KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Petycji KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 1833/2008, którą złożył Ioannis Asteriou (Grecja) w imieniu Stowarzyszenia Pracowników Kopalni na Półwyspie Kassandra (Somatia Metallion Kassandras), z dwoma podpisami, w sprawie podejrzenia o udzielenie przez państwo pomocy w związku ze sprzedażą przez nie kopalni położonych na półwyspie Kassandra przedsiębiorstwu Ellinikos Chrysos 1. Streszczenie petycji Odnosząc się do komunikatów o wszczęciu przez Komisję dochodzenia w sprawie legalności sprzedaży przez państwo greckie kopalni na półwyspie Kassandra przedsiębiorstwu Ellinikos Chrysos za 11 mln EUR, składający petycję podkreśla, że podejrzenia co do udzielenia przy sprzedaży pomocy przyznawanej przez państwo są nieuzasadnione. Składającego petycję nie przekonują argumenty, że doszło do naruszenia interesu publicznego i podatników, a kopalnie sprzedano znacznie poniżej ich rzeczywistej wartości rynkowej. Zaznacza on, że kopalnie dają pracę ponad 2400 rodzinom na tym obszarze, a ich zamknięcie miałoby katastrofalne skutki z punktu widzenia rozwoju społecznego i gospodarczego regionu. Dlatego składający petycję wzywa Parlament Europejski do podjęcia działań, aby zachować obecny stan rzeczy i zapobiec likwidacji miejsc pracy miejscowej ludności oraz pogorszeniu sytuacji ekonomicznej. 2. Dopuszczalność Petycja uznana została za dopuszczalną w dniu 8 kwietnia 2009 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 202 ust. 6 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 20 listopada 2009 r. CM\ doc PE v07-00 Zjednoczona w różnorodności

2 Składający petycję, przedstawiciel Stowarzyszenia Pracowników Kopalni na półwyspie Kassandra, kwestionuje skargę (złożoną przez skarżącego, który pragnie zachować anonimowość), w której stwierdzono, że przedsiębiorstwo Ellinikos Chrysos otrzymało pomoc państwa w kilku formach: ceny poniżej wartości rynkowej, za jaką przedsiębiorstwo Ellinikos Chrysos nabyło kopalnie na półwyspie Kassandra od państwa greckiego z pominięciem procedury przetargu publicznego; uchylenia wymogu zapłaty podatku rejestracyjnego i wszystkich pozostałych podatków; oraz obniżenia kosztów obsługi prawnej, opłat notarialnych i innych opłat. Według składającego petycję zarzuty przedstawione w skardze są fałszywe, ponieważ brak procedury przetargowej sam w sobie nie dowodzi, że przyznano zakazaną pomoc państwa, a rzeczone wyłączenia są objęte zasadą de minimis. Składający petycję utrzymuje też, że cena sprzedaży została ustalona zgodnie z przepisami dotyczącymi wolnej konkurencji, a na cenę aktywów zbywanego przedsiębiorstwa znacząco wpłynęła długa przerwa w prowadzeniu działalności górniczej. Na koniec stwierdza on, że zawarcie umowy sprzedaży ocaliło 600 bezpośrednich i 1800 pośrednich miejsc pracy. Składający petycję wyraża zdecydowane poparcie dla status quo kopalni na półwyspie Kassandra. Ellinikos Chrysos S.A. to przedsiębiorstwo górnicze, właściciel kopalni na półwyspie Kassandra, które mieszczą się w prefekturze Chalkidiki w północnej Grecji. W 1996 r. kopalnie na półwyspie Kassandra zostały sprzedane przedsiębiorstwu TVX Ellas w ramach przetargu publicznego za równowartość 32 mln EUR. Po tym, jak w 2002 r. grecka Rada Stanu anulowała pozwolenia TVX Ellas na realizację przedsięwzięcia górniczego, jego właściciel, kanadyjskie przedsiębiorstwo górnicze, wstrzymał finansowanie. Posunięcie to spowodowało, że TVX Ellas złożył wniosek o ogłoszenie upadłości. W dniu 12 grudnia 2003 r. kopalnie na półwyspie Kassandra zostały przekazane przez TVX Ellas państwu greckiemu za kwotę 11 mln EUR na podstawie warunków zawartego przez nie porozumienia pozasądowego. W tym samym dniu państwo greckie sprzedało kopalnie na półwyspie Kassandra przedsiębiorstwu