WSCHODOZNAWSTWO STUDIA LICENCJACKIE I STOPNIA TREŚCI PRZEDMIOTÓW

Transkrypt

1 WSCHODOZNAWSTWO STUDIA LICENCJACKIE I STOPNIA HARMONOGRAM STUDIÓW TREŚCI PRZEDMIOTÓW UWAGA! W treściach przedmiotów nie podajemy opisów przedmiotów kształcenia ogólnego obowiązujących na całej uczelni, zgodnie ze standardami kształcenia uchwalonym przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego. Przedmioty do wyboru Student w toku 3 lat studiów powinien zaliczyć godz. zajęć dodatkowych, które wybierze sobie spośród palety propozycji studiów wschodoznawczych II stopnia, wykładanych na zajęciach specjalności regionalnych lub wykładów wygłaszanych przez pracowników instytutu. Może także uczestniczyć w zajęciach prowadzonych na innych wydziałach i w instytutach UAM. 1

2 ROK I Przedmiot godzin Egzamin ECTS STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA (1890 GODZ.) E 180 ROK I (690 GODZ.) 690 8E 60 SEMESTR 1 (345 godz.) 345 4E 30 Język zachodni 30 Z 1 Język rosyjski I 90 Z 2 Wychowanie fizyczne 30 Z 1 Technologia informacyjna 30 Z 2 Wstęp do wschodoznawstwa 15 E 3 Wprowadzenie do antropologii kulturowej 15 E 3 Wstęp do nauk społecznych 15 Z 3 Geografia regionalna 30 E 5 Podstawy prawa dla wschodoznawców 15 Z 4 Filozofia 60 E 4 Warsztaty pracy naukowej 15 Z 2 SEMESTR 2 (345 GODZ.) E 30 Język zachodni 30 Z 1 Język rosyjski I 90 E 4 Wychowanie fizyczne 30 Z 1 Metodologia ogólna nauk 15 Z 3 Najdawniejsze dzieje Europy Wschodniej do początków średniowiecza 30 E 4 Prawo międzynarodowe publiczne 60 E 5 Mapa etniczna krajów b. ZSRR 30 E 5 Podstawy ekonomii 30 Z 4 Międzynarodowe stosunki polityczne 30 Z 3 SEMESTR 1 Wstęp do wschodoznawstwa: 15 godz. Wprowadzenie studentów w studiowaną dyscyplinę: Wschód i jego różne rozumienie, pojęcie Wschodu, przyjęte w poznańskim wschodoznawstwie, rozumienie wschodoznawstwa, jako studiowanego kierunku i stosunek jego do pokrewnych dyscyplin i kierunków, europeistyki i orientalistyki, wyjaśnienie pojęć orientalizm a okcydentalizm, badania wschodnie w różnych naukach, NASZE rozumienie wschodu. Wprowadzenie studentów w życie akademickie, nauczanie uniwersyteckie; nauka jako działalność ludzka i jej znaczenie. Wprowadzenie do antropologii kulturowej: 15 godz. Ogólne wprowadzenie do przedmiotu badań dyscypliny. Przedmiot i zakres etnologii antropologii kulturowej. Związki z innymi dyscyplinami humanistycznymi. Problemy interdyscyplinarności. Kultura jako kluczowe pojęcie w antropologii kulturowej. Etnocentryzm. Europocentryzm. Charakterystyka różnych ujęć kultury w ramach wybranych orientacji antropologicznych. Problematyka etniczna z perspektywy antropologii kulturowej. Procesy etniczne (etnogeneza, asymilacja, akulturacja, dyfuzja, ruchy etniczne etc.). Antropologia religii. Wstęp do nauk społecznych : 15 godz. 2

