Druk nr 1438 Warszawa, 15 stycznia 2013 r.

Transkrypt

1 SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII kadencja Druk nr 1438 Warszawa, 15 stycznia 2013 r. Pani Ewa Kopacz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani posłowie wnoszą projekt ustawy: - o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upoważniamy panią poseł Beatę Kempę. (-) Jacek Bogucki; (-) Andrzej Dera; (-) Mieczysław Golba; (-) Tomasz Górski; (-) Patryk Jaki; (-) Beata Kempa; (-) Arkadiusz Mularczyk; (-) Józef Rojek; (-) Andrzej Romanek; (-) Edward Siarka; (-) Piotr Szeliga; (-) Tadeusz Woźniak; (-) Marzena Dorota Wróbel; (-) Jan Ziobro; (-) Kazimierz Ziobro; (-) Jarosław Żaczek.

2 Projekt USTAWA z dnia r. o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Art. 1. W ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U Nr 21 poz. 112 z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) po art. 493 dodaje się Dział VIIIa i Dział VIIIb w brzmieniu: DZIAŁ VIIIa Wybory starosty powiatu Rozdział 1 Przepisy ogólne Art Do wyborów starosty w zakresie nieuregulowanym stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 11 działu VII, chyba że przepisy niniejszego działu stanowią inaczej. 2. Przepisów Działu VIIIa nie stosuje się do miast na prawach powiatu. Art Wybory starosty są powszechne, równe, bezpośrednie oraz odbywają się w głosowaniu tajnym. Art Kandydat na starostę nie może jednocześnie kandydować na starostę na terenie innego powiatu. Art Za wybranego na starostę uważa się tego kandydata, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. 2. Jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał określonej w 1 liczby ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie. 3. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów. W przypadku gdy więcej niż dwóch kandydatów otrzyma liczbę głosów uprawniającą do udziału w ponownym głosowaniu, o dopuszczeniu kandydata do wyborów w ponownym głosowaniu rozstrzyga większa liczba obwodów głosowania, w których jeden z kandydatów otrzymał większą liczbę głosów, a jeżeli liczba tych obwodów byłaby równa - rozstrzyga losowanie

3 przeprowadzone przez powiatową komisję wyborczą. W losowaniu mają prawo uczestniczenia wszyscy kandydaci lub pełnomocnicy wyborczy ich komitetów wyborczych. 4. Jeżeli którykolwiek z dwóch kandydatów, o których mowa w 3, wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze albo umrze, w ponownym głosowaniu bierze udział jeden kandydat. 5. Za wybranego w ponownym głosowaniu uważa się tego kandydata, który otrzymał większą liczbę ważnie oddanych głosów. 6. W przypadku, o którym mowa w 2, powiatowa komisja wyborcza niezwłocznie informuje, w drodze uchwały, o konieczności i przyczynach przeprowadzenia ponownego głosowania oraz podaje datę ponownego głosowania, a także nazwiska i imiona kandydatów kandydujących w ponownym głosowaniu. Jeden egzemplarz uchwały przekazuje się niezwłocznie komisarzowi wyborczemu. 7. W przypadku gdy obaj kandydaci w ponownym głosowaniu otrzymają tę samą liczbę głosów, za wybranego uważa się tego kandydata, który w większej liczbie obwodów głosowania otrzymał więcej głosów niż drugi kandydat. Jeżeli liczby obwodów, o których mowa w zdaniu poprzednim, byłyby równe, o wyborze starosty rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez powiatową komisję wyborczą. W losowaniu mają prawo uczestniczenia obaj kandydaci lub pełnomocnicy wyborczy ich komitetów wyborczych. 8. Tryb przeprowadzania losowania, o którym mowa w 3 i 7, określa Państwowa Komisja Wyborcza. Art Wybory starostów zarządza Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, łącznie z wyborami do rad powiatów, w trybie określonym w art W razie konieczności przeprowadzenia wyborów starosty przed upływem kadencji z przyczyn określonych w ustawach, Prezes Rady Ministrów zarządza, w drodze rozporządzenia, wybory przedterminowe w trybie określonym w art. 371, z zastrzeżeniem Jeżeli uchwała rady albo postanowienie komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu starosty zostały zaskarżone do sądu administracyjnego, wybory przedterminowe starosty zarządza się i przeprowadza w ciągu 60 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę. Art Państwowa Komisja Wyborcza i komisarze wyborczy organizują wybory starostów i sprawują nadzór nad ich przebiegiem zgodnie z przepisami prawa. 2. Wybory przeprowadzają komisje powołane do przeprowadzenia wyborów do rad powiatów. 3. W przypadku wyborów przedterminowych, w których wybiera się tylko starostę, powołuje się powiatową komisję wyborczą i obwodowe komisje wyborcze.

4 Art Limity wydatków w przypadku komitetów wyborczych, które zarejestrowały kandydata na starostę, ulegają powiększeniu o kwotę ustaloną na zasadach określonych w Pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego, którego zarówno kandydat na starostę, jak też lista kandydatów na radnych zostały zarejestrowane, sporządza łączne sprawozdanie finansowe o źródłach pozyskanych funduszy oraz poniesionych wydatkach na cele wyborcze. 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej określi, w drodze rozporządzenia, wzór łącznego sprawozdania, o którym mowa w 2, oraz szczegółowy zakres zawartych w nim informacji, a także wykaz rodzajów dokumentów, jakie należy załączyć do sprawozdania, tak aby umożliwiały weryfikację podanych w sprawozdaniu informacji, mając na względzie zapewnienie pełnej informacji o przychodach i wydatkach komitetu wyborczego oraz jej przejrzystości. 4. Limit wydatków związanych z prowadzeniem kampanii wyborczej kandydata na starostę w powiatach liczących do mieszkańców ustala się mnożąc liczbę mieszkańców danego powiatu przez kwotę 80 groszy, a w powiatach liczących powyżej mieszkańców mnożąc pierwsze mieszkańców przez kwotę 80 groszy, a nadwyżkę ponad mieszkańców - przez kwotę 40 groszy. 5. Komisarz wyborczy w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia rozporządzenia o zarządzeniu wyborów podaje do publicznej wiadomości, w formie komunikatu w dzienniku o zasięgu wojewódzkim, liczbę mieszkańców w poszczególnych powiatach według stanu na koniec roku poprzedzającego rok, w którym wybory są przeprowadzane. Art Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej oraz podaje do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, zbiorcze wyniki wyborów starostów na obszarze kraju. 2. Przepis 1 stosuje się odpowiednio w przypadku ponownego głosowania w wyborach starostów, o którym mowa w art

