Rezerwat Węże. Rezerwat Węże

Transkrypt

1 Rezerwat Węże Rezerwat Węże

2 Rezerwat geologiczny "Węże Rezerwat Węże jest najciekawszym pod względem zjawisk krasowych miejscem w północnej części Jury Krakowsko Wieluńskiej. Rezerwat położony jest na Górze Zelce (246 m.n.p.m, pow.ok.6 ha) kilkaset metrów na południe od Warty w pobliżu miejscowości Bobrowniki. Został utworzony w 1972 roku celem ochrony ciekawych utworów geologicznych i zjawisk krasowych.

3 Jego powierzchnia wynosi 20,74 ha. W najwyższym punkcie rezerwatu stała kiedyś drewniana wieża widokowa. Kilkaset metrów na południe znajduje się wiata, a pod nią duży drewniany stół. Na wschód od drogi łączącej wiatę z podmurówką rozebranej wieży można odszukać grób ułana z początku Drugiej Wojny Światowej. Ochronie poddano wapienny ostaniec, górę "Zelce", z systemem 10 jaskiń krasowych, wieloma innymi różnorodnymi zjawiskami krasowymi a także najbogatszym w tej części Jury stanowiskami roślinności wapieniolubnej, w tym murawy naskalne, szczelinowy zespół wapieniolubnych paproci a także murawy kserotermiczne. Znajdują się tutaj cenne stanowiska paleontologiczne kopalnej lądowej fauny pliocenu.

4

5 Jaskinie Rezerwatu Węże : Jaskinia Niespodzianka, Zanokcica, Stalagmitowa, Za Kratą, Draba, Mała, Profesora Samsonowicza.

6

7 JASKINIA ZA KRATĄ...

8 Jaskinia Za Kratą Jaskinia o głębokości 17 metrów w Górze Zelce (Jura Wieluńska). Wejście znajduje się w szczelinie miedzy skałami, z której opada wąska studnia. Główną częścią jaskini jest kręty korytarz zakończony kolejną studnią i salką z bocznymi korytarzykami. Występują tu formy naciekowe (częściowo zniszczone stalagmity, kolumny, niewielkie stalaktyty, draperie i pola ryżowe), kotły eworsyjne, żyły kalcytu (dawniej eksploatowane) i namuliska. Nazwa jaskini pochodzi od kraty zabezpieczającej wejście. W ramach przystosowania do zwiedzania zamocowano drabiny, którymi można dostać się na niższe poziomy, jednak ich stan oraz brak oświetlenia sprawia, że indywidualne zwiedzanie jest niebezpieczne.

9 Jaskinia Stalagmitowa...

10 Jaskinia Stalagmitowa Jaskinia o długości 110 m i głębokości 12 m w Górze Zelce (Jura Wieluńska). Jaskinia ma postać 7-metrowej studni, z dna której odchodzą korytarze i komory. Dawniej występowała tu bogata szata naciekowa - stalaktyty i szczególnie liczne stalagmity, od których jaskinia wzięła nazwę. W jaskini prowadzono eksploatację wapienia i kalcytu, w wyniku czego korytarze zostały poszerzone, a nacieki w większości zniszczone. Pozostały nieliczne kuliste nacieki oraz żyła kalcytu. Obecnie jaskinia objęta jest ochroną w ramach rezerwat przyrody Węże. Jest udostępniona do zwiedzania wejście jest zadaszone, a na dno jaskini można się dostać po metalowej drabinie.

11 Jaskinia Samsonowicza Jaskinia o głębokości 9 metrów 1933 geolog Jan Samsonowicz odkrył w niej tzw. brekcję kostną, czyli zespolone kalcytem kości zwierzęce. Przypuszcza się, że od około 6 mln do 1 mln lat temu pod koniec okresu trzeciorzędowego, studnia tej jaskini stanowiła swego rodzaju pułapkę, w którą wpadały zwierzęta i nie mogąc się wydostać padały w niej. W ten sposób zgromadziło się tam sporo kości zakonserwowanych w kalcycie. Z nich można ustalić, że na tym terenie żyły różnorodne gady i płazy, borsuki, lisy, kuny, niedźwiedzie, nosorożce, jelenie, krety, nietoperze, zające, wiewiórki, bobry, norniki, myszy itd.

12 Jaskinia Niespodzianka Jaskinia o długości 90 metrów w wapiennej Górze Zelce. Odkryta w 1963 przez Bronisława W. Wołoszyna, zinwentaryzowana przez Adama Szynkiewicza w Od wejścia w głąb jaskini prowadzi opadający, skręcający parokrotnie korytarz, na którego końcu znajduje się komora o wysokości kilku metrów. W jaskini występują drobne formy naciekowe oraz żyły kalcytu, który dawniej był wydobywany, mające charakterystyczny rdzawy kolor, prawdopodobnie pochodzący od rudy darniowej. Eksploatacja kalcytu spowodowała zniszczenia szaty naciekowej oraz powstanie kilku wgłębień i korytarzy.

13

14 Jaskinia Zanokcica Niewielka jaskinia na szczycie Góry Zelce. Wejście do jaskini znajduje się około 100 metrów na wschód od Jaskini Stalagmitowej. Do jaskini schodzi się pionowo w dół, bez żadnych zabezpieczeń. Nazwę zawdzięcza występującej tu paproci zanokcicy.

15

16 Niewielka Jaskinia Draba znajduje się kilkadziesiąt metrów na wschód od Jaskini Małej. Wejście do niej znajduje się po prawej stronie drogi. Jaskinia zaczyna się niewielkim otworem wejściowym, a dalej prowadzi korytarz kilkunastometrowej długości.

17 Jaskinia Mała została odsłonięta w wyniku ekploatacji wapieni w niewielkim kamieniołomie. Namuliska Jaskini Małej były dokładnie badane. Znaleziono w nich osady o czerwonym zabarwieniu zawierające szczątki ssaków lądowych. Jak wykazały badania paleontologiczne, żyjące tu niegdyś zwierzęta żyły w otoczeniu jaskini w okresie trzeciorzędu, prawdopodobnie od 5 do 4 milionów lat temu. W głębi jaskini, na jej stropie i ścianach zachowały się szczątki zniszczonej szaty naciekowej.

18 Specyficzne podłoże geologiczne Góry Zelce jest przyczyną występowania w tym miejscu charakterystycznej szaty roślinnej - powierzchnię wzgórza porastają murawy kserotermiczne i naskalne oraz ciepłolubne zarośla dzikich róż i jałowca. Z kolei szczeliny skalne są miejscem występowania zespołu paproci ciepłolubnych.

19 Osobliwości ze świata roślin Do najciekawszych roślin występujących na terenie rezerwaty należą np.: czosnek skalny, rojnik pospolity, paprotnica krucha, zanokcica skalna zanokcica murowa goździk kartuzek wilczomlecz sosnka przelot pospolity

20

21

22

23

24

25

26

27

28 Przygotowała : Monika Gmyrek Kl.VI S.P. im. M. Konopnickiej w Raciszynie Raciszyn 2008