3 Charakterystyka poznania naukowego w obszarze nauk społecznych. Nauki humanistyczne a społeczne. Strategie badawcze w naukach społecznych. Teorie społeczne. Empiria w naukach społecznych. Procedury badawcze w n. s. Standardowe i niestandardowe metody poznania w obszarze nauk społecznych. Geografia regionalna: 30 godz. Położenie i granice, strefy czasowe, główne jednostki fizyczno-geograficzne. Zmiany terytorialne. Zasięg wpływów politycznych w XX-XXI w. Środowisko fizyczne główne krainy geograficzne, klimat, stosunki wodne, strefy wegetacyjne. Podział administracyjny. Rozmieszczenie ludności i sieć osadnicza. Struktura demograficzna, społeczna, etniczna i religijna. PKB i zatrudnienie oraz ich struktura. Rolnictwo i jego współczesne przemiany. Przemysł struktura i okręgi przemysłowe. Handel zagraniczny Podstawy prawa dla wschodoznawców: 15 godz. Pojęcie i geneza państwa. Pojęcie normy prawnej oraz przepisu prawnego. Stosunek prawny. Źródła prawa. System źródeł prawa RP. System prawa. Specyfika systemów prawnych państw b. ZSRR. Stosowanie i obowiązywanie prawa. Filozofia: 60 godz. Podstawowy kurs historii filozofii od antyku do współczesności. Warsztaty pracy naukowej: 15 godz. Zasady korzystania z literatury przedmiotu i źródeł badań naukowych. Rodzaje dyskursu naukowego i formy realizowania praktyki naukowej; referat, dyskusja, recenzja, omówienie, artykuł naukowy, praca seminaryjna, dyplomowa. Zasady konstruowania wypowiedzi i tekstu naukowego. Kwerendy badawcze, gromadzenie źródeł i korzystanie z literatury przedmiotu. Typy dyskursu naukowego. Zajęcia praktyczne. SEMESTR 2 Metodologia ogólna nauk : 15 godz. Nauka jako dziedzina kultury, jako przedsięwzięcie poznawcze i badawcze regulowane przez obowiązujące w niej standardy metodologiczne. Relacja między teorią a empirią, sposoby dowodzenia, uzasadniania, wyjaśniania (interpretowania) naukowego, logiczne podstawy narracji naukowej jako wyróżniki nauki typu science i letters. Owe wyróżniki jako zobowiązania epistemologiczne, metodologiczne jakie spadają na uprawiającego naukę. Prezentacja podstawowych stanowisk z obszaru filozofii nauki i metodologii nauki. Najdawniejsze dzieje Europy Wschodniej do początków średniowiecza: 30 godz. Wprowadzenie w podstawowe zagadnienia, pojęcia i terminologię. Epoka paleolitu pierwsi mieszkańcy. Epoka mezolitu kształtowanie się podziału ekokulturowego. Okres neolitu cezura wczesnoagrarna w rozwoju społeczności regionu; przeobrażenia społeczno-kulturowe; Indoeuropejczycy. Epoka brązu rozwój lokalny i dalekosiężne powiązania. Epoka żelaza oddziaływania cywilizacji antycznych a wewnętrzne mechanizmy transformacji społecznogospodarczych; zróżnicowanie etniczne i kulturowe; pochodzenie Słowian i Bałtów Prawo międzynarodowe publiczne: 60 godz. Kurs wprowadza podstawowe zagadnienia. Pojęcie prawa międzynarodowego. Cechy charakterystyczne prawa międzynarodowego. Podmioty prawa międzynarodowego. Terytorium. Prawo morza. Międzynarodowe prawo lotnicze i kosmiczne. Ludność państwa. 3

4 Organizacje międzynarodowe. Ochrona praw człowieka. Załatwianie sporów międzynarodowych. Prawo konfliktów zbrojnych. Mapa etniczna krajów byłego ZSRR: 60 godz. Struktura etniczna i językowa terenów b. ZSRR. Ludy rdzenne, ich rozmieszczenie, przynależność do ugrupowań ponad etnicznych i rodzin językowych. Migracje etniczne w okresie nowożytnym. Zarys tradycyjnej kultury ludów rdzennych oraz jej transformacji pod wpływem ludności napływowej. Zmiany na mapie etnicznej państw powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego. Konflikty etniczne i ich przyczyny. Migracje emigracja, repatriacja. Mniejszości etniczne i ich prawa. Diaspory etnosów rdzennych w świecie. Podstawy ekonomii: 30 godz. (przedmiot kontynuowany w 3 semestrze na II roku studiów) Główny nurt ekonomii podstawowe teorie funkcjonowania gospodarki rynkowej. Mikroekonomia: mechanizm rynkowy; podstawowe podmioty gospodarcze; teoria zachowania konsumenta; teoria funkcjonowania przedsiębiorstwa; modele konkurencji. Makroekonomia: analiza obiegu okrężnego w gospodarce; mierniki poziomu sprawności gospodarczej; finanse publiczne; polityki gospodarcze oraz stosunki z zagranicą. Analizy modeli i teorii ekonomicznych; praktyczne wykorzystanie zasad ekonomii w życiu gospodarczym. Międzynarodowe stosunki polityczne: 30 godz. Polityka w stosunkach międzynarodowych: zjawiska i procesy polityczne; typy systemów stosunków międzynarodowych; państwo jako główny aktor stosunków międzynarodowych; polityka zagraniczna państwa a jego pozycja międzynarodowa; motywacje polityki zagranicznej; środowisko międzynarodowej aktywności państw; procesy suwerenizacji i desuwerenizacji państw; procesy samostanowienia w międzynarodowych stosunkach politycznych; globalizm, globalizacja, procesy globalne, mechanizmy zarządzania globalnego 4