5 Rozdział 2 Zgłaszanie kandydatów na starostę Art Prawo zgłaszania kandydatów na starostę przysługuje: 1) komitetowi wyborczemu partii politycznej, 2) koalicyjnemu komitetowi wyborczemu, 3) komitetowi wyborczemu organizacji, 4) komitetowi wyborczemu wyborców - z zastrzeżeniem Prawo zgłaszania kandydatów na starostę ma komitet wyborczy, który zarejestrował listy kandydatów na radnych w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danym powiecie. W każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez ten komitet kandydatów na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu. 3. Kandydatów na starostę zgłasza się do powiatowej komisji wyborczej najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów do godziny Jeżeli w wyborach przedterminowych wybiera się tylko starostę, przepisów 2 nie stosuje się. W takim przypadku w celu zgłoszenia kandydata na starostę komitet wyborczy musi uzyskać poparcie, ujętych w rejestrze wyborców, co najmniej: 1) 200 wyborców w powiecie liczącym do mieszkańców; 2) 500 wyborców w powiecie liczącym do mieszkańców; 3) wyborców - w powiecie liczącym do mieszkańców; 4) wyborców - w powiecie liczącym do mieszkańców; 5) wyborców - w powiecie liczącym do mieszkańców; 6) wyborców - w powiecie liczącym do mieszkańców; 7) wyborców w powiecie liczącym do mieszkańców; 8) wyborców - w powiecie liczącym do mieszkańców; 9) wyborców - w powiecie liczącym powyżej mieszkańców. 5. Wykaz podpisów wyborców popierających zgłoszenie kandydata na starostę musi zawierać na każdej stronie wykazu nazwę komitetu wyborczego zgłaszającego kandydata, oraz adnotację: "Udzielam poparcia kandydatowi na starostę... (nazwa jednostki samorządu terytorialnego)... [imię (imiona) i nazwisko kandydata] w wyborach zarządzonych na... (dzień, miesiąc, rok).". Art W zgłoszeniu kandydata na starostę podaje się: 1) imię (imiona), nazwisko, wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania zgłaszanego kandydata, wraz ze wskazaniem jego przynależności do partii politycznej;

6 2) oznaczenie komitetu dokonującego zgłoszenia oraz imię (imiona), nazwisko i adres działającego w jego imieniu pełnomocnika. 2. Do zgłoszenia należy dołączyć: 1) pisemne oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na kandydowanie oraz o posiadaniu prawa wybieralności; zgoda kandydata na kandydowanie w wyborach powinna zawierać dane: imię (imiona), nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo oraz numer ewidencyjny PESEL kandydata, a także wskazanie jego przynależności do partii politycznej; zgodę na kandydowanie kandydat opatruje datą i własnoręcznym podpisem; 2) w przypadku kandydata urodzonego przed dniem 1 sierpnia 1972 r. - oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat oraz treści tych dokumentów albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy; 3) w przypadku wyborów przedterminowych - wykaz wyborców popierających kandydata. Art Po przyjęciu zgłoszenia kandydata na starostę, skreślenia kandydatów na radnych powodujące, że zgłoszenie nie spełnia warunku, o którym mowa w art , nie wywołuje skutków prawnych chyba, że rejestracja list kandydatów na radnych komitetu wyborczego zgłaszającego kandydata na starostę zostanie unieważniona z powodu rozwiązania tego komitetu wyborczego. 2. Jeżeli zgłoszenie spełnia warunki określone w kodeksie, powiatowa komisja wyborcza niezwłocznie rejestruje kandydata na starostę, sporządzając protokół rejestracji. 3. Po jednym egzemplarzu protokołu rejestracji doręcza się osobie zgłaszającej kandydata i komisarzowi wyborczemu. Art Powiatowa komisja wyborcza zarządza wydrukowanie obwieszczenia o zarejestrowanych kandydatach na starostę. Art Jeżeli w terminie, o którym mowa w art , nie zgłoszono żadnego kandydata lub zgłoszono tylko jednego kandydata, powiatowa komisja wyborcza niezwłocznie wzywa, przez rozplakatowanie obwieszczeń, do dokonania dodatkowych zgłoszeń. W takim przypadku termin zgłaszania kandydatów ulega przedłużeniu o 5 dni, licząc od dnia rozplakatowania obwieszczeń. 2. Jeżeli mimo postępowania, o którym mowa w 1, nie zostanie zarejestrowany żaden kandydat, wyboru starosty dokonuje rada powiatu bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym.