Ellinikos Chrysos za 11 mln EUR. Tej drugiej sprzedaży dokonano bez przejrzystego i otwartego przetargu publicznego czy wyceny przekazywanych aktywów przeprowadzonej przez niezależnego rzeczoznawcę. W dniu 9 lipca 2007 r. Komisja otrzymała skargę w związku ze sprzedażą kopalni na półwyspie Kassandra przedsiębiorstwu Ellinikos Chrysos. Po otrzymaniu tej skargi Komisja zwróciła się do władz greckich o przekazanie szczegółowych informacji na temat sprzedaży. W dniu 10 grudnia 2008 r. Komisja przyjęła decyzję o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego w sprawie domniemanej pomocy państwa na rzecz Ellinikos Chrysos 1. Procedura ta ma na celu ustalenie, czy sprzedaż kopalni na półwyspie Kassandra przedsiębiorstwu Ellinikos Chrysos obejmuje elementy pomocy państwa, a jeśli tak, czy są one zgodne z zasadami wspólnego rynku. Komisja wyraziła pewne wątpliwości co do sprzedaży, ponieważ nie została ona zorganizowana w formie otwartego i bezwarunkowego zaproszenia do składania ofert przy niezależnej wycenie wartości rynkowej aktywów kopalni. Decyzja Komisji została opublikowana w Dzienniku Urzędowym z dnia 10 marca 2009 r. w celu wezwania wszystkich zainteresowanych stron do przedkładania ich opinii i argumentów, a także wszystkich dostępnych informacji, tak aby umożliwić Komisji ukończenie oceny. 1 Dz.U. C56 z , s. 45. PE v /6 CM\ doc

3 Służby Komisji kilkakrotnie spotkały się z przedstawicielami władz greckich oraz Ellinikos Chrysos. Od marca 2009 r. zainteresowane strony przedkładały informacje dodatkowe dotyczące sprzedaży. Podsumowanie Na tym etapie Komisja nie przyjęła jeszcze ostatecznego stanowiska w przedmiotowej sprawie, ponieważ toczy się formalna procedura dochodzeniowa. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji otrzymana dnia 10 czerwca 2011 r. (REV) W dniu 23 lutego 2011 r. po dokładnym dochodzeniu rozpoczętym w 2008 r. Komisja przyjęła negatywną decyzję w sprawie pomocy państwa na rzecz spółki górniczej Ellinikos Chrysos. Komisja doszła do wniosku, że w 2003 r. greckie kopalnie na półwyspie Kassandra zostały sprzedane przez państwo greckie spółce Ellinikos Chrysos za kwotę 11 mln EUR, która była niższa od rzeczywistej wartości kopalni. Należy podkreślić, że transakcja ta odbyła się w formie bezpośredniej umowy z nabywcą, bez otwartej procedury przetargowej lub niezależnej wyceny majątku kopalni. Państwo greckie kupiło kopalnie od poprzedniego właściciela za 11 mln EUR. Na podstawie sprawozdania zleconego przez Ellinikos Chrysos wkrótce po sprzedaży Komisja doszła do wniosku, że wartość rynkowa kopalni w tamtym czasie wynosiła 25 mln EUR. Z tego powodu Komisja uważa, że spółce Ellinikos Chrysos została przyznana korzyść w wysokości 14 mln EUR. Cena, za którą kopalnie zostały sprzedane państwu greckiemu, była taka sama jak cena, za którą zostały one sprzedane spółce Ellinikos Chrysos. Fakt ten nie ma jednak znaczenia dla sprawy, ponieważ cena, za którą kopalnie zostały sprzedane państwu greckiemu, nie odpowiadała ich wartości, ale była wynikiem zaspokojenia roszczeń między państwem greckim i poprzednim właścicielem. Umowa sprzedaży obejmowała również uchylenie obowiązku zapłacenia podatku od transakcji, a zwłaszcza: a) podatku od przekazania gruntu oraz b) podatku od przekazania praw górniczych, które standardowo powinny zostać pobrane w momencie zawarcia umowy. Całkowitą kwotę uchylonych podatków obliczono na 1,34 mln EUR. Nie można stwierdzić, czy dwa wyżej wymienione środki pomocy są zgodne z zasadami rynku wewnętrznego. W rzeczywistości nie spełniają one żadnego z warunków przewidzianych w art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Nie są one zgodne z przepisami, zwłaszcza odpowiednio z wytycznymi w sprawie pomocy regionalnej, ogólnym rozporządzeniem w sprawie wyłączeń blokowych i wytycznymi w sprawie pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji. Komisja doszła zatem do wniosku, że spółka Ellinikos Chrysos skorzystała z niezgodnej z przepisami pomocy państwa w wysokości 15,34 mln EUR; tę kwotę państwo greckie musi odzyskać z odsetkami. CM\ doc 3/6 PE v07-00