5 ROK II Przedmiot godzin Egzamin ECTS ROK II (690 GODZ.) E 60 SEMESTR 3 (360 GODZ.) E 30 Język zachodni 30 Z 1 Wychowanie fizyczne 30 Z 1 Język rosyjski II 90 Z 2 Podstawy ekonomii 60 E 5 Dzieje Europy Wschodniej do 1921 r. 60 Z 3 Rosyjska myśl filozoficzna i społeczna 30 E 4 Dzieje Azji Środkowej i Syberii - kluczowe procesy historyczno-kulturowe 30 E 3 Stosunki polityczne w regionie Europy Wschodniej i Azji 30 E 4 SEMESTR 4 (330 GODZ.) E 30 Język zachodni 30 Z 1 Wychowanie fizyczne 30 Z 1 Język rosyjski II 90 Z 4 Prawo dyplomatyczne i konsularne 30 Z 5 Dzieje Europy Wschodniej po 1921 r. 60 E 5 Międzynarodowe stosunki gospodarcze 30 E 5 Stosunki gospodarcze w regionie Europy Wschodniej i Azji 30 E 5 Przedmioty do wyboru (tzw. fakultety) 30 Z 4 SEMESTR 3 Podstawy ekonomii: 30 godz. (przedmiot kontynuowany z 2 semestru na I roku studiów) Dzieje Europy Wschodniej do 1921 r.: 60 godz. Wykład z historii Europy Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem tych elementów procesu dziejowego, które doprowadziły do wykształcenia się różnic kulturowych, religijnych i narodowych krajów istniejących współcześnie w regionie Europy Wschodniej. Okres do końca XVIII w.: dzieje Rusi, W. Ks. Litewskiego, Złotej Ordy, Rosji i Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Okres Dzieje Imperium Rosyjskiego. Rozwój narodów wschodnioeuropejskich pod panowaniem Rosji. Rewolucje rosyjskie początku XX w. Rosyjska myśl filozoficzna i społeczna: 30 godz. Próba charakterystyki rosyjskiej myśli filozoficznej. Myśl filozoficzna na Rusi. Oświecenie w Rosji, zaczątki filozofii świeckiej. Wiek XIX: rosyjscy humaniści?; lubomudrie; okcydentaliści a słowianofile; pisarze myśliciele (Dostojewski, Tołstoj); Narodnictwo; W. Sołowjow początki filozofii systemowej. Srebrny Wiek myśli rosyjskiej; dwudziestowieczni neokantyści; fenomenologia w Rosji; estetyka (Bachtin); marksizm w Rosji; leninizmu; filozofia w ZSRR i filozofia postradziecka semiotyka, strukturalizm i filozofia analityczna Dzieje Azji Środkowej i Syberii kluczowe procesy historyczno-kulturowe: 30 godz. Najwcześniejsze dzieje regionu. Pierwsze tradycje etniczne - kultura ludów indoirańskich. Azja Środkowa w okresie wpływów perskich i helleńskich. Szlak jedwabny. Wczesna cywilizacja stepu i początki tradycji turecko-mongolskiej. Historia ekspansji buddyzmu i islamu. Podbój rosyjski. Przemiany społeczno-kulturowe i polityczne pod wpływem islamu, 5