7 3. Jeżeli mimo postępowania, o którym mowa w 1, zostanie zarejestrowany tylko jeden kandydat, wybory przeprowadza się, z tym że tego kandydata uważa się za wybranego, jeżeli w głosowaniu uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. 4. W przypadku gdy kandydat, o którym mowa w 3, nie uzyskał więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, wyboru starosty dokonuje rada powiatu bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady w głosowaniu tajnym. 5. Jeżeli w wyborach ma być przeprowadzone głosowanie tylko na jednego kandydata, powiatowa komisja wyborcza stwierdza ten fakt w drodze uchwały, podanej do publicznej wiadomości. 6. Przepis 5 stosuje się odpowiednio w przypadku braku kandydatów. 7. Wyboru starosty w trybie określonym w 2 i 4 dokonuje się według następujących zasad: 1) prawo zgłoszenia kandydata na starostę przysługuje grupie radnych stanowiącej co najmniej 1/3 ustawowego składu rady; 2) zgłoszenie kandydata na starostę musi mieć formę pisemną; 3) radnemu przysługuje prawo poparcia w zgłoszeniu tylko jednego kandydata. 8. Do kandydata na starostę wybieranego w trybie, o którym mowa w 2, 4 i 7, stosuje się art oraz odpowiednio art Jeżeli w przypadkach, o których mowa w 2 i 4, rada powiatu nie dokona wyboru starosty w terminie dwóch miesięcy od dnia wyborów Prezes Rady Ministrów wyznacza, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, osobę pełniącą obowiązki starosty do końca kadencji. Art Powiatowa komisja wyborcza skreśla z listy kandydatów kandydata, który zmarł, utracił prawo wybieralności, złożył nieprawdziwe oświadczenie, o którym mowa w art pkt 1, kandyduje jednocześnie na starostę w innej powiecie, sprawował już tę funkcję co najmniej 2 kadencje lub złożył oświadczenie na piśmie o wycofaniu zgody na kandydowanie, i zawiadamia o tym niezwłocznie pełnomocnika wyborczego. Informację o skreśleniu powiatowa komisja wyborcza niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości. 2. Jeżeli skreślenie nazwiska kandydata nastąpiło wskutek śmierci kandydata, komisja informuje właściwego pełnomocnika wyborczego o możliwości zgłoszenia nowego kandydata. Uzupełnienia listy dokonuje się najpóźniej w 15 dniu przed dniem wyborów.

8 Rozdział 3 Karty do głosowania Art Powiatowa komisja wyborcza po zarejestrowaniu kandydatów zarządza wydrukowanie kart do głosowania i zapewnia ich przekazanie obwodowym komisjom wyborczym w trybie określonym przez komisarza wyborczego. Art Na karcie do głosowania wymienia się w kolejności alfabetycznej nazwiska i imiona zarejestrowanych kandydatów na starostę, wraz ze skrótami nazw komitetów wyborczych. Rozdział 4 Sposób głosowania, warunki ważności głosu i ustalanie wyników wyborów Art Wyborca głosuje, stawiając znak "x" (dwie przecinające się linie w obrębie kratki) w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów. 2. Jeżeli znak "x" postawiono w kratce z lewej strony obok nazwisk dwóch lub więcej kandydatów albo nie postawiono tego znaku obok nazwiska żadnego kandydata, głos uznaje się za nieważny. Art W przypadku głosowania na jednego kandydata wyborca głosuje na kandydata, stawiając znak "x" w kratce oznaczonej słowem "TAK" z lewej strony obok nazwiska kandydata. 2. Postawienie znaku "x" w kratce oznaczonej słowem "NIE" z lewej strony obok nazwiska kandydata oznacza, że jest to głos ważny oddany przeciwko wyborowi kandydata na starostę. Art Na podstawie protokołów otrzymanych od obwodowych komisji wyborczych powiatowa komisja wyborcza ustala wyniki głosowania na poszczególnych kandydatów i wyniki wyborów starosty w danym powiecie. 2. Powiatowa komisja wyborcza sporządza protokół wyników głosowania i wyników wyborów. 3. W protokole wymienia się liczby: 1) osób uprawnionych do głosowania; 2) wyborców, którym wydano karty do głosowania; 3) wyborców głosujących przez pełnomocnika; 4) kart wyjętych z urny, w tym: a) kart nieważnych, b) kart ważnych; 5) głosów nieważnych, z podaniem przyczyny ich nieważności;

9 6) głosów ważnie oddanych na każdego kandydata. Art W protokole, o którym mowa w art , wymienia się ponadto imię (imiona) i nazwisko wybranego starosty. W protokole podaje się także przebieg losowania, o którym mowa w art i W przypadku wyborów, o których mowa w art , powiatowa komisja wyborcza stwierdza, czy kandydat otrzymał wymaganą dla wyboru liczbę ważnie oddanych głosów. 3. W przypadku ustalenia przez powiatową komisję wyborczą, że żaden z kandydatów nie otrzymał wymaganej większości głosów, w protokole stwierdza się ten fakt i wskazuje się dwóch kandydatów, którzy otrzymali kolejno największe liczby ważnie oddanych głosów. Art Powiatowa komisja wyborcza wydaje wybranemu staroście zaświadczenie o wyborze na starostę. Wzór zaświadczenia określa Państwowa Komisja Wyborcza. Rozdział 5 Kampania wyborcza w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych Art Do kampanii wyborczej kandydatów na starostę, prowadzonych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych stosuje się odpowiednio przepisy Działu VIII, rozdziału 5 niniejszej ustawy. Rozdział 6 Wygaśnięcie mandatu starosty Art Wygaśnięcie mandatu starosty następuje wskutek: 1) odmowy złożenia ślubowania; 2) niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim stanie majątkowym; 3) pisemnego zrzeczenia się mandatu; 4) utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów; 5) naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji starosty z wykonywaniem funkcji lub prowadzenia działalności gospodarczej, określonych w odrębnych przepisach; 6) orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji; 7) śmierci; 8) odwołania w drodze referendum;

10 9) odwołania starosty w trybie art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z późn. zm.); 10) zmian w podziale terytorialnym, o których mowa w art pkt Wygaśnięcie mandatu starosty z przyczyn, o których mowa w 1 pkt 1 i 2, pkt 4 - z wyjątkiem powodów wskazanych w art i art. 11 2, oraz pkt 5, stwierdza rada powiatu, w drodze uchwały, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu należy umożliwić staroście złożenie wyjaśnień. 2a. Wygaśnięcie mandatu starosty z przyczyn, o których mowa w 1 pkt 3, pkt 4 - w zakresie powodów wskazanych w art i art. 11 2, oraz pkt 6 i 7, stwierdza komisarz wyborczy, w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Postanowienie komisarza wyborczego ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz podaje do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej. 3. Uchwałę rady o wygaśnięciu mandatu starosty doręcza się niezwłocznie zainteresowanemu i przesyła wojewodzie oraz komisarzowi wyborczemu. 3a. Postanowienie komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu starosty doręcza się niezwłocznie zainteresowanemu i przesyła wojewodzie oraz przewodniczącemu rady powiatu. 4. Jeżeli starosta przed dniem wyboru wykonywał funkcję lub prowadził działalność gospodarczą, o których mowa w 1 pkt 5, obowiązany jest do zrzeczenia się funkcji lub zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. 5. W przypadku niezrzeczenia się funkcji lub niezaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej przez starostę w terminie, o którym mowa w 4, rada powiatu stwierdza wygaśnięcie mandatu starosty, w drodze uchwały, w terminie miesiąca od upływu tego terminu. Art Od uchwały rady powiatu albo postanowienia komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu starosty z przyczyn, o których mowa w art pkt 1-6, zainteresowanemu przysługuje skarga do sądu administracyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały albo postanowienia. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, który stwierdził wygaśnięcie mandatu. 2. Sąd administracyjny rozpatruje skargę, o której mowa w 1, w terminie 14 dni od dnia jej wniesienia. Skargę kasacyjną wnosi się w terminie 14 dni. 3. Wygaśnięcie mandatu starosty następuje z dniem uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę, o której mowa w 1.