4 Jawna wersja niniejszej decyzji jest już dostępna pod numerem C 48/2008 w wykazie nowych decyzji dotyczących pomocy państwa na stronie DG ds. Konkurencji Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV. II) otrzymana dnia 27 stycznia 2012 r. Komisja podjęła decyzję w sprawie poruszonej w petycji w dniu 23 lutego 2011 r. Dziewięć miesięcy po tym, jak w lutym 2011 r. 2 Komisja podjęła negatywną decyzję, w której uznała, że pomoc uzyskana przez spółkę górniczą Ellinikos Chrysos narusza unijne przepisy o pomocy państwa, i nakazała zwrot tej pomocy, Grecja nie wykazała, że beneficjent zwrócił przedmiotową pomoc. Komisja ustaliła, że sprzedaż spółki górniczej przyniosła Ellinikos Chrysos nieuzasadnioną korzyść gospodarczą w wysokości 15,34 mln EUR, oraz nakazała Grecji odzyskanie tej kwoty wraz z odsetkami w terminie czterech miesięcy od zawiadomienia Grecji o tej decyzji (czyli do dnia 23 czerwca 2011 r.). Jednak do dnia 23 listopada 2011 r. Ellinikos Chrysos nie zwróciła pomocy ani władze greckie nie wykazały, że podjęły działania w celu skutecznego uzyskania zwrotu. Z tego względu w dniu 23 listopada 2011 r. Komisja postanowiła zaskarżyć Grecję do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS) za niezastosowanie się do decyzji Komisji z dnia 23 lutego 2011 r. W tym czasie Ellinikos Chrysos zaskarżyła decyzję Komisji do Sądu Unii Europejskiej (sprawa T-262/11). 6. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV. III) otrzymana dnia 18 grudnia 2012 r. Komisja podjęła decyzję w sprawie poruszonej w petycji w dniu 23 lutego 2011 r. W decyzji ustalono, że sprzedaż spółki górniczej przyniosła Ellinikos Chrysos nieuzasadnioną korzyść gospodarczą w wysokości 15,34 mln EUR, oraz nakazała Grecji odzyskanie tej kwoty wraz z odsetkami w terminie czterech miesięcy od zawiadomienia Grecji o tej decyzji (czyli do dnia 23 czerwca 2011 r.). Ellinikos Chrysos zaskarżyła decyzję Komisji do Sądu Unii Europejskiej 3, jednak ta skarga nie ma skutku zawieszającego, a władze greckie muszą odzyskać przyznaną pomoc w terminie wyznaczonym w decyzji Komisji. Jednak do dnia 23 listopada 2011 r. Ellinikos Chrysos nie zwrócił pomocy ani władze greckie nie wykazały, że podjęły działania w celu skutecznego uzyskania zwrotu. Z tego względu Komisja postanowiła zaskarżyć Grecję do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej za niezastosowanie się do decyzji Komisji z 23 lutego 2011 r. Sprawę wniesiono do Trybunału w Komunikat prasowy IP/11/ Sprawa T-262/11. PE v /6 CM\ doc

5 dniu 25 maja 2012 r. 1. Po wniesieniu przez Komisję sprawy do Trybunału władze greckie zaczęły informować o realizacji zwrotu. W dniu 30 kwietnia 2012 r. powiadomiły Komisję, że w dniu 25 kwietnia 2012 r. skierowano do Ellinikos Chrysos S.A. nakaz zwrotu (w nakazie nie wskazano kwoty zwrotu). Kwota, której zwrotu zażądano od Ellinikos Chrysos, nie jest prawidłowa, ponieważ władze greckie nie zastosowały właściwego terminu początkowego przy obliczaniu odsetek zwrotu oraz ponieważ odsetki nadal liczone są do czasu uzyskania rzeczywistego zwrotu. Ellinikos Chrysos odwołał się od nakazu zwrotu do sądu krajowego, domagając się jego uchylenia, jednak władze greckie nie powiadomiły jeszcze Komisji o wynikach sprawy sądowej. W dniu 25 września 2012 r. służby Komisji skierowały do władz greckich pismo z zapytaniem, czy dokonały one koniecznych korekt w kwocie zwrotu, jaki jest wynik rozprawy przed sądem krajowym w sprawie wniosku beneficjenta o uchylenie nakazu zwrotu oraz czy zwrotu rzeczywiście dokonano. Na obecnym etapie w świetle dostępnych informacji zwrotu nie dokonano. 