Copyright for the edition branded by National Geographic 2012 National Geographic Society. All rights reserved

Transkrypt

1

2

3

4 Wydawnictwo G+J RBA Sp. z o.o. & Co. Spółka Komandytowa Licencjobiorca National Geographic Society ul. Marynarska 15, Warszawa Dział handlowy: tel Sprzedaż wysyłkowa: tel Tekst: Olga Morawska Redakcja: Joanna Grześkowiak-Stepowicz Korekta: Dorota Sideropulu Projekt okładki: Piotr Grabowski, Studio Graficzne AORTA, Projekt graficzny, skład i łamanie: Hanna Szeliga-Czajkowska Redaktor prowadząca: Małgorzata Zemsta Redaktor techniczny: Mariusz Teler Zdjęcie Olgi Morawskiej na okładce: Mariusz Martyniak / pozostałe zdjęcia na okładce: Shutterstock Zdjęcia wewnątrz: archiwum autorki; Wikipedia. Copyright for the edition branded by National Geographic 2012 National Geographic Society. All rights reserved National Geographic i żółta ramka są zarejestrowanymi znakami towarowymi National Geographic Society. Text 2012 by Olga Morawska ISBN Wszelkie prawa zastrzeżone. Reprodukowanie, kopiowanie w urządzeniach przetwarzania danych, odtwarzanie w jakiejkolwiek formie oraz wykorzystywanie w wystąpieniach publicznych tylko za wyłącznym zezwoleniem właściciela praw autorskich.

5 Wstęp Podróżowałam, od kiedy rodzice pozwolili mi na samodzielność. Przez jakiś czas nawet myślałam, że spędzę życie, zmieniając co kilka miesięcy lub lat miejsce zamieszkania. Wszystko potoczyło się inaczej. I teraz już za nic nie wybrałabym życia w podróży, bo dom, moi synowie i co za tym idzie stabilizacja i pewna przewidywalność wydarzeń są dla mnie najważniejsze. Jednakże wciąż lubię wyjazdy, pociąga mnie poznawanie nowego, a od niedawna lubię także wracać do miejsc, które już poznałam. Moja mama często ze mnie żartuje: Zawsze twierdzisz, że lubisz siedzieć w domu, a jak masz zostać choćby na pięć minut, to jesteś chora i już wymyślasz, gdzie by tu pojechać To prawda wciąż wymyślam, gdzie by tu pojechać. I nigdy nie kończy się tylko na pomyśle. Jeżdżę, zwiedzam, poznaję Dlaczego Norwegia? Bo jest tam pięknie, bo góry wyrastają prosto z wody, bo rozgwiazdy i jeżowce można zobaczyć tuż przy brzegu nawet za kołem podbiegunowym, bo w Norwegii panuje magiczna cisza i spokój, który się udziela. Zatem na zszarpane nerwy, na zmęczenie życiem, na ogólne zniechęcenie Norwegia jest bardzo dobrym wyborem. Wraca się stamtąd wypoczętym i zawsze (gwarantuję zawsze) z postanowieniem, żeby kiedyś wrócić. Norwegia to duży kraj, może nawet bardziej długi niż duży, zatem aby ją poznać, trzeba albo pojechać tam na długo, albo systematycznie do niej po- 5

6 wracać. Najlepszy, moim zdaniem, pomysł na poznanie Norwegii to wybrać ciekawe miejsca i spędzić w nich tydzień lub dwa, a za jakiś czas udać się w inny region i w ten sposób na spokojnie i powoli smakować ten kraj. Tak właśnie zrobiłam. Nie udało mi się do tej pory dotrzeć na wyspy archipelagu Svalbard, natomiast rozmawiałam o nich z człowiekiem, który zorganizował wyprawę w te rejony, żeby zobaczyć, jak naprawdę wygląda przedsionek Arktyki. Miłego czytania! I do zobaczenia w podróży!