11 DZIAŁ VIIIb Wybory marszałka województwa Rozdział 1 Przepisy ogólne Art Do wyborów marszałka województwa w zakresie nieuregulowanym stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 12 działu VII, chyba że przepisy niniejszego działu stanowią inaczej. Art Wybory marszałka województwa są powszechne, równe, bezpośrednie oraz odbywają się w głosowaniu tajnym. Art Kandydat na marszałka województwa nie może jednocześnie kandydować na to stanowisko na terenie innego województwa. Art Za wybranego na marszałka województwa uważa się tego kandydata, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. 2. Jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał określonej w 1 liczby ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie. 3. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów. W przypadku gdy więcej niż dwóch kandydatów otrzyma liczbę głosów uprawniającą do udziału w ponownym głosowaniu, o dopuszczeniu kandydata do wyborów w ponownym głosowaniu rozstrzyga większa liczba obwodów głosowania, w których jeden z kandydatów otrzymał większą liczbę głosów, a jeżeli liczba tych obwodów byłaby równa - rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez wojewódzką komisję wyborczą. W losowaniu mają prawo uczestniczenia wszyscy kandydaci lub pełnomocnicy wyborczy ich komitetów wyborczych. 4. Jeżeli którykolwiek z dwóch kandydatów, o których mowa w 3, wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze albo umrze, w ponownym głosowaniu bierze udział jeden kandydat. 5. Za wybranego w ponownym głosowaniu uważa się tego kandydata, który otrzymał większą liczbę ważnie oddanych głosów. 6. W przypadku, o którym mowa w 2, wojewódzka komisja wyborcza niezwłocznie informuje, w drodze uchwały, o konieczności i przyczynach przeprowadzenia ponownego głosowania oraz podaje datę ponownego głosowania, a także nazwiska i imiona kandydatów kandydujących w ponownym głosowaniu. Jeden egzemplarz uchwały przekazuje się niezwłocznie komisarzowi wyborczemu. 7. W przypadku gdy obaj kandydaci w ponownym głosowaniu otrzymają tę samą liczbę głosów, za wybranego uważa się tego kandydata, który w większej liczbie obwodów

12 głosowania otrzymał więcej głosów niż drugi kandydat. Jeżeli liczby obwodów, o których mowa w zdaniu poprzednim, byłyby równe, o wyborze marszałka województwa rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez wojewódzką komisję wyborczą. W losowaniu mają prawo uczestniczenia obaj kandydaci lub pełnomocnicy wyborczy ich komitetów wyborczych. 8. Tryb przeprowadzania losowania, o którym mowa w 3 i 7, określa Państwowa Komisja Wyborcza. Art Wybory marszałków województw zarządza Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, łącznie z wyborami do sejmików województw, w trybie określonym w art W razie konieczności przeprowadzenia wyborów marszałka województwa przed upływem kadencji z przyczyn określonych w ustawach, Prezes Rady Ministrów zarządza, w drodze rozporządzenia, wybory przedterminowe w trybie określonym w art. 371, z zastrzeżeniem Jeżeli uchwała sejmiku województwa albo postanowienie komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu marszałka województwa zostały zaskarżone do sądu administracyjnego, wybory przedterminowe marszałka województwa zarządza się i przeprowadza w ciągu 60 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę. Art Państwowa Komisja Wyborcza i komisarze wyborczy organizują wybory marszałków województwa i sprawują nadzór nad ich przebiegiem zgodnie z przepisami prawa. 2. Wybory przeprowadzają komisje powołane do przeprowadzenia wyborów do sejmików województw. 3. W przypadku wyborów przedterminowych, w których wybiera się tylko marszałka województwa, powołuje się wojewódzką komisję wyborczą i obwodowe komisje wyborcze. Art Komisarz wyborczy w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia rozporządzenia o zarządzeniu wyborów podaje do publicznej wiadomości, w formie komunikatu w dzienniku o zasięgu wojewódzkim, liczbę mieszkańców w poszczególnych powiatach według stanu na koniec roku poprzedzającego rok, w którym wybory są przeprowadzane. Art Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej oraz podaje do publicznej wiadomości, w formie obwieszczenia, zbiorcze wyniki wyborów marszałków województwa na obszarze kraju. 2. Przepis 1 stosuje się odpowiednio w przypadku ponownego głosowania w wyborach marszałków, o którym mowa w art