6 buddyzmu oraz prawosławia. Kolonialna polityka Rosji. Okres ZSRR. Wkład Polaków w poznanie ludów Azji Środkowej i Syberii. Stosunki polityczne w regionie Europy Wschodniej i Azji: 30 godz. Włączanie Europy Wschodniej i Środkowej w sowiecką strefę wpływów: wyzwalanie państw bałkańskich, kwestia niemiecka; realizacja postanowień Wielkiej Trójki w Europie Środkowej i Wschodniej; Zimna wojna i gorące konflikty. Załamanie gospodaecze w krajach tzw. demokracji ludowej i jego skutki; sprawa Afganistanu; pieriestrojka i wirus niepodległości w republikach nadbałtyckich; rozpad tzw. obozu demokracji ludowej; rozpad Jugosławii SEMESTR 4 Prawo dyplomatyczne i konsularne: 30 godz. Przedmiot prawa dyplomatycznego i konsularnego. Historia stosunków dyplomatycznych i konsularnych. Organy państwa w stosunkach międzynarodowych. Ustanowienie stosunków dyplomatycznych. Podstawowe funkcje dyplomatyczne. Personel misji dyplomatycznej. Przywileje i immunitety dyplomatyczne. Ustanowienie stosunków konsularnych. Podstawowe funkcje konsularne.. Urzędy konsularne i urzędnicy konsularni. Przywileje i immunitety konsularne. Misje specjalne. Prawo dyplomatyczne organizacji międzynarodowych Dzieje Europy Wschodniej po 1921 r.: 60 godz. Okres Dzieje rewolucji i narodzin nowoczesnych narodów w Europie Wschodniej wraz z końcem imperium Rosyjskiego. Odbudowa imperium w postaci ZSRR. Dzieje ZSRR i Federacji Rosyjskiej w XX w. Powstanie i rozwój nowoczesnych państw po rozpadzie ZSRR Międzynarodowe stosunki gospodarcze: 30 godz. Pojęcie i zakres międzynarodowych stosunków gospodarczych. Powstanie i rozwój gospodarki światowej. Teorie handlu międzynarodowego. Polityka handlowa. Międzynarodowa polityka handlowa. Międzynarodowe stosunki finansowe, międzynarodowy system walutowy (przesłanki istnienia, system waluty złotej, system z Bretton Woods, współczesny system walutowy). Globalizacja międzynarodowych stosunków gospodarczych zagrożenia i korzyści. Stosunki gospodarcze w regionie Europy Wschodniej i Azji: 30 godz. Konsekwencje gospodarcze rozpadu ZSRR dla nowych państw Europy Środkowo- Wschodniej; transformacja powiązań zewnętrznych; dążenia integracyjne; przepływy czynników produkcji Wschód Zachód Europy. Uwarunkowania polityczne i ekonomiczne; wymiana handlowa państw Europy Wschodniej z UE, Rosją; zacofanie gospodarcze. Napływ inwestycji; rozwój rynków kapitałowych; skutki rozszerzenia UE. Znaczenie regionu w międzynarodowych stosunkach gospodarczych; CEFTA. 6

7 ROK III Przedmiot godzin Egzamin ECTS ROK 3 (510 GODZ.) 510 8E 60 SEMESTR 5 (360 GODZ.) E 30 Język rosyjski III 90 Z 3 Literatura wschodnioeuropejska 60 E 4 Sztuka krajów wschodnioeuropejskich 60 E 3 Systemy polityczne państw powstałych po rozpadzie ZSRR 30 E 4 Procesy dezintegracyjne i integracyjne w regionie Europy Wschodniej i Azji po 1991 r. 30 E 4 Religie na obszarze b. ZSRR 30 E 4 Kaukaz (specyfika regionu) 15 Z 2 Azja Środkowa (specyfika regionu ) 15 Z 2 Przedmioty do wyboru (tzw. fakultety) 30 E 3 SEMESTR 6 (150 GODZ.) E 30 Język rosyjski III 90 E 8 Kraje Europy Wschodniej (specyfika regionu) 15 Z 2 Kraje Bałtyckie (specyfika regionu ) 15 Z 2 Seminarium licencjackie (przygotowanie pracy dyplomowej + egzamin dyplomowy) 30 E 10 SEMESTR 5 Literatura wschodnioeuropejska: 60 godz. Zarys historii literatury rosyjskiej z elementami historii literatury ukraińskiej i białoruskiej. Literatura staroruska, i dawna rosyjska. Ukształtowanie się rosyjskiego języka literackiego. Oświecenie, sentymentalizm, romantyzm. Narodziny narodowej literatury ukraińskiej i białoruskiej. Wielka powieść rosyjska; literatura i dramat przełomu XIX i XX w. Rewolucja: realizm socjalistyczny. Ożywienie literatury po odwilży. Dominacja kultury masowej po 1991 r. Najnowsze tendencje w literaturze: estetyka postmodernizmu. Sztuka wschodnioeuropejska: 60 godz. Dominacja kultury rosyjskiej. Średniowieczna sztuka sakralna tradycji bizantyjskiej. Sztuka nowożytna: najważniejsze dokonania artystów rosyjskich, wejście w artystyczny nurt Europy zachodniej i środkowej; barok rosyjski; klasycyzm; malarstwo rosyjskie w XIX w. romantyzm i realizm. Rosja ośrodkiem europejskiej awangardy w 1 poł. XX w. Socrealizm i petryfikacja sztuki po 1932 r. Odwilż po 1956 r., powstanie nieoficjalnej awangardy i jej dzieła;. soc-art. Systemy polityczne państw powstałych po rozpadzie ZSRR: 30 godz. Rozpad ZSRR i proces kształtowania się nowych państw postradzieckich. System polityczny Federacji Rosyjskiej. Kształtowanie się i charakterystyka systemów politycznych Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, państw bałtyckich. Proces integracji z NATO i UE. Specyfika państw Kaukazu. Kształtowanie się i charakterytyka systemu politycznego Gruzji, Armenii i Azerbejdżanu. Systemy polityczne państw Azji Centralnej Kazachstan, Uzbekistan, Tadżykistan, Kirgistan i Turkmenistan. 7