7. Odpowiedź Komisji (REV IV) otrzymana dnia 31 maja 2013 r. Jak poinformowano w poprzednim komunikacie w sprawie petycji, Ellinikos Chrysos złożył odwołanie do sądu krajowego, w którym domagał się uchylenia nakazu zwrotu. W dniu 28 listopada 2012 r. służby Komisji zostały poinformowane przez władze greckie, że sąd krajowy oddalił wniosek o uchylenie nakazu zwrotu i nie wyraził zgody na zastosowanie środków tymczasowych. W związku z tym władze greckie poinformowały Komisję, że Ellinikos Chrysos zapłacił ok. 1 mln EUR i zgodził się na spłacenie reszty kwoty w 17 ratach miesięcznych. Przewiduje się, że ostatnia rata zostanie wpłacona w dniu 31 marca 2014 r. Do tej pory władze greckie nie poinformowały, czy zwrot w miesięcznych ratach odbywa się zgodnie z planem. Służby Komisji ponownie zwróciły władzom greckim uwagę, że zwrot w ratach jest nie do przyjęcia, ponieważ należy przestrzegać zasady natychmiastowego i rzeczywistego zwrotu. Podsumowując, do dzisiaj Grecji nie udało się w rzeczywistości odzyskać pełnej kwoty zwrotu, a przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej nadal toczy się sprawa wytoczona Grecji Odpowiedź Komisji (REV V) otrzymana dnia 28 lutego 2014 r. W dniu 23 lutego 2011 r. Komisja przyjęła decyzję, w której nakazywała zwrot 15,34 mln EUR pomocy niezgodnej z przepisami przyznanej Ellinikos Chrysos S.A. w formie sprzedaży 1 Sprawa C-263/12. 2 Sprawa C-263/12. CM\ doc 5/6 PE v07-00

6 poniżej wartości rynkowej oraz preferencyjnego traktowania podatkowego tej transakcji. Komisja nie znalazła żadnego powodu, aby uznać omawianą pomoc za zgodną z przepisami. W orzeczeniu z dnia 17 października 2013 r. (sprawa C-263/12 1, Komisja przeciwko Republice Greckiej) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że Grecja, nie wprowadzając w życie w wyznaczonym terminie decyzji Komisji z dnia 23 lutego 2011 r., nie wykonała swoich zobowiązań traktatowych. W piśmie z dnia 7 listopada 2013 r. władze greckie poinformowały o zwrocie pomocy przez beneficjenta. Aby uzyskać pewność, że dokonano pełnego zwrotu w zgodzie z właściwymi przepisami, służby Komisji zwróciły się do władz greckich o informację na temat sposobu obliczania odsetek zwrotu, a także o dodatkowe dokumenty potwierdzające dokonanie przez beneficjenta przelewu kwoty zwrotu na rzecz państwa. Władze greckie dostarczyły część wymaganych informacji w połowie lutego 2014 r. Aby umożliwić służbom Komisji sprawdzenie, czy dokonano pełnego zwrotu i co za tym idzie wcielenia w życie decyzji Komisji, potrzebne będą dodatkowe informacje. 9. Odpowiedź Komisji (REV VI) otrzymana dnia 30 lipca 2014 r. W dniu 23 lutego 2011 r. Komisja przyjęła decyzję, w której nakazywała zwrot 15,34 mln EUR pomocy niezgodnej z przepisami przyznanej Ellinikos Chrysos S.A. w formie sprzedaży poniżej wartości rynkowej oraz preferencyjnego traktowania podatkowego tej transakcji. Komisja nie znalazła żadnego powodu, aby uznać omawianą pomoc za zgodną z przepisami. W pismach z dnia 12 lutego 2014 r. oraz z dnia 2 kwietnia 2014 r. władze Grecji przekazały dokumenty poświadczające w celu udowodnienia, że decyzja Komisji została wdrożona. Na podstawie przedstawionej dokumentacji poświadczającej służby Komisji stwierdziły, że dokonano zwrotu pomocy, niezależnie od tego, że nie dopełniono obowiązku zwrotu pomocy niezgodnej z przepisami w terminie określonym w decyzji Komisji, zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości z dnia 17 października 2013 r. (sprawa-263/12, Komisja przeciwko Republice Greckiej). 1 Sprawa C-263/12, Komisja przeciwko Republice Greckiej, Niewypełnienie zobowiązań pomoc państwa decyzja Komisji nakazująca zwrot pomocy niewykonanie. PE v /6 CM\ doc