13 Rozdział 2 Zgłaszanie kandydatów na marszałka województwa Art Prawo zgłaszania kandydatów na marszałka województwa przysługuje: 1) komitetowi wyborczemu partii politycznej, 2) koalicyjnemu komitetowi wyborczemu, 3) komitetowi wyborczemu organizacji, 4) komitetowi wyborczemu wyborców - z zastrzeżeniem Prawo zgłaszania kandydatów na marszałka województwa ma komitet wyborczy, który zarejestrował listy kandydatów na radnych sejmiku województwa w co najmniej połowie okręgów wyborczych w danym województwie. W każdym z tych okręgów liczba zarejestrowanych przez ten komitet kandydatów na radnych nie może być mniejsza niż liczba radnych wybieranych w tym okręgu. 3. Kandydatów na marszałka województwa zgłasza się do wojewódzkiej komisji wyborczej najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów do godziny Jeżeli w wyborach przedterminowych wybiera się tylko marszałka województwa, przepisów 2 nie stosuje się. W takim przypadku w celu zgłoszenia kandydata na marszałka województwa komitet wyborczy musi uzyskać poparcie, ujętych w rejestrze wyborców, co najmniej: 1) wyborców - w województwie liczącym do mieszkańców; 2) wyborców - w województwie liczącym do mieszkańców; 3) wyborców - w województwie liczącym do mieszkańców; 4) wyborców - w województwie liczącym do mieszkańców; 5) wyborców - w województwie liczącym powyżej mieszkańców. 5. Wykaz podpisów wyborców popierających zgłoszenie kandydata na marszałka województwa musi zawierać na każdej stronie wykazu nazwę komitetu wyborczego zgłaszającego kandydata, oraz adnotację: "Udzielam poparcia kandydatowi na marszałka województwa... (nazwa jednostki samorządu terytorialnego)... [imię (imiona) i nazwisko kandydata] w wyborach zarządzonych na... (dzień, miesiąc, rok).". Art W zgłoszeniu kandydata na marszałka województwa podaje się: 1) imię (imiona), nazwisko, wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania zgłaszanego kandydata, wraz ze wskazaniem jego przynależności do partii politycznej;

14 2) oznaczenie komitetu dokonującego zgłoszenia oraz imię (imiona), nazwisko i adres działającego w jego imieniu pełnomocnika. 2. Do zgłoszenia należy dołączyć: 1) pisemne oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na kandydowanie oraz o posiadaniu prawa wybieralności; zgoda kandydata na kandydowanie w wyborach powinna zawierać dane: imię (imiona), nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo oraz numer ewidencyjny PESEL kandydata, a także wskazanie jego przynależności do partii politycznej; zgodę na kandydowanie kandydat opatruje datą i własnoręcznym podpisem; 2) w przypadku kandydata urodzonego przed dniem 1 sierpnia 1972 r. - oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat oraz treści tych dokumentów albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy; 3) w przypadku wyborów przedterminowych - wykaz wyborców popierających kandydata. Art Po przyjęciu zgłoszenia kandydata na marszałka województwa, skreślenia kandydatów na radnych sejmiku województwa powodujące, że zgłoszenie nie spełnia warunku, o którym mowa w art , nie wywołuje skutków prawnych chyba, że rejestracja list kandydatów na radnych komitetu wyborczego zgłaszającego kandydata na marszałka województwa zostanie unieważniona z powodu rozwiązania tego komitetu wyborczego. 2. Jeżeli zgłoszenie spełnia warunki określone w kodeksie, wojewódzka komisja wyborcza niezwłocznie rejestruje kandydata na marszałka województwa, sporządzając protokół rejestracji. 3. Po jednym egzemplarzu protokołu rejestracji doręcza się osobie zgłaszającej kandydata i komisarzowi wyborczemu. Art Wojewódzka komisja wyborcza zarządza wydrukowanie obwieszczenia o zarejestrowanych kandydatach na marszałka województwa. Art Jeżeli w terminie, o którym mowa w art , nie zgłoszono żadnego kandydata lub zgłoszono tylko jednego kandydata, powiatowa komisja wyborcza niezwłocznie wzywa, przez rozplakatowanie obwieszczeń, do dokonania dodatkowych zgłoszeń. W takim przypadku termin zgłaszania kandydatów ulega przedłużeniu o 5 dni, licząc od dnia rozplakatowania obwieszczeń. 2. Jeżeli mimo postępowania, o którym mowa w 1, nie zostanie zarejestrowany żaden kandydat, wyboru marszałka województwa dokonuje sejmik województwa bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku w głosowaniu tajnym.

15 3. Jeżeli mimo postępowania, o którym mowa w 1, zostanie zarejestrowany tylko jeden kandydat, wybory przeprowadza się, z tym że tego kandydata uważa się za wybranego, jeżeli w głosowaniu uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. 4. W przypadku gdy kandydat, o którym mowa w 3, nie uzyskał więcej niż połowy ważnie oddanych głosów, wyboru marszałka województwa dokonuje sejmik województwa bezwzględną większością głosów ustawowego składu sejmiku w głosowaniu tajnym. 5. Jeżeli w wyborach ma być przeprowadzone głosowanie tylko na jednego kandydata, wojewódzka komisja wyborcza stwierdza ten fakt w drodze uchwały, podanej do publicznej wiadomości. 6. Przepis 5 stosuje się odpowiednio w przypadku braku kandydatów. 7. Wyboru marszałka województwa w trybie określonym w 2 i 4 dokonuje się według następujących zasad: 1) prawo zgłoszenia kandydata na marszałka województwa przysługuje grupie radnych stanowiącej co najmniej 1/3 ustawowego składu sejmiku; 2) zgłoszenie kandydata na marszałka województwa musi mieć formę pisemną; 3) radnemu przysługuje prawo poparcia w zgłoszeniu tylko jednego kandydata. 8. Do kandydata na marszałka województwa wybieranego w trybie, o którym mowa w 2, 4 i 7, stosuje się art oraz odpowiednio art Jeżeli w przypadkach, o których mowa w 2 i 4, sejmik województwa nie dokona wyboru marszałka w terminie dwóch miesięcy od dnia wyborów Prezes Rady Ministrów wyznacza, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, osobę pełniącą obowiązki marszałka województwa do końca kadencji. Art Wojewódzka komisja wyborcza skreśla z listy kandydatów kandydata, który zmarł, utracił prawo wybieralności, złożył nieprawdziwe oświadczenie, o którym mowa w art pkt 1, kandyduje jednocześnie na marszałka w innym województwie, sprawował tę funkcję co najmniej 2 kadencje lub złożył oświadczenie na piśmie o wycofaniu zgody na kandydowanie, i zawiadamia o tym niezwłocznie pełnomocnika wyborczego. Informację o skreśleniu wojewódzka komisja wyborcza niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości. 2. Jeżeli skreślenie nazwiska kandydata nastąpiło wskutek śmierci kandydata, komisja informuje właściwego pełnomocnika wyborczego o możliwości zgłoszenia nowego kandydata. Uzupełnienia listy dokonuje się najpóźniej w 15 dniu przed dniem wyborów.

