W KWIATONOWICACH W RAMACH PROJEKTU NASZE PASJE, NASZE MARZENIA MODUŁ NAUKOWO- BADAWCZY Uczniowie dokonywali pomiarów składników pogody w szkolnym
Bardziej szczegółowoWycieczki i Wyprawy Piesze z Kempingiem
Jarosław Tylutki Wycieczki i Wyprawy Piesze z Kempingiem Poradnik Podróżnika /fragment ebooka/ Ebook dostępny jest w różnych formatach obsługiwanych przez wiele czytników, w tym Kindle. Papierowa wersja
Bardziej szczegółowowcale nie było pierwsze. Nieśmiertelny popcorn zawdzięczamy
a roztopione masełko wcale nie było pierwsze. Nieśmiertelny popcorn zawdzięczamy Kingsley owi (znaczy w polskiej Wikipedii autor jednego z najbardziej rozpoznawalnych utworów nie zasłużył na wzmiankę),
Bardziej szczegółowoWielki Beskid Mały. Wielki Beskid Mały Opublikowane na stronie Dziecko w Warszawie (http://dzieckowwarszawie.pl)
beskid_maly_1.jpg [1] Fot. materiały prasowe Strona 1 z 5 Strona 2 z 5 Strona 3 z 5 17 września 2014 Kierując się na południe Polski od strony Śląska lub Krakowa, trafiamy na widniejący w oddali wspaniały
Bardziej szczegółowoLeśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech
Rok akademicki 2015/16 Leśnicka Łucja Kołodziej Alicja Kościelniak Stefania Bryniarski Wojciech Nazwisko i imię studenta Rok akademicki 2015/16 Nazwisko i imię studenta luucja@gmail.com a.e.kolodziej@gmail.com
Bardziej szczegółowoDLA CIEBIE ZNAJDUJEMY NAJLEPSZE MIEJSCA
OFERTA SPECJALNA dla klientów Kristensen Group waż na do dnia 23.09.2007 r DLA CIEBIE ZNAJDUJEMY NAJLEPSZE MIEJSCA APARTAMENTY BUKOWA GÓRA 40 LAT DOŚ WIADCZENIA DEWELOPERSKIEGO 1 PODSTAWOWE INFORMACJE
Bardziej szczegółowoSzkolenia przyrodnicze dla przewodników
Szkolenia przyrodnicze dla przewodników Tematyka szkoleń w kwietniu 2013: 12.04.13. godz. 18.00 - wykład w CEP TPN - Zbigniew Moździerz - Architektura tatrzańskich schronisk. 26.04.13. godz. 18,00 wykład
Bardziej szczegółowoMałgorzata Wątroba weszła na górę gór dwoma różnymi drogami. Od Przełęczy Południowej oraz Granią Północną.
Małgorzata Wątroba Małgorzata Wątroba weszła górę gór dwoma różnymi drogami. Od Przełęczy Południowej oraz Granią Północną. Pierwszego wejścia od południa dokoła 12 maja 2011 roku. Od północy weszła w
Bardziej szczegółowo"ODKRYJ BESKID WYSPOWY".
Wiadomości Czwartek, 27 sierpnia 2015 W niedzielę odkrywamy Miejską Górę! 6 września na Miejskiej Górze odbędzie się ostatnie w tym roku spotkanie uczestników pieszych wędrówek po Beskidzie Wyspowym w
Bardziej szczegółowoPOLOWANIE NA KOZICĘ GÓRSKĄ SŁOWENIA 2016
POLOWANIE NA KOZICĘ GÓRSKĄ SŁOWENIA 2016 Słoweńscy myśliwi mawiają: każdy jest w stanie upolować lwa, słonia, krokodyla czy wielkiego jelenia byka. Jednak nie każdy z tych, co mają te zwierzęta na swojej
Bardziej szczegółowoPortal Twoja Pogoda odkrył ostatnio, że stratosfera ociepla się szybciej, niż troposfera.
Szybka notka ;) Portal Twoja Pogoda odkrył ostatnio, że stratosfera ociepla się szybciej, niż troposfera. W rzeczywistości jest dokładnie odwrotnie, stratosfera nie dość, że nie ociepla się szybciej niż
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE POGODY ZA ROK 2012
PODSUMOWANIE POGODY ZA ROK 2012 wysokość miejsce CZARNY DUNAJEC Wykonywał 672 m n.p.m. Arnold Jakubczyk 1. Temperatura wartość data Najwyższa temperatura 32,1 C 01.07 Najniższa temperatura -34,8 C 03.02
Bardziej szczegółowoRUCH OBROTOWY I OBIEGOWY ZIEMI
1. Wpisz w odpowiednich miejscach następujące nazwy: Równik, Zwrotnika Raka, Zwrotnik Koziorożca iegun Południowy, iegun Północny Koło Podbiegunowe Południowe Koło Podbiegunowe Południowe RUCH OROTOWY
Bardziej szczegółowo