7 Norweski niezbędnik Położenie geograficzne Norwegia leży w Europie na Półwyspie Skandynawskim. Zajmuje północną, zachodnią i południowo-zachodnią jego część. W skład Królestwa Norwegii wchodzą także następujące terytoria zależne: Svalbard (Spitsbergen wraz z pobliskimi wyspami), wyspa Jan Mayen oraz znajdujące się na południowej półkuli Ziemia Królowej Maud na Antarktydzie, Wyspa Bouveta na południe od Afryki i Wyspa Piotra I na południe od przylądka Horn. Klimat Norwegia leży na tej samej szerokości geograficznej, co Alaska i północna Kanada. 30% kraju znajduje się za kołem polarnym, jednak dzięki ciepłemu Prądowi Zatokowemu, czyli Golfsztromowi, klimat Norwegii jest znacznie łagodniejszy niż na Alasce czy w północnej Kanadzie. Na południu kraju panuje klimat umiarkowany ciepły, w części środkowej i północnej umiarkowany chłodny, zaś na krańcu północno-wschodnim subpolarny. Ustrój polityczny Norwegia jest monarchią konstytucyjną. Obecnie na tronie zasiada król Harald V. Ludność Według danych z października 2011 roku populacja Norwegii wynosiła ponad 4,9 miliona osób. Po Islandii Norwegia jest najmniej zaludnionym krajem w Europie. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 7

8 14,7 mieszkańca na km². Ponad 70% ludności mieszka w miastach. Największą aglomeracją jest stolica kraju Oslo. Język Język norweski należy do skandynawskiej grupy języków germańskich. Nie miał szans, by na przestrzeni wieków rozwijać się w całym kraju, istnieją jego liczne lokalne odmiany. W czasie trwającej kilkaset lat unii z Danią językiem wykształconych warstw oraz językiem literackim był duński. W pierwszej połowie XVIII wieku na bazie języka duńskiego i dialektu elit miasta Oslo stworzono oficjalny język norweski, zwany bokmål ( język pisany, książkowy ), zbliżony do duńskiego. Od połowy XIX wieku istnieje druga odmiana języka oficjalnego, tak zwany język nynorsk (nowonorweski), który oparto na zachodnionorweskich dialektach. Nie ma jednej normy wymowy. Obydwa języki są równouprawnione. Dzieci w szkołach uczą się języka, który został przyjęty w danym regionie jako urzędowy, a oprócz tego poznają drugi, jako język pisany. Maturę zdaje się w dwóch językach. Czynione były starania władz o ujednolicenie języka, spotkały się jednak z protestami. Waluta Waluta obowiązująca w Norwegii to korona norweska. Zdarza się, że w niektórych miejscach, szczególnie lokalnych restauracjach, pubach czy kinach, można płacić wyłącznie norweską kartą. 8

9 Jak dojechać Samolot to najszybszy i popularny sposób dotarcia do Norwegii. Regularne loty odbywają się do Oslo, Bergen i Stavanger z Warszawy i Krakowa. W sezonie samoloty latają także z Gdańska. Samochód do Norwegii można dojechać albo przez Niemcy, Danię i mostem do Szwecji, albo przez kraje Bałtyckie, a następnie przez Finlandię i Szwecję. Prom promy kursują: z Gdyni lub Świnoujścia do Szwecji, a stamtąd już innym środkiem transportu należy się udać do Norwegii, ze Świnoujścia do Kopenhagi, a następnie promem albo mostem przez Szwecję dociera się do celu, z niemieckiej Kilonii bezpośrednio do Oslo. Przekraczanie granicy Dokumentem uprawniającym Polaków do podróżowania po Norwegii i prowincji Svalbard jest paszport lub dowód osobisty. W Norwegii bez specjalnego zezwolenia na pobyt można przebywać 90 dni, a na Svalbardzie bez ograniczeń. Sklepy Sklepy w Norwegii zazwyczaj otwarte są od poniedziałku do piątku od 8.00 do 18.00, zaś w soboty od 9.00 do W niedziele sklepy są nieczynne, chociaż w miejscowościach turystycznych bywają otwarte od do