16 Rozdział 3 Karty do głosowania Art Wojewódzka komisja wyborcza po zarejestrowaniu kandydatów zarządza wydrukowanie kart do głosowania i zapewnia ich przekazanie obwodowym komisjom wyborczym w trybie określonym przez komisarza wyborczego. Art Na karcie do głosowania wymienia się w kolejności alfabetycznej nazwiska i imiona zarejestrowanych kandydatów na marszałka województwa, wraz ze skrótami nazw komitetów wyborczych. Rozdział 4 Sposób głosowania, warunki ważności głosu i ustalanie wyników wyborów Art Do sposobu głosowania, ważności głosów i ustalania wyników wyborów marszałka województwa przepisy art stosuje się odpowiednio. Rozdział 5 Kampania wyborcza w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych Art Do kampanii wyborczej kandydatów na marszałków województwa, prowadzonych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych stosuje się odpowiednio przepisy Działu VIII, rozdziału 5 niniejszej ustawy. Rozdział 6 Szczegółowe zasady finansowania kampanii wyborczej Art Limity wydatków w przypadku komitetów wyborczych, które zarejestrowały kandydata na marszałka województwa, ulegają powiększeniu o kwotę ustaloną na zasadach określonych w art Pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego, którego zarówno kandydat na marszałka województwa, jak też lista kandydatów na radnych zostały zarejestrowane, sporządza łączne sprawozdanie finansowe o źródłach pozyskanych funduszy oraz poniesionych wydatkach na cele wyborcze. Art Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej określi, w drodze rozporządzenia, wzór łącznego sprawozdania, o którym mowa w art , oraz szczegółowy zakres zawartych w nim informacji, a także wykaz rodzajów dokumentów, jakie należy załączyć do sprawozdania, tak aby umożliwiały weryfikację podanych w sprawozdaniu informacji, mając na względzie

17 zapewnienie pełnej informacji o przychodach i wydatkach komitetu wyborczego oraz jej przejrzystości. Art Limit wydatków związanych z prowadzeniem kampanii wyborczej kandydata na marszałka województwa w województwach liczących do mieszkańców ustala się mnożąc liczbę mieszkańców danego województwa przez kwotę 100 groszy, a w województwach liczących powyżej mieszkańców mnożąc pierwsze mieszkańców przez kwotę 100 groszy, a nadwyżkę ponad mieszkańców - przez kwotę 50 groszy. Rozdział 7 Wygaśnięcie mandatu marszałka województwa Art Wygaśnięcie mandatu marszałka województwa następuje wskutek: 1) odmowy złożenia ślubowania; 2) niezłożenia w terminach określonych w odrębnych przepisach oświadczenia o swoim stanie majątkowym; 3) pisemnego zrzeczenia się mandatu; 4) utraty prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów; 5) naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji marszałka województwa z wykonywaniem funkcji lub prowadzenia działalności gospodarczej, określonych w odrębnych przepisach; 6) orzeczenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji w trybie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej do końca kadencji; 7) śmierci; 8) odwołania w drodze referendum; 9) odwołania marszałka województwa w trybie art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz j.t., z późn. zm.); 10) zmian w podziale terytorialnym, o których mowa w art pkt Wygaśnięcie mandatu marszałka województwa z przyczyn, o których mowa w 1 pkt 1 i 2, pkt 4 - z wyjątkiem powodów wskazanych w art i art. 11 2, oraz pkt 5, stwierdza sejmik województwa, w drodze uchwały, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu należy umożliwić marszałkowi województwa złożenie wyjaśnień. 2a. Wygaśnięcie mandatu marszałka województwa z przyczyn, o których mowa w 1 pkt 3, pkt 4 - w zakresie powodów wskazanych w art i art. 11 2, oraz pkt 6 i 7,

18 stwierdza komisarz wyborczy, w drodze postanowienia, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Postanowienie komisarza wyborczego ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz podaje do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej. 3. Uchwałę sejmiku województwa o wygaśnięciu mandatu marszałka województwa doręcza się niezwłocznie zainteresowanemu i przesyła wojewodzie oraz komisarzowi wyborczemu. 3a. Postanowienie komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu marszałka województwa doręcza się niezwłocznie zainteresowanemu i przesyła wojewodzie oraz przewodniczącemu sejmiku województwa. 4. Jeżeli marszałek województwa przed dniem wyboru wykonywał funkcję lub prowadził działalność gospodarczą, o których mowa w 1 pkt 5, obowiązany jest do zrzeczenia się funkcji lub zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. 5. W przypadku niezrzeczenia się funkcji lub niezaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej przez marszałka województwa w terminie, o którym mowa w 4, sejmik województwa stwierdza wygaśnięcie mandatu marszałka, w drodze uchwały, w terminie miesiąca od upływu tego terminu. Art Od uchwały sejmiku województwa albo postanowienia komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu marszałka województwa z przyczyn, o których mowa w art pkt 1-6, zainteresowanemu przysługuje skarga do sądu administracyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały albo postanowienia. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, który stwierdził wygaśnięcie mandatu. 2. Sąd administracyjny rozpatruje skargę, o której mowa w 1, w terminie 14 dni od dnia jej wniesienia. Skargę kasacyjną wnosi się w terminie 14 dni. 3. Wygaśnięcie mandatu marszałka województwa następuje z dniem uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę, o której mowa w 1.. Art. 2. W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U Nr 142 poz j.t. z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 27: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