8 Procesy dezintegracyjne i integracyjne w regionie Europy Wschodniej i Azji po 1991 r.: 30 godz. Próby reintegracji przestrzeni postradzieckiej. Wspólnota Niepodległych Państw. Próby utworzenia przez Rosję struktury gospodarczej na obszarach byłego ZSRR - Centralnoazjatycka Organizacja Współpracy, Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza, Wspólna Przestrzeń Gospodarcza, Szanghajska Organizacja Współpracy. Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (Układ Taszkiencki), GUAM integracja bez Rosji. Związek Białorusi i Rosji (ZBiR). Konflikty na obszarze b. ZSRR. Kaukaz (specyfika regionu): 15 godz. Przedmiotem wykładu są 3 kraje południowokaukaskie (Gruzja, Armenia, Azerbejdżan) i Kaukaski Okręg Federalny FR, które będą omówione wg następującego schematu: wiadomości wstępne, geografia fizyczna, gospodarka, zaludnienie, wyznania, historia (głównie XX w.), specyfika struktury społecznej, ustrój społeczno-polityczny, kultura, oświata, środki masowej informacji, główne miasta, krajoznawstwo i polonica w krajach kaukaskich. Ramy chronologiczne: głównie lata z odniesieniem do okresu sowieckiego. Azja Środkowa (specyfika regionu ): 15 godz. Przedmiotem wykładu jest 5 krajów środkowoazjatyckich (Kazachstan, Kirgistan, Uzbekistan, Turkmenia i Tadżykistan), które będą omówione wg następującego schematu: wiadomości wstępne, geografia fizyczna, gospodarka, zaludnienie, wyznania, historia (głównie XX w.), specyfika struktury społecznej, ustrój społeczno-polityczny, kultura, oświata, środki masowej informacji, główne miasta, krajoznawstwo i polonica w krajach środkowoazjatyckich. Ramy chronologiczne: głównie lata z odniesieniem do okresu sowieckiego. SEMESTR 6 Kraje Europy Wschodniej (specyfika regionu): 15 godz. Znaczenie pojęcia Europa Wschodnia - podstawy geografii politycznej subregionu. Zarys historii najnowszej Ukrainy, Białorusi i Mołdawii z naciskiem na proces tworzenia się państwowości w XX w, konsekwencji rozpadu ZSRR i procesów demokratyzacyjnych (Pomarańczowa Rewolucja). Węzłowe zagadnienia z kwestii tożsamości Ukraińców, Białorusinów i Mołdawian, zasięg i status języków ukraińskiego, białoruskiego, mołdawskiego i rosyjskiego. Podstawy ustroju politycznego państw regionu. Związki Polski z krajami regionu. Kraje Bałtyckie (specyfika regionu ): 15 godz. Przedmiotem wykładu są 3 kraje bałtyckie (Litwa, Łotwa i Estonia), które będą omówione wg następującego schematu: wiadomości wstępne, geografia fizyczna, gospodarka, zaludnienie, wyznania, historia (głównie XX w.), ustrój społeczno-polityczny, kultura, oświata, środki masowej informacji, główne miasta, krajoznawstwo i Polacy w krajach bałtyckich. Ramy chronologiczne: głównie lata z odniesieniem do okresu sowieckiego. Seminarium licencjackie: 30 godz. Seminarium prowadzone przez pracowników Instytutu wschodniego posiadających stopień doktora, obejmuje przygotowanie pracy dyplomowej z zakresu Wschodoznawstwa i zdanie egzaminu dyplomowego. 8