10 Ceny Norwegia jest krajem drogim, toteż podstawowe zakupy najlepiej robić w supermarketach. Popularne sieci to Kiwi i Coop. Mają swoje sklepy nawet w małych miejscowościach. Restauracje i puby Ceny w restauracjach i pubach są wysokie. Najczęściej przed wejściem do lokalu znajduje się menu z cenami. W większości restauracji serwowane są także dania dla dzieci. Telefony komórkowe Zasięg telefonii komórkowej jest dobry, problemy zdarzają się w dolinach, w górach, w rejonach bardziej odosobnionych. W miastach i na głównych szlakach turystycznych łączność jest bardzo dobra. Internet Internet dostępny jest w hotelach i na kempingach. Niekiedy dostęp do sieci jest płatny. Bezpieczeństwo i podróżowanie w pojedynkę Norwegia jest krajem bezpiecznym. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie Komunikacja Komunikacja miejska w Norwegii jest bardzo dobrze zorganizowana. Pomiędzy miastami istnieje sieć połączeń autobusowych, które docierają prawie wszędzie. Ze względu na górzyste ukształtowanie terenu linie kolejo-

11 we nie są zbyt rozbudowane. Pociągiem można przejechać następujące trasy: Oslo-Stavanger, Oslo-Bergen, Oslo-Trondheim i dalej do Bodø. Co ciekawe, w Norwegii większość miejscowości, także małych, posiada lotniska. W całym kraju jest ich blisko 50. Wielu Norwegów wybiera ten sposób podróżowania, dostępne są nawet bilety miesięczne na samolot. Zwiedzanie z dziećmi Największą atrakcję Norwegii stanowią różne formy wypoczynku na świeżym powietrzu, a zatem to, co większość dzieci lubi najbardziej. Można korzystać ze specjalnie organizowanych dla dzieci i rodziców wycieczek w góry czy na lodowiec lub zaplanować zwiedzanie we własnym zakresie. Na wszystkich kempingach i przy większych parkingach znajdują się place zabaw dla dzieci. Muzea są dostosowane do najmłodszych zwiedzających część wystaw zorganizowana jest tak, aby dzieci znalazły przyjemność w zdobywaniu wiedzy. Większość restauracji posiada kącik zabaw dla dzieci. Norwegia to kraj przyjazny maluchom. Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Norwegii Mieści się w Oslo przy Olav Kyrrpes Plass 1, telefon: (0047) , oslo.info@msz.gov.pl, strona WWW:

12 żródło: Aotearoa, Wikipedia

13 MORZE NORWESKIE NORWEGIA SZWECJA FINLANDIA MORZE BAŁTYCKIE

14 Dlaczego Norwegia? Bo jest tam pięknie, bo góry wyrastają prosto z wody, bo rozgwiazdy i jeżowce można zobaczyć tuż przy brzegu nawet za kołem podbiegunowym, bo w Norwegii panuje magiczna cisza i spokój, który się udziela.

15 Po raz pierwszy wybrałam się do Norwegii z grupą znajomych jeszcze w czasach studenckich.

16 Spis treści Wstęp 5 Norweski niezbędnik 7 Położenie geograficzne 7 Klimat 7 Ustrój polityczny 7 Ludność 7 Język 8 Waluta 8 Jak dojechać 9 Przekraczanie granicy 9 Sklepy 9 Ceny 10 Restauracje i puby 10 Telefony komórkowe 10 Internet 10 Bezpieczeństwo i podróżowanie 10 w pojedynkę 10 Komunikacja 10 Historia 12 Zaczynamy od Oslo, czyli po raz pierwszy w Norwegii 16 Najbardziej znani polarnicy norwescy 33 Bergen, czyli brama fiordów 43 Tunele, kolejki górskie i lodowce, czyli podróż przez krainę fiordów 49 Jak najdalej na północ, czyli droga na Nordkapp 70 Svalbard, czyli kraj białych niedźwiedzi 84