19 1. Rada powiatu wybiera zarząd powiatu, z wyłączeniem starosty, w liczbie od 3 do 5 osób, w tym wicestarostę, w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy, z uwzględnieniem ust. 2 i 3. Liczbę członków zarządu określa w statucie rada powiatu., b) skreśla się ust. 2, c) ust. 3 otrzymuje brzmienie: Rada powiatu wybiera wicestarostę oraz pozostałych członków zarządu, spośród kandydatów wskazanych przez starostę zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu tajnym. ; 2) w art. 31 skreśla się ust. 1 4; 3) w art. 31b: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. W przypadku rezygnacji całego zarządu rada powiatu dokonuje wyboru nowego zarządu w trybie, o którym mowa w art. 27, odpowiednio, w ciągu 3 miesięcy od dnia przyjęcia rezygnacji, przepisy art. 29 stosuje się odpowiednio., b) skreśla się ust. 4; 4) w art. 31c ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. W przypadku złożenia przez członka zarządu rezygnacji z członkostwa w zarządzie, rada powiatu podejmuje uchwałę o przyjęciu rezygnacji i zwolnieniu z pełnienia obowiązków członka zarządu zwykłą większością głosów nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia złożenia rezygnacji.. Art. 3. W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U Nr 142 poz j.t. z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 32: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

20 1. Sejmik województwa wybiera zarząd województwa, w tym nie więcej niż 2 wicemarszałków - z wyłączeniem marszałka województwa - w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów przez właściwy organ wyborczy, z uwzględnieniem ust. 2 i 3., b) skreśla się ust. 2, c) ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. Sejmik województwa wybiera wicemarszałków oraz pozostałych członków zarządu, spośród kandydatów wskazanych przez marszałka województwa zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu tajnym., d) ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. Wicemarszałkowie i pozostali członkowie zarządu województwa mogą być wybrani spoza składu sejmiku województwa. ; 2) w art. 37 skreśla się ust. 1 4; 3) w art. 39: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. W przypadku rezygnacji całego zarządu sejmik województwa dokonuje wyboru nowego zarządu w trybie, o którym mowa w art. 32, odpowiednio, w ciągu 3 miesięcy od dnia przyjęcia rezygnacji. W przypadku niedokonania wyboru nowego zarządu w terminie 3 miesięcy od dnia przyjęcia rezygnacji, przepisy art. 33 stosuje się odpowiednio., b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. W przypadku odwołania członka zarządu, sejmik województwa dokonuje wyboru nowego członka zarządu w terminie 1 miesiąca od dnia odwołania.. Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

21 UZASADNIENIE 1. Potrzeba i cel wydania ustawy Celem projektowanej ustawy jest nowelizacja Kodeksu wyborczego, w zakresie wyboru przewodniczącego zarządu w powiecie oraz w województwie. Zdaniem wnioskodawców, wprowadzenie bezpośredniego wyboru starosty i marszałka województwa, gwarantowałoby zwiększenie procesu demokratyzacji samorządu. Ponadto starosta oraz marszałek województwa zyskiwałby większą legitymację społeczną w zakresie sprawowanej funkcji. 2. Stan rzeczywisty w normowanej dziedzinie W obecnie obowiązującym stanie prawnym przewodniczący zarządu powiatu oraz województwa jest wybierany odpowiednio przez radę powiatu (art. 27 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym) oraz sejmik województwa (art. 32 ust. 2 ustawy o samorządzie województwa). Dodatkowo ww. ustawy wprowadzają możliwość wyboru przewodniczącego zarządu ww. organów spoza członków rady powiatu lub sejmiku województwa. Taki model wyboru przewodniczącego zarządu organu samorządowego nie gwarantuje demokratycznego sposobu sprawowania władzy, będąc modelem pośredniej legitymacji społecznej, na skutek wyboru przewodniczącego zarządu przez demokratycznie wybranych radnych, nie zaś przez samych obywateli. Dlatego też, zdaniem projektodawców uzasadnionym wydaje się być rozwiązanie zaproponowane w projekcie, aby starosta i marszałek województwa, podobnie jak niższy organ samorządu terytorialnego tj. wójt/burmistrz/prezydent miasta, byli wybierani w wyborach bezpośrednich. 3. Różnica pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym Podstawową różnicą w dotychczasowym a projektowanym stanie prawnym jest fakt, iż wnioskodawcy wprowadzają mechanizmy szerokiej demokratyzacji w jednostkach samorządu terytorialnego. Wprowadzenie bezpośrednich wyborów starosty i marszałka województwa wymagać będzie szerokich zmian w polskim prawie, jednak przyniesie to pozytywne efekty w postaci zwiększenia demokratyzacji samorządu terytorialnego oraz przejrzystości w zakresie wyboru przewodniczącego zarządu w powiecie i województwie.

22 Bezpośredni wybór starosty i marszałka województwa skutkować będzie wieloma zmianami w prawnym umocowaniu samorządu terytorialnego. I tak, od momentu wejścia w życie projektowanej ustawy przy nadchodzących wyborach samorządowych obywatele będą wybierać w wyborach bezpośrednich nie tylko wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, ale także starostę i marszałka województwa. Wprowadzenie takich rozwiązań skutkować będzie zmianą organizacji kampanii wyborczej, stwarzając komitetom wyborczym możliwość do rejestracji na swoich listach wyborczych kandydatów na starostów i marszałków województwa. Dodatkowo wprowadzane przepisy ograniczają zależność zarządu powiatu i województwa od przychylności radnych rady powiatu i sejmiku województwa. Wybrany demokratycznie w wyborach bezpośrednich starosta i marszałek województwa będzie posiadał większą legitymację społeczną, co pozwoli mu na formułowanie zarządu jednostki którą kieruje wedle swoich zamierzeń. Dodatkowo nowelizacja art. 27 ust. 3 ustawy o samorządzie powiatowym oraz art. 32 ust. 2 ustawy o samorządzie województwa wprowadza obligatoryjność wyboru pozostałych członków zarządu, spośród kandydatów wskazanych przez starostę oraz marszałka województwa. 4. Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne Wejście w życie niniejszej nowelizacji ustawy skutkować będzie zwiększeniem demokratyzacji w samorządzie terytorialnym. Na skutek wprowadzanych rozwiązań obywatele będą mieli możliwość bezpośredniego wyboru przewodniczącego zarządu powiatu i województwa, co przyczyni się do wzrostu zaufania społecznego do wybranej demokratycznie władzy w samorządzie. Niniejszy projekt może zostać pozytywnie odebrany przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, z uwagi na fakt, iż przewodniczący zarządu województwa jak również przewodniczący zarządu powiatu ściśle współpracują z przedsiębiorcami, rozwijając powierzoną im jednostkę samorządu terytorialnego pod względem ekonomicznym. I tak, w takich kwestiach jak gospodarowanie mieniem powiatu lub województwa oraz przygotowywanie planu zagospodarowania przestrzennego i regionalnych programów operacyjnych, organ który wydaje decyzje w ww. zakresie będzie o wiele lepiej postrzegany przez społeczeństwo, a współpraca z nim będzie przebiegać pomyślnie, jeżeli przewodniczący tego organu pochodzić będzie z demokratycznych wyborów.

23 Skutkiem finansowym wprowadzanych rozwiązań będzie zarówno nieznaczne zwiększenie wydatków w zakresie sądownictwa administracyjnego oraz wydatków Państwowej Komisji Wyborczej, jak również wzrost dochodów publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych, związanych z emisją spotów wyborczych kandydatów na starostów i marszałków województwa. Skutkiem prawnych przedmiotowej nowelizacji będzie zmiana sposobu wybierania przewodniczącego zarządu powiatu oraz przewodniczącego zarządu województwa. Z chwilą wejścia w życie projektowanej ustawy będzie on wybierany w wyborach bezpośrednich. Projektodawcy wprowadzają również zmianę zasady wyboru członków zarządu ww. organów. Na gruncie tej nowelizacji, członkowie zarządu powiatu oraz województwa wybierani będą, spośród kandydatów wskazanych przez przewodniczącego zarządu. Wyżej wymienione zmiany wymagają wprowadzenia przedmiotowej nowelizacji Kodeksu wyborczego. 5. Źródła finansowania jeżeli projekt niesie obciążenia dla budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego W wyniku projektowanej nowelizacji ustawy, wnioskodawcy przewidują odczuwalny wzrost wydatków z budżetu państwa w zakresie sądownictwa administracyjnego, w zakresie skargi do sądu administracyjnego na postanowienie Komisarza Wyborczego, określone w art oraz projektowanej nowelizacji, a także wzrost wydatków Państwowej Komisji Wyborczej, określonych w rozdziale 3 Działu VIIIa i rozdziale 3 Działu VIIIb. Dodatkowo w wyniku przedstawionej nowelizacji wnioskodawcy przewidują wzrost dochodów publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych w okresie kampanii wyborczej, spowodowanej zwiększeniem intensywności ogłoszeń komitetów wyborczych kandydatów na starostów i marszałków województw. Ww. wzrosty wydatków i dochodów wymienionych podmiotów, będą rozłożone w czasie a ich nasilenie nastąpi w 2014 roku w okresie wyborów samorządowych. Projektodawcy przewidują że wydatki Państwowej Komisji Wyborczej będą niewielkie, z uwagi na konieczność dodrukowania dodatkowych kart do głosowania, wynikającej z dyspozycji zawartej w art i Przewidywane środki na ten cel pochodzić będą z części 11, działu 751, rozdziału ustawy budżetowej na rok 2014.

24 Dodatkowo wydatki związane ze skargami do sądów administracyjnych na postanowienia komisarzy wyborczych o wygaśnięciu mandatu starosty lub marszałka województwa są opcjonalne i wcale nie muszą występować, jednak z uwagi na szacunek dla prawa należy wspomnieć również o takiej możliwości zwiększenia wydatków jednostek budżetowych. Przewidywane środki na ten cel pochodzić będą z części 37 działu 755 ustawy budżetowej na rok Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych W związku z niniejszą nowelizacją, minister właściwy do spraw finansów publicznych będzie zobowiązany do wydania po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej rozporządzenia, określającego wzór sprawozdania finansowego o źródłach pozyskanych przez komitet wyborczy funduszy oraz poniesionych wydatków na cele wyborcze, szczegółowy zakres zawartych w nim informacji oraz wykaz dokumentów, jakie należy dołączyć do sprawozdania, celem weryfikacji podanych w sprawozdaniu informacji. 7. Ocena zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej Prawo Unii Europejskiej, a w szczególności Europejska Karta Samorządu Lokalnego nie narzuca żadnych konkretnych rozwiązań w zakresie sposobu wyboru określonych organów samorządu terytorialnego. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

25 BAS-WAPEiM-326/13 Warszawa, 20 lutego 2013 r. Pani Ewa Kopacz Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Beata Kempa) Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2012 r. poz. 32 i 819) sporządza się następującą opinię: 1. Przedmiot projektu ustawy Projekt ustawy przewiduje dodanie w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, ze zmianami) działów VIIIa (Wybory starosty powiatu) oraz VIIIb (Wybory marszałka województwa). Przepisy dodawanych działów (artykuły ) określają zasady i tryb zgłaszania kandydatów oraz przeprowadzania wyborów starosty powiatu oraz marszałków województw. Projekt zawiera przepisy ustanawiające zasady finansowania kampanii wyborczej kandydatów na marszałka województwa oraz dotyczące wygaśnięcia mandatów: starosty oraz marszałka województwa. Zgodnie z proponowaną regulacją wybory starosty oraz wybory marszałka województwa byłyby powszechne, równe, bezpośrednie oraz odbywałyby się w głosowaniu tajnym. Ponadto projekt przewiduje zmianę ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, ze zmianami) oraz z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, ze zmianami). Nowelizacja tych ustaw zakłada m.in. obligatoryjny wybór przez radę powiatu wicestarosty oraz pozostałych członków zarządu spośród kandydatów wskazanych przez starostę, a także obligatoryjny wybór przez sejmik województwa wicemarszałków oraz pozostałych członków zarządu spośród kandydatów wskazanych przez marszałka województwa. Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia.

26 2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem Kwestie stanowiące przedmiot projektu ustawy nie są regulowane prawem Unii Europejskiej. 3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Prawo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii zawartych w przepisach opiniowanego projektu. 4. Konkluzja Przedmiot projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz o zmianie niektórych innych ustaw nie jest objęty prawem Unii Europejskiej. Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Zbigniew Wrona 2